Matɛhɛ 5
5
Yesu kaplãŋ, yãŋ gaa yĩŋ na
1Yesu tuu pe nabuar yãã, u n dugu nii yãŋ gaa yĩŋ na. U kãnyãrwai n yũhũ crã u na.
Mpãy wĩĩ le sroŋ n tãy Yãhã ye
(Luke 6.20-23)
2Yesu n gbe, ma nii pe nawee- klaha kaplãŋ ngĩĩ ne ma yee:
3«Mpãy pe cã pe wee ngaa gɛ Yãhã ye ye,
ma nii ke kɛ,
poo wĩĩ n tãy Yãhã ye.
Yãhã Yai ma poo wãŋ.
4Mpãy pe cã pe pyer sẽ yɔ̃ ye, le n nii pe fãy,
poo wĩĩ n tãy Yãhã ye.
Yãhã ga ba koho le pe ye.
5Mpãy pe ma prafa,
poo wĩĩ n tãy Yãhã ye.
Pe ga ba kãntraha gaa ter yãã.
6Mpãy pe wãsroŋ kɛ mii fããfa dyaŋ
pe digi kɛ, loho ne,
poo wĩĩ n tãy Yãhã ye.
Yãhã ga ba loo nde wãã pe kẽ.
7Mpãy pe pe nampyeŋ- fɛn di,
poo wĩĩ n tãy Yãhã ye.
Yãhã ga ba pe bya fɛn di.
8Mpãy pe laam ma gbɛgbɛ,
poo wĩĩ n tãy Yãhã ye.
Pe ga ba Yãhã yãã yĩnde ne.
9Mpãy pe n pai yrĩŋ yĩmbui ne,
poo wĩĩ n tãy Yãhã ye.
Yãhã ga ba naa poo yee ke pii.
10Pe kapee- pye mpãy na pe sroŋ,
ma yee pe tee pe troho tãhã Yãhã yor wo,
poo wĩĩ n tãy Yãhã ye.
Yãhã Yai ma poo wãŋ.
11Nawee- ma yee ye tee n taha ra na, ma nii ye tyɛhɛ, ma nii kapee- pye ye na, ma nii kawar fua n taha ye na, ma wãpee pãã ye wĩĩ na, ye wĩĩ n tãy Yãhã ye. 12-Ye naa nuhu di loo wĩĩ na, ye cã ye wĩĩ n tãy Yãhã ye. Yãhã ga ba ye dããn wãã ye kẽ yãhãyĩŋ na. Pe bii naa kapee- pye faale Yãhã kaplãŋ tɔ̃rfa na koo syi.»
Yesu kakuãcraŋ pãã tetege wĩĩ ne tesẽ cãã- wĩĩ ne
(Mar 9.50; Luke 14.34-35)
13Yesu n maha yee: «Yii me tee ma mii tetege wãŋ syi dyaŋ driyɛ̃fa laam wo. Tetege ma sar, pe ga waha pye mii, pe ke ta ke n maha dur naa n tãy? Ke saha laa yɔ̃ nantãŋ ye. Pe ga ke kaha woo nkur ye, nawee- n tãhã naa n tɛr ke na.
14Yii maha me tee ma mii cãã- dyaŋ driyɛ̃fa laam wo. Ye ma klo lii dyaŋ le fãã nii yãŋ yĩŋ na, wũhũsaha wee le na ye. 15Waa sẽ naaloho ndyan tar ma kataŋ cĩn n tã le na ye. Ah ndee pe ma le tar, pe ne le wra ta kããnkui na, mpãy byɛ pe ma nwoŋ wo, pe n cãã- yãã. 16Ye cãã- yai pe naa n yɛhɛ koo syi dyaŋ nawee- laam wo, pe n naa ye kayũhũ yãã, pe naa ye Tuhufua Yãhã sey ke kayũhũ wĩĩ na.»
Yãhã kãnde kataŋ wũhũ
17Yesu n maha pe yar ma yee: «Yãhã kãnde kataŋ nkãy ke yar yaha, tesẽ pe faale Yãhã kaplãŋ tɔ̃rfa pe bii kai- nkãy yar yaha, n sẽ pa ma yee ye koo miy yaha ye. N pa n n pai ke gbihi yar ye na, tesẽ kai- nkãy byɛ pe cãã yrũhũ yaha ra wĩĩ na, n koo byɛ pye. 18Ta n cĩĩnde nde pãã ye ye, Yãhã ke ke kãnde kataŋ nkãy ta ke ga nii ke wãnii na, kãntraha tesẽ yãhãyĩŋ ne, too nde n sya ba kua. Ke kãnde kataŋ kaplãŋ teelaale gɛ saa miy yaha ye, ke yrũhũsaha teelaale gɛ saa yi kãã ye. Ke ga kuee kai- byɛ kuayale n sya ba nɔ. 19Wii ma le Yãhã kãnde katan nen laa ya yi kãã, lii le kloŋ tãŋ ke byɛ na, ma maha ga nii loo klaha nawee- ye, ufua ga ba kloŋ tãŋ nawee- byɛ nsoho wo Yãhã yai klo wo. Wii woo tuu -sẽ Yãhã kãnde kataŋ gbihi yigi, ma ke yãr, ma nawee- klaha ke wãyãr ne, woofua ga ba yĩŋ yãã Yãhã yai klo wo. 20Ta n ye yar, ye ma yee ye sẽ n luhu Yãhã kapãn ye ma ta tɛr Farisyɛ̃ ye yaha, tesẽ Yãhã kaiyarfa ne ye, ye saa ba yãã dye Yãhã yai klo wo ye.
21Ye faale wãlɛ naa Yãhã kãnde kataŋ nkãy yãr, ye ke cã. Koo wĩĩ nen laa nde: ‹Maʼa syi ma nawee boo ye!› Mboo wii ma nawee boo, pe ga ma yigi ga, pe ga ma sãhã kasãhãfua fla na. 22Ndoo -sẽ ga ye yar: Wii ma u laam war u nampyeŋ ne, Yãhã ye u yai u yigi ga kasãhãfua fla na. Wii ma u nampyeŋ tyɛhɛ ma yee naplege, Yãhã ye u yai u yigi ga kasãhã yĩŋfa fla na. Wii ma u nampyeŋ tyɛhɛ ma yee nafãã, Yãhã ye u yai naa fla ne, naa gii wãfegeyãã wee ke na ye. 23Loo ne, maa ka diŋ yisaha wo Yãhã kẽ, ma laam ma ga too ma n cã ma laa tee pye ma nampyeŋ na, 24ma diŋ ta yaha ke fla na, -taa ka maa wãã le ma nampyeŋ ne! Loo na, ma cã dur ba ma diŋ yi Yãhã ye. 25Wii ma yee ma laa tee pye, ma ma yigi n gaha kasãhã saha wo, tee sẽ nɔ wa ke fla na ye, cãã naa u nar ye n wãã le. Mii loo sẽ ne ye, u n gaha ma le soho u kasãhãfua koho wo, woo n ma le soho fãngafa koho wo, pe n ma le nwompihi wo. 26Ta n cĩĩnde nde pãã ma ye: Maʼa yee ma sẽ le kafuɛ byɛ dãã tãŋ ye, ma saa yãã yi ke nwompihi wo ye.
27Ke kãnde kataŋ nkãy tee cã, loo wĩĩ nen laa maha nde: ‹Maʼa syi ma cayɔr le ye!› 28Ndoo -sẽ ga ye yar: Wii ma nii waa cɔɔ yãŋ, ma nii u wãkɛ wĩĩ ga u laam wo, Yãhã ye ufua laam wo u cayɔr pye wa. 29Ke syi ne, maʼa yãã ma yĩnde lii le yɔ̃, le ma kɛ wãleŋ ne kapee- wãpyeŋ wo, le loho yi, ma le miy wãã deydey! Ma kadye teele nen laa ya ma yee le wee ye, koo puar ma kadye kur byɛ n ba miy le wãã naa laam wo, naa gii wãfegeyãã wee ke na ye. 30Ke ma pye ma kãndigi koho gɛ ke ma kɛ wãleŋ ne kapee- wãpyeŋ wo, ke cɛr kãã, ma ke miy wãã deydey! Ma ma koho neŋ ya yãã ke wee ye, koo puar ma ba ka ma kadye kur byɛ ne naa fla wo.
(Mat 19.9; Mar 10.11-12; Luke 16.18)
31Ye faale wãlɛ kãnde laa maha nde: ‹Wii ma u ya koho cɔɔ sye, ufua yai u u cɔɔ wãsyeŋ saba wãã u kẽ!› 32Ndoo -sẽ ga ye yar: Ma ya koho cɔɔ ma yee u sẽ naa waa di ye, maʼa u sye, u n ga naa waa gbe, ma u le kapee wãpyeŋ wo. Tesẽ, cɔɔ wii u puai u sye, mboo wii ma u gbe, ma bya kapee pye, ma cayɔr pye.
33Ye faale wãlɛ kãnde laa maha nde: ‹Taa Yãhã di lii ne, ma sẽ yai ma ma yɛ̃ dur ye, ma yai ma le pye!› 34Ndoo -sẽ ga ye yar: Ye ma syi ye naa Yãhã di kueekuee gɛ ye! Ye ma syi ye yãhãyĩŋ myaha yee ye, Yãhã niisaha kẽ! 35Ye ma syi ye kãntraha myaha yee ye, Yãhã trɛ tasaha kẽ! Ye ma syi ye Yurusalɛm myaha yee ye, Yãhã gii ke ma Yĩŋfuangbãŋ koo kungbãy kẽ! 36Ye ma syi ye naa ye yĩŋ yee ye, ye tee mii ye saha ye yĩnyoho neŋ gɛ ta ke n flege ye; ye saha maha waha ke ta ke n wɔ ye. 37Lii ma pye cĩĩnde, -ye yee ‹ãwã›, lii ma yee le wee cĩĩnde ye, -ye yee ‹aye›! Kapãn laa ma taha loo na, sãndãpee yĩŋfua wĩĩ ne loo ne.
(Luke 6.29-30)
38Ye faale wãlɛ kãnde laa maha nde: ‹Maʼa ra tee pye yĩnde na, ta bya, n ga ma tee pye yĩnde na. Maʼa ra tee pye nkãi na, ta bya, n ga ma tee pye nkãi na.› 39Ndoo -sẽ ga ye yar: Wii ma ye tee pye laa ne, ye ma syi ye le kafuɛ yi ye! Wii ma ma fey kãndigi kuɛ ndicĩĩ syi na, tyii u na u n maha ma fey taha kãmaŋ kuɛ ndicĩĩ na! 40Wii ma yee u ga ma sãhã, u ma nayroho sya ma ye, tyii u na u n ma nayrengbãŋ bya gbe. 41Wii ma yee ma ka teelaa wo fãnga na, ma koo syi yrãhã flɛ sĩĩ yãr ufua kẽ! 42Wii ma ma nar ngaa ne, u kẽ! Wii ma yee u ga fuɛ cɛr ma ye, maʼa n sye ye!
(Luke 6.27-28, 32-36)
43Ye faale wãlɛ kãnde laa maha nde: ‹Tyii ma nampyeŋ ntãŋ n dye ma tãy, ma napĩĩ wĩĩ n fũhũ ma ye!› 44Ndoo -sẽ ga ye yar: Ye tyii ye napĩĩ- ntãŋ n dye ye tãy; mpãy pe kapee- pye ye na, -ye naa Yãhã nar pe kẽ! 45Loo na, nawee- ga cã pe yee, ye ma ye Tuhufua Yãhã pii. Ye sẽ yãã, ke ke yai ta ke n yi napee- na, tesẽ naweeyɔ̃m bya ne wãcɛŋ. Mpãy pe sroŋ, tesẽ mpãy bya ne pe sẽ sroŋ ye, ke ke sesaha ta ke n too pe byɛ na wãcɛŋ. 46Ye ma yee ye tããfa ya wĩĩ n tãy ye ye, ye yee la Yãhã ga ba dããn wãã ye kẽ loo nde wĩĩ na? Kufar wããfa gɛ pe sya ma fufor difa, pe bya n pye ke dyaŋ. 47Ye ma yee ye ga naa ye nampyeŋ- poo ya syar, ye yee la ye kayĩĩ pye gboho n tɛr loo ne? Mpãy gɛ pe sẽ cĩĩnde Yãhã cã ye, pe bya loo pye. 48Ye tyii ye laam n nii tãŋ gbɛgbɛ, ye pyer n maha yɔ̃ tãŋ ye Tuhufua Yãhã wãŋ syi dyaŋ!»
© 1993, Wycliffe Bible Translators, Inc. All rights reserved.