YouVersion Logo
Search Icon

San Lucas 1

1
Luca ¿deꞌro weegʉ aꞌti pũrĩrẽ ojapari? nise niꞌi
1Pãjãrã masã ʉ̃sã waꞌteropʉ waꞌaꞌquere Jesú ye quetire ojasĩꞌrĩcãrã niwã. 2Ʉ̃sãrẽ buꞌeꞌcaronojõta ojacãrã niwã. Jesú ne waro weenʉꞌcãꞌquere ĩꞌaꞌcãrã, cʉ̃ ye quetire weretamuꞌcãrã wereturiacãrã niwã. Tereta ãpẽrã ojacãrã niwã. 3-4Yʉꞌʉ quẽꞌrã ne waro nʉꞌcãꞌque meꞌrã nipeꞌtise Jesú ye quetire ĩꞌabesepeꞌocãꞌa. Tojo weetojagʉpʉ, yʉꞌʉ aꞌtere queoro ojameꞌrĩcãꞌsĩꞌrĩsaꞌa. Aꞌtiro weecã, añusĩꞌrĩ nígʉ̃, wiogʉ Teófilo, mʉꞌʉrẽ ojaꞌa. Mʉꞌʉrẽ ãpẽrã buꞌeꞌque diacjʉ̃ta niꞌi nidutigʉ ojagʉti.
Õꞌacʉ̃rẽ werecoꞌtegʉ ʉꞌmʉsecjʉ̃ Juã wãmeyeri masʉ̃ cʉ̃ bajuatjere wereyuꞌque niꞌi
5Aꞌte meꞌrã mʉꞌʉrẽ werenʉꞌcãgʉ̃ti. Herode Judea diꞌta wiogʉ nícaterore niꞌcʉ̃ paꞌi Zacaría wãmetigʉ nicʉ niwĩ. Cʉ̃ Abías wãmetigʉ ya curuacjʉ̃ paꞌi nicʉ niwĩ. Cʉ̃ nʉmo Isabe wãmetico niwõ. Co quẽꞌrã dʉporocjʉ̃pʉ paꞌi Aarṍ pãrãmeo nituriago nico niwõ. 6Na pʉarãpʉta Õꞌacʉ̃ ĩꞌorõpʉre añurã nicãrã niwã. Õꞌacʉ̃ dutiꞌquere, tojo nicã Moisé dutiꞌquere queoro weecãrã niwã. Tojo weerã masã narẽ “Ñaꞌarã nima”, nímasĩticãrã niwã. 7Isabe põꞌrã bocamasĩtico niwõ. Tojo weerã na põꞌrãmarĩcãrã niwã. Tojo nicã na pʉarãpʉta bʉcʉrã waro nicãrã niwã.
8Niꞌcã nʉmʉ Zacaría ya curuacjãrãrẽ Õꞌacʉ̃ ĩꞌorõpʉ Õꞌacʉ̃ wiꞌipʉ daꞌrase nicaro niwʉ̃. 9Na paꞌia weewʉaronojõpʉma níbocaca beꞌro Zacaríare Õꞌacʉ̃ Nibutiari Tucũ tiro ʉꞌmʉtise ʉ̃jʉ̃amorõdutirã sõrõcãrã niwã. 10Cʉ̃ ʉꞌmʉtise ʉ̃jʉ̃apeori cura nipeꞌtirã masã sopepʉ ñubuerã weecãrã niwã. 11Cʉ̃ tojo weeri cura niꞌcʉ̃ Õꞌacʉ̃rẽ werecoꞌtegʉ ʉꞌmʉsecjʉ̃ cʉ̃ ʉ̃jʉ̃amorõpeoro diacjʉ̃ peꞌe bajuacʉ niwĩ. 12Cʉ̃rẽ ĩꞌagʉ̃, Zacaría deꞌro wéémasĩticʉ niwĩ. Ʉcʉayʉꞌrʉacʉ niwĩ. 13Cʉ̃ tojo weecã ĩꞌagʉ̃, Õꞌacʉ̃rẽ werecoꞌtegʉ cʉ̃rẽ nicʉ niwĩ:
—Yʉꞌʉre uiticãꞌña. Õꞌacʉ̃ mʉꞌʉ ñubuesere tʉꞌoami. Mʉꞌʉ nʉmo Isabe niꞌcʉ̃ põꞌrãtigosamo. Cʉ̃rẽ Juã wãmeyeya. 14Mʉꞌʉ cʉ̃ meꞌrã pũrõ eꞌcatigʉsaꞌa. Ãpẽrã quẽꞌrã cʉ̃ bajuacã, pãjãrã eꞌcatirãsama. 15Mʉꞌʉ macʉ̃ Õꞌacʉ̃ ĩꞌorõpʉre mejõ nigʉ̃ mejẽta nigʉ̃sami. Ne vinorẽ, siꞌbioꞌquere sĩꞌrĩsome. Cʉ̃ bajuase dʉporo Espíritu Santure cʉoyʉꞌrʉatojagʉsami. 16Pãjãrã Israe curuacjãrã Õꞌacʉ̃ na wiogʉre ẽjõpeoduꞌuꞌcãrãrẽ ẽjõpeocã weegʉsami tja. 17Cʉ̃ marĩ wiogʉ dʉporo weremʉꞌtãsijagʉsami. Dʉporocjʉ̃pʉ Õꞌacʉ̃ ye cjasere weremʉꞌtãrĩ masʉ̃ Elíamarĩcã Espíritu Santu tutuasere cʉoyʉꞌrʉacʉ niwĩ. Cʉ̃ weronojõ cʉ̃ quẽꞌrã cʉoyʉꞌrʉagʉsami. Aꞌtiro weegʉsami. Pacʉsʉmʉarẽ na põꞌrã meꞌrã cumuca marĩrõ niseticã weegʉsami. Tojo nicã yʉꞌrʉnʉꞌcãrĩ masãrẽ wiorã dutisere yʉꞌticã weegʉsami. Aꞌtiro wee masãrẽ marĩ wiogʉre ñeꞌedutigʉ buꞌeyugʉsami, nicʉ niwĩ Õꞌacʉ̃rẽ werecoꞌtegʉ.
18Cʉ̃ tojo nicã, Zacaría sẽrĩtiñaꞌcʉ niwĩ:
—¿Deꞌro wee yʉꞌʉ aꞌtere “Diacjʉ̃ta niꞌi” nímasĩbosaʉ? Yʉꞌʉ bʉcʉ waro niꞌi. Yʉꞌʉ nʉmo quẽꞌrã bʉcʉo waro nimo, nicʉ niwĩ.
19Õꞌacʉ̃rẽ werecoꞌtegʉ cʉ̃rẽ yʉꞌticʉ niwĩ:
—Yʉꞌʉ Õꞌacʉ̃rẽ daꞌracoꞌtegʉ Gabrie wãmetiꞌi. Yʉꞌʉ Õꞌacʉ̃ ĩꞌorõpʉ niꞌi. Cʉ̃ mʉꞌʉ meꞌrã ucũdutigʉ, aꞌte queti añusere weredutigʉ oꞌoámi. 20Niꞌcãrõacãrẽ mʉꞌʉ ẽjõpeotiꞌque buꞌiri ucũmasĩtigʉ tojagʉ́saꞌa. Téé mʉꞌʉ macʉ̃ bajuatiro põtẽorõ ne cãꞌrõ ucũsome. Õꞌacʉ̃ cʉ̃ ʉaro põtẽorõ tojo waꞌarosaꞌa, nicʉ niwĩ.
21Cʉ̃ tojo weeri cura sope pʉꞌtocjãrã peꞌe coꞌterã weecãrã niwã. Na Zacaría bajuticã, cʉ̃ yoogocã ĩꞌarã, “¿Deꞌro waꞌapariba cʉ̃rẽ?” nicãrã niwã. 22Zacaría na tiropʉ wijaatagʉ, ucũmasĩticʉ niwĩ. “Topʉta Õꞌacʉ̃ apeyenojõ cʉ̃rẽ ĩꞌoapĩ”, nicãrã niwã. Cʉ̃ ucũmasĩtitjĩgʉ̃ ucũrõnojõ oꞌogʉ, omocãrĩ meꞌrã narẽ weequeocʉ niwĩ.
23Cʉ̃ Õꞌacʉ̃ wiꞌipʉ daꞌrase nʉmʉrĩ peꞌtíca beꞌro cʉ̃ ya wiꞌipʉ dajatojaacʉ niwĩ. 24Beꞌro, cʉ̃ nʉmo Isabe nijĩpaco tojaco niwõ. Niꞌcãmocʉse mujĩpũrĩ co ne wijatico niwõ. 25Co aꞌtiro wãcũco niwõ: “Õꞌacʉ̃ yʉꞌʉ põꞌrãmarĩgõ níꞌcore weetamuami. Masã tojowaro ĩꞌacõꞌadutitigʉ yʉꞌʉre añurõ weemi”, nico niwõ.
Maríare Õꞌacʉ̃rẽ werecoꞌtegʉ ʉꞌmʉsecjʉ̃ Jesú bajuatjere wereyuꞌque niꞌi
26Seis mujĩpũrĩ Isabe nijĩpaco nirṍ yʉꞌrʉcaro niwʉ̃. Ticʉse mujĩpũrĩ beꞌro Õꞌacʉ̃ cʉ̃rẽ werecoꞌtegʉ Gabriere aꞌtiro weecʉ niwĩ. Galilea diꞌta nirĩ macã Nazarepʉ oꞌócʉ niwĩ tja. 27Cʉ̃rẽ niꞌcõ numio Maríare, ne apĩ ʉmʉ meꞌrã niñaꞌtiꞌcore quetiweredutigʉ oꞌócʉ niwĩ. Co niꞌcʉ̃ Davi pãrãmi nituriagʉ José wãmetigʉ meꞌrã omocã dʉꞌtegotigo weeco niwõ. 28Õꞌacʉ̃rẽ werecoꞌtegʉ co nirõpʉ sãjãa, añudutigʉ aꞌtiro nicʉ niwĩ:
—María, mʉꞌʉrẽ añudutise miitiꞌi. Õꞌacʉ̃ mʉꞌʉrẽ añurõ wéégʉ pajañaꞌmi. Cʉ̃ marĩ wiogʉ mʉꞌʉ meꞌrã nimi. Nipeꞌtirã numia yʉꞌrʉoro mʉꞌʉrẽ añurõ weeyʉꞌrʉnʉꞌcãgʉ̃sami, nicʉ niwĩ.
29Cʉ̃ tojo nicã tʉꞌogo, tʉꞌomarĩa waꞌaco niwõ.
—¿Deꞌro weegʉ yʉꞌʉre tojo añudutiti? nico niwõ. 30Beꞌro Õꞌacʉ̃rẽ werecoꞌtegʉ aꞌtiro nicʉ niwĩ:
—María, yʉꞌʉre uiticãꞌña. Õꞌacʉ̃ ĩꞌorõpʉre mʉꞌʉ añuse bocapʉ. Mʉꞌʉ meꞌrã eꞌcatisami. 31Niꞌcãrõacãrẽ mʉꞌʉ nijĩpaco tojagósaꞌa. Niꞌcʉ̃ põꞌrãtigosaꞌa. Cʉ̃rẽ Jesú wãme õꞌoña. 32Cʉ̃ mejõ nigʉ̃ mejẽta nigʉ̃sami. “Õꞌacʉ̃ ʉꞌmʉsecjʉ̃ macʉ̃ nimi”, ninoꞌgʉ̃sami. Cʉ̃ ñecʉ̃ Davire weeꞌcaronojõ Õꞌacʉ̃ wiogʉ sõrõgʉ̃sami. 33Tojo weegʉ Israe curuacjãrãrẽ dutinuꞌcũcʉ̃sami. Cʉ̃ dutise ne peꞌtisome. Wiogʉ ninuꞌcũcʉ̃sami, nicʉ niwĩ.
34Cʉ̃ tojo nicã tʉꞌogo, María Õꞌacʉ̃rẽ werecoꞌtegʉre sẽrĩtiñaꞌco niwõ:
—¿Deꞌro wee aꞌte tojo waꞌabosari? Yʉꞌʉ ne niꞌcʉ̃ ʉmʉ meꞌrã niweꞌe, nico niwõ.
35Õꞌacʉ̃rẽ werecoꞌtegʉ core yʉꞌticʉ niwĩ:
—Espíritu Santu mʉꞌʉpʉre dijatagʉsami. Õꞌacʉ̃ ʉꞌmʉsecjʉ̃ cʉ̃ tutuase mʉꞌʉpʉre oꞌmecurua weronojõ dijati, tuubiꞌarosaꞌa. Tojo weegʉ mʉꞌʉ macʉ̃ Õꞌacʉ̃ yagʉ añugʉ̃ waro tojagʉ́sami. Cʉ̃ “Õꞌacʉ̃ macʉ̃ nimi”, ninoꞌgʉ̃sami. 36Mʉꞌʉ basuco Isabe quẽꞌrã bʉcʉo waro nimigõ, niꞌcʉ̃ macʉ̃ wʉagosamo. Co na “Põꞌrã marĩmo” ninoꞌco co nijĩpaco nirṍ seis mujĩpũrĩ yʉꞌrʉtojaꞌa. 37Õꞌacʉ̃rẽ nipeꞌtise weeta basioꞌo, nicʉ niwĩ.
38Cʉ̃ tojo nicã tʉꞌogo, María yʉꞌtico niwõ:
—Yʉꞌʉ Õꞌacʉ̃rẽ daꞌrawãꞌñacoꞌtego niꞌi. Õꞌacʉ̃ mʉꞌʉ níꞌcaronojõta yʉꞌʉre weeato, nico niwõ.
Co tojo nituꞌajaca beꞌro Õꞌacʉ̃rẽ werecoꞌtegʉ waꞌa waꞌacʉ niwĩ.
María Isabere ĩꞌagõ waꞌaꞌque niꞌi
39Õꞌacʉ̃rẽ werecoꞌtegʉ wéréca beꞌro María yoogoro marĩrõ aꞌtiro weeco niwõ. Te nʉmʉrĩta co basuco Isabere opa buꞌpa nirĩ macã Judea diꞌtapʉ ĩꞌagõ waꞌaco niwõ. 40Topʉ ejago, Zacaría ya wiꞌipʉ sãjãaco niwõ. Sãjãagõ, Isabere añudutico niwõ. 41Co añuduticãta, Isabe macʉ̃ paa poꞌpeapʉ sãñagʉ̃ aꞌmeñaꞌcʉ niwĩ. Isabe Espíritu Santure cʉoyʉꞌrʉago tojaco niwõ. 42Tojo weego co ʉpʉtʉ tutuaro meꞌrã ucũco niwõ:
—Nipeꞌtirã numia yʉꞌrʉoro Õꞌacʉ̃ mʉꞌʉrẽ añurõ weeyʉꞌrʉnʉꞌcãmi. Mʉꞌʉ macʉ̃ quẽꞌrãrẽ añurõ weemi. 43Mʉꞌʉ yʉꞌʉ wiogʉ paco yʉꞌʉre ĩꞌagõ aꞌticã, añubutiaro waꞌaꞌa. 44Mʉꞌʉ añudutisere tʉꞌocãta, yʉꞌʉ macʉ̃ paa poꞌpeapʉ sãñagʉ̃ eꞌcatise meꞌrã aꞌmeñaꞌmi. 45Õꞌacʉ̃ marĩ wiogʉ mʉꞌʉrẽ “Tojo weegʉti” níꞌque queoro waꞌarosaꞌa. Mʉꞌʉ cʉ̃ tojo níꞌquere tʉꞌo ẽjõpeoꞌco eꞌcatiꞌi, nico niwõ Isabe.
46Beꞌro María aꞌtiro nico niwõ:
Yʉꞌʉ ejeripõꞌrãpʉ Õꞌacʉ̃ yʉꞌʉ wiogʉre eꞌcatise oꞌoꞌo.
47Õꞌacʉ̃ yʉꞌʉre yʉꞌrʉogʉ meꞌrã eꞌcatiꞌi.
48Yʉꞌʉ mejõ nigõrẽ Õꞌacʉ̃ aꞌtiro weecʉ niami.
Cʉ̃rẽ daꞌrawãꞌñacoꞌtegore wãcũcʉ niami.
Aꞌtiro nicã meꞌrã nipeꞌtirã yʉꞌʉre “Õꞌacʉ̃ añurõ weeami core”, nirãsama.
49Õꞌacʉ̃ tutuayʉꞌrʉagʉ yʉꞌʉre añubutiase waro weeami.
Cʉ̃ añuyʉꞌrʉagʉ, ñaꞌase moogʉ̃ nimi.
50Nipeꞌtirã cʉ̃rẽ wiopesase meꞌrã tʉꞌoñaꞌrãrẽ pajañaꞌnuꞌcũcʉ̃sami.
51Cʉ̃ tutuaro meꞌrã peje añuse weemi.
Ãpẽrã yʉꞌrʉoro niꞌi ni tʉꞌoñaꞌrãrẽ docaqueꞌacã weemi.
52Wiorã nimiꞌcãrãrẽ mejõ nirã tojacã weemi.
Mejõ nirã́ peꞌere wiorã weronojõ morõmi.
53Ʉjaboarãrẽ peje waro añuse oꞌomi.
Peje cʉomiꞌcãrãrẽ ne ñeꞌenojõ marĩrã tojacã weemi.
54Israe curuacjãrã cʉ̃rẽ daꞌracoꞌterãrẽ weetamumi.
Ne cãꞌrõ narẽ pajañaꞌticã weetimi.
55Cʉ̃ marĩ ñecʉ̃sʉmʉarẽ “Tojo weegʉti” níꞌcaronojõta weemi.
Abrahãrẽ, tojo nicã cʉ̃ pãrãmerã nituriarãrẽ pajañaꞌnuꞌcũcʉ̃sami, nico niwõ María.
56María Isabe tiropʉ iꞌtia mujĩpũ tojáníco niwõ. Beꞌro co ya wiꞌipʉ dajatojaaco niwõ.
Juã masãrẽ wãmeyeri masʉ̃ bajuaꞌque niꞌi
57Beꞌro Isabe co macʉ̃rẽ wʉariteronojõ ejacaro niwʉ̃. Titare co macʉ̃ bajuacʉ niwĩ. 58Cʉ̃ bajuáca beꞌro co acawererã, ãpẽrã co ya wiꞌi pʉꞌto nirã́ core eꞌcatitamurã waꞌacãrã niwã. Õꞌacʉ̃ core añubutiase weecã ĩꞌarã, tojo weecãrã niwã. 59Niꞌcã semana cʉ̃ bajuáca beꞌro Moisé dutiꞌcaronojõta weecãrã niwã. Cʉ̃ õꞌrẽcjʉ yapa caserore yejecõꞌadutirã waꞌacãrã niwã. Masã cʉ̃rẽ cʉ̃ pacʉ wãme weronojõ Zacaría wãmeyesĩꞌrĩcãrã nimiwã. 60Na tojo weesĩꞌrĩmicã, cʉ̃ paco narẽ nico niwõ:
—Niweꞌe. Cʉ̃ Juã wãmetigʉsami, nico niwõ.
61Masã peꞌe “¿Deꞌro weegʉ? Mʉꞌʉ acawererã Juã wãmetirã marĩma”, nicãrã niwã.
62Beꞌro Zacaríare “¿Mʉꞌʉ deꞌro wãme õꞌosĩꞌrĩsari?” nírã, weequeose meꞌrã sẽrĩtiñaꞌcãrã niwã. 63Na tojo nicã, niꞌcã pjĩ sẽrĩcʉ niwĩ. Ti pjĩpʉ cʉ̃ “Juã wãmetigʉsami”, ni ojacʉ niwĩ. Nipeꞌtirã cʉ̃ tojo weesere ĩꞌarã, ʉcʉapeꞌtia waꞌacãrã niwã. 64Cʉ̃ ojáca beꞌro maata Zacaría apaturi ucũnʉꞌcãcʉ niwĩ tja. Tojo nicã Õꞌacʉ̃rẽ eꞌcatise oꞌocʉ niwĩ. 65Zacaría tojo weese meꞌrã nipeꞌtirã cʉ̃ pʉꞌto nirã́ ʉcʉapeꞌtia waꞌacãrã niwã. Nipeꞌtirã to ʉꞌmʉase buꞌpapʉ nirã́ Judeacjãrã tojo waꞌaꞌquere werestewãꞌcãcãrã niwã. 66Nipeꞌtirã na tojo wereturiasere masĩrã, pũrõ wãcũcãrã niwã. Cʉ̃ Õꞌacʉ̃ tutuaro meꞌrã bajuacã ĩꞌarã, aꞌmerĩ sẽrĩtiñaꞌmʉjãcãrã niwã:
—¿Cʉ̃ wĩꞌmagʉ̃ bʉcʉ ẽjãgʉ̃, deꞌro nigʉ̃nojõ nigʉ̃sari? nicãrã niwã.
Zacaría Õꞌacʉ̃rẽ basapeoꞌque niꞌi
67Wĩꞌmagʉ̃ pacʉ Zacaría Espíritu Santure cʉoyʉꞌrʉacʉ niwĩ. Tojo weegʉ Õꞌacʉ̃ ucũdutisere aꞌtiro ucũcʉ niwĩ:
68Marĩ wiogʉ Õꞌacʉ̃ Israe curuacjãrã wiogʉre añurõ ucũrã.
Marĩ tiro, cʉ̃ yarã tiropʉ aꞌtimi.
Marĩrẽ weetamugʉ̃, añurõ yʉꞌrʉcã weegʉsami.
69Cʉ̃ marĩrẽ yʉꞌrʉoacjʉ tutuayʉꞌrʉagʉre oꞌógʉsami.
Cʉ̃rẽ Davi pãrãmerã nituriarã waꞌteropʉ nigʉ̃rẽ oꞌógʉsami.
Davi Õꞌacʉ̃rẽ daꞌrawãꞌñacoꞌtegʉ nicʉ niwĩ.
70Aꞌtere ne waropʉta cʉ̃ ye queti weremʉꞌtãrĩ masã ñaꞌase moorã meꞌrã Õꞌacʉ̃ “Tojo weegʉti”, nicʉ niwĩ.
71Nipeꞌtirã marĩrẽ waparãtirãrẽ, marĩrẽ ĩꞌatuꞌtirãrẽ yʉꞌrʉweticã weegʉsami.
72Tojo nicã marĩ ñecʉ̃sʉmʉarẽ “Mʉsãrẽ pajañaꞌgʉ̃ti.
Yʉꞌʉ ‘Tojo weegʉti’ níꞌque añusere ne acobojosome”, nicʉ niwĩ.
73Aꞌtere Õꞌacʉ̃ cʉ̃ basuta marĩ ñecʉ̃ Abrahãrẽ “Tojo weegʉti”, nicʉ niwĩ.
74Marĩrẽ ĩꞌatuꞌtirãrẽ yʉꞌrʉcã weegʉsami.
Tojo nicã uiro marĩrõ marĩrẽ cʉ̃ dutiro weecã weegʉsami.
75Nipeꞌtiro marĩ catiro põtẽorõ añurã, cʉ̃ yarã cʉ̃ ʉaro weecã weegʉsami, nicʉ niwĩ Zacaría.
76Mʉꞌʉ, yʉꞌʉ macʉ̃acã, marĩ wiogʉ aꞌtiatji maꞌarẽ apoyumʉꞌtãgʉ̃ nigʉ̃saꞌa.
Tojo weegʉ “Õꞌacʉ̃ ʉꞌmʉsecjʉ̃ ye quetire weremʉꞌtãrĩ masʉ̃ nimi”, ninoꞌgʉ̃saꞌa.
77Mʉꞌʉ Õꞌacʉ̃ yarãrẽ aꞌtiro nigʉ̃saꞌa:
“Mʉsã ñaꞌarõ weeꞌquere acobojose sẽrĩcã, mʉsãrẽ acobojogʉsami.
Aꞌtiro wéégʉ, mʉsã pecameꞌepʉ waꞌaboꞌcãrãrẽ yʉꞌrʉogʉsami”, nigʉ̃saꞌa.
78Õꞌacʉ̃ marĩ wiogʉ marĩrẽ maꞌi pajañaꞌtjĩagʉ̃, cʉ̃ macʉ̃ marĩrẽ yʉꞌrʉoacjʉre oꞌógʉsami.
79Cʉ̃ naꞌitĩꞌarõpʉ nirãrẽ sĩꞌorõ weronojõ marĩ cʉ̃rẽ masĩtirã, pecameꞌepʉ waꞌaboꞌcãrãrẽ cʉ̃rẽ masĩcã weegʉsami.
Tojo wee marĩ ñaꞌarõ weeꞌquere acobojogʉ, marĩrẽ cʉ̃ meꞌrã añurõ niseticã weegʉsami, nicʉ niwĩ Zacaría.
80Wĩꞌmagʉ̃ bʉcʉa, siape meꞌrã Õꞌacʉ̃rẽ nemorõ ẽjõpeowãꞌcãcʉ niwĩ. Yucʉ marĩrõ, masã marĩrõpʉ nibajaqueꞌaticʉ niwĩ. Téé Israe curuacjãrãrẽ buꞌenʉꞌcãcateropʉ topʉ nitʉocʉ niwĩ.

Currently Selected:

San Lucas 1: touC

Highlight

Share

Copy

None

Want to have your highlights saved across all your devices? Sign up or sign in