Matie 5
5
Wlu Sesi 'tmʋa 'de crʋ "kpei ɛ
1‑Ta Sesi 'jeea nyʋ ‑tuu"‑tuu ‑nʋ "jriɛ‑ 'sʋ ɛ, ɔ 'ja 'o crʋ "kpei ‑wɛe ɔ ‑te i. 'Sʋ ɔɔ' klai" nynuu 'kpɔ ‑pʋn" 2‑wɛe ɔ ‑te nyʋ dɛ tɔɔa' ‑pʋn" 'de ɔ wlu ka, ɔ 'na :
'Mʋa nʋa' ‑cɛɛn'‑
(Luikɩ 6.20-23)
3Nyʋ ka ‑ʋʋ sea dɛwɔn nɩ 'bo Kea "juɔi ‑ʋʋ ‑jea kan' ʋʋpʋ nʋ 'mʋa‑, dɛ‑nʋɛ' 'beɔdɛ ‑nɩa 'e jaʋn 'di nɩɛ ʋʋpʋ 'a dɛ ‑o.
4Nyʋ ‑ʋʋa ‑fɩn" a, ʋʋpʋ nʋ 'mʋa‑, dɛ‑nʋɛ' Kea a muɛ ʋʋpʋ ‑tɩ' ‑kwlɩ' i ‑tu" a'.
5Nyʋ ‑nɩa kupeeɛ' nyʋ ʋʋpʋ nʋ 'mʋa‑, dɛ‑nʋɛ' ʋʋpʋ a muɛ 'blʋa‑ ‑nɛ 'blea'.
6Nyʋ ‑ʋʋa ‑wla "isrɛa 'a ‑fli i, ʋʋpʋ nʋ 'mʋa‑, dɛ‑nʋɛ' dɛ ʋʋa ‑pɔan ʋʋa muɛ 'jea'.
7Nyʋ ‑ʋʋa ‑jea nyʋ 'a wɛe, ʋʋpʋ nʋ 'mʋa‑, dɛ‑nʋɛ' Kea a muɛ ʋʋ 'a wɛe 'jea' ‑ke.
8Nyʋ ‑nɩa 'pepe 'de pɛe o ʋʋpʋ nʋ 'mʋa‑, dɛ‑nʋɛ' ʋʋa muɛ Kea "jriɛ‑ 'jeea'.
9Nyʋ ‑ʋʋa ‑pɔan' pɛe 'a blua' i 'bo ʋʋ ke ʋʋ ‑ponyiɔ 'nynɩ nʋ 'mʋa‑, dɛ‑nʋɛ' Kea a muɛ ʋʋ ɛɛ' "nynuu‑ 'daa'.
10Nyʋ nyʋ a ‑tua" 'kle 'de "isrɛ‑tɩ 'ʋn, ʋʋpʋ nʋ 'mʋa‑, dɛ‑nʋɛ' 'beɔdɛ ‑nɩa 'e jaʋn 'di nɩɛ ʋʋpʋ 'a dɛ ‑o.
11‑Bo nyʋ a sea aopʋ ‑cree" ‑wɛe nyʋ a sea aopʋ 'kle ‑tu", 'de nyʋ a sea aopʋ ‑tɩ' "kpei bla foo" 'ʋn 'de 'ma 'nynɩ 'a ‑tɩ' 'ʋn ɛ, ao nʋ 'mʋa‑. 12Ao nʋ 'mʋa‑, ao 'di nmɔ wɔn, dɛ‑nʋɛ' aoa' ‑kei" a muɛ "i 'bɛɛa' 'de jaʋn 'di. 'Kamɔ nyʋ ‑tu" Kea 'a wlu 'kwajaaʋn ‑nɩa tɛin" 'kle ‑ke.
'Tɔn ke ‑sɔn' ke
(Makɩ 9.50 ; Luikɩ 14.34-35)
13Aopʋ ‑nɩ 'blʋa 'a 'tɔn. 'Kaa ‑bo 'tɔn ‑kwɛ‑ wɔn 'ee dɛ nyʋ 'je nʋ ‑wɛe ɛ 'je wɔn nɩ ɛ‑ ? Ɛ se nʋʋdbo 'ble, ‑mɛ dɛ ‑sia 'o mu mɛ ‑nɩ nyʋ 'je ɛ 'de "kpae' 'wla ‑wɛe nyiɔpʋ‑ 'je ɛ "kpei‑ na‑.
14Aopʋ ‑nɩ 'blʋa 'a ‑sɔn'. Crʋ "jru‑kwlɔ se ɛ 'bɛɛ‑ ɛ 'je 'kwla pa. 15Nyɔ 'ɔ tba nɛbi 'de ɔɔ' ‑crii" ɛ dɛ "jrui, 'kaa nyʋ a ‑teɛ' ‑ta ‑tɛan ja ‑wɛe ɛɛ wan 'de nyʋ "klein ‑nɩa 'e ‑gbu" 'di ‑wee' a 'je i. 16'Kamɔ aoa' ‑sɔn' 'je ‑sɩn' 'de nyʋ ‑wee' "klein "juɔi ‑wɛe ʋʋ 'je aoa' kplɩn 'dɔe 'je 'de ʋʋ 'je ao "Bo ‑nɩa 'e jaʋn 'di 'a 'nynɩ "i 'bɛɛ‑.
Dɛ Sesi 'tmʋa 'de kɛ' ɛ ‑tɩ' 'ʋn ɛ
17'De Sesi 'na : Ao 'bo tɔ' inaa ka 'ɩn ji' ‑wɛe 'ɩn 'je Moisɩ 'a kɛ' ke dɩ Kea 'a wlu 'kwajaaʋn tɔɔa nyʋ i‑sa. ɛ se kan' ‑mɔ nɩ‑, 'kaa 'ɩn se dɛ i‑saa' ji, 'ɩn jiɛ dɛ nʋa'. 18'Ma 'tmʋʋɛ aopʋ tɔ' ‑tɩ, ‑ta 'blʋa‑ ke jaʋn sea ‑sii ke ɛ, Kea 'a kɛ' se dɛ‑saan" ka "kpei 'wlʋi. Nyʋ se kɛ 'ɛ 'sbɛjri 'a dɛ‑saan" ka 'bo ‑sai mamaʋ 'sʋ dɛ ɛ "sia 'nynɩ ɛ 'je 'o nyni. 19Ɛmɛ ‑tɩ nyɔ ‑ɔɔ mua kɛ' 'ɛ dɛ‑saan" ka i‑saa' ‑wɛe ‑ɔɔ ‑kɔ nyʋ a mua 'o 'de blaa', ‑mɛ ɔ se dɛwɔn nɩi 'de jaʋn 'di 'a 'beɔdɛ 'ʋn. 'Kaa nyɔ ‑ɔɔ mua kɛ' wɔn 'jea' ‑wɛe ‑ɔɔ ‑kɔ nyʋ ‑wee' 'jea 'o 'de bla ɔɔ muɛ dɛwɔn nɩa' 'de jaʋn 'di 'a 'beɔdɛ 'ʋn. 20'Ma 'tmʋʋ aopʋ‑ 'mɛ, ‑bo aoa' "isrɛa' se kɛ wɔ ‑saʋn ke Fariseɛn‑wi" 'a ‑nɩ "jru 'ja a, ‑mɛ ao se 'e Kea 'a kɛɛma' ‑kwlɔ 'di pai 'de jaʋn 'di.
Dɛ Sesi 'tmʋa 'de 'cɛn 'ɛ ‑tɩ' 'ʋn ɛ
21Dɛ ‑tmʋʋa' 'de ao "bo ‑wi" ‑pee tɛin" ‑wɛe ao 'wɔan ɛ 'na : ‑Ɩn ‑bo "ku 'dbaa. Nyɔ ‑dba "ku ɛ, nyʋ a mu ɔɔ' 'pee 'jea'. 22'Kaa 'mɔ ɛ, 'ma ‑a ‑tmʋʋ' aopʋ‑ 'mɛ, nyɔ "o nyɔ ‑ɔ ‑kpa 'cɛn 'de ɔɔ' de 'di ‑pee, ‑mɛ nyʋ 'je ɔɔ' 'pee 'je ‑o. 'De nyɔ ‑ɔ ‑wlua 'de ɔɔ' de 'di ‑pee ‑wɛe ‑ɔ ‑na : ‑Mɔ kpɛɛn' nyɔ ‑nɔ ! ‑Mɛ ‑mɔ 'ɔ jei tu 'a 'pee nɩɛ 'je ka‑. 'De nyɔ ‑jea ɔɔ' de 'di sɩɩan 'ʋn ɛ, ‑mɛ ‑mɔ nɩɛ 'e nɛ‑gbauo'‑ ‑sea' 'mʋ ‑ta 'ble 'ʋn mu ka‑.
23‑Bo ‑ma sea ‑ma 'sraa ‑sadɛ 'bo Kea "juɔi kpa ‑wɛe ka ‑ma de 'di 'bleea ‑ʋn 'dii 'de ‑ɩn ‑je ɛ ‑kwlʋ o po ɛ, 24‑mɛ ‑ɩn ‑te' ‑ma 'sraa ‑sadɛ i 'bo 'sraa‑sa'ɩn, ‑ɩn ‑je de mu ‑ɩn ‑ke ‑ma de 'di 'je ‑tɩ' "kpei‑ seea kpɩɩn‑ ‑wɛe ‑ɩn ‑je de ji 'de ‑ɩn ‑je ‑ma 'sraa‑ ‑sa.
25‑Bo nyɔ poo ‑ʋn "kuan 'de kpan‑tɩ 'ʋn ‑wɛe ɔ ke ‑ɩn ‑je bʋ' inaa‑ 'de ao 'je ‑gba jeʋn "juɔi mu ɛ, ‑mɛ ɔ ke ‑ɩn ‑bɛɛ' wlu 'ʋn 'bo ‑jei" ‑wɛe ɔ je ‑ʋn 'de 'pee 'jei 'kwa ‑tu", 'de 'pee 'jei je ‑ʋn ‑kasogbu ifuoi kwa 'bɔɔ‑, 'de ‑mɔ je ‑ʋn ‑kaso 'di po. 26'Ma 'tmʋʋɛ ‑ʋn tɔ' ‑tɩ ‑ɩn se 'e ɛɛ' ‑kaso ‑tu 'di 'wlʋi mamaʋ 'sʋ ‑ɩn ‑je ɔɔ' 'wɛi ‑nɩa ‑ʋn "kpei ‑wee' 'de to‑. Ɩa' ‑suujɔ due' koʋn ‑gbai' se 'de ‑ʋn "kpei siei.
Dɛ Sesi 'tmʋa 'de 'nynɩa dɛ ke ‑kooa" dɛ 'ɛ ‑tɩ' 'ʋn ɛ
27Ɛ 'wlʋa 'o ‑mɔ ɛ, Sesi wlu' ke'wlɛ, ɔ 'na : Dɛ ao 'wɔan tɛin" 'de ɛ, ɛmɛ ‑nɩ : ‑Ɩn ‑bo jɛi" 'jeeɛ. 28'Kaa 'ma 'tmʋʋ aopʋ 'mɛ : nyɔ "o nyɔ ‑gbʋan ɔ "dɛi 'a 'nynɔ jɛi" jri ja ‑wɛe ʋ pooa pɛe "i ɛ, ‑mɛ ɔ ‑kɔ' ʋa' jɛi" nɩa' 'mɛ 'de ɔ pɛe o. 29‑Bo ‑ma dian o jriɛ nɩɛ "i ɛ 'je ‑ʋn 'de dɛsaʋn 'di po ɛ, ‑mɛ ‑ɩn ‑sa ɛɛ' "jriɛ‑ tu 'de ‑ʋn 'kʋn ‑ɩn ‑je ɛ 'kwla po. ‑Ma "jriɛ‑ due' "i nɩa' "paa', ɛ je ‑ma nyiɔjɔ ‑wee' ‑gbai" ‑wɛe ‑ɩn mu 'e nɛ 'ʋn ‑sii. 30‑Bo ‑ma diansʋn nɩɛ "i ɛ 'je ‑ʋn 'de dɛsaʋn 'di po ɛ, ‑mɛ ‑ɩn ‑cɛn ɛɛ' sʋn tu 'bo ‑ʋn ‑pʋn" ‑ɩn ‑je ɛ 'kwla po. ‑Ma sʋn due' "i nɩa' "paa', ɛ je ‑ɩn ‑ble sɩn 'sɔɔn 'de ‑ma nyiɔjɔ ‑wee' ‑gbai" 'de ɛ mu 'e nɛ 'ʋn ‑sii.
Dɛ Sesi 'tmʋa 'de 'nynɔ 'kwla ‑satɩ 'ʋn ɛ
(Matie 19.9 ; Makɩ 10.11-12 ; Luikɩ 16.18)
31Sesi 'na, dɛ ‑tmʋa' 'de ɛ, ɛmɛ ‑nɩ : ‑Bo nyɔ ‑sa 'nynɔ 'kwla ‑mɛ ɔ "nyɩ ʋ 'kwla ‑sasbɛ. 32'Kaa 'ma 'tmʋʋ aopʋ 'mɛ, nyɔ "o nyɔ ‑ɔɔ 'nynɔ sea jɛi" 'je ‑wɛe ‑ɔ ‑sʋ 'kwla ‑mɛ ɔmɔ ‑pʋ' 'de jɛi" 'jedɛsaʋn 'di. 'De nyɔ "o nyɔ ‑dua" 'nynɔkpao' ‑saa 'kwla 'ʋn ‑wɛe ʋ "tia "bli ɛ, ‑mɛ ‑mɔ 'jeɛ jɛi" ‑ke.
Dɛ Sesi 'tmʋa 'de ‑srɛɛntɩ 'ʋn ɛ
33Dɛ ‑tmʋʋa' 'de ao "bo ‑wi" ‑pee ke'wlɛ ao 'wɔan, ɛmɛ ‑nɩ : ‑Bo ‑ɩn ‑srɛɛn, ‑mɛ ‑ɩn ‑bo wlu fai" pooɛ, dɛ ‑ɛɛ ‑srɛɛan' ‑ɩn ‑srɛɛan 'bo Tʋ"bo "juɔi ɛ, ‑mɛ ‑ɩn nʋ ɛ. 34'Kaa 'mɔ 'na : ao 'bo ‑srɛɛn mɔ ‑wee', ao 'bo jaʋn 'ʋn ‑srɛɛn, ɛ nɩɛ Kea 'a ‑teɩn ‑o. 35Ao 'bo 'blʋa‑ 'ʋn ‑srɛɛn, ɛ nɩɛ Kea 'a "kpeinaadɛ ‑o. Ao 'bo Selisalɛm ‑kwlɔ 'ʋn ‑srɛɛn, ɛ nɩɛ 'beɔ klaa" 'a ‑kwlɔ ‑o. 36‑Ɩn ‑bo ‑ma "jru 'ʋn ‑srɛɛn, dɛ‑nʋɛ' ‑ɩn se ɛ 'bɛɛ‑ ‑ma ‑cɛ" 'kpa 'je ‑ma "mɩɩjɔ due' koʋn ‑gbai' "pluu‑ 'de ‑ɩn ‑je ɛ kpee‑. 37Aoa' kɩɩn nɩ kɩɩn ! Aoa' "ɩɩn‑ nɩ "ɩɩn‑ ! Dɛ nyʋ a poa 'o ɛ "kpei ‑mɛ 'wlʋɛ 'e ‑siɔn' 'ʋn.
Dɛ Sesi 'tmʋa 'de nyʋ dɛ "nyɩ‑tɩ 'ʋn ɛ
38Ɔ 'na : Wlu ao 'wɔan tɛin" ɛ 'naa : ‑Bo nyɔ wa nyʋ "jriɛ‑ "i ɛ, ‑mɛ nyʋ wɔ "jriɛ‑ "i ‑ke. 'De ‑bo nyɔ ‑sa nyʋ 'nynɩ 'wɔn ɛ, ‑mɛ nyʋ ‑sɔ 'nynɩ 'wɔn ‑ke. 39'Kaa 'mɔ 'na ‑bo nyɔ nʋ ao dɛsaʋn "jrii ɛ, ao 'bo ɛɛ' kpan ‑saa. ‑Bo nyʋ po ‑ma dian o doun" 'kpa 'ʋn ɛ, ‑ɩn ‑to 'e kʋan o doun" ɔ 'je 'o 'kpa po. 40‑Bo nyɔ bla ‑ʋn ‑tɩ' "kpei ‑wɛe ɔ 'je ‑ma "bai 'ʋn "duo ɛ, ‑ɩn ‑bo ɔ ‑je de kaan 'de ‑ma tae' 'a 'ʋn "duo ‑tɩ 'ʋn ‑ke. 41‑Bo nyɔ ‑te' ‑ʋn ‑klaan" "kpei, 'de ɔ ‑te' ‑ʋn ‑gbɛ "jru ‑wɛe ɔ ke ‑ʋn ‑je ‑je 'a ‑to due' 'ʋn na ‑mɛ ‑ɩn ‑kuu dɩ i ɔ ke ‑ɩn ‑je ‑je 'a ‑to 'sɔɔn 'ʋn na‑. 42Nyɔ ‑ɔ ‑tee' ‑ʋn dɛ i ‑mɛ ‑ɩn ‑nyɩ" ɔ. 'de nyɔ ‑ɔ ‑pɔan' ‑ʋn dɛ 'kwa kpʋan 'a ‑kɔ i ɛ, ‑ɩn ‑bo ɔ ‑jriɛ" i‑saa.
Dɛ Sesi 'tmʋa 'de tʋnyʋ 'a ‑tɩ' kma ‑tɩ 'ʋn ɛ
(Luikɩ 6.27-28, 32-36)
43Ɔ 'na‑ : Wlu ao 'wɔan ɛ 'na : ‑Ɩn ‑kma ‑ma ‑ponyiɔ 'ɔ ‑tɩ' 'de ‑ɩn ‑je ‑ma tʋnyɔ 'ʋn 'nyɛ. 44'Kaa 'mɔ 'naa : Ao kma aoa' tʋnyɔ 'ɔ ‑tɩ', ao po nyʋ ‑ʋʋa pooa aopʋ ‑soo' o "diwan. Ao nʋ nyʋ ‑nyɛa aopʋ 'ʋn dɛ 'dɔe "jrii. Ao bae nyʋ ‑ʋʋa ‑tua" aopʋ 'kle 'a Kea. 45‑Wɛe ao 'je ao "Bo ‑nɩa 'e jaʋn 'di 'a "nynuu‑ nɩ‑, dɛ‑nʋɛ' ɛɛ faan ɛɛ' 'jrʋ 'mɛ 'de 'diwɔnyniʋn ke 'diwɔnmɔʋn "kpei. ɛɛ dbaa "ni 'mɛ 'de nyʋ ‑ʋʋa nʋa dɛsaʋn o, nyʋ ‑ʋʋa nʋa dɛ 'dɔe ‑wee' "klein "kpei. 46Nyʋ ‑kma aoa' ‑tɩ' ‑bo ao kma ‑wi" ‑mʋ 'a 'sʋ 'a ‑tɩ' 'ee, ‑mɛ dɛ ‑ɛɛ ‑kei" Kea 'je ao ‑saa ? 'Kamɔ 'wɛi‑sanyʋ a nʋ ‑ke o ! 47'De ‑bo aoa sea aoa' de'di ‑wi" 'a 'sʋ 'jewlu o po 'ee, ‑mɛ dɛ ‑pooa fai" ɛ 'de ɛ‑ ? 'Mɔ 'na 'kamɔ nyʋ ‑sea' Kea juo a nʋ ‑ke o ! 48Ao nɩ 'pepe ka ao "Bo ‑nɩa 'e jaʋn 'di nɩa 'pepe ɛ.
© 2010, Wycliffe Bible Translators, Inc. All rights reserved.