Màtiyò 5
5
Jisòs Tsòho Nza' Nwì Mʉ Ndàhà
(Luk 6:20-23)
1Jisòs à yə mvə̀'nə̀ bwìŋ à kə̀ mà wùriŋ fana yi kok lo mʉmvwe' nda nəmòk. Ŋgàa fàak ye wèŋ à kə̀ gʉ̀m yi ghʉ̀r fana yi cum tsoŋ nze, 2nə yeto ŋgòyə'rə wo dʉk də,
Kwəkwa Nə̀ Nà'a Zìnə
3<<A rɛŋsi bohòbʉ̀ʉ sə̀ wo rì də wo ka kə̀kʉrə̀ bohòNwì yeŋ, bʉ̀ʉsə̀ tse' gaŋ sə̀ mʉbu nsàp bʉ̀ ànə.
4A rɛŋsi bohòbʉ̀ʉ sə̀ wo sə tɛ', bʉ̀ʉsə̀ Nwìi nə̀ yìsə fa wo ndzəplis awo.
5A rɛŋsi bohòbʉ̀ʉ sə̀ wo fʉ̀ə̀, bʉ̀ʉsə̀ Nwìi nə̀ ghaksə wo bə yusə̀ yi à kà' də yi nə fa bʉ̀ʉ ye wèŋ.
6A rɛŋsi bohòbʉ̀ʉ sə̀ tsətsərə̀ə awo cu ghak ŋkʉ̀ʉŋ ŋgògʉ̀ yusə̀ yà'a kə̀kʉrə̀ bohòNwì, bʉ̀ʉsə̀ Nwìi nə̀ kə̀ ze'sə wo bə yusə̀ wo sə tsərə sə.
7A rɛŋsi bohòbʉ̀ʉ sə̀ wo koksəgə̀ manziŋ bohòbwìŋ, bʉ̀ʉsə̀ Nwìi nə̀ koksə manziŋ bohòwo sə̀'.
8A rɛŋsi bohòbʉ̀ʉ sə̀ wo tse' ntʉm sə̀ rərɛŋ, bʉ̀ʉsə̀ wo nə̀ kə̀ yə Nwì bə lis.
9A rɛŋsi bohòbʉ̀ʉ sə̀ wo fagə̀ fifi mʉtsətsə'rə̀ə bwìŋ, bʉ̀ʉsə̀ Nwìi nə̀ to wo də bwe ye.
10A rɛŋsi bohòbʉ̀ʉ sə̀ bwìŋ sə yeŋsə wo ŋgə' njo nə̀ wo sə gʉ̀ yusə̀ yà'a kə̀kʉrə̀ bohòNwì, bʉ̀ʉsə̀ tse' gaŋ sə̀ mʉbu sə nsàp bʉ̀ ànə.
11<<A rɛŋsi bohòwèŋ ŋga bwìŋ sə yàk weŋ, sə fa weŋ ŋgə', nə sə ci' nsàap mvwèes sə̀ bʉp pwe' mʉ tuhù wèŋ njo nə̀ wèŋ sə yù mandzə̀ àm. 12Wèeŋ kwa, nə kà fʉ̀' bʉ̀ʉsə̀ wèeŋ nə̀ kə̀ tse' lə̀làk mʉbu ŋkʉ̀ʉŋntɛ̀ŋ. Yà'a mègù sə̀' mvə̀'nə̀ wo ànə yeŋsə ŋgàa tsòhòbum Nwì wèŋ sə̀ wo à ye to mantombìi wèŋ ŋgə' sə̀' vɛ'nə.>>
Ŋgàa Gaŋ Ŋkum Nwì Wèeŋ Ye Co Ci' Bə Marɛŋ
(Mak 9:50; Luk 14:34-35)
13<<Wèeŋ co ci' bohòbwìŋ sə nzeŋgòŋ pwe'fo'. A ye-a ŋga ci' cwɛ̀'lə bʉp, mandzə̀ nə̀ ŋgògʉ̀ yà' lʉm fe'lə kà mok ye. Yà' kà fàk mok tse', wo nə kɛ'mak yà' sə nze, maŋgòŋ nəŋ ca kù mbwa.
14<<Wèeŋ co marɛŋ bohòbwìŋ sə nzeŋgòŋ pwe'fo'. Wo ci tes-a lak mʉtu nda, kaco yà' ye sə̀swihì yeŋ. 15Kaco ŋwè bwe' laàm, nə swihi nà' sənə tasà yeŋ. Yi nə tes nà' mʉnə yumok jəja ya nà'a sə rɛŋ bohòbwìŋ mʉ nda'à anə pwe'. 16Yà' mègù sə̀' vɛ'nə də wèeŋ gʉ marɛŋ awèeŋ rɛŋ bohòbwìŋ. Nà'a rɛŋ ya ŋga wo yə bə̀bo àwèŋ nə̀ wèŋ sə gʉ̀ʉ, wo kuksə Tɛ̀' awèŋ nə̀ yi cu mʉbu.
Yəyə'rə̀ Nə̀ Bə Nzak Lʉ̀k
17<<Kà də wèeŋ tsəm də mʉ̀ a və̀ ŋgòlə̀sə lʉ̀ʉk Musì nə ye bum sə̀ ŋgàa tsòhòbum Nwì wèŋ à yə'rə fa bwìŋ yà'a dʉk. Mʉ̀ a ka ŋgòlə̀sə yà' və, mʉ̀ a və̀ ŋgòkə̀ gʉ̀ fàak am də ya bwìiŋ riŋ də, yusə̀ wo à yə'rə sə yà' kʉ̀rə lòbə zeŋ. 18Wèeŋ yuk, nə tsərə tse' yusə̀ mʉ̀ sə cèp yè'e bə̀boŋ. A ye-a ŋga ntòbu bə nzeŋgòŋ cu mali mvə̀'nə̀ yà'a yè'e, ye də mʉbè'lə̀ yumòok nə kà ndzənə lʉ̀k nə̀ mò'fis momjo vɛ'ɛ coho tesə yuk. A nə kà cohòyuk tə̀tè fàak awo kə me ŋkuŋ. 19Ye də a ye-a ŋga mʉbè'lə̀ lʉ̀k mègù-a momjo vɛ', ŋwè kà nà' nòŋsə̀, nə yə'rə fa bwìŋ sə̀' də wo kà nà' sə̀' nòŋsə̀, fana ye də ŋwə̀ ànə nə ye momntilip mvwe' gaŋ ŋkum Nwì. Nə ye sə̀' də, a ye-a sə̀ ndà pwe' nə̀ yi noŋsə lʉ̀ʉk sə, nə yə'rə fa bwìŋ ŋgònòŋsə yà' sə̀' fana ŋwə̀ ànə nə ye ŋwə̀ nə̀ ghaŋ mvwe' gaŋ Nwì. 20Mʉ̀ sə tsə̀' fa weŋ də, kaco wèeŋ nə̀ cu mvwe' gaŋ Nwì yeŋ tse'ŋga wèŋ dzəm zìnə ŋgògʉ̀ yusə̀ yà'a kə̀kʉrə̀ bohòNwì nə ghak casə mvəsə̀ ŋgàa yə'rə̀ bwìŋ lʉ̀k nə ye bʉ̀ʉ Faràsi wèeŋ gʉ̀gə̀ə.
Jisòs Yə'rə Fa Bwìŋ Bə Nzak Jə̀jò'
(Luk 12:57-59)
21<<Wèŋ ànə yuk də wo à dʉk fa bʉ̀ njamòk wèŋ də, kà də ŋwèe zə ŋwè dʉk. Də a ye-a ŋga ŋwə̀ nəmòk zə mòk fana wo nə jəŋ və yi mvwe' nzak. 22Mʉ̀ sə tsə̀' weŋ nə̀ ŋga'a nè'e də, a ye-a ŋga ŋwə̀ nəmòk jòk bohòmòk wà jì njo, yi nə tse' nzak. Nə ye sə̀' də a ye-a sə̀ ndà, ŋga yi to-a moma ye mòk də <Wu yu nə̀ wà> fana yi nə ye li kaŋsurù ŋkuŋ. Nə ye mali sə̀' də, a ye-a ŋga ŋwè to ŋwə̀ nəmòk də <Wùu ləm>, fana yi tse' ŋgə' nə̀ ŋgòkə̀ sə sə misə̀. 23Ye də a ye-a ŋga wù də wu kuksə Nwì bə fəfa yò, nə kə dzeŋ-a mvwe' kàm nə̀ wo fagə̀ Nwì fəfa mbwa nə fana wù tsərə kok də moma yo mòk tse' jə̀jòk bohòwù, 24wù me'rə tes yusə̀ wù anə də wu fa sə fo', nə lo kə mesə və weŋ moma yònə. Wenə mèsə ŋkuŋ wù bwi və, nə kə fa Nwì fəfa yònə. 25A ye-a ŋga ŋwə̀ nəmòk də yi gʉ nzak wenə mʉ kot, boŋ ghak də wenə mesə bə mvə̀k nə̀ wèŋ ka mʉ kot anə ntòkə dzeŋ. Bʉsə̀ wu kə dzeŋ mʉ kot, yi nə fa wu ndzə bohòŋgà sak nzak. Ŋgà sak nzak nə nə fa wu bohòŋgàa tàm wèŋ fana wo nisə wu ndapndzəm. 26Mʉ tsə̀' wu yusə̀ zìnə də wu nə cum mam mbwa tə̀tè tse'ŋga wù làk wes mbàam sə, dolà kà cu ŋkuŋ wù tesə.
Nzak Sàhà
27<<Wèŋ ànə yuk laŋ də wo à dʉk də, ŋwèe kà nto ko. 28Nə̀ ŋga'a nè'e mʉ̀ sə tsə̀' weŋ də, a ye-a ŋga ŋwə̀ nəmòk kʉ̀k mègù-a ŋwàŋwè bə lis də ŋwà nè'e bòco bə nà' nooŋ fana ye də yi ko nto bə nà' sə ntʉʉ̀ yi yà'sə laŋ. 29Ye də a ye-a ŋga lis yo sə̀ ma mòk sə gʉ̀-a wu ŋgògʉ̀ bʉp fana wù fis mak tosə yà', a dzəm nà' ye lis yo sə̀ ma zʉ. Bògha' də ni' yònə bisə ma mòk vɛ'nə ntɛ̀ŋ nə noŋsə nə̀ də yà'a cum fo' lòoŋ, wù kə ni bə zeŋ mvwe' ŋgə' nə̀ sə misə̀. 30Nə ye sə̀' də a ye-a ŋga bo ma zʉʉ yo sə gʉ̀-a wu ŋgògʉ̀ bʉp fana wù gwɛ' tiŋ mak nà'. Bògha' nə̀ də ni' yòo nə bisə ma mòk vɛ'nə ntɛ̀ŋ nə noŋsə nə̀ də nà'a cum fo' pwe', wù kə ni bə zeŋ sə misə̀.
Nzak Ga'a Gù
(Mat. 19:9; Mak 10:11-12; Luk 16:18)
31<<Wo ànə dʉk sə̀' də, ŋwə̀ nə̀ yi dʉk-a də yi me'rə ŋgwe ye fana yi com fa nà' ŋwàk ndzə bohòdə yi mè'rə nà' laŋ. 32Nə ye də mʉ̀ sə tsə̀' weŋ ŋga'a də, a ye-a ŋga ŋwè me'rə ŋgwe ye, ŋga ka bʉ̀ʉ njo nə̀ də nà' sə yù mbəmbam sə mbiŋ yeŋ fana ye də yi gʉ̀ ŋwà nə yi ŋkuŋ nà' ko nto. Ŋwə̀ nəmòok kə jə-a ŋwà nə̀ wo me'rə yi nà'nə, ye də ŋgə̀ŋgàŋ ko sə̀' nto.
Nzak Nkɛ̀ŋ
33<<Wèŋ nà yuk sə̀' də wo à dʉk fa bʉ̀ njamòk wèŋ də, ŋwèe nə kà wà kɛ̀ŋ basə̀. Də yusə̀ ŋwè kɛ̀ŋ yà' bohòTà laŋ àlɛ yà' təəŋ megu vɛ'nə. 34Nə̀ ŋga'a nè'e mʉ̀ sə tsə̀' weŋ də a ye-a ŋga wù də wu kak tes yusəmok fana wù kà kɛ̀ŋ lok nə̀ kɛ̀' mò'fis. Kà də wu kɛŋ ntòbu dʉk, bʉ̀ʉsə̀ nà'a yà'sə kapràk Nwì. 35Kà ŋgùp nze nè'e sə̀' kɛ̀ŋ bʉ̀ʉsə̀ nà'a yà'sə mvwe' sə̀ Nwì tes kùu ye. Ŋwèe kà lak Jòrosalèm sə̀' kɛ̀ŋ bʉ̀ʉsə̀ yà'a yà'sə ntʉm lak ŋkum nə̀ ghaŋ nə. 36Ŋwèe kà tu ye sə̀' kɛ̀ŋ lok, bʉ̀ʉsə̀ kaco wu gʉ kupsə riŋ to nʉ̀ə̀mtu nə̀ mò'fis ŋgòye fəfop kè səseŋ àlɛ' yeŋ. 37Yusə̀ wù dʉk-a də wu cep pwe', yà'a ye megu <Ŋ̀ bə Hai'> ba. A càsə-a mʉ mvə̀' ènə ye də yà' və̀ yà'sə mok bohòSatà.
Nzak Gʉ̀ Fəsə̀ Bʉp Bə Bʉp
(Luk 6:29-30)
38<<Wo ànə dʉk sə̀' də, lis bə lis, nzòŋ bə nzòŋ. 39Nə̀ ŋga'a nè'e mʉ̀ sə tsə̀' weŋ də, ŋwə̀ nəmòok gʉ̀-a wu bʉp, wù kà yi bʉp gʉ̀ fəsə̀ fa. A ye-a ŋga ŋwə̀ nəmòk sam wu mbumbuk ma zʉ mpaaŋ, wù me'rə yi sam wu mbumbuk ma ŋkwìp sə̀'. 40A ye-a ŋga ŋwè somsə wu mʉ kot, nə jəŋ cə̀k yòfana wù me'rə yi jəŋ nə̀ ndzə tsətsə'rə̀ nə sə̀'. 41A ye-a ŋga ŋgà tàm mòk ko wu bə ŋàŋ də wu bək bum ye, wù bək casə mvwe' sə̀ yi də kʉ̀rə sə. 42Ŋwèe lɛŋ-a yumok bohòwù, wù fa yi. Ŋwə̀ nəmòok dʉk-a də wu samsə fa yi yumok, wù samsə fa yi yà'.
Dzəm Bʉ̀ʉ Sə̀ Wo Bɛ̀ŋgə̀ Wu
(Luk 6:27-28, 32-36)
43<<Wo ànə dʉk sə̀' də, dzəm ŋge' yo wèŋ, nə bɛŋ bʉ̀ʉ sə̀ wo bɛ̀ŋgə̀ wu. 44Mʉ̀ dʉk yàm ŋga'a də, dzəm bʉ̀ʉ sə̀ wo bɛ̀ŋgə̀ wu sə sə̀', nə sə lɛŋ fa bʉ̀ʉ sə̀ wo sə yeŋsə wu ŋgə' wèŋ pìriyà. 45Wèeŋ gʉ vɛ'nə, wèŋ ye bwe Tɛ̀' awèŋ nə̀ yi cu mʉbu nə, bʉ̀ʉsə̀ yi gʉ̀gə̀ nùm ye nà' sə to bohòbʉ̀ʉ sə̀ bʉp bə sə̀ bə̀boŋ wèŋ pwe' yəyərə̀. Nə ye fe'lə sə̀' də yi gʉ̀gə̀ mbʉ̀ŋ li bohòbʉ̀ʉ sə̀ bə̀boŋ bə sə̀ bʉp pwe' sə̀' yəyərə̀. 46A ye-a ŋga wèŋ sə dzəm mègù bʉ̀ʉ sə̀ wo sə dzəm weŋ, ye də aco Nwì lak weŋ bʉ̀ʉ yà? A mègù-a bʉ̀ʉ sə̀ bʉp sə̀ wo ŋgàa benə̀ mbàam tas yà'a wo gʉ̀gə̀ ka sə̀' vɛ'nə yeŋ à? 47Nə ye də a ye-a ŋga wèeŋ cepsə megu-a ŋge' awèŋ, ye də yusə̀ wèŋ gʉ̀ fis zok sə yè'sə yà? Mʉ̀ də bʉ̀ pegè wèeŋ gʉ̀gə̀ sə̀' vɛ'nə àlaa. 48Wèŋ tse' ŋgògʉ̀ bə̀boŋ bə bum pwe' mvə̀'nə̀ Tɛ̀' awèŋ nə̀ mʉbu gʉ̀gə̀ə.
© 2011, Wycliffe Bible Translators, Inc. All rights reserved.