If you have would like a copy of this version please contact info@davarpartners.com

The Dagbani Bible

Dagbani Bible with Deuterocanonical Books © Bible Society of Ghana, 2011.

Di nyaaŋa ka Yisa daa gindi fɔntinsi mini tiŋkpansi yihiri waazu, ka mali Naawuni nam lahibal’ suŋ yɛla wuhiri niriba. Ka o nyaandoliba pinaayi la daa be o sani m-pahi paɣ’ shɛb’ o ni daa chɛ ka bɛ dɔriti naai min’ o ni daa kari alizin’ biɛri paɣ’ shɛb’ zuɣu bahi la. Bɛna n-nyɛ: Mariama ŋun daa yi Magdala na ka nyɛ alizin’ biɛr’ ayopɔin ni daa ʒi so zuɣu la mini Jɔana ŋun daa nyɛ Hɛrɔd yiŋ’ tumtumdi’ so ŋun yuli daa booni Chuza la paɣa ni Suzaana ni niriba pam bɛn daa zaŋ bɛ ni mali shɛli zɔri Yisa min’ o nyaandoliba kuŋ’ la.


Niriba pam daa ti yi tinsi gari shɛm ni laɣim Yisa sanna, ka o daa ŋahi ba ŋahili ŋɔ yɛli, “Pukpar’ so n-daa chaŋ ti kɔr’ o puu ka yaɣind’ o bimbira; ka di shɛŋa daa lu sol’ zuɣu ka niriba nɔri li garita, ka noonsi ti kana nti gahim li di. Ka shɛŋa lu tiɛriŋ zuɣu m-bilina, ka mahili ni daa bi yuuri tiŋ’ nimaani zuɣu chɛ ka di zaɣi kpi. Ka di shɛŋa lu gɔhi ni, ka di mini li laɣim zooi ka gɔhi maa girimgirim li. Ka di shɛŋa mi lu vuhim shee zooi viɛnyɛliŋga m-mali hal ti dɔɣi niŋ biɛlim kɔbigakɔbiga.”
Ka Yisa daa naai ŋahili ŋɔ ka ŋmaligi yɛli, “Ŋun mali tibili, ŋun’ wumma!”


Ka Yisa nyaandoliba maa daa ti bɔh’ o ŋahili maa gbinni ka o yɛli ba, Naawuni pun kahig’ o nam daashili yɛla wuhi yinima, amaa bɛn kpalim la bɛna, yɛtɔɣ’ ŋaha puuni ka o wuhiri ba ni di chɛ ka bɛ lihiri ka ku nyari shɛli, ka wumdi ka ku baŋdi di gbinni.


Ka Yisa daa lan yɛli ba, “Ŋahili maa gbinni m-bɔŋɔ: Bimbira maa nyɛla Naawuni yɛligu. Din daa lu sol’ zuɣu la ŋmanila bɛn wum Naawuni yɛligu maa, ka Sintani kana nti yihi li bɛ suhuri ni ka bɛ ku niŋ li yɛda n-tiligi. Ka din daa lu tɛriŋ zuɣu la ŋmanila bɛn wum Naawuni yɛligu ka dee’ li ni suhupiɛlli, amaa ka di bi ba jila bɛ suhuri ni viɛnyɛliŋga. Lala niriba niŋdila yɛda daba ayi, ka zahimbu yi ti paai ba, bɛ zaŋdi li mi bahi. Ka din daa lu gɔhi ni la mi ŋmanila bɛn wum Naawuni yɛligu, ka ŋmaligi chaŋ ha ka dunia ŋɔ yɛliniŋda mini azichi yubo ni kɔre balibu kam chɛ ka di bi dɔɣi niŋ biɛlim. Ka din daa lu vuhim shee la, din’ ŋmanila bɛn wum Naawuni yɛligu maa ka gbib’ li kirikiri bɛ suhuri ni ni yɛlimaŋli, ka di dɔɣira n-niŋdi biɛlim pam bɛ suɣilo dibu puuni la.”


Ka Yisa daa lan yɛli, “So na ʒi n-nyo firila zaŋ’ lɔɣu pil’ li bee n-zaŋ li zali garo lɔŋni, amaa o ni zaŋ li mi tam binshɛli zuɣu ni bɛnkam kpɛri yili maa ni na nyari li. Ka binshɛɣu kani din sɔɣiri ka ti ku yi zahira, ka binshɛɣu mi kani m-be ashilɔni ka bɛ ku baŋ di yɛla ka di yi palo.
“Dinzuɣu gbaamiya yimaŋa ni yɛliwumsa, dama ŋunkam mali ni lan nya m-pahi, ka ŋun mi ka ni ti bahi kɔŋ o ni tɛhi ni o mali shɛl’ la.”


Di saha ka Yisa tizɔbihi min’ o ma daa ka o sanna, amaa ka salo galisim zuɣu daa chɛ ka bɛ kɔŋ o sani paabu. Ka salo maa ni shɛb’ daa yɛl’ o, “A tizɔbihi min’ a ma be samban’ ni bɔri ni bɛ nya a.”
Ka o yɛli ba, “M ma mini n tizɔbihi nyɛla bɛn wum Naawuni yɛligu ka dol’ li.”


Dahin shɛli ka Yisa min’ o nyaandoliba daa ti kpe ŋariŋ ni ka o yɛli ba, “Chɛliya ka ti baai du teeku ŋɔ duli ha.” Ka bɛ dii gbaai chandi. Bɛ ni daa chani maa ka o ʒeei gom, ka sanʒiɛɣu ti yiɣisi teeku maa ni n-ʒiɛri kom niŋdi bɛ ŋariŋ maa ni hal ka di ti yɛn tum ba barina. Ka bɛ daa neeg’ o yɛl’ o, “Ti Duuma, ti Duuma, kom yɛn di ti!”
Ka o neei n-tahi sanʒiɛɣu maa mini kɔgbana maa zuɣu, ka di zaa dii fo baalim. Ka o bɔhi ba, “Ka yi yɛda niŋbu maa lee bela ya?”
Ka di niŋ ba alahiziba pam, ka dabiɛm kpe ba ka bɛ bɔhiri taba, “Bɔtaa nira n-lee bɔŋɔ hal ka sanʒiɛɣu mini kɔgbana ti wumd’ o noli?”


Ka Yisa min’ o nyaandoliba maa daa mali ti paai Galili Teeku maa yaɣili tiŋgban’ shɛli din yuli booni Gɛrasa. O ni daa ti yi ŋariŋ maa ni duri duli, ka alizin’ biɛri ni daa ʒi do’ so zuɣu yi tiŋ’ maa puuni tuhir’ o sol’ na; o daa chɛ situra yɛbu ka di yuui, o mi daa bi gbɛri yiŋa; gbal’ kaba ni ka o daa kul gbɛra. O ni daa nya Yisa ka o chahi pam ka kana nti damd’ o tooni kuhi bɔh’ o, “M min’ a bɔ ni, nyin’ Yisa Zallakudura Naa Bia? N suhir’ a, di nahim ma!” Dama Yisa daa pun yɛlila alizin’ biɛɣu maa ni o yim’ doo maa ni. Di daa yi kul yiɣis’ o, bɛ gbib’ o mi ka lɔr’ o zoligɔnima ka’ bar’ o bandi, amaa ka o daa chihiri li ka kabiri bandi maa, ka alizin’ biɛɣu maa kul mal’ o kpɛri yɔɣu.
Ka Yisa daa bɔh’ o, “A yuli?”
Ka o garigi yɛl’ o, “N yuli m-booni Bɔbigu.” Dama alizin’ biɛ’ bɔbigu n-daa ʒi o zuɣu. Ka alizin’ biɛri maa daa balim Yisa pam ni o di kari ba kpɛhi bahiyoli shee.
Kuruchu bɔbigu daa ʒe zol’ luɣili ni n-gbiri binyara ŋubira; ka alizin’ biɛri maa daa balim Yisa yɛli, “Chɛ ka ti chaŋ ti kpe kuruchunim’ ŋɔ ni.” Ka o daa bahi ba noli. Ka alizin’ biɛri maa daa yi doo maa ni n-chaŋ ti kpe kuruchunim’ maa ni, ka bɛ daa dii zo wuriwuri nti sirigi kuligbiriŋ ni ha n-faai lu teeku ni, ka kom di ba.
Ka bɛn daa guli kuruchunim’ maa nya din niŋ maa, ka zo n-chaŋ ti yɛli fɔnnim’ mini tiŋkpannima dinkam daa niŋ maa zaa. Ka niriba daa yi n-chaŋ ni bɛ ti nya din niŋ maa, ka daa paai Yisa sani nti nya alizin’ biɛri ni daa ʒi do’ so zuɣu maa, ka o leela ninvuɣ’ maŋli n-ye situra ʒi Yisa tooni; ka dabiɛm daa kpe ba pam. Ka ninvuɣ’ shɛb’ bɛn daa nya din niŋ maa yɛli ba di ni niŋ shɛm ka alizin’ biɛri ni daa ʒi do’ so zuɣu maa ti lan leei ninvuɣ’ maŋli maa yaha. Di saha ka Gɛrasa tiŋkpannim’ zaa daa balim Yisa ni o yim’ bɛ tiŋgbɔŋ maa ni, dama dabiɛm n-daa gbahi ba pam. Ka o daa lan kpe ŋariŋ ni lab’ o nyaaŋa. Ka alizin’ biɛri ni daa zo ka chɛ do’ so maa daa balim Yisa ni o chɛ ka o dol’ o chaŋ.
Amaa ka Yisa daa bi saɣi ka yɛl’ o, “Lab’ kul’ a yiŋa nti yɛli tuun’ kar’ shɛl’ a Duuma Naawuni ni tum ti a ŋɔ yɛla.”
Ka o daa chaŋ ti moli Yisa ni tum o tuun’ kar’ shɛli maa yɛla gili tiŋ’ maa zaa.


Yisa ni daa ti labina, salo maa zaa daa yiɣisimi m-puh’ o ni o paabuna, dama bɛ daa pun yuun’ o la soli. Ka Yɛhudianim’ jɛmbu duu zuɣulan’ so ŋun yuli daa booni Jairus daa ka o sanna nti damd’ o tooni balind’ o ni o kam’ o yiŋ’ na, dama o bipuɣimbil’ gaŋa ŋun daa nyɛ kaman yuun’ pinaayi bia n-daa tarigi n-yɛn kpi.
Yisa ni daa chani maa ka niriba pam muɣ’ o sani n-kabiri dol’ o. Ka paɣitali dɔro ni daa mali paɣ’ so yuun’ pinaayi, ka o daa saɣim o ni mali shɛlikam timanim’ sani ka sokam tib’ o je la daa gili Yisa nyaaŋa nti shih’ o binyɛrigu naŋgbambili, ka o dɔro maa dii naai. Di saha ka Yisa bɔhi, “Ŋuni n-lee shihi ma ŋɔ?”
Ka bɛ zaa daa chihi ti tuui taba, ka Pita yɛl’ o, “N Duuma, niriba maa m-muɣi pam daar’ a.”
Amaa ka Yisa yɛli, “So n-shiri shihi ma, dama m baŋya ni yiko shɛli yi n ni.” Paɣ’ maa ni daa baŋ ni Yisa baŋya ni ŋuna n-shih’ o maa ka o ni sɔhira, ka o chaŋ ti gbani Yisa tooni salo maa zaa ninni, n-kahigi wuhi daliri din chɛ ka o shih’ o ka dii nya alaafee maa. Ka Yisa yɛl’ o, “M bia, a yɛda niŋbu n-chɛ ka a kpaŋ. Kulimi ni suhudoo.”
Yisa noli daa na bi lu tiŋa, ka do’ so yi Yɛhudianim’ jɛmbu duu zuɣulan’ maa yiŋ’ na ti yɛl’ o, “A bipuɣiŋga maa bahiya. Di lan muɣisiri karimba maa yaha.”
Amaa ka Yisa wum lala ka yɛl’ o, “Di chɛ ka a suhu zɔhira; kul niŋmila yɛda, o ni nya alaafee.”
Ka o daa mali ti paai yili maa ni n-zaŋ Pita mini Jɔn ni Jeemsi pah’ omaŋ’ zuɣu kpe yili maa ni, ka daa bi saɣi ni so dol’ o kpe naɣila bipuɣiŋga maa ba min’ o ma. Ka bɛn zaa daa be yili maa ni kuhiri ka fabindi kpim’ maa zuɣu yɔri vuri. Ka Yisa yɛli ba, “Di kuhiriya, dama bipuɣiŋga maa bi kpi, amaa o gbihirimi.” Ka bɛ lar’ o, bɛ ni daa mi ni o kpiya zuɣu.
Amaa ka Yisa daa gbaai bipuɣiŋga maa nuu ni ka bol’ o, “Bipuɣiŋga, yiɣisima!” Ka o daa lan leei nyɛvililana n-dii yiɣisi zani; ka Yisa daa yɛli ni bɛ tim’ bipuɣiŋga maa bindirigu ka o di. Ka di daa niŋ bipuɣiŋga maa ba min’ o ma alahiziba pam. Ka Yisa daa kpahi bɛ zuɣu ni n-yɛli ni bɛ di yɛli so din niŋ maa yɛla.

Listen to Luk 8