Mateusza 23
23
Potępienie hipokryzji przywódców religijnych
(Mk 12,38‐40; Łk 11,37‐54; Łk 20,45‐47; Łk 21,1‐4)
1Wtedy Jezus, zwracając się do tłumów oraz do swoich uczniów, 2powiedział:
— Uczeni w Piśmie i faryzeusze zajęli # Dosł. „zasiedli (gr. kathemai) na miejscu (gr. kathedra) Mojżesza”. Jezus odnosi się do wcześniej cytowanego (w wersecie Mt 22,44) Ps 110,1. Rozpoczynająca się tu wypowiedź Jezusa jest ściśle powiązana kontekstowo z całym rozdziałem Mt 22, w którym zostały opisane niektóre próby zastawiania pułapek teologicznych na Jezusa podejmowane przez uczonych w Piśmie i faryzeuszy. Końcówka rozdziału Mt 22 pokazuje, jak Jezus udowodnił uczonym, iż brakowało im duchowych kwalifikacji potrzebnych do prawidłowego interpretowania Bożego Słowa. miejsce Mojżesza i roszczą sobie prawo do nauczania # Mamy tu swoisty komentarz Jezusa odnoszący się do pytania, które w Mt 21,23 zadali Mu arcykapłani ze starszyzną ludu. . 3#Pwt 17,10; Ml 2,7‐8Rozważajcie wszystko, co mówią, i starajcie się to czynić, lecz w żadnym wypadku nie bierzcie przykładu z ich postępowania. Oni sami bowiem nie czynią tego, czego nauczają. 4#Mt 11,28; Łk 11,46; Dz 15,10‐11.19‐20; Rz 2,17‐24; Ga 6,13Chętnie nakładają na barki ludu wielkie ciężary, które są wręcz nie do uniesienia, lecz sami nawet palcem nie kiwną, by je dźwigać.
5 # Lb 15,37‐40; Am 4,5; Mt 6,1‐18 Wszystko zaś, co robią, czynią na pokaz! Ubierają się w specjalne szaty # Dosł. „rozszerzają swoje filakteria i wydłużają frędzle”. Ubiór faryzeuszy był niezwykle wymyślny. Nakładali na siebie powłóczyste szaty, a do głowy i lewego ramienia mocowali filakterie (hebr. tefilin – nazwa zaczerpnięta z greckiego, w którym znaczyła „amulety”) – małe pudełeczka, w których znajdowały się karteczki z wersetami biblijnymi. Do szat przyszywali frędzle mające symbolizować Boże przykazania. ;
6 # Mt 6,5; Mk 12,38‐39; Łk 11,43; Łk 14,7; Łk 20,46 lubują się w zajmowaniu eksponowanych miejsc na bankietach i w zgromadzeniach; 7mają upodobanie w publicznych wystąpieniach i w odbieraniu wyrazów szacunku. Kochają to, gdy ludzie nazywają ich nauczycielami#Dosł. „Rabbi” (Nauczycielu). Tytułem tym określano w Izraelu nauczycieli religijnych.narodu i zwracają się do nich z respektem i szacunkiem.
8 # J 13,13‐14 Wy jednak nie pozwalajcie nikomu zwać siebie nauczycielami # Dosł. „Rabbi”. , gdyż jeden jest tylko Nauczyciel, a wy – wobec siebie – jesteście braćmi. 9Nikogo na Ziemi nie tytułujcie słowem „ojciec” w sensie duchowym, gdyż jedynym prawdziwym Ojcem w tym wymiarze#W wielu miejscach NT naucza, że duchowe narodzenie („narodzenie z góry”, „powtórne narodzenie”) następuje dzięki zaszczepieniu w sercach ludzi Słowa Bożego, które, niczym nasienie dające Życie, pochodzi od Niebiańskiego Ojca.
jest Ten, którego macie w Niebiosach. 10Nie pozwalajcie też nazywać siebie przewodnikami ludu, gdyż tylko ja, Chrystus, jestem dla was wszystkich jedynym Przewodnikiem. 11#Mt 20,26‐28; Mk 9,35; Mk 10,43‐45; Łk 22,26‐27I pamiętajcie: większy pomiędzy wami będzie ten, kto stanie się sługą was wszystkich. 12#Hi 22,29‐30; Prz 29,23; Łk 1,50‐53; Łk 14,11; Łk 18,9‐14Kto bowiem sam siebie wywyższa, zostanie poniżony, a kto w szczerości serca sam siebie uniża, zostanie wywyższony.
13 # Jr 8,8; Ml 2,8; Mt 15,14; Łk 11,52 Was zaś, uczeni w Piśmie i faryzeusze, czeka straszliwa kara # Tekst grecki w tym miejscu bardzo mocno potępia złą postawę, stanowi potężny zarzut, którego celem jest dogłębne wstrząśnięcie odbiorcami. Tu i dalej aramejskie słowo ouai wypowiedziane przez Jezusa przetłumaczono jako „straszliwa kara”. W tym fragmencie występuje ono osiem razy i kierowane jest przez PANA przeciwko faryzeuszom i uczonym w Piśmie. Ciekawe jest, że w Mt 5 Jezus również osiem razy określił, kto z Bożego punktu widzenia jest błogosławiony i szczęśliwy (gr. makarios). Te dwa opisy są wyraźnie paralelne i przeciwstawne. Słowo ouai zostało także wielokrotnie użyte w Apokalipsie (Ap 8,13; Ap 9,12; Ap 11,14; Ap 12,12; Ap 18,10; Ap 18,10; Ap 18,16; Ap 18,19) – zawsze w kontekście przekleństwa, kary i potępienia. Ouai! można też tłumaczyć (zgodnie z Mk 12,40): „Czeka was straszliwa kara (wyrok potępienia)!” lub „Biada wam!”. Redakcja NPD odstąpiła jednak od tradycyjnego „Biada wam!”, ponieważ w języku potocznym zwrot ten prawie nie występuje. ! Jesteście bowiem hipokrytami, którzy w rzeczy samej zamykają innym wejście do Królestwa Niebios. Sami tam nie wchodzicie, a tym, którzy pragną dostać się tam, utrudniacie to, jak tylko możecie!
14 O wy przeklęci uczeni w Piśmie i faryzeusze, straszliwa kara czeka was z powodu obłudy, w której żyjecie! Ograbiacie bowiem domy wdów i publicznie celebrujecie swoje modlitwy, pusząc się i nadymając # Gr. profasis. Słowo jest złożeniem pro (występować przed) i fajno (błyszczeć). W połączeniu słowo to oznacza „zabieganie o uznanie”, „puszenie się”, pewnego rodzaju „lansowanie się”. przed ludem! Z tego powodu znacznie surowszy wyrok czeka was niż kogokolwiek innego # Część rękopisów relacji Mateusza nie zawiera tego wersetu, dlatego jest on pomijany w niektórych wydaniach Biblii. Słowa te jednak są nie tylko obecne w wielu manuskryptach, ale także powtórzone w Mk 12,40 i Łk 20,47. .
15 # Mt 18,9 O wy obłudni znawcy Pisma i faryzeusze! Straszliwa kara czeka was z powodu waszej hipokryzji! W celu pozyskania choćby jednego naśladowcy # Dosł. „prozelity” – chodzi o osobę, która zmienia swe przekonania nie pod wpływem działającego w jej sercu Bożego Słowa (metanoia – opamiętanie się), ale pod wpływem błyskotliwego mówcy (kaznodziei) wywierającego na słuchaczach silne wrażenie. jesteście gotowi przemierzać lądy i morza, a gdy już kogoś złapiecie, czynicie go winnym Piekła po dwakroć bardziej niż sami jesteście!
16 # Iz 9,16; Mt 5,33‐37; Mt 15,14; J 9,38‐41 O, jak straszliwa kara czeka was, ślepi przewodnicy narodu # Gr. hodegos. Słowo to jest złożeniem pochodzącym od hodos (droga) i hegeomai (prowadzić). Odnosi się więc do tych, którzy przewodzą innym w drodze do czegoś. ! Twierdzicie bowiem, że jeśli ktoś przysiągł # Chodzi o podjęcie jakichś zobowiązań przez złożenie ślubu. na świątynię, nie musi czuć się związany taką przysięgą; jedynie ten, kto przysiągł na złoto świątynne # Złotem świątynnym były zarówno zasoby skarbca świątynnego (korbanu), jak i złote utensylia (przedmioty) liturgiczne. , musi dotrzymać swej przysięgi # Być może chodzi o jakieś zobowiązania wobec skarbca świątynnego, zwanego korban (por. Mk 7,11). . 17O, jakże głupi i ślepi jesteście! Co ma większe znaczenie: złoto czy świątynia, która przydaje rangi złotu w niej zgromadzonemu?
18 Twierdzicie również, że jeśli ktoś przysięga na ołtarz, nie musi czuć się związany taką przysięgą, gdyż jego zobowiązanie byłoby ważne dopiero, gdyby przysiągł na ofiarę złożoną na ołtarzu. 19#Wj 29,37; Mt 5,33‐37O, jakże ślepi jesteście! Co jest większe: ofiara czy ołtarz, który nadaje sens ofierze?! 20Otóż kto przysięga na ołtarz, przysięga i na niego, i na wszystko, co się na nim składa! 21#1 Krl 8,13; Ps 26,8A kto składa przysięgę na świątynię, przysięga i na nią, i na Tego, który ją zamieszkuje! 22#Ps 11,4; Ps 18,10; Iz 66,1; Mt 5,34‐35; Dz 7,49‐50Kto zaś przysięga na Niebiosa, ten przysięga na Boży Tron i na Tego, który na nim zasiada!
23 # Oz 6,6; Am 5,21.23‐24; Mi 6,8; Za 7,9; Łk 11,42 O wy obłudni znawcy Pisma i faryzeusze! Straszliwa kara czeka was dlatego, że koncentrujecie się na dawaniu dziesięciny nawet z mięty, kopru i kminku # Prawo Mojżeszowe wymagało składania dziesięciny ze wszystkich płodów rolnych. Miętę, koper i kminek uprawiano w niewielkich ilościach, gdyż nie stanowiły podstawy wyżywienia, były jedynie przyprawami – dodatkami smakowymi. , a odrzucacie to, co w Prawie Bożym # Odniesienie do Prawa Mojżeszowego. jest ważniejsze. Pomijacie bowiem prawość, miłosierdzie i zaufanie do Boga! Na tym przede wszystkim powinniście się skupić i to czynić, a dopiero później zajmować się czymś innym. 24#Mt 23,16Jakże strasznymi ślepcami jesteście wy, którzy z gorliwością cedzicie komara, lecz połykacie wielbłąda!
25 # Koh 7,16‐18; Mk 7,4; Rz 2,19‐24 O wy obłudni znawcy Pisma i faryzeusze! Straszliwa kara czeka was, ponieważ w życiu postępujecie tak, jak to czynicie w swoich rytuałach: obmywacie jedynie zewnętrzną stronę misy i kielicha, podczas gdy środek pozostawiacie brudny, pełen ohydy, którą jest chciwość i brak umiaru. 26#J 9,40; Tt 1,15Ślepy faryzeuszu, oczyść najpierw swoją duszę – to znaczy wnętrze kielicha swego życia – a wtedy i na zewnątrz staniesz się czysty!
27 # Łk 11,44; Dz 23,3 Straszliwa kara czeka was, obłudni znawcy Pisma i faryzeusze! Jesteście bowiem jak groby pobielone wapnem – na zewnątrz piękne i zadbane, lecz w środku pełne trupich kości i wszelkiej zgnilizny. 28#Łk 16,15Tak samo i wy: na zewnątrz prezentujecie się ludziom jako prawi, zachowujący Boże nakazy, lecz w środku jesteście pełni fałszu i nieprawości!
29 Straszliwa kara czeka was, znawcy Pisma i faryzeusze, z powodu waszej wielkiej hipokryzji! Wznosicie bowiem pomniki prorokom, a jednocześnie pielęgnujecie monumenty ludzkiej chwały swoich przywódców i nauczycieli # Dosł. „sprawiedliwych” (gr. dikaios). Słowo to pochodzi z hebr. cadik (sprawiedliwy). Cadykami (rabinami) byli charyzmatyczni przywódcy i nauczyciele, którzy wywierali wielki wpływ na uczniów szkół chasydzkich (faryzejskich). , którzy ich mordowali. 30#Mt 13,17Mówicie przy tym: „Gdybyśmy żyli w czasach naszych nauczycieli#Dosł. „ojców”. Słowo to było powszechnie stosowane w relacji między uczniami a ich mistrzami (nauczycielami). Jezus występował przeciwko takiej praktyce – por. Mt 23,9., nigdy nie wzięlibyśmy udziału w przelewaniu krwi proroków”. 31#Dz 7,52Czyż sami nie potwierdzacie w ten sposób, że jesteście spadkobiercami nauczania tamtych morderców, którzy zabijali proroków? 32Zresztą i wy sami już niedługo dopełnicie miary swoich przodków#Jezus zapowiada tu ich kolejną zbrodnię – swoją męczeńską śmierć, do której doprowadzą potomkowie wcześniej wspomnianych zbrodniarzy. W oryginale użyty jest tryb rozkazujący, który w tym zdaniu ma charakter koncesywny. Redakcja NPD zdecydowała się więc na użycie czasu przyszłego..
33 # Mt 12,34; Łk 3,7 O wy, podłe gady, przebrzydłe żmijowe pomioty! W jaki sposób myślicie uniknąć wyroku potępienia # Dosł. „jak uciekniecie od wyroku Gehenny?”. ?! 34#Mt 5,11‐12; Łk 11,49‐51; Dz 7,52; 2 Kor 11,23‐28; 1 Tes 2,14‐16Raz jeszcze dam wam szansę ratunku, posyłając#Jezus wypowiada się tu z pozycji swego Boskiego autorytetu. To On przez wieki posyłał do Izraela proroków wzywających naród do opamiętania się i nawrócenia. Teraz zapowiada, że wyśle do nich (a szczególnie do przywódców religijnych) ludzi z ostatnią dla nich szansą – swych uczniów, którzy w Jego Duchu będą nauczać, jak można ujść przed wiecznym potępieniem. Główną funkcją proroka w całej Biblii jest wykładanie Bożego Słowa w praktycznym odniesieniu do życia.do was proroków, mędrców i uczonych w Piśmie#Określenia wzięte z języka pism hebrajskich, będące jednak zapowiedzią wysłanników, jakich Chrystus zamierza posłać, aby głosili Dobrą Wiadomość o ratunku, który dostępny jest tylko w Nim. Jednym z takich uczonych w Piśmie był Apostoł Paweł z rabinicznej szkoły Gamaliela.. Wy jednak będziecie ich zabijać, krzyżować i chłostać w swoich zgromadzeniach#Dosł. „w swoich synagogach”. Słowo synagoge pochodzi od syngao oznaczającego „zbieranie się w celu bycia wspólnie kierowanym lub prowadzonym”. Początkowo określało ono zwykłe zgromadzenia formalne wspólnoty żydowskiej, z czasem przeniosło się na zgromadzenia religijne i budynki na nie przeznaczone.. Będziecie ich także przepędzać z miasta do miasta 35#Rdz 4,8; 2 Krn 24,20‐21; Mt 27,25; Hbr 11,4aż dopełni się miara krwi sprawiedliwej przelanej na Ziemi przez was i takich jak wy. Wtedy zostaniecie obarczeni odpowiedzialnością za całą przelaną krew – od Abla#Por. Rdz 4,8‐10.aż po Zachariasza, syna Barachiasza, którego zamordowaliście między przybytkiem a ołtarzem#Por. 2 Krn 24,20‐22. Niektórzy komentatorzy niesłusznie wysuwają tu kwestię błędu w genealogii Zachariasza, porównując ten tekst z Za 1,1 oraz z Ez 5,1 i Ez 6,4, które mówią o Zachariaszu jako o potomku Iddy. Zauważmy, że w genealogii pomiędzy Iddą a Zachariaszem musiał być jeszcze Jehojada. Semickie określenie „syn” (tłumaczone czasami w NPD jako „potomek”) niekoniecznie oznaczało bezpośredniego następcę biologicznego, lecz odnosiło się ogólnie do linii rodowej. W taki właśnie sposób pisma żydowskie określały Jezusa – jako „syna Dawida”. Wybór Abla i Zachariasza ma tu znaczenie symboliczne. Księgi biblijne w kanonie hebrajskim ułożone są wg innej kolejności niż w Biblii chrześcijańskiej. Śmierć Abla jest opisana w pierwszej księdze tego kanonu, a śmierć Zachariasza w ostatniej (2 Krn). W ten sposób Jezus pokazał, że cała historia Izraela składała się z prześladowania i zabijania proroków, których Bóg do nich posyłał, a w wersecie 32 zapowiada kolejną zbrodnię.. 36I bądźcie pewni, że to wszystko wydarzy się jeszcze w tym pokoleniu#Słowa Jezusa wypełniły się dosłownie. W roku 70 Jerozolima wraz ze świątynią zostały zniszczone przez armię Tytusa Flawiusza. W ten sposób zakończyła się epoka starożytnego, biblijnego Izraela. Kiedy zabrakło świątyni, niemożliwe było już sprawowanie kultu mojżeszowego. Od tego czasu datuje się zupełnie nowy, wręcz rewolucyjny rozwój nowych form (jest ich wiele) judaizmu, zwanych ogólnie judaizmem rabinicznym lub judaizmem talmudycznym.!
Zapowiedź zniszczenia Jerozolimy i prześladowań narodu żydowskiego
(Mk 13,1‐2; Łk 13,34‐35; Łk 21,5‐28)
37 # Mt 21,35; Mt 22,6; Łk 13,34‐35; Dz 7,59; 1 Tes 2,15 O Jerozolimo, Jerozolimo! Dlaczego ciągle zabijasz proroków i kamienujesz tych, których do ciebie posyłałem? Ileż to razy starałem się # Jezus ponownie wypowiedział się z pozycji swego Boskiego autorytetu. zgromadzić twe dzieci – niczym ptak, który swe pisklęta chroni pod skrzydłami – lecz one nie chciały z tego skorzystać! 38#1 Krl 9,6‐9; Jr 12,7; Jr 22,5; Jr 26,4‐6; J 2,19‐21Nadchodzi jednak chwila, kiedy zostaniesz opustoszona#Bóg dokonał tego w roku 70 n.e. przy pomocy legionów rzymskich, które zniszczyły zarówno Jerozolimę, jak i samą świątynię. Jezus wyraźnie zapowiedział tu koniec epoki kultu świątynnego. Po Jego ofierze na krzyżu kult ten stał się bezcelowy. Żadne ofiary nie muszą już być składane. Więcej na ten temat w Hbr 8–10.. 39#Ps 118,26; Mt 21,9; Mk 11,9‐10; Łk 19,38; Dz 2,33Mówię to, aby cię ostrzec. Jeśli bowiem nie przyjmiesz tych, którzy w moim imieniu#Dosł. „w imieniu PANA”. W J 13,13 Jezus potwierdził, że jest PANEM (hebr. JHWH). Por. przypis do wersetu 34.będą głosić Dobrą Wiadomość o Królestwie Bożym, nigdy już nie ujrzysz mnie twarzą w twarz#To kolejne ostrzeżenie, którego Jezus udzielił mieszkańcom Jerozolimy z pozycji Boskiego autorytetu. Kara, czekająca tych, którzy nie zaufają Dobrej Wiadomości o ratunku w Chrystusie, będzie nie tylko doczesna (zburzenie Jerozolimy), ale i wieczna (potępienie w oddzieleniu od Boga). Nigdy nie spełni się ich nadzieja ujrzenia Boga twarzą w twarz (por. Wj 33,11; Lb 12,8; Pwt 5,4; Pwt 34,10; 1 Kor 13,12)..
Currently Selected:
Mateusza 23: NT NPD
Highlight
Share
Copy
Want to have your highlights saved across all your devices? Sign up or sign in
Copyright ©️ 2021, 2022, 2023 by Wydawnictwo NPD.