Lwiikö 6
6
Zezwii mɔɔ 'kämanɩɛ Zwiiföwaa 'a ‑gwlɛnɩzlɩɩ ‑gömö
(Matie 12.1-8; Maakö 2.23-28)
1 ‑Gwlɛnɩzlɩ ‑bhlʋ ghlɛɛ, Zezwii ‑nyɛ 'ɔ ‑gänɩwaa 'sɔ 'n wa yiɛ 'lagbïle 'mö ghlɛnɩ. ‑Nyɔɔ a sɛ a lilee ‑glʋä ‑mä. Wa ‑wʋ mö dɔ'wʋ, 'n 'ɔ ‑gänɩwaa ‑dɩnɩɛ lilea ghäyɩ 'n wa 'titlinɩɛ a yʋʋ kä'mö, 'n wa luä. 2‑Maa Falizɩɛwa ‑mumuë 'yuëë 'ylɩmöö, 'n wa yuëë nimï 'yɩbhä, wa lɛ naa: «Sɛɛ ‑a'a Gböö gbää wa nɩ tɩ ‑gwlɛnɩzlɩ 'zʋʋ, sɛ yɩ ‑wʋ ɔ 'mö 'n a zʋ bhä ‑sɩbhä 'nɩ?» 3Zezwii lɛ naa: «Lagɔbɔgʋʋ 'mö 'a wɛlɩɩ ‑yɩ cɛlɩɛ ‑mä, ‑yɩ bhïlaa Daviidɩ ‑nyɛ 'ɔ nɩkpaa 'sɔ ngɔmʋ 'lɩbhää 'ylɩ ‑bhlʋ 'mö a sɛ wa 'zʋä a dɛ, a 'ni ɔ ‑zɩ 'mö zɛlɩ ‑a? 4Lagɔbʋbɔnɩfɔlɔ ‑wʋ a ‑mä Lagɔbudu 'mö, ‑a'a gböö a dɔ'wʋ 'fɔlɔ 'la, Lagɔbʋbɔwaa a 'yize, mʋa kää wa 'kʋ li. Yɩ ‑wʋ ‑sɩbhä 'mö, 'n Daviidɩ yiɛ ‑mä ‑budu 'mö plɛ, 'n ɔ yiɛ 'fɔlɔ 'la 'wʋ 'libhï, 'n ɔ yuä li, 'n ɔ yi'ɛɛ 'ɔ nɩkpaa 'nyɛ wa 'kä limö. 5Sɩbhä a za n nyanyɩɛ dɛ'ɛ 'dɩ nɩɩ, Nɩkpɛ a 'Yu mɔɔ 'kämanɩɛ ‑gwlɛnɩzlɩɩ ‑gömö.»
Zezwii yɛ nɩkpɛ ‑gwlɛnɩzlɩ yɛmanɩ
(Matie 12.9-14; Maakö 3.1-6)
6 ‑Gwlɛnɩzlɩ ‑mɛmɛɛ ghlɛɛ, 'n Zezwii yiɛ ‑mä Lagɔbudu 'mö mö 'n ɔ yiɛ ‑mä Lagɔwɛlɩɩ bhïlanɩ. ‑Mä Lagɔbudu 'la 'mö, nɩkpɛ ‑bhlʋ ‑wʋmö a ‑mä. Nɩkpɛ 'la, 'ɔ luukɛkwätaa ma‑a glɩnɩɛ ‑kwätasɩɛka. 7Moyizɩ 'a Gböö a 'cɩawaa, wa ‑nyɛ Falizɩɛwaa 'sɔ, 'n wa yɩlɩɛ Zezwii kä'mö, 'n ɔ ‑käa nɩkpɛ 'la ‑gwlɛnɩzlɩ yɛmanɩɛ yi a za. Ɛ'ɛ ‑bhö nyɩasɛ, ‑maa wa yɩbhä wa 'kɔ ‑gwlɛnɩzlɩ a gbösɛnyɔ 'mö 'yɩ wa 'kɔ ‑zijle 'nyɛ. 8Zezwii ‑yi 'wa dlɩpäsaa, zaa 'n ɔ yiɛ ‑kwätasɩɛkakänyɔɔ wäzɩ, ɔ lɛ naa: «‑Sɔ 'wʋ ‑n 'kä dɛ'ɛ nɩkpabhë a 'yila 'klʋ yi.» 'N nɩkpɛɛ yiɛ 'wʋ ‑sɔ 'n ɔ yiɛ ‑lɛ yi. 9Zezwii lɛ naa: «Abhʋa n yɩbhää nimï: Sɛɛ ‑a'a Gböö gbä bhä, sɛ wa nɩ 'zʋ ‑gwlɛnɩzlɩ? Wa nɩ nʋ bhä wa 'lilɛ ‑li a ‑li 'wlu, ‑maa wa nɩ 'pänɔ bhä 'kpʋkpʋ 'wʋ ‑a? Wa nɩ puë bhä wa 'lilɛ, ‑maa wa nɩ 'tatinɔɔ bhä 'yi ɔ 'kä 'ku ‑a?» 10'N Zezwii yuëë ‑gömö yɩlɩ. 'N ɔ yiɛ ‑kwätasɩɛkakänyɔɔ 'dɩ 'nyɛ nɩɩ: «Plu ‑na'a sɔɔ 'mö.» 'N nɩkpɛɛ yiɛ sɔɔ 'mö plu 'n 'ɔ kätɩkpaa yiɛ yɛmanɩ. 11‑Maa ‑muë'la 'wuë, 'n yɩ yuëë 'klɛ 'mö päla 'n wa yiɛ ylɩ plɛ. Wa lɛ naa: «Sɛɛ ‑a 'kä bhä nɩkpɛ nɩ köbhä 'nɩ?»
Zezwii yɛ 'ɔ tietiewaa kʋgbä'sɔ ‑kpɔ ‑lɛ ‑sɛ
(Matie 10.1-4; Maakö 3.13-19)
12‑Lɛ a 'tɛnyɩ 'la 'mö, ‑gäga ‑bhlʋ 'wlu ‑mä Zezwii möä ɔ 'kä Lagɔ bhibhe. Ɔ ghlɛɛ ‑mää, ɔ ‑wʋ bhibhe dɔ'wʋ ‑këë 'n zlɩ yiɛ zɩ. 13Zlɩ zɩɛ, 'n ɔ yiɛ 'ɔ ‑gänɩwaa wäzɩ, 'n ɔ yiɛ ‑mä wa gla'mö nɩkpa kʋgbä'sɔ ‑sɛ. 'Mö ɔ laa 'ɔ tietiewaa. Nɩkpa 'la, 'wa nglɩɩ miɛ dɛ'ɛ: 14Simɔɔ, Zezwii 'pää Piɛlɩ mɔ, 'n ɔ ‑daayu Adlee mɔ, Zaakö ‑nyɛ Zaa 'sɔ muë, Filiipö mɔ, Batlemii, 15Matie, Tomaa, Alɩfee yowli Zaakö mɔ, Simɔɔ ‑ɔ ‑wʋmö a‑a ‑mä ‑zɩkpaa wa laa Zɛlɔɔtɩ#6.15 Zɛlɔɔtɩ: Mɩɩ sɛɛ zɛmö nɩɩ, ‑ɔ gwɩ 'ɔ bhlɩɩ a 'wlumö. 'mö mɔ, 16Zaakö yowli Zwiidɩ#6.16 Zwiidɩ: Tadee. mɔ, 'n Zwidaa Yisikalio ‑ɔ 'kää zɩkö Zezwii plɩɩ.
Zezwii yɛ guzuwa a ‑bɛ yɛmanɩ
(Matie 4.23-25)
17Zezwii ‑nyɛ wa kʋgbä'sɔ ‑kpɔ 'sɔ, 'n wa yiɛ ‑mä ‑gägaa 'wlu 'bhöö. ‑Lɛ a zɛmö a dɛ ‑bhlʋ, dɛɛ mlɩnɩɛ 'wʋ 'n wa yi'ɛɛ ‑lɛ 'ɔ 'wʋ‑bhlinɩwa ‑mumuë a ‑bɛ ghlɩnɩ. Nɩkpa ‑mumuë a 'kɔkɔmlɛ ‑wʋmö a ‑lɛ. ‑Muë 'bhöönɩ Zeluzalɛɛmö, ‑mumuë 'bhöönɩ Zwidee‑bhölɩɩ a ‑gwlɩ ‑mi'la 'wuë 'mö, ‑mumuë 'bhöönɩ'ɛ 'yuku 'yuku, ‑mä gïnyɛ yɔwʋ a pɩɔ 'yli, mää Tiilɩ ‑nyɛ Sidɔɔ 'sɔ ‑wʋä. 18Wa 'wuë, wa 'kä Zezwii 'yukwli ‑pʋnɩ 'n ɔ 'kʋä'ɛ yɛmanɩ a za, nza wa yiɛ. Nɩkpa ‑wa kää zuzukuzoku ‑gömöö 'n ɔ yuëë yɛmanɩ. 19Nɩkpa 'wuë, wa yɩbhä wa 'kɔ kɛ zɩ. Ɛ'ɛ ‑bhö nyɩasɛ, ‑maa wa ‑kɔɔ kɛ zɩ cuu, Lagɔ 'a 'mötɛɛnɔɔ a 'nglɩ 'mö, yɛmanɩ wa yɛmanɩɛ.
Zezwii yɛ 'mäna ‑nyɛ ngäzɩ 'sɔ a dɛ bhïla
(Matie 5.1-12)
20Wa glɩ ‑bhlɛ dɛ ‑bhʋlʋ ‑kpɔ, 'n Zezwii yiɛ 'ɔ ‑gänɩwaa ‑gömö yɩlɩ. Ɔ lɛ naa:
«Abhʋa glɩnɩɛ 'pʋawaa, 'a ‑jɔlʋ!
Ɛ'ɛ ‑bhö nyɩasɛ, ‑maa 'pɩwʋ mää Lagɔ 'kämanɩɛ, abhʋa ‑kälɩɛ ‑mä.
21Abhʋa ngɔmʋ lɩbhää mä'ä 'pɩwʋʋ, 'a ‑jɔlʋ!
Ɛ'ɛ ‑bhö nyɩasɛ, ‑maa a yi lʋ.
Abhʋa wiɛ zɩ'ɛ 'mɩɔɔ, 'a ‑jɔlʋ!
Ɛ'ɛ ‑bhö nyɩasɛ, ‑maa a yi 'mäna nʋ.
22Nɩkpaa ‑kaanyɩ ‑gblɩɩ, wa ‑kaanyɩ wanyɩ yɔwʋ kpëti, wa ‑kaanyɩ wɛlɩzoku bhïlanɩ 'n 'a nglɩɩ ‑kä ‑nyimaa, sɛ a glɩnɩɛ Nɩkpɛ a 'Yu a ‑nʋä a za, 'a ‑jɔlʋ! 23Sɛ ‑bhʋlʋ ‑kpɔ 'la ‑sɩbhä wa dɩbawaa ‑gblɩ a‑a Lagɔ 'a bhla'mö a 'möbhïlanɩwaa. Zaa, wa ‑kaanyɩ'ɛ ‑sɩbhä ‑gblɩmöö, a nɩ nʋ 'mäna 'käda, ‑maa Lagɔ yeanyɩ ‑mä ɔ yɔwʋ ‑li a ‑li a ‑bɛ 'wlu nʋ.
24Abhʋa wʋlʋnɩwaa abhlɩ, ngäzɩ 'wʋ a 'kää ‑bhö!
A yɛ mä'ä 'pɩwʋ 'a ‑li a ‑lii ghlɩnɩ 'wë.
25Abhʋaa kää mä'ä 'pɩwʋ a ‑lii 'wuë, ngäzɩ 'wʋ a 'kää ‑bhö!
Ngɔmʋ yeanyɩ 'lɩbhä.
Abhʋaa nʋä zɩ'ɛ 'mänaa, ngäzɩ 'wʋ a 'kää ‑bhö!
A yi ‑kɔnɩ, a yi 'wi.
26Nɩkpaa 'wuë ‑kä a 'dɩ a dɩ ‑sɛɛ, ngäzɩ 'wʋ a 'kää ‑bhö!
Bhla'mö a nɩkpaa ‑wa la a‑a wanyɩ Lagɔ a 'möbhïlanɩwaa, sa'a ‑sɩbhä wa dɩbawa sɛ a‑a wa 'dɩ a dɩ.»
Zezwii lɛ -a nɩ ‑wa ‑a'a ‑gblɩwaa
(Matie 5.38-48; 7.12)
27«Abhʋaa ‑pʋnɩɩɛ dɛ'ɛ 'yukwlii, abhʋa n nyɛɛ dɛ'ɛ 'dɩ nɩɩ: A nɩ ‑wa 'a ‑gblɩwaa. ‑Ɔ ‑nɩmö ‑wa, nɔ ‑li a ‑li 'wlu. 28Ɔ ‑kamö bhätlɩnɩ, 'pɔ 'nyu. ‑Ɔ nʋʋmöä ‑lizoku 'wluu, bhibhe ɔ 'wlumö Lagɔ. 29Nɩkpɛ ‑kä ‑na 'yukwli ‑bhlʋ 'mö 'pää, tuloo 'sɔnɛɛ. Nɩkpɛ ‑kä ‑na'a 'wʋpälekwii 'wʋ 'libhïï, 'nyɔ 'dɩ ɔ 'kä ‑bänaa 'wʋ 'libhïmö. 30‑Ɔ ‑kamö zɛlaa, 'nyɔ. ‑Ɔ ‑kä ‑na ‑lu 'wʋ 'libhïï, tonyɩ 'yɩbhänɩ. 31Sɛ a yɩbhää sɛ'ɛ wa nɩ 'zʋanyɩ 'tɩɩ, a nɩ 'zʋmö ‑sɩbhä a 'bhɩa. 32Sɛ'ɛ n gbää nɩɩ, nɩkpaa ‑wa ‑waanyɩɛ a 'yize mö a ‑kä ‑waa, a nɩ tɩ ‑tɔnɩ nɩɩ, Lagɔ yeanyɩ yɩ 'ylimö a ‑lu 'nyɛ. Ɛ'ɛ ‑bhö nyɩasɛ, ‑maa 'nyinylolinʋwaa a'bhï, ‑sɩbhä wa 'zʋmöä. 33‑Wa nʋanyɩɛ ‑li a ‑li 'wlu a 'yize, 'mö a ‑kä ‑li a ‑li 'wlu nʋʋ, a nɩ tɩɛ ‑tɔnɩ nɩɩ, Lagɔ yeanyɩ yɩ 'ylimö a ‑lu 'nyɛ. Ɛ'ɛ ‑bhö nyɩasɛ, ‑maa 'nyinyolinʋwaa a'bhï, ‑sɩbhä wa 'zʋmöä. 34‑Wa 'kää 'a gɔgbɩɩ ‑sɛ a 'yize, 'mö a ‑kä gɔgbʋ 'pää, a nɩ tɩ ‑tɔnɩ nɩɩ, Lagɔ yeanyɩ yɩ 'ylimö a ‑lu 'nyɛ. Ɛ'ɛ ‑bhö nyɩasɛ, ‑maa 'nyinylolinʋwaa a'bhï, ‑sɩbhä wa 'zʋmöä. 35‑Sɩbhä a za n gbää nɩɩ, a nɩ ‑wa 'a ‑gblɩwaa. A ‑kä nɩkpɛ ‑li a ‑li 'wlu nʋ, 'n a ‑kä'ɛ nɩkpɛ gɔgbʋ 'nyɛɛ, a nɩ tɩ yɩ 'ylimö a ‑lu ‑kʋ. A ‑kä ‑sɩbhä 'zʋʋ, Lagɔtapɛ yeanyɩ yɩ 'ylimö a ‑lu 'kɔdʋ 'nyɛ, ɔ yeanyɩ ɔ 'yuë a yuë la. Ɛ'ɛ ‑bhö nyɩasɛ, ‑maa Lagɔ ɔbhlɩ, dlɩ zɛmö ɔ nɛnɩɛ nɩkpa 'wuë a dɔ'wʋ. ‑Ɔ 'nɩ 'ɔ ‑li a ‑lii yɩbhlɩnɩ oo, ‑ɔ yi 'kpʋkpʋnyɔ glɩnɩ oo, ɔ nɔ ‑li a ‑li 'wlu 'yize. 36‑Sɩbhä a za, sɛɛ a dɩba Lagɔ pää nɩkpa a ngäzɩdlɩɩ, a nɩ 'pämö ‑sɩbhä nɩkpa a ngäzɩdlɩ.»
Tɩ ‑na 'lilɛ ‑zijle tunɩ
(Matie 7.1-5)
37«A nɩ tɩ nɩkpa ‑zijle tunɩ, nzɩɩ Lagɔ tanyɩa ‑zijle tunɩmö. A nɩ tɩ nɩkpa a dɛ nɩɩ, 'wa 'nyinylolii a gbʋʋ 'naa 'kʋä 'kwädlɩ ‑gömö 'bhöö nʋ, nzɩɩ Lagɔ tanyɩa'ɛ abhlɩ ‑sɩbhä nʋmö. ‑Maa a nɩ 'tatinɩ a'bhɩa a 'nyinylolii a gbʋ 'yi. ‑Sɩbhä a dɔ'wʋ Lagɔ yi a ‑nʋʋ 'yi 'tatinɩ. 38A nɩ 'nyɛ a 'bhɩa. ‑Sɩbhä a dɔ'wʋ, Lagɔ yeanyɩ 'nyɛmö. Sɛ wa ‑kä'ɛ ‑lɛgɛ kʋ ‑këë, 'n ɛ ‑kä'ɛ yie 'n wa gbaanɛ'ɛ 'wʋ 'n ɛ kwlinɩ'ɛ yɔwʋʋ, Lagɔ ‑kaanyɩ 'nyɛɛ yii, ‑sɩbhä ɔ 'kää 'zʋ. A ‑kä a 'kä 'nyɛ a sɛ a yɛkaa, Lagɔ ‑kaanyɩ 'nyɛɛ yii, sɩbhä ɔ 'kää yɛkamö.»
39'N Zezwii yuë'ɛɛ 'nine 'pänɩ, ɔ lɛ naa: «'Kukwlekänyɔ yi bhä ɔ 'likukwlekänyɔ ‑su ‑a? N'nn! 'N ɔ ‑kɔɔ ‑suu, wa 'sɔ ‑kpɔ 'bhʋkwa 'mö wa 'kää bhlinɩ. 40‑Sukuyu 'nɩɛ ‑lu ‑yi ɔ 'kä ɔ 'cɩanyɔ 'wʋ zi. ‑Maa ɔ ‑kä sasɛ 'cɩɛ 'wë 'tɩɩ, ɔ ‑nyɛ 'ɔ 'cɩanyɔɔ 'sɔ, wa yi 'mö mlɩmanɩ. 41‑Na 'ylimö sukïbhë ‑kä ‑mä ‑wʋ, 'n a gbʋ ‑nɩmö plɛnɩɩ, sɛɛ ‑na 'lilɛ a 'ylimö a klekëyi a gbʋ ‑kamö bhä plɛnɩ 'nɩ? 42‑Nmö sukïbhëa ‑wʋä ‑naa 'ylimö 'n a gbʋ 'nɩ plɛnɩmöä, sɛ ‑n 'kä bhä ‑na 'lilɛ 'dɩ 'nyɛ nɩɩ: 'Tua, yi n 'kä ‑mä ‑na 'ylimö a klekëyi ‑sɛ 'nɩ? 'Kwlɩsɔkänyɔ nɩmä, ‑sɛɛ ‑mä ‑na 'ylimö a sukïbhëa ‑a ‑wʋä ‑mä 'wë, ‑n 'kä sɛ yɩlɩ sɛ ‑yi, ‑n 'kä bhäla ‑mä ‑na 'lilɛ a 'ylimö a klekëyi ‑sɛ.
Suu ‑nyɛ 'wʋ bhïï 'sɔ a wɛlɩɩ
(Matie 7.16-20; 12.33-35)
43Su a su 'nɩ tlʋ 'bhïzoku, suzokwë 'nɩ tlʋ'ɛ 'bhï a bhï. 44‑Maa swi a kii 'wuë, 'yɩ bhïï 'mö wa yɩbhlɩniɛ 'mö, miɛ nɩɩ: ‑Kpakaklɔkwa 'wlu, wa'a ‑sɛ ‑mä pɛ, wa'aa 'yɛ ‑zɩ ‑gbäglɛtɛlɩsu 'yli ‑bidlu ‑sɛ. 45Nɩkpɛ ‑kä dlɩzɛmönanɩnyɔ glɩnɩɩ, 'ɔ dlɩ zɛmö a ‑li a ‑lii ‑yɩ ‑wʋä ‑mää, 'mö ɔ nʋä. Ɔ ‑kä'ɛ 'zokwë glɩnɩɩ, 'ɔ dlɩ zɛmö a ‑lizokuu ‑yɩ ‑wʋä ‑mää, 'mö ɔ nʋä. Sɛ'ɛ n gbää nɩɩ, nɩkpɛ ‑kä bhïlaa, 'saa suä ‑mä ɔ dlɩ zɛmöö, mɩɩ ghlɛnɔɔ ngli.
‑Bïdii 'sɔ ‑kpɔ a ninea
(Matie 7.24-27)
46Sɛ yɩ ‑wʋ ɔ 'mö 'n a laaa bhä 'kwädlɩ ‑Alowli ‑Alowli, 'n sɛ n nyanyɩɛ 'dɩɩ, a'a 'zʋ bhä ‑sɩbhä 'nɩ? 47A yɩɛ, nɩkpɛ a ‑mɔɔ yinɩɩɛ, ‑ɔ ‑pʋnɩɛ 'na wɛlɩɩ 'yukwli, sɛ yɩ gbää ‑ɔ zʋä ‑sɩbhä, ‑mɔ ɔ ‑nyɛ 'wlʋnɩɛ, 'mö n 'kanyɩɛ sʋlʋnɩ. 48Nɩkpɛ ‑bhlʋ mɔɔ ‑wʋä ‑lɛ. Ɔ lɛ 'kää 'ɔ ‑budu 'sɩbhää yii, 'n ɔ yiɛ kpayi 'bhlu, 'n ɔ yiɛ ‑mä 'bhʋkʋʋ 'mö 'ɔ kwaa 'sibhï, 'n ɔ yiɛ 'ɔ ‑buduu 'sɩbhä. 'Nyizakwëa lɩbhää 'ylɩ ‑bhlʋ 'möö, 'n gbisogbisonyu yiɛ tenyii zumanɩ 'n wʋ yiɛ wʋnyɩ ‑buduu 'ylimö 'sɛlɩnɩ, ‑maa ‑buduu, glu wʋ ‑nyɔnʋä zaa, wʋ'ʋä tɛkäsɛ a'bhë 'mö zizo 'lɩlɩlɩ. 49‑Maa nɩkpɛ ‑mɔmɔɔ mɔɔ ‑wʋ'ɛɛ ɔbhlɩ ‑lɛ. Ɔ lɛ 'kää ɔ ‑nʋʋ 'sɩbhää yii, ‑lɛ dʋdʋ 'klʋ, ɔ'ɔɔ 'bhʋkʋ a'bhë 'mö 'bhʋɔmanɩ, 'n ɔ yuä ‑lɛ 'sɩbhä. Gbisogbisonyu 'sɛlɩnɩɛ wʋnyɩ ‑buduu 'ylimö cuu, 'n ‑buduu yiɛ bhli. Wʋ'ʋä ghäyɩ tʋʋ 'lɩlɩlɩ. ‑Ɔ ‑pʋnɩɛ 'na wɛlɩɩ 'yukwli, sɛ yɩ gbää, ‑ɔ 'nɩ 'zʋä ‑sɩbhä, ‑lɛ a nɩkpɛ 'la 'mö ɔ ‑nyɛɛ 'wlʋnɩɛ.»
Currently Selected:
Lwiikö 6: bet
Highlight
Share
Copy
![None](/_next/image?url=https%3A%2F%2Fimageproxy.youversionapistaging.com%2F58%2Fhttps%3A%2F%2Fweb-assets.youversion.com%2Fapp-icons%2Fen.png&w=128&q=75)
Want to have your highlights saved across all your devices? Sign up or sign in
© (Active), Wycliffe Bible Translators, Inc. All rights reserved.
Lwiikö 6
6
Zezwii mɔɔ 'kämanɩɛ Zwiiföwaa 'a ‑gwlɛnɩzlɩɩ ‑gömö
(Matie 12.1-8; Maakö 2.23-28)
1 ‑Gwlɛnɩzlɩ ‑bhlʋ ghlɛɛ, Zezwii ‑nyɛ 'ɔ ‑gänɩwaa 'sɔ 'n wa yiɛ 'lagbïle 'mö ghlɛnɩ. ‑Nyɔɔ a sɛ a lilee ‑glʋä ‑mä. Wa ‑wʋ mö dɔ'wʋ, 'n 'ɔ ‑gänɩwaa ‑dɩnɩɛ lilea ghäyɩ 'n wa 'titlinɩɛ a yʋʋ kä'mö, 'n wa luä. 2‑Maa Falizɩɛwa ‑mumuë 'yuëë 'ylɩmöö, 'n wa yuëë nimï 'yɩbhä, wa lɛ naa: «Sɛɛ ‑a'a Gböö gbää wa nɩ tɩ ‑gwlɛnɩzlɩ 'zʋʋ, sɛ yɩ ‑wʋ ɔ 'mö 'n a zʋ bhä ‑sɩbhä 'nɩ?» 3Zezwii lɛ naa: «Lagɔbɔgʋʋ 'mö 'a wɛlɩɩ ‑yɩ cɛlɩɛ ‑mä, ‑yɩ bhïlaa Daviidɩ ‑nyɛ 'ɔ nɩkpaa 'sɔ ngɔmʋ 'lɩbhää 'ylɩ ‑bhlʋ 'mö a sɛ wa 'zʋä a dɛ, a 'ni ɔ ‑zɩ 'mö zɛlɩ ‑a? 4Lagɔbʋbɔnɩfɔlɔ ‑wʋ a ‑mä Lagɔbudu 'mö, ‑a'a gböö a dɔ'wʋ 'fɔlɔ 'la, Lagɔbʋbɔwaa a 'yize, mʋa kää wa 'kʋ li. Yɩ ‑wʋ ‑sɩbhä 'mö, 'n Daviidɩ yiɛ ‑mä ‑budu 'mö plɛ, 'n ɔ yiɛ 'fɔlɔ 'la 'wʋ 'libhï, 'n ɔ yuä li, 'n ɔ yi'ɛɛ 'ɔ nɩkpaa 'nyɛ wa 'kä limö. 5Sɩbhä a za n nyanyɩɛ dɛ'ɛ 'dɩ nɩɩ, Nɩkpɛ a 'Yu mɔɔ 'kämanɩɛ ‑gwlɛnɩzlɩɩ ‑gömö.»
Zezwii yɛ nɩkpɛ ‑gwlɛnɩzlɩ yɛmanɩ
(Matie 12.9-14; Maakö 3.1-6)
6 ‑Gwlɛnɩzlɩ ‑mɛmɛɛ ghlɛɛ, 'n Zezwii yiɛ ‑mä Lagɔbudu 'mö mö 'n ɔ yiɛ ‑mä Lagɔwɛlɩɩ bhïlanɩ. ‑Mä Lagɔbudu 'la 'mö, nɩkpɛ ‑bhlʋ ‑wʋmö a ‑mä. Nɩkpɛ 'la, 'ɔ luukɛkwätaa ma‑a glɩnɩɛ ‑kwätasɩɛka. 7Moyizɩ 'a Gböö a 'cɩawaa, wa ‑nyɛ Falizɩɛwaa 'sɔ, 'n wa yɩlɩɛ Zezwii kä'mö, 'n ɔ ‑käa nɩkpɛ 'la ‑gwlɛnɩzlɩ yɛmanɩɛ yi a za. Ɛ'ɛ ‑bhö nyɩasɛ, ‑maa wa yɩbhä wa 'kɔ ‑gwlɛnɩzlɩ a gbösɛnyɔ 'mö 'yɩ wa 'kɔ ‑zijle 'nyɛ. 8Zezwii ‑yi 'wa dlɩpäsaa, zaa 'n ɔ yiɛ ‑kwätasɩɛkakänyɔɔ wäzɩ, ɔ lɛ naa: «‑Sɔ 'wʋ ‑n 'kä dɛ'ɛ nɩkpabhë a 'yila 'klʋ yi.» 'N nɩkpɛɛ yiɛ 'wʋ ‑sɔ 'n ɔ yiɛ ‑lɛ yi. 9Zezwii lɛ naa: «Abhʋa n yɩbhää nimï: Sɛɛ ‑a'a Gböö gbä bhä, sɛ wa nɩ 'zʋ ‑gwlɛnɩzlɩ? Wa nɩ nʋ bhä wa 'lilɛ ‑li a ‑li 'wlu, ‑maa wa nɩ 'pänɔ bhä 'kpʋkpʋ 'wʋ ‑a? Wa nɩ puë bhä wa 'lilɛ, ‑maa wa nɩ 'tatinɔɔ bhä 'yi ɔ 'kä 'ku ‑a?» 10'N Zezwii yuëë ‑gömö yɩlɩ. 'N ɔ yiɛ ‑kwätasɩɛkakänyɔɔ 'dɩ 'nyɛ nɩɩ: «Plu ‑na'a sɔɔ 'mö.» 'N nɩkpɛɛ yiɛ sɔɔ 'mö plu 'n 'ɔ kätɩkpaa yiɛ yɛmanɩ. 11‑Maa ‑muë'la 'wuë, 'n yɩ yuëë 'klɛ 'mö päla 'n wa yiɛ ylɩ plɛ. Wa lɛ naa: «Sɛɛ ‑a 'kä bhä nɩkpɛ nɩ köbhä 'nɩ?»
Zezwii yɛ 'ɔ tietiewaa kʋgbä'sɔ ‑kpɔ ‑lɛ ‑sɛ
(Matie 10.1-4; Maakö 3.13-19)
12‑Lɛ a 'tɛnyɩ 'la 'mö, ‑gäga ‑bhlʋ 'wlu ‑mä Zezwii möä ɔ 'kä Lagɔ bhibhe. Ɔ ghlɛɛ ‑mää, ɔ ‑wʋ bhibhe dɔ'wʋ ‑këë 'n zlɩ yiɛ zɩ. 13Zlɩ zɩɛ, 'n ɔ yiɛ 'ɔ ‑gänɩwaa wäzɩ, 'n ɔ yiɛ ‑mä wa gla'mö nɩkpa kʋgbä'sɔ ‑sɛ. 'Mö ɔ laa 'ɔ tietiewaa. Nɩkpa 'la, 'wa nglɩɩ miɛ dɛ'ɛ: 14Simɔɔ, Zezwii 'pää Piɛlɩ mɔ, 'n ɔ ‑daayu Adlee mɔ, Zaakö ‑nyɛ Zaa 'sɔ muë, Filiipö mɔ, Batlemii, 15Matie, Tomaa, Alɩfee yowli Zaakö mɔ, Simɔɔ ‑ɔ ‑wʋmö a‑a ‑mä ‑zɩkpaa wa laa Zɛlɔɔtɩ#6.15 Zɛlɔɔtɩ: Mɩɩ sɛɛ zɛmö nɩɩ, ‑ɔ gwɩ 'ɔ bhlɩɩ a 'wlumö. 'mö mɔ, 16Zaakö yowli Zwiidɩ#6.16 Zwiidɩ: Tadee. mɔ, 'n Zwidaa Yisikalio ‑ɔ 'kää zɩkö Zezwii plɩɩ.
Zezwii yɛ guzuwa a ‑bɛ yɛmanɩ
(Matie 4.23-25)
17Zezwii ‑nyɛ wa kʋgbä'sɔ ‑kpɔ 'sɔ, 'n wa yiɛ ‑mä ‑gägaa 'wlu 'bhöö. ‑Lɛ a zɛmö a dɛ ‑bhlʋ, dɛɛ mlɩnɩɛ 'wʋ 'n wa yi'ɛɛ ‑lɛ 'ɔ 'wʋ‑bhlinɩwa ‑mumuë a ‑bɛ ghlɩnɩ. Nɩkpa ‑mumuë a 'kɔkɔmlɛ ‑wʋmö a ‑lɛ. ‑Muë 'bhöönɩ Zeluzalɛɛmö, ‑mumuë 'bhöönɩ Zwidee‑bhölɩɩ a ‑gwlɩ ‑mi'la 'wuë 'mö, ‑mumuë 'bhöönɩ'ɛ 'yuku 'yuku, ‑mä gïnyɛ yɔwʋ a pɩɔ 'yli, mää Tiilɩ ‑nyɛ Sidɔɔ 'sɔ ‑wʋä. 18Wa 'wuë, wa 'kä Zezwii 'yukwli ‑pʋnɩ 'n ɔ 'kʋä'ɛ yɛmanɩ a za, nza wa yiɛ. Nɩkpa ‑wa kää zuzukuzoku ‑gömöö 'n ɔ yuëë yɛmanɩ. 19Nɩkpa 'wuë, wa yɩbhä wa 'kɔ kɛ zɩ. Ɛ'ɛ ‑bhö nyɩasɛ, ‑maa wa ‑kɔɔ kɛ zɩ cuu, Lagɔ 'a 'mötɛɛnɔɔ a 'nglɩ 'mö, yɛmanɩ wa yɛmanɩɛ.
Zezwii yɛ 'mäna ‑nyɛ ngäzɩ 'sɔ a dɛ bhïla
(Matie 5.1-12)
20Wa glɩ ‑bhlɛ dɛ ‑bhʋlʋ ‑kpɔ, 'n Zezwii yiɛ 'ɔ ‑gänɩwaa ‑gömö yɩlɩ. Ɔ lɛ naa:
«Abhʋa glɩnɩɛ 'pʋawaa, 'a ‑jɔlʋ!
Ɛ'ɛ ‑bhö nyɩasɛ, ‑maa 'pɩwʋ mää Lagɔ 'kämanɩɛ, abhʋa ‑kälɩɛ ‑mä.
21Abhʋa ngɔmʋ lɩbhää mä'ä 'pɩwʋʋ, 'a ‑jɔlʋ!
Ɛ'ɛ ‑bhö nyɩasɛ, ‑maa a yi lʋ.
Abhʋa wiɛ zɩ'ɛ 'mɩɔɔ, 'a ‑jɔlʋ!
Ɛ'ɛ ‑bhö nyɩasɛ, ‑maa a yi 'mäna nʋ.
22Nɩkpaa ‑kaanyɩ ‑gblɩɩ, wa ‑kaanyɩ wanyɩ yɔwʋ kpëti, wa ‑kaanyɩ wɛlɩzoku bhïlanɩ 'n 'a nglɩɩ ‑kä ‑nyimaa, sɛ a glɩnɩɛ Nɩkpɛ a 'Yu a ‑nʋä a za, 'a ‑jɔlʋ! 23Sɛ ‑bhʋlʋ ‑kpɔ 'la ‑sɩbhä wa dɩbawaa ‑gblɩ a‑a Lagɔ 'a bhla'mö a 'möbhïlanɩwaa. Zaa, wa ‑kaanyɩ'ɛ ‑sɩbhä ‑gblɩmöö, a nɩ nʋ 'mäna 'käda, ‑maa Lagɔ yeanyɩ ‑mä ɔ yɔwʋ ‑li a ‑li a ‑bɛ 'wlu nʋ.
24Abhʋa wʋlʋnɩwaa abhlɩ, ngäzɩ 'wʋ a 'kää ‑bhö!
A yɛ mä'ä 'pɩwʋ 'a ‑li a ‑lii ghlɩnɩ 'wë.
25Abhʋaa kää mä'ä 'pɩwʋ a ‑lii 'wuë, ngäzɩ 'wʋ a 'kää ‑bhö!
Ngɔmʋ yeanyɩ 'lɩbhä.
Abhʋaa nʋä zɩ'ɛ 'mänaa, ngäzɩ 'wʋ a 'kää ‑bhö!
A yi ‑kɔnɩ, a yi 'wi.
26Nɩkpaa 'wuë ‑kä a 'dɩ a dɩ ‑sɛɛ, ngäzɩ 'wʋ a 'kää ‑bhö!
Bhla'mö a nɩkpaa ‑wa la a‑a wanyɩ Lagɔ a 'möbhïlanɩwaa, sa'a ‑sɩbhä wa dɩbawa sɛ a‑a wa 'dɩ a dɩ.»
Zezwii lɛ -a nɩ ‑wa ‑a'a ‑gblɩwaa
(Matie 5.38-48; 7.12)
27«Abhʋaa ‑pʋnɩɩɛ dɛ'ɛ 'yukwlii, abhʋa n nyɛɛ dɛ'ɛ 'dɩ nɩɩ: A nɩ ‑wa 'a ‑gblɩwaa. ‑Ɔ ‑nɩmö ‑wa, nɔ ‑li a ‑li 'wlu. 28Ɔ ‑kamö bhätlɩnɩ, 'pɔ 'nyu. ‑Ɔ nʋʋmöä ‑lizoku 'wluu, bhibhe ɔ 'wlumö Lagɔ. 29Nɩkpɛ ‑kä ‑na 'yukwli ‑bhlʋ 'mö 'pää, tuloo 'sɔnɛɛ. Nɩkpɛ ‑kä ‑na'a 'wʋpälekwii 'wʋ 'libhïï, 'nyɔ 'dɩ ɔ 'kä ‑bänaa 'wʋ 'libhïmö. 30‑Ɔ ‑kamö zɛlaa, 'nyɔ. ‑Ɔ ‑kä ‑na ‑lu 'wʋ 'libhïï, tonyɩ 'yɩbhänɩ. 31Sɛ a yɩbhää sɛ'ɛ wa nɩ 'zʋanyɩ 'tɩɩ, a nɩ 'zʋmö ‑sɩbhä a 'bhɩa. 32Sɛ'ɛ n gbää nɩɩ, nɩkpaa ‑wa ‑waanyɩɛ a 'yize mö a ‑kä ‑waa, a nɩ tɩ ‑tɔnɩ nɩɩ, Lagɔ yeanyɩ yɩ 'ylimö a ‑lu 'nyɛ. Ɛ'ɛ ‑bhö nyɩasɛ, ‑maa 'nyinylolinʋwaa a'bhï, ‑sɩbhä wa 'zʋmöä. 33‑Wa nʋanyɩɛ ‑li a ‑li 'wlu a 'yize, 'mö a ‑kä ‑li a ‑li 'wlu nʋʋ, a nɩ tɩɛ ‑tɔnɩ nɩɩ, Lagɔ yeanyɩ yɩ 'ylimö a ‑lu 'nyɛ. Ɛ'ɛ ‑bhö nyɩasɛ, ‑maa 'nyinyolinʋwaa a'bhï, ‑sɩbhä wa 'zʋmöä. 34‑Wa 'kää 'a gɔgbɩɩ ‑sɛ a 'yize, 'mö a ‑kä gɔgbʋ 'pää, a nɩ tɩ ‑tɔnɩ nɩɩ, Lagɔ yeanyɩ yɩ 'ylimö a ‑lu 'nyɛ. Ɛ'ɛ ‑bhö nyɩasɛ, ‑maa 'nyinylolinʋwaa a'bhï, ‑sɩbhä wa 'zʋmöä. 35‑Sɩbhä a za n gbää nɩɩ, a nɩ ‑wa 'a ‑gblɩwaa. A ‑kä nɩkpɛ ‑li a ‑li 'wlu nʋ, 'n a ‑kä'ɛ nɩkpɛ gɔgbʋ 'nyɛɛ, a nɩ tɩ yɩ 'ylimö a ‑lu ‑kʋ. A ‑kä ‑sɩbhä 'zʋʋ, Lagɔtapɛ yeanyɩ yɩ 'ylimö a ‑lu 'kɔdʋ 'nyɛ, ɔ yeanyɩ ɔ 'yuë a yuë la. Ɛ'ɛ ‑bhö nyɩasɛ, ‑maa Lagɔ ɔbhlɩ, dlɩ zɛmö ɔ nɛnɩɛ nɩkpa 'wuë a dɔ'wʋ. ‑Ɔ 'nɩ 'ɔ ‑li a ‑lii yɩbhlɩnɩ oo, ‑ɔ yi 'kpʋkpʋnyɔ glɩnɩ oo, ɔ nɔ ‑li a ‑li 'wlu 'yize. 36‑Sɩbhä a za, sɛɛ a dɩba Lagɔ pää nɩkpa a ngäzɩdlɩɩ, a nɩ 'pämö ‑sɩbhä nɩkpa a ngäzɩdlɩ.»
Tɩ ‑na 'lilɛ ‑zijle tunɩ
(Matie 7.1-5)
37«A nɩ tɩ nɩkpa ‑zijle tunɩ, nzɩɩ Lagɔ tanyɩa ‑zijle tunɩmö. A nɩ tɩ nɩkpa a dɛ nɩɩ, 'wa 'nyinylolii a gbʋʋ 'naa 'kʋä 'kwädlɩ ‑gömö 'bhöö nʋ, nzɩɩ Lagɔ tanyɩa'ɛ abhlɩ ‑sɩbhä nʋmö. ‑Maa a nɩ 'tatinɩ a'bhɩa a 'nyinylolii a gbʋ 'yi. ‑Sɩbhä a dɔ'wʋ Lagɔ yi a ‑nʋʋ 'yi 'tatinɩ. 38A nɩ 'nyɛ a 'bhɩa. ‑Sɩbhä a dɔ'wʋ, Lagɔ yeanyɩ 'nyɛmö. Sɛ wa ‑kä'ɛ ‑lɛgɛ kʋ ‑këë, 'n ɛ ‑kä'ɛ yie 'n wa gbaanɛ'ɛ 'wʋ 'n ɛ kwlinɩ'ɛ yɔwʋʋ, Lagɔ ‑kaanyɩ 'nyɛɛ yii, ‑sɩbhä ɔ 'kää 'zʋ. A ‑kä a 'kä 'nyɛ a sɛ a yɛkaa, Lagɔ ‑kaanyɩ 'nyɛɛ yii, sɩbhä ɔ 'kää yɛkamö.»
39'N Zezwii yuë'ɛɛ 'nine 'pänɩ, ɔ lɛ naa: «'Kukwlekänyɔ yi bhä ɔ 'likukwlekänyɔ ‑su ‑a? N'nn! 'N ɔ ‑kɔɔ ‑suu, wa 'sɔ ‑kpɔ 'bhʋkwa 'mö wa 'kää bhlinɩ. 40‑Sukuyu 'nɩɛ ‑lu ‑yi ɔ 'kä ɔ 'cɩanyɔ 'wʋ zi. ‑Maa ɔ ‑kä sasɛ 'cɩɛ 'wë 'tɩɩ, ɔ ‑nyɛ 'ɔ 'cɩanyɔɔ 'sɔ, wa yi 'mö mlɩmanɩ. 41‑Na 'ylimö sukïbhë ‑kä ‑mä ‑wʋ, 'n a gbʋ ‑nɩmö plɛnɩɩ, sɛɛ ‑na 'lilɛ a 'ylimö a klekëyi a gbʋ ‑kamö bhä plɛnɩ 'nɩ? 42‑Nmö sukïbhëa ‑wʋä ‑naa 'ylimö 'n a gbʋ 'nɩ plɛnɩmöä, sɛ ‑n 'kä bhä ‑na 'lilɛ 'dɩ 'nyɛ nɩɩ: 'Tua, yi n 'kä ‑mä ‑na 'ylimö a klekëyi ‑sɛ 'nɩ? 'Kwlɩsɔkänyɔ nɩmä, ‑sɛɛ ‑mä ‑na 'ylimö a sukïbhëa ‑a ‑wʋä ‑mä 'wë, ‑n 'kä sɛ yɩlɩ sɛ ‑yi, ‑n 'kä bhäla ‑mä ‑na 'lilɛ a 'ylimö a klekëyi ‑sɛ.
Suu ‑nyɛ 'wʋ bhïï 'sɔ a wɛlɩɩ
(Matie 7.16-20; 12.33-35)
43Su a su 'nɩ tlʋ 'bhïzoku, suzokwë 'nɩ tlʋ'ɛ 'bhï a bhï. 44‑Maa swi a kii 'wuë, 'yɩ bhïï 'mö wa yɩbhlɩniɛ 'mö, miɛ nɩɩ: ‑Kpakaklɔkwa 'wlu, wa'a ‑sɛ ‑mä pɛ, wa'aa 'yɛ ‑zɩ ‑gbäglɛtɛlɩsu 'yli ‑bidlu ‑sɛ. 45Nɩkpɛ ‑kä dlɩzɛmönanɩnyɔ glɩnɩɩ, 'ɔ dlɩ zɛmö a ‑li a ‑lii ‑yɩ ‑wʋä ‑mää, 'mö ɔ nʋä. Ɔ ‑kä'ɛ 'zokwë glɩnɩɩ, 'ɔ dlɩ zɛmö a ‑lizokuu ‑yɩ ‑wʋä ‑mää, 'mö ɔ nʋä. Sɛ'ɛ n gbää nɩɩ, nɩkpɛ ‑kä bhïlaa, 'saa suä ‑mä ɔ dlɩ zɛmöö, mɩɩ ghlɛnɔɔ ngli.
‑Bïdii 'sɔ ‑kpɔ a ninea
(Matie 7.24-27)
46Sɛ yɩ ‑wʋ ɔ 'mö 'n a laaa bhä 'kwädlɩ ‑Alowli ‑Alowli, 'n sɛ n nyanyɩɛ 'dɩɩ, a'a 'zʋ bhä ‑sɩbhä 'nɩ? 47A yɩɛ, nɩkpɛ a ‑mɔɔ yinɩɩɛ, ‑ɔ ‑pʋnɩɛ 'na wɛlɩɩ 'yukwli, sɛ yɩ gbää ‑ɔ zʋä ‑sɩbhä, ‑mɔ ɔ ‑nyɛ 'wlʋnɩɛ, 'mö n 'kanyɩɛ sʋlʋnɩ. 48Nɩkpɛ ‑bhlʋ mɔɔ ‑wʋä ‑lɛ. Ɔ lɛ 'kää 'ɔ ‑budu 'sɩbhää yii, 'n ɔ yiɛ kpayi 'bhlu, 'n ɔ yiɛ ‑mä 'bhʋkʋʋ 'mö 'ɔ kwaa 'sibhï, 'n ɔ yiɛ 'ɔ ‑buduu 'sɩbhä. 'Nyizakwëa lɩbhää 'ylɩ ‑bhlʋ 'möö, 'n gbisogbisonyu yiɛ tenyii zumanɩ 'n wʋ yiɛ wʋnyɩ ‑buduu 'ylimö 'sɛlɩnɩ, ‑maa ‑buduu, glu wʋ ‑nyɔnʋä zaa, wʋ'ʋä tɛkäsɛ a'bhë 'mö zizo 'lɩlɩlɩ. 49‑Maa nɩkpɛ ‑mɔmɔɔ mɔɔ ‑wʋ'ɛɛ ɔbhlɩ ‑lɛ. Ɔ lɛ 'kää ɔ ‑nʋʋ 'sɩbhää yii, ‑lɛ dʋdʋ 'klʋ, ɔ'ɔɔ 'bhʋkʋ a'bhë 'mö 'bhʋɔmanɩ, 'n ɔ yuä ‑lɛ 'sɩbhä. Gbisogbisonyu 'sɛlɩnɩɛ wʋnyɩ ‑buduu 'ylimö cuu, 'n ‑buduu yiɛ bhli. Wʋ'ʋä ghäyɩ tʋʋ 'lɩlɩlɩ. ‑Ɔ ‑pʋnɩɛ 'na wɛlɩɩ 'yukwli, sɛ yɩ gbää, ‑ɔ 'nɩ 'zʋä ‑sɩbhä, ‑lɛ a nɩkpɛ 'la 'mö ɔ ‑nyɛɛ 'wlʋnɩɛ.»
Currently Selected:
:
Highlight
Share
Copy
![None](/_next/image?url=https%3A%2F%2Fimageproxy.youversionapistaging.com%2F58%2Fhttps%3A%2F%2Fweb-assets.youversion.com%2Fapp-icons%2Fen.png&w=128&q=75)
Want to have your highlights saved across all your devices? Sign up or sign in
© (Active), Wycliffe Bible Translators, Inc. All rights reserved.