NSAN MATEO 5
5
Ra Jesu bi nxahnate ja ꞌnara tꞌøhø
1Ha nu mi hyanda ra Jesu gue ndunthi ya ja̱ꞌi mi ꞌñoui, nuꞌbʉ́ nuꞌá̱ bi ꞌuegue de gueꞌʉ ne bi bøxa ja ꞌnara tꞌøhø ne ja bá hudiniꞌa̱. Nepʉ bi zønga yá nxadi ne ja bi muntsꞌiuini. 2Y ra Jesu bi mʉdi bi xahniꞌʉ ne bi ꞌñembi:
Núꞌʉ toꞌo di johya
(Lc. 6:20-23)
3―Nja̱pi núꞌʉ toꞌo hingui ꞌñetsꞌi ja yá mfeni; núꞌʉ́ go gueꞌʉ ma da ꞌmʉi habʉ ri manda Ajua̱, ne da hña̱niꞌʉ gatho ya ja̱pi núꞌʉ yá mɛti Ajua̱.
4Nja̱pi núꞌʉ toꞌo tu yá mʉi; núꞌʉ́ go gueꞌʉ ma da thuꞌmba yá mʉi.
5Nja̱pi núꞌʉ toꞌo tsɛtatho gatho núꞌa̱ te epabi; núꞌʉ́ go gueꞌʉ ma da tꞌumbabi ra ximhai pa go dyá mɛtiꞌʉ.
6Nja̱pi núꞌʉ toꞌo ne da ꞌyøtꞌe núꞌa̱ xá hño con gatho yá mʉi; núꞌʉ́ go gueꞌʉ da umba Ajua̱ ngu núꞌa̱ neꞌʉ.
7Nja̱pi núꞌʉ toꞌo ja yá nthecate; núꞌʉ́ ma da zʉtua rá nthecate Ajua̱ nehe.
8Nja̱pi núꞌʉ toꞌo xá ntꞌaxi yá mfeni; núꞌʉ́ ma da hyanda Ajua̱.
9Nja̱pi núꞌʉ toꞌo utua yá miquꞌeiui hanja da ꞌmʉi te rá entho; núꞌʉ́ go gueꞌʉ ma da thuꞌmbabi dyá ba̱tsi Ajua̱.
10Nja̱pi núꞌʉ toꞌo thogui ya ntꞌʉtsate ngueꞌa̱ øtꞌe núꞌa̱ xá hño; núꞌʉ́ go gueꞌʉ ma da ꞌmʉi habʉ ri manda Ajua̱, ne da hña̱niꞌʉ gatho ya ja̱pi núꞌʉ yá mɛti Ajua̱.
11Ha nuꞌahʉ́ Ajua̱ da ja̱pꞌaꞌihʉ ora tsañꞌahʉ ya ja̱ꞌi ne ʉtsaꞌihʉ ne jʉꞌtsꞌahʉ ya ncꞌuamba ngueꞌa̱ guí tɛngaguihʉ. 12Xi da johyahʉ ngueꞌa̱ Ajua̱ ma da ꞌraꞌahʉ ꞌnara da̱nga tha̱ha̱ nuni mahetsꞌi. Njabʉ nehe bi tꞌʉtsa yá ꞌmɛhni Ajua̱ núꞌʉ mi ꞌbʉi ante de gueꞌahʉ.
Nuꞌahʉ guí njahʉ ngu ra u ne ra ñotꞌi pa ya meximhai
(Mr. 9:50; Lc. 14:34-35)
13Nuꞌahʉ guí njahʉ ngu ra u ri cʉqui habʉ tꞌʉꞌtsi, ngueꞌa̱ guí utuahʉ ra hoga ntꞌudi ri miquꞌeihʉ. Ha nuꞌbʉ ra u di otho rá ꞌñu, nuꞌbʉ́ ¿hanja strá cʉhi ꞌbʉ? Nuꞌa̱ ga øthʉ, ga føthʉbʉ pa da netꞌa ya ja̱ꞌi ngueꞌa̱ hinte ri muui.
14Nuꞌahʉ guí njahʉ ngu ꞌnara ñotꞌi grí yoꞌtuahʉ ri miquꞌeihʉ. Nja ngu ꞌnara hnini bí tø maña̱ de ꞌnara tꞌøhø hinda za da tꞌa̱gui, njabʉ nuꞌahʉ nehe, hinda za gui ꞌña̱guihʉ ra hogaꞌmʉi. 15Nehe ꞌbʉ ga tsøguehʉ ꞌnara ñotꞌi ne ga coꞌmhʉ co ꞌnara caho, nuꞌbʉ́ hinte da yotꞌi. Pe nuꞌbʉ ga tøtehʉ habʉ ga tøtehʉ, nuꞌbʉ́ ha̱, da yotꞌi gatho mbo ra ngu. 16Nehe njahʉbʉ gui udihʉ ꞌnara hogaꞌmʉi ja yá thandi ri miquꞌeihʉ pa da hyantꞌa ri hogaꞌmʉihʉ, ne njabʉ nuꞌʉ́ da nsunda Ajua̱ ra Dada núꞌa̱ bí ꞌbʉi mahetsꞌi.
Ra Jesu bi ma̱ de rá ley ra Moise
17Oguí beñhʉ gue stá ehe pa ga huata ra ley núꞌa̱ bi zogui ra Moise, nixi pa ga huata núꞌa̱ bi ꞌyofo maꞌra yá ꞌmɛhni Ajua̱ ma Dada. Nuga stá ehe pa ga øtꞌe gatho núꞌa̱ bi ꞌyofoꞌʉ, ne pa ga xiꞌahʉ te rí bønga núꞌa̱ bi ꞌyofoꞌʉ. 18Xi majua̱ni dí xiꞌahʉ gue hinda nhuata mahetsꞌi ni ra ximhai asta gueꞌbʉ hinda tꞌøtꞌe gatho núꞌa̱ ma̱nga ra Ma̱ca Tꞌofo, ni ꞌnara noya ni ꞌnara letra hinda ma da gotho. 19Nuꞌa̱ tóꞌo hinda ꞌyøtꞌa gatho nuya hmanda ma̱nga ra Ma̱ca Tꞌofo, masque núꞌʉ xi ya tꞌʉca hmanda, ne njabʉ nehe da ꞌñutua maꞌra ya ja̱ꞌi pa hinda ꞌyøtꞌe, núꞌa̱ ra ja̱ꞌiꞌa̱ hinte ma da muui ja rá hmanda Ajua̱. Pe nuꞌa̱ tóꞌo da ꞌyøtꞌa gatho nuya ya hmanda ne njabʉ da ꞌñutua maꞌra ya ja̱ꞌi pa da ꞌyøtꞌe, núꞌa̱ ra ja̱ꞌiꞌa̱ ma da muui ja rá hmanda Ajua̱. 20Dí xiꞌahʉ, oxqui ma gui øthʉ ngu øtꞌa ya fariseo ne ya xahnate de ra ley, núꞌʉ́ hu yá mʉi gue øtꞌa gatho núꞌa̱ ma̱nga ra ley pe ya yohmi, ngueꞌa̱ njabʉ hinda za gui ꞌbʉhʉ ja rá hmanda Ajua̱.
Ra Jesu bi ma̱ de ra cuɛ
(Lc. 12:57-59)
21Ya xa tꞌuꞌtꞌahʉ ngu núꞌa̱ xqui tꞌutuabi ndu ri xitahʉ mayaꞌbʉ, gue oxqui hñotehʉ, ngueꞌa̱ nuꞌa̱ tóꞌo hote ma da duxa ra tsꞌoqui ne pɛꞌtsi te da da̱di. 22Pe nuga dí xiꞌahʉ gue nuꞌa̱ tóꞌo da bø rá cuɛ co rá miquꞌeiui, núꞌá̱ ya bi duxa ra tsꞌoqui ne pɛꞌtsi te da da̱di. Ne nuꞌa̱ tóꞌo da zanga rá miquꞌeiui ne da ꞌñembi gue ra ꞌbɛmfeni, núꞌá̱ ya bi duxa ra tsꞌoqui ne pɛꞌtsi te da da̱di ja ra tsꞌʉtbi. Y nuꞌa̱ tóꞌo ri ʉtsa rá miquꞌeiui ne ni pa dí hyandi ne da ꞌñembi gue hinte rá fa̱di, núꞌá̱ ma dí gutꞌi ja ra nidu habʉ bí zø ra tsibi pa nza̱ntho.
23ꞌBʉ ꞌna de gueꞌahʉ gui ha̱mpahʉ ꞌnara ꞌbaha Ajua̱ ja ra nija̱ ne ja gui beñhʉni gue xcá tsøꞌtuahʉ rá mʉi ꞌnari miquꞌeihʉ, 24ja da tsohʉni hma̱ha̱ ri ꞌbahahʉ ne penjʉ rí maha gui ꞌyaphʉ ra pumbate ri miquꞌeihʉ, ne nuꞌbʉ́ ha̱, bá e gui umfʉ ri ꞌbahahʉ Ajua̱.
25Nuꞌbʉ ꞌnari ncontrahʉ da ña̱pꞌahʉ ne da zixꞌahʉ ja ra tsꞌʉtbi, cohʉ ꞌnara cohi ja ra ꞌñu pa ya hingui tsøñhʉ ja ra nzaya, ngueꞌa̱ nuꞌbʉ gui tsøñhʉni da mandaꞌa̱ da joꞌahʉ fadi. 26Majua̱ni dí xiꞌahʉ gue hinda za gui pøñhʉ de ra fadi asta hingui juthʉ gatho ra thai núꞌa̱ guí tuhʉ.
Ra Jesu bi ma̱ de ra ntsꞌinga medintha̱ti
27Ya xa tꞌuꞌtꞌahʉ ngu núꞌa̱ xqui tꞌutuabi ndu ri xitahʉ mayaꞌbʉ, gue oxqui nzinga medintha̱tihʉ. 28Pe nuga dí xiꞌahʉ gue nuꞌa̱ tóꞌo da hyanda ꞌnara ꞌbɛhña̱ ne da hyøque, ya bi duxa ra tsꞌoqui, ja ra uɛnda ya bi zinga ꞌnara medintha̱ti masque hønsɛ te bi beni de gueꞌa̱.
29ꞌBʉ nuri dahʉ ra ꞌñɛi da jaꞌahʉ gui ꞌyøthʉ ꞌnara tsꞌoqui, maꞌna xá hño gui hña̱ihʉ ne gui føthʉbʉ pa hingui ꞌyøthʉ ꞌnara tsꞌoqui. Ngueꞌa̱ maꞌna xá hño da ꞌmɛdi ꞌna xɛni de ri ndoꞌyohʉ que da tꞌɛntꞌa gatho ri ndoꞌyohʉ ja ra nidu. 30ꞌBʉ nuri ꞌyɛhʉ ra ꞌñɛi da jaꞌahʉ gui ꞌyøthʉ ꞌnara tsꞌoqui, maꞌna xá hño gui hyɛcjʉ ne gui føthʉbʉ pa hingui ꞌyøthʉ ꞌnara tsꞌoqui. Ngueꞌa̱ maꞌna xá hño da ꞌmɛdi ꞌna xɛni de ri ndoꞌyohʉ que da tꞌɛntꞌa gatho ri ndoꞌyohʉ ja ra nidu.
Ra Jesu bi ma̱ de ra nxuni
(Mt. 19:9; Mr. 10:11-12; Lc. 16:18)
31Ya xa tꞌuꞌtꞌahʉ ngu núꞌa̱ xqui tꞌutua ndu ri xitahʉ mayaꞌbʉ, gue nuꞌa̱ tóꞌo da hyɛpʉ rá ꞌbɛhña̱ mahyoni da hoca ꞌnara hɛꞌmi dega nxuni. 32Pe nuga dí xiꞌahʉ gue nuꞌa̱ tóꞌo da hyɛpʉ rá ꞌbɛhña̱ ne hinxa dimba ꞌnara tsꞌoqui xa ꞌyøtꞌe co maꞌna ra ja̱ꞌi, nuꞌbʉ́ nurá da̱meꞌa̱ ri japi da ꞌyøtꞌa ꞌnara tsꞌoqui ꞌbʉ da hñuxui maꞌna ra ꞌñøhø. Nehe nura ꞌñøhø toꞌo da ntha̱tui nura ꞌbɛhña̱ꞌa̱, ya ra zinga medintha̱ti.
Ra Jesu bi ma̱ de núꞌʉ ri jura
33Nehe ya xa tꞌuꞌtꞌahʉ ngu núꞌa̱ xqui tꞌutua ndu ri xitahʉ mayaꞌbʉ, gue oxqui jurahʉ núꞌa̱ hingo majua̱ni, ngueꞌa̱ núꞌa̱ guí jurahʉ ja rá thandi Ajua̱ pɛꞌtsi te gui ꞌyøthʉ. 34Pe nuga dí xiꞌahʉ, oxqui jurahʉ de ꞌna ni de maꞌna, nixi por mahetsꞌi ngueꞌa̱ ja bí ꞌbʉhni Ajua̱, 35nixi po ra ximhai ngueꞌa̱ ja guecua netꞌa Ajua̱, nixi por Jerusale ngueꞌa̱ go gueꞌa̱ rá ma̱ca hnini ra Nda̱ de mahetsꞌi. 36Nixi gui jurahʉ po ri ña̱xuhʉ, ngueꞌa̱ hinda za gui japhʉ ni ꞌnari sta̱hʉ da tꞌaxqui o da poꞌtsi. 37Hingue mahyoni gui jurahʉ. ꞌBʉ gui ma̱ñhʉ ra hña̱ ha̱, nuꞌbʉ hina hina, ngueꞌa̱ ꞌbʉ gui jurahʉ go bí ehe de ra tsꞌonda̱hi.
Ra Jesu bi ma̱ gue hingui ho to da ꞌñɛcate
(Lc. 6:29-30)
38Ya xa tꞌuꞌtꞌahʉ ngu núꞌa̱ xqui tꞌutua ndu ri xitahʉ mayaꞌbʉ, gue nuꞌa̱ tóꞌo da zɛmba rá da ꞌna, neheꞌa̱ da tsꞌɛmba rá da, y nuꞌa̱ tóꞌo da doꞌtua ꞌnará tsꞌi ꞌna, neheꞌa̱ da thoꞌtua ꞌnará tsꞌi. 39Pe nuga dí xiꞌahʉ, oxqui nøꞌtuabihʉ ya tsꞌoꞌmʉi. Nuꞌbʉ da mɛꞌtꞌahʉ ri hmihʉ ra ꞌñɛi, umfʉ nehe ra nga̱ha̱ da mɛꞌtꞌahʉ. 40ꞌBʉ ꞌnara ja̱ꞌi da ne da ña̱pꞌaꞌi pa da hña̱nꞌa ri pahnihʉ, umfʉ ri patꞌihʉ nehe. 41ꞌBʉ ꞌnara ja̱ꞌi da ne da tuꞌtꞌahʉ ꞌnara ꞌbatsꞌi pa gui ꞌyohʉ ꞌna kilometro, hña̱ꞌtsuahʉ maꞌna kilometro. 42ꞌBʉ ꞌnara ja̱ꞌi te da ꞌyaꞌahʉ, umfʉ, ne ꞌbʉ ꞌnara ja̱ꞌi da ne te gui hmiphʉ, oxqui cømbahʉ, hmiphʉ.
Ma̱dihʉ núꞌʉ toꞌo ri ʉtsaꞌihʉ
(Lc. 6:27-28, 32-36)
43Ya xa tꞌuꞌtꞌahʉ ngu núꞌa̱ xqui tꞌutua ndu ri xitahʉ mayaꞌbʉ, gue gui ma̱dihʉ ri miquꞌeihʉ ne gui ʉtsahʉ núꞌʉ toꞌo ri ʉtsaꞌihʉ. 44Pe nuga dí xiꞌahʉ gue gui ma̱dihʉ núꞌʉ toꞌo ri ʉtsaꞌihʉ. ꞌYaphʉ Ajua̱ da ja̱pi núꞌʉ toꞌo tsañꞌahʉ. ꞌYøꞌtuahʉ ra hño núꞌʉ toꞌo ʉtsaꞌihʉ, ne ꞌyapabihʉ Ajua̱ po núꞌʉ toꞌo nøñꞌahʉ ne ɛcꞌahʉ. 45Ngueꞌa̱ nuꞌbʉ gui øthʉ njabʉ, nuꞌbʉ́ ha̱, grí hña̱tsꞌihʉ Ajua̱ ra Dada bí ꞌbʉi mahetsꞌi núꞌa̱ toꞌo ri japi da bøxa ra hyadi pa ya hoja̱ꞌi ne pa ya tsꞌoꞌmʉi, ne ri japi da ꞌua̱i pa ya hoja̱ꞌi ne pa ya tsꞌoꞌmʉi. 46ꞌBʉ grí ma̱dihʉ hønsɛ núꞌʉ toꞌo ri ma̱ꞌahʉ, ne nu maꞌra ya ja̱ꞌi hingrí ma̱dihʉ, hinte ma tha̱ha̱ ma gui hña̱nihʉ. ¿Ha gue hingui øtꞌa njabʉ ya tsꞌoꞌmʉi gá ja̱ꞌi nehe? 47ꞌBʉ hønsɛ ri cuhʉ guí zɛnguahʉ ne nu maꞌra ya ja̱ꞌi hingui umfʉ ra nzɛngua, ¿te ma hño guí øthʉ ꞌbʉ? ¿Ha gue hingui øtꞌa njabʉ nehe núꞌʉ hingyá gamfri? 48Mahyoni gui hñoja̱ꞌihʉ con gatho ri miquꞌeihʉ, ngu Ajua̱ ra Dada bí ꞌbʉi mahetsꞌi ra hoja̱ꞌi con gathoguihʉ.
Currently Selected:
NSAN MATEO 5: ote
Highlight
Share
Copy
Want to have your highlights saved across all your devices? Sign up or sign in
© 1990, 2008 Wycliffe Bible Translators, Inc. All rights reserved.