Dzieje 1
1
Zlecenie misji
1 # Łk 1,1‐4 Pierwsze sprawozdanie#Autorem tej księgi jest Łukasz, ma on zatem na myśli swoją wersję Dobrej Wiadomości o ratunku w Chrystusie., dostojny Teofilu#Teofil był prawdopodobnie kimś znacznym, być może wspierającym pracę Łukasza. To jemu także Łukasz dedykował swoją Dobrą Wiadomość o ratunku w Chrystusie (zob. Łk 1,3)., napisałem o wszystkim, czego dowiedziałem się o nauczaniu Jezusa oraz o tym, czego dokonywał 2#Mt 28,19‐20; Mk 16,15; Łk 6,13; Łk 24,49‐51aż do dnia, w którym wstąpił w Niebiosa. Wcześniej nakazał wybranym przez siebie wysłannikom, by kontynuowali Jego misję#Por. Mt 28,16‐20. w Duchu Uświęcenia#Gr. PNEUMATOS HAGIU – bez żadnego rodzajnika. O funkcji rodzajników określonych w wyrażeniach zawierających słowa PNEUMA i HAGION więcej w Komentarzu NPD → Duch Świętego Boga.. 3#Mt 28,10; Łk 24,33‐36; J 20,19.26; J 21,1.14; Dz 10,40‐41Zanim jednak to się stało, ukazywał się im – już po swej męce – jako Ten, który ma w sobie prawdziwe Życie, na co dawał im wiele dowodów. Czynił to przez czterdzieści dni, w czasie których nauczał swych uczniów o Bożym Królestwie. 4#Łk 24,49; J 15,26; Dz 2,33W rozmowach z nimi podkreślał mocno, by nie opuszczali Jerozolimy do czasu spełnienia się Obietnicy danej przez Ojca z Niebios#Obietnicą Ojca jest Boży Duch Uświęcenia (por. Łk 24,49; J 20,19‐23)., o której mówił tymi słowami:
— Już dawniej o niej słyszeliście, gdyż wspominałem o niej, mówiąc: 5#Mt 3,11; Łk 3,16; J 14,16‐17.26; Dz 11,16; Ef 1,13„Jan zanurzał w wodę, lecz wy, już niedługo, zostaniecie zanurzeni w Ducha Uświęcenia#Najwyraźniej chodzi o to, że Jezus zapowiadał uczniom posłanie swego Ducha, który wprowadzi ich w życie pełne duchowego uświęcenia (por. 1 P 1,16), bez którego nikt nie ujrzy PANA (por. Hbr 12,14). Łukasz w swojej Dobrej Wiadomości o ratunku w Chrystusie nie zarejestrował tej wypowiedzi Jezusa, jednak odnotował w niej niemal identyczną wypowiedź Jana Chrzciciela (por. Łk 3,16).”.
6 # Łk 24,21 Oni zaś pytali Go:
— PANIE, czy wydarzy się to wtedy, gdy obejmiesz już królewską władzę w Izraelu?#Uczniowie, zgodnie z wielowiekowymi oczekiwaniami narodu żydowskiego, mieli na myśli jakąś formę doczesnego, ziemskiego królestwa Izraela. Oczekiwali, że chwała tego królestwa będzie Bożym darem, lecz ciągle przeoczali fakt, że Boże Królestwo, na które czekali od wieków, jest już duchowo obecne pośród nich, a ich zadaniem jest jego poszerzanie. Zadziwiające jest, że po 3 latach z Jezusem dalej tego nie rozumieli. Ta obserwacja mocno uzmysławia, jak silne są wpływy kultury i tradycji narodowej..
7 # Mt 24,36; Mk 13,32; 1 Tes 5,1‐2 Lecz On tak im odpowiedział:
— Nie zajmujcie się badaniem tego, jakie czasy # Gr. chronos. Słowo to określa czas w sensie powszechnie postrzeganym jako upływ dni, godzin czy minut. Stąd w przeszłości zegary zwano chronometrami. czy pory # Gr. kairos. Słowo to określa czas w sensie właściwej pory do realizacji czegoś. Ojciec wyznaczył swoją władzą w celu realizacji planów, które od dawna zamierzył. 8#Mt 28,19; Łk 24,47‐48; J 15,26‐27; Dz 2,1‐4Waszą odpowiedzialnością jest to, abyście przyjęli moc#Z tekstu wynika, iż zasadniczym przejawem mocy Ducha Uświęcenia jest efektywne głoszenie Dobrej Wiadomości o ratunku w Chrystusie. Bogu nie chodzi bowiem o żadne duchowe „fajerwerki”, ale o wypełnienie Misji Wielkiego Posłannictwa w Duchu Uświęcenia – por. Rz 1,16.Ducha Uświęcającego#Gr. TU HAGIU PNEUMATOS – wyrażenie z jednym rodzajnikiem określonym., który do was przyjdzie, i stali się moimi świadkami w Jerozolimie, w całej Judei, w Samarii i po krańce Ziemi!#Por. Mt 28,18‐19; Mk 16,15‐16; Łk 24,47‐49; J 20,21‐23. Z tych fragmentów oraz z Rz 1,16 wyraźnie wynika, że moc Bożego Ducha jest zorientowana nie na jakieś „efekty specjalne”, ale na uświęcone życie oraz siłę i odwagę do głoszenia Dobrej Wiadomości o ratunku w Chrystusie (por. Rz 1,16). Fundamentalnym efektem (owocem) działania Ducha Świętego Boga jest przemienione życie człowieka i kształtowanie się w nim charakteru i myślenia na wzór Chrystusowy. Tu Jezus zapowiada cztery etapy (zakresy, kręgi) rozgłaszania Dobrej Wiadomości o ratunku w Nim: (1) Jerozolima, (2) Judea, (3) Samaria i (4) reszta świata..
9 # Mk 16,19; Łk 24,50‐51; J 20,17; Ef 4,8‐10; 1 P 3,22 Po tych słowach Jezus wzniósł się w górę, a oni – wpatrzeni w Niego – stali, aż został osłonięty obłokiem. 10#Łk 24,4Gdy jeszcze Go wypatrywali, zjawili się przy nich dwaj mężczyźni w białych szatach 11#Łk 21,27; Dz 3,19‐21; 1 Tm 3,16; Ap 1,7i powiedzieli:
— Mężowie galilejscy#Często nie uzmysławiamy sobie, jakie różnice kryją się między określeniami „Galilejczycy” i „Judejczycy”. Powszechnie przyjęło się nazywać ich wspólnie Żydami. Jednak sformułowanie „mężowie galilejscy” odnosi się nie tylko do geograficznego miejsca, z którego pochodzili, ale mocno podkreśla fakt, że nie należeli oni do grupy ludzi dominujących w układzie religijno‐polityczno–społecznym, którego kadrą i ostoją byli Judejczycy. Więcej w Komentarzu NPD → Judejczycy.! Dlaczego jeszcze tu stoicie i patrzycie w górę? Przecież ten Jezus, który przed chwilą wstąpił w Niebiosa, powtórnie przyjdzie na Ziemię w sposób podobny do tego, jak widzieliście to przed chwilą#Zapowiedź powrotu Jezusa w Dniu Sądu Ostatecznego..
12 # Łk 24,51‐52 Wtedy dopiero zebrali się i szybko wrócili do Jerozolimy, gdyż droga spod Góry Oliwnej#Wg Łk 24,50 Jezus wyprowadził uczniów pod Betanię, która znajdowała się u stóp Góry Oliwnej., przy której się znajdowali, nie była dłuższa niż jeden kilometr#Dosł. „odległość szabatowa”. Była ona równa 2000 łokci (ok. 890 m). Wg żydowskiej tradycji taką drogę można było przebyć w szabat, nie łamiąc rabinicznego zakazu podróżowania w ten dzień.. 13#Mt 10,2‐4; Mk 3,16‐19; Łk 6,13‐16Gdy dotarli do domu, w którym zwykle się gromadzili, weszli do górnej izby, w której dalej razem przebywali. Byli tam: Piotr i Jan, Jakub i Andrzej, Filip i Tomasz, Bartłomiej i Mateusz, Jakub – syn Alfeusza – i Szymon zelota, a także Juda#Niektórzy interpretatorzy identyfikują listę zebranych uczniów Jezusa jako listę Apostołów i wyciągają z tego wniosek, że Juda nosił również imię Tadeusz z przydomkiem Lebbeusz, jak podają to niektóre manuskrypty w Mt 10,3. Jego ojciec Jakub nie jest bliżej zdefiniowany w NT., syn Jakuba. 14#Mt 13,55; J 7,3‐5; Dz 2,1.42.46; Dz 6,4; Rz 12,12Wszyscy oni, wraz z towarzyszącymi im kobietami, trwali niezłomnie i jednomyślnie w modlitwie. Wśród nich znajdowała się również Maria, matka Jezusa, a także Jego kuzyni#Gr. adelfoi. Słowo to często jest tłumaczone jako „bracia”, jednak w kulturowym sensie mogło ono oznaczać nie tylko rodzonych braci, ale także kuzynów i dalszą rodzinę. Żydzi w porównaniu z naszą terminologią mieli słabo rozwinięte słownictwo dotyczące koligacji rodzinnych. Do dziś na Bliskim Wschodzie słowem „brat” lub „siostra” określa się również dalszych członków rodziny, których my nazywamy kuzynami. Również pierwsi chrześcijanie wzajemnie zwali siebie braćmi i siostrami. Więcej w przypisie do J 19,27 oraz we wstępie do Listu Jakuba..
Głosowanie zarządzone przez Piotra
15Po kilku dniach, gdy zebrało się ich około stu dwudziestu osób, na środek wyszedł Piotr i tak przemówił:
— 16#Ps 41,8‐10; Łk 22,47; Dz 1,20Bracia! Sami wiecie, że Duch Świętego Boga#Gr. TO PNEUMA TO HAGION., przemawiając w Pismach ustami Dawida, zapowiedział zdradę Judasza, wskazując, iż sprowadzi on ludzi, którzy aresztują Jezusa#Por. Ps 41,10.. Wszystko dokonało się dokładnie w taki sposób! 17#J 6,70‐71; Dz 1,24‐25Judasz był człowiekiem z naszego grona i miał udział w naszym posługiwaniu! 18#Mt 27,3‐10Za jego haniebne wynagrodzenie kapłani nabyli pole#Por. Mt 27,3‐10., on sam zaś powiesił się, a jego ciało zostało rzucone na śmietnisko#Ciała samobójców i ukrzyżowanych przestępców nie były grzebane, ale wyrzucane na śmietnisko znajdujące się w dolinie Hinnom (hebr. Ge‐Hinnom – gr. Gehenna), która była zlokalizowana za południowym murem Jerozolimy. Tam ulegały one rozkładowi, by w końcu, tląc się w ogniu, który był tam stale utrzymywany, ulec zniszczeniu.. Tam spuchło, pękło i wypłynęły z niego wszystkie wnętrzności. 19Fakt ten stał się znany wszystkim mieszkańcom Jerozolimy, tak że pole kupione za jego pieniądze nazwali Hakeldamach#Słowo aramejskie (Chakal‐D'ma). Tym językiem bowiem na co dzień posługiwali się mieszkańcy Jerozolimy., co znaczy „Pole Krwi”. 20#Ps 69,25‐26; Ps 109,8Zwróćcie uwagę na to, co zostało o nim powiedziane w Księdze Psalmów:
Niech dom jego na zawsze pusty pozostanie
i nie będzie nikogo, kto by w nim zamieszkał # Rabiniczna adaptacja Ps 69,26. .
A ponieważ jest także napisane:
urząd, który piastuje, niech inny otrzyma # Por. Ps 109,8. ,
21 # J 15,27 trzeba, aby miejsce Judasza zajął jeden z tych, którzy byli z nami przez cały czas, gdy Jezus, nasz PAN, przebywał z nami, 22#Mk 1,9‐11; Łk 24,50‐51; Dz 1,9poczynając od chwili, gdy został przez Jana zanurzony w wodzie Jordanu, aż do dnia, w którym wstąpił w Niebiosa. Musi to być również ktoś, kto widział Go zmartwychwstałego#Intencje Piotra były dobre, lecz jak zwykle pospieszył się zanadto. Poza dwoma warunkami apostolstwa przez niego wskazanymi był jeszcze jeden – wręcz niezbędny. Apostołem mógł zostać tylko ten człowiek, który został osobiście powołany przez PANA, jak to miało miejsce z Apostołem Pawłem (por. Dz 9,15; Ga 1,1; Ef 1,11; 1 Tm 1,1)..
23Wybrali więc dwóch: Józefa zwanego Barsabą, który nosił przydomek Justus, i Macieja. 24#Łk 16,15; J 2,24‐25; Dz 6,6; Dz 15,8I tak się nad nimi modlili:
— O, PANIE! Ty znasz serca wszystkich ludzi. Prosimy, abyś wskazał, którego z tych dwóch wybierasz, 25aby mógł on zająć miejsce w służbie i posłannictwie, które Judasz porzucił, kierując się własnymi planami.
26 # Prz 16,33 Po tej modlitwie zebrani oddali swe głosy#Wielu tłumaczy, że „dano im losy”. Podejmowanie decyzji przez rzucanie losów, choć w odległych czasach ST było usankcjonowane jako poznawanie woli Bożej (do czasu zburzenia pierwszej świątyni w roku 586 p.n.e. posługiwano się urim i tummim), było określane po grecku słowem lagchano albo ballo (rzucać), jak w Mt 27,35; Mk 15,24; Łk 23,34b oraz w J 19,24. Jednak określeniem, którego Łukasz użył w tym zdaniu, jest edokan klerus auton, gdzie edokan jest formą czasownika didomi (dać), klerus oznacza los, udział lub dział (głos) np. w głosowaniu, a auton – swoje. Niektóre rękopisy podają autois. To pokazuje, że wybór został dokonany przez głosowanie (oddanie swoich głosów). Sugerowanie, że Apostołowie dali Józefowi i Maciejowi losy do ciągnięcia (rzucania) nie znajduje historycznego uzasadnienia, gdyż taka praktyka poszukiwania woli Bożej ustała w Izraelu ok. 600 lat wcześniej z uwagi na zaginięcie urim i tummim. W czasach apostolskich w ogóle nie używano losów do rozpoznawania woli Bożej. Przy okazji warto zauważyć, że od słowa klerus pochodzi obecne słowo „kler” opisujące współczesnych zawodowych duchownych. Historia tego pojęcia sięga IV wieku, w którym cesarze rzymscy zaczęli oficjalnie przyznawać biskupom sowite nadania (gr. klerus) ziemskie., a wybór padł na Macieja. W taki sposób doszli do przekonania, iż to on ma zostać przyłączony do grona Jedenastu, by stać się Apostołem PANA#Propozycja Piotra oraz następujące po niej działanie były dość zaskakujące i dlatego wśród biblistów panują rozbieżne opinie na ten temat. Jedni uważają, że to, do czego wezwał Piotr, było działaniem z Bożego Ducha i uznają Macieja za dwunastego Apostoła, inni zaś twierdzą, że Duch nie był im jeszcze dany i pomysł Piotra pochodził po prostu z jego porywczej ludzkiej natury. Faktem jest, że Słowo Boże w żaden sposób ani nie pochwala, ani nie gani tego działania. Konserwatywni egzegeci zwracają uwagę na słowa Jezusa, który powiedział, że to On sam wybiera (ustanawia) Apostołów (por. J 6,70; J 13,18; J 15,16; J 15,19), gdyż mają to być Jego wysłannicy (gr. Apostolos). Dlatego uważają oni, iż faktycznie dwunastym Apostołem Jezusa został Paweł z Tarsu, gdyż to on został wybrany przez Jezusa osobiście (por. Dz 9,15). W takim kontekście dochodzimy do wniosku, że krewka natura Piotra ponownie sprowadziła go na manowce, jak miało to już miejsce w Mt 16,21‐23. Podobnie zresztą miały się sprawy w Antiochii, gdzie za swoje popędliwe zachowanie Piotr został publicznie skarcony przez Pawła (por. Ga 2,11‐21). Niezależnie od powyższych obserwacji fragment ten wyraźnie pokazuje dominującą rolę Piotra pośród uczniów w tamtym okresie. Jednak dość szybko sytuacja ta się zmieniła i pierwsze skrzypce w Jerozolimie zaczął odgrywać Jakub (zwany Sprawiedliwym, który nie był Apostołem)..
Currently Selected:
Dzieje 1: NT NPD
Highlight
Share
Copy
Want to have your highlights saved across all your devices? Sign up or sign in
Copyright ©️ 2021, 2022, 2023 by Wydawnictwo NPD.
Dzieje 1
1
Zlecenie misji
1 # Łk 1,1‐4 Pierwsze sprawozdanie#Autorem tej księgi jest Łukasz, ma on zatem na myśli swoją wersję Dobrej Wiadomości o ratunku w Chrystusie., dostojny Teofilu#Teofil był prawdopodobnie kimś znacznym, być może wspierającym pracę Łukasza. To jemu także Łukasz dedykował swoją Dobrą Wiadomość o ratunku w Chrystusie (zob. Łk 1,3)., napisałem o wszystkim, czego dowiedziałem się o nauczaniu Jezusa oraz o tym, czego dokonywał 2#Mt 28,19‐20; Mk 16,15; Łk 6,13; Łk 24,49‐51aż do dnia, w którym wstąpił w Niebiosa. Wcześniej nakazał wybranym przez siebie wysłannikom, by kontynuowali Jego misję#Por. Mt 28,16‐20. w Duchu Uświęcenia#Gr. PNEUMATOS HAGIU – bez żadnego rodzajnika. O funkcji rodzajników określonych w wyrażeniach zawierających słowa PNEUMA i HAGION więcej w Komentarzu NPD → Duch Świętego Boga.. 3#Mt 28,10; Łk 24,33‐36; J 20,19.26; J 21,1.14; Dz 10,40‐41Zanim jednak to się stało, ukazywał się im – już po swej męce – jako Ten, który ma w sobie prawdziwe Życie, na co dawał im wiele dowodów. Czynił to przez czterdzieści dni, w czasie których nauczał swych uczniów o Bożym Królestwie. 4#Łk 24,49; J 15,26; Dz 2,33W rozmowach z nimi podkreślał mocno, by nie opuszczali Jerozolimy do czasu spełnienia się Obietnicy danej przez Ojca z Niebios#Obietnicą Ojca jest Boży Duch Uświęcenia (por. Łk 24,49; J 20,19‐23)., o której mówił tymi słowami:
— Już dawniej o niej słyszeliście, gdyż wspominałem o niej, mówiąc: 5#Mt 3,11; Łk 3,16; J 14,16‐17.26; Dz 11,16; Ef 1,13„Jan zanurzał w wodę, lecz wy, już niedługo, zostaniecie zanurzeni w Ducha Uświęcenia#Najwyraźniej chodzi o to, że Jezus zapowiadał uczniom posłanie swego Ducha, który wprowadzi ich w życie pełne duchowego uświęcenia (por. 1 P 1,16), bez którego nikt nie ujrzy PANA (por. Hbr 12,14). Łukasz w swojej Dobrej Wiadomości o ratunku w Chrystusie nie zarejestrował tej wypowiedzi Jezusa, jednak odnotował w niej niemal identyczną wypowiedź Jana Chrzciciela (por. Łk 3,16).”.
6 # Łk 24,21 Oni zaś pytali Go:
— PANIE, czy wydarzy się to wtedy, gdy obejmiesz już królewską władzę w Izraelu?#Uczniowie, zgodnie z wielowiekowymi oczekiwaniami narodu żydowskiego, mieli na myśli jakąś formę doczesnego, ziemskiego królestwa Izraela. Oczekiwali, że chwała tego królestwa będzie Bożym darem, lecz ciągle przeoczali fakt, że Boże Królestwo, na które czekali od wieków, jest już duchowo obecne pośród nich, a ich zadaniem jest jego poszerzanie. Zadziwiające jest, że po 3 latach z Jezusem dalej tego nie rozumieli. Ta obserwacja mocno uzmysławia, jak silne są wpływy kultury i tradycji narodowej..
7 # Mt 24,36; Mk 13,32; 1 Tes 5,1‐2 Lecz On tak im odpowiedział:
— Nie zajmujcie się badaniem tego, jakie czasy # Gr. chronos. Słowo to określa czas w sensie powszechnie postrzeganym jako upływ dni, godzin czy minut. Stąd w przeszłości zegary zwano chronometrami. czy pory # Gr. kairos. Słowo to określa czas w sensie właściwej pory do realizacji czegoś. Ojciec wyznaczył swoją władzą w celu realizacji planów, które od dawna zamierzył. 8#Mt 28,19; Łk 24,47‐48; J 15,26‐27; Dz 2,1‐4Waszą odpowiedzialnością jest to, abyście przyjęli moc#Z tekstu wynika, iż zasadniczym przejawem mocy Ducha Uświęcenia jest efektywne głoszenie Dobrej Wiadomości o ratunku w Chrystusie. Bogu nie chodzi bowiem o żadne duchowe „fajerwerki”, ale o wypełnienie Misji Wielkiego Posłannictwa w Duchu Uświęcenia – por. Rz 1,16.Ducha Uświęcającego#Gr. TU HAGIU PNEUMATOS – wyrażenie z jednym rodzajnikiem określonym., który do was przyjdzie, i stali się moimi świadkami w Jerozolimie, w całej Judei, w Samarii i po krańce Ziemi!#Por. Mt 28,18‐19; Mk 16,15‐16; Łk 24,47‐49; J 20,21‐23. Z tych fragmentów oraz z Rz 1,16 wyraźnie wynika, że moc Bożego Ducha jest zorientowana nie na jakieś „efekty specjalne”, ale na uświęcone życie oraz siłę i odwagę do głoszenia Dobrej Wiadomości o ratunku w Chrystusie (por. Rz 1,16). Fundamentalnym efektem (owocem) działania Ducha Świętego Boga jest przemienione życie człowieka i kształtowanie się w nim charakteru i myślenia na wzór Chrystusowy. Tu Jezus zapowiada cztery etapy (zakresy, kręgi) rozgłaszania Dobrej Wiadomości o ratunku w Nim: (1) Jerozolima, (2) Judea, (3) Samaria i (4) reszta świata..
9 # Mk 16,19; Łk 24,50‐51; J 20,17; Ef 4,8‐10; 1 P 3,22 Po tych słowach Jezus wzniósł się w górę, a oni – wpatrzeni w Niego – stali, aż został osłonięty obłokiem. 10#Łk 24,4Gdy jeszcze Go wypatrywali, zjawili się przy nich dwaj mężczyźni w białych szatach 11#Łk 21,27; Dz 3,19‐21; 1 Tm 3,16; Ap 1,7i powiedzieli:
— Mężowie galilejscy#Często nie uzmysławiamy sobie, jakie różnice kryją się między określeniami „Galilejczycy” i „Judejczycy”. Powszechnie przyjęło się nazywać ich wspólnie Żydami. Jednak sformułowanie „mężowie galilejscy” odnosi się nie tylko do geograficznego miejsca, z którego pochodzili, ale mocno podkreśla fakt, że nie należeli oni do grupy ludzi dominujących w układzie religijno‐polityczno–społecznym, którego kadrą i ostoją byli Judejczycy. Więcej w Komentarzu NPD → Judejczycy.! Dlaczego jeszcze tu stoicie i patrzycie w górę? Przecież ten Jezus, który przed chwilą wstąpił w Niebiosa, powtórnie przyjdzie na Ziemię w sposób podobny do tego, jak widzieliście to przed chwilą#Zapowiedź powrotu Jezusa w Dniu Sądu Ostatecznego..
12 # Łk 24,51‐52 Wtedy dopiero zebrali się i szybko wrócili do Jerozolimy, gdyż droga spod Góry Oliwnej#Wg Łk 24,50 Jezus wyprowadził uczniów pod Betanię, która znajdowała się u stóp Góry Oliwnej., przy której się znajdowali, nie była dłuższa niż jeden kilometr#Dosł. „odległość szabatowa”. Była ona równa 2000 łokci (ok. 890 m). Wg żydowskiej tradycji taką drogę można było przebyć w szabat, nie łamiąc rabinicznego zakazu podróżowania w ten dzień.. 13#Mt 10,2‐4; Mk 3,16‐19; Łk 6,13‐16Gdy dotarli do domu, w którym zwykle się gromadzili, weszli do górnej izby, w której dalej razem przebywali. Byli tam: Piotr i Jan, Jakub i Andrzej, Filip i Tomasz, Bartłomiej i Mateusz, Jakub – syn Alfeusza – i Szymon zelota, a także Juda#Niektórzy interpretatorzy identyfikują listę zebranych uczniów Jezusa jako listę Apostołów i wyciągają z tego wniosek, że Juda nosił również imię Tadeusz z przydomkiem Lebbeusz, jak podają to niektóre manuskrypty w Mt 10,3. Jego ojciec Jakub nie jest bliżej zdefiniowany w NT., syn Jakuba. 14#Mt 13,55; J 7,3‐5; Dz 2,1.42.46; Dz 6,4; Rz 12,12Wszyscy oni, wraz z towarzyszącymi im kobietami, trwali niezłomnie i jednomyślnie w modlitwie. Wśród nich znajdowała się również Maria, matka Jezusa, a także Jego kuzyni#Gr. adelfoi. Słowo to często jest tłumaczone jako „bracia”, jednak w kulturowym sensie mogło ono oznaczać nie tylko rodzonych braci, ale także kuzynów i dalszą rodzinę. Żydzi w porównaniu z naszą terminologią mieli słabo rozwinięte słownictwo dotyczące koligacji rodzinnych. Do dziś na Bliskim Wschodzie słowem „brat” lub „siostra” określa się również dalszych członków rodziny, których my nazywamy kuzynami. Również pierwsi chrześcijanie wzajemnie zwali siebie braćmi i siostrami. Więcej w przypisie do J 19,27 oraz we wstępie do Listu Jakuba..
Głosowanie zarządzone przez Piotra
15Po kilku dniach, gdy zebrało się ich około stu dwudziestu osób, na środek wyszedł Piotr i tak przemówił:
— 16#Ps 41,8‐10; Łk 22,47; Dz 1,20Bracia! Sami wiecie, że Duch Świętego Boga#Gr. TO PNEUMA TO HAGION., przemawiając w Pismach ustami Dawida, zapowiedział zdradę Judasza, wskazując, iż sprowadzi on ludzi, którzy aresztują Jezusa#Por. Ps 41,10.. Wszystko dokonało się dokładnie w taki sposób! 17#J 6,70‐71; Dz 1,24‐25Judasz był człowiekiem z naszego grona i miał udział w naszym posługiwaniu! 18#Mt 27,3‐10Za jego haniebne wynagrodzenie kapłani nabyli pole#Por. Mt 27,3‐10., on sam zaś powiesił się, a jego ciało zostało rzucone na śmietnisko#Ciała samobójców i ukrzyżowanych przestępców nie były grzebane, ale wyrzucane na śmietnisko znajdujące się w dolinie Hinnom (hebr. Ge‐Hinnom – gr. Gehenna), która była zlokalizowana za południowym murem Jerozolimy. Tam ulegały one rozkładowi, by w końcu, tląc się w ogniu, który był tam stale utrzymywany, ulec zniszczeniu.. Tam spuchło, pękło i wypłynęły z niego wszystkie wnętrzności. 19Fakt ten stał się znany wszystkim mieszkańcom Jerozolimy, tak że pole kupione za jego pieniądze nazwali Hakeldamach#Słowo aramejskie (Chakal‐D'ma). Tym językiem bowiem na co dzień posługiwali się mieszkańcy Jerozolimy., co znaczy „Pole Krwi”. 20#Ps 69,25‐26; Ps 109,8Zwróćcie uwagę na to, co zostało o nim powiedziane w Księdze Psalmów:
Niech dom jego na zawsze pusty pozostanie
i nie będzie nikogo, kto by w nim zamieszkał # Rabiniczna adaptacja Ps 69,26. .
A ponieważ jest także napisane:
urząd, który piastuje, niech inny otrzyma # Por. Ps 109,8. ,
21 # J 15,27 trzeba, aby miejsce Judasza zajął jeden z tych, którzy byli z nami przez cały czas, gdy Jezus, nasz PAN, przebywał z nami, 22#Mk 1,9‐11; Łk 24,50‐51; Dz 1,9poczynając od chwili, gdy został przez Jana zanurzony w wodzie Jordanu, aż do dnia, w którym wstąpił w Niebiosa. Musi to być również ktoś, kto widział Go zmartwychwstałego#Intencje Piotra były dobre, lecz jak zwykle pospieszył się zanadto. Poza dwoma warunkami apostolstwa przez niego wskazanymi był jeszcze jeden – wręcz niezbędny. Apostołem mógł zostać tylko ten człowiek, który został osobiście powołany przez PANA, jak to miało miejsce z Apostołem Pawłem (por. Dz 9,15; Ga 1,1; Ef 1,11; 1 Tm 1,1)..
23Wybrali więc dwóch: Józefa zwanego Barsabą, który nosił przydomek Justus, i Macieja. 24#Łk 16,15; J 2,24‐25; Dz 6,6; Dz 15,8I tak się nad nimi modlili:
— O, PANIE! Ty znasz serca wszystkich ludzi. Prosimy, abyś wskazał, którego z tych dwóch wybierasz, 25aby mógł on zająć miejsce w służbie i posłannictwie, które Judasz porzucił, kierując się własnymi planami.
26 # Prz 16,33 Po tej modlitwie zebrani oddali swe głosy#Wielu tłumaczy, że „dano im losy”. Podejmowanie decyzji przez rzucanie losów, choć w odległych czasach ST było usankcjonowane jako poznawanie woli Bożej (do czasu zburzenia pierwszej świątyni w roku 586 p.n.e. posługiwano się urim i tummim), było określane po grecku słowem lagchano albo ballo (rzucać), jak w Mt 27,35; Mk 15,24; Łk 23,34b oraz w J 19,24. Jednak określeniem, którego Łukasz użył w tym zdaniu, jest edokan klerus auton, gdzie edokan jest formą czasownika didomi (dać), klerus oznacza los, udział lub dział (głos) np. w głosowaniu, a auton – swoje. Niektóre rękopisy podają autois. To pokazuje, że wybór został dokonany przez głosowanie (oddanie swoich głosów). Sugerowanie, że Apostołowie dali Józefowi i Maciejowi losy do ciągnięcia (rzucania) nie znajduje historycznego uzasadnienia, gdyż taka praktyka poszukiwania woli Bożej ustała w Izraelu ok. 600 lat wcześniej z uwagi na zaginięcie urim i tummim. W czasach apostolskich w ogóle nie używano losów do rozpoznawania woli Bożej. Przy okazji warto zauważyć, że od słowa klerus pochodzi obecne słowo „kler” opisujące współczesnych zawodowych duchownych. Historia tego pojęcia sięga IV wieku, w którym cesarze rzymscy zaczęli oficjalnie przyznawać biskupom sowite nadania (gr. klerus) ziemskie., a wybór padł na Macieja. W taki sposób doszli do przekonania, iż to on ma zostać przyłączony do grona Jedenastu, by stać się Apostołem PANA#Propozycja Piotra oraz następujące po niej działanie były dość zaskakujące i dlatego wśród biblistów panują rozbieżne opinie na ten temat. Jedni uważają, że to, do czego wezwał Piotr, było działaniem z Bożego Ducha i uznają Macieja za dwunastego Apostoła, inni zaś twierdzą, że Duch nie był im jeszcze dany i pomysł Piotra pochodził po prostu z jego porywczej ludzkiej natury. Faktem jest, że Słowo Boże w żaden sposób ani nie pochwala, ani nie gani tego działania. Konserwatywni egzegeci zwracają uwagę na słowa Jezusa, który powiedział, że to On sam wybiera (ustanawia) Apostołów (por. J 6,70; J 13,18; J 15,16; J 15,19), gdyż mają to być Jego wysłannicy (gr. Apostolos). Dlatego uważają oni, iż faktycznie dwunastym Apostołem Jezusa został Paweł z Tarsu, gdyż to on został wybrany przez Jezusa osobiście (por. Dz 9,15). W takim kontekście dochodzimy do wniosku, że krewka natura Piotra ponownie sprowadziła go na manowce, jak miało to już miejsce w Mt 16,21‐23. Podobnie zresztą miały się sprawy w Antiochii, gdzie za swoje popędliwe zachowanie Piotr został publicznie skarcony przez Pawła (por. Ga 2,11‐21). Niezależnie od powyższych obserwacji fragment ten wyraźnie pokazuje dominującą rolę Piotra pośród uczniów w tamtym okresie. Jednak dość szybko sytuacja ta się zmieniła i pierwsze skrzypce w Jerozolimie zaczął odgrywać Jakub (zwany Sprawiedliwym, który nie był Apostołem)..
Currently Selected:
:
Highlight
Share
Copy
Want to have your highlights saved across all your devices? Sign up or sign in
Copyright ©️ 2021, 2022, 2023 by Wydawnictwo NPD.