Ticuna - 1986 WBT (NT) Drama

Rü guxü̃ma ga yema ãẽ̱xgacügü rü inachigü, rü ãẽ̱xgacü ga Rómacüã̱x ga Pirátuxü̃tawa Ngechuchuxü̃ nagagü.
Rü yéma Pirátupe̱xewa inanaxügüe nax Ngechuchuxü̃ yaxugüexü̃. Rü ñanagürügü: —Ñaa yatü rü nüxü̃ itayangaugü nax nanuexẽẽãxü̃ i torü duü̃xü̃gü. Rü nüxü̃ nixu nax tama namexü̃ nax ãẽ̱xgacü ya Rómawa ngẽxmacüaxü̃́ tanaxütanüxü̃ i diẽru. Rü nügü nixu nax nüma yixĩxü̃ i torü ãẽ̱xgacü i Cristu —﻿ñanagürügü.
Rü yexguma ga Pirátu rü Ngechuchuna naca rü ñanagürü: —¿Cuma quixĩxü̃ i Yudíugüarü ãẽ̱xgacü? —﻿ñanagürü. Rü Ngechuchu nanangãxü̃ rü ñanagürü: —Ngẽma nüxü̃ quixuxü̃ chixĩ i chomax —﻿ñanagürü.
Rü yexguma ga Pirátu rü ñanagürü nüxü̃ ga yema chacherdótegüarü ãẽ̱xgacügü rü togü ga duü̃xü̃gü: —Cha̱u̱xca̱x rü taxuxü̃ma i chixexü̃ naxü i ñaa yatü —﻿ñanagürü.
Natürü nümagü rü yexeraãcü Ngechuchuxü̃ nixugüeama, rü ñanagürügü: —Nüma rü guxü̃ma i Yudéaanewa rü norü ngu̱xẽẽtaemaxã nananuexẽxẽ i duü̃xü̃gü. Rü Gariréaanewa inanaxügü ga yemaacü nax duü̃xü̃güxü̃ nangúexẽẽxü̃, rü ngẽmaãcü nanaxü ñu̱xmata núma Yudéaanewa nangu —﻿ñanagürügü.

Rü yexguma yemaxü̃ naxĩnügu ga Pirátu, rü duü̃xü̃güna naca rü aixcüma Gariréaanecüã̱x yixĩ ga Ngechuchu.
Rü yexguma Pirátu nüxü̃ ĩnügu ga aixcüma Gariréaanecüã̱x nax yixĩxü̃ ga Ngechuchu rü Gariréaanearü ãẽ̱xgacü ga Eródexü̃tawa nanamu, yerü yema ngunexü̃gügu rü Yerucharéü̃wa nayexma ga Eróde.
Rü yexguma Ngechuchuxü̃ nada̱u̱xgu ga Eróde rü nataãẽxü̃chi. Yerü ü̃paamaãcü poraãcü nüxü̃ nadauxchaü̃, yerü nüxü̃ naxĩnü ga nachiga. Rü ínanangu̱xẽxẽ nax nüxü̃ nadauxü̃ nax nape̱xewa naxüaxü̃ ga wüxi ga mexü̃ ga taxü̃ ga Tupanaarü poramaxã naxüxü̃.
Rü muẽ̱xpü̱xcüna Ngechuchuna naca ga Eróde. Natürü Ngechuchu rü tama nanangãxü̃.
Rü yéma nayexmagü ta ga chacherdótegüarü ãẽ̱xgacügü rü yema ngúexẽẽruü̃gü ga Moichéarü mugüwa ngu̱xẽẽtaegüxü̃. Rü nümagü rü poraãcü Ngechuchuxü̃ ínaxuaxü̃gü.
Rü yexguma ga Eróde rü norü churaragü rü poraãcü chixri Ngechuchumaxã nachopetü, rü nagu nidauxcüraxü̃gü. Rü wüxi ga naxchiru ga mexẽchixü̃gu nayacu̱xẽẽgü nax nüxü̃ nacugüexü̃ca̱x. Rü yemawena ga Eróde rü wenaxarü Pirátuxü̃ta Ngechuchuxü̃ namu.
Rü woo ü̃paacü ga Pirátu rü Eródemaxã nügüchi nax naxaiexü̃, natürü yema ngunexü̃gu nixĩ ga nügümaxã nangüxmüexü̃.


Rü yexguma ga Pirátu rü nanangutaque̱xexẽxẽ ga yema chacherdótegüarü ãẽ̱xgacügü, rü yema Yudíugüarü ãẽ̱xgacügü, rü guxü̃ma ga duü̃xü̃gü ga yéma yexmagüxü̃.
Rü Pirátu ñanagürü nüxü̃: —Pema nua cha̱u̱xca̱x penaga i ñaa yatü, rü nüxü̃ pixu nax nanuexẽẽãxü̃ i duü̃xü̃gü. Natürü pepe̱xewa nüxna chaca i ngẽmachiga rü taxuxü̃ma nawa ichayangau i ngẽma chixexü̃ i naxca̱x ípenaxuaxü̃xü̃.
Rü Eróde rü ta taxuxü̃ma nawa inayangau i ngẽma chixexü̃, rü ngẽmaca̱x wenaxarü taxca̱x nanamuegu. Rü dücax, taxuxü̃ma i chixexü̃ naxü nax ngẽmagagu nayuxü̃ca̱x.
Rü ngẽmaca̱x chorü churaragüxü̃ tá chamu nax nacua̱i̱xgüãxü̃ca̱x, rü ñu̱xũchi tá chayange̱x —﻿ñanagürü.
(Rü nüma ga Pirátu rü guxü̃guma ga yexguma yema petawa nanguuxü̃gu rü duü̃xü̃güxü̃ nataãẽxẽẽchaü̃ namaxã ga nax yange̱xãxü̃ ga wüxi ga poxcuxü̃.)
Natürü guxü̃ma ga yema duü̃xü̃gü rü wüxigu inanaxügüe ga aita nax naxüexü̃. Rü ñanagürügü: —¡Yama̱x i ngẽma Ngechuchu! ¡Rü Barabáxü̃ ínanguxuchixẽxẽ! —﻿ñanagürügü.
Rü yema Barabá rü napoxcu yerü ü̃paacü Yerucharéü̃wa ãẽ̱xgacümaxã nananuexẽxẽ ga duü̃xü̃gü, rü ñu̱xũchi namáeta.
Natürü ga Pirátu rü wenaxarü duü̃xü̃gümaxã nidexa, yerü nüma rü Ngechuchuxü̃ ningéxchaü̃.
Natürü ga nümagü rü yexeraãcü aita naxüe rü ñanagürügü: —¡Curuchawa yapota! ¡Curuchawa yapota! —﻿ñanagürügü.
Rü Pirátu norü tomaepü̱xcüna duü̃xü̃gümaxã nidexa, rü ñanagürü: —Dücax, ¿ta̱xacürü chixexü̃ ẽ̱xna naxü? Choma rü taxuxü̃ma i chixexü̃xü̃ nawa ichayangau nax ngẽmaca̱x chanayuxẽẽxü̃. Rü chorü churaragüxü̃ tá chamu nax nacua̱i̱xgüãxü̃ca̱x, rü ñu̱xũchi tá chayange̱x —﻿ñanagürü.
Natürü nümagü rü yexeraãcü aita naxüeama, rü naxca̱x ínacagü nax curuchawa yapotaãxü̃ca̱x. Rü yema nax nayexeragüamaxü̃ ga nümagü rü düxwa ga Pirátu rü naga naxĩnü.
Rü nüma ga Pirátu rü norü churaragüxü̃ namu nax naxügüã̱xü̃ca̱x ga yema duü̃xü̃gü naxwa̱xegüxü̃.
Rü Barabáxü̃ ninge̱x, yerü yema nixĩ ga nümagü naxca̱x ícagüxü̃. Rü yema Barabá nixĩ ga poxcuxü̃ naxca̱x nax duü̃xü̃güxü̃ ãẽ̱xgacümaxã nanuẽxẽẽxü̃ rü namáetaxü̃. Rü yexguma ga Pirátu rü nüxna Ngechuchuxü̃ namu nax namaxã naxügüã̱xü̃ca̱x ga yema nümagü nanaxwa̱xegüxü̃.


Rü Ngechuchuxü̃ nigagü nax curuchawa yanapotagüãxü̃ca̱x. Rü yexguma yagagüãyane, rü yexma namagu nüxü̃ nangaugü ga wüxi ga yatü ga Chirénecüã̱x ga naanewa ne ũcü. Rü Chimóü̃ nixĩ ga naéga. Rü Chimóü̃xü̃ niyauxgü, rü naatügu ngĩxü̃ naxǘnagügü ga curucha nax Ngechuchuwe ngĩxü̃ nangexü̃ca̱x.
Rü muxü̃ma ga duü̃xü̃gü rü nawe narüxĩ. Rü yema duü̃xü̃gütanüwa nayexmagü ga muxü̃ma ga ngexü̃gü ga auxexü̃ rü aita üexü̃, yerü Ngechuchuca̱x nangechaü̃gü.
Natürü ga Ngechuchu rü yema ngexü̃güxü̃ nadawenü, rü ñanagürü nüxü̃: —Pa Ngecügüx, Pa Yerucharéü̃cüã̱x ¡taxṹ i cha̱u̱xca̱x pexauxexü̃, natürü pegüca̱xtama pexauxe rü pexacügüca̱x!
Erü nawa tá nangu i ngunexü̃gü i nagu ñagüxü̃ tá i duü̃xü̃gü: “Tataãẽgü ya yíxema ngexegü ya taxuacüma ãxacügüxe, rü taguma íxraxacügüxe, rü taguma mãĩxãcügüxe”, ñagüxü̃.
Rü ngẽxguma ínangugügu i ngẽma ngunexü̃gü rü duü̃xü̃gü rü tá ma̱xpǘnegüxü̃ naca̱a̱xü̃gü rü ñanagürügü tá: “¡Toétügu rübuemü!” ñanagürügü tá. Rü tá ngüchitaerugüxü̃xü̃ naca̱a̱xü̃gü, rü ñanagürügü tá: “¡Toxü̃ idüxétügü!” ñanagürügü tá.
Rü ñu̱xma nax ñaa chixexü̃ chomaxã naxügüxü̃ woo taxuxü̃ma i chixexü̃ chaxüchiréxü̃, ¿rü ñuxãcü tá namaxã nachopetü i ngẽma duü̃xü̃gü i aixcüma chixexü̃ ügüxü̃? —﻿ñanagürü ga Ngechuchu.
Rü yéma nanagagü ta ga taxre ga ngĩ́ta̱xagüxü̃ ga máetagüxü̃ nax Ngechuchurüxü̃ curuchawa yanapotagüãxü̃ca̱x.
Rü yexguma nawa nangugügu ga yema nachica ga Duü̃xẽeruchina̱xãgu ãégaxü̃, rü yéma curuchawa Ngechuchuxü̃ nipotagü. Rü yema taxre ga máetagüxü̃ rü ta Ngechuchurüxü̃ curuchawa nipotagü, wüxi ga norü tügünecüwawa rü to ga norü to̱xwecüwawa.
Rü yexguma Ngechuchuxü̃ curuchawa íyapotagüyane, rü ñanagürü ga Ngechuchu: —Pa Chaunatüx, ¡nüxü̃ nangechaü̃ i ñaa duü̃xü̃gü, erü tama nüxü̃ nacua̱xgü nax ta̱xacürü chixexü̃ naxüexü̃! —﻿ñanagürü. Rü yema churaragü rü nanade ga Ngechuchuchiru. Rü ñu̱xũchi wüxi ga diẽru ngĩxü̃ nañanagügü nax yemawa nüxü̃ nacua̱xgüxü̃ca̱x nax texéarü tá yixĩxü̃ ga yema Ngechuchuchiru.
Rü yema duü̃xü̃gü rü yéma inarüdaunü. Natürü yema Yudíugüarü ãẽ̱xgacügü rü Ngechuchuxü̃ nacugüe, rü ñanagürügü: —Nüma rü togüxü̃ namaxẽxẽxẽ. ¡Ẽcü, ñu̱xma rü nügütama namaxẽxẽ ega aixcüma Cristu ya Tupana nüxü̃ unetacü yixĩxgu! —﻿ñanagürügü.
Rü yema churaragü rü ta Ngechuchuxü̃ nacugüe. Rü naxü̃tawa naxĩ, rü nüxna nanaxã ga bínu ga üxchíücü.
Rü ñanagürügü nüxü̃: —Ega Yudíugüarü ãẽ̱xgacü quixĩxgu, ¡rü cugütama rüngü̃xẽxẽ i ñu̱xmax, nax ícunguxuchixü̃ca̱x! —﻿ñanagürügü.
Rü norü curuchatape̱xewa nipota ga wüxi ga mürapewaxacü ga ãégatachinüxü̃ ga Griégugügawa rü Rómacüã̱xgügawa rü Yudíugügawa ümatüxü̃ ga ñaxü̃: “Daa nixĩ ya Yudíugüarü Ãẽ̱xgacü”, ñaxü̃.
Rü wüxi ga yema máẽtaxü̃ ga naxrüxü̃ curuchawa ipotaxü̃ rü Ngechuchumaxã naguxchiga, rü ñanagürü: —Ega aixcüma Cristu quixĩxgu, ¡rü cugütama rüngü̃xẽxẽ nax ícunguxuchixü̃ca̱x, rü toxü̃ rü ta rüngü̃xẽxẽ nax ítanguxü̃xü̃ca̱x! —﻿ñanagürü.
Natürü ga yema to ga máẽtaxü̃ rü namücüxü̃ ínangaxüchiama, rü ñanagürü nüxü̃: —Cuma rü naxrüxü̃ nax curuchawa quipotachiréxü̃, ¿rü ngẽxguma rü ta tama Tupanaxü̃ cumuü̃xü̃?
Yixema rü name nixĩ nax ngúxü̃ ingegüxü̃ erü tagagutama nixĩ i ngúxü̃ ingegüxü̃ erü ngẽma nixĩ i tórü natanü naxca̱x ga yema chixexü̃ ga ixügüxü̃. Natürü daa yatü rü taxuxü̃ma i chixexü̃ naxü —﻿ñanagürü.
Rü yexguma rü ñanagürü: —Pa Ngechuchux, ¡choxna nacua̱xãchi i ngẽxguma wenaxarü núma cuxũxgu rü ãẽ̱xgacüxü̃ ícunguxgu! —﻿ñanagürü.
Rü Ngechuchu nanangãxü̃ rü ñanagürü: —Aixcüma cumaxã nüxü̃ chixu rü ñomatátama i ngunexü̃gu chomaxã cungexma i daxũguxü̃ i naanewa —﻿ñanagürü.


Rü yexguma tocuchiwa nanguxgu rü guxü̃wama naxẽane ñu̱xmata tomaepü̱xarü orawa nangu ga yáuanecü.
Rü ga üa̱xcü rü nixo. Rü Tupanapata ga taxü̃nearü tüyemachiü̃xü̃ rü ngãxü̃gu narügáute.
Rü yexguma ga Ngechuchu rü poraãcü aita naxü rü ñanagürü: —Pa Chaunatüx, cuxme̱xwa chanange̱x i chauãxẽ —﻿ñanagürü. Rü yema ñaxguwena rü nayu.
Rü yexguma yema churaragüarü ãẽ̱xgacü ga Rómacüã̱x nüxü̃ da̱u̱xgu ga yema ngupetüxü̃, rü Tupanaxü̃ nicua̱xüxü̃, rü ñanagürü: —Aixcüma ñaa yatü rü taxuxü̃ma i chixexü̃ naxü —﻿ñanagürü.
Rü guxü̃ma ga yema duü̃xü̃gü ga yéma yexmagüxü̃ rü nüxü̃ daugüxü̃ ga yema ngupetüxü̃, rü norü ngechaü̃maxã nügü napaxremügü rü yemaacü napataca̱x nawoegu.
Natürü guxü̃ma ga yema duü̃xü̃gü ga Ngechuchuxü̃ cua̱xgüxü̃ rü yáxü̃watama nüxü̃ narüdaunü ga yema ngupetüxü̃. Rü yema duü̃xü̃gütanüwa iyexmagü ga yema ngecügü ga Ngechuchuwe rüxĩcü ga yexguma Gariréaanewa ne naxũxgu.


Rü nayexma ga wüxi ga yatü ga Yudéaanewa yexmane ga ĩane ga Arimatéacüã̱x, rü Yúche nixĩ ga naéga. Rü nüma rü natanüxü̃ nixĩ ga yema Yudíugüarü Ãẽ̱xgacügütücumü, natürü tama norü me nixĩ ga yema Ngechuchumaxã naxügüxü̃ ga yema togü ga namücügü ga ãẽ̱xgacügü. Rü nüma rü poraãcü ínanangu̱xẽxẽ nax ínanguxü̃ ga Tupana nax ãẽ̱xgacü yixĩxü̃ca̱x.
Rü nüma ga Yúche rü Pirátuxü̃tawa naxũ, rü Ngechuchuxü̃neca̱x ínayaca.
Rü curuchawa nayayaxu ga Ngechuchuxü̃ne, rü wüxi ga naxchápenüxü̃ ga línunaxca̱xmaxã nananuquegü. Rü wüxi ga nuta ga tacüwa yacaxmaxü̃xü̃gu nayanaxücuchi. Rü yema naxmaxü̃ rü nayexwacaxü̃, rü taguma texéxü̃ nagu yaxǘcuchigüxü̃ nixĩ.
Rü yema nixĩ ga ngunexü̃ ga nagu Yudíugü nügü imexẽẽgüxü̃ naxca̱x ga ngü̃xchigaarü ngunexü̃. Rü yexguma marü nayáuane, rü íxraxü̃ nataxu nax inaxügüxü̃ ga ngü̃xchigaarü ngunexü̃.
Rü yema ngecügü ga Ngechuchumaxã Gariréaanewa ne ĩcü, rü Ngechuchuxü̃ íyaxǘcuchigüxü̃wa ixĩ, rü nüxü̃ idaugü ga naxmaxü̃ nax ñuxãcü yaxǘcuchigüãxü̃ ga naxü̃ne.
Rü yexguma ngĩpatawa nangugügu, rü ínamexẽẽgü ga pumara rü chíxü̃. Rü irüngü̃gü ga ngü̃xchigaarü ngunexü̃gu, yerü yema nixĩ ga Tupanaarü mu.

Escolta Ore i mexü̃ ga Luca ümatüxü̃ 23