Gikyode - 2001 Edition (NT)

Imɔ idɛ gɛmara mɔ, Yesu gi lɛɛ asa ikue-isa de saalaa asa anyɔ ako kee ne ɔ keda ɔmɔ sun yɛɛ mɛꞌ naa anyɔ-anyɔ kpe isowolɛ de nten kpɛi-kpɛi nfonoana mɔ gbaa-gbaa laa baa kpe mɔ yɛɛ mɛꞌ gyangbara mɔ kpe nnoana. Mɛ laa kyon mɔ, Yesu gi tɔgɛ sa mɔmɔ yɛɛ, “Asa abono i kaaborɛ mɛꞌ nu Wurubuaarɛ ɔkalan konkonsɛ mɔ mɛ dɛ fɛɛ ɔmɔlɔgɔ ne n pɛɛrɛ ndɔɔ belɛ nko dɔ. Akɛbibo mɔ, mɔ, mɛŋ kyɔ sa ndɔɔ wura mɔ. Imɔso fɛꞌ dalaa kolɛ Wurubuaarɛ ɔbono ɔ gyɛ Ndɔɔ Wura mɔ yɛɛ mɔ gbaa-gbaa oꞌ kyu akɛbibo ba mɔ-ndɔɔ mɔ dɔ.
“Fɛꞌ naa fɛ kya kpe. Fɛꞌ bii yɛɛ n kya sun fɛye fɛɛ nsandɛbii ne n kya kpe agbowugbowu dɔ. Fɛ mɛŋ sa fɛꞌ kyu aterenbi, atɔ ɔwɔraten, abɛɛ ayaawolɛ keda. Fɛ kya kpe mɔ, fɛ mɛŋ sa fɛꞌ waala fɛye-nyoro yɛɛ fɛ kya faala ɔko‑rɛ ɔko ɔkpa dɔ. Gɛtenꞌ gɛbono dɔ fɛ laa loo mɔ, fɛꞌ daa gifaala gɛmɔ dɔ asa yɛɛ, ‘Gisen yuuli giꞌ wɔra fɛye-lɛɛ.’ Nengyene gisen yuuli awura mɛ bo gɛtenꞌ gɛbono dɔ mɔ, mɛ laa nyɛ gisen yuuli. Nengyene gisen yuuli awura mɛŋ bo nno mɔ, gisen yuuli mɔ gi laa kii ba fɛye asɛ.
“Gɛtenꞌ gɛbono dɔ fɛ sogɛ mɔ, fɛꞌ kyena gɛmɔ dɔ kaaborɛ fɛ laa lii ɔsowolɛ ɔbono so. Ilaa ibono mɛ laa sa fɛye mɔ, fɛꞌ gyi de fɛꞌ nun. I kya nyiile yɛɛ gɛsun ɔwɔrabo gi kaaborɛ ɔꞌ nyɛ mɛꞌ kerɛ mɔ so. Fɛꞌ sii de gɛtenꞌ kolon, fɛŋ sa fɛꞌ sogɛ gɛtenꞌ gɛdɛ dɔ de fɛꞌ lii kii kpaa sogɛ gɛbanban gɛko dɔ.
“Nengyene fɛ loo ɔsowolɛ so ne ɔsowolɛ ɔbono so asa mɛ kya keda fɛye gisafo mɔ, agyudɔ abono mɛ laa kyu baa yii fɛye-ansi dɔ mɔ, fɛꞌ gyi amɔ. Fɛꞌ kyɛ alɔbo abono mɛ bo gɛnen ɔsowolɛ ɔbono so mɔ de fɛꞌ tɔgɛ sa ɔsowolɛ mɔ so asa mɔ yɛɛ, ‘Wurubuaarɛ kya laarɛ ɔꞌ kalɛ fɛye bɔla mɔ-adɛ so mɔ-gɛwuragyi mɔ dɔ.’
“Nengyene fɛ loo ɔsowolɛ ɔko so ne nno asa mɛ kine mɛ maŋ bugi ansi de fɛye mɔ, fɛꞌ lii kpaa yelɛ ɔsowolɛ ɔbono ikpa dɔ de fɛꞌ tɔgɛ sa asa mɔ yɛɛ, ‘Fɛye-ɔsowolɛ mɔ so isɛ ibono i yii aye-ayaa mɔ gbaa, a kpiisi yela fɛye. Idɛ berɛ, fɛꞌ bii yɛɛ Wurubuaarɛ gi laarɛ ɔꞌ kalɛ fɛye bɔla mɔ-adɛ so mɔ-gɛwuragyi mɔ dɔ. Fɛye ne n kine.’ ”
Yesu gi kii tɔgɛ sa ɔmɔ yɛɛ, “Fɛye berɛ n kya tɔgɛ mi‑i sa fɛye yɛɛ ɔsowolɛ ɔbono fɛ loo ne mɛ maŋ keda fɛye gisafo mɔ, gɛkɛ gɛbono Wurubuaarɛ laa biidɛ asa pɛwu giso mɔ, gɛnen ɔsowolɛ ɔbono so asa-lɛɛ gisobiidɛ gi laa nyaakyɔ don Sodom awura lɛɛ mɔ.”

“O, Korasin awura, fɛye laako! O, Bɛsayida awura, fɛye laako! Nɛ kyu Wurubuaarɛ ɔlon wɔra ilaa gbaaꞌgbaa fɛye asɛ ibono fɛ wu de ansi. Nengyene nkana Taya de Sidon awura ne nen nyɛ me-ilaa ibono wu gɛnen mɔ, ɔfaanan mɛ ti wolaa taa mɔmɔ ilaa nyɛnyɛn giwɔra yɛgɛ. Nkana ɔfaanan mɛ kya bɔɔda kyena mɛ kya pɛɛrɛ ansi nyiile Wurubuaarɛ yɛɛ mɛ nu mɔmɔ-nyoro gɛsɛ. Fɛꞌ bii yɛɛ gɛkaabono Wurubuaarɛ laa biidɛ asa nyɛnyɛn pɛwu giso mɔ, fɛye-lɛɛ i laa wɔra nyɛnyɛn don Taya de Sidon awura-lɛɛ. Ne fɛye Kapɛɛniyon awura mɔ de‑e? Gɛnen gɛkaabono mɔ fɛ nyi yɛɛ Wurubuaarɛ laa kyu fɛye kpe mɔ asɛ? Kuaa, ɔ laa too fɛye wɔra daa ɔbɔ dɔ nfono ɔ kya biidɛ ilaa nyɛnyɛn awɔrabo giso mɔmɔ-lɛwu gɛmara mɔ.” Yesu gi kii tɔgɛ sa mɔ-akasɛbo mɔ yɛɛ, “Ɔbono o nu fɛye asɛ mɔ, me asɛ ne o nu gɛnen, ne ɔbono o kine yɛɛ ɔ maŋ nu fɛye asɛ mɔ, me ne kaasɛ mɔ gi kine gɛnen. Ɔbono o kine yɛɛ ɔ maŋ nu me asɛ kee mɔ, Wurubuaarɛ ɔbono o sun me ba gɛsinkpan so mɔ ne kaasɛ mɔ gi kine gɛnen.”

Asa ikue-isa de saalaa anyamesɛ anyɔ abono Yesu gi sun mɔ mɛ kpe ne mɛ kii ba de ɔkon. Mɛ tɔgɛ sa Yesu yɛɛ, “Ɔbelɛnsɛ, ilaa nyɛnyɛn oduduu kpɛi-kpɛi gbaa i bara imɔ-nyoro gɛsɛ sa aye fo-ginyen dɔ.” Mɛ buu sa Yesu gɛnen mɔ, Yesu gi tɔgɛ sa mɔmɔ yɛɛ, “Nɛ wu ilaa nyɛnyɛn pɛwu gɛmu mɔ gi lii Wurubuaarɛ dɔ faa pila‑a fɛɛ gɛnɔɔbono nyangbon kya wiisɛɛ gikolon mɔ baa kyon kpaa tɔrɔ. Fɛꞌ nu yɛɛ nɛ sa fɛye ɔlon de fɛꞌ taalɛ kyise awɔɔ de nnan so de fɛꞌ taalɛ kyise ilaa nyɛnyɛn pɛwu gɛmu ɔbono ɔ gyɛ Wurubuaarɛ ɔkyobo mɔ ɔlon pɛwu so. Sɛi maŋ wɔra fɛye. Imɔ gɛnen gbaa mɔ, fɛ mɛŋ sa fɛꞌ yɛgɛ de iꞌ wɔra fɛye ɔkon yɛɛ ilaa nyɛnyɛn oduduu kpɛi-kpɛi i bara imɔ-nyoro gɛsɛ sa fɛye. Fɛꞌ yɛgɛ de iꞌ wɔra fɛye ɔkon daa yɛɛ Wurubuaarɛ gi ŋmarasɛ fɛye-anyen yela Wurubuaarɛ dɔ yɛɛ fɛ laa baa kyena nno.”
Owi ɔbono Yesu kya tɔngɛ de mɔ-akasɛbo mɔ gɛnen mɔ, Wurubuaarɛ Oduduu mɔ gi sa mɔ ɔkon belɛ mɔ-gisen dɔ, ne ɔ faala Wurubuaarɛ yɛɛ, “Me-sɛ, soso de gɛsinkpan pɛwu Wura, n kya faala fo yɛɛ fo kyu gɛnen ilaa idɛ ŋara abono mɛ nyi ɔlaako mɔ de abono mɛ sɛɛ mɔ, ne fo san lɛɛ imɔ-gɛwi nyiile daa nbii de asa abono mɛ mɛŋ nyi gisɛɛ mɔ. Gɛsintin, me-sɛ. Imɔ ibono ne n wɔra fo ɔbolɛ.” Yesu gi kii tɔgɛ yɛɛ, “Me-sɛ Wurubuaarɛ gi kyu ilaa kamaasɛ kyu wɔra me-abaa dɔ. Ɔko mɛŋ bo no o nyi me, Wurubuaarɛ mɔ-bi mɔ, gɛnen mɔ, me-sɛ Wurubuaarɛ wolɛ. Gɛnen kee ne ɔko mɛŋ bo no o nyi Wurubuaarɛ, gɛnen mɔ, me ɔbono n gyɛ mɔ-bi mɔ; me‑rɛ asa abono n kya laarɛ de nꞌ lɛɛ mɔ gɛwi nyiile ɔmɔ mɔ wolɛ ne n nyi mɔ.”
Yesu gi kisee tɔgɛ sa mɔ-akasɛbo mɔ wolɛ yɛɛ, “Amudɛnsɛbo ne n gyɛ fɛye abono fɛ kya nyɛ wu me-ilaa wɔrasɛ de ansi. N kya tɔgɛ mi‑i sa fɛye yɛɛ Wurubuaarɛ ikalan atɔgɛbo kpɛi-kpɛi de awura-awura sakyɔ mɛ laarɛ mɛꞌ wu ilaa ibono fɛ kya wu faa, mɛŋ kii nyɛ; mɛ laarɛ mɛꞌ nu ilaa ibono fɛ kya nu faa, mɛŋ kii nyɛ.”

Owi ɔko dɔ mɔ, Wurubuaarɛ nbara onyiilebo ɔko gi ba de ɔꞌ baa daasɛ Yesu kerɛ. Imɔso ɔ taasɛ mɔ yɛɛ, “Ɔbelɛnsɛ, nnɛ ne nan wɔra de nꞌ nyɛ kyena Wurubuaarɛ asɛ gɛkpaa?”
Yesu gi kisee taasɛ mɔ yɛɛ, “Fo kya kalɛ Wurubuaarɛ nbara mɔ mɔ, fo kya nu nmɔ gɛsɛ nnɛ?”
Ɔnyen mɔ gi lɛɛ gɛnɔ yɛɛ, “Wurubuaarɛ nbara mɔ gi kya nyiile yɛɛ, ‘Laarɛ fo-Wura Wurubuaarɛ lii fo-gisen dɔ. Kyu fo-gisen pɛwu, fo-ɔlon pɛwu de fo-gɛwɔnsa pɛwu kyu laarɛ Wurubuaarɛ ilaa.’ Ne i kya nyiile kee yɛɛ, ‘Laarɛ fo-nanbo fɛɛ fo-nyoro.’ ”
Nfono ne Yesu yɛɛ, “Fo lɛɛ gɛnɔ mɔ, i kyena. Fo gyi nmɔ ndɛ so mɔ, fo laa kyena Wurubuaarɛ asɛ.” Nbara onyiilebo mɔ gi laarɛ ɔꞌ lɛɛ nyiile yɛɛ ɔŋ fuɛ. Gɛnen so mɔ o kii taasɛ Yesu yɛɛ, “Wurubuaarɛ nbara gi kya nyiile yɛɛ nꞌ laarɛ me-nanbo fɛɛ me-nyoro faa mɔ, anɛ mɔ ne n gyɛ me-nanbo daa?”
Yesu gi lɛɛ gɛnɔ gikpalɛ dɔ sa ɔnyen mɔ yɛɛ, “Owi ɔko dɔ mɔ aye-nanbo, Gyudanyen ɔko gi lii Gyɛrusalem ɔ kya kpe Gyɛriko. Ɔ kya kpe mɔ, nkyɛɛ iyu mɛ bun ɔkpa dɔ ne. Mɛ lii tu mɔ, ne mɛ daarɛ mɔ san ŋmaraa de oꞌ wuꞌ. Mɛ puru mɔ-atɔ pɛwu ne mɛ selɛ taa mɔ yɛgɛ. Ɔ dɛ nfono gɛnen mɔ, aye gbaa-gbaa aye-isa ɔko gi baa kyu de nno. Ɔ gyɛ Wurubuaarɛ asunbi ɔlɛɛbo. Ɔ fuɛ lii mɔ so gɛnen mɔ, o wu ibono ɔ dɛ, ne ɔ gelegɛ kyon. Aye Gyudanyen ɔko kee gi baa tu mɔ. Ɔ gyɛ Lɛfi gɛten dɔ isa. Ɔ baa tu ɔnyen mɔ dɛ gɛnen mɔ, mɔ kee gi gelegɛ kyon mɔ so.
“Nfono mɔ, Samariyanyen ɔko gi baa lii mɔ so. Ɔŋ taa gyɛ aye isa gbaa. Ɔ baa tu mɔ ɔ dɛ mɔ, mɔ-ilaa i wɔra mɔ ayen gikyɔ. Ɔ gyanꞌ bee so, imɔso ɔ kpelegɛ mɔ-bee so naa kpe ɔnyen mɔ asɛ. O wu ibono ɔnyen mɔ gi gooli mɔ, o kyu nfɔ de nta nko kyu worogɛ mɔ-ilɔ mɔ so ne ɔ ŋminde imɔ. Ɔ ŋminde imɔ ta mɔ, ne o puru mɔ gyanꞌ mɔ-bee so kyu mɔ kpe ɔsowolɛ ɔbono o sindi nfono mɔ. Ɔ gyɛ isafo so mɔ, ɔ kpaa loo asafo ɔsogɛten. Imɔso o kyu ɔlɔbo mɔ kee kpe nno, ne ɔ kerɛ mɔ so. Gɛdɛ kɛsɛ mɔ, ɔ lɛɛ mɔ-aterenbi kyu sa gɛten wura mɔ ne ɔ tɔgɛ sa gɛten wura mɔ yɛɛ, ‘Kerɛ ɔlɔbo baarɛ so sa me. N kya kpe de nꞌ ba. Aterenbi abono fo laa kii nyida bɔla de adɛ so mɔ, nɛ ba mɔ, nan ba ka fo.’ ”
Yesu gi da gikpalɛ mɔ ta mɔ, ne ɔ taasɛ nbara onyiilebo mɔ yɛɛ, “Fo asɛ mɔ, gɛnen asa asaꞌ adɛ dɔ mɔ, anɛ ne n wɔra gɛnanbo ilaa sa aye-nanbo Gyudanyen ɔbono iyu mɔ mɛ daarɛ mɔ?”
Ne ɔ lɛɛ gɛnɔ yɛɛ, “Ɔbono o su mɔ gitolon mɔ.”
Ne Yesu gi tɔgɛ sa mɔ yɛɛ, “Gɛsintin, fo lɛɛ gɛnɔ mɔ, i kyena. Imɔso naa fo kya kpe de foꞌ kpaa wɔra gɛnen kee.”

Owi ɔko dɔ mɔ, Yesu mɔ‑rɛ mɔ-akasɛbo mɔ mɛ naa mɛ kya kpe mɔ, mɛ kpaa fo ɔsowolɛ ɔko so. Ɔkyii ɔko bo gɛnen ɔsowolɛ ɔbono so, mɛ kya terɛ mɔ-ginyen yɛɛ Maata. Mɔ-gɛwi ne Yesu gi sogɛ. Maata bo ɔtedɛ ɔko mɛ kya terɛ mɔ yɛɛ Mariya.
Wura Yesu gi loo gɛten mɔ dɔ gɛnen mɔ, Mariya gi naa kpaa gbaa kyena mɔ-ayaa dɔ ɔ kya nu mɔ-ilaa nyiilesɛ. Maata berɛ ilaa ibono ɔ kya wɔra de oꞌ kyu keda asafo mɔ i nyaakyɔ ne imɔ ne n kpɛ i bo mɔ-ansi so. Imɔso ɔ kpaa taasɛ Yesu yɛɛ, “Me-wura, ibono me-tedɛ gi taa gɛsun mɔ giwɔra pɛwu yɛgɛ sa me-nkon faa, i mɛŋ fɛ fo-giso do‑o? Tɔgɛ sa mɔ de ɔꞌ koso baa kpaa me.”
Maata gi tɔgɛ sa mɔ gɛnen mɔ, Wura Yesu gi lɛɛ gɛnɔ yɛɛ, “O, Maata! Ilaa kpɛi-kpɛi i kya wɔra fo nwɔnsa gikyɔ, ne foŋ kya nyɛ fo-nyoro. Ilaa kolon, mɔ, ne n tiri sa nyamesɛ. Imɔ ne Mariya berɛ gi bii lɛɛ faa. Ɔko maŋ taalɛ sɔgɛ imɔ lii mɔ asɛ.”

Listen to Luka 10