Matthew 13
13
Atrikusaun Nautchiaksriqirikun
1Taavrumani uvlumi Jesus anikami tupiġmiñ, utlautiniqsuq narvam siñaanun aquvitluniasii. 2Iñugiallapiaqtuat iñuich katirviginiġaat avatlugu. Kiisaimma ikiniqpuq umiamun aquvitluni, iñugayaaqpaurat makitaplutiŋ narvam siñaani. 3Aasiiñ Jesus-ŋum uqautiaqsiñiġai iñugiaktuanik atrikusautinik itnaqhuni, “Iñugguuq nunaliqiri nautchiityaġniqsuq. 4Nautchirripkaqługu nautchiaksrat iḷaŋich katagaġniqsut apqutmun, aasiiñ tiŋmiurat niġipḷugich. 5Iḷaŋitsuli katagaġniqsut uyaġauruamun nunamun nunaqapiaŋitchuamun, aasiiñ nauplutiŋ qilamik atakkii nunakitḷuni, 6aasiiñ siqiñiq nuipman pasikł̣ugich pannaqłuŋniġai atakkii kaŋiḷiviksraitḷutiŋ. 7Suli iḷaŋich nautchiaksrat katagaġniqsut akunġatnun kakitḷaġnat, aasiiñ kakitḷaġnat naukamiŋ nagguviksraiġñiġaich nautchiaġiksaat. 8Aglaan iḷaŋich katagaġniqsut nunagiksuamun, aasiiñ nauriñiqsut asianik iñugiaksipḷugich, iḷaŋich atautchimiñ tallimakipiaŋuttaaqhutiŋ naaga piŋasukipiaŋuttaaqhutiŋ naaga iñuiññaq quliŋuttaaqhutiŋ.” 9Aasiiñ Jesus nipliġñiqsuq, “Kiña siutiqaqtuaq naalaġniḷi.”
Sivuniŋat Atrikusautit
10Maliġuaqtaiñ utlakługu Jesus apiqsruġniġaat, “Suvaata uqaqpich iñuŋnun atrikusautitigun?” 11Jesus-ŋum kiuniġai, “Ilipsitñułhiñaq Agaayyutim sagviġñiġaa nalunaqtuaŋanik aŋaayuqautaan qiḷaum, aglaan makunuŋa iñuŋnun sagvikkauŋitchuq. 12Atakkii iñuk piqaqtuaq akuqtullaaġisiruq, aglaan taavruma piqaŋitchuam anniagisigaa mikiruuraqunniiñ pigikkani. 13Una pisigiplugu uqaqtuŋa iñuŋnun atrikusautitigun:
Atakkii qiñiġaluaqhutiŋ iḷisaqsritḷaitchut
suli naalaġnigaluaqhutiŋ tusaatlaitchut aasiiñ kaŋiqsitḷaitḷutiŋ.
14Aasiiñ makunuuna iñuktigun immiumaniqsuq Isaiah-m sivuniksriqutaa itnaqhuni,
‘Tusaagaluaġupsi kaŋiqsiyumiñaitchusi,
suli qiñiġumaaġaluaġupsi iḷitchuqsriyumiñaitchusi.
15Atakkii makua iñuich uummatiŋich pitchiġiiḷiġñiqsut,
tusaasunġitḷutiŋ supayaamik, iritiŋḷu siquplugich.
Utitqiñġitchut Agaayyutmun mamitiłiksramiknun
atakkii qiñitlaitḷutiŋḷu tusaatlaitḷutiŋlu kaŋiqsitḷaitḷutiŋlu.’
Isaiah 6:9,10
16Aglaan quvianamiurusi, atakkii irigikkasi qiñitlarut suli siutigikkasi tusaatlaplutiŋ. 17Iḷumun uqautigipsi, iñugiaktuat sivuniksriqirit nalaunŋaruatlu Agaayyutim iñuiñ qiñiġukkaluaġaat tamanna pakma qiñikkaqsi aglaan qiñiŋitkaat. Tusaasukkaluaġaattuuq pakma tusaakkaqsi, aglaan tusaaŋitkaat.
Jesus-ŋum Kaŋiqsipkaġaa Atrikusaun Nautchiaksriqirikun
18“Naalaġniḷḷaksiuŋ qanuutautilaaŋa atrikusautim nautchirriqirikun. 19Tamatkua tusraaruat uqałiġmik aŋaayuqautaagun Agaayyutim kaŋiqsisuŋaqatiŋ atriqaqtut nautchiaksranik kataktuanik apqutmun. Aquagun pigiitchuam aggiqhuni aattaġigai nautchirriutauruat uummataatniñ, suli piiguipkaġai tusaakkaŋatnik. 20Aasiiḷi akuqtuiruat uqałiġmik quviasuutigiplugu tusaapqauraqamitruŋ atriqaqtut nautchiaksranik kataktuanik uyaġaulamun nunamun. 21Aglaan kaŋiḷiviksraitman akuniutlaitchuq. Tavra iłuiḷḷiułiq piyuaqsiułiġlu tikitmata iñuich taapkua qilamik qapiqtiġaqtut. 22Suli nautchiaksrat kataktuat akunġatnun kakitḷaġnat atrigigaat iñuk tusaaruaq uqałiġmik, aglaan isumaaluutit iñuuniałikun kinnitñiŋniaġutitlu umialgutitigun suqutiginġiġaġigaat uqałiq taimmaasiiñ naurisuŋaqani asianik. 23Aglaan iñuk akuqtuiruaq nautchiaksranik nautchirriutauruanik katakhutiŋ nunagiksuamun atriqaqtuq iñuktun tusaaruatun uqałiġmik kaŋiqsipḷugu. Ilaa naurisuuruq asianik, iḷaŋich tallimakipiatun, iḷaŋich piŋasukipiatun, suli atlat iñuiññaq qulitun.”
Atrikusaun Mukkaaksraġiiḷatigun
24Jesus uqaġniqsuq atlamiksuli atrikusautmik, “Agaayyutim aŋaayuqautaa sagviqpan itkisiruq iñuktun nautchiiruatun mukkaaksraġiksaanik nautchiiviŋmiñun. 25Aglaan iñuich siñiktitlugich uumiksri aggiqhuni nautchiiñiqsuq mukkaaksraġiiḷanik akunġatnun mukkaaksraġiksaat aullaqhuniasiiñ. 26Naugaqsipmata nautchiat mukkaaksraurat nuiŋuraqmata mukkaaksraġiiḷattuuq sagviġmiñiqsut. 27Savaktit utlakamitruŋ aŋaayuqaqtiŋ apiqsruġniġaat, ‘Ataniiq, nautchiiñigiptigiñ mukkaaksraġiksaanik. Nakiñ makua mukkaaksraġiiḷat nuivat?’ 28Qaukłiata kiuniġai, ‘Uumiksrim savaaġigaa taamna.’ Savaktit apiqsruġniġaat, ‘Aullaquvisigut nutchugiaġlugich mukkaaksraġiiḷat?’ 29Tavra kiuniġai, ‘Naaga, nutchuigupsi mukkaaksraġiiḷanik taputriviaqtusi mukkaaksraġiksaanik. 30Iluqatik naulik kipriviksramunaglaan, aasiiñ kiprivik tikitpan uqautigisigitka kipririt sivulliulugu katitqulugich mukkaaksraġiiḷat qiḷiqtaulaalugich ikipkaaqsriuġlugich, aglaan katillugich mukkaaksraġiksaat siġḷuamun.’ ”
Atrikusaun Mikiniqsrakun Nautchiaksrakun
31Jesus-ŋum uqautilgiññiġai atlamik atrikusautmik itnaqhuni, “Agaayyutim aŋaayuqautaa ittuq mustard-ŋum nautchiaksrauraŋatun iñuum nautchiikkaŋatun nunautmiñi. 32Mikiniqsraugaluaŋŋaġmi nautchiaksrapayaaniñ naagatarra naukami aŋiniqsrauraqtuq nautchiapayaaniñ napaaqtuġuqhuni. Aasiiñ tiŋmiuraŋi siḷam aggiqamiŋ ugluliñiqsut qisiqsiutiŋitñun.”
Atrikusaun Puvlaksautigun
33Jesus-ŋum uqautilgiññiġai atlamik atrikusautmik, “Agaayyutim aŋaayuqautaa sagviqpan itkisiruq aġnaq akutchipmatun puvlaksautmik mukkaaksramun iḷuturuamun puvlagataqtitlugu iluqaan qaqqiaksraq.”
Jesus-ŋum Uqaqtilaaŋa Atrikusautitigun
34Jesus-ŋum uqaġiniġai iluqaisa sut tamatkua iñugayaanun atrikusautitigun. Atrikusautaiḷaaġuni uqatlaiññiqsuq. 35Tavra immiumaniqsuq uqauttutauruaq sivuniksriqirikun itnaqhuni,
“Atrikusautitigun uqaġisiruŋa iliŋitñun.
Uqautigisigitka sutigun iriqsimaruatigun nunam aullaġniił̣haniñaglaan.”
Psalms 78:2
Jesus-ŋum Kaŋiqsipkaġaa Atrikusaun Mukkaaksraġiiḷatigun
36Jesus-ŋum aullaqtitqaaqługich iñuich isiġniqsuq tupiġmun. Maliġuaqtai utlautiniqsut ilaanun itnaqhutiŋ, “Kaŋiqsipkallaktigut atrikusaun mukkaaksraġiiḷatigun nautchiiviŋmi.” 37Jesus-ŋum kiuniġai, “Iñuk taamna nautchiiruaq mukkaaksraġiksaanik Iġñiġigaa Iñuum. 38Nautchiivik nunauruq. Mukkaaksraġiksaat tamatkuaŋurut qaitchuat iŋmiknik Agaayyutmun aŋalatquplutiŋ, mukkaaksraġiiḷatli tamatkuaŋurut qaitḷutiŋ iŋmiknik pigiitchuamun aŋalatquplutiŋ. 39Taamna uumiksri nautchiiruaq tamatkuniŋa mukkaaksraġiiḷanik tuunġauruq. Kiprivik isugigaa nunam aasiiñ kipririt isaġulguplutiŋ. 40Atriḷugich mukkaaksraġiiḷat katitauruat ikipkaqługich ikniġmun taatnatuntuuq itkisipmiuq isukłitpan nuna. 41Iġñiŋan Iñuum tuyuġigisigai isaġuligikkani aasiiñ katityaġlugich ukunakŋa Agaayyutim aŋaayuqautmiñiñ killuqsaqusaaġutipayaat suli iñupayaat pigiiḷiqiruat. 42Isaġulgich igitkisigaich ikkaularuamun uunaksautmun. Tavrani iñuich qiagisirut suli tiriquulatchiḷugich kigutitiŋ. 43Nalaunŋaruatli qaumagisirut siqiñiqtun aŋaayuqautaani aapagikkaġmiŋ. Kiña siutiqaqtuaq tusaali.
Atrikusaun Iriqsimaruakun Akisuruakun
44“Agaayyutim aŋaayuqautaa sagviqpan itkisiruq akisuruaq iriqsimapmatun nautchiiviŋmi. Iñuum paqitnamiuŋ iritqikł̣ugu nautchiiviŋmun; iñuk taamna quviatchakhuni tunirityaġniqsuq sulliñaurapayaaġmiñik, aasiiñ tauqsiġñiġaa nautchiivik.
Atrikusaun Akisuruakun Suŋauraqpakun
45“Aasiisuli Agaayyutim aŋaayuqautaa sagviqpan itkisiruq tauqsiġñiaqtitun pakaktuatun akisuruamik suŋauraqpagiksaamik. 46Paqitnami akisullapiaqtuamik suŋauraqpaŋmik aipḷuni tunityaqługich sulliñaurapayaani tauqsiqł̣ugu taamna akisullapiaqtuaq suŋauraqpagiksaaq.
Atrikusaun Kuvrakun
47“Aasiisuli Agaayyutim aŋaayuqautaa sagviqpan itkisiruq qaaqtuutitun niŋitauruatun taġiumun aasiiñ qaaqhuni qanusipayaanik aqaluŋnik. 48Qaałallaanikamiŋ aqaluŋniaqtit nuqitlugu siñaanun aquvitlutiŋ avguaqsipḷugich aqaluich, nakuuruat iḷipḷugich aqaluqaġviŋmiknun aasiiñ nakuuŋitchuat igitlugich. 49Itna itkisiruq isukłitpan nuna. Isaġulgich avguityaġisirut pigiitchuanik iñuŋnik akunġatniñ nalaunŋaruat iñuich 50igitlugich ikkaularuamun uunaksautmun. Tavrani iñuich qiagisirut suli tiriquulatchiḷugich kigutitiŋ.”
Nutauruallu Utuqqauruallu Suġalġich
51Jesus-ŋum apiqsruġniġai maliġuaqtini, “Kaŋiqsivisigik sut tamatkua iluqaisa?” Kiuniġaat, “Aa, kaŋiqsigivut.” 52Aasiiñ Jesus-ŋum uqautiniġai, “Aglaliqipayaaq iḷisaaqaqtuaq Agaayyutim aŋaayuqautaanik atriqaqtuq tupqum iñuanik sagviqsruiruamik suuraġmiñik nutauruanik naagaqaa utuqqauruanik tugvaqsiviŋmiñiñ.”
Nazareth-miut Ukpiġiŋitkaat Jesus
53Jesus-ŋum uqaġiŋaiqamigich tamatkua atrikusautit aullaġniqsuq tavrakŋa. 54Tikitḷuni iñuguġviŋmiñun iḷisautiniġai iñuich katraġviatni. Iñuich tusaaruat quviġusukhutiŋ apiqsruqtautiaqsiñiqsut avatmun, “Sumiñ una iñuk piññakpa puqiutmik suli saŋŋimik savaaqatlasipḷuni quviqnaqtuanik? 55Uvvauna kaapintam taivruma iġñiġiŋitpauŋ? Aakaŋa taimña atiqaŋitpa Mary-mik? Aniqatigiŋitpagich ipkua James-lu, Joseph-lu, Simon-lu, suli Judas? 56Iluqatiŋsuli nukatchiaŋi iñuuniaqatauŋiññiqpat uvaptikni? Sumiñ una iñuk piññaŋniqpa tamatkuniŋa supayaanik?” 57Tavra atniummatiqaġniqsut Jesus-mik. Aglaan Jesus-ŋum uqautiniġai, “Agaayyutim sivuniksriqiraa kamagikkauraqtuq nanipayaaq aglaan kamagikkauŋitḷuni iñuguġviŋmiñiḷu naagaqaa iḷamiñiḷu.” 58Tavra Jesus savaaqaŋiññiqsuq iñugiaktuanik quviqnaqtuanik atakkii iñuich tavrani ukpiqsriŋitḷutiŋ ilaanik.
Currently Selected:
Matthew 13: esk
Highlight
Share
Copy
Want to have your highlights saved across all your devices? Sign up or sign in
© 2010, Wycliffe Bible Translators, Inc. All rights reserved.