Mata 15
15
Mege metsehe agəra fəla gà tsir ana akahər ata ya
Markus 7:1-13
1I dəba ŋa ya ka, gà *Farisa duwa nda gà asiŋ gà ɓəzla medzeŋge məpala ahəm Mbulum tə dara i Yeruzalem a, a təv Yesuw a, tə tsam ahər ahəm. Ta gwaɗar: 2«Aàla na gà ɓəzla mazazama kər ka, ta gəs mezezeme fəla gà tsir mər ana akahər ata ya tsiye? Aɗaba tar tə zəmawa ɗaf ka, ze məbàrà ahər kamala ana fəla gà tsir mər a tsik a tsiye.» 3Yesuw a gwaɗa a tar aaka: «Dite ge, aàla na kurum ka, kà nəsum à gà məpala ahəm Mbulum, dite kà də̀ɗum aka fəla ana kà gəsum nda madzala gà gər kurum a? 4Aɗaba Mbulum a gwa ka: <Zàmbaɗa à gà dede yak nda mama yak.> A gwa asa ka: <Wur ana a tsik a dukw ana ŋgwala tsa aà dede ŋgar, kige tsa aà mama ŋgar a ka, ta kəɗ wele ata.>*fa* 5Ama biy kurum ka, pam, kù gwaɗum: <Na wura aka gwaɗa a dede ŋgar, kige tsa a mama ŋgar ka: Limana gà ana zləmana i gwa i zlèk a dər kurum a ka, i vile a taŋa ka, a Mbulum.> 6Kurum kù gwaɗum: <Wur ata ka, mà zàmbaɗa à gà tsir ŋgar nda mama ŋgar asa tsa.> Kamala taŋa ya, kurum kà nwim à bazlam Mbulum ka, dukw masakəŋa, dite kà zazamum fəla kurum ana kà gəsum nda madzala gà gər kurum a.» 7A gwaɗa a tar asa: «Kurum ka, gà ɓəzla məbànà mburma nda pàrsa, kamala ana Ezaya, mala məma à guma Mbulum a tsik aà kurum akahər ata ya kaɗəŋ ndzer. 8A gwa:
<Mbulum a gwa ka: Gà mburma aaha
tì zèmbeɗe a à iye ka,
tsàf tsàf tsàf nda bazlam ɗekɗek.
Ama i gəzləŋ tar ka, tàa gəs iye tsa.
9Meheme tar ana ta hemiŋ a ya ka, taf masakəŋa.
Aɗaba ti dzeŋgewa a mburma ka,
məpala ahəm mburma, tsəka,
biy gà tsa.> «*fb*
Gà dukw ana ti nis a à mburma i gəzləŋ a
Markus 7:14-23; Luka 11:37-41
10I dəba ŋa ya, Yesuw a zal a gà mburma ata i fataya tserdze, tə daha a təv ŋgar. Tə daha ka, a gwaɗa a tar: «Tsarakum, dzum zləm a dukw ana i tsik a kurum a ya lele. 11Aɗaba dukw ana mburma a tikehe a a bazlam, a zim a ya ka, a nis a à mburma tsa. Say dukw ana a dere a ndàra i bazlam a ivaɗ na a nis a à mburma ya.»
12I dəba ŋa ya, gà ɓəzla mazazama Yesuw ti sìrìkaha a təv ŋgar. Tə daha ka, ta gwaɗar: «Kà tsik kataya ana, meme? Kà sər ti tsiye, bazlam yak ana kà tsik a ka, a riŋ à tsìɓ a a gà *Farisa i gəzləŋ hinne ya.» 13I dəba ŋa ya, Yesuw a tsaraka bazlam ata ta màr dər a ka, a live aba à gà Farisa ata ya nda hwife ya, a gwaɗa a tar aaka: «Na bəla hwife ana Mbulum Tsir gà ana i gər ŋa ya a slige tsiye ka, ndzùkwaɗ ndzùkwaɗ ti ti ndzehe a iɗəm a bəɗ a mba.» 14A gwaɗa a tar asa: «Miyakum à tar, aɗaba tar ka, a sàs a tar magàsà ahər a gà ɓəzla guluf, tsaatsa tar ŋa na ti ne gà ɓəzla guluf a ivaɗ. Kinehe bəla mala guluf à gis a ahər a mala guluf ŋgiɗ ka, a ge a ba tsa, tùɗùp tì dzèwa akaba a a biye sula məma.»
15I fataya ka, Piyer a gwaɗar aaka: «Maa tsaraka bazlam yak ata ndeɗiŋa ya tsəna, ɗe a mər dər te.» 16Yesuw a gwaɗa a tar: «Kurum tekeɗe, haa kinehe kàa tsarakum tsa mbaŋa ya? 17Kà sərum tsiye, dukw ana mburma ti tikehe a a bazlam tserdze ya ka, a de a ka, ndàra a hitwis, dite ti tèhere a iɗəm a bəɗ a bəra ya ana, kà sərum tsiye? 18Ama dukw ana a dere a i bazlam a ivaɗ na a dara i gəzləŋ a, dite ka, a nis a à mburma ya. 19Aɗaba na a dere a i gəzləŋ mburma ya ka, madzala gà gər ana ti dzele a ŋgwala tsiye. Taŋa na a peze a za a mburma aà makə̀ɗà mburma, nda mege muva, dite nda mege mezelme nda təv dukw ana biy metsike tsiye, nda gà mege akəl, nda masàsà pàrsa aà mburma nda metsìkè dukw ana ìrih ìrih ìrih ŋgwala tsa aà mburma ya. 20Say medzibe gà dukw ata na a nis a à mburma ya, tsəka, mazəma dukw mezime ana ze məbàrà ahər a ka, a nis a à mburma tsa.»
Məkəs gà Kananiya duwa a gəs Yesuw nda gəzləŋ
Markus 7:24-30
21I dəba ŋa ya, Yesuw a hitse i fataya, a da ndàra aka ahəɗ gà Tirus nda Sidun. 22I fata ka, məkəs gà Kananiya duwa a riŋ a ndzawa ika ahəɗ ata. Ŋgat ka, dəm gà Yahuda tsa. I təv ana Yesuw a ndzeha a fataya ka, a dza ba aà madaha a təv ŋgar. A zezem a ŋgat. A hemer a dərraha aà vatwa ya hinne. A gwaɗaraha: «Əbay Yesuw, gwala Dawda, kamkam, i ndzek are tsehe ti tsiye. I hamak ka, aɗaba dəm gà duwa a riŋ i ma, sitene a gasawa ŋgat, a sèwèrewer are hinne.» 23I fataya ka, Yesuw aka fàfəlar aakaha ilik tsidze. Zàmma tsəka, gà ɓəzla mazazama Yesuw ti sìrìkaha a təv Yesuw ndiɓ bise. Tə daha, ta hamar, ta gwaɗar: «Dalawa aba ya, aɗaba a riŋ a zezem a kwa nda gà Mewideye duwa hinne ana, meme?» 24I fataya ka, Yesuw a gwaɗa a tar: «Mbulum a slərra iye ya ka, a təv gà Isərayel a ɗekɗek. Tar ka, ti ne kamala gà təmaŋ ana ti dzeye ya, tsəka, agəra gà mìsle ŋgiɗ tsa.»
25Ama məkəs ata a daha, a dza gurmits a bəɗ aka miɗ ŋgar, a hamar hinne asa. A gwaɗar: «Zlak iye te, Əbay gà.» 26Yesuw a gwaɗar aaka: «Aɗaba wur ana a vile a dukw mezime a gà ɓəza ya ka, say a sle a ter a dzekwiŋ, dite a vile a a gà kəra, ti zimiŋa. Tsəka, malàhà à dukw mezime ika gà ɓəza ya a gà kəra ka, lele tsa.» 27Məkəs aaha a gwaɗar aaka: «Kataya kaɗəŋ, Əbay ga, ama kəla ka, na bəla gà ɓəzla ga tar riŋ ihər ti zim a ɗaf ka, gà kəra ti dehe a, ta pele a na a dzawa aà tar a bəɗ a mbaŋa.» 28I dəba ŋa ya, Yesuw a gwaɗa a məkəs ata: «Daala aaha, megìse yak ana kə̀ gəs iye nda gəzləŋ a ka, nda ndzer lele. Aɗaba taŋa, dukw ana a sàsak ka, i vilekiŋa.» I təv ana Yesuw a tsiker kataya ya ka, dəm ŋgar ata i ma ya, a mbəl tsara.
Yesuw a mbala à gà ɓəzla dukw məməta hinne
Markus 7:31-37
29Aləka i dəba ŋa ya, Yesuw a hitse i fataya asa, a da ndaà gùva duluv Galile. A daha, a tsəl aka dìyes duwa a riŋ i fata. A ndzeha a fata ka, a ndza a bəɗ. 30A ndze riŋ zàkwayiya ka, gà mburma hinne tə daha a təv ŋgar. Tə ndzaka dərraha gà ɓəzla videl nda gà ɓəzla magàha a bəɗ, nda gà ɓəzla guluf, nda gà na ta mba aà mifefile tsiye, nda gà asiŋ gà ɓəzla dukw məməta ŋgiɗ pam pam hinne. Tə daha, ta həna à tar aka miɗ Yesuw, dite a mbala à tar i dukw məməta tar a. 31Gà mburma ata tə daha a təv Yesuw tserdze ya, ta ŋgat a gà ɓəzla dukw məməta ana a mbala à tar a ka, a ge aà tar kamala dukw mene aà mburma ya. Aɗaba ta fə̀r ka, gà na ta mbàwa aà mifefile tsiye ka, tar riŋ ta fèfil a lele. Gà na magàha a bəɗ ŋa tekeɗe, tar riŋ ti de a nda sik tar zə̀bak zə̀bak lele mbaŋa. Dite gà ɓəzla videl ibam, tàa mbala, gà ɓəzla guluf tekeɗe ka, tàa ŋgat a vatwa ndzih ndzih lele kuɗa. Gà mburma ata i fataya tserdze, tə dza ba aà mazàmbàɗà à Mbulum gà Isərayel ŋgəlakəkka.
Yesuw a vəl dukw mezime a gà mburma ana ti sle
dəbuw faɗ a
Markus 8:1-10
32I dəba ŋa ya, Yesuw a zal a gà ɓəzla mazazama ŋgat. Aləka tə daha ka, a gwaɗa a tar: «Gà mburma aaha ti ndziŋ are tsehe ka, hinne, aɗaba mehinne makər ka, tar ɗa i təv gà i faha, dukw mezime a riŋ aà tar tsa. Dite kwa i sle aà megweɗe a tar ka, dum a gà ma kurum tsa. Aɗaba may a bets a tar aà vatwa na ti de a a ma ya asa.» 33Gà ɓəzla mazazama ŋgat ata ta gwaɗar aaka: «Kinehe ki ŋgetekewere a dukw mezime ŋa ana, i ŋga ya, na aà mivile a gà mburma aaha fit i kusak aaha ya, na dite a sle a tar a dze ya?» 34I dəba ŋa ya, Yesuw a gwaɗa a tar: «Ɗaf a riŋ aà kurum dze ana, tapa ndaw?» Ta gwaɗar aaka: «Ɗaf naha aà mər ka, tapa təsəla nda kilif zaakwa pəra.» 35Dite Yesuw a gwaɗa a gà mburma ata: «Ndzum a bəɗ kwaŋ.» 36A daha, a ndzək aà tar gà ɗaf ata tapa təsəla ya, nda kilif ata zaakwa ya, a ge dərraha kəkaaha a Mbulum. Dite a sasa ikaba ɗaf ata ya, a vəl a gà ɓəzla mazazama ŋgat, dite tar ibam, tə dzaya a gà mburma ata kuɗa. 37Ku weke a zəm ɗaf ata ka, a sler. Ɗaf ana a zeha aà tar a, nda kilif aaha ya ka, gà ɓəzla mazazama Yesuw ata tə daha, ti yahar gər. Ti yahar gər ka, a raha a gà tàkwasa təsəla. 38Ama gà mburma ana tə zəm ɗaf ata ya ka, ti sle dəbuw faɗ. Taŋa ka, gà asləka ɗekɗek. Gà məkəs nda gà ɓəza ka, tàa ɗama tsa. 39I dəba ŋa ya, Yesuw a gwaɗa a gà mburma ata: «Dayum a gà ma kurum kuɗa.» Dite ŋgat ŋa a daha, a tsəl a slə̀làh yam, a da dər aka ahəɗ Magadan.
Currently Selected:
Mata 15: gnd
Highlight
Share
Copy
Want to have your highlights saved across all your devices? Sign up or sign in
© Wycliffe Bible Translators, Inc. All rights reserved.
Mata 15
15
Mege metsehe agəra fəla gà tsir ana akahər ata ya
Markus 7:1-13
1I dəba ŋa ya ka, gà *Farisa duwa nda gà asiŋ gà ɓəzla medzeŋge məpala ahəm Mbulum tə dara i Yeruzalem a, a təv Yesuw a, tə tsam ahər ahəm. Ta gwaɗar: 2«Aàla na gà ɓəzla mazazama kər ka, ta gəs mezezeme fəla gà tsir mər ana akahər ata ya tsiye? Aɗaba tar tə zəmawa ɗaf ka, ze məbàrà ahər kamala ana fəla gà tsir mər a tsik a tsiye.» 3Yesuw a gwaɗa a tar aaka: «Dite ge, aàla na kurum ka, kà nəsum à gà məpala ahəm Mbulum, dite kà də̀ɗum aka fəla ana kà gəsum nda madzala gà gər kurum a? 4Aɗaba Mbulum a gwa ka: <Zàmbaɗa à gà dede yak nda mama yak.> A gwa asa ka: <Wur ana a tsik a dukw ana ŋgwala tsa aà dede ŋgar, kige tsa aà mama ŋgar a ka, ta kəɗ wele ata.>*fa* 5Ama biy kurum ka, pam, kù gwaɗum: <Na wura aka gwaɗa a dede ŋgar, kige tsa a mama ŋgar ka: Limana gà ana zləmana i gwa i zlèk a dər kurum a ka, i vile a taŋa ka, a Mbulum.> 6Kurum kù gwaɗum: <Wur ata ka, mà zàmbaɗa à gà tsir ŋgar nda mama ŋgar asa tsa.> Kamala taŋa ya, kurum kà nwim à bazlam Mbulum ka, dukw masakəŋa, dite kà zazamum fəla kurum ana kà gəsum nda madzala gà gər kurum a.» 7A gwaɗa a tar asa: «Kurum ka, gà ɓəzla məbànà mburma nda pàrsa, kamala ana Ezaya, mala məma à guma Mbulum a tsik aà kurum akahər ata ya kaɗəŋ ndzer. 8A gwa:
<Mbulum a gwa ka: Gà mburma aaha
tì zèmbeɗe a à iye ka,
tsàf tsàf tsàf nda bazlam ɗekɗek.
Ama i gəzləŋ tar ka, tàa gəs iye tsa.
9Meheme tar ana ta hemiŋ a ya ka, taf masakəŋa.
Aɗaba ti dzeŋgewa a mburma ka,
məpala ahəm mburma, tsəka,
biy gà tsa.> «*fb*
Gà dukw ana ti nis a à mburma i gəzləŋ a
Markus 7:14-23; Luka 11:37-41
10I dəba ŋa ya, Yesuw a zal a gà mburma ata i fataya tserdze, tə daha a təv ŋgar. Tə daha ka, a gwaɗa a tar: «Tsarakum, dzum zləm a dukw ana i tsik a kurum a ya lele. 11Aɗaba dukw ana mburma a tikehe a a bazlam, a zim a ya ka, a nis a à mburma tsa. Say dukw ana a dere a ndàra i bazlam a ivaɗ na a nis a à mburma ya.»
12I dəba ŋa ya, gà ɓəzla mazazama Yesuw ti sìrìkaha a təv ŋgar. Tə daha ka, ta gwaɗar: «Kà tsik kataya ana, meme? Kà sər ti tsiye, bazlam yak ana kà tsik a ka, a riŋ à tsìɓ a a gà *Farisa i gəzləŋ hinne ya.» 13I dəba ŋa ya, Yesuw a tsaraka bazlam ata ta màr dər a ka, a live aba à gà Farisa ata ya nda hwife ya, a gwaɗa a tar aaka: «Na bəla hwife ana Mbulum Tsir gà ana i gər ŋa ya a slige tsiye ka, ndzùkwaɗ ndzùkwaɗ ti ti ndzehe a iɗəm a bəɗ a mba.» 14A gwaɗa a tar asa: «Miyakum à tar, aɗaba tar ka, a sàs a tar magàsà ahər a gà ɓəzla guluf, tsaatsa tar ŋa na ti ne gà ɓəzla guluf a ivaɗ. Kinehe bəla mala guluf à gis a ahər a mala guluf ŋgiɗ ka, a ge a ba tsa, tùɗùp tì dzèwa akaba a a biye sula məma.»
15I fataya ka, Piyer a gwaɗar aaka: «Maa tsaraka bazlam yak ata ndeɗiŋa ya tsəna, ɗe a mər dər te.» 16Yesuw a gwaɗa a tar: «Kurum tekeɗe, haa kinehe kàa tsarakum tsa mbaŋa ya? 17Kà sərum tsiye, dukw ana mburma ti tikehe a a bazlam tserdze ya ka, a de a ka, ndàra a hitwis, dite ti tèhere a iɗəm a bəɗ a bəra ya ana, kà sərum tsiye? 18Ama dukw ana a dere a i bazlam a ivaɗ na a dara i gəzləŋ a, dite ka, a nis a à mburma ya. 19Aɗaba na a dere a i gəzləŋ mburma ya ka, madzala gà gər ana ti dzele a ŋgwala tsiye. Taŋa na a peze a za a mburma aà makə̀ɗà mburma, nda mege muva, dite nda mege mezelme nda təv dukw ana biy metsike tsiye, nda gà mege akəl, nda masàsà pàrsa aà mburma nda metsìkè dukw ana ìrih ìrih ìrih ŋgwala tsa aà mburma ya. 20Say medzibe gà dukw ata na a nis a à mburma ya, tsəka, mazəma dukw mezime ana ze məbàrà ahər a ka, a nis a à mburma tsa.»
Məkəs gà Kananiya duwa a gəs Yesuw nda gəzləŋ
Markus 7:24-30
21I dəba ŋa ya, Yesuw a hitse i fataya, a da ndàra aka ahəɗ gà Tirus nda Sidun. 22I fata ka, məkəs gà Kananiya duwa a riŋ a ndzawa ika ahəɗ ata. Ŋgat ka, dəm gà Yahuda tsa. I təv ana Yesuw a ndzeha a fataya ka, a dza ba aà madaha a təv ŋgar. A zezem a ŋgat. A hemer a dərraha aà vatwa ya hinne. A gwaɗaraha: «Əbay Yesuw, gwala Dawda, kamkam, i ndzek are tsehe ti tsiye. I hamak ka, aɗaba dəm gà duwa a riŋ i ma, sitene a gasawa ŋgat, a sèwèrewer are hinne.» 23I fataya ka, Yesuw aka fàfəlar aakaha ilik tsidze. Zàmma tsəka, gà ɓəzla mazazama Yesuw ti sìrìkaha a təv Yesuw ndiɓ bise. Tə daha, ta hamar, ta gwaɗar: «Dalawa aba ya, aɗaba a riŋ a zezem a kwa nda gà Mewideye duwa hinne ana, meme?» 24I fataya ka, Yesuw a gwaɗa a tar: «Mbulum a slərra iye ya ka, a təv gà Isərayel a ɗekɗek. Tar ka, ti ne kamala gà təmaŋ ana ti dzeye ya, tsəka, agəra gà mìsle ŋgiɗ tsa.»
25Ama məkəs ata a daha, a dza gurmits a bəɗ aka miɗ ŋgar, a hamar hinne asa. A gwaɗar: «Zlak iye te, Əbay gà.» 26Yesuw a gwaɗar aaka: «Aɗaba wur ana a vile a dukw mezime a gà ɓəza ya ka, say a sle a ter a dzekwiŋ, dite a vile a a gà kəra, ti zimiŋa. Tsəka, malàhà à dukw mezime ika gà ɓəza ya a gà kəra ka, lele tsa.» 27Məkəs aaha a gwaɗar aaka: «Kataya kaɗəŋ, Əbay ga, ama kəla ka, na bəla gà ɓəzla ga tar riŋ ihər ti zim a ɗaf ka, gà kəra ti dehe a, ta pele a na a dzawa aà tar a bəɗ a mbaŋa.» 28I dəba ŋa ya, Yesuw a gwaɗa a məkəs ata: «Daala aaha, megìse yak ana kə̀ gəs iye nda gəzləŋ a ka, nda ndzer lele. Aɗaba taŋa, dukw ana a sàsak ka, i vilekiŋa.» I təv ana Yesuw a tsiker kataya ya ka, dəm ŋgar ata i ma ya, a mbəl tsara.
Yesuw a mbala à gà ɓəzla dukw məməta hinne
Markus 7:31-37
29Aləka i dəba ŋa ya, Yesuw a hitse i fataya asa, a da ndaà gùva duluv Galile. A daha, a tsəl aka dìyes duwa a riŋ i fata. A ndzeha a fata ka, a ndza a bəɗ. 30A ndze riŋ zàkwayiya ka, gà mburma hinne tə daha a təv ŋgar. Tə ndzaka dərraha gà ɓəzla videl nda gà ɓəzla magàha a bəɗ, nda gà ɓəzla guluf, nda gà na ta mba aà mifefile tsiye, nda gà asiŋ gà ɓəzla dukw məməta ŋgiɗ pam pam hinne. Tə daha, ta həna à tar aka miɗ Yesuw, dite a mbala à tar i dukw məməta tar a. 31Gà mburma ata tə daha a təv Yesuw tserdze ya, ta ŋgat a gà ɓəzla dukw məməta ana a mbala à tar a ka, a ge aà tar kamala dukw mene aà mburma ya. Aɗaba ta fə̀r ka, gà na ta mbàwa aà mifefile tsiye ka, tar riŋ ta fèfil a lele. Gà na magàha a bəɗ ŋa tekeɗe, tar riŋ ti de a nda sik tar zə̀bak zə̀bak lele mbaŋa. Dite gà ɓəzla videl ibam, tàa mbala, gà ɓəzla guluf tekeɗe ka, tàa ŋgat a vatwa ndzih ndzih lele kuɗa. Gà mburma ata i fataya tserdze, tə dza ba aà mazàmbàɗà à Mbulum gà Isərayel ŋgəlakəkka.
Yesuw a vəl dukw mezime a gà mburma ana ti sle
dəbuw faɗ a
Markus 8:1-10
32I dəba ŋa ya, Yesuw a zal a gà ɓəzla mazazama ŋgat. Aləka tə daha ka, a gwaɗa a tar: «Gà mburma aaha ti ndziŋ are tsehe ka, hinne, aɗaba mehinne makər ka, tar ɗa i təv gà i faha, dukw mezime a riŋ aà tar tsa. Dite kwa i sle aà megweɗe a tar ka, dum a gà ma kurum tsa. Aɗaba may a bets a tar aà vatwa na ti de a a ma ya asa.» 33Gà ɓəzla mazazama ŋgat ata ta gwaɗar aaka: «Kinehe ki ŋgetekewere a dukw mezime ŋa ana, i ŋga ya, na aà mivile a gà mburma aaha fit i kusak aaha ya, na dite a sle a tar a dze ya?» 34I dəba ŋa ya, Yesuw a gwaɗa a tar: «Ɗaf a riŋ aà kurum dze ana, tapa ndaw?» Ta gwaɗar aaka: «Ɗaf naha aà mər ka, tapa təsəla nda kilif zaakwa pəra.» 35Dite Yesuw a gwaɗa a gà mburma ata: «Ndzum a bəɗ kwaŋ.» 36A daha, a ndzək aà tar gà ɗaf ata tapa təsəla ya, nda kilif ata zaakwa ya, a ge dərraha kəkaaha a Mbulum. Dite a sasa ikaba ɗaf ata ya, a vəl a gà ɓəzla mazazama ŋgat, dite tar ibam, tə dzaya a gà mburma ata kuɗa. 37Ku weke a zəm ɗaf ata ka, a sler. Ɗaf ana a zeha aà tar a, nda kilif aaha ya ka, gà ɓəzla mazazama Yesuw ata tə daha, ti yahar gər. Ti yahar gər ka, a raha a gà tàkwasa təsəla. 38Ama gà mburma ana tə zəm ɗaf ata ya ka, ti sle dəbuw faɗ. Taŋa ka, gà asləka ɗekɗek. Gà məkəs nda gà ɓəza ka, tàa ɗama tsa. 39I dəba ŋa ya, Yesuw a gwaɗa a gà mburma ata: «Dayum a gà ma kurum kuɗa.» Dite ŋgat ŋa a daha, a tsəl a slə̀làh yam, a da dər aka ahəɗ Magadan.
Currently Selected:
:
Highlight
Share
Copy
Want to have your highlights saved across all your devices? Sign up or sign in
© Wycliffe Bible Translators, Inc. All rights reserved.