Yala - 1979 BSNIG (NT) Non Drama

I̍chi̍chɛ ɔla̍ā lā che ɔ̄chī nīi e̍ ge̍ē ya̍ Ɔwɔ̄wīyā yī Owu̍lā ma̍ a̍nɛ. Iji̍sɔ̄ɔsi jo̍ōkū hīka yɛ̄grāa ɔ̍lɔ de gbajɛ nīi anɔ̍lɔ ge̍ē pīya ē hī yɛchɛ nūma̍ ē dikpo̍ ē ba̍ A̍dā yī anu̍ mɛ̍. O̍ ē yɔ̍ɔhɔtū yī āchɛ wa̍a̍ nīi - āchɛ yī nū amu yɛchɛ ma̍ myɛ̄grāa-myɛ̄grāa, ē ya̍ i̍ngɔ̍ɔ kpɛɛ ge̍ē ku ɔbɔ̍ɔ̄ba̍ yī nū.
Yɛ̄grāa ɔla̍ā, Iji̍sɔ̄ɔsi ba̍la a̍chi̍kpo̍ yī nū gblāa yɛ ē re̍ ojōre̍ yī ɔ̄nɛ̄. Ɔngūwɛ̄gā ya̍ nīi Iju̍dasi ɔyi̍ yī Isa̍yi̍mɔ̄ɔn Isikɛ̍rīyɔti de pīya ɔ̄chɛ ɔchɔ̄ɔwɛ tū Iji̍sɔ̄ɔsi mɛ̍. Iji̍sɔ̄ɔsi jo̍ōkū wa̍a̍ hīka Ɔwɔ A̍dā yī anu̍ ɔ̍lɔ de ɔjāha̍-ɔjāha̍ wa̍a̍ tū anu̍ la abɔ̄. O̍ jo̍ōkū hīka anɔ̍lɔ bū ba̍la Ɔwɔ, anɔ̍lɔ chī pīya yɛ gāa dikpo̍ba̍ Ɔwɔ. Wu̍chē yī ɔla̍ā, Iji̍sɔ̄ɔsi nīichō hī okpōkōlō nīi e̍ gblāa re̍ ojōre̍ ma̍, de aru̍ nīi o̍ ru la ichō ma̍ wu̍, nāa a̍pu miya tū la ohi̍. O̍ kɔ̄ yenyi tū la u̍kpu̍ūhā ɔnabɔ̄ gāa ge̍ kū abɔ̍ɔ ē na a̍chi̍kpo̍ yī nū ikpo̍. O̍ yɛ ē bī a̍pu ɔla̍ā nīi o̍ de miya tū ma̍ ē ngū wā yenyi cha̍cha̍cha̍. O̍ gbajɛ ga ɛbɛ yī Isa̍yi̍mɔ̄ɔn nīi re̍ka Ipi̍ta ma̍, Isa̍yi̍mɔ̄ɔn che ɔ̍ ikpo̍ ka ɔ̍lɔ ge̍ē na anu̍ ikpo̍, Ādā?
Iji̍sɔ̄ɔsi da ɔ̍ ka ɔ̍lɔ i̍ je̍ ɔjā nīi anɔ̍lɔ yɛ ma̍ ē ya̍ ma̍ ni̍. Ɔ̍lɔ chī ge̍ē jo̍ōkū we̍.
Ipi̍ta ka ɔ̍lɔ ge̍ īchāha̍-īchāha̍! Ɔ̍lɔ i̍ ge̍ē na anu̍ ikpo̍ i̍ngɔ̍ɔ ge̍ē gbo̍ ni̍!
Iji̍sɔ̄ɔsi da Ipi̍ta hīka, anɔ̍lɔ i̍ ge̍ na ɔ̍lɔ ikpo̍ ni̍, ɔ̍lɔma̍ ɔ̍lɔ i̍ ge̍ē re̍ka a̍chi̍kpo̍ yī anu̍ ē gɛ ni̍.
Isa̍yi̍mɔ̄ɔn Ipi̍ta ka bɛ̍ɛ̄nɛ̄ ka ɔ̍lɔ ge̍ Ādā! Ɔ̍lɔ ge̍ e̍e na anu̍ ikpi̍kpo̍ ka̍ta̍ ni̍. Ɔ̍lɔ ge̍ na anu̍ abɔ̄ ba̍la lɛhu̍ i̍ngi̍ngɔ̍ɔ gɛ!
Iji̍sɔ̄ɔsi koko̍o de wa̍ bɛ̍ɛ̄nɛ̄ hīka, “Ala̍ ma̍ gɛ ko̍ō! Ɔ̄chɛ ge̍ gwīyē mɛ̍, o̍ re̍ka o̍ ngma̍ cha̍cha̍ mɛ̍. O̍ i̍ gba̍a ē na ɛbɛha̍ lɛ̍kɛ̍kɔ̍ ē gɛ ni̍, ɔ̍chi̍kpa̍kpa̍ ikpo̍. Ala̍ wa̍a̍ ngma̍ cha̍ri̍cha̍ri̍, ɔ̍chi̍kpa̍kpa̍ ɔ̄chɛ ūkpo̍he.” Iji̍sɔ̄ɔsi je̍ ɔ̄chɛ nīi ge̍ē chɔ̄ɔwɛ ē tū ɔ̄ ma̍; anu̍ - ohu̍ nīi o̍ ka hīka ɛ̍lɛ wa̍a̍ ɛ̍lɛ ngma̍ cha̍ri̍cha̍ri̍, ɔ̍chi̍kpa̍kpa̍ ɔ̄chɛ ūkpo̍he a̍nɛ.
Iji̍sɔ̄ɔsi de wa̍ ikpo̍ na wa̍a̍ ma̍, o̍ chōo̍chē de aru̍ oru la ichō yī nū nāa ru bɛ̍ɛ̄nɛ̄. O̍ ku̍chē pīya ge̍ hyāhɔ̄ la ɛbɛ yī nū abɔ̍ɔ la okpōkōlō. O̍ da wa̍ bɛ̍ɛ̄nɛ̄ hīka, “Ala̍ je̍ ochi̍chi̍ yī lɛlā nīi n ya̍ tāa ala̍ hɔ̄ ma̍ ma̍? Je̍ka aa̍ ala̍ ē hī u ka Ɔngūlɛ̄lā, ala̍ ē chī hī u ka Ādā. Ɔla̍ā ku i̍ngɔ̍ɔ wu̍chē oji̍ nɛ, ami - ɔ̄chɛ i̍ngɔ̍ɔ nɛ. Ami - Ādādā yī ala̍ ba̍la Ɔngūlɛ̄lā yī ala̍ a̍nɛ, n chī na ala̍ ikpo̍ i̍gba̍a. Ala̍ titi, ala̍ ā na ɔ̍nyīnū ikpo̍ i̍ngi̍ngɔ̍ɔ bɛ̍ɛ̄nɛ̄. Igbla yī lɛlā nīi n de lā aa̍ de ala̍ a̍nɛ. Ala̍ ā ya̍ i̍ngɔ̍ɔ ke̍e̍ lɔkɔ nīi n ē ya̍ ma̍ bɛ̍ɛ̄nɛ̄. Lēchi̍-lēchi̍, n ā koko̍o de ala̍. Ɔfiyɛ ɔha̍lɔha̍ ē ga abā yī nū ɔgɔ̄ga ni̍. Ɔyi̍ ɔlɛrɔ̄ ɔha̍lɔha̍ i̍ ē ga ɔ̄chɛ nīi de ɔ̍ tɛ̄rɔ̄ ma̍ ɔgɔ̄ga ni̍. U̍ma̍ama, ala̍ jyɛ̍ɛ̄lā olēchi̍ lēchi̍ nūma̍ mɛ̍. Ala̍ ge̍ē lɛ ɔwɔ̄wīyā mwɛbɛ nīi o̍ ge̍ re̍ka ala̍ de lɛlā olēchi̍ lēchi̍ tū la lɛlā ɔyɔ̍ɔ̄ya̍.
“I̍ lɛlā yī ala̍ wa̍a̍ nīi n yɛ ē ka a̍ni̍. Ami ɔlɔjā je̍ āchɛ nīi n hōhu ma̍. Lɛlā nīi Īpū yī Ɔwɔ ka ma̍ chī ge̍ē de ē pīya ichɛ̄ɛhi, ‘Ɔ̄chɛ nīi - ɔ̄chɛ ore̍ ojōre̍ yī u ma̍ chōo̍chē pīya ūkpɔ̄tū ɔdwɔ̄bi̍ ta̍ u.’ N yɛ ē koko̍o ē de ala̍ u̍ma̍ama o̍bū nīi lɛlā ɔla̍ā ge̍ē ya̍, hɛ̄ɛbɛ nīi ala̍ ge̍ē chɛ̄ku u la yɛ̄grāa ɔla̍ā hīka, ‘Ami - Anu̍ a̍nɛ.’ Lēchi̍-lēchi̍, n ā koko̍o de ala̍! Ɔ̄chɛ nīi ge̍ nāa lɛlā yī ɔ̄chɛ nīi ami de tɛ̄rɔ̄ ma̍, o̍ re̍ka ɔlɔjā nāa lɛlā yī u. Ɔ̄chɛ nīi ge̍ chī nāa lɛlā yī u mɛ̍, o̍ re̍ka ɔlɔjā nāa lɛlā yī ɔ̄chɛ nīi de ami tɛ̄rɔ̄ ma̍.”


Iji̍sɔ̄ɔsi kwɛ̍ɛjī lɛlā nūma̍ ma̍, ūkpɔ̄tū ti̍ya anu̍ tū ɔlamu-ɔlamu. O̍ de ka hwōō de a̍chi̍kpo̍ yī nū hīka ɔ̍lɔ ge̍ lēchi̍! Ɔ̄chɛ ɔha̍ lipu̍ yī ɛ̍lɛ yɛ amu ge̍ē chɔ̄ɔwɛ ē tū anu̍.
A̍chi̍kpo̍ yī nū gblāa abɔ̍ɔ ē ma̍ ɔ̍nyīnū ji chwaa bɛ̍ɛ̄nɛ̄. E̍ i̍ je̍ ɔ̄chɛ labɔ̄-labɔ̄ ni̍ ma̍, e̍ hɛ̍ būū gblāa abɔ̍ɔ. A̍chi̍kpo̍ yī Iji̍sɔ̄ɔsi ɔha̍ nīi ɔhɔtū yī nū ma̍ hɔ̄ abɔ̍ɔ bla̍a Iji̍sɔ̄ɔsi. Isa̍yi̍mɔ̄ɔn Ipi̍ta ya̍ ɔ̄ la īkprīkprī ka ɔ̍lɔ ge̍ che Iji̍sɔ̄ɔsi ikpo̍ yī ɔ̄chɛ nīi ɔ̍lɔ yɛ ē ka ma̍.
A̍chi̍kpo̍ yī Iji̍sɔ̄ɔsi ɔla̍ā gbo kɛ̍ɛ̍ bla̍a Iji̍sɔ̄ɔsi che ɔ̍ ikpo̍ ka ɔ̍lɔ - ɔ̄nyɛ nɛ, Ādā?
Iji̍sɔ̄ɔsi hīya anu̍ ɔkɔ hīka ɔ̍lɔ - ɔ̄chɛ nīi anɔ̍lɔ yɛ ma̍ ge̍ē de ibrɛ̍ɛdi ē ku ɔrɔ̄ o̍bū nāa ē de ɔ̍lɔ ma̍ nɛ. Iji̍sɔ̄ɔsi hɛ̍ ibrɛ̍ɛdi bɛ̍ɛ̄nɛ̄ de ku ɔrɔ̄, nāa de Iju̍dasi nīi - ɔyi̍ yī Isa̍yi̍mɔ̄ɔn Isikɛ̍rīyɔti ma̍. Iju̍dasi nāa ibrɛ̍ɛdi ɔla̍ā ɔpɔ̄ɔpɛ̄ ma̍, Isa̍tan chɛ̄ ga ibi̍īyē yī nū ɔpɔ̄ɔpɛ̄. Iji̍sɔ̄ɔsi da ɔ̍ ka ɔ̍lɔ ge̍ ya̍ ɔjā nīi ɔ̍lɔ yɛ aa̍ ge̍ē ya̍ ma̍ pa̍pa̍ gɛ. Aa̍ wa̍a̍ nīi gblāa la okpōkōlō ɔla̍ā ma̍, ɔ̄chɔ̄chɛ i̍ je̍ ochi̍chi̍ yī ɔjā nīi Iji̍sɔ̄ɔsi ka i̍ngɔ̍ɔ de Iju̍dasi ma̍ ni̍. Iju̍dasi re̍ka ɔ̄chɛ obī riba nīi e̍ ē de okpo ē tū ma̍ a̍nɛ. Wu̍chē yī ɔla̍ā, a̍chi̍kpo̍ yī nū ɛha̍ je̍ka Iji̍sɔ̄ɔsi ɔ̍lɔ ka ɔ̍lɔ ge̍ pīya gāa ge̍ ra̍ ɔjā nīi aɛ̍lɛ ge̍ē re̍ la ɔ̄chī yī ɔwɔ̄wīyā ɔla̍ā ma̍. Kɛ̄ɛ i̍ngɔ̍ɔ ni̍, Iji̍sɔ̄ɔsi ɔ̍lɔ ka ɔ̍lɔ ge̍ gāa ge̍ kɔ̄ ɔjā ɔha̍ de alyeklo̍.
Iju̍dasi nāa Ibrɛ̍ɛdi ɔla̍ā ma̍, o̍ bīyɛchɛ pīya ɔpɔ̄ɔpɛ̄. Otu̍ de bī yɛ̄grāa ɔla̍ā mɛ̍.

Iju̍dasi ku̍ pīya bɛ̍ɛ̄nɛ̄ ma̍, Iji̍sɔ̄ɔsi ka de wa̍ hīka, “U̍ma̍ama nīi rīgā yī Ɔyi̍ yī Ɔngrɔ̄ɔ ge̍ē hi̍yɛchɛ bɛ̍ɛ̄nɛ̄ a̍nɛ. Rīgā yī Ɔwɔ ge̍ē hi̍yɛchɛ ē bū la abɔ̄ yī Ɔyi̍ yī Ɔngrɔ̄ɔ. Rīgā yī Ɔwɔ ge̍ hi̍yɛchɛ gala abɔ̄ yī nū, ɔ̍lɔma̍ Ɔwɔ ge̍ē de rīgā yī Ɔyi̍ yī Ɔngrɔ̄ɔ ē hi̍yɛchɛ la abɔ̄ yī anu̍ ɔlɔjā. Ɔwɔ ge̍ē ya̍ i̍ngɔ̍ɔ ɔpɔ̄ɔpɛ̄. Ayi̍ yī u, n i̍ ge̍ē hɔ̄ amu ē tāa ala̍ kpɛɛ ē gɛ ni̍! Ala̍ chī ge̍ē gāla̍ u. Ɔla̍ā, lɔkɔ nīi n koko̍o de āchɛ yī Iju̍u ma̍, i̍ngi̍ngɔ̍ɔ nīi n ge̍ē koko̍o ē de ala̍ u̍ma̍ama a̍nɛ, ‘Ɛbɛ nīi n pīya yɛ gāa ma̍, ala̍ i̍ ge̍ē wā mɛ ni̍.’ Lihɔ onīpīpɛ̄ nīi n ge̍ē de ē de ala̍ ma̍, hɔ̄ ma̍ a̍nɛ: Ala̍ ā yɔ̍ɔhɔtū yī ɔ̍nyīnū! Lɔkɔ nīi n yɔ̍ɔhɔtū yī ala̍ ma̍, i̍ngi̍ngɔ̍ɔ nīi ala̍ ge̍ē yɔ̍ɔhɔtū yī ɔ̄chɛ ɔha̍ a̍nɛ. Ala̍ ge̍ lɛ ɔhɔtū yī ɔ̍nyīnū, āchɛ wa̍a̍ ge̍ē jo̍ōkū ka ala̍ ɔ̍lɔ - a̍chi̍kpo̍ yī amɔ̍lɔ nɛ.”


Isa̍yi̍mɔ̄ɔn Ipi̍ta che Iji̍sɔ̄ɔsi ikpo̍ hīka aba̍ nīi ɔ̍lɔ pīya yɛ gāa ma̍ Ādā?
Iji̍sɔ̄ɔsi ka de ɔ̍ hīka, “Ɛbɛ nīi n yɛ gāa ma̍, ala̍ i̍ ge̍ē ku u ē gāa u̍ma̍ama ē mɛ ni̍. Īchāha̍ o̍bū nīi ala̍ ge̍ē ku u ē wā a̍nɛ.”
Ipi̍ta che ɔ̍ ikpo̍ hīka, “Oji̍ - ohu̍ nīi n i̍ ge̍ē ku wɔ u̍ma̍ama ē mɛ ni̍ ma̍? N chī chɛ̄ ɔpīyaku̍ lɛhu̍ yī wɔ mɛ̍!”
Iji̍sɔ̄ɔsi hīya anu̍ ɔkɔ hīka, “A ka aɔ̍lɔ chɛ̄ ɔpīyaku̍ lɛhu̍ yī amɔ̍lɔ? Ɔ̍lɔma̍, n ā koko̍o de wɔ gɛ ko̍ō! O̍bū nīi ugū ge̍ē tɛ̄ra̍, a ge̍ē ta̍ahu̍ igbɛta̍ ka aɔ̍lɔ i̍ je̍ amɔ̍lɔ ni̍.”

Escolta Ijɔ̍ɔn 13