Matiu 12

A Soe Va Pa Hikta Kiu Po Poen Apaapo

Mak 2:23-28, me Luk 6:1-5

1Keꞌ hikta teꞌ rë non, vasuksuk in a ö ne Ieesuꞌ to kömköm varuꞌ non a napan va Kapaneam. Manih po pöh Poen Apaapo eꞌ me a ma vamomhë peꞌ to nönö vah ne pa koman a rak vëh nee to nep voh a kon. Ka ma vamomhë peꞌ maë, pare kökök a ma voaꞌ kon, ko ëën ee. 2Ko Parësiꞌ ep in a tah vaꞌih no vamomhë pe Ieesuꞌ to nonok ne, pare soe va ee manih pan o vamomhë peꞌ to nok ee pa hat, suk o vaman pee to soepip i non pa öt taëën koman o Poen Apaapo, pare soe ke Ieesuꞌ pan, “Ieesuꞌ, a ma vamomhë pën to nonok e ne pa taateꞌ vëh to vapenpen e non pa nok vamanih po Poen Apaapo.”

3Ke Ieesuꞌ piun a soe pee pareꞌ soe pan, “Eöm hikta ëh pöꞌ voh pa soe va pataeah ne Devit to nok voh me ra ma vamomhë peꞌ to teꞌ vaꞌpeh me ne poë manih pa ö nee to maë voh, ha? 4E Devit me ra ma vamomhë peꞌ to ho voh pa koman a iuun vapenpen pe Sosoenën, pare ëën ee pa taëën vëh to supon non pa teꞌ akuk se ëën. O teꞌ ësës heꞌ varoe to soe vaonöt ne pa ëën a taëën pamëh. 5Me eöm to ëh pöꞌ voh em pa soe to kiun non manih po Puk va po Vavaasis pe Mosës to soe non pan, manih po Poen Apaapo o teꞌ ësës heꞌ pee to teꞌ ne koman Iuun Hinhin Apuh, ee me to kök ee pa taateꞌ va po Poen Apaapo. Ivëhkëk, o teꞌ ësës heꞌ to hikta nok a hat pa ö nee to nonok ne a kiu pee. 6Eöꞌ to soe vaman rakah keoꞌ peöm, a teꞌ to teꞌ non manih to apuh oah e non pa Iuun Hinhin Apuh. 7O Puk Vapenpen to soe non pan,

‘Eöꞌ to iu oah noꞌ a taateꞌ iu teꞌ.

Eꞌ a taateꞌ pamëh to apuh oah non a ö

nöm to ip a vönaꞌ paröm ës ke na e Sosoenën.’ Hos 6:6

Eöm to hikta nat vavih nem pa ö no a soe pamëh to soe va non. Eöm se keh nat vavih nem pa pusun in a soe pamëh, eöm hikta se kiiki nem a taateꞌ pa ma vamomhë peöꞌ, suk ee to hikta nok voh ta taateꞌ hat. 8Suk ataeah, eöꞌ koman e Koaꞌ Teꞌ Pa Napan Kurus to Sunön ke noꞌ po Poen Apaapo.”

E Ieesuꞌ To Vatoꞌ Hah A Teꞌ Tënkun Koren

Mak 3:1-6, me Luk 6:6-11

9E Ieesuꞌ to këh en pa rak vëh neꞌ to teꞌ non, pareꞌ nö ko vos en vöön, pareꞌ ho en pa siꞌ iuun hinhin soneꞌ va pa vöön pamëh. 10Manih pa koman iuun hinhin soneꞌ pamëh no a pah teꞌ tënkun koren to teꞌ non nën. Ko upöm teꞌ to teꞌ ne koman iuun, to kehkeh ep këh ne ta hanan nee se öt koe e Ieesuꞌ, ivëh nee to hi suk poë pan, “Eꞌ vih kës e non pea pa vatoꞌ hah ta pah teꞌ to haraꞌ non a mët po Poen Apaapo, keꞌ ahik?”

11Ke Ieesuꞌ piun ko soe pan, “Ta paeh va peöm se keh teꞌ me non ta pah sipsip, ka sipsip pamëh vuꞌ hop pa koman a koveꞌ ruruvun po Poen Apaapo. E tövaneah antoen kës e non pa rëh peah hah a sipsip peꞌ po poen pamëh, keꞌ a hik? 12Eöꞌ to soe vaman rakah keoꞌ peöm, a teꞌ to apuh oah e non pa sipsip! Ivëh, ka taateꞌ pea to vaonöt e non pea pa vaꞌaus a meh teꞌ po Poen Apaapo.” 13Ke Ieesuꞌ soe ken pa teꞌ tënkun koren pamëh pan, “Putot a koreomah.” Ke voe pamëh putot en pa koreneah, keꞌ totoopin, ko matan hah va en manih pa meh pap koren. 14Ko Parësiꞌ këh ee peꞌ, pare tönun ee, ko vavaiu vah këh e ne ta hanan nee se ip vamët koe in e Ieesuꞌ.

E Ieesuꞌ A Teꞌ Kikiu Pe Sosoenën

15E Ieesuꞌ to pënton en pa ö no Parësiꞌ to iu ip vamët ne poë, pareꞌ këh en pa vöön neꞌ to teꞌ non. Ka nap peo suk ee peꞌ keꞌ vavatoꞌ en po teꞌ kurus varih to haraꞌ ne a ma vu mët. 16Ke Ieesuꞌ vuhvuh en pee, pan ee se nat ne vatvus vateeraꞌ a ëhnaneah manih po upöm teꞌ. 17Eꞌ to vatvus voh a soe pamëh marën a vapuh a soe ne Sosoenën to vatvus voh manih pa rivon a teꞌ vanënën soe peꞌ, Aisaëaꞌ. Ka soe pamëh to soe suk non a ma taateꞌ, me a kiu pe Ieesuꞌ,

18“Ivaꞌih a teꞌ kikiu peöꞌ,

eöꞌ to kon voh eah.

Paröꞌ iu suntan rakah e noꞌ peꞌ.

Ko kokoman peöꞌ vaeö rakah noꞌ poan.

Paröꞌ vahoꞌ a Tuvuh Vasioꞌ peöꞌ manih peꞌ.

Keꞌ se soe vatvus a soe vih va pa taateꞌ totoopin,

me eꞌ se kiiki a ma taateꞌ pa napan kurus manih po oeh.

Eꞌ se kiiki vatoe a ma taateꞌ pa napan varih to hikta teꞌ ne pan ee ro Jiuꞌ.

19Ke eꞌ koman to hikta nat non pa to vasukaꞌ,

pareꞌ hikta kë koman hah non a ëhnaneah.

20Me eꞌ to hikta antoen non a miröꞌ o upöm teꞌ varih no vaman pee to hikta teꞌ kikis non.

Eꞌ se kikiu vëhvaꞌ non keꞌ onöt pa ö neꞌ se vöknah a taateꞌ hat manih pa taateꞌ vih.

21Ka napan varih to hikta teꞌ ne ro Jiuꞌ se vaman poë,

pare anoeh ne poë, se vaꞌaus rapoë.” Ais 42:1-4

O Parësiꞌ To Koman Ne Pan E Ieesuꞌ To Kiu Vaꞌpeh Me Non E Belsebu

Mak 3:20-30, me Luk 11:14-23; 12:10

22Ka napan teꞌ ee maꞌ pa teꞌ kehoꞌ manih pe Ieesuꞌ. A teꞌ pamëh to hikta antoen non a ep a meh teꞌ, pareꞌ hikta onöt non a to. Suk ataeah a oraꞌ hat to vapapön e non peꞌ. Ke Ieesuꞌ veo këh en peꞌ pa oraꞌ hat, ka teꞌ papön pamëh toto hah en, pareꞌ opoep hah en. 23A napan kurus to töhkak, pare vaiihi koman e ne pan, “E Koaꞌ ko vëh eꞌ e Koaꞌ supnaiꞌ pe Devit, ha?”

24O Parësiꞌ to pënton a soe vaꞌih pare soe pan, “A teꞌ vëh to veveo këh non a napan po oraꞌ hat manih po kikis pe Belsebu, e susun pa ma oraꞌ hat.”

25Ke Ieesuꞌ nat en pa ma taneah no Parësiꞌ to koman ne manih peꞌ, ivëh neꞌ to soe suk va i rapoë manih pan, “A napan va pa pah muhin to teꞌ ne paan a matop pa paeh susun se keh taki vakëh, ko nok o pöök vuteꞌ, pare vapus koman hah, a, a muhin pamëh to hat rakah en. Eꞌ to vatoe me e non pa napan va pa pah vöön apuh, keꞌ o pöh vutom taman se keh taki vakëh, pare vapus koman hah, a vöön apuh pamëh, keꞌ o vutom taman pamëh hikta onöt rakah ne a teꞌ vakis. 26Keꞌ teꞌ akuk va kov e non manih, pe susun po oraꞌ hat se keh veo o oraꞌ hat, ka nat ee po vakum pee se taki koman hah en. Ka matop peꞌ se poꞌ teꞌ vaeh vah va non nih? 27Eöꞌ se keh veveo e noꞌ po oraꞌ hat po kikis pe Belsebu, keteh poꞌ to vavaꞌaus voh non a ma vamomhë peöm, kee veveo këh ne a napan po oraꞌ hat? Ivëh, ko vamomhë koman peöm to vataare ee pan a soe peöm to hikta teꞌ man non. 28Ivëhkëk, a Tuvuh Vasioꞌ pe Sosoenën se keh vaꞌaus a non neoꞌ, köꞌ veveo këh noꞌ a napan po oraꞌ hat, eꞌ to vataare e non pan a Matop Vih pe Sosoenën to teꞌ topnin e non peöm.”

29E Ieesuꞌ to toto avoeꞌ e non, pareꞌ soe suk e susun po oraꞌ hat, pareꞌ soe pan, “Ta pah teꞌ se kehkeh ho akuk manuh pa iuun pa teꞌ söë, pareꞌ kokon a ma tah peꞌ, eꞌ se këk nohnoh vavih momoaan a teꞌ söë po uris, pareꞌ pah kokon poꞌ a ma tah kurus va pa koman iuun peꞌ.”

30“A teꞌ to hikta teꞌ non e vakamöꞌ peöꞌ, eꞌ e tövakihat peöꞌ. Ka teꞌ to hikta vaꞌaus a no neoꞌ pa ununun maꞌ a napan manih pe Sosoenën, eꞌ to veveo e non pa napan këh e Sosoenën. 31Ivëh, nöꞌ to soe suk va ka neöm manih pan, e Sosoenën se ihan anoe en pa ma taateꞌ hat, me a ma soe viivi varih no a napan to nonok ne sih. Ivëhkëk, o teꞌ varih to soe viivi a Tuvuh Vasioꞌ ne Sosoenën hikta se ihan anoe non a hat pee. 32Eteh to soe viivi a neoꞌ e Koaꞌ Teꞌ Pa Napan Kurus, e Sosoenën se ihan anoe en pa hat pa teꞌ pamëh. Ivëhkëk, a teꞌ vëh to soe viivi a Tuvuh Vasioꞌ, e Sosoenën hikta se a ihan anoe non a hat peꞌ kuru me amot.”

O Nöꞌ Hat To Vovoaꞌ Non Sih A Voaꞌ Hat

Luk 6:43-45

33“Ea se keh iu no a voaꞌ vih, ea se matop vavih no o naon, ea se keh hikta matop vavih no o naon, eꞌ se voaꞌ vahat en, a napan to natnat koe ne sih o naon vih, keꞌ o naon hat manih po voaꞌ. 34-35Eöm varih o Parësiꞌ, eöm o hat rakah, paröm teꞌ va e nem manih po kuruꞌ hat. Eöm se poꞌ soe vah va in ta soe vih nih? O teꞌ vihvih to teꞌ me ne a ma kokoman vih manih pa ma komëëre. Ivëh, nee to vavatvus suk ne sih a ma soe vih. Ivëhkëk, o teꞌ varih to teꞌ vatëh me ne a ma kokoman hat a taateꞌ hat to puh rakah non manih pa ma komëëre. Ivëh, nee to vavatvus suk ne sih a ma soe hat. Suk a rivon a teꞌ to vavatvus non sih a ma taneah to teꞌ ne manih pa komaneah.”

36“Eöꞌ to soe rakah keoꞌ peöm, manih po poen no a napan kurus se sun manih po vahutët pe Sosoenën, eꞌ se uhioꞌ vataare hah ken pea pa ma to pinpiun, na to tooto voh i no. 37A soe koman pën nën to soe voh, eꞌ ivëh se vahoꞌ a oah po vahutët, ko vataare a oah eën a teꞌ vih, keꞌ, eën a teꞌ hat.”

O Teꞌ To Hin A Ö Nee Se Ep A Tah Vatoksean

Mak 8:11-12, me Luk 11:29-32

38Ivëhkëk, o teꞌ vavaasis varih to nat i ne o Vavaasis pe Mosës, me a ma to Parësiꞌ a pap teꞌ varih to vavatet vakis ne sih a taateꞌ pa kën sipun to nö maꞌ manih pe Ieesuꞌ, pare soe pan, “Topoan emöm to iu ep nem oah se nok ta pah tah vatoksean to vataare a no möm pan eën a teꞌ ne Sosoenën to vanö maꞌ.”

39Ke Ieesuꞌ piun a hi pee pareꞌ soe pan, “Eöm, a napan va kuru, eöm a napan o hat. Paröm heꞌ tonun in e Sosoenën. Eöm to iu ep nem a tah vatoksean. Ivëhkëk, eöꞌ hikta se vataare a noꞌ neöm. Eöꞌ se vataare varoe a neöm a tah vatoksean vëh to tavus voh manih pa teꞌ vanënën soe vëh e Jonaꞌ. 40E Jonaꞌ to teꞌ voh o kukön potan me ro kukön poen manih pa koman a iian apuh. Eꞌ to teꞌ akuk va kov e non manih pa ö ne eöꞌ e Koaꞌ Teꞌ pa Napan Kurus se teꞌ noꞌ po kukön potan me a kukön poen manih pa koman a koveꞌ.”

41“Ka manih po poen ne Sosoenën se vateꞌ a napan po vahutët, a napan va Ninivëꞌ se sun me a neöm a ma napan va kuru, pare vatvus a ma taateꞌ hat peöm. Suk a napan va Ninivëꞌ to tënan voh a soe ne Jonaꞌ to vatvus voh, ko panih ee pa ma taateꞌ hat pee. Ka kuru no a teꞌ to teꞌ apuh oah non e Jonaꞌ to teꞌ non topniineöm. Ivëhkëk, eöm to rës e nem pa pënton a soe peꞌ, ko panih a ma taateꞌ hat peöm. 42Manih po poen va po vahutët ne Köövo Sunön va Saöt se sun vaꞌpeh me a neöm kurus, pareꞌ vavatët vahik en pa ma taateꞌ hat pa napan va kuru. Suk ataeah, e Köövo Sunön pamëh to taneꞌ varo rakah en maꞌ, pareꞌ nö maꞌ pa pënton o nat vih no a teꞌ sunön vëh e Solomon to vavatvus non. Ivëhkëk, a pah teꞌ to teꞌ non manih kuru to teꞌ apuh oah e non pe Solomon, nöm to pëpënton varo rakah e nem pa ma teꞌ soe peꞌ.”

A Oraꞌ Hat To Hah En Maꞌ

Luk 11:24-26

43-45E Ieesuꞌ to tooto avoeꞌ e non pareꞌ nok a soe vapipinoꞌ to sosoe suk non a napan va Israël to teꞌ va ne manih pa teꞌ no a oraꞌ hat to teꞌ non manih peꞌ, pareꞌ soe pan, “A oraꞌ hat to teꞌ non manih pa pah teꞌ. Ka oraꞌ hat pamëh se keh këh tavus a teꞌ pamëh, eꞌ se nö, ko nönö vah no maꞌ pa moeh upin to vavaiu vah këh non ta ö vavanot. Ivëhkëk, eꞌ to hikta taum ta ö to vih non neꞌ se vanot. Ka oraꞌ hat pamëh soe en pan, ‘Eöꞌ se nö hah eoꞌ manuh pa iuun moaan voh peöꞌ.’ Ko poen neꞌ to hah maꞌ, eꞌ to taum en pa iuun to teꞌ upin avoeꞌ e non, nee to veveo tavus voh a noꞌ, keꞌ maaka, pare vatotoopin a ma tah. Ivëh keꞌ nö hah, ko me en maꞌ pa meh tönim me a poa oraꞌ hat to teꞌ hat oah rakah e ne peꞌ pa nok a taateꞌ hat. Kee nö maꞌ, ko ho ee pa koman iuun pamëh. Moaan voh no a taateꞌ pa teꞌ pamëh to teꞌ hat vatam voh e non, ivëhkëk, kuru no a taateꞌ peꞌ to pah hat oah rakah en. Eꞌ se vatoe me non pa napan nonok hat to teꞌ ne manih po oeh kuru.”

E Sinan Me Ra Ma Kea Pe Ieesuꞌ

Mak 3:31-35, me Luk 8:19-21

46E Ieesuꞌ to vavaato avoeꞌ me e non pa napan ke sinaneah me ra ma kea peꞌ, nö ee maꞌ. Ee to sun e ne maꞌ manuh mahën. Pare iu vaato me ne poë. 47Ka pah teꞌ nö, pareꞌ soe ke Ieesuꞌ pan, “E sinömah, me ra kën kea pën to teꞌ ne mahën, ee to iu vaato me ne oah.” 48Ivëhkëk, e Ieesuꞌ to piun a soe pa teꞌ pamëh pareꞌ soe pan, “Eteh e sinaneoꞌ, me eteh e kea peöꞌ?” 49Eꞌ to huh na a ma vamomhë peꞌ pareꞌ soe pan, “Eöm ep e nem eh, o teꞌ varih, eꞌe to teꞌ va ne manih pe sinaneoꞌ, me a ma kea peöꞌ. 50A kën kea, me ra kën vamen, me e sinan vamaman peöꞌ, ivarih, o teꞌ to nonok ne a ma tah ne Tamön vöh pa vöön va kin to iu non sih.”

Currently Selected:

Matiu 12: tpz

Highlight

Copy