Ɨkàanə̀ ghù shwuə̀

A nɨ̀pìʼnə̀nə, Àshwəŋnə̀ a lə̀ pə ghu, Àshwəŋnə̀ ghu a pə pobə Nẅùə̀, Àshwəŋnə̀ ghu a kɨ mbə Nẅùə̀. Àshwəŋnə̀ ghu a lə̀ pə pobə Nẅùə̀ a nɨ̀pìʼnə̀. Nẅùə̀ à lə̀ làŋə̀ a ndzùmə̀ Àshwəŋnə̀ zèrə zə̀ ntsùŋə̀ àzwuumə̀ àtsùmə̀. Ka Nẅùə̀ à lə̀ tsùŋə̀ e àzwuumə̀ àtse tɨ zèrə. Nɨ̀chyə̂mbyə̂ à lə̀ furə̀ amwuə Àshwəŋnə̀ zə̀. Nɨ̀chyə̂mbyə̂ wə̀ à lə̀ lòo nkàʼà ntô ambo pànə̀ pɨ mɨsoŋə. Nkàʼà wə̀ ɨ kɨrə̀ amwuə ndzùmə, la ndzùmə ɨ̀ lə̀ tsàarə̀ mə e a ye apə̀.

Nẅùə̀ à lə̀ twuumə̀ a ŋònə̀ ɨ̀tse nɨ nɨ̀linə̀ ɨ̀tse lə̀ pənə Jònə. Jònə wə̀ à lə̀ tô tsaʼa ndzəənə̀ zəənə̀nə a nɨ tiitə̀ mɨ̀nwùə̀ mbə̀ʼə nkàʼà wə̀ ambo pə̀ənə̀ mbə̀ʼə ŋwùə̀ ntsùmə̀ zuʼù nkɨ mbyiimə̀. Ka ze àtwuə̀ ɨ̀pɨ̀ŋmə̀ e a lə̀ pə e nkàʼà wə̀, la ntô tsaʼa ndzəənə̀ zəənə̀nə mbə̀ʼə ẅèrə. Lə̌ ngotə nkàʼà nɨ ɨ wə̀ ntô kyàʼà a ŋwùə̀ ntsùmə̀ amwuə àtwuə̀ ɨ̀shyə̂ zə̀.

Àshwəŋnə̀ zə̀ a lə̀ pə amwuə àtwuə̀ ɨ̀shyə̂. Mbaa pə tsaʼnə Nẅùə̀ à lə̀ tsùŋə̀nə àtwuə̀ ɨ̀shyə̂ pobə àzwuumə̀ àtsùmə̀ ndàŋə̀ a ndzùmə̀ ze la ka pànə̀ pɨ àtwuə̀ ɨ̀shyə̂ lə̀ zhyə̂ a ghobə a ye. À lə̀ tô amwuə àze àlaʼà, la ka ɨ̀pe pə̀ənə̀ kẅiirə̀ a ghobə a ye. La à lə̀ ŋâ ɨ̀tɨ̀ŋnə̀ ambo pànə̀ nɨ pɨ lə̀ kẅiirə̀nə e, nkɨ nnùŋə̀ mɨ̀ntɨŋmə̀ ɨ̀mobə aŋunə nɨ̀linə̀ ɨ̀tse lo pobə̌ pə ɨ̀poonə̀ pɨ Nẅùə̀. Pyə̀ nɨ ka pobə lə̀ pə ghobə ɨ̀poonə̀ pɨ Nẅùə̀ amwuə ndwuumə̀ nɨ ŋwùə̀ mɨsoŋə à wa mbyə̂ a moonə̀ e, kə̀ amwuə ndwuumə̀ nɨ ŋònə̀ mbyàŋnə̀ à wa nkòŋə̀ a nɨ pyə̂ a moonə̀ e, pobə̌ pə ɨ̀poonə̀ pɨ Nẅùə̀ ntiinə Nẅùə̀ àtwuə̀ ɨ̀pɨ̀ŋmə̀ e à lə̀ kòŋə̀nə lo pobə̂ pə ɨ̀poonə̀ ɨ̀pe.

Àshwəŋnə̀ ghu a lə̀ tô mbə̀ŋə̀ ntyiʼə̀ ŋwùə̀ mɨsoŋə nchyə̂ a tɨ̀tɨ̀rə̀ pə̀ənə̀, ndẅenə̀ nɨ ɨ̀pòŋə̀ pobə nkǔŋə nkuŋə. Pəə lə̀ zəənə̀ a àghuʼtə̀ e, nɨ à lə̀ pənə àghuʼtə̀ nɨ à lə̀ kẅiirə̀nə ambo Tǎ tsaʼa ndàʼà moonə̀ e.
Jònə à lə̀ pə ndzəənə̀ zəənə̀nə e nshwəŋə̀ mɨ̀nwùə̀ mbə̀ʼə e mmə nkyiinə̀ nɨ mɨ̀tɨ̀ŋnə̀ nshwəŋə̀ lo, “Lə̌ ze wa nɨ ndə̀ shwəŋə̀nə lo, ‘Ŋònə̀ ɨ̀tse à wə̀ ntô a ndzùmə̀ mɨ̀ŋə̀ nɨ à tsàarə̀nə mə̀, ntiinə à lə̀ pyə̀nə mbə ghu zaʼà pɨ pòŋə̀ pyə̂ mə̀.’”
A nɨ zùŋə̀ a ndzùmə̀ ɨ̀pòŋə̀ e, à ŋâ a wəənə̀ nɨ mborə̀ nɨ yɨ̀noʼnə. Nẅùə̀ à lə̀ làŋə̀ a ndzùmə̀ Mǔsî ŋŋâ pɨ̀mbòomə ambo pə̀ənə̀. La ɨ̀pòŋə̀ pobə nkǔŋə nkuŋə tyiʼə̀ ndàŋə̀ a ndzùmə̀ Yěsû Kristù ntô ambo pə̀ənə̀. Ka ŋònə̀ ɨ̀tse nɨ à lə̀ zəənə̀ mə a Nẅùə̀. A kɨ mbə pə ndàʼà taʼà Moonə̀ wa nɨ à nwuunə̀nə a nɨ̀pwùnə Tǎ ɨghobə nɨ à ghɨ̀rə̀nə lo pə̀ənə̀ zhyə̂ a Nẅùə̀.


Lə̌ ànwùə̀ nɨ Jònə à lə̀ shwəŋə̀nə nkwùə̀ nɨ pɨ̀Jew pɨ Yèrusalèmə̀ lə̀ tsàanə ngàŋə màʼà Nẅùə̀ pobə ɨ̀poonə̀ pɨ Levì lo pobə̂ tô mbyiitə̀ e nɨ mbuurə̀ ŋwùə̀ nɨ à pənə.
Ka à lə̀ twuunə̀ e a nɨ shwəŋnə̀, la nshwəŋə̀ nɨ ntswùə̀ e lo, “Ka mbə mə̀ la Ghù Ndzoʼnə wa.” Pobə pyiitə̀ e lo, “Wə̀ tyiʼə̀ mbə ɨ̀wə̌ tɨ̀tsòŋə̀? Ghò la Elijah?”
A kẅùə̀ lo, “Ka mbə mə̀ ze.”
Ghò la ngàŋə̀ ntwuumə̀ Nẅùə̀?
A kẅùə̀ lo, “Ngaŋə.” Pobə lẅùutə̀ mbyiitə̀ e lo, “Ghò la ɨ̀wə̌? Ŋâ a wəə nɨ àpə̀ŋə̀ àshwəŋnə̀ njiilo pəə ghə̀ ŋŋâ ambo pànə̀ nɨ pobə twuumə̀nə a wəə. Mbə̀ʼə wə̀ shwəŋə̀ lo àkə mbə̀ʼə mbɨ̀ŋmə̀ o?”
Jònə a kẅùə̀ tsaʼnə ngàŋə̀ ntwuumə̀ Nẅùə̀ Ìsayà a lə̀ shwəŋə̀nə lo:
“Ǹchyə̂ mbə la ngyə̀ ŋwùə̀ nɨ ɨ̀ zə nfuŋə̀ amwuə alyiʼə waakə,
Nɨ̂ tsùŋə̀ àlàŋə Ndòʼnə̀mbyə̂ â təəmə̀ a nɨ yìinə̀ amwuə.”
Ngàŋə ntwuumə̀ nɨ pɨ̀Farìsî lə̀ tsàanə la, lə̀ tyiʼə̀ mbyiitə̀ a Jònə lo, “À ghɨ̀rə̀ àkə wə̀ ŋâ àkẅiirə̀ nchyə tsaʼnə ka wə̀ pə o Ghù Ndzoʼnə wa, kə̀ Elijah, kə̀ ngàŋə̀ ntwuumə̀ Nẅùə̀?”
Jònə a kẅùə̀ lo, “Ngwə̀ ŋŋâ àkẅiirə̀ nchyə nɨ nchyə la ŋònə̀ ɨ̀tse à wə̀ a tɨ̀tɨ̀rə̀ pɨghə nɨ ka nɨ̀ zhyə̂ a wɨghə a ye. À wə̀ mbə tô a ndzùmə̀ mɨ̀ŋə̀, la ka ǹkùʼnə̀ mə̀ a nɨ ŋuʼnə̀ nkyàa mɨnkɨrə mɨ ɨtabə ɨ̀me.”
Mɨ̀nwùə̀ mə mɨ̀tsùmə̀ lə̀ lòo alyiʼə amwuə zhyə̀ ndzìnə nchyə Jodànə̀, alyiʼə nɨ Jònə à lə̀ pənə ŋŋâ àkẅiirə̀ nchyə.

Njyə̂ ɨ̀ lə̀ laanə̀, Jònə a zəənə̀ a Yěsû a pə ntô paatə̀ e, a shwəŋə̀ lo, “Nɨ̀ zəənə̀ a mômbyə̂ ndzìrə̀ Nẅùə̀ wa nɨ à pìʼnə a tɨ̀pòŋə̀ pànə̀ pɨ àtwuə̀ ɨ̀shyə̂ ntsùmə̀ ngwaʼà la. Lə̌ ŋònə̀ wa nɨ ndə̀ shwəŋə̀nə ambo pɨghə mbə̀ʼə e lo, ‘Ŋònə̀ ɨ̀tse à wə̀ ntô a ndzùmə̀ mɨ̀ŋə̀ nɨ à tsàarə̀nə mə̀, ntiinə à lə̀ pyə̀nə mbə ghu zaʼà pɨ pòŋə̀ pyə̂ mə̀.’ Ka mɨ̀ŋə̀ àtwuə̀ ɨ̀pɨ̀ŋmə̀ mə̀ ndə̀ zhyə̂ mə a ye; la ɨ̀sùmə nɨ ndə̀ ŋânə àkẅiirə̀ nchyə nɨ nchyə mbə̀ʼə pànə̀ pɨ àlaʼà Israel zhyə̂ e.” Jònə à lə̀ shwəŋə̀ lo, “Ndə̀ zəənə̀ nɨ ɨ̀myə̂ ɨ̀mâ tsaʼnə Àzhwùə̀ Nẅùə̀ a lə̀ shwuʼnə tsaʼa àlwuʼə̀ nfurə̀ a nɨ̀pwuurə̀ ntô ngoŋə̀ aŋunə ze. Ka ndə̀ zhyə̂ mə̀ a ye, la Nẅùə̀ nɨ à lə̀ twuumə̀nə mə̀ lo n̂tô ŋŋâ àkẅiirə̀ nchyə ambo pànə̀ la, à lə̀ shwəŋə̀ ambo mɨ̀ŋə̀ lo, ‘Ŋònə̀ nɨ wə̀ ghǎ zəənə̀ Àzhwùə̀ a shwuʼə̀ nnwuunə̀ aŋunə ze, la ŋònə̀ ghu nɨ à ghǎ ŋâ àkẅiirə̀ nchyə nɨ Àzhwùə̀ Nẅùə̀.’” Jònə tyiʼə̀ ndàŋə̀ nɨ mbyə̀ nshwəŋə̀ lo, “Ndzəənə̀ mə, ŋònə̀ wa a Moonə̀ Nẅùə̀.”

Njyə̂ ɨ̀ lə̀ laanə̀ Jònə a chi mbə alyiʼə ghu pobə ɨ̀zùŋə̀ ndzùmə̀ ɨ̀pe ɨpaa, ndzəənə̀ a Yěsû a mə ndàŋə̀ a shwəŋə̀ lo, “Nɨ̀ zəənə̀ a Mômbyə̂ Ndzìrə̀ Nẅùə̀ wa à ẅùə̀ lyə̀!”
Nkwùə̀ nɨ ɨ̀zùŋə̀ ndzùmə̀ ɨ̀pe pa ɨpaa lə̀ zuʼnə ànwùə̀ nɨ Jònə à lə̀ shwəŋə̀nə la, pobə lə̀ zùŋə̀ a Yěsû. Yěsû a pə̀ŋə̀ nnaŋə̀ ndzùmə̀ ndzəənə̀ a ghobə pobə mə ndzùŋə̀ e a pyiitə̀ a ghobə lo, “Nɨ tàʼà àkə?” Pobə kẅùə̀ ambo ze lo, “Rabbi, (nɨ ɨ̀sùmə ɨ̀ pənə lo ɨ̀nèrə̀) Wə̀ chyə̂ ɨghə?”
Yěsû à lə̀ shwəŋə̀ ambo pobə lo, “Nɨ̀ tô ndzəənə̀.” Lenəla pobə lə̀ lèrə̀ ngə̀ ndzəənə̀ alyiʼə nɨ à lə̀ mənə nchyə̂, ndyə̂ ghu pobə pɨ pobə ntiinə nkwùə̀ ɨ̀ lə̀ làŋə̀nə ntyiʼə̀ tsaʼa pɨ̀nẅùumə̀ nɨ̀kwàa.
Taʼà ŋwùə̀ amwuə pobə pa pɨpaa nɨ pobə lə̀ zuʼnə ànwùə̀ nɨ Jònə à lə̀ shwəŋə̀nə ndzùŋə̀ a Yěsû la, à lə̀ pə Andrù momaa Shimùnə̀ Pità. Andrù à lə̀ tàʼà a ndyimə e Shimùnə̀ Pità nshwəŋə̀ ambo ze lo, “Pəə zəənə̀ a Messiah” nɨ ɨ̀sùmə pənə lo “Ghu ndzoʼnə.” [Pɨ fuŋə̀ a Messiah amwuə àshwəŋnə̀ pɨ̀Greek lo Kristù]. Tsaʼnə à lə̀ shwəŋə̀nə la, à lə̀ lòo Shimùnə̀ ntô ambo Yěsû. Yěsû a naŋə̀ e nshwəŋə̀ lo, “Ghò la Shimùnə̀ moonə̀ Jònə; pɨ ghǎ tyiʼə̀ fuŋə̀ o nɨ Sefàsə̀.” [Ɨ̀sùmə Sefàsə̀ ɨ̀ pə lo “nɨ̀ghòorə”.]

Njyə̂ ɨ̀ lə̀ laanə̀ Yěsû a mə ntàʼà lo lèrə̀ a Galìlyə̂, ndzəənə̀ a Filibə̀ nshwəŋə̀ ambo ze lo, “Tô ndzùŋə̀ mə̀.”
Filibə̀ à lə̀ furə̀ a Betsedà nɨ à lə̀ pənə àlaʼà Andrù pobə Pità. Filibə̀ a zəənə̀ a Nàtanèlə̀ nshwəŋə̀ ambo ze lo, “Pəə zəənə̀ a ŋònə̀ nɨ Mǔsî à lə̀ ŋwàʼnə̀nə amwuə àŋwàʼnə̀ pɨ̀mbòomə nɨ ngàŋə ntwuumə̀ Nẅùə̀ lə̀ kɨnə ŋŋwàʼnə̀ àzobə mbə̀ʼə e. À chyə̂ mbə Yěsû ŋwùə̀ Nazarètə̀, moonə̀ Jòsebə̀.”
Nàtanèlə̀ a pyiitə̀ e lo, “Mbə̀ʼə àzwuumə̀ yè ɨ̀shìʼnə̀ a furə̀ a Nazarètə̀?”
Filibə̀ a kẅùə̀ lo, “Tô ndzəənə̀!”
Yěsû a zəənə̀ tsaʼnə Nàtanèlə̀ à pənə ntô nshwəŋə̀ mbə̀ʼə e lo, “Nɨ̀ zəənə̀, lə̌ ngotə ŋwùə̀ Israel nɨ ka pɨ zəənə̀ e àfɨ̀ghə̀ àtse amwuə ze.”
Nàtanèlə̀ a pyiitə̀ e lo, “Wə̀ làŋə̀ ɨla nzhyə̂ mə̀?” Yěsû a Kẅùə̀ lo, “Ǹtə ndzəənə̀ o la nkwùə̀ nɨ wə̀ tənə nnwuunə̀ a ɨ̀sùmə àtɨ̀ghə figə̀ za zaʼà Filibə̀ a pòŋə̀ fuŋə̀ o.”
Nàtanèlə̀ a kẅùə̀ ambo ze lo, “Ɨ̀nèrə̀, ghǒ Moonə̀ Nẅùə̀ nkɨ mbə ɨ̀fò Pɨ̀ Israel!”
Yěsû a kẅùə̀ lo, “Wə̀ pyiimə̀ lə ntiinə ǹshwəŋə̀nə lo ǹtə ndzəənə̀ o wə̀ nwuunə̀ a ɨ̀sùmə àtɨ̀ghə figə̀ la? Wə̌ tô zəənə̀ mɨ̀nwùə̀ mɨ̀ẅùunə nɨ mɨ tsàarə̀nə a mèrə mə.” A chi shwəŋə̀ ambo pobə lo, “Ǹshwəŋə̀ tyìʼə̀ nkǔŋə nkuŋə ambo pɨghə lo nɨ̀ ghǎ zəənə̀ nɨ̀pwuurə̀ tsèrə nyaʼkə̀, pəngèrə̀ pɨ Nẅùə̀ mə nkoʼò aŋunə Moonə̀ Ŋwùə̀ nkẅirə̀ nshwuʼə̀.”

להקשיב ל Jònə 1