Tairora

<div class="version vid867 iso6393tbg" data-vid="867" data-iso6393="tbg">
 <div class="book bkLUK">
 <div class="chapter ch13" data-usfm="LUK.13">
 <div class="label">13</div><div class="s1">Qora aara qaqira kaate tura</div><div class="p"> 1Vi entara vaiinti vonavu anire Ihura tiva ami tiha, Karirihainaa vaiintinavu Kotirara ofaa iha quara amitaare tuvaro, kamaanira kaiqa varai vaiintiva, Pairaatava anirero vi vaiintinavuka arukovaro vi vaiintinavuka naarevanovata, vinavuka vaaka aruko aantaura vira naarevanovata, vohaaraqi avitumavi ntorave, ti.</div><div class="p"> 2Vika minti tuvaro Ihuva tiharo, Karirihainaa vaiintinavu mintimake qutu vurara ti, ne nantimake vi haikarara iriavo? Ne tiha, Vinavuka vaaqu kaiqavano ekaa Kariri vatanaa vaiinti vika vaaqu kaiqavata uri aatara kaira vira kaara vinavuka mintimake qutu vurave, tiavo?</div><div class="p"> 3Kiave. Kaiqe te ni tiva nimiare. Nevata kia qora aara qaqira kaivera, nevata vinavuka aanaramake qutuma vivarave.</div><div class="p"> 4Haaru vatuka vo Siromini ori naavu vukaiqamake vaavi kaqato naavuva raputama viro hiqiriro vaiinti 18navu ruqutu taiqa korave. Vi vaiintinavuka vo? Ne vinavukara nana uvae tiavo? Ne tiha, Vinavuka qora kaiqavano Ieruharemihainaaka qora kaiqavata uri aatara kovaro vira kaara naavu viva raputama viro vika ruqutu taiqa korave, tiavo?</div><div class="p"> 5Aqao, kiave. Kaiqe te ni tiva nimiare. Nevata kia qora aara qaqira kaivera, nevata vinavuka aanaramake qutuma vivarave, tiro.</div><div class="s1">Fiki katariara uva tuqantaakero tura</div><div class="p"> 6Ihuva minti tivakero viva vinavuka vo uva tuqantaakero tiva nimiro tiharo, Vaiintivano nai naaho ututoraqi fiki katari vo ututorave. Vi vaiintiva katari ututero variro vo enta kaiqe oru vira tava hiqike naare tivakero oru tavovaro kia vi katariva tava irorave.</div><div class="p"> 7Kia tava irovaro nai kaiqa vaiinti avuhainaarara tiharo, Tavaane. Te taaramo ihiara vi aniha maa katariva tava iraainarara tavauraro kia iraivo. Are vira teqa qaqirama aqukaane. Vi katariva qaqi vaiharo koqe vata qumina taiqa kaantorave, tuvaro 8vira kaiqa vaiintivano aqao tiro, Vohaa ihiara vira qaqi kairaqe te vira okaraqi nteraaina vatara quvike quntama taariraro tava iraarire. 9Vo ihi tavairaro tava irairera, are vira qaqi kaane. Kia tava irairera, are homa teqa kenarave, turave, tiro. Ihuva vi uvara tuqantaakero turama.</div><div class="s1">Ihuva Maara Entaqaa nahenti vo koqema kora</div><div class="p"> 10Vo enta Maara Entaqaa Ihuva maara naavu voqi vaiharo vaiinti nahenti uva tiva nimi vauvaro 11nahenti vovano viraqi vaura. Vi nahentiva vauvaro vaanavano viraqi vauva vira aihavi haikara amuvaro nahenti viva 18 ihinavuara variqiro viharo rovara vare vaura. Vira tauvaqavano kia vaaviarama vairaitiro, qaqiqai kankakaama viro vaura.</div><div class="p"> 12Vi nahentiva mintimakero vauvaro Ihuva vira tavero vira aaramakero tiharo, Nahentivauvo, te ai rovara taiqama amitauro, 13tivakero viva nai kauqu nahenti viraqaa viti vatovaro vi nahentiva vaakama vaaviarama viro vaiharo Kotira autu tuahere vaura.</div><div class="p"> 14Kotira autu tuahere vauvaro Ihuva Maara Entaqaa vi nahentira koqema korara tiro, vira kaara maara naavuqaa raqiki vau vaiintira vira arara itovaro viva vaiinti nahentiara tiharo, Aqao, kaiqa vare varia entava 6navuma vaivo. Vovano ni vaata koqema nimitaarire ti, ne vi entanavuraqaa aniate. Kia Maara Entaqaa aniate, tiro.</div><div class="p"> 15Vi vaiintiva minti tuvaro Noravano Ihuva vira nai tiva amiro tiharo, Ne unaqaraiqama keha koqe kaiqa vare variakave. Ne ekaa vaiha Maara Entaqaa nenta purumakauve, donkive, naavuqihai ruhaaqi vare vahaaqaini veva keha namari nimi variarave. 16Maa nahentiva, viva ni kaivaqara Eparahaamira naintivano vaivaro Sataaniva 18 ihinavuara vi nahentira rumpa tairave. Homa Maara Entaqaa te vira kuvantu amitararave, tiro.</div><div class="p"> 17Ihuva minti tumanta vira navutaaka Ihura uva iriha kauri vaura. Vika mintumantavata, qaqi vaiinti nahenti Ihuva kaiqa varorara iriha Ihura quahama amitora.</div><div class="s1">Masteti auruara uva tuqantaakero tura</div><div class="r">(Matiu 13:31-32; Maaki 4:30-32)</div><div class="m"> 18Ihuva tiharo, Kotiva vaiinti nahentiqaa raqikiarirava nana haika voqaarae vaivo? Ne vira okara iriate ti, te nana haikaqaae tuqantaake tirarave?</div><div class="p"> 19Ho te masteti auru inaara auruara tuqantaake tirerave. Vaiintivano masteti auru naahoqi qinta taivaro qampiqaviro katari voqaara vaivaro uvirivano vira kaaraqaa utama viharo vairave, tiro.</div><div class="s1">Mpareti noqa virara uva tuqantaakero tura</div><div class="r">(Matiu 13:33)</div><div class="m"> 20Ihuva minti tivakero viva qaiqaa tiharo, Kotiva raqikiarirava nana haika voqaarae vaivo? 21Viva kaupititira voqaarama vaivo. Nahentivano mpareti untareva iharo porihi/voruhi varakero vira noqa vuarire tiro, kaupititira varakero porihi vataakero tuqantaa kaivaro kaupititiravano porihi hampata avituma viro ekaa ntera kaivaro noqa vi vairave, tiro.</div><div class="s1">Ihuva inaara qentiara tura</div><div class="r">(Matiu 7:13-14, 21-23)</div><div class="m"> 22Ihuva minti tivakero Ieruharemini vu aararaqaa viharo nora vatukaqivata, inaara vatukaqivata, koqe uva vakaaka vi vatanaaka tiva nimiqiro vi vaura. 23Minti tiva nimiqiro vuvaro vaiinti vovano tiharo, Nora Vaiintio, naantiara Kotiva tinavu vaiinti nahentiqihairo kia airi ntitaraitiro, taaraiqae ntitaanarove? tiro.</div><div class="p">Viva minti tuvaro Ihuva ekaa vika tiva nimiro tiharo, 24Naaruvaini vi varia qentiva inaara qentiqaima vaivo. Ne vukaari utukehama vi qentianara vuate. Te ni quqaama tiva nimuro. Airi vaiinti nahenti viraqi virare tihavata, kia ho vivarave.</div><div class="p"> 25Hauri naavu qova himpiro qenti tinta tairamanta ne vahaaqaini vaivorave. Ne vahaaqaini vaiha qenti kuekue iha tiha, Mpo, Noravauvo, qenti qantua timitaane, tivaro viva tiharo, Aqao, te kia ni tavauraukave. Ne ania okarara kia iri tavaunarave, tianarove. 26Viva minti tiramanta ne tiha, Aqao, tenavu ai vataake kara nauraukave. Are tinavu vatukaqi vaihara tinavu uva tiva timi variaraukave, tivaro viva qaiqaa tiharo, 27Aqao, te kia ni tavauraukave. Ne ania okarara kia iri tavaunarave. Ne vaaqu kaiqa vare variaka ti aaqantohai vinuate, tianarove. Naavu qova niara mintima tianarove, tiro.</div><div class="p"> 28Ihuva minti tivakero tiharo, Ne naantiara tavaimanta ni kaivaqaukavara Eparahaamivavata, Aisaakivavata, Iekopivavata, ekaa paropeti vaiintinavuvata, Kotira vatukaqi vaimanta ne aaqaini vaiha iqi rateha nenta aarai tenti aneha vaivarave.</div><div class="p"> 29Naantiara vaiinti nahenti ekaa hihai hihai ani Kotiva raqikina vatukaraqi ukuvi vaiha kara nevarave. 30Vate naantiaraini variaka, vika uritare avunima vaivarave. Vate avuni variaka vika naantiarainima tuvitare vaivarave, tiro. Ihuva turama.</div><div class="s1">Ihuva Ieruharemi vatanaakara mpo ike tiva nimitora</div><div class="r">(Matiu 23:37-39)</div><div class="m"> 31Ihuva minti tumanta Parasi vaiintinavu anire Ihurara tiha, Himpira aitarera vo vatukaini vuane. Herotiva ai arukareva auti vaivo. Are maini vairaro ai arukaantorave, ti.</div><div class="p"> 32Vika minti tuvaro Ihuva vika n&#225;i tiva nimiro tiharo, Ne qaakau vairi vira vuru tiva amiate. Te vatevata huravata vaana nititamaqi viha vaiinti nahenti koqema nimitaqi virerave. Mintiaqi vihama hura mora vira qararaa tenta kaiqa vuru taiqa karerave. Ne mintima vira tiva amiate.</div><div class="p"> 33Te vatevata, huravata, moravata, aaraini vatavau virerave. Kia qumina vataini paropeti vaiinti aru kevarave. Ieruhareminima vira aru kevarave.</div><div class="p"> 34Mpo, Ieruharemihainaakao, Ieruharemihainaakao, ne Kotira paropeti vaiintinavu aruke variakave. Kotiva nititai vaiintika aniamanta ne ori mpaqikeha vika ruqutuke variakave. Kokoraaravano nai naati aroka raira aqutainantemake, te qaiqaa qaiqaavata niara mpo tivakeha niqaa raqikirare turamanta ne kia ti qaqi karaiti, ti qoririma timite variavo.</div><div class="p"> 35Vira kaara Kotiva ni qaqira kairaro ni vatukaqi kia vaiinti voqavanovata vairaro qumina vataqaima varianarove. Te tiari iriate. Ne maa entaraqaahai kia ti tavaraiti vaiqe te qaiqaa tuvu ntaari ne vi entaraqaa ti kankomake taveha tiha, Nora Kotira autuqaa tuvina vaiintira Kotiva koqema amitaarire, tivarave, tiro. Ihuva minti turama.</div>
 </div>
 </div>
</div>

Vi entara vaiinti vonavu anire Ihura tiva ami tiha, Karirihainaa vaiintinavu Kotirara ofaa iha quara amitaare tuvaro, kamaanira kaiqa varai vaiintiva, Pairaatava anirero vi vaiintinavuka arukovaro vi vaiintinavuka naarevanovata, vinavuka vaaka aruko aantaura vira naarevanovata, vohaaraqi avitumavi ntorave, ti.
Vika minti tuvaro Ihuva tiharo, Karirihainaa vaiintinavu mintimake qutu vurara ti, ne nantimake vi haikarara iriavo? Ne tiha, Vinavuka vaaqu kaiqavano ekaa Kariri vatanaa vaiinti vika vaaqu kaiqavata uri aatara kaira vira kaara vinavuka mintimake qutu vurave, tiavo?
Kiave. Kaiqe te ni tiva nimiare. Nevata kia qora aara qaqira kaivera, nevata vinavuka aanaramake qutuma vivarave.
Haaru vatuka vo Siromini ori naavu vukaiqamake vaavi kaqato naavuva raputama viro hiqiriro vaiinti 18navu ruqutu taiqa korave. Vi vaiintinavuka vo? Ne vinavukara nana uvae tiavo? Ne tiha, Vinavuka qora kaiqavano Ieruharemihainaaka qora kaiqavata uri aatara kovaro vira kaara naavu viva raputama viro vika ruqutu taiqa korave, tiavo?
Aqao, kiave. Kaiqe te ni tiva nimiare. Nevata kia qora aara qaqira kaivera, nevata vinavuka aanaramake qutuma vivarave, tiro.

Ihuva minti tivakero viva vinavuka vo uva tuqantaakero tiva nimiro tiharo, Vaiintivano nai naaho ututoraqi fiki katari vo ututorave. Vi vaiintiva katari ututero variro vo enta kaiqe oru vira tava hiqike naare tivakero oru tavovaro kia vi katariva tava irorave.
Kia tava irovaro nai kaiqa vaiinti avuhainaarara tiharo, Tavaane. Te taaramo ihiara vi aniha maa katariva tava iraainarara tavauraro kia iraivo. Are vira teqa qaqirama aqukaane. Vi katariva qaqi vaiharo koqe vata qumina taiqa kaantorave, tuvaro vira kaiqa vaiintivano aqao tiro, Vohaa ihiara vira qaqi kairaqe te vira okaraqi nteraaina vatara quvike quntama taariraro tava iraarire. Vo ihi tavairaro tava irairera, are vira qaqi kaane. Kia tava irairera, are homa teqa kenarave, turave, tiro. Ihuva vi uvara tuqantaakero turama.

Vo enta Maara Entaqaa Ihuva maara naavu voqi vaiharo vaiinti nahenti uva tiva nimi vauvaro nahenti vovano viraqi vaura. Vi nahentiva vauvaro vaanavano viraqi vauva vira aihavi haikara amuvaro nahenti viva 18 ihinavuara variqiro viharo rovara vare vaura. Vira tauvaqavano kia vaaviarama vairaitiro, qaqiqai kankakaama viro vaura.
Vi nahentiva mintimakero vauvaro Ihuva vira tavero vira aaramakero tiharo, Nahentivauvo, te ai rovara taiqama amitauro, tivakero viva nai kauqu nahenti viraqaa viti vatovaro vi nahentiva vaakama vaaviarama viro vaiharo Kotira autu tuahere vaura.
Kotira autu tuahere vauvaro Ihuva Maara Entaqaa vi nahentira koqema korara tiro, vira kaara maara naavuqaa raqiki vau vaiintira vira arara itovaro viva vaiinti nahentiara tiharo, Aqao, kaiqa vare varia entava 6navuma vaivo. Vovano ni vaata koqema nimitaarire ti, ne vi entanavuraqaa aniate. Kia Maara Entaqaa aniate, tiro.
Vi vaiintiva minti tuvaro Noravano Ihuva vira nai tiva amiro tiharo, Ne unaqaraiqama keha koqe kaiqa vare variakave. Ne ekaa vaiha Maara Entaqaa nenta purumakauve, donkive, naavuqihai ruhaaqi vare vahaaqaini veva keha namari nimi variarave. Maa nahentiva, viva ni kaivaqara Eparahaamira naintivano vaivaro Sataaniva 18 ihinavuara vi nahentira rumpa tairave. Homa Maara Entaqaa te vira kuvantu amitararave, tiro.
Ihuva minti tumanta vira navutaaka Ihura uva iriha kauri vaura. Vika mintumantavata, qaqi vaiinti nahenti Ihuva kaiqa varorara iriha Ihura quahama amitora.


Ihuva tiharo, Kotiva vaiinti nahentiqaa raqikiarirava nana haika voqaarae vaivo? Ne vira okara iriate ti, te nana haikaqaae tuqantaake tirarave?
Ho te masteti auru inaara auruara tuqantaake tirerave. Vaiintivano masteti auru naahoqi qinta taivaro qampiqaviro katari voqaara vaivaro uvirivano vira kaaraqaa utama viharo vairave, tiro.


Ihuva minti tivakero viva qaiqaa tiharo, Kotiva raqikiarirava nana haika voqaarae vaivo? Viva kaupititira voqaarama vaivo. Nahentivano mpareti untareva iharo porihi/voruhi varakero vira noqa vuarire tiro, kaupititira varakero porihi vataakero tuqantaa kaivaro kaupititiravano porihi hampata avituma viro ekaa ntera kaivaro noqa vi vairave, tiro.


Ihuva minti tivakero Ieruharemini vu aararaqaa viharo nora vatukaqivata, inaara vatukaqivata, koqe uva vakaaka vi vatanaaka tiva nimiqiro vi vaura. Minti tiva nimiqiro vuvaro vaiinti vovano tiharo, Nora Vaiintio, naantiara Kotiva tinavu vaiinti nahentiqihairo kia airi ntitaraitiro, taaraiqae ntitaanarove? tiro.
Viva minti tuvaro Ihuva ekaa vika tiva nimiro tiharo, Naaruvaini vi varia qentiva inaara qentiqaima vaivo. Ne vukaari utukehama vi qentianara vuate. Te ni quqaama tiva nimuro. Airi vaiinti nahenti viraqi virare tihavata, kia ho vivarave.
Hauri naavu qova himpiro qenti tinta tairamanta ne vahaaqaini vaivorave. Ne vahaaqaini vaiha qenti kuekue iha tiha, Mpo, Noravauvo, qenti qantua timitaane, tivaro viva tiharo, Aqao, te kia ni tavauraukave. Ne ania okarara kia iri tavaunarave, tianarove. Viva minti tiramanta ne tiha, Aqao, tenavu ai vataake kara nauraukave. Are tinavu vatukaqi vaihara tinavu uva tiva timi variaraukave, tivaro viva qaiqaa tiharo, Aqao, te kia ni tavauraukave. Ne ania okarara kia iri tavaunarave. Ne vaaqu kaiqa vare variaka ti aaqantohai vinuate, tianarove. Naavu qova niara mintima tianarove, tiro.
Ihuva minti tivakero tiharo, Ne naantiara tavaimanta ni kaivaqaukavara Eparahaamivavata, Aisaakivavata, Iekopivavata, ekaa paropeti vaiintinavuvata, Kotira vatukaqi vaimanta ne aaqaini vaiha iqi rateha nenta aarai tenti aneha vaivarave.
Naantiara vaiinti nahenti ekaa hihai hihai ani Kotiva raqikina vatukaraqi ukuvi vaiha kara nevarave. Vate naantiaraini variaka, vika uritare avunima vaivarave. Vate avuni variaka vika naantiarainima tuvitare vaivarave, tiro. Ihuva turama.


Ihuva minti tumanta Parasi vaiintinavu anire Ihurara tiha, Himpira aitarera vo vatukaini vuane. Herotiva ai arukareva auti vaivo. Are maini vairaro ai arukaantorave, ti.
Vika minti tuvaro Ihuva vika nái tiva nimiro tiharo, Ne qaakau vairi vira vuru tiva amiate. Te vatevata huravata vaana nititamaqi viha vaiinti nahenti koqema nimitaqi virerave. Mintiaqi vihama hura mora vira qararaa tenta kaiqa vuru taiqa karerave. Ne mintima vira tiva amiate.
Te vatevata, huravata, moravata, aaraini vatavau virerave. Kia qumina vataini paropeti vaiinti aru kevarave. Ieruhareminima vira aru kevarave.
Mpo, Ieruharemihainaakao, Ieruharemihainaakao, ne Kotira paropeti vaiintinavu aruke variakave. Kotiva nititai vaiintika aniamanta ne ori mpaqikeha vika ruqutuke variakave. Kokoraaravano nai naati aroka raira aqutainantemake, te qaiqaa qaiqaavata niara mpo tivakeha niqaa raqikirare turamanta ne kia ti qaqi karaiti, ti qoririma timite variavo.
Vira kaara Kotiva ni qaqira kairaro ni vatukaqi kia vaiinti voqavanovata vairaro qumina vataqaima varianarove. Te tiari iriate. Ne maa entaraqaahai kia ti tavaraiti vaiqe te qaiqaa tuvu ntaari ne vi entaraqaa ti kankomake taveha tiha, Nora Kotira autuqaa tuvina vaiintira Kotiva koqema amitaarire, tivarave, tiro. Ihuva minti turama.

Listen to Ruki 13