Luki 12
12
Dɩ́ na wʋ́ ta jɩgɩ dɩ́ tɩtɩ te tɩn
(Matiyu 10:26-33, 12:32, 10:17-20)
1Maŋa kam kʋntʋ nɩ kɔ-fɔrɔ zanzan ya lagɩ daanɩ Zezi tee nɩ. Ba dɛɛn yi nɔɔna mʋrrʋ mʋrrʋ mʋ. Ba tiini ba pɩɩnɩ daanɩ yɩ ba nɔnɩ daanɩ. Zezi ma puli o ta dɩ o karabiǝ bam o wɩ: «Á fɔgɩ á cɩ á tɩtɩ, sɩ á yɩ pa Farizɩan tiinǝ bam dɩ abam ba dabɩlɩ dɩm, dɩ ba na yɩ pipiri-nyɩna yɩ ba sǝgi ba kɩ wo-balwaarʋ te tɩn. 2Kʋlʋ maama na sǝgi nɔɔna tee nɩ tɩn, kʋ jwa wʋ́ ba kʋ lwarɩ jaja. 3Kʋntʋ tɩn, abam na sǝgi á ta kʋlʋ maama tɩn wʋ́ nuŋi pooni mʋ sɩ nɔɔna maama ni. Abam na waasɩ woŋo kʋlʋ digǝ wʋnɩ tɩn, nɔɔna wʋ́ di nayuu ba tɔɔlɩ-kʋ.
4A cilonnǝ-ba, a lagɩ a ta abam sɩ á yɩ taá kwarɩ fʋʋnɩ dɩ balʋ na waɩ ba gʋɩ á yɩra yam yɩ ba daa warɩ ba kɩ abam kʋlʋkʋlʋ ba wǝli da tɩn. 5A nan wʋ́ brɩ abam á na maŋɩ sɩ á taá kwarɩ wʋlʋ tɩn. Á maŋɩ sɩ á taá kwarɩ Wɛ mʋ, bɛŋwaanɩ dɩntʋ jɩgɩ dam sɩ DƖ gʋ abam sɩ DƖ daarɩ DƖ dɩ abam min-tɩʋ nɩ. A lagɩ a ta abam sɩ dɩntʋ mʋ á maŋɩ sɩ á taá kwarɩ.
6Kʋ na yɩ kabǝmbǝli, ba yǝni ba yǝgi sɩntʋ mwalɩ mwalɩ mʋ. Wɛ nan ba swe sɩ dɩdʋa dɩdʋa ni nɩ. 7Wɛ maŋɩ DƖ ye abam yuuywe sɩm ni na maɩ te tɩn. Á yɩ taá kwarɩ fʋʋnɩ, sɩ abam dɩdʋa dɩdʋa jɩgɩ kuri á dwe kabǝmbǝli zanzan.
8A lagɩ a ta abam sɩ nɔɔnʋ wʋlʋ maama na zɩgɩ nabiinǝ yigǝ nɩ o brɩ jaja sɩ o yɩ a nɔɔnʋ tɩn, amʋ Nabiin-bu wʋm dɩ wʋ́ zɩgɩ kʋntʋ tu kwaga nɩ a brɩ nɩ o yɩ a nɔɔnʋ Wɛ malɛsɩ sɩm yigǝ nɩ. 9Kʋ daarɩ, wʋlʋ maama na vɩn amʋ nabiinǝ yigǝ nɩ tɩn, amʋ dɩ wʋ́ vɩn kʋntʋ tu Wɛ malɛsɩ sɩm yigǝ nɩ. 10Wʋlʋ maama na ŋɔɔnɩ wo-balwaarʋ o pa amʋ Nabiin-bu wʋm tɩn, Wɛ wʋ́ sɛ sɩ DƖ ma cɛ kʋntʋ tu. Wʋlʋ nan na ŋɔɔnɩ o twɩ Wɛ Joro kʋm tɩn, Wɛ bá sɛ sɩ DƖ ma cɛ-o.
11Nɔɔna wʋ́ ja abam ba vu ba saŋɩ Zwifǝ nakwa tee nɩ dɩ tɩʋ kʋm yigǝ tiinǝ tee nɩ dɩ dɩdɛɛra tee nɩ. Ba na kɩ abam kʋntʋ, sɩ á yɩ taá liǝ dɩ á na wʋ́ ŋɔɔnɩ kʋlʋ sɩ á ma vrɩ á tɩtɩ, naa á na wʋ́ tʋlɩ taanɩ dɩm te tɩn. 12Kantʋ maŋa kam nɩ Wɛ Joro kʋm wʋ́ pa á lwarɩ á na maŋɩ sɩ á ta kʋlʋ tɩn.»
Jɩjɩgɩrʋ na bá wanɩ tɩ pa ŋwɩa te tɩn taanɩ
13Nɔɔnʋ dɩdʋa mʋ tɔgɩ o wʋ kɔgɔ kʋm wʋnɩ, o ma ta dɩ Zezi o wɩ: «Karanyɩna, a loori-m sɩ n ta a zɩmbaarʋ wʋm, sɩ o kwe wǝǝnu tɩlʋ dɩbam ko na tɩgɩ o daarɩ tɩn o maŋɩ amʋ nyɩm o pa-nɩ.»
14Zezi ma lǝr-o o wɩ: «A ciloŋ. Wɔɔ mʋ tiŋi amʋ sɩ a di abam taanɩ naa sɩ a maŋɩ á jɩjɩgɩrʋ a pa abam?» 15O laan ma ta dɩ ba maama o wɩ: «Á taá yɩrɩ á tɩtɩ dɩ wo-swǝnǝ zanzan. Nɔɔnʋ jɩjɩgɩrʋ na daga te, tɩ bá wanɩ o ŋwɩa tɩ yɩrɩ, o na maŋɩ o yɩ nadum te dɩ.»
16Zezi laan ma maŋɩ mɩmaŋa o brɩ-ba o wɩ: «Nadum wʋdoŋ mʋ wʋra. O maa jɩgɩ karɩ sɩ na kɩ wʋdiiru zanzan sɩ pa-o. 17O ma bʋŋɩ o wɩ: A nan wʋ́ kɩ ta mʋ? Je daa tǝrǝ sɩ a kɩ a wʋdiiru tɩm maama da.»
18O laan ma bʋŋɩ o wɩ: «A na wʋ́ kɩ te tɩn, aá magɩ a tuli sɩm maama mʋ a dɩ tɩga nɩ, sɩ a daarɩ a lɔ tuli-zɛ, sɩ a wanɩ a pɛ a wo-vaalʋ tɩm dɩ a wǝǝnu tɩm maama a kɩ da.» 19A laan wʋ́ ta a wʋnɩ a wɩ: «A jɩgɩ wǝǝnu tɩlʋ maama a na lagɩ tɩn sɩ kʋ taa ve bɩna kɔgɔ kɔgɔ. Liǝ daa bá ja-nɩ. Aá ta kɩ a wʋbʋŋa na lagɩ te tɩn, a di yɩ a nyɔa yɩ a kɩ wʋpolo.» 20Wɛ ma ta dɩd-o DƖ wɩ: «Nmʋ yɩ joro mʋ. Tɩtɩɩ dɩntʋ wʋnɩ aá joŋi n ŋwɩa. Kʋntʋ tɩn, wɔɔ mʋ wʋ́ ta te wǝǝnu tɩlʋ maama n ya na jɩgɩ tɩn?» 21«Kʋ yɩ kʋntʋ doŋ mʋ dɩ wʋlʋ maama na tiŋi jɩjɩgɩrʋ zanzan o pa o tɩtɩ yɩ o ba jɩgɩ kʋlʋkʋlʋ Wɛ tee nɩ tɩn.»
Baŋa-Wɛ na nii dɩbam baŋa nɩ te tɩn
(Matiyu 6:19-21,25-34)
22Zezi ma ta dɩ o karabiǝ bam o wɩ: «Kʋntʋ ŋwaanɩ mʋ a lagɩ a ta abam sɩ á yɩ taá jɩgɩ liǝ dɩ lʋgʋ baŋa kʋlʋkʋlʋ, kʋ na yɩ á ni-wʋdiu, naa á na wʋ́ zʋ gwaarʋ tɩlʋ tɩn. 23Bɛŋwaanɩ á ŋwɩa garɩ wʋdiiru. Yɩra yalʋ Wɛ na pɛ abam tɩn dɩ maa garɩ gwaarʋ. 24Nan maanɩ-na á nii bacangaarʋ na yɩ te tɩn. Tɩ ba duǝ, yɩ tɩ ba zagɩ mɩna. Tɩ ba jɩgɩ tuli dɩ tikǝri sɩ tɩ kɩ wʋdiiru da. Kʋ nan yɩ Wɛ mʋ nii tɩ baŋa nɩ dɩ tɩ ni-wʋdiu. Abam nan tiini á jɩgɩ kuri á dwe zunǝ bam. 25Abam wʋlʋwʋlʋ bá wanɩ o toŋi o ŋwɩa dɩ fɩnfɩɩn dɩ, o na maŋɩ o li te dɩ. 26Á bá wanɩ kʋ fɩnfɩɩn dɩ á kɩ, bɛɛ nan mʋ yɩ á jɩgɩ liǝ dɩ wǝǝnu tɩlʋ maama na daarɩ tɩn? 27Maanɩ-na á nii ga-punnu tɩm lam na yɩ te tɩn. Tɩntʋ nan warɩ tɩ tʋŋɩ, yɩ tɩ warɩ gwaarʋ tɩ sɔ. Nan taá ye-na nɩ, tɩntʋ jɩgɩ lam tɩ dwe Pɛ Salɔmɔn dɛɛn na maŋɩ o zʋʋrɩ gwar-ŋʋnnʋ tɩlʋ tɩn. 28Kʋ nan na yɩ gaarʋ tɩm kʋntʋ, tɩntʋ ba jɩgɩ dɛ dɩ nɔɔna na zwɛ-tɩ. Dɩ kʋntʋ dɩ, Wɛ ta mʋ paɩ tɩ jɩgɩ lam kʋntʋ doŋ. Kʋntʋ ŋwaanɩ, kʋ na yɩ abam, Wɛ tiini DƖ nii abam baŋa nɩ. Bɛɛ mʋ yɩ á ba kɩ á wʋ-dɩdʋa dɩ Wɛ?
29Á yɩ taá jɩgɩ wʋbʋŋ-fara dɩ á na wʋ́ kɩ te sɩ á na wʋdiu á di tɩn. Á yɩ taá kɩ liǝ dɩ kʋntʋ woŋo. 30Lʋgʋ baŋa nɔɔna balʋ na yǝri Wɛ tɩn mʋ tiini ba bʋŋɩ wǝǝnu tɩm kʋntʋ maama wʋbʋŋa. Abam Ko Wɛ nan maŋɩ DƖ ye nɩ abam maŋɩ sɩ á taá jɩgɩ wǝǝnu tɩm kʋntʋ. 31Abam maŋɩ sɩ á pa á wʋbʋŋa taa tɔgɩ Wɛ paarɩ dɩm mʋ. Á na kɩ kʋntʋ, Wɛ laan wʋ́ wǝli abam woŋo kʋlʋ na daarɩ tɩn.
32A nɔɔna bam á na ba daga tɩn, yɩ pa-na fʋʋnɩ taa jɩgɩ abam. Abam Ko Wɛ wʋbʋŋa mʋ lagɩ sɩ DƖ pa abam tɔgɩ á di DƖ paarɩ dɩm. 33Kwe-na á jɩjɩgɩrʋ tɩm á yǝgi, sɩ á daarɩ á maŋɩ tɩ sǝbu kʋm á ma wǝli yinigǝ tiinǝ. Kʋntʋ mʋ á kwe á jɩjɩgɩrʋ á tiŋi Wɛ-sɔŋɔ nɩ, sǝbiǝ gan-lɔgɔdɩ na bá cɔgɩ mɛ tɩn. Á na tiŋi jɩjɩgɩrʋ Wɛ tee nɩ, tɩ daa bá je. Ŋwɩɩna daa bá wanɩ ba ŋɔ-tɩ, yɩ tʋa bá wanɩ ka mu-tɩ ka cɔgɩ. 34Bɛŋwaanɩ, abam jɩjɩgɩrʋ na tigi mɛ tɩn, á bɩcara dɩ tigi dáanɩ mʋ.»
Dɩ́ na wʋ́ ta jɩgɩ dɩ́ tɩtɩ te sɩ dɩ́ Yuutu joori o ba tɩn
(Matiyu 24:42-51, 10:34-36, 16:2-3, 5:25-26, Marɩkɩ 13:32-37)
35-36Zezi ta ma ta o wɩ: «Á taá fɔgɩ á cʋ á tɩtɩ, nɩ nɔɔna balʋ yuutu na nuŋi o vu sɩ o di kadiri candiǝ yɩ ba jɩgɩ tɩɩna sɩ o joori o ba tɩn. Ba ma fɔgɩ ba vɔ ba gwaarʋ dɩ vwɩ, yɩ ba tarɩgɩ ba min-zwǝǝnu ba zɩgɩ ba tee nɩ. Ba yuutu wʋm na tu o yi manco-pɩɩna o magɩ boro, ba laan wʋ́ wanɩ ba zaŋɩ lɩla ba pʋrɩ ba pa-o. 37Ba yuutu wʋm na joori o ba, yɩ tɩntʋŋna balʋ na zɩgɩ ba niǝ yɩ ba ba dɔ tɩn, kʋʋ́ ji wʋpolo dɩ ba. A lagɩ a ta cɩga mʋ dɩ abam sɩ, ba yuutu wʋm laan wʋ́ pa ba jǝni ba di wʋdiu. O ma wʋ́ vɔ o gɔrɔ dɩ vʋa, sɩ o kwe wʋdiu kʋm o vu o zɩgɩ sɩ ba di. 38O nan na joori o ba tɩtɩɩ kʋrʋ nɩ dɩ, yɩ o tɩntʋŋna bam ta na zɩgɩ ba niǝ yɩ ba ba dɔa, kʋʋ́ ji wʋpolo dɩ ba.
39Á taá ye sɩ, sɔŋɔ tu ya na lwarɩ maŋa kalʋ ŋwɩɩnʋ na lagɩ o ba tɩn, o ya bá pa ŋwɩɩnʋ wʋm na cwǝŋǝ o zʋ o ŋɔ. 40Kʋntʋ ŋwaanɩ abam maŋɩ sɩ á cɩ á tɩtɩ mʋ, sɩ amʋ Nabiin-bu wʋm lagɩ a ba maŋa kalʋ abam na ba tɩɩna nɩ aá ba tɩn mʋ.»
41Pɩyɛɛrɩ ma bwe Zezi o wɩ: «Dɩ́ Yuutu, nmʋ na maŋɩ mɩmaŋa yantʋ tɩn, kʋ yɩ dɩbam yɩranɩ ŋwaanɩ mʋ naa nɔɔna maama ŋwaanɩ mʋ?»
42Dɩ́ Yuutu Zezi ma lǝri o wɩ: «Wɔɔ mʋ yɩ tɩntʋŋ-ŋʋm wʋlʋ na jɩgɩ wʋbʋŋa tɩn? O nyɩ nɩnɛɛnɩ tɩntʋŋnʋ wʋlʋ o yuutu na yagɩ o tɩtʋŋa o pa-o yɩ o daarɩ o vu cwǝŋǝ tɩn. O yuutu wʋm ma lɩ-o sɩ o taa nii o donnǝ tɩntʋŋna bam baŋa nɩ, sɩ o daarɩ o taa pa-ba ba ni-wʋdiu dɛ maama. 43O sɔŋɔ tu wʋm na joori o ba, yɩ o na piini dɩ o kɩ kʋlʋ maama o na pɛ-o sɩ o kɩ tɩn, tɩntʋŋnʋ wʋm kʋntʋ laan wʋ́ na wʋpolo. 44A lagɩ a ta cɩga mʋ dɩ abam sɩ, o yuutu wʋm laan wʋ́ pa o taa nii o jɩjɩgɩrʋ maama baŋa nɩ mʋ.
45Tɩntʋŋnʋ wʋm nan na bʋŋɩ o wɩ, o yuutu wʋm daanɩ zanzan yɩ o ba tui, yɩ o na jɩgɩ o donnǝ tɩntʋŋ-baara dɩ tɩntʋŋ-kaana bam o maga, o di o gaala, yɩ o nyɔ sana o bugǝ, 46tɩntʋŋnʋ wʋm kʋntʋ yuutu wʋm laan wʋ́ joori o ba, dɛ dɩm tɩntʋŋnʋ wʋm na ba jɩgɩ tɩɩna dɩ maŋa kalʋ o na wʋ́ ba tɩn. O yuutu wʋm na tu o pɩɩr-o kʋntʋ, o laan wʋ́ pa o na cam, yɩ o daarɩ o pa o da dɩ balʋ na vɩn Wɛ cɩga kam tɩn o na yaara zanzan.
47Tɩntʋŋnʋ wʋlʋ maama na lwarɩ o yuutu wʋbʋŋa na lagɩ sɩ o kɩ kʋlʋ tɩn, yɩ o na wʋ sɛ sɩ o ja o tɩtɩ o kɩ-kʋ, kʋntʋ tu wʋ́ na magɩrʋ zanzan. 48Kʋ daarɩ, wʋlʋ na yǝri o yuutu na lagɩ sɩ o kɩ kʋlʋ tɩn, yɩ o na kɩ kʋlʋ na maŋɩ sɩ ba mag-o tɩn, kʋntʋ tu wʋ́ na magɩrʋ fɩnfɩɩn mʋ. Wʋlʋ maama ba na pɛ wǝǝnu zanzan tɩn, baá bwe-o wǝǝnu zanzan bwiǝ. Nɔɔnʋ wʋlʋ na joŋi wǝǝnu zanzan sɩ o taa nii-tɩ tɩn, Wɛ wʋ́ bwe-o wǝǝnu zanzan kʋ ja gaalɩ.»
49Zezi daa ta ma ta o wɩ: «Amʋ tu lʋgʋ baŋa sɩ a tarɩgɩ mini mʋ a ma zwɛ-kʋ. A nan ya lagɩ dɩ a wʋ maama sɩ mini dɩm na maŋɩ dɩ ya tarɩgɩ mʋ. 50Amʋ nan maŋɩ sɩ a zʋ yaara wʋ, nɩnɛɛnɩ a na wʋ́ miisi na wʋnɩ te tɩn mʋ. A nan wʋ wʋ-cɔgɔ wʋnɩ mʋ, sɩ kʋ taa ve maŋa kam kʋ na wʋ́ kɩ kʋ ti tɩn. 51Amʋ na tu lʋgʋ baŋa tɩn, á bʋŋɩ sɩ kʋ yɩ sɩ a pa nɔɔna fɔgɩ daanɩ mʋ na? Aye. A tu sɩ a pa nɔɔna pɔɔrɩ daanɩ mʋ. 52Kʋ na puli zɩm kʋ maa ve, sɔŋɔ dɩdʋa wʋnɩ nɔɔna banu na wʋra, baá pɔɔrɩ daanɩ batɔ dɩ bale. 53Ko dɩ o bu wʋ́ pɔɔrɩ daanɩ. Nu dɩ o bukɔ dɩ wʋ́ pɔɔrɩ daanɩ. Kaanɩ dɩ o barʋ nu dɩ wʋ́ pɔɔrɩ daanɩ.»
54Zezi laan ma ta dɩ nɔn-kɔgɔ kʋm o wɩ: «Á na nɛ kunkwǝǝnu na wʋra tɩ zaŋa mɛ seeni dʋa na zɩgɩ da ka nɩ tɩn, á yǝni á ta lɩla sɩ dʋa lagɩ ka nɩ, yɩ kaá sɩɩnɩ ka nɩ mʋ. 55Kʋ daarɩ gungun-kʋrrʋ viu na wʋra kʋ fulǝ, á yǝni á wɩ lʋn-wɩa maa bɩɩna, yɩ kʋʋ́ sɩɩnɩ kʋ kɩ kʋntʋ mʋ. 56Abam yɩ pipiri-nyɩna mʋ. Abam waɩ á nii wɛyuu dɩ tɩga baŋa á ma lwarɩ tɩga kam yibiyǝ na wʋ́ ta yɩ te tɩn. Bɛɛ nan mʋ yɩ á warɩ á lwarɩ wǝǝnu tɩlʋ na wʋra tɩ kɩ lele tɩn kuri?
57Bɛŋwaanɩ mʋ yɩ abam ba bʋŋa, sɩ á lwarɩ kʋlʋ na lana tɩn sɩ á taá kɩa? 58Kʋ nyɩ dɩ nɔɔnʋ na jaanɩ-m o vu o saŋɩ sarɩya jǝgǝ nɩ te tɩn. Abam ta na wʋ cwǝŋǝ nɩ á maa ve tɩn, sɩ n kwaanɩ n pa á fɔgɩ daanɩ. Kʋ na daɩ kʋntʋ, o laan wʋ́ ja nmʋ o kɩ sarɩya-diru wʋm jɩŋa nɩ. Wʋntʋ dɩ laan ma wʋ́ kɩ nmʋ o tɩntʋŋnʋ jɩŋa nɩ, sɩ o kɩ nmʋ pɩɩna digǝ nɩ. 59A lagɩ a ta nmʋ sɩ nń ta n wʋra taan. N na wʋ ŋwɩ jɩnɩ dɩm maama n ti, ba bá yagɩ-m.»
Currently Selected:
Luki 12: xsmDBL
Highlight
Share
Copy
Want to have your highlights saved across all your devices? Sign up or sign in
© 1997, Wycliffe Bible Translators, Inc. All rights reserved.
