Lk 8
8
Məyi mbe nɨ nyaʼə yènə̀ mbɨ Yeso
1Chəi əgha ə nyaʼa saarɨ, Yeso nyaʼa wò chè ɨŋga ɨsɨ nɔnɔʼ. Wɨ̀ nyaʼə yènə̀ ghà ɨkə̂n chɔ̀m ɨmbə̀ʼ ənû ɨfɔ̀n ə Ŋwìə̀. Mə̀mə̀ə̀nɨ̀-ɨnû ɨməd mbe wum chɔ̀b rɨ̀be nyaʼa mbɨ məd, 2mbɨ məyi mɔʼɔ mbe nɨ wɨ̀ nyaʼa chɨ ɨzwî rɨbɔ̀ŋ rɨŋga mɨ̀mə̌d mbɨ mbɨ mɔʼɔ mbe nɨ wɨ̀ nyaʼa vɨ ɨnɔʼɔ nɨ nyaʼa ɨgwɨ mɨ̀mə̌d. Məyi mbe yɨə nyaʼə Mèri, nɨ mbɨ nyaʼə bə̀ tɔŋ ənɨ Màgdàlen, nɨ Yeso nyaʼa chɨ ɨzwî rɨbɔ̀ŋ sambe rɨŋga məd, 3Jòanà nɨ nyaʼa ɨwi Chuzà we nɨ nyaʼə wə̀d ə̀fàʼì Herɔ̀d mbɨ Sùsanà mbɨ məyi cherə nɔnɔʼ. Məyi mbɔ̂ mbɨə nyaʼə wèèrɨ̀ ə Yeso bə̀ wèèrɨ̀ mə̀mə̀ə̀nɨ̀-ɨnû ɨməd rɨŋga mbə ɨ̀bàmɨ̀.
Ənû ə mɨgɨ ɨmbə̀ʼ wə̀d nɨə fàʼə̀ mbeŋ
(Mt 13.1-9; Mk 4.1-9)
4Ənɨ ɨnɔ̂n bə̂d nɨ nyaʼa kwàʼ wɨ kyeŋ mbɨ ə bə̂d nɨ nyaʼa nɔʼ rɨ ɨsɨ ɨsɨ wò əsɨ məd nyaʼa fetɨ, wɨ̀ nyaʼa ghà əmbɨ mɨ̀mə̌d ənɨ ənû ə mɨgɨ ni, 5“Wə̀d mɔʼɔ nɨə fàʼə̀ mbeŋ nyaʼa jwɨ̀ wo kon mbi ɨghɨ. Ənɨ wɨ̀ nyaʼə ŋwì ɨghɨ mbe, tɨ mɔʼɔ nyaʼa feŋ ɨgwɨ ɨnə̂njɨ̀, bə̂d chèə̀ tə̀ʼrɨ̀ə̀, tɨnən yeʼe fə̀. 6Tɨ mɔʼɔ nyaʼa feŋ ɨgun ɨwɔ̌. Ənɨ tɨ nyaʼa kɔ nɨ kwi, tɨ̀ nyaʼa nə̀ŋə̀ kwɨ, ɨmbə̀ʼ ɨghəm nɨ chəi si nyaʼa berɨ mɨnib. 7Tɨ̀ mɔʼɔ nyaʼa feŋ ɨŋga ɨ̀jə̀ŋɨ̀. Ɨ̀jə̀ŋɨ̀ we nyaʼa kwi nib ɨghɨ mbe. 8Tɨ̀ mɔʼɔ nyaʼa feŋ ɨŋga si chɔ̀m, əne kwi kɔ ɨghəm ɨkɨ fibɨ̀ chè te nɨ wɨ̀ nyaʼa be ŋwì.”
Ənɨ Yeso nyaʼa gha ənû zɔ̂ màànɨ̀, wɨ̀ nyaʼa bə̀ yì ghà ni, “Wə̀d we nɨ tɨ̀ wɨ̀ zu ənû, wɨ̀ zu!”
Əton nɨ Yeso nyaʼa nɨŋ ɨnû mɨgɨ ghà ɨnû
(Mt 13.10-17; Mk 4.10-12)
9Ənɨ mə̀mə̀ə̀nɨ̀-ɨnû Yeso nyaʼa biirɨ əton ənɨ ənû ə mɨgɨ zɔ̂ ɨ bɔ, 10wɨ̀ nyaʼa wììrɨ̀ ni, “Ŋwìə̀ fə nàʼ ɨwe ɨ nən ni mbə̀ kyerɨ ɨnû mbe nɨ yeʼ ənə̀mə ɨmbə̀ʼ ənû ɨfɔ̀n ə Ŋwiə̀. Àyɨə ɨ mbɨə ghà əmbɨ ə bə̂d cherə yeʼ ənɨ ɨnû mɨgɨ, ɨmbə̀ʼ
'mbɨ mɨ nèŋ chəi mbɨ bɨrɨ zə,
mbɨ mɨ bə̀ zu chəi mbɨ bɨrɨ kyerɨ.'
Əton ənɨ ənû ə mɨgɨ ze ɨmbə̀ʼ wə̀d nɨə fàʼə̀ mbeŋ
(Mt 13.18-23; Mk 4.13-20)
11“Əton ənɨ ənû ə mɨgɨ ze yɨ ni: ɨghɨ mbe nɨ mbɨ kon yɨ ɨŋgam Ŋwiə̀. 12Ɨghɨ mbe nɨ nyaʼa feŋ ɨgwɨ ɨnə̂njɨ̀ yɨə bə̂d mbe nɨ fə zu ɨŋgam we, àyɨə əzwî rɨbɔ̀ŋ ə yeʼe chɨ̀ ɨŋgam we rɨŋga fîŋ tɨ mɨ̀mə̌d, ɨmbə̀ʼ tɨ mbɨ ben əwən, jwɨ̀ rəŋgəʼ. 13Ɨghɨ mbe nɨ nyaʼa feŋ ɨgun ɨwɔ̌ yɨə bə̂d mbe nɨ ənɨ mbɨ fə zu ɨŋgam we, mbɨ nɨŋ ənɨ ɨghaʼi. Àyɨə chəi wɨ nyɨ ɨŋga fîŋ tɨ mɨ̀mə̌d. Ɨ mbɨə ben ɨŋgam we ənɨ ɨkə nyùmə̀, àyɨə ənumbɨ ə mɨ yeʼe, mbɨ chɨ̀ tə fîŋ tɨ ənɨ ənû ze nɨ mbɨ benɨ. 14Ɨghɨ mbe nɨ nyaʼa feŋ ɨŋga ɨ̀jə̀ŋɨ̀ yɨə bə̂d mbe nɨ fə zu ɨŋgam we, àyɨə ɨchî nɨ mbɨə yènə̀ wòə̀, ɨnû ɨmbə̀ʼ ɨghɨ rɨŋga ɨsɨg, ənû nɨ zɨ fîŋ ənɨ ɨkab mbɨ ɨnû nɨ ghɨ ɨnû mbe nɨ nyamnyod ə feenɨə, mbɨ yeʼe nib ɨghɨ mbe, ghɨ̀ chəi ɨbenɨ mɨ̀mə̌d kaanə. 15Ɨghɨ mbe nɨ nyaʼa feŋ ɨŋga si chɔ̀m, yɨə bə̂d mbe nɨ ənɨ mbɨ zu ɨŋgam we, mbɨ yim wɨ kàànɨ ɨŋga tə fîŋ te nɨ zeŋɨ bə̀ bɔ̀ŋ, əne yim fîŋ pè ənɨ mbɨ ghɨ ɨnû mbe nɨ Ŋwìə̀ kə̀bɨ.
Ənû ə mɨgɨ ɨmbə̀ʼ ənam
(Mk 4.21-25)
16“Chəi wə̀d mɔʼɔ əŋgu nɨ wɨ̀ mɨ che ənam, wɨ̀ nɨŋ fɨkuʼù kubrɨ ɨgun, kɨ̀ wɨ nùŋ əton əbàʼ. Wɨ̀ bɨrɨ nuŋ yeʼ ɨgun əsɨ nɨ mbɨə te ənam, ɨmbə̀ʼ bə̂d mbe nɨ nyɨ ə nəb mbe tɨ̀ mbɨ zə ɨsɨ.
17“Chəi ənû ə mɔʼɔ ənə̀mə nɨ chəi bə̂d bɨrɨ toʼ əsaŋ. Chəi bəi ɨsə mɔʼɔ nɨ chəi bə̂d bɨrɨ kyerɨ, kɨ̀ nɨ chəi bə̂d bɨrɨ du əsaŋ.
18“Əne mbə̀ we əwən ɨchî nɨ mbə̀ə zu ɨnû, ɨmbə̀ʼ ɨghəm nɨ wə̀d we nɨ berɨ ɨghɨ, mbɨ bɨrɨ naʼ mbɨ cherə ɨ bɔ, wɨ̀ sɨ berɨ mbɨ nɔʼ. Àyɨə we nɨ chəi wɨ̀ berɨ əghɨ, ka àbei ɨkə we nɨ wɨ̀ kɔndɨ ni tə berɨ, mbɨ bɨrɨ nɨŋ rɨ bɔ.”
Ɨŋgɔb Yeso mbɨ ə bɔŋgɔb məd
(Mt 12.46-50; Mk 3.31-35)
19Ɨŋgɔb Yeso mbɨ ə bɔŋgɔb məd nyaʼa wò əsɨ məd, àyɨə chəi ənɨ tɨ̀ mbɨ nyaʼa tindɨ ɨban məd, ɨmbə̀ʼ ɨghəm nɨ ɨnɔ̂n bə̂d nyaʼa kad əməd. 20Wə̀d mɔʼɔ nyaʼa ghà ɨ bɔ ni, “E nɨŋ mbɨ mbe bɔŋgɔb mbe təmbɨ ɨsɨg. Ɨ mbɨə kə̀b zə əwe.” 21Àyɨə wɨ̀ nyaʼa ghà əmbɨ mɨ̀mə̌d ni, “Mɨ nɨ̌ŋ mbɨ mbɨ bɔŋgɔb yɨə bə̂d mbe nɨə zu ɨŋgam Ŋwiə̀ bə̀ ghɨ̀ə̀.”
Yeso nyaʼa təmnɨ əfim
(Mt 8.23-27; Mk 4.35-41)
22À nyaʼa əni ə mɔʼɔ, Yeso nyaʼa wò nyɨ əbaŋ ɨgyɨ̀ mbɨ mbi mə̀mə̀ə̀nɨ̀-ɨnû. Wɨ̀ nyaʼa nyɨ əne ghà əmbɨ mɨ̀mə̌d ni, “Tɨ̀ baanɨ ə sà wò ɨnjin wə.” Mbɨ nyaʼa zu əne kɔ wǒ. 23Ənɨ mbɨ nyaʼə baanɨə, wɨ̀ nyaʼa feŋ ə ŋgwenɨ. Əfim ə ka ə ka ə nyaʼa sàʼ kɔ che ɨgun ə sà ze. Əze ə nyaʼa ghɨ̀ ni mbɨ nyɨ ŋgəʼ kyeŋ ɨmbə̀ʼ ɨghəm nɨ mɨnib nyaʼa kɔ nyɨ ɨŋga əbaŋ ze. 24Mə̀mə̀ə̀nɨ̀-ɨnû mbe nyaʼa wo nɔ̀ əməd, ghàə̀ ni, “Masà, Masà, tɨ̀ yɨ əni ɨchù ɨvɨ!”
Wɨ̀ nyaʼa nɔ̀ʼ, ghàm əbɔʼ əfim ze fɔrɨ əbɔʼ mɨnib mbe nɨ nyaʼə nɔ̀ʼə̀ swiʼə. Mbɨ nyaʼa sob, əne ɨsɨ nyaʼa bɔd rɨ gwèèd. 25Ənɨ mbɨ nyaʼa bɔd əne, wɨ̀ nyaʼa ghà əmbɨ mɨ̀mə̌d ni, “Ə ɨbenɨ kɨ yi ə?” Mbɨ nyaʼa bɔ bə̀ yiirɨ, əne ghà mbənə mbənə ni, “Wɔ̂ kɨə kaŋ əwe, nɨ wɨ̀ mɨ ghàm ka àbei əfim mbɨ mɨnib nɨə nɔ̀ʼə̀ swiʼə ə zuunɨ əməd ə?”
Yeso nyaʼa vɨ̀ mbaŋə̀ nɨ ɨzwî rɨbɔ̀ŋ nyaʼa ɨŋga məd
(Mt 8.28-34; Mk 5.1-20)
26Yeso mbɨ mbi mə̀mə̀ə̀nɨ̀-ɨnû nyaʼa wò pè əba əbeŋ ze rɨə Gèrasenès nɨ nyaʼa ɨnjin ə sà ze rɨ ə Galiliî. 27Ənɨ wɨ̀ nyaʼa jwɨ rɨŋga əbaŋ ze te əwu ə si, mbaŋə̀ mɔʼɔ rɨŋga əsɨ ze nɨ ɨzwî rɨbɔ̀ŋ nyaʼa ɨŋga məd nyaʼa wò kumnɨ əməd. Əgha ə nyaʼa fə sà nɨ chəi mbaŋə̀ ze nyaʼa zɨ ngywɨ. Chəi wɨ̀ nyaʼə chub ɨŋga nəb. Ɨ wɨə nyaʼə chubə yeʼ ɨŋga mɨ̀sì nɨ mbɨ chəb ɨŋga ɨwɔ̌. 28Ənɨ wɨ̀ nyaʼa zə ə Yeso, wɨ̀ nyaʼa kyeŋ kwàʼ rɨ̀kǎ, gù ɨfě ɨ bɔ, kyeŋ ənɨ ə gɨ̂ kǎ kǎ ghà ni, “Yeso, Wan Ŋwìə̀ Ə̀chè-ɨsɨg! À berɨ ənû ə ye nɨ ghɨ̀ mbɨ num ə? Mə buʼ ɨbɔ ɨ ne ni tɨrə̀ chə e əmɨ!” 29Wɨ̀ nyaʼa ghà əne ɨmbə̀ʼ ɨghəm nɨ Yeso nyaʼa ghà əmbɨ əzwî rɨbɔ̀ŋ ze ni zɨə jwɨ rɨŋga mbaŋə̀ ze. Əzwî rɨbɔ̀ŋ ze ə nyaʼə yimə mbaŋə̀ ze tum ə si ɨghəm nɔnɔʼ. Ka à bè yeʼi ni ɨ mbɨ nyaʼə nəŋgɨə əməd, bə̀ kod ɨbɔ məd mbɨ ɨwu məd ənɨ mɨ̀kàrə̀, àyɨə wɨ̀ nyaʼə təndɨ ɨghɨ mbe. Əzwî rɨbɔ̀ŋ ze zɨə nyaʼə fid əməd wɨ̀ norə wò ɨŋga ɨbad rɨkwàʼi.
30Yeso nyaʼa biirɨ ɨ bɔ ni, “E ɨkum kɨə we?”
Wɨ̀ nyaʼa wììrɨ̀ ni, “Mɨ ɨkum yɨ 'Ɨnɔ̂n'.” Wɨ̀ nyaʼa ghà əne ɨmbə̀ʼ ɨghəm nɨ ɨzwî rɨbɔ̀ŋ nɔnɔʼ nyaʼa fə nyɨ ɨŋga məd. 31Ɨzwî rɨbɔ̀ŋ mbe nyaʼa buʼ ɨbɔ əmbɨ Yeso ni wɨ̀ mɨ fid əwən, tɨ wɨ̀ chà i ɨŋga ɨbɨgɨ rɨ chə ɨnwǐ.
32Ɨnɔ̂n mɨ̀kuŋə nɨ nyaʼa kwàʼ wɨ kyeŋ, wɨə nyaʼə jɨg ɨbom ɨwum əsɨ ze. Əne ɨzwî rɨbɔ̀ŋ mbe nyaʼa buʼ ɨbɔ əmbɨ Yeso ni wɨ̀ saŋ əwən mbə̀ wo nyɨ ɨŋga mɨ̀kuŋə mbe. Wɨ̀ nyaʼa benɨ. 33Əne ɨzwî rɨbɔ̀ŋ mbe nyaʼa jwɨ̀ rɨŋga mbaŋə̀ ze wo nyɨ ɨŋga mɨ̀kuŋə mbe. Ɨnɔ̂n mɨ̀kuŋə we jìm nyaʼa sù ɨbom bam ənɨ ə bid wo feŋ ɨŋga ə sà ze, koŋ.
34Ənɨ bə̂d mbe nɨ nyaʼə nə̀ŋgɨ mɨ̀kuŋə mbe nyaʼa zə ənû ze nɨ nyaʼa ghɨ̌, mbɨ nyaʼa nòrə̀ wò ghà ənû ze ɨŋga əsɨ ze bə̀ ghà ɨŋga ɨsɨ mbe nɨ nyaʼa ɨban ɨban. 35Bə̂d nyaʼa jwɨ̀ ɨ wo zə ənû ze nɨ nyaʼa ghɨ̌. Ənɨ mbɨ nyaʼa wò pè əsɨ Yeso, mbɨ nyaʼa zə mbaŋə̀ ze nɨ ɨzwî rɨbɔ̀ŋ mbe nyaʼa jwɨ rɨŋga məd. Wɨ̀ nyaʼa chub ɨban ɨwu Yeso mbɨ ə ngywɨ̌ bòm. Ətu əməd ə nyaʼa fə zeŋ i. Əne mɨ̀mə̌d mɨjìm nyaʼa bɔ. 36Bə̂d mbe nɨ nyaʼa zə ənû ze, nyaʼa ghà ɨchî nɨ Yeso kəʼ vɨ̀ mbaŋə̀ ze. 37Bə̂d mɨ̀jìm rɨŋga ɨsɨ mbe nɨ nyaʼa kad ə Gèrasenès nyaʼa ghà əmbɨ Yeso ni wɨ̀ nɔʼɔ wò i, ɨmbə̀ʼ ɨghəm nɨ ɨfeŋ nyaʼa yim mɨ̀mə̌d. Əne wɨ̀ nyaʼa nyɨ əbaŋ ɨgyɨ̀ bə̀ndɨ̀ wò i. 38Bɔŋ wɨ̀ nyaʼa sɨə wòə̀, mbaŋə̀ ze nɨ ɨzwî rɨbɔ̀ŋ mbe nyaʼa jwɨ rɨŋga məd nyaʼa buʼ ɨbɔ ni tə beenɨ əbɔʼ məd. Àyɨə wɨ̀ nyaʼa ton i, ghà ni, 39“Bəndɨ wò əwe əkwɨ ne, pè gha ənû ə kyeŋ ze nɨ Ŋwìə̀ ghɨ̌ ənɨ ə ne.”
Mbaŋə̀ ze nyaʼa wò ɨŋga əsɨ ze ə jìm, yènə̀ saʼ ənû ə kyeŋ ze nɨ Yeso ghɨ̌ ənɨ məd.
Yeso nyaʼa zwemnɨ wan əyi Jairùs, bə̀ vɨ əyi nɨ nyaʼə wɔ̀n ɨtuʼ
(Mt 9.18-26; Mk 5.21-43)
40Ənɨ Yeso nyaʼa bəndɨ, ɨnɔ̂n bə̂d nyaʼa wò bòm əməd, ɨmbə̀ʼ ɨghəm nɨ mɨ̀mə̌d mɨjìm mbɨə nyaʼə wòm əməd. 41Mbaŋə̀ mɔʼɔ nɨ ɨkum məd nyaʼə Jairùs, nɨ nyaʼə wɨ mɔʼɔ rəbɔʼ mbaŋə̀ te nɨ nyaʼə chà nəb ə̀kàtɨ̀ nyaʼa wò gù ənɨ ɨwu ɨməd, buʼ ɨbɔ ni wɨ̀ wo ɨŋga i nəb, 42ɨmbə̀ʼ ɨghəm nɨ wan əyi məd, nɨ nyaʼa àmei we mɔʼ, nyaʼa sɨ ɨchù ɨvɨ. Wan əyi we wɨə nyaʼa ɨghabɨ ɨghəm ɨwu wum chɔ̀b rɨ̀be.
Ənɨ Yeso nyaʼə yènə̀ wòə̀, bə̂d nyaʼa fatɨ əməd kad. 43Əyi mɔʼɔ nyaʼa əbɔʼ mɨ̀mə̌d nɨ nyaʼə wɔ̀n ɨtuʼ. Wɨ̀ nyaʼa fə wɔ̀n ɨghəm ɨwu wum chɔ̀b rɨ̀be. Chəi wə̀d mɔʼɔ nɨ tɨ̀ wɨ̀ nyaʼa vɨ̀ əməd. 44Wɨ̀ nyaʼa yeʼe tɨ ənjìm Yeso, pè bètɨ̀ əchəŋ ə ngywɨ̌ əməd. Ɨtuʼ we nyaʼa sob àmei əwu əwən. 45Yeso nyaʼa biirɨ ni, “À kɨə we betɨ əmɨ ə?”
Ənɨ wə̀d jìm nyaʼa ton i ni kaʼi ziə, Pità nyaʼa ghà ni, “Masà, mɨnɔ̂n bə̂d mbɔ̂ kad əwe, bə̀ fatɨ əwe!”
46Àyɨə Yeso nyaʼa ghà ni, “Wə̀d mɔʼɔ fə bètɨ̀ əmɨ, ɨmbə̀ʼ ɨghəm nɨ mə kyerɨ ni ɨka fə jwɨ̀ rɨŋga num.” 47Ənɨ əyi we nyaʼa zə ni chəi ɨchî nɨ tɨ̀ rə nə̀mbɨ̀, wɨ̀ nyaʼa wò yènə̀ bindɨə, pè gù ɨfě Yeso, ghà əton ze nɨ wɨ̀ kəʼ bètɨ̀ əməd əmbɨ ə bə̂d mbe mɨ̀jìm, bə̀ ghà ɨchî nɨ wɨ̀ nyaʼa bɔtɨ i əwu əwən. 48Yeso nyaʼa zu əne ghà ɨ bɔ ni, “Wân, e ɨbenɨ fə ghɨ̀ ni à bɔtɨ e. Ndə̀ əwe ənɨ əbɔrəbɔd.”
49Ənɨ wɨ̀ nyaʼə kɨrɨ ghàmə̀, mbaŋə̀ mɔʼɔ rɨŋga nəb wə̀d kyeŋ we nɨ nyaʼə chà nəb ə̀kàtɨ̀ nyaʼa wò pè ghà ni, “E wan əyi we fə kwɨ i. Tɨrə̀ wɨrɨ chə e Əchwiə̀-ɨnû.”
50Ənɨ Yeso nyaʼa zu ənû zɔ̂, wɨ̀ nyaʼa wììrɨ̀ əmbɨ Jairùs ni, “Tɨrə̀ bɔ e. À mɨ benɨ, wɨ̀ bɨrɨ bɔtɨ i.” 51Ənɨ wɨ̀ nyaʼa pè ɨŋga nəb Jairùs, chəi wɨ̀ nyaʼa ben ni wə̀d mɔʼɔ nyɨ ɨŋga nəb mbɨ ni, chè rɨ ənɨ ə Pità mbɨ Jems mbɨ Jɔ̌n mbɨ mbǎʼ wan əyi we mbɨ ɨŋgɔb məd. 52Bə̂d mɨ̀jìm mbe nɨ nyaʼa əŋgu mbɨə nyaʼə zə̀ʼə̀, dìə̀ wan we. Àyɨə Yeso nyaʼa ghà əmbɨ mɨ̀mə̌d ni, “Tɨ mbə̀ zəʼ ə ɨmbə̀ʼ ɨghəm nɨ chəi wɨ̀ kɨrɨ kwɨ. Ɨ wɨə gwenɨ i gwenɨ.”
53Ənɨ wɨ̀ nyaʼa ghà əne, bə̂d mbe nyaʼa kɔ chəʼ əməd ɨmbə̀ʼ ɨghəm nɨ mbɨ nyaʼa kyerɨ ni wɨ̀ fə kwɨ.
54Àyɨə wɨ̀ nyaʼa yim əbɔ ə wan əyi we, ghàm rɨ̀kǎ ghà ni, “Wân, nɔʼ rətiə!”
55Əzwî ə wan əyi we ə nyaʼa wɨrɨ bə̀ndɨ̀ yeʼe, əne wɨ̀ nyaʼa nɔ̀ʼ rətiə àmei əwu əwən. Yeso nyaʼa sɨ ghà ni mbɨ kəb əghɨ ə mɔʼɔ nàʼ ɨ bɔ ni wɨ̀ jɨg.
56Mbǎʼ wan əyi we mbɨ ɨŋgɔb məd nyaʼa yiirɨ, àyɨə Yeso nyaʼa patɨ mɨ̀mə̌d ni tɨ mbɨ tɔ gha ə ənû ze nɨə ghɨ əmbɨ wə̀d mɔʼɔ.
Currently Selected:
Lk 8: mgo
Highlight
Share
Copy
Want to have your highlights saved across all your devices? Sign up or sign in
© 2013, Cameroon Association for Bible Translation and Literacy
Lk 8
8
Məyi mbe nɨ nyaʼə yènə̀ mbɨ Yeso
1Chəi əgha ə nyaʼa saarɨ, Yeso nyaʼa wò chè ɨŋga ɨsɨ nɔnɔʼ. Wɨ̀ nyaʼə yènə̀ ghà ɨkə̂n chɔ̀m ɨmbə̀ʼ ənû ɨfɔ̀n ə Ŋwìə̀. Mə̀mə̀ə̀nɨ̀-ɨnû ɨməd mbe wum chɔ̀b rɨ̀be nyaʼa mbɨ məd, 2mbɨ məyi mɔʼɔ mbe nɨ wɨ̀ nyaʼa chɨ ɨzwî rɨbɔ̀ŋ rɨŋga mɨ̀mə̌d mbɨ mbɨ mɔʼɔ mbe nɨ wɨ̀ nyaʼa vɨ ɨnɔʼɔ nɨ nyaʼa ɨgwɨ mɨ̀mə̌d. Məyi mbe yɨə nyaʼə Mèri, nɨ mbɨ nyaʼə bə̀ tɔŋ ənɨ Màgdàlen, nɨ Yeso nyaʼa chɨ ɨzwî rɨbɔ̀ŋ sambe rɨŋga məd, 3Jòanà nɨ nyaʼa ɨwi Chuzà we nɨ nyaʼə wə̀d ə̀fàʼì Herɔ̀d mbɨ Sùsanà mbɨ məyi cherə nɔnɔʼ. Məyi mbɔ̂ mbɨə nyaʼə wèèrɨ̀ ə Yeso bə̀ wèèrɨ̀ mə̀mə̀ə̀nɨ̀-ɨnû ɨməd rɨŋga mbə ɨ̀bàmɨ̀.
Ənû ə mɨgɨ ɨmbə̀ʼ wə̀d nɨə fàʼə̀ mbeŋ
(Mt 13.1-9; Mk 4.1-9)
4Ənɨ ɨnɔ̂n bə̂d nɨ nyaʼa kwàʼ wɨ kyeŋ mbɨ ə bə̂d nɨ nyaʼa nɔʼ rɨ ɨsɨ ɨsɨ wò əsɨ məd nyaʼa fetɨ, wɨ̀ nyaʼa ghà əmbɨ mɨ̀mə̌d ənɨ ənû ə mɨgɨ ni, 5“Wə̀d mɔʼɔ nɨə fàʼə̀ mbeŋ nyaʼa jwɨ̀ wo kon mbi ɨghɨ. Ənɨ wɨ̀ nyaʼə ŋwì ɨghɨ mbe, tɨ mɔʼɔ nyaʼa feŋ ɨgwɨ ɨnə̂njɨ̀, bə̂d chèə̀ tə̀ʼrɨ̀ə̀, tɨnən yeʼe fə̀. 6Tɨ mɔʼɔ nyaʼa feŋ ɨgun ɨwɔ̌. Ənɨ tɨ nyaʼa kɔ nɨ kwi, tɨ̀ nyaʼa nə̀ŋə̀ kwɨ, ɨmbə̀ʼ ɨghəm nɨ chəi si nyaʼa berɨ mɨnib. 7Tɨ̀ mɔʼɔ nyaʼa feŋ ɨŋga ɨ̀jə̀ŋɨ̀. Ɨ̀jə̀ŋɨ̀ we nyaʼa kwi nib ɨghɨ mbe. 8Tɨ̀ mɔʼɔ nyaʼa feŋ ɨŋga si chɔ̀m, əne kwi kɔ ɨghəm ɨkɨ fibɨ̀ chè te nɨ wɨ̀ nyaʼa be ŋwì.”
Ənɨ Yeso nyaʼa gha ənû zɔ̂ màànɨ̀, wɨ̀ nyaʼa bə̀ yì ghà ni, “Wə̀d we nɨ tɨ̀ wɨ̀ zu ənû, wɨ̀ zu!”
Əton nɨ Yeso nyaʼa nɨŋ ɨnû mɨgɨ ghà ɨnû
(Mt 13.10-17; Mk 4.10-12)
9Ənɨ mə̀mə̀ə̀nɨ̀-ɨnû Yeso nyaʼa biirɨ əton ənɨ ənû ə mɨgɨ zɔ̂ ɨ bɔ, 10wɨ̀ nyaʼa wììrɨ̀ ni, “Ŋwìə̀ fə nàʼ ɨwe ɨ nən ni mbə̀ kyerɨ ɨnû mbe nɨ yeʼ ənə̀mə ɨmbə̀ʼ ənû ɨfɔ̀n ə Ŋwiə̀. Àyɨə ɨ mbɨə ghà əmbɨ ə bə̂d cherə yeʼ ənɨ ɨnû mɨgɨ, ɨmbə̀ʼ
'mbɨ mɨ nèŋ chəi mbɨ bɨrɨ zə,
mbɨ mɨ bə̀ zu chəi mbɨ bɨrɨ kyerɨ.'
Əton ənɨ ənû ə mɨgɨ ze ɨmbə̀ʼ wə̀d nɨə fàʼə̀ mbeŋ
(Mt 13.18-23; Mk 4.13-20)
11“Əton ənɨ ənû ə mɨgɨ ze yɨ ni: ɨghɨ mbe nɨ mbɨ kon yɨ ɨŋgam Ŋwiə̀. 12Ɨghɨ mbe nɨ nyaʼa feŋ ɨgwɨ ɨnə̂njɨ̀ yɨə bə̂d mbe nɨ fə zu ɨŋgam we, àyɨə əzwî rɨbɔ̀ŋ ə yeʼe chɨ̀ ɨŋgam we rɨŋga fîŋ tɨ mɨ̀mə̌d, ɨmbə̀ʼ tɨ mbɨ ben əwən, jwɨ̀ rəŋgəʼ. 13Ɨghɨ mbe nɨ nyaʼa feŋ ɨgun ɨwɔ̌ yɨə bə̂d mbe nɨ ənɨ mbɨ fə zu ɨŋgam we, mbɨ nɨŋ ənɨ ɨghaʼi. Àyɨə chəi wɨ nyɨ ɨŋga fîŋ tɨ mɨ̀mə̌d. Ɨ mbɨə ben ɨŋgam we ənɨ ɨkə nyùmə̀, àyɨə ənumbɨ ə mɨ yeʼe, mbɨ chɨ̀ tə fîŋ tɨ ənɨ ənû ze nɨ mbɨ benɨ. 14Ɨghɨ mbe nɨ nyaʼa feŋ ɨŋga ɨ̀jə̀ŋɨ̀ yɨə bə̂d mbe nɨ fə zu ɨŋgam we, àyɨə ɨchî nɨ mbɨə yènə̀ wòə̀, ɨnû ɨmbə̀ʼ ɨghɨ rɨŋga ɨsɨg, ənû nɨ zɨ fîŋ ənɨ ɨkab mbɨ ɨnû nɨ ghɨ ɨnû mbe nɨ nyamnyod ə feenɨə, mbɨ yeʼe nib ɨghɨ mbe, ghɨ̀ chəi ɨbenɨ mɨ̀mə̌d kaanə. 15Ɨghɨ mbe nɨ nyaʼa feŋ ɨŋga si chɔ̀m, yɨə bə̂d mbe nɨ ənɨ mbɨ zu ɨŋgam we, mbɨ yim wɨ kàànɨ ɨŋga tə fîŋ te nɨ zeŋɨ bə̀ bɔ̀ŋ, əne yim fîŋ pè ənɨ mbɨ ghɨ ɨnû mbe nɨ Ŋwìə̀ kə̀bɨ.
Ənû ə mɨgɨ ɨmbə̀ʼ ənam
(Mk 4.21-25)
16“Chəi wə̀d mɔʼɔ əŋgu nɨ wɨ̀ mɨ che ənam, wɨ̀ nɨŋ fɨkuʼù kubrɨ ɨgun, kɨ̀ wɨ nùŋ əton əbàʼ. Wɨ̀ bɨrɨ nuŋ yeʼ ɨgun əsɨ nɨ mbɨə te ənam, ɨmbə̀ʼ bə̂d mbe nɨ nyɨ ə nəb mbe tɨ̀ mbɨ zə ɨsɨ.
17“Chəi ənû ə mɔʼɔ ənə̀mə nɨ chəi bə̂d bɨrɨ toʼ əsaŋ. Chəi bəi ɨsə mɔʼɔ nɨ chəi bə̂d bɨrɨ kyerɨ, kɨ̀ nɨ chəi bə̂d bɨrɨ du əsaŋ.
18“Əne mbə̀ we əwən ɨchî nɨ mbə̀ə zu ɨnû, ɨmbə̀ʼ ɨghəm nɨ wə̀d we nɨ berɨ ɨghɨ, mbɨ bɨrɨ naʼ mbɨ cherə ɨ bɔ, wɨ̀ sɨ berɨ mbɨ nɔʼ. Àyɨə we nɨ chəi wɨ̀ berɨ əghɨ, ka àbei ɨkə we nɨ wɨ̀ kɔndɨ ni tə berɨ, mbɨ bɨrɨ nɨŋ rɨ bɔ.”
Ɨŋgɔb Yeso mbɨ ə bɔŋgɔb məd
(Mt 12.46-50; Mk 3.31-35)
19Ɨŋgɔb Yeso mbɨ ə bɔŋgɔb məd nyaʼa wò əsɨ məd, àyɨə chəi ənɨ tɨ̀ mbɨ nyaʼa tindɨ ɨban məd, ɨmbə̀ʼ ɨghəm nɨ ɨnɔ̂n bə̂d nyaʼa kad əməd. 20Wə̀d mɔʼɔ nyaʼa ghà ɨ bɔ ni, “E nɨŋ mbɨ mbe bɔŋgɔb mbe təmbɨ ɨsɨg. Ɨ mbɨə kə̀b zə əwe.” 21Àyɨə wɨ̀ nyaʼa ghà əmbɨ mɨ̀mə̌d ni, “Mɨ nɨ̌ŋ mbɨ mbɨ bɔŋgɔb yɨə bə̂d mbe nɨə zu ɨŋgam Ŋwiə̀ bə̀ ghɨ̀ə̀.”
Yeso nyaʼa təmnɨ əfim
(Mt 8.23-27; Mk 4.35-41)
22À nyaʼa əni ə mɔʼɔ, Yeso nyaʼa wò nyɨ əbaŋ ɨgyɨ̀ mbɨ mbi mə̀mə̀ə̀nɨ̀-ɨnû. Wɨ̀ nyaʼa nyɨ əne ghà əmbɨ mɨ̀mə̌d ni, “Tɨ̀ baanɨ ə sà wò ɨnjin wə.” Mbɨ nyaʼa zu əne kɔ wǒ. 23Ənɨ mbɨ nyaʼə baanɨə, wɨ̀ nyaʼa feŋ ə ŋgwenɨ. Əfim ə ka ə ka ə nyaʼa sàʼ kɔ che ɨgun ə sà ze. Əze ə nyaʼa ghɨ̀ ni mbɨ nyɨ ŋgəʼ kyeŋ ɨmbə̀ʼ ɨghəm nɨ mɨnib nyaʼa kɔ nyɨ ɨŋga əbaŋ ze. 24Mə̀mə̀ə̀nɨ̀-ɨnû mbe nyaʼa wo nɔ̀ əməd, ghàə̀ ni, “Masà, Masà, tɨ̀ yɨ əni ɨchù ɨvɨ!”
Wɨ̀ nyaʼa nɔ̀ʼ, ghàm əbɔʼ əfim ze fɔrɨ əbɔʼ mɨnib mbe nɨ nyaʼə nɔ̀ʼə̀ swiʼə. Mbɨ nyaʼa sob, əne ɨsɨ nyaʼa bɔd rɨ gwèèd. 25Ənɨ mbɨ nyaʼa bɔd əne, wɨ̀ nyaʼa ghà əmbɨ mɨ̀mə̌d ni, “Ə ɨbenɨ kɨ yi ə?” Mbɨ nyaʼa bɔ bə̀ yiirɨ, əne ghà mbənə mbənə ni, “Wɔ̂ kɨə kaŋ əwe, nɨ wɨ̀ mɨ ghàm ka àbei əfim mbɨ mɨnib nɨə nɔ̀ʼə̀ swiʼə ə zuunɨ əməd ə?”
Yeso nyaʼa vɨ̀ mbaŋə̀ nɨ ɨzwî rɨbɔ̀ŋ nyaʼa ɨŋga məd
(Mt 8.28-34; Mk 5.1-20)
26Yeso mbɨ mbi mə̀mə̀ə̀nɨ̀-ɨnû nyaʼa wò pè əba əbeŋ ze rɨə Gèrasenès nɨ nyaʼa ɨnjin ə sà ze rɨ ə Galiliî. 27Ənɨ wɨ̀ nyaʼa jwɨ rɨŋga əbaŋ ze te əwu ə si, mbaŋə̀ mɔʼɔ rɨŋga əsɨ ze nɨ ɨzwî rɨbɔ̀ŋ nyaʼa ɨŋga məd nyaʼa wò kumnɨ əməd. Əgha ə nyaʼa fə sà nɨ chəi mbaŋə̀ ze nyaʼa zɨ ngywɨ. Chəi wɨ̀ nyaʼə chub ɨŋga nəb. Ɨ wɨə nyaʼə chubə yeʼ ɨŋga mɨ̀sì nɨ mbɨ chəb ɨŋga ɨwɔ̌. 28Ənɨ wɨ̀ nyaʼa zə ə Yeso, wɨ̀ nyaʼa kyeŋ kwàʼ rɨ̀kǎ, gù ɨfě ɨ bɔ, kyeŋ ənɨ ə gɨ̂ kǎ kǎ ghà ni, “Yeso, Wan Ŋwìə̀ Ə̀chè-ɨsɨg! À berɨ ənû ə ye nɨ ghɨ̀ mbɨ num ə? Mə buʼ ɨbɔ ɨ ne ni tɨrə̀ chə e əmɨ!” 29Wɨ̀ nyaʼa ghà əne ɨmbə̀ʼ ɨghəm nɨ Yeso nyaʼa ghà əmbɨ əzwî rɨbɔ̀ŋ ze ni zɨə jwɨ rɨŋga mbaŋə̀ ze. Əzwî rɨbɔ̀ŋ ze ə nyaʼə yimə mbaŋə̀ ze tum ə si ɨghəm nɔnɔʼ. Ka à bè yeʼi ni ɨ mbɨ nyaʼə nəŋgɨə əməd, bə̀ kod ɨbɔ məd mbɨ ɨwu məd ənɨ mɨ̀kàrə̀, àyɨə wɨ̀ nyaʼə təndɨ ɨghɨ mbe. Əzwî rɨbɔ̀ŋ ze zɨə nyaʼə fid əməd wɨ̀ norə wò ɨŋga ɨbad rɨkwàʼi.
30Yeso nyaʼa biirɨ ɨ bɔ ni, “E ɨkum kɨə we?”
Wɨ̀ nyaʼa wììrɨ̀ ni, “Mɨ ɨkum yɨ 'Ɨnɔ̂n'.” Wɨ̀ nyaʼa ghà əne ɨmbə̀ʼ ɨghəm nɨ ɨzwî rɨbɔ̀ŋ nɔnɔʼ nyaʼa fə nyɨ ɨŋga məd. 31Ɨzwî rɨbɔ̀ŋ mbe nyaʼa buʼ ɨbɔ əmbɨ Yeso ni wɨ̀ mɨ fid əwən, tɨ wɨ̀ chà i ɨŋga ɨbɨgɨ rɨ chə ɨnwǐ.
32Ɨnɔ̂n mɨ̀kuŋə nɨ nyaʼa kwàʼ wɨ kyeŋ, wɨə nyaʼə jɨg ɨbom ɨwum əsɨ ze. Əne ɨzwî rɨbɔ̀ŋ mbe nyaʼa buʼ ɨbɔ əmbɨ Yeso ni wɨ̀ saŋ əwən mbə̀ wo nyɨ ɨŋga mɨ̀kuŋə mbe. Wɨ̀ nyaʼa benɨ. 33Əne ɨzwî rɨbɔ̀ŋ mbe nyaʼa jwɨ̀ rɨŋga mbaŋə̀ ze wo nyɨ ɨŋga mɨ̀kuŋə mbe. Ɨnɔ̂n mɨ̀kuŋə we jìm nyaʼa sù ɨbom bam ənɨ ə bid wo feŋ ɨŋga ə sà ze, koŋ.
34Ənɨ bə̂d mbe nɨ nyaʼə nə̀ŋgɨ mɨ̀kuŋə mbe nyaʼa zə ənû ze nɨ nyaʼa ghɨ̌, mbɨ nyaʼa nòrə̀ wò ghà ənû ze ɨŋga əsɨ ze bə̀ ghà ɨŋga ɨsɨ mbe nɨ nyaʼa ɨban ɨban. 35Bə̂d nyaʼa jwɨ̀ ɨ wo zə ənû ze nɨ nyaʼa ghɨ̌. Ənɨ mbɨ nyaʼa wò pè əsɨ Yeso, mbɨ nyaʼa zə mbaŋə̀ ze nɨ ɨzwî rɨbɔ̀ŋ mbe nyaʼa jwɨ rɨŋga məd. Wɨ̀ nyaʼa chub ɨban ɨwu Yeso mbɨ ə ngywɨ̌ bòm. Ətu əməd ə nyaʼa fə zeŋ i. Əne mɨ̀mə̌d mɨjìm nyaʼa bɔ. 36Bə̂d mbe nɨ nyaʼa zə ənû ze, nyaʼa ghà ɨchî nɨ Yeso kəʼ vɨ̀ mbaŋə̀ ze. 37Bə̂d mɨ̀jìm rɨŋga ɨsɨ mbe nɨ nyaʼa kad ə Gèrasenès nyaʼa ghà əmbɨ Yeso ni wɨ̀ nɔʼɔ wò i, ɨmbə̀ʼ ɨghəm nɨ ɨfeŋ nyaʼa yim mɨ̀mə̌d. Əne wɨ̀ nyaʼa nyɨ əbaŋ ɨgyɨ̀ bə̀ndɨ̀ wò i. 38Bɔŋ wɨ̀ nyaʼa sɨə wòə̀, mbaŋə̀ ze nɨ ɨzwî rɨbɔ̀ŋ mbe nyaʼa jwɨ rɨŋga məd nyaʼa buʼ ɨbɔ ni tə beenɨ əbɔʼ məd. Àyɨə wɨ̀ nyaʼa ton i, ghà ni, 39“Bəndɨ wò əwe əkwɨ ne, pè gha ənû ə kyeŋ ze nɨ Ŋwìə̀ ghɨ̌ ənɨ ə ne.”
Mbaŋə̀ ze nyaʼa wò ɨŋga əsɨ ze ə jìm, yènə̀ saʼ ənû ə kyeŋ ze nɨ Yeso ghɨ̌ ənɨ məd.
Yeso nyaʼa zwemnɨ wan əyi Jairùs, bə̀ vɨ əyi nɨ nyaʼə wɔ̀n ɨtuʼ
(Mt 9.18-26; Mk 5.21-43)
40Ənɨ Yeso nyaʼa bəndɨ, ɨnɔ̂n bə̂d nyaʼa wò bòm əməd, ɨmbə̀ʼ ɨghəm nɨ mɨ̀mə̌d mɨjìm mbɨə nyaʼə wòm əməd. 41Mbaŋə̀ mɔʼɔ nɨ ɨkum məd nyaʼə Jairùs, nɨ nyaʼə wɨ mɔʼɔ rəbɔʼ mbaŋə̀ te nɨ nyaʼə chà nəb ə̀kàtɨ̀ nyaʼa wò gù ənɨ ɨwu ɨməd, buʼ ɨbɔ ni wɨ̀ wo ɨŋga i nəb, 42ɨmbə̀ʼ ɨghəm nɨ wan əyi məd, nɨ nyaʼa àmei we mɔʼ, nyaʼa sɨ ɨchù ɨvɨ. Wan əyi we wɨə nyaʼa ɨghabɨ ɨghəm ɨwu wum chɔ̀b rɨ̀be.
Ənɨ Yeso nyaʼə yènə̀ wòə̀, bə̂d nyaʼa fatɨ əməd kad. 43Əyi mɔʼɔ nyaʼa əbɔʼ mɨ̀mə̌d nɨ nyaʼə wɔ̀n ɨtuʼ. Wɨ̀ nyaʼa fə wɔ̀n ɨghəm ɨwu wum chɔ̀b rɨ̀be. Chəi wə̀d mɔʼɔ nɨ tɨ̀ wɨ̀ nyaʼa vɨ̀ əməd. 44Wɨ̀ nyaʼa yeʼe tɨ ənjìm Yeso, pè bètɨ̀ əchəŋ ə ngywɨ̌ əməd. Ɨtuʼ we nyaʼa sob àmei əwu əwən. 45Yeso nyaʼa biirɨ ni, “À kɨə we betɨ əmɨ ə?”
Ənɨ wə̀d jìm nyaʼa ton i ni kaʼi ziə, Pità nyaʼa ghà ni, “Masà, mɨnɔ̂n bə̂d mbɔ̂ kad əwe, bə̀ fatɨ əwe!”
46Àyɨə Yeso nyaʼa ghà ni, “Wə̀d mɔʼɔ fə bètɨ̀ əmɨ, ɨmbə̀ʼ ɨghəm nɨ mə kyerɨ ni ɨka fə jwɨ̀ rɨŋga num.” 47Ənɨ əyi we nyaʼa zə ni chəi ɨchî nɨ tɨ̀ rə nə̀mbɨ̀, wɨ̀ nyaʼa wò yènə̀ bindɨə, pè gù ɨfě Yeso, ghà əton ze nɨ wɨ̀ kəʼ bètɨ̀ əməd əmbɨ ə bə̂d mbe mɨ̀jìm, bə̀ ghà ɨchî nɨ wɨ̀ nyaʼa bɔtɨ i əwu əwən. 48Yeso nyaʼa zu əne ghà ɨ bɔ ni, “Wân, e ɨbenɨ fə ghɨ̀ ni à bɔtɨ e. Ndə̀ əwe ənɨ əbɔrəbɔd.”
49Ənɨ wɨ̀ nyaʼə kɨrɨ ghàmə̀, mbaŋə̀ mɔʼɔ rɨŋga nəb wə̀d kyeŋ we nɨ nyaʼə chà nəb ə̀kàtɨ̀ nyaʼa wò pè ghà ni, “E wan əyi we fə kwɨ i. Tɨrə̀ wɨrɨ chə e Əchwiə̀-ɨnû.”
50Ənɨ Yeso nyaʼa zu ənû zɔ̂, wɨ̀ nyaʼa wììrɨ̀ əmbɨ Jairùs ni, “Tɨrə̀ bɔ e. À mɨ benɨ, wɨ̀ bɨrɨ bɔtɨ i.” 51Ənɨ wɨ̀ nyaʼa pè ɨŋga nəb Jairùs, chəi wɨ̀ nyaʼa ben ni wə̀d mɔʼɔ nyɨ ɨŋga nəb mbɨ ni, chè rɨ ənɨ ə Pità mbɨ Jems mbɨ Jɔ̌n mbɨ mbǎʼ wan əyi we mbɨ ɨŋgɔb məd. 52Bə̂d mɨ̀jìm mbe nɨ nyaʼa əŋgu mbɨə nyaʼə zə̀ʼə̀, dìə̀ wan we. Àyɨə Yeso nyaʼa ghà əmbɨ mɨ̀mə̌d ni, “Tɨ mbə̀ zəʼ ə ɨmbə̀ʼ ɨghəm nɨ chəi wɨ̀ kɨrɨ kwɨ. Ɨ wɨə gwenɨ i gwenɨ.”
53Ənɨ wɨ̀ nyaʼa ghà əne, bə̂d mbe nyaʼa kɔ chəʼ əməd ɨmbə̀ʼ ɨghəm nɨ mbɨ nyaʼa kyerɨ ni wɨ̀ fə kwɨ.
54Àyɨə wɨ̀ nyaʼa yim əbɔ ə wan əyi we, ghàm rɨ̀kǎ ghà ni, “Wân, nɔʼ rətiə!”
55Əzwî ə wan əyi we ə nyaʼa wɨrɨ bə̀ndɨ̀ yeʼe, əne wɨ̀ nyaʼa nɔ̀ʼ rətiə àmei əwu əwən. Yeso nyaʼa sɨ ghà ni mbɨ kəb əghɨ ə mɔʼɔ nàʼ ɨ bɔ ni wɨ̀ jɨg.
56Mbǎʼ wan əyi we mbɨ ɨŋgɔb məd nyaʼa yiirɨ, àyɨə Yeso nyaʼa patɨ mɨ̀mə̌d ni tɨ mbɨ tɔ gha ə ənû ze nɨə ghɨ əmbɨ wə̀d mɔʼɔ.
Currently Selected:
:
Highlight
Share
Copy
Want to have your highlights saved across all your devices? Sign up or sign in
© 2013, Cameroon Association for Bible Translation and Literacy