Matthew 12
12
1Áídá’ Jews daagodnłsiníí bijįį Jesus tł’oh nagháí hentííníí yiyi’yú higaał; bitsiłke’yu yił hikaahgo shiṉá’ daasilįįgo tł’oh nagháí binest’ą’ nadaayiṉiiłgo daayiyąą nkegonyaa. 2Pharisees daanlíni daabiłtsąądá’ gábiłṉii, Díń’įį, godilziníí bijįį doo baa nach’ighaa dahíí nitsiłke’yu yaa nakai. 3Jesus gádaabiłṉii, Ya’ David hik’e yił nakaihíí biłgo shiṉá’ daasilįįgo, hago ádaasdzaa láń shįhíí doo hwahá baa da’ohshiih da née? 4Bik’ehgo’ihi’ṉań daach’okąąh goz’ąą yuṉe’ ha’akaigo, báń Bik’ehgo’ihi’ṉań ye’ okąąhgo baa hi’né’go nii’né’ n’íí, doo daayiyąągo bágoz’ánihi daayiyą́ą́, áí báńhíí okąąh yedaabik’ehi zhą́ daayiyąągo goz’ánihi. 5Da’ch’okąąh goz’ąą yuṉe’ okąąh yedaabik’ehi godilziníí bijįį doo daagodnłsį da ndi doo bee bída’itah dahíí, begoz’aaníí bek’e’ eshchiiníí biyi’ doo hwahá baa da’ohshiih da née? 6Dząągee hadíń da’ch’okąąh goz’aaníí yitisgo at’éhi naghaa, nohwiłdishṉii. 7Dawahá nastseedgo bedaashich’okąąhíí bitisgo nṉee łaadaach’oba’íí hásht’į́į́, ṉiigo aṉííhíí bídaagonołsįyúgo, shíí, doo shaa dahgoz’ąą dahíí, doo shaa yádaałti’ da doleeł ni’. 8Shíí, nṉee k’ehgo Niyááhíí, godilziníí bijįį ndi beshik’eh. 9Áídí’ dahiyaadá’ Jews ha’ánáłséh goz’ąą yuṉe’ ha’ayáá.
10Áígee nṉee bigan dała’ázhiṉéé binawod ásdįįdi itah sidaa lę́k’e. Nṉee ła’i Jesus dant’éhéta bee baa dahgosit’aa daanzįgo nayídaadiłkid gádaaṉiigo, Ya’ godilziníí bijįį ná’ch’ilziihíí begoz’ąą née? 11Jesus gádaabiłṉii, Nohwitahyú nṉee ła’ bidibełį́į́ dała’áhi godilziníí bijįį o’i’áń yuṉe’ ogo’yúgo, yiłtsoodgo hanáidishood ya’? 12Nṉee dibełį́į́ yitisgo ílį́į́ go’į́į́! Áík’ehgo godilziníí bijįį nłt’éégo ánách’ot’įįłgo goz’ąą. 13Áídí’ nṉee bigan binawod ásdįįdi yich’į’ gáṉíí, Yushdé’ dahdinlṉíh. Áík’ehgo bich’į’ dahdidilṉiigo bigan nádzii, łahzhiṉééhíí ga’at’éé násdlį́į́.
14Áídí’ Phárisees daanlíni ch’ékaigo, hagot’éégo Jesus daayiziłhee doleełíí yaa nadaagoshchįį. 15Jesus díí yígółsįgo áídí’ dahnyaa: nṉee biké’ dahnánłsąą, áí dawa náyihilziih; 16Áídí’ gádaayiłṉii, Ch’ídaashinoh’aah hela’: 17Bik’ehgo’ihi’ṉań binkááyú na’iziidi, Esáias holzéhi, gánṉiidíí begolṉe’go ánágot’įįł, 18Shinal’a’á, hałtííníí, shił nzhóni, shiyi’siziiníí bił dábik’ehyú át’éhi daaneł’į́į́: shiSpirit‐híí biká’zhį’ ashłéhgo doo Jews daanlįį dahíí bich’į’ dábik’ehyú ágot’eehíí yaa nagolṉi’ doleeł. 19Doo nagontł’og nago’aa da, doo dilwosh da doleeł; da’intínyú bizhiihíí doo hadíń yidits’ag da doleeł. 20Dábik’ehyú ánách’ot’įįłíí itis silįįgo áyíílaazhį’ tł’oh hichǫǫdíí doo yitíh da, túkǫ’íí beh hiit’i’íí dét’įh dałchiihíí doo yinłtsees da doleeł. 21Bíí bizhi’íí doo Jews daanlįį dahíí bada’ołíí doleeł.
22Nṉee ła’ ch’iidn isná ábiłsini biṉáá ágodįh, ła’íí doo yałti’ dahi baa bił ch’ikaigo náyilziih: áí nṉee doo yałti’ da n’íí yałti’ ła’íí go’įį násdlį́į́. 23Nṉee dawa bił díyadaagot’eego gádaanṉiid, Áń David biYe’ at’į́į́ ya’? 24Phárisees daanlíni áí daidezts’ąądá’ gádaanṉii, Ch’iidn nant’án, Beélzebub holzéhi, binawodíí bee díí nṉee ch’iidn hainihiyood, daaṉii. 25Natsídaakeesíí Jesus yígółsįgo gádaayiłṉii, Nṉee dałaháyú binant’a’ golííníí dabíí iłch’į’ nanágonłkaadyúgo da’ílíí hileeh; kįh gozṉilgee daagolííníí dagohíí dáła’ naháztaaníí dabíí iłk’ídahnájahyúgo doo aṉahyú bengonowáh át’éé da: 26Satan nṉee biyi’dí’ Satan hainihiyoodyúgo, dabíí ích’į’ naná’idziid; áík’ehgo yebik’ehíí hagot’éégo ńzaad begoldoh? 27Shíí Beélzebub bee ch’iidn haniisoodyúgo, nohwíí daanohwiye’íí hadíń bee ch’iidn hadainiyood áídá’? Áík’ehgo daanohwiye’íí ch’í’ṉah ádaanohwile’. 28Áídá’ Bik’ehgo’ihi’ṉań biSpirit bee ch’iidn haniisoodyúgo, Bik’ehgo’ihi’ṉań nohwitahyú iłk’idá’ nant’aa. 29Hagot’éégo ła’ nṉee nalwodi bigową yuṉe’ ha’ách’ighaago dawahá bíyééhíí ch’in’įįh? Nṉee nalwodíí ntsé łích’iltł’ó hik’e go’į́į́. Áídá’ dawahá bíyééhíí bits’ą́’ ch’in’įįh. 30Hadíń doo bił gonsht’įį dahíí shich’į’ got’ínihi at’éé; hadíń doo bił íła’áná’ishdle’ dahíí shits’ą́’ ts’iłtįįgo áile’hi at’éé.
31Áík’ehgo gádaanohwiłdishṉii, Konchǫ’íí dawa ła’íí Bik’ehgo’ihi’ṉań dénchǫ’go baa yách’iłti’híí bighą kaa nágodit’aah doleeł: áídá’ Holy Spirit dénchǫ’go baa yách’iłti’yúgohíí doo kaa nágodinot’aah at’éé da. 32Shíí, nṉee k’ehgo Niyááhíí, dénchǫ’go shaa yách’iłti’híí bighą kaa nágodit’aah doleeł: áídá’ Holy Spirit dénchǫ’go baa yách’iłti’híí bighą doo kaa nágodinot’aah at’éé da, díí jįį goldohíí hik’e nágoldohíí ndi. 33Ch’il nłt’ééyúgo, binest’ą’ ałdó’ nłt’éé ngolníí; áídá’ ch’il dénchǫ’yúgo, binest’ą’ ałdó’ dénchǫ’ ngolníí; ch’il hago’at’ééhíí binest’ą’ bee bígózini at’éé. 34Ch’osh bik’asda’ golííníí k’ehgo hałinołt’įįłíí, hagot’éégo nłt’éégo yádaałti’, nchǫ’go ádaanoht’eedá’? Kojíí yuṉe’ hagot’éégo goz’ąą shįhíí bee yách’iłti’hi at’éé. 35Kojíí yuṉe’ nłt’éégo goz’aaníí bee nłt’éégo ách’ít’éhi at’éé: kojíí yuṉe’ nchǫ’go goz’aaníí bee nchǫ’go ách’ít’éhi at’éé. 36Bik’ehgo’ihi’ṉań nṉee yándaago’aahíí bijįį nṉee yati’ da’ilíníhíí dawa yee hadaadzi’ n’íí bighą baa yá’iti’doleeł, nohwiłdishṉii. 37Niyati’ n’íí bee nłt’éégo áńt’ééhíí ná ha’dodzih, dagohíí niyati’ n’íí bee nángodot’aał.
38Begoz’aaníí ye’ik’eda’iłchíhi hik’e Phárisees daanlíni ła’ Jesus gádaayiłṉii, Iłch’ígó’aahíí, godiyįhgo be’ígóziníí ła’ nohwił ch’í’ṉah áńle’. 39Yich’į’ hananádziigo gádaayiłṉii, Nchǫ’go ádaat’éhi nant’į’ nakaihi daałinolt’įįłíí godiyįhgo be’ígóziníí yiká daadéz’įį; áídá’ be’ígóziníí doo bił ch’í’ṉah ádaalṉe’hi at’éé da, Bik’ehgo’ihi’ṉań binkááyú na’iziidi n’íí, Jonas holzéhi, nṉee bich’į’ be’ígózįh alzaahíí zhą́. 40Jonas taagi jįį hik’e taagi tł’é’ łóg nchaahíí bibid sitįįhíí k’ehgo shíí, nṉee k’ehgo Niyááhíí, taagi jįį hik’e taagi tł’é’ łeyi’ sitį́į́ doleeł. 41Bik’ehgo’ihi’ṉań nṉee yándaago’aahíí bijįį nṉee Nínevehgee daagolį́į́ n’íí daahizįįgo nṉee daałinolt’įįłíí yaa yádaałti’go, Nohwíí nohwitisgo daanchǫ’ ni’, daadidoṉiił: Nínevehgee daagolííníí Jonas yałti’go daidezts’ąądá’ binchǫ’íí yits’ą́’zhį’ ánádaasdzaa; áídá’ k’adíí Jonas bitisgo ánsht’éhi niyáá. 42Bik’ehgo’ihi’ṉań nṉee yándaago’aahíí bijįį isdzán nant’ánihi hayaadí’go nyááhíí hizįįgo nṉee daałinolt’įįłíí yaa yałti’go, Shíí shitisgo daanchǫ’ ni’, didoṉiił: áń dázhǫ́ ńzaadí’ ńyáá, Sólomon bigoyą’ yidits’į́hgo; áídá’ k’adíí Sólomon bitisgo ánsht’éhi niyáá. 43Spirit nchǫ’íí nṉee yiyi’dí’ háyáádá’ tú ádįhyú aanádaał, hayú hanayóołíí yiká hantaago; áídá’ doo hagee da lę́k’e. 44Áík’ehgo gáṉíí, Shíí shigowąyú hadí’ níyáá n’ííyú nádésdzá; bigową n’íí doo nt’é siné’ da, nágolzhoogo dawahá nzhǫǫgo neheshjaayú nádzá. 45Áík’ehgo spirits gosts’idi daanchǫ’i yił nakai, bíí bitisgo daanchǫ’ihi, áí gową yuṉe’ yił ha’akáhgo áígee ndaagoleeh: áík’ehgo nṉee ntsédá’ át’éé n’íí bitisgo at’éé hileeh. Áík’ehgo díí nchǫ’go daałinolt’įįłíí ałdó’ ágát’éé doo.
46Jesus nṉee íła’adzaahíí t’ah yich’į’ yałti’dá’, bą́ą́ hik’e bik’isyú dadáńyú nadaazį, yich’į’ hadaadzii hádaat’įįgo. 47Nṉee ła’ gábiłṉii, Nimaa hik’e nik’isyú dadáńyú nadaazį, nich’į’ hadaadzii hádaat’įįgo. 48Nṉee bił nagosṉi’íí gáyiłṉii, Hadíń shimaa, hadíń shik’isyú? 49Bitsiłke’yu yich’į’ dahdidilṉiigo gáṉíí, Kú shimaa hik’e shik’isyú! 50Dahadíń shiTaa yaaká’yú dahsdaahń yikísk’eh at’ééhíí shik’isn, dagohíí shilah, ła’íí shimaa at’éé.
Currently Selected:
Matthew 12: apw
Highlight
Share
Copy
Want to have your highlights saved across all your devices? Sign up or sign in
© 1966,American Bible Society. All rights reserved.
Matthew 12
12
1Áídá’ Jews daagodnłsiníí bijįį Jesus tł’oh nagháí hentííníí yiyi’yú higaał; bitsiłke’yu yił hikaahgo shiṉá’ daasilįįgo tł’oh nagháí binest’ą’ nadaayiṉiiłgo daayiyąą nkegonyaa. 2Pharisees daanlíni daabiłtsąądá’ gábiłṉii, Díń’įį, godilziníí bijįį doo baa nach’ighaa dahíí nitsiłke’yu yaa nakai. 3Jesus gádaabiłṉii, Ya’ David hik’e yił nakaihíí biłgo shiṉá’ daasilįįgo, hago ádaasdzaa láń shįhíí doo hwahá baa da’ohshiih da née? 4Bik’ehgo’ihi’ṉań daach’okąąh goz’ąą yuṉe’ ha’akaigo, báń Bik’ehgo’ihi’ṉań ye’ okąąhgo baa hi’né’go nii’né’ n’íí, doo daayiyąągo bágoz’ánihi daayiyą́ą́, áí báńhíí okąąh yedaabik’ehi zhą́ daayiyąągo goz’ánihi. 5Da’ch’okąąh goz’ąą yuṉe’ okąąh yedaabik’ehi godilziníí bijįį doo daagodnłsį da ndi doo bee bída’itah dahíí, begoz’aaníí bek’e’ eshchiiníí biyi’ doo hwahá baa da’ohshiih da née? 6Dząągee hadíń da’ch’okąąh goz’aaníí yitisgo at’éhi naghaa, nohwiłdishṉii. 7Dawahá nastseedgo bedaashich’okąąhíí bitisgo nṉee łaadaach’oba’íí hásht’į́į́, ṉiigo aṉííhíí bídaagonołsįyúgo, shíí, doo shaa dahgoz’ąą dahíí, doo shaa yádaałti’ da doleeł ni’. 8Shíí, nṉee k’ehgo Niyááhíí, godilziníí bijįį ndi beshik’eh. 9Áídí’ dahiyaadá’ Jews ha’ánáłséh goz’ąą yuṉe’ ha’ayáá.
10Áígee nṉee bigan dała’ázhiṉéé binawod ásdįįdi itah sidaa lę́k’e. Nṉee ła’i Jesus dant’éhéta bee baa dahgosit’aa daanzįgo nayídaadiłkid gádaaṉiigo, Ya’ godilziníí bijįį ná’ch’ilziihíí begoz’ąą née? 11Jesus gádaabiłṉii, Nohwitahyú nṉee ła’ bidibełį́į́ dała’áhi godilziníí bijįį o’i’áń yuṉe’ ogo’yúgo, yiłtsoodgo hanáidishood ya’? 12Nṉee dibełį́į́ yitisgo ílį́į́ go’į́į́! Áík’ehgo godilziníí bijįį nłt’éégo ánách’ot’įįłgo goz’ąą. 13Áídí’ nṉee bigan binawod ásdįįdi yich’į’ gáṉíí, Yushdé’ dahdinlṉíh. Áík’ehgo bich’į’ dahdidilṉiigo bigan nádzii, łahzhiṉééhíí ga’at’éé násdlį́į́.
14Áídí’ Phárisees daanlíni ch’ékaigo, hagot’éégo Jesus daayiziłhee doleełíí yaa nadaagoshchįį. 15Jesus díí yígółsįgo áídí’ dahnyaa: nṉee biké’ dahnánłsąą, áí dawa náyihilziih; 16Áídí’ gádaayiłṉii, Ch’ídaashinoh’aah hela’: 17Bik’ehgo’ihi’ṉań binkááyú na’iziidi, Esáias holzéhi, gánṉiidíí begolṉe’go ánágot’įįł, 18Shinal’a’á, hałtííníí, shił nzhóni, shiyi’siziiníí bił dábik’ehyú át’éhi daaneł’į́į́: shiSpirit‐híí biká’zhį’ ashłéhgo doo Jews daanlįį dahíí bich’į’ dábik’ehyú ágot’eehíí yaa nagolṉi’ doleeł. 19Doo nagontł’og nago’aa da, doo dilwosh da doleeł; da’intínyú bizhiihíí doo hadíń yidits’ag da doleeł. 20Dábik’ehyú ánách’ot’įįłíí itis silįįgo áyíílaazhį’ tł’oh hichǫǫdíí doo yitíh da, túkǫ’íí beh hiit’i’íí dét’įh dałchiihíí doo yinłtsees da doleeł. 21Bíí bizhi’íí doo Jews daanlįį dahíí bada’ołíí doleeł.
22Nṉee ła’ ch’iidn isná ábiłsini biṉáá ágodįh, ła’íí doo yałti’ dahi baa bił ch’ikaigo náyilziih: áí nṉee doo yałti’ da n’íí yałti’ ła’íí go’įį násdlį́į́. 23Nṉee dawa bił díyadaagot’eego gádaanṉiid, Áń David biYe’ at’į́į́ ya’? 24Phárisees daanlíni áí daidezts’ąądá’ gádaanṉii, Ch’iidn nant’án, Beélzebub holzéhi, binawodíí bee díí nṉee ch’iidn hainihiyood, daaṉii. 25Natsídaakeesíí Jesus yígółsįgo gádaayiłṉii, Nṉee dałaháyú binant’a’ golííníí dabíí iłch’į’ nanágonłkaadyúgo da’ílíí hileeh; kįh gozṉilgee daagolííníí dagohíí dáła’ naháztaaníí dabíí iłk’ídahnájahyúgo doo aṉahyú bengonowáh át’éé da: 26Satan nṉee biyi’dí’ Satan hainihiyoodyúgo, dabíí ích’į’ naná’idziid; áík’ehgo yebik’ehíí hagot’éégo ńzaad begoldoh? 27Shíí Beélzebub bee ch’iidn haniisoodyúgo, nohwíí daanohwiye’íí hadíń bee ch’iidn hadainiyood áídá’? Áík’ehgo daanohwiye’íí ch’í’ṉah ádaanohwile’. 28Áídá’ Bik’ehgo’ihi’ṉań biSpirit bee ch’iidn haniisoodyúgo, Bik’ehgo’ihi’ṉań nohwitahyú iłk’idá’ nant’aa. 29Hagot’éégo ła’ nṉee nalwodi bigową yuṉe’ ha’ách’ighaago dawahá bíyééhíí ch’in’įįh? Nṉee nalwodíí ntsé łích’iltł’ó hik’e go’į́į́. Áídá’ dawahá bíyééhíí bits’ą́’ ch’in’įįh. 30Hadíń doo bił gonsht’įį dahíí shich’į’ got’ínihi at’éé; hadíń doo bił íła’áná’ishdle’ dahíí shits’ą́’ ts’iłtįįgo áile’hi at’éé.
31Áík’ehgo gádaanohwiłdishṉii, Konchǫ’íí dawa ła’íí Bik’ehgo’ihi’ṉań dénchǫ’go baa yách’iłti’híí bighą kaa nágodit’aah doleeł: áídá’ Holy Spirit dénchǫ’go baa yách’iłti’yúgohíí doo kaa nágodinot’aah at’éé da. 32Shíí, nṉee k’ehgo Niyááhíí, dénchǫ’go shaa yách’iłti’híí bighą kaa nágodit’aah doleeł: áídá’ Holy Spirit dénchǫ’go baa yách’iłti’híí bighą doo kaa nágodinot’aah at’éé da, díí jįį goldohíí hik’e nágoldohíí ndi. 33Ch’il nłt’ééyúgo, binest’ą’ ałdó’ nłt’éé ngolníí; áídá’ ch’il dénchǫ’yúgo, binest’ą’ ałdó’ dénchǫ’ ngolníí; ch’il hago’at’ééhíí binest’ą’ bee bígózini at’éé. 34Ch’osh bik’asda’ golííníí k’ehgo hałinołt’įįłíí, hagot’éégo nłt’éégo yádaałti’, nchǫ’go ádaanoht’eedá’? Kojíí yuṉe’ hagot’éégo goz’ąą shįhíí bee yách’iłti’hi at’éé. 35Kojíí yuṉe’ nłt’éégo goz’aaníí bee nłt’éégo ách’ít’éhi at’éé: kojíí yuṉe’ nchǫ’go goz’aaníí bee nchǫ’go ách’ít’éhi at’éé. 36Bik’ehgo’ihi’ṉań nṉee yándaago’aahíí bijįį nṉee yati’ da’ilíníhíí dawa yee hadaadzi’ n’íí bighą baa yá’iti’doleeł, nohwiłdishṉii. 37Niyati’ n’íí bee nłt’éégo áńt’ééhíí ná ha’dodzih, dagohíí niyati’ n’íí bee nángodot’aał.
38Begoz’aaníí ye’ik’eda’iłchíhi hik’e Phárisees daanlíni ła’ Jesus gádaayiłṉii, Iłch’ígó’aahíí, godiyįhgo be’ígóziníí ła’ nohwił ch’í’ṉah áńle’. 39Yich’į’ hananádziigo gádaayiłṉii, Nchǫ’go ádaat’éhi nant’į’ nakaihi daałinolt’įįłíí godiyįhgo be’ígóziníí yiká daadéz’įį; áídá’ be’ígóziníí doo bił ch’í’ṉah ádaalṉe’hi at’éé da, Bik’ehgo’ihi’ṉań binkááyú na’iziidi n’íí, Jonas holzéhi, nṉee bich’į’ be’ígózįh alzaahíí zhą́. 40Jonas taagi jįį hik’e taagi tł’é’ łóg nchaahíí bibid sitįįhíí k’ehgo shíí, nṉee k’ehgo Niyááhíí, taagi jįį hik’e taagi tł’é’ łeyi’ sitį́į́ doleeł. 41Bik’ehgo’ihi’ṉań nṉee yándaago’aahíí bijįį nṉee Nínevehgee daagolį́į́ n’íí daahizįįgo nṉee daałinolt’įįłíí yaa yádaałti’go, Nohwíí nohwitisgo daanchǫ’ ni’, daadidoṉiił: Nínevehgee daagolííníí Jonas yałti’go daidezts’ąądá’ binchǫ’íí yits’ą́’zhį’ ánádaasdzaa; áídá’ k’adíí Jonas bitisgo ánsht’éhi niyáá. 42Bik’ehgo’ihi’ṉań nṉee yándaago’aahíí bijįį isdzán nant’ánihi hayaadí’go nyááhíí hizįįgo nṉee daałinolt’įįłíí yaa yałti’go, Shíí shitisgo daanchǫ’ ni’, didoṉiił: áń dázhǫ́ ńzaadí’ ńyáá, Sólomon bigoyą’ yidits’į́hgo; áídá’ k’adíí Sólomon bitisgo ánsht’éhi niyáá. 43Spirit nchǫ’íí nṉee yiyi’dí’ háyáádá’ tú ádįhyú aanádaał, hayú hanayóołíí yiká hantaago; áídá’ doo hagee da lę́k’e. 44Áík’ehgo gáṉíí, Shíí shigowąyú hadí’ níyáá n’ííyú nádésdzá; bigową n’íí doo nt’é siné’ da, nágolzhoogo dawahá nzhǫǫgo neheshjaayú nádzá. 45Áík’ehgo spirits gosts’idi daanchǫ’i yił nakai, bíí bitisgo daanchǫ’ihi, áí gową yuṉe’ yił ha’akáhgo áígee ndaagoleeh: áík’ehgo nṉee ntsédá’ át’éé n’íí bitisgo at’éé hileeh. Áík’ehgo díí nchǫ’go daałinolt’įįłíí ałdó’ ágát’éé doo.
46Jesus nṉee íła’adzaahíí t’ah yich’į’ yałti’dá’, bą́ą́ hik’e bik’isyú dadáńyú nadaazį, yich’į’ hadaadzii hádaat’įįgo. 47Nṉee ła’ gábiłṉii, Nimaa hik’e nik’isyú dadáńyú nadaazį, nich’į’ hadaadzii hádaat’įįgo. 48Nṉee bił nagosṉi’íí gáyiłṉii, Hadíń shimaa, hadíń shik’isyú? 49Bitsiłke’yu yich’į’ dahdidilṉiigo gáṉíí, Kú shimaa hik’e shik’isyú! 50Dahadíń shiTaa yaaká’yú dahsdaahń yikísk’eh at’ééhíí shik’isn, dagohíí shilah, ła’íí shimaa at’éé.
Currently Selected:
:
Highlight
Share
Copy
Want to have your highlights saved across all your devices? Sign up or sign in
© 1966,American Bible Society. All rights reserved.