SAN JUAN 4
4
Jesus samaritana warmiwan parlarkan.
1Aypa runakuna rimarkansapa Jesus Juanmanta ashwan aypa runakunata bawtisaykananta. Rimarkansapa ashwan aypa runakuna Jesusta katinankunata. Chay rimananta fariseokuna uyarirkansapa. 2Chashna chay runakuna rimaptinkunapish Jesuska mana ni pita bawtisarkanchu. Ñukaykuna Jesuspa disipulunkuna kashpaynikuna payta kreyik runakunata bawtisarkanisapa.
3Chaypina Jesus yacharkan fariseokuna chay rimanata uyarishkankunata. Chayrayku Judea partimanta Galilea partiman ñukaykunawan rirkan. 4Galileaman riykashpaynikuna Samaria partita pasashpa rinaynikuna karkan. 5Samaria partipi puriykashpaynikuna Sikar llakta ladunpi chayarkanisapa. Chaypi tiyarkan suk pukyu. Ñawpa tiempu awiluynikuna Jakobo chay pukyuta aspishpa tukuy chay terrenuta wambran Joseta kurkan. 6Jesus shaykudu kashpa chay Jakobopa pukyun ladunpi tiyarirkan. Chawpi diya karkan. 7-8Ñukaykuna Jesusta sakishpa rirkanisapa mikunaynikunata rantik. Chaypi Jesus samaykaptin suk samaritana warmi rirkan yakuta wishik. Chaypina Jesuska payta willarkan:
—Yakuykita upyachiway.
9Chay tiempu ñukaykuna judiyu runakuna samaritano runakunawan chikninakushpa mana parlashpa kawsarkanisapa. Chayrayku Jesus yakuta mañaptin chay warmika sukaman almirashpa willarkan:
—¿Imapatí judiyu runa kashpayki yakutaka mañawanki samaritana warmi kaptini?
10Chaypina Jesuska chay warmita willarkan:
—Kanka manami yachankichu Tata Dios ashwan alli yakuta kushunayananta. Manami nima ñukata riksiwankichu. Riksiwashpaykika ashwan alli yakuta mañawankiman. Mañawaptikika ñukaka kawsachikuk yakuta upyachiykiman.
11Chashna Jesus willaptinna chay warmika willarkan:
—Señor, manami kanpa tiyanchu imawan yakuta wishinaykipa. Kay yakuka sukaman ukupimi. ¿Maymantatí kawsachikuk yakuta upyachiwankiman? 12Ñawpa tiempu awilunchi Jakobo kay pukyuta aspishpa ñukaykunapa sakirkan. Kayllamanta paypish upyak. Kayllamanta tukuy wambrankunata tukuy animalninkunata upyachiksapa. ¿Ariya chay ñawpa awilunchi Jakobomanta ashwan alli yachakchu kanki?
13Chashna tapuptinna Jesuska chay warmita willarkan:
—Tukuy pi kay pukyumanta yakuta upyashpankuna kashkan yakunayankasapa. 14Ñuka kawsachikuk yakuta kankunata upyachiptinika mananami kashkan yakunayankichinachu. Chay yakuta upyachiptinika kankunapimi pachyamuk yakushina kallpashpa mana tukuyniyukta kawsachishunkichi.
15Chashna Jesus willaptinna chay warmika mana entiendishpa willarkan:
—Señor, chay alli yakuta upyachiway ama kutin yakunayanaynipa. Chayta upyachiwaptikika mana kutin shamuymannachu kay pukyumanta yakuta wishik.
16Chaypina Jesuska willarkan:
—Rillay kusaykita pushamuk.
17Chashna willaptinna chay warmika willarkan:
—Manami kasaraduchu kani.
Jesuska willarkan:
—Allita willawanki mana kasaradu kanaykita. 18Pichka kusaykikuna tiyashka. Kunan soktaynin kusaykiwanpish mana kasaraduchu kanki. Chayraykumi mana llullakushpa willawanki mana kasaradu kanaykita.
19Chaypina chay warmika willarkan:
—Señor, chashna willawaptiki ñuka riksiyki Tata Diospa rimananta yachachikuk runa kanaykita. 20Chayrayku tapunayayki. Samaritano awiluynikuna kay urkullapi Tata Diosta kuyaksapa. Kankuna judiyu runakuna rimankichi Jerusalen llaktallapi tukuy runakuna Tata Diosta kuyananchikunapa. ¿Imatatí rimanki? ¿Maypití Tata Diosta kuyananchikuna tiyan?
21Chaypina Jesuska willarkan:
—Mash uyariway. Kunanmantapacha manana ni kay urkuman shamunkichinachu nima Jerusalenman rinkichinachu Tata Diosta kuyak. Payta kuyanayashpaykichika maypipish kaptin tukuy shunku kuyanaykichi tiyan. 22Kankuna Tata Diosta mana allitachu riksinkichi kuyanaykichipa. Ñukaykuna judiyu runakuna payta allita riksishpa kuyanisapa. Salvashuknikichi runaka judiyu ayllunmantami. 23Ñami oraka chayamushkana Tata Diospa Espiritun yanapashunaykichipa tukuy shunku Tata Diosta kuyanaykichipa. Tata Dioska munan chashna tukuy shunku deverasta kuyanaykichipa. 24Tata Dios mana runakunashina aychayuk kaptin mana paytaka kawanchichu. Payka tukuy laya atipakmi. Chayrayku paypa Espiritun yanapawaptinchikunara yachanchisapa payta allita deverasta kuyayta.
25Chaypina chay warmika willarkan:
—Yachani Tata Diosmanta salvakuk runa shamunanta. Paypa suk runakuna rimansapa Kristu. Paymi shamushpa tukuy chaykunata allita yachachiwashunchisapa.
26Chashna willaptinna Jesuska willarkan:
—Ñukami kani chay shuyanaykichi runa.
27Jesus chay warmiwan parlaykaptinna ñukaykunaka tarirkanisapa. Sukaman almirarkanisapa samaritana warmiwan parlaykaptin. Mana ni maykan animukurkanisapachu tapuyta imatami munan imatami paywan parlaykan nishpa. 28Chaypina chay warmika puyñunta sakishpa llaktaman kallparkan. Chaypi chayashpa tukuy llaktamasinkunata willarkansapa:
29—Akuychi kawak suk runata pukyu ladunpi. Paymi tukuy laya rurashkaynita willawashka. ¿Manachu payka shuyaykananchi Tata Diosmanta shamuk runa?
30Chashna chay warmi willaptinkunana tukuy llaktamasinkuna shamurkansapa Jesusta kawak. 31Manarapish Jesuspi chayaptinkunara ñukaykunaka willarkanisapa:
—Maestru, kay mikunata mikuy.
32Chaypina Jesuska willawarkansapa:
—Ñukapa ashwan alli mikunayni tiyan. Kankunaka manami yachankichichu imami chay mikunayni nishpa.
33Chayta willawaptinkunana ñukaykunaka sukwan sukwan willanakurkanisapa:
—Ichará suk runa karashka.
34Chaypina Jesuska willawarkansapa:
—Sielumanta Tatayni Dios kachamuwashka kaptin tukuy willawashkanta ruranayni tiyan. Paypa munananta rurashpayni suk alli mikunawan saksadushina kawsani.
35Chaymanta willawarkansapa:
—Suk chakrakunapi wiñaykak murukunata kawashpa rimankichi chusku killara illananta pallanapa. Kunan willaykichi: Chay shamuykak samaritano runakunata kawaychi. Paykunaka munansapa Tata Diospa rimananta uyariyta. Chashna uyarinayashpankuna iden pukudu wayukunashinami pallananchikunapana. 36Chashna pallakushpanchikuna trabajunchikunapa chaninta chaskinchisapa. Tata Diospa rimananta yachachikuptinchikuna chay shamuykak runakunaka kreyinkasapa ñuka Tata Diosmanta shamudu runa kanaynita. Chayta kreyishpankuna mana tukuyniyukta kawsankasapa. Ñawpa yachachikuk runakuna murukunata tarpukshina kay samaritano runakunata Tata Diospa rimananta yachachirkansapa. Ñukanchikuna pallakuk runakunashina kanchisapa. Chay tarpukukshina runakunawan ñukanchikuna muruta pallakshina runakunapish tantalla kushikushunchisapa.
37Kay rimana allita riman: “Suk runakuna tarpunsapa. Suk runakuna pallansapa.” 38Ñukaka kankunata kachaykichi murukunata pallakshina chay runakunata yachachinaykichipa. Suk runakuna tarpukukshina sukaman trabajashpa kay samaritano runakunata yachachishkasapa. Paykuna trabajashkankunapi yachachiptikichi kreyinkasapa ñuka Tata Diosmanta shamudu runa kanaynita.
39Chashna Jesus ñukaykunawan parlaykaptin chay warmika riduna karkan. Chayashpa llaktamasinkunata willarkansapa: “Chay pukyu ladunpi suk runa tukuy rurashkaynita willawashka.” Chashna chay warmi willaptinkuna aypa llaktamasinkuna kreyirkansapa Jesus Tata Diosmanta shamudu runa kananta. 40Chaymanta shamurkansapa payta kawak. Jesuspi chayashpankuna roygarkansapa paykunawan kiparinanpa. Chayrayku ishkay diyata paykunawan tantalla kiparirkan. 41Kikin Jesus yachachiptinkuna ashwan aypa runakuna kreyirkansapa Tata Diosmanta shamudu runa kananta. 42Paykunaka chay warmita willarkansapa:
—Kanna ñukaykunata parlachiwaptikisapa kreyishkanisapa Jesus Tata Diosmanta shamudu runa kananta. Kunan kikinna yachachiwaptinkuna ashwan allitana yachanisapa deveras tukuy runakunapa salvawakninchikuna kananta.
Jesus suk awtoridarpa wambranta kalentoramanta alliyachirkan.
43Jesus Samariapi ishkay diyata yachachikushkanwasha rirkanisapa Galilea partiman. 44Jesuska yacharkan chay partipi kawsak runakuna mana payta kreyinankunata. Chayrayku rimarkan: “Suk alli yachachikuk runa kikinpa llaktanpi yachachikuptin llaktamasinkuna mana kreyinsapachu alli yachachikuk kananta.”
45Manarapish Galilea partita rishpaynikuna Jerusalenpi kaykaptinikunara Jesuska aypa almirana milagrukunata rurarkan. Galileamanta Jerusalenpi Paskua fiestakuk runakuna tukuy milagruta ruraptin kawarkansapa. Chayrayku llaktankunapi chayaptin Jesusta kushikushpa chaskirkansapa.
46Chaymanta Galilea partita pasashpa Jesus Kana llaktapi chayarkan. Chay llaktapi suk tiempu yakumanta vinuta rurarkan. Chay partillapi Kapernaum llaktapi chay ashwan sinchi kamachikukpa yanapaknin kawsarkan. Chay runapa wambran kalentorawan fatal unkudu karkan. 47Payka Galileapi Jesus chayashkanta yachashpa rirkan sukaman roygak rinanpa wambranta alliyachipuk amarapish wañuptin. 48Sukaman pushanayaptinna Jesuska willarkan:
—Milagruta ruraptini kawashpaykichira kreyiwankichi. Mana milagruta ruraptinika manami kreyiwankichichu.
49Chaypina chay runaka Jesusta sukaman apurashpa willarkan:
—Señor, amarapish wambrayni wañuptin utkakushpa rillay alliyachipak.
50Chaypina Jesuska chay runata willarkan:
—Wasikiman kutiy. Wambraykika ñami alliyashkana.
Chashna willaptinna chay runaka tukuy shunku kreyirkan Jesus wambranta alliyachishkanta. Chashna kreyishpa wasinman kutirkan. 51Wasinman kutiykaptin wiwachunkuna riykarkansapa tinkuk. Tinkushpana kushikushpa willarkansapa:
—Wambraykika ñami alliyashkana.
52Chay kamachikuk runaka tapurkansapa:
—¿Ima oratatí kallarishka alliyayta?
Paykunaka aynirkansapa:
—Kayna chawpi diyata kalentoranka chiriyapushka.
53Chashna willaptinkuna chay runaka yuyarkan Jesus alliyachinanpa willashkan ora wambran alliyashkanta. Chay tiempumantapacha chay runaka tukuy familyanwan tantalla kreyirkansapa Jesus Tata Diosmanta shamudu runa kananta.
54Jesus chay wambrata alliyachishpa ishkaynin kutina Galilea partipi almirana milagruta rurarkan.
Currently Selected:
SAN JUAN 4: qvs
Highlight
Share
Copy
Want to have your highlights saved across all your devices? Sign up or sign in
© 1992, 2008, Wycliffe Bible Translators, Inc. All rights reserved.
SAN JUAN 4
4
Jesus samaritana warmiwan parlarkan.
1Aypa runakuna rimarkansapa Jesus Juanmanta ashwan aypa runakunata bawtisaykananta. Rimarkansapa ashwan aypa runakuna Jesusta katinankunata. Chay rimananta fariseokuna uyarirkansapa. 2Chashna chay runakuna rimaptinkunapish Jesuska mana ni pita bawtisarkanchu. Ñukaykuna Jesuspa disipulunkuna kashpaynikuna payta kreyik runakunata bawtisarkanisapa.
3Chaypina Jesus yacharkan fariseokuna chay rimanata uyarishkankunata. Chayrayku Judea partimanta Galilea partiman ñukaykunawan rirkan. 4Galileaman riykashpaynikuna Samaria partita pasashpa rinaynikuna karkan. 5Samaria partipi puriykashpaynikuna Sikar llakta ladunpi chayarkanisapa. Chaypi tiyarkan suk pukyu. Ñawpa tiempu awiluynikuna Jakobo chay pukyuta aspishpa tukuy chay terrenuta wambran Joseta kurkan. 6Jesus shaykudu kashpa chay Jakobopa pukyun ladunpi tiyarirkan. Chawpi diya karkan. 7-8Ñukaykuna Jesusta sakishpa rirkanisapa mikunaynikunata rantik. Chaypi Jesus samaykaptin suk samaritana warmi rirkan yakuta wishik. Chaypina Jesuska payta willarkan:
—Yakuykita upyachiway.
9Chay tiempu ñukaykuna judiyu runakuna samaritano runakunawan chikninakushpa mana parlashpa kawsarkanisapa. Chayrayku Jesus yakuta mañaptin chay warmika sukaman almirashpa willarkan:
—¿Imapatí judiyu runa kashpayki yakutaka mañawanki samaritana warmi kaptini?
10Chaypina Jesuska chay warmita willarkan:
—Kanka manami yachankichu Tata Dios ashwan alli yakuta kushunayananta. Manami nima ñukata riksiwankichu. Riksiwashpaykika ashwan alli yakuta mañawankiman. Mañawaptikika ñukaka kawsachikuk yakuta upyachiykiman.
11Chashna Jesus willaptinna chay warmika willarkan:
—Señor, manami kanpa tiyanchu imawan yakuta wishinaykipa. Kay yakuka sukaman ukupimi. ¿Maymantatí kawsachikuk yakuta upyachiwankiman? 12Ñawpa tiempu awilunchi Jakobo kay pukyuta aspishpa ñukaykunapa sakirkan. Kayllamanta paypish upyak. Kayllamanta tukuy wambrankunata tukuy animalninkunata upyachiksapa. ¿Ariya chay ñawpa awilunchi Jakobomanta ashwan alli yachakchu kanki?
13Chashna tapuptinna Jesuska chay warmita willarkan:
—Tukuy pi kay pukyumanta yakuta upyashpankuna kashkan yakunayankasapa. 14Ñuka kawsachikuk yakuta kankunata upyachiptinika mananami kashkan yakunayankichinachu. Chay yakuta upyachiptinika kankunapimi pachyamuk yakushina kallpashpa mana tukuyniyukta kawsachishunkichi.
15Chashna Jesus willaptinna chay warmika mana entiendishpa willarkan:
—Señor, chay alli yakuta upyachiway ama kutin yakunayanaynipa. Chayta upyachiwaptikika mana kutin shamuymannachu kay pukyumanta yakuta wishik.
16Chaypina Jesuska willarkan:
—Rillay kusaykita pushamuk.
17Chashna willaptinna chay warmika willarkan:
—Manami kasaraduchu kani.
Jesuska willarkan:
—Allita willawanki mana kasaradu kanaykita. 18Pichka kusaykikuna tiyashka. Kunan soktaynin kusaykiwanpish mana kasaraduchu kanki. Chayraykumi mana llullakushpa willawanki mana kasaradu kanaykita.
19Chaypina chay warmika willarkan:
—Señor, chashna willawaptiki ñuka riksiyki Tata Diospa rimananta yachachikuk runa kanaykita. 20Chayrayku tapunayayki. Samaritano awiluynikuna kay urkullapi Tata Diosta kuyaksapa. Kankuna judiyu runakuna rimankichi Jerusalen llaktallapi tukuy runakuna Tata Diosta kuyananchikunapa. ¿Imatatí rimanki? ¿Maypití Tata Diosta kuyananchikuna tiyan?
21Chaypina Jesuska willarkan:
—Mash uyariway. Kunanmantapacha manana ni kay urkuman shamunkichinachu nima Jerusalenman rinkichinachu Tata Diosta kuyak. Payta kuyanayashpaykichika maypipish kaptin tukuy shunku kuyanaykichi tiyan. 22Kankuna Tata Diosta mana allitachu riksinkichi kuyanaykichipa. Ñukaykuna judiyu runakuna payta allita riksishpa kuyanisapa. Salvashuknikichi runaka judiyu ayllunmantami. 23Ñami oraka chayamushkana Tata Diospa Espiritun yanapashunaykichipa tukuy shunku Tata Diosta kuyanaykichipa. Tata Dioska munan chashna tukuy shunku deverasta kuyanaykichipa. 24Tata Dios mana runakunashina aychayuk kaptin mana paytaka kawanchichu. Payka tukuy laya atipakmi. Chayrayku paypa Espiritun yanapawaptinchikunara yachanchisapa payta allita deverasta kuyayta.
25Chaypina chay warmika willarkan:
—Yachani Tata Diosmanta salvakuk runa shamunanta. Paypa suk runakuna rimansapa Kristu. Paymi shamushpa tukuy chaykunata allita yachachiwashunchisapa.
26Chashna willaptinna Jesuska willarkan:
—Ñukami kani chay shuyanaykichi runa.
27Jesus chay warmiwan parlaykaptinna ñukaykunaka tarirkanisapa. Sukaman almirarkanisapa samaritana warmiwan parlaykaptin. Mana ni maykan animukurkanisapachu tapuyta imatami munan imatami paywan parlaykan nishpa. 28Chaypina chay warmika puyñunta sakishpa llaktaman kallparkan. Chaypi chayashpa tukuy llaktamasinkunata willarkansapa:
29—Akuychi kawak suk runata pukyu ladunpi. Paymi tukuy laya rurashkaynita willawashka. ¿Manachu payka shuyaykananchi Tata Diosmanta shamuk runa?
30Chashna chay warmi willaptinkunana tukuy llaktamasinkuna shamurkansapa Jesusta kawak. 31Manarapish Jesuspi chayaptinkunara ñukaykunaka willarkanisapa:
—Maestru, kay mikunata mikuy.
32Chaypina Jesuska willawarkansapa:
—Ñukapa ashwan alli mikunayni tiyan. Kankunaka manami yachankichichu imami chay mikunayni nishpa.
33Chayta willawaptinkunana ñukaykunaka sukwan sukwan willanakurkanisapa:
—Ichará suk runa karashka.
34Chaypina Jesuska willawarkansapa:
—Sielumanta Tatayni Dios kachamuwashka kaptin tukuy willawashkanta ruranayni tiyan. Paypa munananta rurashpayni suk alli mikunawan saksadushina kawsani.
35Chaymanta willawarkansapa:
—Suk chakrakunapi wiñaykak murukunata kawashpa rimankichi chusku killara illananta pallanapa. Kunan willaykichi: Chay shamuykak samaritano runakunata kawaychi. Paykunaka munansapa Tata Diospa rimananta uyariyta. Chashna uyarinayashpankuna iden pukudu wayukunashinami pallananchikunapana. 36Chashna pallakushpanchikuna trabajunchikunapa chaninta chaskinchisapa. Tata Diospa rimananta yachachikuptinchikuna chay shamuykak runakunaka kreyinkasapa ñuka Tata Diosmanta shamudu runa kanaynita. Chayta kreyishpankuna mana tukuyniyukta kawsankasapa. Ñawpa yachachikuk runakuna murukunata tarpukshina kay samaritano runakunata Tata Diospa rimananta yachachirkansapa. Ñukanchikuna pallakuk runakunashina kanchisapa. Chay tarpukukshina runakunawan ñukanchikuna muruta pallakshina runakunapish tantalla kushikushunchisapa.
37Kay rimana allita riman: “Suk runakuna tarpunsapa. Suk runakuna pallansapa.” 38Ñukaka kankunata kachaykichi murukunata pallakshina chay runakunata yachachinaykichipa. Suk runakuna tarpukukshina sukaman trabajashpa kay samaritano runakunata yachachishkasapa. Paykuna trabajashkankunapi yachachiptikichi kreyinkasapa ñuka Tata Diosmanta shamudu runa kanaynita.
39Chashna Jesus ñukaykunawan parlaykaptin chay warmika riduna karkan. Chayashpa llaktamasinkunata willarkansapa: “Chay pukyu ladunpi suk runa tukuy rurashkaynita willawashka.” Chashna chay warmi willaptinkuna aypa llaktamasinkuna kreyirkansapa Jesus Tata Diosmanta shamudu runa kananta. 40Chaymanta shamurkansapa payta kawak. Jesuspi chayashpankuna roygarkansapa paykunawan kiparinanpa. Chayrayku ishkay diyata paykunawan tantalla kiparirkan. 41Kikin Jesus yachachiptinkuna ashwan aypa runakuna kreyirkansapa Tata Diosmanta shamudu runa kananta. 42Paykunaka chay warmita willarkansapa:
—Kanna ñukaykunata parlachiwaptikisapa kreyishkanisapa Jesus Tata Diosmanta shamudu runa kananta. Kunan kikinna yachachiwaptinkuna ashwan allitana yachanisapa deveras tukuy runakunapa salvawakninchikuna kananta.
Jesus suk awtoridarpa wambranta kalentoramanta alliyachirkan.
43Jesus Samariapi ishkay diyata yachachikushkanwasha rirkanisapa Galilea partiman. 44Jesuska yacharkan chay partipi kawsak runakuna mana payta kreyinankunata. Chayrayku rimarkan: “Suk alli yachachikuk runa kikinpa llaktanpi yachachikuptin llaktamasinkuna mana kreyinsapachu alli yachachikuk kananta.”
45Manarapish Galilea partita rishpaynikuna Jerusalenpi kaykaptinikunara Jesuska aypa almirana milagrukunata rurarkan. Galileamanta Jerusalenpi Paskua fiestakuk runakuna tukuy milagruta ruraptin kawarkansapa. Chayrayku llaktankunapi chayaptin Jesusta kushikushpa chaskirkansapa.
46Chaymanta Galilea partita pasashpa Jesus Kana llaktapi chayarkan. Chay llaktapi suk tiempu yakumanta vinuta rurarkan. Chay partillapi Kapernaum llaktapi chay ashwan sinchi kamachikukpa yanapaknin kawsarkan. Chay runapa wambran kalentorawan fatal unkudu karkan. 47Payka Galileapi Jesus chayashkanta yachashpa rirkan sukaman roygak rinanpa wambranta alliyachipuk amarapish wañuptin. 48Sukaman pushanayaptinna Jesuska willarkan:
—Milagruta ruraptini kawashpaykichira kreyiwankichi. Mana milagruta ruraptinika manami kreyiwankichichu.
49Chaypina chay runaka Jesusta sukaman apurashpa willarkan:
—Señor, amarapish wambrayni wañuptin utkakushpa rillay alliyachipak.
50Chaypina Jesuska chay runata willarkan:
—Wasikiman kutiy. Wambraykika ñami alliyashkana.
Chashna willaptinna chay runaka tukuy shunku kreyirkan Jesus wambranta alliyachishkanta. Chashna kreyishpa wasinman kutirkan. 51Wasinman kutiykaptin wiwachunkuna riykarkansapa tinkuk. Tinkushpana kushikushpa willarkansapa:
—Wambraykika ñami alliyashkana.
52Chay kamachikuk runaka tapurkansapa:
—¿Ima oratatí kallarishka alliyayta?
Paykunaka aynirkansapa:
—Kayna chawpi diyata kalentoranka chiriyapushka.
53Chashna willaptinkuna chay runaka yuyarkan Jesus alliyachinanpa willashkan ora wambran alliyashkanta. Chay tiempumantapacha chay runaka tukuy familyanwan tantalla kreyirkansapa Jesus Tata Diosmanta shamudu runa kananta.
54Jesus chay wambrata alliyachishpa ishkaynin kutina Galilea partipi almirana milagruta rurarkan.
Currently Selected:
:
Highlight
Share
Copy
Want to have your highlights saved across all your devices? Sign up or sign in
© 1992, 2008, Wycliffe Bible Translators, Inc. All rights reserved.