YouVersion Logo
Search Icon

Mak 12

12
Uma gharanjimbunjimbu raraitharɨ
(Mat 21:33-46; Luk 20:9-19)
1Amba Jisas i utu weŋgi e goghaimba iŋa, “Lolo regha va i kabu waen ghauma, i gana vaghɨliya, i vakatha doda waen ghamba i imbɨimbɨ, na i vatada ŋgolo regha, umako gharanjimbunjimbu lenji ghamba yaku. I vakatha ŋgoreiyako, amba i vatomwe weŋgiya gharɨgharɨ vavana na thɨ vakaiwoŋa amalaghɨniye kaiwae. Amba amalaghɨniye i wa ve ghɨnagha e vanautuma regha. 2Mbaŋa kaero ghambaŋa thɨ vu, umako tanuwagae i variya le rakakaiwo regha weŋgiya gharanjimbunjimbuko na ve bigiya uneune vavana weŋgi amalaghɨniye kaiwae. 3Ranjimbunjimbuko thɨ yalaweya rakakaiwoko, thɨ tagavotagamenawe na thɨ variye njogha nɨmanɨma. 4Mbowo i variyeva le rakakaiwo regha, ranjimbunjimbuko thɨ ŋge e umbaliye na thɨ vakatha ghamba monjina moliwe. 5Umako tanuwagae mbowo i variyeva le rakakaiwo regha ko iyemaeŋge thɨ tagavamare. Va thɨ vakatha weŋgiya vavana tembe ŋgorava iyako, vavana thɨ ŋgeŋgeŋaŋgi na vavana thɨ tagavavamareŋgi. 6Vama reghaeŋge vara moli mbe inawe, nariye na valɨghareghare moli. Muyai moli amba i variye weŋgiya umako gharanjimbunjimbu na iŋa, ‘Ya ghareghare ne thɨ yavwatatawana naruŋguke.’”
7“Ko iyemaeŋge umako gharanjimbunjimbu thɨ vedage weŋgi thɨŋa, ‘Umake tanuwagae nariye maiya i menake. Iye ne i rombaroŋa umake ramae e ghereiye. Hu rakamena ra tagavamare na mbalama ra mbaroŋava iya le umake!’ 8Amba thɨ yalawe na thɨ tagavamare, na thɨ wokiyathuraŋgiya e gana ghereiye.”
9Jisas i govaito iŋa, “Umako tanuwagae ne i vakatha budakai? Ne i mena i gaboŋgi na ma i vatomweva umako weŋgiya gharɨgharɨ vavana. 10Vambe hu vaona Buk Boboma le utu Mesaiya kaiwae, iya iŋake, ‘Varɨke iya ŋgoloke gharavatavatad thɨ botewo, kaero i tabo na ghambaghɨmbaghɨ. 11Iyake Giya nɨmae muiye na ghayamoyamo i thovuye moli e maranda.’”#Sam 118:22-23 Jisas i utu ŋgoreiyake na utuke thiyake i vatomwe thavala thɨ botewo Loi nariye.
12Amba Jiu lenji randeviva nuwanjiya thɨ yalawe kaiwae va thɨ ghareghare goghaimbako iyako thiye ghanjigoghaimba. Ko iyemaeŋge thɨ mararuŋgiya wabwiko laghɨye, iya kaiwae thɨ roitete na thɨ rakawa.
Vaito takis kaiwae
(Mat 22:15-22; Luk 20:20-26)
13Amba thɨ variyeŋgiya Parisi vavana na Herod le wabwi gharɨgharɨniye vavana weya Jisas thɨ munje thɨ vaito na thɨ vakatha ghawonjowe ele utuutuko. 14Mbaŋa thɨ menawe kaero thɨ dagewe thɨŋa, “Ravavaghare, wo ghareghare u utuŋa emunjoru na ma u goru weya ŋgoroŋga gharɨgharɨ lenji renuwaŋa. Ma u goruwe ŋgoroŋga lolo le thimba o le laghɨlaghɨye, ko emunjoru u vavaghareŋa Loi le renuwaŋa gharɨgharɨ kaiwanji. U utugiya weime, ŋgoroŋga, la mbaro i vatomwe weime na wo vamodo takis weya Sisa, o nandere? 15Wo vamodo o thava wo vamodo?”
Ko Jisas kaero i thuwe lenji kwanɨko na i gonjogha weŋgi iŋa, “Buda kaiwae hu munje hu mandoŋgo? Wo hu woma manina gethɨra na ya thuwe.”
16Thɨ womena gethɨrawe na i vatomwe weŋgi, i vaitoŋgi iŋa, “Thela ŋgaliŋgaliya na idayake?”
Thɨ gonjoghawe thɨŋa, “Sisa.”
17Amba Jisas i dage weŋgi iŋa, “Sisa le bigibigi hu wogiya weya Sisa na Loi le bigibigi hu wogiya weya Loi.”
Na Jisas le utuko i wo nuwanji.
Jisas i vavaghare thuweiruva utuniye
(Mat 22:22-33; Luk 20:27-40)
18Amba Sadusi, thiye ma thɨ loŋweghathɨ ramaremare tembene thɨ thuweiruva, vavana thɨ rakawa weya Jisas na thɨ vaito thɨŋa, 19“Ravavaghare, Mosese va i roriya mbaroke iyake kaiwanda, iya iŋake, ‘Thoŋgo amala i mare iteta levo ko ma i ghambɨ weiye, ghaghae ma i rovaŋguva ghɨmbwiyeko. Thoŋgo i ghambɨ weiye, gamagaiko thiyako ghaghaeko va i mareko le ŋgaŋga.’#Mba 25:5 20Mbaŋa regha amala regha na oghaghae; va theghepirɨ vara, tɨnanji na ramanji regha. Laghɨyeninji va i ghe na amba ma thɨ ghambɨ weiye kaero i mare itetava levo. 21Ghaghae theghewoniye i rovaŋgu na tembe ma i ghambɨva weiye kaero i mare. Theghetoninji vambe ŋgoreiyeva, kamwathɨko iyako te vambe i yomaraweva. 22Vambe ŋgoreiye varako taulaghɨko weŋgi. Theghepirɨko va thɨ vaŋgwa elako na thiya marevao ma thɨ ghambɨ weinji. Va ele ghambako elaghɨniye i mare. 23Ko mbaŋa ne ramaremare thɨ thuweiru na e yawayawalinjiva, thela ne i ghe weiye, kaiwae vambe theghepirɨko vara thɨ vaŋgu?”
24Jisas i gonjogha weŋgi iŋa, “Kaero hu vurɨthavwiya kamwathɨ, kaiwae ma hu ghareghare Buk Boboma le woraŋgiya ŋgoroŋga gharumwaru na budakaiya Loi valɨkaiwae i vakatha. 25Kaiwae mbaŋa ramaremare ne thɨ thuweiru na tembe e yawayawalinjiva, ma tembene thɨ gheva, thiye ne ŋgoranjiya nyao thovuthovuye e buruburu. 26Iya ramaremare tembene thɨ thuweiruva kaiwanji: mbe hu ndevaona mun Mosese le rorori, utuutuma iyava ndɨghema i ra e umbwaumbwama ndamwandamwa utuniye? Eibraham, Aisake, na Jeikob vama thɨ mare na mbaŋa molao e ghereiye amba Loi i dage weya Mosese, iŋa ‘Ghino Eibraham le Loi, Aisake le Loi, na Jeikob le Loi.’#Raŋ 3:6,15 27Iye ma ramaremare lenji Loi, nandere. Iye gharɨgharɨ e yawayawalinji lenji Loi. Ghemi hu kwan, hu vurɨthavwi moli.”
Mbaro laghɨye moli
(Mat 22:34-40; Luk 10:25-28)
28Mbaro gharavavaghare reghava ina gheko, i vandeŋe e lenji utuko. I thuweya Jisas le thombe weŋgiya Sadusiko i thovuye, i mena i vaito iŋa, “The mbaro i laghɨye vara moli?”
29Jisas i gonjoghawe iŋa, “Mbaro laghɨye moli iyake: ‘Hu vandeŋe, ghemi wabwi Isirel! Giya la Loi, ghamberegha moli iye Giya. 30Hu gharethovu Giya lemi Loi, e gharemina laghɨye, e unemina laghɨye, e lemi renuwaŋana laghɨye, na e lemi vurɨgheghena laghɨye.’#Mba 6:4-5 31Mbaro laghɨye moli theghewoniye iyake: U gharethovu weya ghanu ŋgoreiya u gharethovu e ghen.#Liv 19:18 Ma te mbaro reghava i laghɨye kivwala iya theghewoke thiyake.”
32Mbaroko gharavavaghare i dage weya Jisas iŋa, “I thovuye moli, Ravavaghare! Emunjoru ŋgoreiya moŋana Giya iye Loi mbe ghamberegha eŋge na ma te Loi reghava, ghamberegha moli. 33Na ra gharethovu Loi e gharendake laghɨye na e la renuwaŋake laghɨye na e la vurɨghegheke laghɨye. Thiyake thɨ laghɨye kivwala ra wogiya thetheghan mbwanambwana moli e ghamba vowo na vowo vavanava weva Loi.”
34Jisas i thuweya le thombeko thɨ thovuye moli na i dagewe iŋa, “Ma inan bwagabwaga Loi ele ghamba mbaro tɨne.”
Iyake e ghereiye taulaghɨko ma te thɨ vaitova Jisas kaiwae thɨ ghareghare ma valɨkaiwae thɨ kwanɨyaro.
Vaito Mesaiya kaiwae
(Mat 22:41-46; Luk 20:41-44)
35Mbaŋa Jisas i vavaghare e Ŋgolo Boboma ghayayao tɨne amba i vaitoŋgiya gharɨgharɨ iŋa, “Ŋgoroŋga na iya mbaroko gharavavaghare thɨŋa Mesaiya iye Deivid rumbuye? 36Mbaŋa me vivako Nyao Boboma i vakatha Deivid iyava iŋake, ‘Giya Loi i dage weya wo Giya iŋa: “U yaku valɨvaŋga e uneŋguke ghaghad ya biginjoŋaŋgiya ghanɨthɨghɨya e gheghen raberabe.” ’”#Sam 110:1
37“Deivid ghamberegha i una Mesaiya ‘Giya’. Ŋgoroŋga eŋge na iye Deivid rumbuye?” Na wabwiko laghɨye thɨ vandeŋe weinji lenji warari.
Jisas i utuŋa mbaro gharavavaghare kaiwanji
(Mat 23:1-36; Luk 20:45-47)
38Na Jisas ele vavaghare tɨne iŋa, “Hu njimbukikiŋga weŋgiya mbaro gharavavaghare. Thiye nuwanjiya thɨ njimbo ghanjikwama molamolao na thɨ ndeloŋga na thoŋgo thɨ lavolevoleŋgiya gharɨgharɨ nuwanjiya weiye lenji yavwatata thɨ dage mwaewo weŋgi. 39Jiu e lenji ŋgolo kururu tɨne, thiye nuwanjiya thɨ roviva gharɨgharɨ e ghamwanji, na thaga e tɨne nuwanjiya vethɨ yaku ŋgora gharɨgharɨ laghɨlaghɨye lenji ghamba yaku. 40Thɨ yabo wambwiwambwi maranji na thɨ mbaroŋaŋgiya lenji ŋgoloŋgolo na lenji bigibigi, na kaiwae nuwanjiya thɨ yabo lenji vakathaŋgiko thɨ vakatha naŋgo molamolao gharɨgharɨ e maranji. Ko iyemaeŋge lenji vakathako kaiwae ne thɨ vaidiya vuyowo laghɨye moli.” E utuutuke thiyake Jisas i vanuwovɨrɨŋgi mbaro gharavavaghare kaiwanji.
Wambwi le mwaewo
(Luk 21:1-4)
41E Ŋgolo Boboma tɨne Jisas i yaku e mani ghamba bigirawe ghadidiye na i njimbukikiya gharɨgharɨ thɨ bigibigirawa mani. Gharɨgharɨ lenji bigibigi i ghanagha thɨ bigiraweya mani i ghanagha. 42Amba wambwi eunda, mbinyembinyeŋgu, i mena na i bigiraweya toeya gethiwo rere. 43I kula vathaŋgiya gharaghambu na i dage weŋgi iŋa, “Ya dage emunjoru e ghemi, wambwiko iya mbinyembinyeŋguko me bigiraweko i laghɨye kivwala vara iya taulaghɨko methɨ bigirawe. 44Kaiwae vavana methɨ bigiraweya mani vavana na laghɨyeniye mbe inawe, ko elaghɨniye, kaiwae iye mbinyembinyeŋgu, le manima wolaghɨye ghae modae maiyavara me bigirawe vunuko.”

Currently Selected:

Mak 12: tgo

Highlight

Share

Copy

None

Want to have your highlights saved across all your devices? Sign up or sign in