YouVersion Logo
Search Icon

ଜହ 11

11
ଲାଜର ହା଼ନାୟି
1 # ଲୂକ ୧୦:୩୮,୩୯ ବେତନିୟାଁତି ଲାଜର ଦ଼ରୁଗାଟାସି ରଅସି ନ଼ମେରି ଆ଼ହାମାଚେସି; ତାମି ତାଙ୍ଗିସ୍କା ମରିୟମ ଅ଼ଡ଼େ ମାର୍ତା ଏ଼ ନା଼ୟୁଁତା ଡ଼ୟିମାଚୁ । 2#ଜହ ୧୨:୩ଏମିନି ଇୟା ପ୍ରବୁଇଁ ନିୟୁଁ ୱା଼କ୍‌ହାନା ତାନି ତା଼ର୍ୟୁଁ ବା଼ଣାୟାଁ ତଲେ ଏ଼ୱାଣି ପାଃଆନାୟାଁ ଜେ଼ଜା ମାଚେ, ଈଦି ଏ଼ ମରିୟମ; ତାମି ତାୟି ଲାଜର ନ଼ମେରି ଆ଼ହାମାଚେସି । 3ଏ଼ଦାଆଁତାକି ଏ଼ ତାଙ୍ଗିସ୍କା ଜୀସୁ ତା଼ଣା କାବ୍ରୁ ପାଣ୍ତିତୁ, “ପ୍ରବୁ, ନୀନୁ ଆମ୍ବାଆରାଇଁ ଜୀୱୁ ନ଼ହିଁମାଞ୍ଜି ଏ଼ୱାସି ନ଼ମେରି ଆ଼ହାମାନେସି ।”
4ସାମା ଜୀସୁ ଈ କାତା ୱେଞ୍ଜାନା ଏଲେଇଚେସି, “ଈ ନ଼ମେରି ହା଼ହାଲି ତାକି ଆ଼ଏ, ସାମା ମାହାପୂରୁତି ଗାୱୁରମି ତାକି, ଏ଼ନିକିଁ ଏମ୍ବାଟି ମାହାପୂରୁତି ମୀର୍‌ଏସି ଗାୱୁରମି ବେଟା ଆ଼ନେସି ।”
5ଜୀସୁ ମାର୍ତା, ତାନି ତାଙ୍ଗି ମରିୟମଇଁ ଅ଼ଡ଼େ ଲାଜରଇଁ ଜୀୱୁ ନ଼ହିଁମାଚେସି । 6ଏଚେ଼ତା ଏ଼ୱାସି ନ଼ମେରି ଆ଼ହାମାନେସି ଇଞ୍ଜିଁ ୱେଚେସି, ଏଚେ଼ତା ଏ଼ୱାସି ଏମିନିତା଼ଣା ମାଚେସି, ଏ଼ ଟା଼ୟୁତା ରୀ ଦିନା ଡ଼ୟିତେସି । 7ଏଚେଟିଏ ଏ଼ୱାସି ସୀସୁୟାଁଇଁ ଏଲେଇଚେସି, “ଜା଼ଦୁ ମା଼ର ୱେଣ୍ତେ ଜୀହୁଦା ରା଼ଜିତା ହାନ ।”
8ସୀସୁୟାଁ ଏ଼ୱାଣାଇଁ ଏଲେଇଚେରି, “ଏ଼ ଗୂରୁ ଜୀହୁଦିୟାଁ ନୀଏଁ ନିଙ୍ଗେ ୱାଲ୍‌କାତଲେ ୱେ଼ଚାଲି ଅଣ୍‌ପି ମାଞ୍ଜାତେରି, ଅ଼ଡ଼େ ୱେଣ୍ତେ ନୀନୁ ଏମ୍ବାଆଁ ହାଜିମାଞ୍ଜି ?”
9ଜୀସୁ ଏଲେଇଚେସି, “ଦିନାତାକି ବା଼ର ଗଂଟା ହିଲେଏ ? ଆମ୍ବାଆସି ମାଦେନା ତା଼କିସାରେ ପୁଟିକିଅସି, ଇଚିହିଁ ଏ଼ୱାସି ଦାର୍‌ତିତି ଉଜେଡ଼ି; 10ସାମା ଲା଼ଆଁୟାଁ ତା଼କିସାରେ ଏ଼ୱାସି ପୁଟିକିନେସି, ଇଚିହିଁ ଏ଼ୱାଣି ହିୟାଁତା ଉଜେଡ଼ି ହିଲେଏ ।” 11ଈ ବାରେ କାତା ୱେସ୍ତି ଡା଼ୟୁ ଏ଼ୱାରାଇଁ ଅ଼ଡ଼େ ଏଲେଇଚେସି, “ମା଼ ତ଼ଣେ ଲାଜର ଇଦା କିହାମାନେସି, ସାମା ଏ଼ୱାଣାଇଁ ଇଦାଟି ନିକ୍‌ହାଲି ନା଼ନୁ ହାଜିମାଇଁ ।”
12ଏମ୍ବାଟିଏ ସୀସୁୟାଁ ଏ଼ୱାଣାଇଁ ଏଲେଇଚେରି, “ପ୍ରବୁ ଏ଼ୱାସି ଡୂରାନା ଇଦା କିହାମାଚିହିଁ ନେହିଁ ଆ଼ନେସି ।”
13ଜୀସୁ ଲାଜର ହା଼ହାମାନାକି ଏ଼ କାତା ଏଲେଇଚେସି, ସାମା ଏ଼ୱାଣି ଇଦା କିହାମାନି କାତା ୱେସ୍ତାତେସି ଇଞ୍ଜିଁ ଅଣ୍‌ପିମାଚେରି । 14ଏଚିବେ଼ଲା ଜୀସୁ ତୀରେତଲେ ଏଲେଇଚେସି, “ଲାଜର ହା଼ହାମାନେସି; 15ଅ଼ଡ଼େ ନା଼ନୁ ଏମ୍ବାଆଁ ହିଲାଆତେଏଁ, ଏ଼ଦାଆଁତାକି ମୀ ତାକି ରା଼ହାଁ କିହିମାଇଁ, ଏ଼ନିକିଁ ମୀରୁ ନାମିଦେରି; ସାମା ଜା଼ଦୁ ମା଼ର ଏ଼ୱାଣି ତା଼ଣା ହାନ ।”
16ଏମ୍ବାଟିଏ ତ଼ମା, ଆମ୍ବାଆରାଇଁ ଦିଦୁମ ଇଞ୍ଜିଁ ଇନେରି, ଏ଼ୱାସି ତାମି ତ଼ଣେ ସୀସୁୟାଁଇଁ ଏଲେଇଚେସି, “ଜା଼ଦୁ, ମା଼ର ଜିକେଏ ହାଜାନା ଏ଼ୱାଣିତଲେ ହା଼ନ ।”
ଜୀସୁଏ ୱେଣ୍ତେ ନିଙ୍ଗିନାସି ଅ଼ଡ଼େ ଜୀୱୁ
17ଜୀସୁ ବେତନିୟାଁତା ଏଜାନା ୱେଚେସି, ଏ଼ୱାସି ସା଼ରି ଦିନା ଆ଼ତେସି ମାହ୍‌ଣି ମାଣ୍ତାତା ଇଟାମାନେରି । 18ବେତନିୟାଁ ଜିରୁସାଲମଟି ରୀ କିଲମିଟର ହେକ ମାଚେ, 19ଅ଼ଡ଼େ ଜୀହୁଦିୟାଁ ବିତ୍ରାଟି ହା଼ରେକା ମାର୍ତା ଇଞ୍ଜାଁ ମରିୟମଇଁ ତାମି ତାୟିତି ଦୁକୁ ଡୂକ୍‌ହାଲି ଏମ୍ବାଆଁ ୱା଼ହାମାଚେରି ।
20ଜୀସୁ ୱା଼ହିମାନେସି ଇଞ୍ଜିଁ ଏଚେ଼ତା ମାର୍ତା ୱେଚେ, ଏଚେ଼ତା ମାର୍ତା ଏ଼ୱାଣାଇଁ ବେଟାଆୟାଲି ହାଚେ, ସାମା ମରିୟମ ଇଜ କୁଗାନା ଡ଼ୟିତେ । 21ମାର୍ତା ଜୀସୁଇଁ ଏଲେଇଚେ, “ପ୍ରବୁ ନୀନୁ ଇମ୍ବାଆଁ ମାଚିହିଁମା, ନା଼ ତାୟି ହା଼ଆତେସିମା, 22ସାମା ନୀନୁ ମାହାପୂରୁଇଁ ଏ଼ନାଆଁ ରୀହ୍‌ଦି, ମାହାପୂରୁ ନିଙ୍ଗେ ଏ଼ଦାଆଁ ହିୟାନେସି, ଏ଼ଦାଆଁ ନୀଏଁ ଜିକେଏ ପୁଞ୍ଜାମାଇଁ ।”
23ଜୀସୁ ଏ଼ଦାନି ଏଲେଇଚେସି, “ନୀ ତାୟି ଅ଼ଡ଼େ ୱେଣ୍ତେ ନିଙ୍ଗିନେସି ।”
24“ମାର୍ତା ଜୀସୁଇଁ ଏଲେଇଚେ, ଏ଼ୱାସି ଡା଼ୟୁ ୱେଣ୍ତେ ନିଙ୍ଗିନି ଦିନାତା ନିଙ୍ଗିନେସି, ଈଦାଆଁ ନା଼ନୁ ପୁଞ୍ଜାମାଇଁ ।”
25ଜୀସୁ ଏ଼ଦାନି ଏଲେଇଚେସି, “ନା଼ନୁ ୱେଣ୍ତେ ନିଙ୍ଗିନାତେଏଁ ଅ଼ଡ଼େ ଜୀୱୁତେଏଁ; ଆମ୍ବାଆସି ନାଙ୍ଗେ ନାମାନେସି, ଏ଼ୱାସି ହା଼ତି ଜିକେଏ ନୀଡିନେସି, 26ଆମ୍ବାଆସି ନୀଡିନେସି ଅ଼ଡ଼େ ନାମିନେସି, ଏ଼ୱାସି ଏଚେଲା ଜିକେଏ ହା଼ଅସି; ଈ କାତା ନାମିମାଞ୍ଜି ?”
27ମାର୍ତା ଏଲେଇଚେ, “ଏ଼ ପ୍ରବୁ ଆମ୍ବାଆସି ଦାର୍‌ତିତା ୱା଼ନାୟି ମାଚେ, ନୀନୁ ଏ଼ କ୍ରୀସ୍ତ ମାହାପୂରୁ ମୀର୍‌ଏଣାତି, ଈ କାତା ନାମିମାଇଁ ।”
ଜୀସୁ ଡ଼ୀତେସି
28ଈ କାତା ୱେସାନା ମାର୍ତା ହାଜାନା ତାମି ତାଙ୍ଗି ମରିୟମଇଁ ଏଟ୍‌କା ହା଼ଟାନା ଏଲେଇଚେ, “ଗୂରୁ ୱା଼ତେସିଏ ନିଙ୍ଗେ ପାରିମାଞ୍ଜାନେସି ।” 29ମରିୟମ ଈ କାତା ୱେଞ୍ଜାନା ଦାପେ ନିଙ୍ଗାନା ଏ଼ୱାଣି ତା଼ଣା ହାଚେ । 30ଏଚିବେ଼ଲା ଜୀସୁ ନା଼ୟୁଁ ବିତ୍ରା ୱା଼ହାହିଲାଆତେସି, ସାମା ମାର୍ତା ଏ଼ୱାଣାଇଁ ଏମିନି ଟା଼ୟୁତା ବେଟାଆ଼ହାମାଚେ, ଏଚେ଼ପାତେକା ଏ଼ ଟା଼ୟୁତେଏ ମାଚେସି । 31ଏମିନି ଜୀହୁଦିୟାଁ ଏ଼ଦାନିତଲେ ଏ଼ ଇଲୁତା ଦୁକୁ ଡୂକ୍‌ହିମାଚେରି, ଏ଼ୱାରି ମରିୟମ ଦାପେ ନିଙ୍ଗାନା ପାଙ୍ଗାତା ହାଚାଣି ମେସାନା, ଏ଼ଦି ମାହ୍‌ଣି ମାଣ୍ତାତା ଡ଼ୀହାଲି ହାଜିମାନେ, ଈ କାତା ଅଣ୍‌ପାନା ଏ଼ଦାନି ଜେ଼ଚ ଜେ଼ଚ ହାଚେରି ।
32ଏମ୍ବାଟିଏ ଜୀସୁ ଏମିନି ଟା଼ୟୁତା ମାଚେସି, ମରିୟମ ଏ଼ ଟା଼ୟୁତା ହାଜାନା ଏ଼ୱାଣାଇଁ ମେସାନା ଏ଼ୱାଣି କଡାୟାଁ ଡ଼଼ଇ ରିହାନା ଏଲେଇଚେ, “ପ୍ରବୁ ନୀନୁ ଇମ୍ବାଆଁ ମାଚିହିଁମା ନା଼ ତାୟି ହା଼ଆତେସିମା ।”
33ଜୀସୁ ମରିୟମ ଅ଼ଡ଼େ ତାନିତଲେ ୱା଼ହାମାନି ଜୀହୁଦି ଲ଼କୁ ଡ଼ୀହିମାନାଣି ମେସାନା ଜୀୱୁତା ହା଼ରେକା ଦୁକୁ ଆ଼ହାନା ୱେଚେସି, 34“ଏ଼ୱାଣାଇଁ ଆମ୍ବିୟା ଇଟାମାଞ୍ଜେରି ?” ଏ଼ୱାରି ଏଲେଇଚେରି, “ପ୍ରବୁ, ୱା଼ହାନା ସିନିକିମୁ ?”
35ଜୀସୁ ଡ଼ୀତେସି । 36ଏଚେଟିଏ ଜୀହୁଦି ଲ଼କୁ ଏଲେଇଣ୍‌ମ୍ବି ଆ଼ତେରି, “ଏ଼ୱାସି ଏ଼ୱାଣାଇଁ ଏଚେକା ଜୀୱୁ ନ଼ହିଁମାଚେସି ।”
37ସାମା ଏ଼ୱାରି ବିତ୍ରାଟି ଏଚରଜା଼ଣା ଏଲେଇଚେରି, “ଈ ମାଣ୍‌ସି ଏ଼ କା଼ଣାଇଁ ମେସ୍‌ପି କିହାମାଚେସି, ଏ଼ୱାସି ଈୱାଣାଇଁ ହା଼କିଟି ଗେଲ୍‌ପାଲି ଆ଼ଡିତେସିମା ?”
ହା଼ତି ଲାଜରଇଁ ଜୀୱୁ ହୀନାୟି
38ଏମ୍ବାଟିଏ ଜୀସୁ ଦୁକୁ ଆ଼ହାନା ମାହ୍‌ଣି ମାଣ୍ତା ଡାଗେ ୱା଼ତେସି; ଏ଼ଦି ର଼ ପା଼ୱୁ ମାଚେ, ଇଞ୍ଜାଁ ପା଼ୱୁ ଦୁୱେରିତା ର଼ କାଜା ୱାଲି ମାଚେ । 39ଜୀସୁ ଏଲେଇଚେସି, “ଈ ୱାଲି ଗୁଚି କିଦୁ ।” ହା଼ତାଣି ତାଙ୍ଗି ମାର୍ତା ଏଲେଇଚେ, “ପ୍ରବୁ, ଏ଼ୱାସି ଗାନ୍ଦା ଆ଼ହାହାଚେସିଏ, ଇଚିହିଁ ହା଼ହାନା ସା଼ରି ଦିନା ଆ଼ତେସିଏ ।”
40ଜୀସୁ ଏ଼ଦାନି ଏଲେଇଚେସି, “ନୀନୁ ନାମିଦି, ଆ଼ତିହିଁ ମାହାପୂରୁତି ଗାୱୁରମି ମେହ୍‌ଦି, ଈ କାତା ନା଼ନୁ ନିଙ୍ଗେ ୱେସାମାଞ୍ଜାଆତେଏଁ ?” 41ଅ଼ଡ଼େ ଏ଼ୱାରି ୱାଲି ଗୁଚି କିତେରି । ଅ଼ଡ଼େ ଜୀସୁ ଲାକୱାକି ସିନିକିହାନା ଏଲେଇଚେସି, “ଆ଼ବା ନା଼ ପ୍ରା଼ତାନା ୱେଚି ଇଞ୍ଜିଁ ନା଼ନୁ ନିଙ୍ଗେ ଜହରା କିହିମାଞ୍ଜାଇଁ । 42ନୀନୁ କା଼ଲେଏ ନା଼ ପ୍ରା଼ତାନା ୱେଞ୍ଜିମାଞ୍ଜି, ଈ କାତା ନା଼ନୁ ପୁଞ୍ଜାମାଇଁ; ସାମା ଏମିନି ଲ଼କୁ ସା଼ରିସୁଟୁ ନିଚାମାନେରି, ନୀନୁ ନାଙ୍ଗେ ପାଣ୍ତାମାଞ୍ଜାଦି ଇଞ୍ଜିଁ ଏ଼ୱାରି ଏ଼ନିକିଁ ନାମିନେରି, ଏ଼ଦାଆଁତାକି ଏ଼ୱାରି ତାକି ନା଼ନୁ ଏଲେଇଚେଏଁ ।” 43ଏ଼ୱାସି ଏଲେଇଞ୍ଜାନା କାଜା ଗିୟାଁତଲେ ଏଲେଇଚେସି, “ଲାଜର ପାଙ୍ଗାତା ହ଼ଚା ୱା଼ମୁ ।” 44ଦେବୁଣିଏ ଲାଜର ପାଙ୍ଗାତା ହ଼ଚାୱା଼ତେସି; ତାନି କେସ୍କା କଡାଣା ମାହ୍‌ଣି ମାଣ୍ତାତି ହିମ୍ବରିକା ତଲେ ରୂପି ଆ଼ହାମାଚୁ, ଇଞ୍ଜାଁ ତାନି ମୂମ୍ବୁତା ଇଚାୟି ପାସ୍‌କି ପିଡ଼୍‌ଗିୱି ଆ଼ହାମାଚେ । ଜୀସୁ ଏ଼ୱାରାଇଁ ଏଲେଇଚେସି, “ହିମ୍ବରିକା ହୁକ୍‌ଦୁ ଏ଼ୱାସି ତା଼କାପେସି ।”
ଜୀସୁଇଁ ପା଼ୟାଲି ପାରୁ ପାରିନାୟି
(ମାତି ୨୬:୧-୫; ମାର୍କ ୧୪:୧,; ଲୂକ ୨୨:୧,)
45ହା଼ରେକା ଜୀହୁଦି ଲ଼କୁ, ଇଚିହିଁ ଆମ୍ବାଆରି ମରିୟମ ତା଼ଣା ୱା଼ହାମାଚେରି ଅ଼ଡ଼େ ଜୀସୁତି କାମା ମେସାମାଚେରି, ଏ଼ୱାରି ଏ଼ୱାଣାଇଁ ନାମିତେରି । 46ଅ଼ଡ଼େ ଏ଼ୱାରି ବିତ୍ରାଟି ଆମ୍ବା ଆମ୍ବାଆରି ପାରୁସିୟାଁ ତା଼ଣା ହାଜାନା ଜୀସୁ ଏ଼ନା ଏ଼ନାଆଁ କିହାମାଚେସି ଏ଼ ବାରେ ଏ଼ୱାରାଇଁ ୱେସ୍ତେରି । 47ଈ କାତା ୱେଞ୍ଜାନା ପାରୁସିୟାଁ ଅ଼ଡ଼େ କାଜା ପୂଜେରାଙ୍ଗା କାଜା ବେ଼ରଣିମାଣ୍ତାତା ଏଲେଇଚେରି, “ମା଼ର ଏ଼ନି କିନାୟି ଈ ମାଣ୍‌ସି ହା଼ରେକା କାବାଆ଼ନି କାମାୟାଁ କିହିମାନେସି । 48ମା଼ର ଏ଼ୱାଣାଇଁ ଏଲେକିହିଁ ପିସ୍ତିହିଁ ବାରେ ଲ଼କୁ ଏ଼ୱାଣି ତା଼ଣା ନାମିନେରି, ଅ଼ଡ଼େ ରମିୟ ଲ଼କୁ ୱା଼ହାନା ଈ ଟା଼ୟୁ କୂଡ଼ା ବାରେତି ନା଼ସା କିନେରି ।”
49ସାମା ଏ଼ୱାରି ବିତ୍ରାଟି ର଼ କାଜା ପୂଜେରା, ଇଚିହିଁ କୟାପା ଏ଼ ବାର୍ସାତି କାଜା ପୂଜେରା ଏ଼ୱାରାଇଁ ଏଲେଇଚେସି, “ମୀରୁ ଏ଼ନାଆଁ ପୁଞ୍ଜାହିଲଅତେରି ? 50ବାରେ କୂଡ଼ାତାରି ନା଼ସା ଆ଼ନି କିହାଁ ବାରେ ଲ଼କୁ ତାକି ରଅସି ହା଼ନାୟି ମିଙ୍ଗେ ତାକି ନେହେଁ, ଈଦାଆଁ ମୀରୁ ଅଣ୍‌ପି ହିଲଅତେରି ।” 51ଏ଼ୱାସି ତାନିତା଼ଣାଟି ଏଲେଇଞ୍ଜା ହିଲାଆତେସି, ସାମା ଏ଼ୱାସି ଏ଼ ବାର୍ସାତି କାଜା ପୂଜେରା ମାଚାକି ଈ ଡା଼ୟୁ ଆ଼ନି କାତା ତାନି ଗୂତିଟି ହ଼ଚାମାଚେ, ଜୀସୁ ଏ଼ କୂଡ଼ାତି ଲ଼କୁ ତାକି, 52ଅ଼ଡ଼େ ୱାର୍‌ଇ ଏ଼ କୂଡ଼ା ତାକି ଆ଼ଏ, ସାମା ମାହାପୂରୁତି ଇତାଲା ଆତାଲା ଆ଼ହାମାନି ମୀର୍‌କାଣି ଜିକେଏ କୂଡ଼ି କିହାନା ରଣ୍ତିଏ କିହାଲିତାକି ହା଼ହାଲି ହାଜିମାନେସି, ଈଦାଆଁତାକି ଈ କାତା ୱେ଼କ୍‌ହେସି ।
53ଇଞ୍ଜାଁ ଏ଼ ଦିନାଟିଏ ଏ଼ୱାଣାଇଁ ପା଼ୟାଲି ତାକି ପାରୁ ପାରିତେରି । 54ଏ଼ଦାଆଁତାକି ଜୀସୁ ଜୀହୁଦି ଲ଼କୁ ବିତ୍ରା ପାଙ୍ଗାୱେ଼ଙ୍ଗେ ରେ଼ଆତେସି, ସାମା ଏ଼ୱାସି ଏ଼ ଟା଼ୟୁଟି ହ଼ଚା ହାଜାନା ଲ଼କୁ ହିଲାଆ ଟା଼ୟୁ ଦାରି ମାନି ଏପ୍ରିୟମ ଦ଼ରୁଗାଟି ର଼ ଗା଼ଡ଼ାତା ହାଚେସି, ଅ଼ଡ଼େ ସୀସୁୟାଁ ତଲେ ଏମ୍ବାଆଁ ଡ଼ୟିତେସି ।
55ଏଚିବେ଼ଲା ଜୀହୁଦି ଲ଼କୁତି ପିସ୍‌ପିଆ଼ନି ପାର୍ବୁ ଡାଗେ ମାଚେ, ଅ଼ଡ଼େ ନା଼ସ୍‌କାଟି ହା଼ରେକା ଲ଼କୁ ଜାହାରାଇଁ ଅଟ୍‌ହା କଡାଲି ପିସ୍‌ପିଆ଼ନି ପାର୍ବୁ ନ଼କେଏ ଜିରୁସାଲମତା ହାଚେରି । 56ଏମ୍ବାଟିଏ ଏ଼ୱାରି ଜୀସୁଇଁ ପାରି ପାରିହିଁ ମାହାପୂରୁ ଇଲୁତା ନିଚାମାଚାଟି ତା଼ମ୍ବୁ ତା଼ମ୍ବୁ ଏଲେଇଣ୍‌ମ୍ବି ଆ଼ତେରି, “ମୀରୁ ଏ଼ନାଆଁ ଅଣ୍‌ପିମାଞ୍ଜେରି ? ଏ଼ୱାସି କି ପାର୍ବୁତା ୱା଼ଅସି ?” 57କାଜା ପୂଜେରାଙ୍ଗା ଅ଼ଡ଼େ ପାରୁସିୟାଁ ଏ଼ୱାଣାଇଁ ଆସାଲି ତାକି, ଏ଼ୱାସି ଏମ୍ବିୟା ମାନେସି, ଈ କାତା ଆମ୍ବାଆସି ପୁଞ୍ଜାମାନେସି, ଏ଼ କାତା ୱେସାଲି ତାକି ହୁକୁମି ହୀହାମାଚେରି ।

Currently Selected:

ଜହ 11: NTKii20

Highlight

Share

Copy

None

Want to have your highlights saved across all your devices? Sign up or sign in