Laz Luke (Audio) © Bible Society in Turkey (Kitabı Mukaddes Şirketi) 2020

Lazuri Luk̆a

Laz Luke © Bible Society in Turkey (Kitabı Mukaddes Şirketi) 2020

Dido k̆oçepek çku do çku na miçkinan ambaepeşi oç̆arus kogyoç̆k̆es. Ham ambaepe, geç̆k̆alaşen doni noz̆iremepe muşik do Ğormotişi nenaşi metelepek çku momimçines. Mati ham dulyape geç̆k̆alaşen doni k̆ai-xeşa eşap̆k̆itxi; k̆ai guroni Teofile, hantepe muç̆oti ren heşo mesvareri skanda oç̆arus guris kodolobingoni. Si na dogogures nena isa ren giçkit̆as-ma do haşo bikom.

Yudeaşi mapa İrodişi oras, Aviaşi macumaleris Zaxaria na coxons ar p̆ap̆a kort̆u. Zaxariaşi çiliti Aronepeşen rt̆u do hemus Elisabet̆i coxont̆u. Juriti Ğormotişi tolis ʒ̆ori k̆oçepe rt̆es, Manceşi mteli geçinadupe do oxenonepe muç̆oti nomʒkun heşo ikomt̆es. Elisabet̆i ap̆ark̆e na rt̆uşeni bere var uonurt̆es. Kçini do badi rt̆es.
P̆ap̆obaşi nobeti Aviaşi macumalerişa komoxtudort̆un, Zaxariati Ğormotis oxezmet̆uşeni dixaziru. Adeti na rt̆usteri P̆ap̆apek Manceşi Oxvames namuk buxuris nudvinasen-ya do mutepeş doloxe k̆ura ot̆k̆oçamt̆es, haʒ̆ineris k̆ura Zaxarias kagamuxtu. Mek̆omişuşi oras mteli xalk̆ik Oxvameşi gale ixvamamt̆es.
Hem oras, Manceşi ar melaike Zaxarias keʒ̆aʒ̆iru. Melaike mek̆omişuş otisyaleşi marz̆gvani k̆ele dgit̆u. Zaxariak hea z̆iruşi gak̆virdu do şkurinas kodololu. Melaikek, “Mot gaşkurinet̆as Zaxaria”-ya, “Xvama skani k̆abuli divu. Çili skani Elisabet̆ik ar biç̆i bere dorinasen, coxo Yani gyodvare. Dido goxelasen. Dido mitxanepeti hemuşi dobaduşen ixelasen. Hea Manceşi ʒ̆oxle didi ivasen. Çkar ğvini do çkva oşvale var şvasen, nana muşişi korbas rt̆asşi Şuriʒ̆k̆ondate eipşasen. İsrailişi dido skirepe Mance Ğormoti mutepeşişa goktinasen. İliaşi şuri do mencelite Mances goʒ̆ancğonasen. Babapes sk̆irepe mutepeşi guris naç̆vasen. Mances na var ducers mitxanepe ʒ̆ori k̆oçişi gzas gyodginasen. Haşopete Manceşi moxtimuşeni ek̆axazireri ar xalk̆i meʒ̆opxasen.”
Zaxariak melaikes “Haya muç̆o maçkinasen?”-ya, “Ma dobibadi, oxorca çkimiti dikçinu.”
Melaikek hemus haşo uʒ̆u: “Ma Ğormotişi ʒ̆oxle na dgin Gavrieli bore. Ğormotik ma, skani k̆ala op̆aramitu do ham k̆ai ambai meçamuşeni momoşku. Haʒ̆i, nenape çkimis na var icerişeni nena gak̆orasen, hantepe ivaşakis var gap̆aramitasen.”
Xalk̆ik Zaxaria çumert̆u. Oxvames dido ora na dodgituşeni gak̆virdes. Zaxariati gale gamaxtuşi hentepe k̆ala var ap̆aramitu. Hemindos Oxvames na eʒ̆aʒ̆iru koxoʒ̆ones. İşmari ikomt̆u, mara var ap̆aramitert̆u. Oxezmet̆uşi ndğalepe açoduşi oxori muşişa goiktu.
Ham ndğalepeşk̆ule Elisabet̆i uxvene divu. Xut tutas oxoris molink̆olu. “Mancek ma haşo moğodu. Ham ndğalepes ma komendemoʒ̆k̆edu, oncğoreşen momoşletinu”-ya.

Elisabet̆i aşi tuteri uxvene rt̆uşi Ğormotik, melaike Gavrieli, Galileaşi Nazareti na coxons noğaşa mendoşku. Hek, Davidiş skirepeşen Yosifi na gyoz̆in ar k̆oçis mekaderi ar bozo kort̆u. Bozos Maria coxont̆u. Melaikek Marias eʒ̆aʒ̆iru do haşo uʒ̆u: “K̆aobate, Ğormotişi moʒ̆ondinu komogi! Mance skani k̆ala ren!”
Maria ham nenapeşen goişaşu. Haya muperi selami ren-ya do ozmonus kogyoç̆k̆u.
Mara melaikek hemus, “Mot gaşkurinert̆as Maria”-ya. “Si Ğormotişi moʒ̆ondinu komogi. Oʒ̆k̆edi, si uxvene doskidare do ar skiri gavasen, coxo Yeso gyodvare. Hea didi ivasen. Hemus ‘İri-xoloşen Didişi skiri’ uʒ̆vanoren. Mance Ğormotik hemus, p̆ap̆uli muşi Davidiş troni meçasen. Yak̆ovişi oxoris uçodinu xukmi uğurt̆asen do mapoba muşi p̆ot̆e var içodasen.”
Mariak melaikes, “Haya muç̆o ivasen, ma komoci var miçkin?”-ya do k̆itxu.
Melaikek hemus haşo uʒ̆u: “Şuriʒ̆k̆onda sk̆anda moxtasen. İri-xoloşen Didişi mencelik si mogatvasen. E do, na dorinare beres Ğormotiş Skiri-ya ucoxanoren. Oʒ̆k̆edi, ek̆raba skani Elisabet̆is, kçini rt̆astina ar biç̆i bere avasen. Ap̆ark̆e na uçkit̆es oxorca, haʒ̆i aşi tuteri uxvene ren. Ğormotis na var axenen mutu va ren.”
Mariakti, “Ma Manceşi ç̆k̆ori bore, si muç̆oti zop̆on heşo ivas”-ya. Uk̆ule melaike hemuşen igzalu.

Hem ndğalepes Maria eiselu do k̆ap̆ineri Yudeaşi germapunas na ren ar noğaşa mendaxtu. Zaxariaşi oxoris amaxtu do Elisabet̆is selami komeçu. Elisabet̆ik Mariaşi selami ognuşi korbas na doluxen bere keʒ̆uk̆ap̆u. Elisabet̆i Şuriʒ̆k̆ondate eipşu. Zori xomate Marias haşo uʒ̆u: “Oxorcalepeşi doloxe si gexvameri re, mğast̆i skanişi eçkinderiti gexvameri ren! Muç̆o ivu do Mance çkimişi nana çkimde malu? Selami skani bogni do var xelebate korba çkimis bere keʒ̆uk̆ap̆u. ‘Mancek mutu domindves ivasen’-ya na ucerun oxorca, e şana bedi muşis!”

Mariak haşo tku:

“Şuri do gurite Mance bomʒkvam.
Ğormoti momşletinu na mionunşeni, şuri xelebate mipşun.
Hemuk, çkimisteri mutus na var ipelen ç̆k̆ori muşis komendaʒ̆k̆edu,
Arçkva iri-xolok p̆ot̆es ma gemxvamanoren.
Menceloni Ğormotik ma didi dulyape mixenu,
Hemuşi coxo ʒ̆k̆onda ren.
Hemuşi guriş meç̆vala, hemuşen na aşkurinenanpes neslişen nesli naonen.
K̆lavi muşite didi dulyape vu,
Nosi mutepeşi na moʒ̆ondunanpe dopaşu.
Mapape tronepeşen kogyoşku,
Umencele k̆oçepe odidanu.
Mşkorinerepe k̆ai mutxanepete doz̆ğu,
Mara zenginepe umuteli ogzalu.
P̆ap̆ulepe çkunis nena na dudusteri
Avraami do skirepe muşi p̆anda
Guris na niç̆vasen kogoişinu
Do metele muşi İsrailis nuşvelu.”

Maria, sum tuta k̆onari, Elisabet̆i k̆ala kododgitu, uk̆ule oxori muşişa goiktu.

Elisabet̆i bereşa dizabunu do ar biç̆i bere kodorinu. Manz̆agerepe do xisimepe muşik, Mancek hea dido guris na niç̆u ognesşi, hemu k̆ala mutepekti ixeles. Maovrani ndğas bereşi sunnetişa komoxtes. Hemus baba muşi Zaxariaşi coxo gyodvamt̆es. Mara nana muşik, “Var, coxo Yani avas”-ya.
Hemus, “Lavoni skanis ham coxote miti va ren”-ya uʒ̆ves. Baba muşis “Beres mu coxo gyodvare”-ya do işmarite k̆itxes.
Zaxariak oç̆aruşeni ar piʒari ak̆vandu: “Beres coxo Yani gyoz̆it̆as”-ya do doç̆aru. Hek na rt̆es iri-xolo gak̆virdes. Manişa Zaxarias nuk̆u koganʒ̆k̆u, nena daisanu. Ğormotis axvamu do ip̆aramitu. Mteli manz̆agerepe şkurinas kodololes. Yudeaşi germapunas, k̆at̆a svas ham ambai goilu. Ham ambaepe na ognes irik ‘Ham bere mu ivasen p̆ia’-ya do nazmones. Hemuşeni ki, Manceşi xe hemu k̆ala rt̆u.

Yanişi baba Zaxaria Şuriʒ̆k̆ondate eipşu do haşo ambayocoba vu:

“İsrailişi Ğormoti Mance bomʒkvat,
Hemuk xalk̆i muşi nuşvelu do moşletinu.
Mcveşi orapeşen doni
Ʒ̆k̆onda ambayocepeşi nuk̆ute nena na domidvessteri,
Metele muşi Davidişi oxorişen
Menceloni ar momşletinu komomincğones.
Ğormotik, ‘Duşmanepeşen kçvaten,
Tkva na egidginanpeşen mogişletinaten’-ya do nena kodomidves.
P̆ap̆ulepe çkuni guris niç̆u,
Hentepes na meçu ʒ̆k̆onda mendvala muşi kogoişinu.
Ham puçini, Ğormotik p̆ap̆uli çkuni Avraamis na dudu nena rt̆u;
Mteli skidala çkunis muşi ʒ̆oxle uşkurine ç̆k̆oroba na axenenan
Ʒ̆ori do ʒ̆k̆onda k̆oçepe bivat-ya do
Ğormotik duşmanepe çkunişi xeşen momişletinanoren.

Do siti, e skiri, İri-xoloşen Didişi ambayoci kşinanoren
Mances goʒ̆ancğonare do hemus gzalepe uʒ̆orare.
Hemuşi xalk̆is, k̆rimape na axat̆iranen
Do na moçitanenşi ambai meçare,
Hemuşeni ki, Ğormoti çkunişi didi guriş meç̆valate
Kyona gemadvanoren,
Mʒ̆k̆upis do ğuraşi vavas na skidunanpes notanasen
K̆uçxepe çkuni misobaşi gzas gemodginanoren.”

Bere irdet̆u do şuri k̆ap̆et̆i avapurt̆u. İsrailişi xalk̆is ti muşi oʒ̆iruşakis uk̆oçeli svalepes skidu.

Ακρόαση Luk̆a 1