Mateusza 26

Czwarta zapowiedź męki i przygotowania do niej

(Mk 14,1‐11; Łk 22,1‐6; J 11,45‐53; J 12,1‐8)

1Tymi słowami Jezus zakończył nauczycielski etap swojej służby#Dosł. „skończył wszystkie swoje nauczania (słowa)”.. Niedługo potem powiedział do swych uczniów:

— 2#Wj 12,1‐27; Mt 20,18Jak wiecie, za dwa dni zaczyna się Pascha#Pascha, wg rachuby żydowskiej, zaczyna się kolacją sederową na samym początku szabatu. Wg naszej rachuby czasu wypada to w piątek ok. godz. 18:00 (zaraz po zachodzie słońca). Odliczając wstecz, dochodzimy do wniosku, że Jezus wypowiedział te słowa w środę (wg naszej rachuby czasu). Tego dnia zjadł posiłek w domu Szymona, którego kiedyś uzdrowił z trądu (por. Mt 26,6). Następnego dnia (w czwartek) razem ze swoimi uczniami spożył kolację paschalną (tzw. ostatnią wieczerzę). Musiało się to wydarzyć w czwartek, gdyż w piątek – jako Baranek Boży – miał złożyć siebie w ofierze odkupieńczej za całą ludzkość. Żydowska tradycja paschalna była jedną wielką zapowiedzią odkupieńczej śmieci Chrystusa. Osoby twierdzące, że Jezus zastosował się do tradycji żydowskiej, są w wielkim błędzie. To tradycja paschalna przez setki lat była podporządkowana Chrystusowi, gdyż miała przygotować naród Izraela nie tylko na przyjście Mesjasza, ale przede wszystkim na Jego dzieło odkupienia.. Wtedy właśnie ja, Syn człowieczy, zostanę wydany na ukrzyżowanie.

3 # Ps 2,1‐3; Dz 4,6.25‐27 W tym samym czasie arcykapłani i starsi ludu zebrali się na dziedzińcu u arcykapłana Kajfasza. 4#Ps 31,14; J 11,47‐53Tam uradzili, że zabiją Jezusa. Uzgodnili również, że użyją podstępu, by Go aresztować. 5Zdecydowali jednak nie czynić tego podczas święta, aby nie prowokować rozruchów wśród ludu.

6Jezus tymczasem udał się do Betanii#Miejscowość odległa od Jerozolimy o ok. 2,5 km., gdzie zatrzymał się w domu Szymona, którego kiedyś uzdrowił z trądu#Analiza czasu pokazuje, że musiała to być środa.. 7Tam też pojawiła się pewna kobieta#Z relacji Jana (J 12,3) wiemy, że tą osobą była Maria, krewna Łazarza. z alabastrowym flakonikiem bardzo drogiego olejku. Kiedy weszła, Jezus właśnie spoczywał przy stole#Stoły miały wtedy wysokość 15‐20 cm, więc biesiadnicy spoczywali przy nich w pozycjach półleżących.. Ona zaś podeszła i wylała na Jego głowę całą zawartość przyniesionego flakonu. 8Widząc to, niektórzy z uczniów zaczęli się oburzać i tak mówić:

— Jaka to ogromna strata! 9Przecież można było ten olejek drogo sprzedać, a pieniądze rozdać ubogim!

10 # Łk 11,7 Gdy Jezus to usłyszał, rzekł do nich:

— Dlaczego sprawiacie przykrość tej kobiecie? Przecież ona wyświadczyła mi dobry uczynek! 11#Pwt 15,11Biednych zawsze będziecie mieli między sobą, mnie zaś nie. 12Ona, wylewając olejek na moje ciało, przygotowała je do pogrzebu. 13Z tego powodu oświadczam wam, że gdziekolwiek na świecie będzie głoszona Dobra Wiadomość o Królestwie Niebios, to wydarzenie zawsze będzie wspominane na jej pamiątkę#Gr. mnemosynon („pamiątka”, „upamiętnienie”). Jezus mówi tu o upamiętnieniu czynu kobiety (pamiątka wydarzenia). Jest to zupełnie inne słowo niż użyte przez Niego w czasie ostatniego posiłku z uczniami przed męką (por. Łk 22,19; 1 Kor 11,24‐25). W czasie ostatniej wieczerzy posłużył się słowem anamnesis składającym się z przedrostka ana („w”, „pomiędzy”, „pośród”) oraz rdzenia pochodzącego od słowa meno, które tłumaczy się jako „trwanie” lub „pozostawanie”, co oznaczało wytrwanie w Przymierzu opieczętowanym Jego krwią..

14 # J 11,57 Wtedy jeden z Dwunastu – Judasz zwany Iskariotą – opuścił ich i poszedł do arcykapłanów. 15#Za 11,12‐13; Mt 27,3Powiedział do nich:

— Ile mi dacie za wydanie Go w wasze ręce?

Ci zaś natychmiast odliczyli mu trzydzieści srebrnych monet#Taka była wówczas przeciętna cena niewolnika.. 16#1 Tm 6,9‐10Od tego momentu Judasz szukał okazji, aby wydać im Jezusa.

Ostatnia Pascha według starego obrządku i zapowiedź jedynej prawdziwej ofiary Jezusa

(Mk 14,12‐31; Łk 22,7‐38; J 13,21‐30)

17 # Wj 12,18‐20; Pwt 16,5‐8 Tuż przed#Inni tłumaczą „pierwszego dnia”, jednak tekst grecki nie zawiera słowa „dzień”, a słówko prote, pochodzące od przymiotnika protos, może być rozumiane jako najwyższy stopień pro, co może znaczyć „przedtem”, „wcześniej”. Świętem Przaśników#Był to następny dzień po kolacji w domu Szymona. Inną nazwą Święta Paschy (hebr. Pesach – Wyjście) jest określenie Święto Przaśników, które nawiązuje do przaśnych potraw spożywanych w tym czasie. Natomiast nazwa „Święto Paschy” wskazuje na rozumienie uroczystości przez odniesienie jej do wydarzenia z historii zbawienia. Różnica jest analogiczna jak pomiędzy określeniami „święto indyka” i „Święto Dziękczynienia”, z którymi można się zetknąć w kulturze amerykańskiej. Święto Paschy obchodzono przez 7 kolejnych dni na pamiątkę cudownego wyjścia Izraela z Egiptu. Przaśne pieczywo, tzn. pieczywo pieczone bez kwasu (np. maca lub niekwaszone podpłomyki), nazywano również przaśnikami. Czasami tak określano w skrócie całe święto: Przaśniki. Już w NT można zobaczyć, że nazw „Święto Paschy” i „Święto Przaśników” używano wymiennie. Święto Paschy rozpoczynano 15. dnia miesiąca nisan (marzec–kwiecień), czyli w dniu pierwszej pełni księżyca po wiosennym zrównaniu dnia z nocą. Dzień poprzedzający to święto nazywał się Dniem Przygotowania. Wg żydowskiej rachuby nowy dzień zaczyna się wieczorem (czyli zgodnie z naszym liczeniem w dniu poprzednim). Oznaczało to, że wieczerza, którą spożywał Jezus wraz z uczniami, odbyła się w czwartek wieczorem (dla Żydów był to 14. dzień nisan). uczniowie podeszli do Jezusa i spytali:

— Gdzie mamy przygotować Ci paschę?

18A On rzekł:

— Idźcie do miasta, do znanego wam człowieka, i tak mu powiedzcie: „Nauczyciel mówi: «Mój czas jest już bliski. U ciebie spożyję dzisiaj paschę z moimi uczniami»”.

19Uczniowie uczynili, jak im Jezus polecił, i w ustalonym miejscu przygotowali paschalnego baranka#Innym powodem spożycia przez Jezusa wieczerzy paschalnej dzień wcześniej, niż przewidywała to żydowska tradycja, było to, iż On sam miał następnego dnia (to znaczy w dniu przewidzianym Prawem) złożyć siebie w ofierze za grzech świata. Wtedy to nastąpiła zapowiadana od wieków Prawdziwa Pascha.. 20A kiedy nadszedł wieczór#Wg naszej rachuby czasu ten wieczór należał jeszcze do czwartku. Wg rachuby żydowskiej był to początek piątku., Jezus zasiadł do posiłku wraz z Dwunastoma.

21Gdy jedli, Jezus rzekł:

— Oświadczam wam, że jeden z was, jedzących teraz ze mną, zdradzi mnie.

22Ta wiadomość bardzo zasmuciła uczniów i jeden przez drugiego zaczęli się dopytywać:

— Chyba nie o mnie myślisz, PANIE?

23 # Ps 41,9‐10; J 13,18 On zaś tak odpowiedział:

— Wyda mnie ten, który w czasie tej wieczerzy będzie ze mną sięgać # Czasownik embapto („zanurzyć [rękę] w...”). do jednej misy. 24#Ps 22,7‐8.16‐18; Iz 53,8‐9; Łk 24,25‐27.46; J 17,12; 1 P 1,10‐11Wprawdzie ja, Syn człowieczy, odchodzę, zgodnie z tym, co o mnie zapowiedziano w Pismach, lecz straszliwa kara#Gr. quai (patrz komentarz do Mt 23,13).czeka tego, który odstąpi i mnie zdradzi. Takiemu lepiej byłoby w ogóle się nie narodzić.

25Wtedy Judasz, który planował Go wydać, spytał:

— Czy o mnie mówisz, Mistrzu?

Na to Jezus odrzekł:

— Sam to stwierdziłeś.

26 # 1 Kor 11,23‐25 Wieczerza trwała dalej. W pewnej chwili Jezus wziął chleb i po modlitwie#Tak jak podczas wieczerzy sederowej (paschalnej) wznoszono cztery toasty (kielichy), tak samo wznoszono cztery modlitwy: (1) Kidusz – na rozpoczęcie, modlitwa wielbiąca Boga z powodu święta; (2) Motzi – modlitwa wielbiąca Boga z powodu przaśnika (chleba przaśnego, macy); (3) Barech – modlitwa wielbiąca Boga wypowiadana po jedzeniu; (4) Hallel – modlitwa wielbiąca Boga na zakończenie wieczerzy (często w formie odśpiewanego psalmu). W tym miejscu Jezus prawdopodobnie wypowiedział Motzi. porozrywał#Gr. klao znaczy „rwać”, „rozrywać”. Chleby (podpłomyki) spożywane przez Żydów w czasie Paschy miały postać cienkich placków (podobnych do arabskiego chleba typu pita). Dzielenie takiego chleba na części polegało na rozrywaniu go. go na kawałki i rozdając uczniom, powiedział:

— Weźcie go i posilcie się... Oto moje ciało # Gr. soma – w znaczeniu odnoszącym się do fizyczności człowieka. Apostoł Paweł doprecyzowuje to pojęcie również w 1 Kor 12,27. [tak zostanie rozdarte i złożone w ofierze # Inni tłumaczą: „Weźcie i jedzcie, to jest ciało moje”. Ta wypowiedź Jezusa ma chyba najwięcej różnych interpretacji. Interesujące, że ci, którzy komentowany tekst odczytują literalnie, zwykle opowiadają się przeciwko literalnemu odczytywaniu reszty Biblii, zaś ci, którzy odczytują ten tekst symbolicznie, inne teksty biblijne zwykle traktują dosłownie. Aby pośród tych dyskusji zachować równowagę i rozsądek, warto podejść do tekstu zgodnie z zasadami hermeneutyki biblijnej. Ciekawe światło na ten tekst rzuca komentarz Apostoła Pawła, który w 1 Kor 12,27, odnosząc się do spożywania tzw. Wieczerzy PAŃSKIEJ (por. 1 Kor 11,17‐34), podał definicję „Ciała (soma) Chrystusa”, wyjaśniając, jak należy rozumieć słowo soma użyte przez Jezusa. Fizyczne ciało Chrystusa (soma) zostało rozdarte podczas biczowania i ukrzyżowania za grzech ludzi. Od chwili zesłania przez Jezusa z Niebios Ducha Uświęcenia (por. J 16,7) społeczności ufających Mu osób przejęły Jego misję na Ziemi, stając się w tym celu Jego żywym Ciałem (soma), tzn. żywym organizmem, który jest ożywiany i prowadzony Jego Duchem. Analiza hermeneutyczna wskazuje, że Jezus ponownie posłużył się przenośnią, podobnie jak w Mt 16,24, gdzie wcale nie wzywał ludzi do niesienia fizycznych, drewnianych krzyży, lecz do podjęcia trudu naśladowania Go w pełnieniu woli Ojca. Jezus wielokrotnie używał podobnych metafor, mówiąc: „JA JESTEM Bramą Bożego Królestwa” (J 10,9); „JA JESTEM Pokarmem z Niebios” (J 6,48); „JA JESTEM Światłością świata” (J 8,12); „JA JESTEM Drogą” (J 14,6); „JA JESTEM Prawdą” (J 14,6); „JA JESTEM Życiem” (J 14,6); „JA JESTEM Krzewem Winnym” (J 15,5). Osią tych wypowiedzi było zawsze „JA JESTEM [czymś]” lub „JA JESTEM [podobny do czegoś]”, nigdy zaś przeciwnie: „[coś] jest mną”. Metafora użyta przez Jezusa podczas wieczerzy służyła zapowiedzi i wyjaśnieniu tego, co za kilkanaście godzin miało się dokonać na krzyżu. Dodatkowe wnioski wynikają również z analizy Rz 14,17 w połączeniu z Mt 15,17. ].

27 # 1 Kor 10,16 Potem wzniósł dzban#Gr. poterion – słowo to oznacza gliniane naczynie (dzban) służące do przechowywania lub rozdzielania napojów, w tym także wina. Z niego uczniowie mieli nalewać sobie wino do swoich kubków i wznosić toasty (tzw. kielichy). Wieczerza, którą Jezus spożywał z Apostołami, odbywała się wg porządku, jaki panował podczas typowego sederu, w czasie którego wznosi się cztery toasty (zwane „kielichami”). Pierwszy toast (kielich) „wyrwania [z Egiptu]” wznosi się w czasie Kiduszu, czyli modlitwy błogosławieństwa na nadchodzące święto. Drugi toast (kielich) „wyrwania [z niewoli]” wznosi się podczas Hagady, czyli opowiadania o tym, jak Bóg wyrwał naród Izraela z niewoli egipskiej. Trzeci toast (kielich) „wybawienia” (tzw. eliaszowy) wznosi się po spożyciu afikomanu, czyli tego kawałka przaśnika (przaśnego pieczywa, macy), który został ukryty w czasie wieczerzy. Czwarty toast (kielich) „wzięcia – przybrania sobie [za lud]” wznosi się w czasie Hallel na zakończenie wieczerzy, tuż przed odśpiewaniem pieśni wielbiącej Boga. wina i po dziękczynnej modlitwie#Zgodnie z tradycją hebrajską trzecią modlitwą (tzn. tą po jedzeniu) był barech. To modlitwa uwielbienia, a nie dziękczynienia. Najwyraźniej więc Jezus świadomie odstąpił od tej tradycji. Takie postępowanie wskazuje, że jest On Tym, który przez wieczność kształtuje rzeczywistość, a nie jest od niej zależny. Tradycja i pisma hebrajskie wskazywały na Niego, lecz On sam nie był od nich zależny. To Jego krew w ciągu następnych kilkunastu godzin miała okazać się (w miejsce krwi baranka wspominanego podczas sederu) tym, co w wieczny i ostateczny sposób stanie się ceną wykupu każdego człowieka z jego grzechów. Jezus, używając słowa „wielu”, zdawał sobie sprawę z tego, że chociaż On sam składa okup za wszystkich, jednak nie wszyscy skorzystają z Jego ofiary.

podał im, mówiąc:

— Pijcie # Chociaż Mateusz używa słowa pino („pić”), to Łukasz, opisując tę samą sytuację, stosuje precyzyjniejsze określenie diameridzo „rozdzielić” w sensie dzielenia się przez nalewanie sobie z tego dzbana. z niego # Jezus nawiązuje do Mt 20,23. W Bożym planie zbawienia była to w istocie ostatnia uzasadniona żydowska Pascha, gdyż – historycznie rzecz biorąc – podstawowym celem tego święta miało być przygotowanie Izraela do przyjęcia tej jedynej, prawdziwej, zapowiadanej od wieków Paschy – ofiary Baranka Bożego, która miała się dokonać na krzyżu za kilkanaście godzin. wszyscy. 28#Wj 24,8; Iz 53,12; Jr 31,31; Mt 20,28; Hbr 9,13‐22Oto moja krew [zostanie wkrótce wylana dla przypieczętowania] Nowego#Uzupełnienie wg Łk 22,20.Przymierza#Jezus odniósł się tu do znanego każdemu Izraelicie wydarzenia z Wj 24,8. Rolę krwi w przypieczętowywaniu przymierza wyjaśnia bardzo dobrze Hbr 9,11‐28., dzięki któremu wielu zostanie uwolnionych od swoich grzechów. 29#Mt 8,11; Dz 10,41Nie będę już więcej pił wina z wami na tym świecie. Razem wypijemy je dopiero w nowej rzeczywistości – w Królestwie Ojca#Jezus zapowiada ucztę weselną, w której On będzie Oblubieńcem, a cała społeczność wierzącego ludu wszystkich czasów Jego Oblubienicą..

30 # Ps 113‐118 Po odśpiewaniu hymnu wielbiącego Boga#Na zakończenie wieczerzy paschalnej (sederu) śpiewany jest hymn wielbiący Boga, który składa się najczęściej z kilku psalmów lub innych pieśni uwielbienia. udali się na Górę Oliwną.

31 # Za 13,7; Mt 26,56; J 16,32 W drodze Jezus powiedział:

— Tej nocy wszyscy zwątpicie we mnie. Jest bowiem napisane: Uderzą Pasterza, a Jego owce się rozproszą # Por. Za 13,7. . 32#Mt 28,7.16Ja jednak powstanę i przed wami udam się do Galilei.

33Wtedy Piotr zadeklarował:

— Choćby wszyscy się załamali i odpadli, ja nigdy nie odstąpię od Ciebie!

34 # Mt 26,69‐75; Mk 14,66‐72; Łk 22,56‐62; J 13,38; J 18,25‐27 Jezus tak mu odrzekł:

— A ja cię zapewniam, że jeszcze tej nocy, zanim straże odtrąbią sygnał zwany pianiem koguta # Żydowskie przepisy zakazywały trzymania kogutów w obrębie murów Jerozolimy, dlatego nie chodzi tu o pianie żywego koguta. Istotną informacją jest raczej to, że wojsko rzymskie zakończenie każdej z nocnych straży (które zmieniały się co trzy godziny) oznajmiało sygnałem trąbki. Sygnał po trzeciej zmianie (a więc o 3:00 rano) zwany był po łacinie gallicinum (po grecku alektorofonia), co w obu językach znaczy „pianie koguta”. , ty trzy razy się mnie wyprzesz.

35 # Mt 26,56; J 13,37 Wówczas Piotr odparł:

— Choćbym miał z Tobą umrzeć, nie odstąpię od Ciebie!

Podobne zapewnienia padały z ust wszystkich uczniów.

Przygotowanie się Jezusa do męki

(Mk 14,32‐42; Łk 22,39‐46)

36Tak rozmawiając, dotarli do miejsca zwanego Getsemani#Miejsce u stóp Góry Oliwnej z gajem oliwnym i tłocznią oliwy, która była umieszczona w znajdującej się tam grocie. Grota ta służyła również pielgrzymom zmierzającym do Jerozolimy jako miejsce noclegowe. Obiekty te były zlokalizowane na zachodnim stoku góry, a więc od strony Jerozolimy. Getsemani to grecka transliteracja hebrajskiego określenia Gat‐Szemane (tłocznia oliwy).. Tam Jezus rzekł do uczniów:

— Usiądźcie tutaj i poczekajcie. Chcę bowiem pomodlić się na osobności.

37 # Hbr 5,7 I wziąwszy ze sobą Piotra oraz dwóch synów Zebedeusza, odszedł na bok. Wówczas ogarnęły Go wielki smutek i przygnębienie. 38#Ps 42,6; J 12,27Wyznał to swym towarzyszom, mówiąc:

— Jestem straszliwie przygnębiony # Por. Ps 42,6.12; Ps 43,5. . Bądźcie blisko i czuwajcie ze mną.

39 # Mt 6,10; Mt 20,22; J 4,34; J 6,38; Flp 2,8 Odsunąwszy się nieco, padł na twarz i modlił się takimi słowami:

— Abba, Kochany Ojcze, jeśli jest to możliwe, niech ominie mnie puchar Twego gniewu # Puchar Bożego gniewu to symbol cierpienia i śmierci jako zapłaty za grzech. Stanowi on wyraźne odniesienie do obrazu kielicha gniewu PANA, znanego z zapowiedzi wielu proroków (por. Ps 11,6; Ps 60,5; Ps 75,9; Iz 51,17; Jr 25,15‐29; Ez 23,31‐34; Ab 16; Za 12,2, a także Ap 14,10). Jezus, choć sam bez grzechu, zdecydował się wziąć na siebie grzechy całego świata, dlatego stanął wobec perspektywy osobistego doświadczenia skutków Bożego gniewu, jaki jest przeznaczony dla wszelkiej nieprawości. Czekająca Jezusa męka fizyczna nie była najgorszym przeżyciem. Podczas ukrzyżowania miał On zostać na pewien czas oddzielony od Ojca, co nigdy wcześniej w całej wieczności się nie wydarzyło. . Jednak nie moja wola, lecz Twoja niech się dokonuje.

40Po pewnym czasie wrócił do trójki uczniów i zastał ich śpiących. Wtedy, trącając Piotra, powiedział:

— Nawet przez jedną godzinę nie daliście rady czuwać ze mną? 41#Mt 6,13; Rz 7,5; Hbr 2,14; Hbr 4,15Czuwajcie i módlcie się, abyście nie polegli w czasie nadchodzącej próby#Gr. peirasmos – „próba”, „test”, „pokusa”. Wybór odpowiedniego słowa zależy od kontekstu oraz tego, kto jest źródłem peirasmos.. Chociaż duch jest w was ochoczy, to jednak wasza grzeszna natura#Gr. sarks.ciągle was osłabia#Więcej o konflikcie pomiędzy duchem a starą ludzką naturą (gr. sarks) pisze Apostoł Paweł w Rz 6,1‐21; Ga 5,16‐26 oraz w Ef 4,20‐24..

42 # Mt 6,10 Gdy odszedł po raz drugi, znów się modlił słowami:

— Abba, Kochany Ojcze, skoro nie jest możliwe, aby ominął mnie puchar Twego gniewu tak, bym nie musiał z niego pić, niech się stanie Twoja wola.

43A gdy po raz drugi wrócił do uczniów, znów zastał ich śpiących, gdyż ich oczy były ociężałe. 44#2 Kor 12,8Zostawił więc ich, jak byli, i raz jeszcze oddalił się na modlitwę. Wówczas po raz trzeci wypowiedział podobne słowa. 45#J 12,23‐27; J 13,1; J 14,30‐31; J 17,1Gdy wrócił do uczniów, rzekł:

— Ciągle śpicie i odpoczywacie? Blisko jest już chwila, gdy ja, Syn człowieczy, oddam się w ręce grzeszników. 46Podnieście się, ponieważ nadchodzi ten, który mnie zdradził.

Pojmanie Jezusa

(Mk 14,43‐50; Łk 22,47‐53; J 18,3‐12)

47W chwili gdy Jezus kończył wypowiadać te słowa, zjawił się Judasz, jeden z Dwunastu, a z nim liczna gromada sług wysłanych przez arcykapłanów i przywódców ludu. Przyszli po Niego z mieczami i włóczniami. 48Ten zaś, który stał się odstępcą, umówił się z nimi na taki znak:

— Aresztujcie tego, którego powitam przyjacielskim pocałunkiem. To będzie ten człowiek.

49I natychmiast podszedł do Jezusa, mówiąc:

— Witaj, Mistrzu! — i ucałował Go.

50 # Mt 26,23 Jezus zaś tak odpowiedział:

— Po co przyszedłeś, druhu # W swojej relacji Mateusz pokazał, że Jezus w odniesieniu do Judasza nie użył tu już słowa „przyjaciel” (gr. plerion, filos) tylko innego, które po grecku wyraził rzeczownikiem hetairos („druh”, „towarzysz”, „człowiek klanu”). Niestety, większość tradycyjnych przekładów tłumaczy to słowo jako „przyjaciel”. Bazują one na przekonaniu, że hetairos pochodzi od ethos („zwyczaj”, „obrządek”). Jednak „przyjaciel” to po grecku filos (por. J 15,15), a pierwszym znaczeniem hetairos jest „bycie czyimś towarzyszem”. Wg Redakcji NPD niezwykle znamienne jest to, że Jezus nie użył wobec Judasza słowa filos. Co więcej, większość znawców greki koine uważa, że hetairos jest derywatem od hetaira, którym to słowem określano kobietę o statusie pomiędzy legalną żoną a prostytutką (wg dzisiejszego nazewnictwa konkubinę). W ten sposób Jezus zwrócił uwagę na dwulicowość Judasza (niby przyjaciel, uczeń i towarzysz, lecz w istocie oszust, sprzedawczyk i zdrajca). Judasz, mimo formalnej przynależności do grona Dwunastu, całkowicie przesiąkł grzechem i służbą dla królestwa ciemności. Można by do przekładu hetairos użyć określenia „fałszywy towarzyszu”, lecz słowo „towarzysz” w polskim języku nabyło w ostatnim półwieczu dodatkowych znaczeń – dlatego Redakcja NPD zrezygnowała z tego wariantu przekładu. ?

Widząc dany im znak, słudzy arcykapłanów rzucili się na Jezusa i pojmali Go. 51#J 18,26W tym momencie jeden z uczniów#J 18,10 wyjaśnia, że był to Piotr. Jezusa wyciągnął miecz i zaatakował pachołka arcykapłana, odcinając mu ucho. 52#Ap 13,10Jezus tak na to zareagował:

— Schowaj miecz, gdyż wszyscy, którzy chwytają za miecze, od mieczy też poginą. 53#Ps 91,11; J 18,36Czy nie rozumiesz, że w każdej chwili, gdybym tylko poprosił Ojca, On natychmiast postawiłby do mojej dyspozycji więcej niż dwanaście legionów#Jezus posłużył się tu nazwą największej jednostki armii rzymskiej. Legion rzymski w pełnym stanie bojowym liczył 6100 piechurów i 726 jezdnych. W szczytowym okresie rozwoju imperium rzymskie dysponowało trzydziestoma legionami rozrzuconymi po całym swoim terytorium. Dwanaście legionów w tamtych czasach stanowiło gigantyczną potęgę zbrojną.aniołów#Dosł. „posłańców” (gr. angelos).? 54#Iz 53,8‐9; Łk 24,25‐27.46; 1 P 1,10‐11Lecz jak wówczas miałoby się zrealizować to, co zapowiedziano w Pismach?

55 # J 18,20 A zwracając się do przybyłych, Jezus powiedział:

— Przyszliście po mnie niczym po bandytę – z mieczami i włóczniami! A przecież codziennie nauczałem w świątyni. Dlaczego wówczas mnie nie aresztowaliście?!

Religijny sąd nad Jezusem

(Mk 14,53‐65; Łk 22,54‐55; Łk 22,63‐71; J 18,13‐14; J 18,19‐24)

56 # Iz 53,7; Za 13,7; Mt 26,31 Wszystko to wydarzyło się dokładnie tak, jak to zapowiadały pisma prorockie#Jedno z proroctw, do których Jezus odnosi tę sytuację, zawarte jest w Iz 53,1‐12.. Wtedy w popłochu wszyscy uczniowie opuścili Jezusa, 57a nasłani słudzy związali Go i poprowadzili do arcykapłana Kajfasza, u którego już wcześniej zebrali się uczeni w Piśmie i przywódcy ludu#Relacja Mateusza wskazuje na wielkie uchybienia procesowe. Wg żydowskiego prawa Sanhedryn nie mógł obradować nocą ani tym bardziej poza salą z ciosanego kamienia, która znajdowała się na terenie świątyni..

58Piotr zaś, zachowując znaczną odległość, podążał za Jezusem, aż doszedł do rezydencji arcykapłana. Tam wszedł do środka i na dziedzińcu usiadł przy strażnikach, by zobaczyć, co dalej będzie się działo.

59W tym czasie arcykapłani wraz z całym Sanhedrynem#Sanhedryn jerozolimski był najwyższą radą żydowską, w której skład wchodzili arcykapłani, uczeni w Piśmie (znawcy Prawa Mojżeszowego) oraz najznamienitsi przedstawiciele rodów żydowskich. przesłuchiwali fałszywych świadków, gotowych zeznawać przeciwko Jezusowi. Chcieli bowiem wydać Go na śmierć. 60#Pwt 19,15.18‐19; Ps 27,12; Za 8,17; Mt 19,18Nie mogli jednak znaleźć żadnego, odpowiedniego do tego celu, pretekstu, choć przesłuchali już wielu fałszywych świadków. W końcu przyprowadzono jeszcze dwóch, 61#Mt 27,40; J 2,19‐21; Dz 6,14którzy oświadczyli:

— Ten człowiek powiedział: „Mogę zburzyć Bożą świątynię i w ciągu trzech dni ją odbudować#Było to kolejne fałszywe zeznanie. W J 2,19 zapisano, iż Jezus wezwał Żydów, by to oni zburzyli świątynię, a wówczas On w trzy dni wzniesie nową. Mówił im w ten sposób o swoim zmartwychwstaniu i nowej formie oddawania czci Bogu. Temat ten jest rozwinięty w Hbr 9,11‐28 oraz w J 4,21‐24 i w Dz 17,24‐25.”.

62Na to arcykapłan wstał i, zwracając się do Jezusa, powiedział:

— Jak odpowiesz na to, co ci ludzie przeciw tobie zeznają?

63 # Iz 53,7; Mt 4,3; Mt 16,16‐18; Mt 27,12 Jezus jednak milczał. W końcu arcykapłan zakrzyknął:

— Zaprzysięgam cię na Boga Żywego#Inne tłumaczenie: „... na Boga, w którym jest Życie”., abyś wyznał nam, czy jesteś Mesjaszem#Dosł. „Chrystusem”. Słowo „Mesjasz” pochodzi z języka hebrajskiego (ha‐Maszi'ach) i jest odpowiednikiem greckiego „Chrystus”. Oba słowa znaczą „Pomazaniec” albo „Namaszczony”. W tekście oryginalnym występuje słowo „Chrystus”, jednak, by oddać żydowski klimat tego przesłuchania, Redakcja NPD zdecydowała się użyć tu słowa „Mesjasz”., Synem Bożym!

64 # Dn 7,13; Mt 16,27; Mt 24,30; Dz 2,33; Ap 1,7 Wtedy Jezus odezwał się:

— Przecież sam właśnie to powiedziałeś! Ja tylko dodam, że już niedługo zobaczycie mnie, Syna człowieczego, zasiadającego w pełni władzy i chwały Boskiego Majestatu # Dosł. „po prawicy Mocy (gr. Dynamis) Bożej”. Określenie to jest metonimią potęgi i chwały Boga Wszechmogącego (por. Ps 110,1 oraz Hbr 1,3). Gr. Dynamis stanowi odpowiednik hebr. Ha‐Gwura oznaczającego moc i potęgę, jaką dysponuje El Szaddaj (Bóg Wszechmocny). , oraz jak w obłoku będę zstępować z Niebios # Por. Dn 7,13, a także Ps 110,1. Zob. również Dz 1,11. W drodze przez pustynię Jezus towarzyszył Izraelowi nie tylko jako duchowa Skała (por. 1 Kor 10,4), ale także w słupie ognia (w nocy) i w obłoku (w dzień). Nie będzie to więc zupełnie nowy sposób pojawienia się PANA. .

65 # J 10,33 Na to arcykapłan rozdarł szaty#Gest symboliczny, oznaczający skrajne oburzenie. i wykrzyknął:

— Bluźnierstwo! Bluźnierstwo! On wyrzekł bluźnierstwo! Czy potrzeba wam jeszcze więcej świadków?! Sami usłyszeliście to bluźnierstwo! 66#Kpł 24,16; J 19,7Jaki jest wasz wyrok?#Procedura postępowania procesowego przed Sanhedrynem wymagała w każdej sprawie przesłuchania oddzielnie minimum dwóch świadków. Orzeczony wyrok śmierci nigdy nie mógł być wykonany tego samego dnia. Po wydaniu wyroku musiała upłynąć noc, by sędziowie mogli powtórnie go rozważyć w swoich sumieniach. W procesie Jezusa złamano zarówno te, jak i wiele innych żydowskich zasad procesowych. Był on pod wieloma względami nielegalny..

A oni, odpowiadając, zakrzyknęli:

— Śmierć! On zasługuje na śmierć!

67 # Iz 50,6; Iz 52,14; Iz 53,5; Łk 22,63‐65 Wtedy jedni zaczęli pluć Mu w twarz, a inni zawiązali Jezusowi oczy i, bijąc Go, 68wołali szyderczo#Kolejny dowód nielegalności procesu. Głównym elementem każdego procesu przed Sanhedrynem miały być zawsze sprawiedliwość i okazanie miłosierdzia. Nikt nie mógł być obrażany ani znieważany. Wobec Jezusa jednak Sanhedryn złamał wszystkie prawa procesowe, jakie sam kiedykolwiek ustanowił.:

— No, „mesjaszu”, prorokuj nam teraz, kto ciebie uderzył!

Zaparcie się Piotra

(Mk 14,66‐72; Łk 22,56‐62; J 18,15‐18; J 18,25‐27)

69Tymczasem Piotr siedział na zewnętrznym dziedzińcu. W pewnej chwili jedna ze służących podeszła do niego i powiedziała:

— Ty też byłeś z Jezusem Galilejczykiem!

70 # Mt 8,10 On jednak zaprzeczył, oświadczając przy obecnych:

— Nie wiem, o czym mówisz, kobieto!

71 # Mt 2,23 A kiedy przesunął się bliżej bramy, dojrzała go inna służąca i powiedziała do zebranych tam ludzi:

— O, ten również był z Jezusem Nazarejczykiem!

72A Piotr ponownie zaprzeczył:

— Przysięgam, że nie znam tego człowieka!

73Oni jednak zbliżyli się do Piotra i powiedzieli:

— Rzeczywiście, zdradza cię twój akcent! Wygląda na to, że i ty jesteś jednym z nich!

74Wtedy Piotr znów zaczął się zaklinać i przysięgać, mówiąc:

— Nie znam tego człowieka!

I po chwili rozległ się sygnał trąbki zwany pianiem koguta#Por. Mt 26,34 wraz z przypisem..

75 # Mt 26,34; Mk 14,30; Łk 22,34; J 13,38 Wówczas Piotr przypomniał sobie, co powiedział Jezus: „Zanim straże odtrąbią sygnał zwany pianiem koguta, ty trzy razy się mnie wyprzesz”. Wyszedł więc na zewnątrz i gorzko zapłakał.

Currently Selected:

Mateusza 26: NT NPD

Highlight

Copy