TUTU MATEO 13

Chaha ra Jesuu cuenda yoso cuhva iyo ra chata cuati chiti

(Mr. 4.1‑9; Lc. 8.4‑8)

1Quivi can quee ra Jesuu tichi vehe nu chacoo ra, ta cuahan ra. Yu tañuhun queta ra, ta ni chacunda ra. 2Tuvi xaan ñivi cuu ñi nducuiti nu ndaa ra. Chacan cuu cha quihvi ra tichi tundoo, ta chacunda ndico ra, ta chacuinda ndihi ñivi can yu tañuhun can. 3Cuaha xaan cahan ra Jesuu chi ñi. Chi cuhva cahan ra, ta quechaha cati ra ti:

―Cha iyo iin rai, ta quee ra cuahan ra, vati cua cata cuati ra chiti. 4Chata cuati ra chiti can, ta quehni suhva chi nu iti, ta quichi ri saa, ta chachi ri chi chi. 5Inga suhva chi quehni nu iyo xaan yuu, ta ñahni ñuhun cha vaha. Yatin xaan cana chi, vati ña cocon vaha iyo ñuhun can, 6ta cana nicandi, ta quechaha xii chi, ta neti chi, vati ñahni yoho chi cha vaha. 7Ta inga suhva chi quehni nu iyo iñu, ta cana tahan maan iñu can, ta chasi iñu can nuun chi. 8Inga suhva chiti can quehni nu ñuhun vaha, ta cuaha xaan chiti chi chacoo ndico. Iyo chi chaha iin ciendu chiti chi. Iyo inga chi chaha uni xico chiti chi, ta iyo inga chi chaha oco uchi chiti chi. 9Na cua taa vaha ndo soho ndo ―cati ra Jesuu chi ñi.

Chaha ra Jesuu cuenda ñacu cahan ra chi cuhva

(Mr. 4.10‑12; Lc. 8.9‑10)

10Tacan cuu, ta tuhva ñi sacuaha chi ra Jesuu nu iyo ra, ta quechaha nducu tuhun ñi chi ra ti:

―¿Ñacu chi cuhva ni cahun chi ñivi? ―cati ñi.

11Ta cati ndico ra ti:

―Chaha ra Ndioo cha cua cutuni ini ndo tuhun yoso cuhva cua cundaca ñahan ra iyo iti siqui andivi, soco ña chaha ra cha cua cutuni ini ñican. 12Tu cutuni ini ñivi vitin―masi suhva, cua cuhva ra Ndioo cha cua cutuni ca ini ñi, ta cua cutuni vaha ini ñi nu cuahan quivi. Tu ña nituni ini ñi [yoso cuhva iyo ra Ndioo], cua naan cha chini tuni cha iyo chi ñi. 13Chacan cuu cha cahin chi ñi chi cuhva, vati ña cuni ñi coto ñi, ta ni ña cuni ñi cutuni ini ñi. 14Maan ñi saqueta tuhun cha ni cahan ra Isaía cuenda ra Ndioo tiempu chahnu, vati cati ra cuenda ñican ti:

Cua cuni soho ndo tuhun,

soco ña cua cutuni ini ndo chi chi,

15vati ndava xaan iyo ini ñivi ya,

ta ña taa vaha ñi soho ñi.

Xaan cuni ñi chini ñi tuhun can,

coto cua cutuni ini ñi,

ta cua saña ñi cuhva ndacu ñi,

ta cua nduvaha anima ñi,

cati ra Isaía can.

16’Cusii ini ndo, vati cha ni ndehe ndo, ta cha ni chini soho ndo. 17Cati ndicha yu chihin ndo ti nu ni quichi quivi tuvi xaan ra ni cahan cuenda ra Ndioo, ta tuvi xaan ñivi savaha cuhva cati ra Ndioo―tuvi ñican cuni xaan ñi ndehe ñi cuhva ndehe maan ndo, soco ña ni ndehe ñi. Cuni xaan ñi cuni soho ñi cuhva chini soho ndo, soco ña ni chini soho ñi.

Chaha ra Jesuu cuenda ñaan tuhun cuu tuhun chata cuati ra chiti can

(Mr. 4.13‑20; Lc. 8.11‑15)

18[Ni vii cahan ra Jesuu chi ñivi sacuaha chi ra:]

’Cha ni chini soho ndo tuhun yoso cuhva iyo ra chata cuati chiti. 19Tu cua cuni soho ñivi tuhun yoso cuhva cua cundaca ñahan ra iyo iti siqui, ta ña cua cutuni ini ñi tuhun can, cua quichi run cuihna, ta cua sanaan run cha chini soho ñivi can. Ñican cuu sava ta cua chiti can cha quehni nu iti. 20Iyo inga ñivi chini soho tuhun can, ta quii xaan cusii ini ñi chini ñi chi chi. Ñican cuu sava ta cua chiti quehni nu iyo yuu can, 21ta ñahni yoho chi cha vaha. Suhva quivi ni ndunahan ñi, ta quechaha ndehe ñi tu ndoho. Quechaha cuni cani tahan ñivi chi ñi, vati chinu ini ñi tuhun can, ta quii xaan ndoyo ñuhun ñi. 22Iyo tahan inga ñivi tasoho tuhun can, soco saxini ñi yoso cuhva iyo ñivi ñuñivi, ta cuni ñi cha cua coo tahan xuhun ñi. Tacan, ta ña cuni ca ñi cuni soho ñi tuhun can, ta ñahni cha cuu sava ta cua chiti can cua coo chi ñi. Ñican cuu sava ta cua chiti ni quehni nu iyo iñu can. 23Ta ñivi tasoho tuhun can, ta cutuni ini ñi chi chi, ta savaha ñi cha vaha―ñican cuu sava ta cua chiti ni quehni ñuhun vaha, ta cana chiti chi. Iyo chi chaha ciendu chiti chi, ta iyo chi chaha uni xico chiti chi, ta iyo chi chaha oco uchi chiti chi ―cati ra Jesuu chi ñi.

Cahan ra Jesuu cuhva cuenda cuhu ña vaha

24Cahan ndico ra Jesuu inga cuhva chi ñi, ta quechaha cati ra ti:

―Nu cua cundaca ñahan ra iyo iti siqui andivi cuu sava ni ta cua iin rai, ta tachi ra chiti vaha chiqui ra. 25Tacan cuu, ta hora ni quixi ñivi quichi iin ra cuxaan ini chi ra, ta tachi tahan run chiti cuhu ña vaha nu tachi ra chiti trigu can, ta cuahan ndico run. 26Cana itu can, ta quee chiti chi, ta sa cana tahan maan cuhu ña vaha can. 27Tacan cuu, ta cuahan ra musu can, ta quechaha nducu tuhun ra ta ra chi chitoho ra ti: “Ra chahnu, ¿atu ña tachi cun chiti vaha chiqui cun? ¿Ñacu cana xaan cuhu ña vaha?” cati ra ta ra, 28ta cati ndico ra chi ra ta ra ti: “Cuxaan ini ñivi chihin yu, ta savaha ñi chacan,” cati ra. Nducu tuhun ndico musu ra chi ra ti: “¿Atu cuni cun cha cua cuhun ndi, ta cua tuhun ndi cuhu can?” 29Ta cati ndico ra chi ra ta ra ti: “Ña cua savaha ndo chacan, coto cua tuhun tahan ndo cha vaha chi cha ña vaha. 30Saña ndo. Na cua cuahnu nduvi chi icaa ni nda cua nda quivi cua canihin yo chi chi. Quivi can cua cati yu chi ra cua canihin chi chi ti cahnda xihna ra cuhu can, ta cuhni ra chi chi, ta cahmi ra chi chi. Tacan, ta sa cua canihin vaha ra chiti can, ta cua tivaha ra chi chi tichi yaca yu,” cua cati yu, cati ra ―cati ra Jesuu chi ñi.

Cahan ra Jesuu cuhva chiti motasa

(Mr. 4.30‑32; Lc. 13.18‑19)

31Inga cuhva cahan ndico ra Jesuu chi ñivi can. Cati ra ti:

―Nu cua cundaca ñahan ra iyo iti siqui andivi cuu sava ni ta cua iin chiti motasa. Quihin iin rai chiti can, ta tachi ra chi chi chiqui ra. 32Cuati xaan chiti can, soco chahnu chi, ta cahnu xaan yutun cuu chi. Chacan cuu cha quichi ri saa, ta savaha ri taca ri soco chi. Tacan cati ra Jesuu, [vati cua ndutuvi ñivi quihvi cuenda ra Ndioo].

Cahan ra Jesuu cuhva levadura

(Lc. 13.20‑21)

33Inga ndico cuhva cahan ra Jesuu chi ñican. Cati ra ti:

―Nu cua cundaca ñahan ra iyo iti siqui andivi cuu sava ta cua iin nduta cha sanandaa yuti paan cha quihin iin ñahan. Tihi ña chi chi tichi uni cuhva yuti paan, ta chinu xico chi niniin yuti paan can. Tacan cati ra Jesuu, [vati cua coto ñivi yoso cuhva cua cundaca ñahan ra Ndioo nini cahnu nu ñuhun ñuñivi].

Mani chi cuhva cahan ra Jesuu chi ñivi

(Mr. 4.33‑34)

34Ndihi cuhva can cahan ra Jesuu chi ñivi can. 35Chacan cuu cha ni queta tuhun cuhva ni cati ra cahan cuenda ra Ndioo tiempu chahnu, vati cati ra cuenda ra Jesuu ti:

Chi cuhva ni cua cahan ra.

Cua cuhva ra cuenda ndihi tuhun cha indi xehe nda ni xihna cuii quivi ni tiso ra Ndioo ñuhun ñuñivi ya,

cati ra ni cahan cuenda ra Ndioo.

Chaha ra Jesuu cuenda ñaan tuhun cuu tuhun ni chacoo cuhu ña vaha chi trigu can

36Tacan cuu, ta quee ra Jesuu nu iyo ñivi can, ta cuahan ra. Queta ra vehe, ta queta tahan ra sacuaha chi ra nu iyo ra, ta quechaha cati ra ta ra ti:

―Na cua cuhva cun cuenda chi ndi ñaan tuhun cuu tuhun cha iyo cuhu ña vaha chi chiti trigu can icaa ni ―cati ra ta ra.

37Ta cati ndico ra Jesuu chi ra ta ra ti:

―Ra cuu sehe ñivi cuu ra tachi chiti vaha, 38ta chiqui ra cuu sava ta cua ñuhun ñuñivi ya. Ñivi iyo cuenda ra cua cundaca ñahan cuu chiti vaha can, ta ñivi iyo cuenda run savaha ndavaha ni cuu chiti cuhu ña vaha can, 39ta run cuihna cuu run cuxaan ini, ta tachi run chiti cuhu can. Quivi cua canihin vaha ra ta ra chiti can cuu quivi cua cundihi quivi ya, ta ra tatun Ndioo cuu ra cua canihin vaha chiti. 40Cuhva satahan ra ta ra cuhu can, ta chahmi ra ta ra chi chi―cuhva can cua coo chi nu cua cundihi quivi ya, [vati cua cutuni ñivi ndacu ndavaha ni]. 41Cua tava tiñu ra cuu sehe ñivi chi ra tatun Ndioo, ta cua sacuiti ra ta ra chi ndihi ñivi ndacu ndavaha ni nu iyo ñivi ra, 42ta cua tihi ra ta ra chi ñi nu cayu ñuhun. Ican cua coo tu cuihya ini chi ñi, ta cua ndahyu chaa ñi. 43Quivi can cua coo ñivi ni chacoso vaha anima nu cua cundaca ñahan sutu ñi, ta taqui xaan cua cuu ñi cuhva taqui tuun ri nicandi. Na cua taa vaha ndo soho ndo.

Cahan ra Jesuu cuhva xuhun cha indi xehe

44[Ni vii cahan ra Jesuu chi ra sacuaha chi ra ti:]

’Nu cua cundaca ñahan ra iyo iti siqui andivi cuu sava ni ta cua xuhun cha indi xehe chiqui. Nanihin iin rai chi chi, ta tixehe ndico tucu ra chi chi. Cusii ini ra, ta cuahan ra, ta xico ra ndihi cha iyo chi ra, ta sata ra ñuhun can.

Cahan ra Jesuu cuhva perla taqui vaha

45[Ni vii cahan ra Jesuu chi ra sacuaha chi ra ti:]

’Nu cua cundaca ñahan ra iyo iti siqui andivi cuu sava ta cua iin ra nanducu perla vaha ndicha, vati cua sata ra chi chi. 46Nanihin ra iin cha yahvi xaan. Tacan cuu, ta cuahan ra, ta xico ra ndihi cuii cha iyo chi ra, ta sata ra perla can.

Cahan ra Jesuu cuhva taraya

47[Ni vii cahan ra Jesuu chi ra sacuaha chi ra ti:]

’Nu cua cundaca ñahan ra iyo iti siqui andivi cuu sava ta cua iin taraya. Cani ra ta ra taraya can nu tañuhun, ta tacan tiin ra ndihi nuun ri tiaca can. 48Chitu maan taraya can, ta xita ra chi chi nda cua nda nu ñuhun, ta ndaa ra nacachi ra chi ri vaha, soco savita ra chi ri ña vaha. 49Ta ni cuhva cua savaha ra Ndioo nu cua cundihi quivi ya. Cua quee ra tatun Ndioo, ta cua sachiyo ra ta ra chi ñivi ndavaha ni nu iyo ñivi cha iyo vaha. 50Chi ñivi ndavaha ni can cua tihi ra ta ra nu cayu ñuhun. Tican cua coo tu cuihya ini chi ñi, ta cua ndahyu chaa ñi, vati cua ndehe ñi tu ndoho.

51[Ni vii cahan ra Jesuu chi ra sacuaha chi ra,] ta nducu tuhun ra chi ra ta ra ti:

―¿Atu cutuni ini ndo ndihi cuhva can?

Ta cati ndico ra ta ra ti:

―Cutuni ini ndi.

52Ta cati ra ti:

―Chacan cuu cha ndihi ñivi sacuaha yoso cuhva iyo nu cua cundaca ñahan ra iyo iti siqui andivi cuu sava ta cua iin rai xu vehe, ta tava ra cha chaa, ta tava ra cha chahnu nu indi cha vaha cha iyo chi ra. Tacan cati ra Jesuu, [vati cua cutuni ini ñivi sacuaha chi ra tuhun ña ta coto ñivi nu ni quichi quivi, ta cua cutuni tahan ini ñi tuhun cha ni chito ñivi tiempu chahnu].

Cuahan ra Jesuu iti ñuun Nazaret

(Mr. 6.1‑6; Lc. 4.16‑30)

53Cha ndihi cahan ra Jesuu cuhva can, ta quee ra cuahan ra. 54Queta ra ñuun ra, ta quechaha sacuaha ra chi ñivi can tichi ve ñuhun ñi. Chacan cuu cha iyo cuni ñi, ta quechaha nducu tuhun ñi chi tahan ñi ti:

―¿Yoo chaha cha chini tuni cha cahan rahya? ¿Yoo chaha tu ndee ini cha ni savaha ra cuhva cahnu xaan can? 55Sehe ra sata vitu ñuun yo chi ra. Sihi ra cuu ña María ya, ta yani ra cuu ra Jacobo chi ra José chi ra Simón chi ra Juda. 56Iyo ndihi cuhva ra chi yo ―cati ñi ta ñi chi tahan ñi, 57ta ña chaa ini ñi chi ra Jesuu.

Ta cati ndico ra chi ñi ti:

―Sacahnu ndihi ñivi chi iin ra cahan cuenda ra Ndioo. Iin tuhun ni ñuun ra ta iin tuhun ni vehe ra ña sacahnu ñivi chi ra ―cati ra.

58Ña ni savaha ra Jesuu cha cahnu xaan tican, vati ña chinu ini ñivi can chi ra.

Currently Selected:

TUTU MATEO 13: mio

Highlight

Copy