Gu ñio'ki'ñ gu Dios na bhaan tu a'ga guch xoi'kam - 2007 Edition (Non-Drama - NT)

Baꞌ miꞌ ba ai gu Jesuus na paiꞌ Jerikoo tɨ tɨɨꞌ, muiꞌ ji bhɨi ɨrban na paiꞌr kikcham. Baꞌ maaꞌn miꞌp kiokaꞌ gux chumñigam Sakeo tɨɨgim, dhiꞌ maadɨt jir diꞌ kaꞌ guiꞌ nam jir ja gɇꞌgɇrkam tuk gu tuumiñ tutaandam tugiꞌñ gux ioꞌm gɇꞌkam Rooma kam. Baꞌ tɨix chɨɨgim gu Jesuus na mi jaꞌp jim, guꞌ ji nam guꞌ giilhim jix kobkom mu jiim gu jaꞌtkam. Gio na guꞌ cham jir tɇb kaꞌ gu Sakeo, ja juraab pɨx juꞌnkaꞌ gu jaꞌtkam. Mɨjɨ dɨr jaꞌp baꞌ tɨi mɨmlhim ja bɨɨbhiꞌ, guꞌ ji na guꞌ cham paiꞌ dhɨr jir joidham na tɨgiaꞌ. Puiꞌ baꞌ bɨɨpɨꞌ dɨr daiꞌññɨk maaꞌn tua taꞌm tɨs na sap baꞌ bhaiꞌ dhɨr tɨgiaꞌ na mi jaꞌp ji buusniaꞌ. Baꞌ am pup tɨɨ gu Jesuus gu Sakeo na bhaiꞌ dhaa tua taꞌm nat mi jaꞌp ji buus, baꞌp tɨtda:
―Sakeo, xi chɨmnɨk bhaiꞌ dhɨr tua taꞌm maiꞌ xiñ baidhak mum kiꞌaam kuñ miꞌ xi chɨbiapui.
Baꞌ jotmodaꞌ xi chɨmnɨk bhaiꞌ dhɨr tua taꞌm gu Sakeo ba baidhak gu Jesuus mu na paiꞌ kio cham jax ji chɨꞌɨɨk. Baꞌ bhaiꞌ ji bhaak jamɨt bɨɨx gu jaꞌtkam nam jɨꞌk jiim, sap nat gan mi ai gu Jesuus buiñor gux uaꞌtulhdhix kam. Baꞌ gu Sakeo xi kɨkbok jup tɨtda gu Jesuus:
―Aañ jaꞌpni ɨlhiiꞌñ jiñ jaduuñ. Bɨɨx nañ jɨꞌk tuꞌ tu biaꞌ, ɨrban juugɨt jañ ja makiaꞌ guiꞌ nam cham tuꞌ biaꞌ ni jɨꞌx. Guꞌ baꞌ noꞌ ñich jaroiꞌ tuꞌ ɨɨx, maakobim jaꞌkbuiꞌñ jaꞌk buidhaꞌ jɨꞌk nañ tɨ ɨɨxdhaꞌ.
Baꞌ gu Jesuus jup tɨtda:
―Puꞌjani jaꞌk jir tuꞌm kaꞌ am guiꞌ nam tuꞌ sɨlhkam jir bopxiꞌñ kaꞌ gu Abraam. Aap baꞌ xib yaꞌ dɨr jaꞌp jaꞌk cham tuꞌ mu jaꞌk ka jim nap paiꞌ gammɨjɨ gɨt miꞌ pup jum tulhiiñdhaꞌ. Dhiꞌ jɨꞌ ji na ñich bha ja gaagam na mɨt jumai boi bhaan bhɨi na paiꞌ maiꞌx chɨ gɨɨxiꞌ, aañ na ñich bhaankam bha jii gu Dios. Baꞌ guiꞌ nañ jɨꞌk ja tɨɨgim, gio miꞌp ja tuttuim iñ bhaan gu boi na paiꞌ cham maiꞌ ka tɨ gɨɨxiꞌ.

Baꞌ gu jaꞌtkam tɇ kɇɇ am na miꞌ puiꞌ tu aꞌga gu Jesuus. Baꞌ xi chu uaꞌrgidhak bhaiꞌ ji chu ja aꞌgi, nam guꞌ jaꞌp jum aaꞌ na dai pɨx noꞌt bhammɨ ba ai gu Jesuus Jerusaleen, dai na gɇꞌkam kɨꞌn ba daasaꞌ gu Dios na baꞌ gɇꞌkam kɨꞌn bhaiꞌ ji chɨ sɨlhkadaꞌ. Jup ja tɨtda:
―Maaꞌnnim maaꞌn jix jaiꞌch kaꞌ gu maaꞌnkam na giilhim jir jix chumñigam kaꞌ. Baꞌ dhiꞌ dhix chumñigam jumai momkoram dɨr baiꞌñ am nam gɇꞌkam kɨꞌn daasaꞌ, gio baꞌ bhaiꞌp jimiaꞌ dai nam gɇꞌkam kɨꞌn xi dhaasaꞌ. Baꞌ maap xi ja jumpadak mambhɨɨx gu tujuandam tugiꞌñ, xi ja maakak baꞌ muiꞌ gu tuumiñ bɨɨx jɨꞌmaꞌn, jup xi ja tɨɨdak: “Aapiꞌm yaꞌ kɨꞌn ka tu juandaꞌ dhi tuumiñ. Jix ioꞌm muiꞌ pim ba muiꞌdhalhdhaꞌ nañ gio jaꞌk jup gɨxiaꞌ.” Baꞌ ba jii puiꞌ xi ja tɨɨdak. Baꞌ gu miꞌ kam jaꞌtkam cham jup kɨɨgalhiꞌñdhaꞌ am, bɨɨpɨꞌ mɨt baꞌ mɨjɨ xi ja joot jaiꞌ nam bhammɨ pu tɨꞌyaꞌ nam cham aaꞌ na dhiꞌr ja gɇꞌkam tuk kaꞌ. Guꞌ ji na mɨt guꞌ sia puiꞌ gɇꞌkam kɨꞌn dai, gio baꞌ bhɨjɨp ji dhuu. Baꞌ miꞌ ɇɇk naiꞌ ji chu ja joochxi bɨɨx jɨꞌmaꞌn gu tujuandam tugiꞌñ na bax maachim na mɨt jɨꞌk muiꞌdhalh gu tumñigaꞌn nat miꞌ ja doꞌñchidhak. Baꞌp kaiꞌchim guiꞌ nat bɨɨpɨꞌ miꞌ ai: “Yaꞌni baꞌ gum tumñiꞌ. Mambhɨɨx jaꞌkbuiꞌ pup jañich muiꞌdhalh na pich jɨꞌk yaꞌñ dhoꞌñchidhak.” Baꞌ gu gɇꞌkam jup tɨtda: “¡Aa guꞌ joidham ji jia! Jir jix kɨɨꞌ tujuandam ap dho bak. Ea nañ jum daasaꞌ nap jir jix kaiꞌ kaꞌ mambhɨɨx kap na paiꞌ jax muiꞌ paꞌ daaꞌñxim jir kikcham, na pich guꞌ miꞌ pu dhuu gu palhɨɨp jup jum duukam.” Baꞌ jumai nat miꞌp ai, jup kaiꞌchim ɨp: “Yaꞌni baꞌ gum tumñiꞌ. Jix chamaamim jaꞌkbuiꞌ ñich pup muiꞌdhalh na pich jɨꞌk yaꞌñ dhoꞌñchidhak.” Baꞌp tɨtda gu gɇꞌkam: “¡Aa guꞌ joidham ji jia! Jir jix kɨɨꞌ tujuandam ap dho bak. Ea nañ jix chamaam kap jum daasaꞌ nap jir jix kaiꞌ kaꞌ na paiꞌ jax muiꞌ paꞌ daaꞌñxim jir kikcham.” Baꞌ gu jumai nat miꞌp ai, jup tɨtda pɨx gu gɇꞌkam tugiꞌñ: “Yaꞌni baꞌ gum tumñiꞌ na pich yaꞌñ dhoꞌñchidhak. Aañ cham tuꞌ kɨꞌn tu jua. Jannulh chaꞌm jañich pɨx xi bhiibgak bha jaꞌp xi gaamuk nañ puꞌñiñ aaꞌ nañ giop bam makiaꞌ noꞌ pich yaꞌ ba ai. Nañ guꞌ xim ɨɨbhiꞌñ nap jiñ ñiokdhaꞌ noꞌ mɨt mañ ɨɨx, piam ku ñich dɨɨlh maiꞌ ma iabu. Nañ guꞌx maat nap giilhim jix bhanaaꞌ tuꞌ na pɨx bhaan sia palhɨɨp jup jum duukam, pu duñiaꞌ ap jax noꞌ pich ba ɨlh, sia kum cham pu kaiꞌch gu jaꞌtkam.” Baꞌ gu gɇꞌkam jup tɨtda: “Dho cham tuꞌr jix kɨɨꞌ tujuandam ap aañ nañ paiꞌ jax kaiꞌch. ¿Cham bhaaiꞌ aa nap muñ dhoꞌñchidhaꞌ gɨt nam paiꞌ muiꞌdhalhiꞌñ jaiꞌ dhɨt gu ja tumñiꞌ nap puiꞌ xiñ ɨɨbhiꞌñ, nap guꞌ puiꞌx maat nañ pu tu duñiaꞌ pɨx jax noꞌ ñich ba ɨlh sia kum cham pu kaiꞌch gu jaꞌtkam? Siamri guꞌ jɨꞌk jup ba muiꞌdhaꞌ gɨt na ñich jɨꞌk juruuñ.” Baꞌ puiꞌ xi chɨɨdak jup ja tɨtda gu jaiꞌ nam mi jaꞌp guguuk: “Boosgidhai pim gu tuumiñ mu jaꞌk makiaꞌ guiꞌ nat mambhɨɨx jaꞌkbuiꞌ pup muiꞌdhalh.” Baꞌp kaiꞌch am tɨi guiꞌ: “¿Jax dhui na dhiꞌ muiꞌ ba biaꞌ, mambhɨɨx jaꞌkbuiꞌ pup na pich jɨꞌk yaꞌ doꞌñchidhak?” Baꞌp ja tɨtda gu gɇꞌkam: “Dho na guꞌ gu jaroiꞌ noꞌt puꞌñi muiꞌdhalh gu tuꞌ nam chiñiaꞌ, jix ioꞌm muiꞌ bhaan ji chu biꞌyaꞌ gu tuꞌ. Guꞌ ji noꞌt guꞌ puꞌñi cham jɨꞌx iam xim guguux na muiꞌdhalhdhaꞌ sia gu palhɨɨp, boosgidhaim dho gu jɨꞌk nam tɨi makiaꞌ na gɨt kɨꞌn tu juanaꞌ mu jaꞌk makiaꞌ gu jaroiꞌ nax ioꞌm jix chu juanar kaꞌ, aañ moo yaꞌ pu jam tɨtda.” Bhaiꞌ pim jup ja uaꞌpui miꞌñi jaꞌp xi ja koodaꞌ guiꞌ nam jɨꞌk cham aagɨt nañ jir gɇꞌkam kaꞌ.


Baꞌ nat tɨɨmok gu Jesuus na miꞌ puiꞌ xi chu aꞌgimɨk, ba jii ɨp gio Jerusaleen jaꞌk na paiꞌ jaꞌk jim. Baꞌ maaꞌn kap soosnaꞌn ba ai na paiꞌ daa gu oidhaꞌ Oliibostam, na paiꞌ miaꞌn bipioꞌ na paiꞌ Betpajee tɨ tɨɨꞌ, gio na paiꞌ palhɨɨp jaꞌp jaꞌk Betaania tɨ tɨɨꞌ ɨp. Baꞌ gook guiꞌ nam kaichuꞌ maaꞌn kap ba ja jootos, jup ja tɨtda:
―Jiñ chɨɨmɨlhdhapuꞌ pim maaꞌn gu jigiarum bhuruꞌx bhammɨni dhɨr na paiꞌ pɨx jɨꞌdɨlh jir kikcham nach paiꞌ jaꞌk jiim, chakui jaroiꞌ maaꞌnnim ulh guiꞌ gu bhuruꞌx. Bhaiꞌ bulhkaꞌ na pim jax yaꞌ dɨr mu aajidhaꞌ. Dai na pim jax bulhioꞌkai bhañ chɨɨmɨlhdhikaꞌ. Noꞌ jax dhuukat jaroiꞌ ba jam tɨkka na jax ku pimɨt baꞌ bulhioꞌkak ba ji chɨɨmɨrak, jaꞌp japim tɨɨdaꞌ nat gu Gɇꞌkam mu jam joot.
Baꞌ mɨjɨ ji dhuuꞌn jamɨt, puiꞌ ji chu buus nat jax ja tɨɨꞌn gu Jesuus. Ba ja tɨɨ mɨt guiꞌ nar ja bhuruꞌxiꞌ nam miꞌ ka buplhioꞌk, jup ja tɨtda am:
―¿Jax ku pimɨt baꞌ gamaiꞌ ba ji chɨɨmɨrak dhich bhuruꞌxiꞌ?
Baꞌ guiꞌp kaiꞌch am:
―Dho gu Gɇꞌkam nat bhach joot nach mu tɨɨmɨlhdhikaꞌ.
Baꞌ bhaiꞌ xi bakxidhak jamɨt gu tɇꞌtɇb ja kuktun nam daam dɨr ja tɨiꞌchuꞌ ba tɨɨmɨrak mu na paiꞌ gu Jesuus, dai baꞌ na mɨt xi chia na bha daibuꞌ. Baꞌ na gamaiꞌ tu jimchudim, bɨɨpɨꞌ dɨr ji bapoiꞌdhat miꞌ ja iabuim am gu jaꞌtkam boi chaꞌm gu tɇꞌtɇb ja kuktun nam daam dɨr ja tɨiꞌchuꞌ. Baꞌ nammɨ baas dɨr nam baꞌ moo gammɨjɨ jaꞌk aꞌnsap ba juurkiaꞌ bhaan gu oidhaꞌ Oliibostam, jix bhaiꞌm taattugɨt pɨx jiiñak ba kattuꞌ am bɨɨx guiꞌ nam jɨꞌk kaichuꞌ gu Jesuus, taxchaabgidhim am gu Dios jix bhaiꞌm taattugɨt nam tɨ nɨiꞌñdhaꞌ na bɨɨx aixim joidham tuꞌm jup tu buadaꞌ gu Jesuus, nam tuꞌ cham paiꞌ dhuuk pu chuꞌm tɨ nɨiꞌñdhaꞌ. Jup kaiꞌchim am:
―¡Jix oiꞌm jir gɇꞌkam dhiꞌ na bhaankam ya oirɨ gu Dios, gam na joidham jix uañ kɨꞌn kɨɨk! ¡Jix bhaiꞌch chaatɨt jach gɇꞌkamtuꞌndaꞌ gu Dios jix dhaam nat xich joiꞌmdak bach chɨɨ!
Baꞌ jɨꞌkchi gu pariseos nam jup jiim, mɨjɨ dɨr jaꞌp ja saagiꞌñ gu jaꞌtkam jup tɨtda am gu Jesuus:
―Jich jaduuñ, ja ñiokdhaiñ dhim jaꞌtkam tuk. Jax ñam pɨx kaiꞌchim.
Baꞌp ja tɨtda gu Jesuus:
―Jax gi dhui nam guꞌ dhi joodai pɨx jiiñak jup suulhgiaꞌ na miꞌñi jaꞌp daraa noꞌ ñich tɨip xi ja ñiok nam cham ñiokdaꞌ dhiñ jaꞌtkam tuk, aañ moo yaꞌ pu jam tɨtda.
Baꞌ nat bhammɨ dɨr ba tu maaxir Jerusaleen na paiꞌ gɇꞌ daaꞌñxim jir kikcham, bhaiꞌ ji susua gu Jesuus, jup xi kaiꞌchɨt:
―¡Joidham gɨt noꞌm pu xib dhi tanoolh jix maatɨt jiñ chɨgiaꞌ nañ jir jaroiꞌ dhaꞌ bɨɨx gu Israel kam jaꞌtkam nam bhaiꞌ oiꞌdhaꞌ Jerusaleen, baꞌñ kɇɇji gɨt miꞌ puiꞌ ba jimiaꞌ am na jax jaꞌk jix bhaiꞌ tu ja jimiaꞌ gatuuk! Guꞌ ji nam guꞌ cham maatɨt tɇ kɇɇ, ni nam jix maatɨt tɨ nɨiꞌñ, jaꞌp ji buusan nam tuꞌ kɨꞌn taaꞌbidhix. Jum aajim guꞌ gu tanoolh na paiꞌ dhuuk cham bhaiꞌ tu ja jimiaꞌ, gu ja sandaaruiꞌx chuk guiꞌ nam jix ja bhaamkiꞌñ bhaiꞌ ji ja xikoolhmadaꞌ am, maap jam ji ja sooꞌmdhai pu bɨɨx maaꞌn jimdam ja koodaꞌ nam jɨꞌk bhaiꞌ oiꞌñkaꞌ. Dhi ja baꞌbhak pu cham jɨꞌk tuukdhixim biꞌyaꞌ gu joodai, na guꞌ gu ja gɇꞌgɇrkam tuk gu Israel kam jaꞌtkam nar ja kuiñcha kaꞌ nam cham aagaꞌ nam miꞌ puiꞌ jimiaꞌ na jax jaꞌk gɨt jix joiꞌmdai ja palhbuidhaꞌ gu Dios.


Baꞌ mɨkkat mu ba baa gu Jesuus gɇꞌ chiop. Miꞌ dhɨr ji ja aadi guiꞌ nam bɨxchuꞌ miꞌ ka tu gaꞌra ɨrban dɨr, jup xi ja tɨɨdak:
―¿Jax ku pim baꞌ yaꞌ pu tu duuk? ¿Kux cham maat japim aa gu ñioꞌkiꞌñ gu Dios na tu uaꞌñix nap jum kaiꞌch: “Dhiñ baꞌaak nat miꞌm kɨi, miꞌ dhɨr jix bhaiꞌ nam jiñ dhaandaꞌ gu jaꞌtkam soiꞌm ɨlhdhat”? Aapiꞌm guꞌ ya jaꞌp tu duuk na mu paiꞌ chiob nam paiꞌm jumpaꞌn gux ɨꞌxkum.
Baꞌ miꞌ pu tu ja aꞌgiꞌñdhaꞌ gu Jesuus gu jaꞌtkam gɇꞌ chiop gammɨjɨ nabap tanoolh. Guꞌ baꞌ gu ja gɇꞌgɇrkam tuk guiꞌ nam ja aꞌmkam tu daandaꞌ dai gu Israel kam jaꞌtkam, gio guiꞌ nam sap jix mat kaꞌ gu ñioꞌkiꞌñ gu Dios, gio gu jaꞌppɨx ja gɇꞌgɇrkam tuk gu Israel kam jaꞌtkam, tɨi maap tu aꞌgadaꞌ am nam tuꞌ bhaan gɨt xi iattulhdhai tu chiñiaꞌ nam muꞌaaꞌ. Joidham kɇɇkɇꞌ am guꞌ gu jaꞌtkam na jax tu aꞌgadaꞌ gu Jesuus, sia kum guꞌ guiꞌ tɨix bhaamut kɇɇkɇꞌ. Jix ja ɨɨbhidhat gu jaꞌtkam baꞌ cham juandaꞌ am gu Jesuus.

Listen to LUUKAS 19