Matìo 13
13
Kwə̀ən kə ushwāʼ kùu ndùw ghùwsūm
(Mâk 4:19; Lûk 8:48)
1Tsuʼ fə̀ mɔʼɔ̄ fə te fo, Yɛso n sə tsughu an ndughu, ndùw dòʼò ndùw a ŋgùŋ è ènyʉ̀. 2#Lûk 5:1-3Ndə̀m è àghì ghə̀ mô è tsuŋ, dzə̀əŋ ŋgəa kɔʼ wə̄n. Ù m bɛso nyə dòʼò tsughu alo kəkwə̀n, ghî ghə̀ ŋ kuūwn tee tsughu ko a ŋgùŋ è enyʉ̂.
3Yɛso ŋ kə̀a tsùghu ghee â ndə̀mà tə aghəa to aŋ kwə̀ən tə aghəa enyəa, “Tûwbʉ̀ghà ù lì fə̀ soʼ kuw kə̀ taa ko. 4A m bùghò ù taā ŋgòʼ tò, sə à li ghə m bvʉ̂a ndùw aŋ ghùw kə dziī, nwən mə̀ m bùghò chǔuwn pfʉ̀ è kɔʼ. 5Sə à li ghə m bvʉ̀a n ndùw aŋ gɔ̀ʼnlò mò zuʼ tə bɛso yò a te; yi ŋ ghaam fwə̀n sə è kɔʼ zu tə màʼâ fə̀ bɛso buw a te, 6zuw zə mo e səa kɔʼɔ wò nù, zə n gwə̀nsò màʼà è tsughu; aŋghəa a sô ki sughò yô ghaŋ to, ghə m kpùw è kɔʼ. 7Sə à li ghə m bvʉ̀ ndùw an nyɔ̌ɔmgbê, nyɔ̌ɔmgbê tə̀ n noo kwù ŋgwùu è tsughu. 8À li ghə m bvʉ̀ ndùw an zu tə̀ dzûŋ tò, bɔ̀ŋ è nduw, buʼ à li ghə m fughuu kɔʼɔ àsə fəbɔm, à li ghə m fughu kɔʼ asə ŋghəm tǔu, à li gho ŋghəm n təgha.”
9Ghəa Yɛso kə̀a ù mɛʼɛ̀ tsughu kwə̀ən kə ushwaʼ kən ko, u n dzɛ̀ tsùghù enyəa, “Mò ghùw kì utūŋlō, ù mò è zuw.”
Soo kə kwə̀ən kə ushwāʼ kən
(Mâk 4:10-12; Lûk 8:9-10)
10Tsə̀təndə̄ghā tə m bùghò kòʼ wò Yɛso, bvʉ â wə̄n enyəa, “À lǒ kwò abugho ghù kə̀a ghəa gho â ghì ghò, ghù ŋ kə̂a kwə̀n kə̀ kwən lo a?”
11Ù m bɛ̀lɛ̀ tsughu enyəa, “Bàʼà ghɛ, Zə̀ kə̀ n nàn tə ghəa təla tə lo Fɔ̀e u kəwālā â ghɛ̀ dê fughu wò, kè kuūwn dê â ghee. 12#Mat 25:29; Mâk 4:25; Lûk 8:18; 19:26 Tɔŋlo enyəa ghùw wəla ù ki kə wən ko, Zə̀ kə̀ lo fughuu kpeʼe wə̄n ù lo kele tsəghàsò tsughu; wəlà ù kuūwn laʼā, mbeʼe fən ù bùʼ ki, Zə̀ kə̀ lo nìi nùghùun nù. 13Zən lò e ghee Ŋ̀ kə̂a ghəa gho â ghee an shwaʼ u kwə̀n kə̀ kwən wo, bòʼ ghe koʼò nù, kòʼòkɛlɛ yo, ghe zənlo àghəa, zuuw yo ŋkāa bùʼù zuuwkɛlɛ sùghò yò. 14#Èzy 6:9, 10 Ghəa a te a fɛ lueso tsughu lâŋ kə ghuwsʉghàs Èzayà a zəŋo ghee ghəa ù fə dzɛ̂ tsughu enyəa,
‘Ghɛ̀ lo mgbaŋa zəən nù, ghɛ̀ è zuuw tɔɔ yo,
ghɛ̀ è kòʼō, kòʼò kɛ̀lɛ yo.
15Nu ghî ghən tughù â tuw aŋ ghəa zən,
ghe yia fê naŋā kɔʼ tūŋlō u ghee wo,
ghe yia kəmā naŋā tsughu sə gho,
ghe lô koʼò tɔɔ̄ an sə a ghee,
ghe zuūw sughò an tùŋlo u ghee,
ghe zuūwkɛlɛ tsughu am fə̀ŋ tə ghee,
ghe kôom tiī kôom wô a vʉ̀a mùghò,
to M̀ baaŋ ghee.’
16 #
Lûk 10:23, 24 Dzɔ̀ lò ghɛ̀, ghɛ̀ ki sə gho, kòʼò a te, ki sugho utuŋlō, zûuw a te. 17M̀ kûm dzàa wò nù â ghɛ̀ enyəa ndə̀mà tə ghiīshʉ̀ghà, àsùghò ndə̀mà tə ghì ghəla ghe fə̀ gaʼ fə̀ŋ a zəŋo Zə̀ kò mafə̄ də̂m kè alekòʼ ghəa ghəla ghɛ̀ koʼo, də̀m kè sùghò alezuw ghəa ghəla ghɛ̀ zuūw.”
Yɛso teso kwə̀ən kə ushwāʼ kùu ndùw ghùwsūm
(Mâk 4:13-20; Lûk 8:11-15)
18“Zuw nlò fəgha kəla kwə̀ən kə ushwāʼ kə ghûwsūm kən mòʼò â ghè kò. 19Ghî ghəla ghe zuw shwaʼ u fɔ̀e u Kəzə̀ wò, kè zuūwkɛlɛ, ghe fɛ lǒ tò sə ghəla a mò bvʉ̂ tsughu aŋ ghùw kə dziī. Vûŋ kə̀ m bùghò tsǔun nùghù kɔ̀ʼ fəgha kə̀là ghe zən naŋā am fə̀ŋ tə ghee. 20Yia a bughò sə ghəla a mò bvʉ̂ ndûw aŋ gɔ̀ʼnlò, à lo ghî ghəla ghe zuūw tsughuu shwaʼ u te wo ghê m kpènì aleduʼnlo; 21ghe ŋ kè nɛɛ à tè, ghe n tsùuŋ kɔ̀lɔ tsughu ko tə̀fə̀ŋ ènyə, ghəa a mo e bughò tùghuu tsughuu ko a zəŋò ghee ŋkāa ghe ndzaŋso ghee bòʼ ghe boō tsughu, ghe ŋ kòom ghɛ̌ɛ tì zə̀ghàa è tsughu. 22Yia a bughò ghəla a fə̀ bvʉ am faʼnlo e tənyɔ̌ɔŋmgbê, à lǒ ghee ghəla ghe zuw tsughu shwaʼ u te wo, aŋghəa ghe kuūwn gaʼ fə̂ŋ tò am fʉgha u mbī wo, àsùghò ghəa a kua, ghə ŋ kwù zɔ̀ʼn nàŋa tsughu shwaʼ u te wo, wə ŋ kè mʉ kə tam. 23Yia a bughò ghəla ghe mò bvʉ an zù è dzùŋ, à lǒ ghee ghəla ghe zuw shwaʼ u te wo, zuwkɛlɛ è tsughu; ghe yia noō bɔŋ dzɔ̀ tsughu buʼ a dzûŋ ghò, buʼ à li ghə m fughuu kɔʼɔ àsə fəbɔm, à li ghə m fughu kɔʼ asə ŋghəm tǔu, à li gho ŋghəm n təgha.”
Kwə̀ən kə ushwāʼ kùu ndùw ùzwiī
24Yɛso ŋ kòom fughu kpeʼe ndùw kwə̀ən kə ushwāʼ kən â ghee enyəa, “Fɔ̂e ù kəwālā u lo tǒ ghùw ù li fə̀ tam tsughu ŋgòʼ tə̀ dzûŋ tò an sum u wə̄n; 25a m bùghò â tsuʼ wo ghî à sô bwii, ghùwkə̀tuw ù wə̄n m bùghò tam nyə tsughu uzwiī aŋ sò a te gho, nùghù e wə̄n zo. 26Ghəa sò a te a noō kɔʼ êzə̂ŋ̀ kàʼ ndùw èbɔŋ, zwiī vʉ wə n daŋso dè sə̀ kɔ̀ʼ sùghò ughue. 27Kɔ̀ɔ m mughùbè vʉ mə̀ m bùghò bvʉ̀ â wə̄n enyəa, ‘Mughùbè yìa a so ghù mò tam ŋgòʼ tə̀ dzùŋ an sum wʉa a, zwiī wən zwiī a te nughù ghɛ̀ enyə?’ 28Ù n dzɛ̀ â ghee enyəa, ‘À ghəa ghən ghəəŋ ko ghùwkə̀tuw waŋā.’ Kɔ̀ɔ mi mə̀ m bvʉ â wə̄n enyəa, ‘Ghù lə̀ghaa nù enyəa ghàʼ ndûw sughuun maʼà zwiī u te wo a?’ 29Ù ŋ kuuwn dzɛ̀ â ghee enyəa, ‘Ɛ̂ŋgaŋ dzə̂, e kwo ko ghɛ̀ lô ndûw sughuun maʼn zə̂a daŋà tsəghà mùghò â sò ghò. 30Naŋa nlò to u dzeŋe noō ndûw ko ghèe ghê sò gho, a lo kôʼ nəgha è kwuū zo; Ǹ lo dzɛ̂ â ghì à kwuū gho enyəa ghe buʼu sughūu kɔlɔ̄ naŋā kɔʼɔ̄ dzə̂ zwiī u te wo alo ukwāʼ, aŋ ghəa à kpɛɛ̄n maʼn gho, ghe daŋso kwûu səā kɔʼ àsò, ghe bughò kwəlā kɔʼso naŋā kɔʼ a kə̀twɛ̄.’ ”
Kwə̀ən kə ushwāʼ kùu ndùw Sam e Mostàd
(Mâk 4:30-32; Lûk 13:18-19)
31Yɛso ŋ kòom kə̀a kpèʼe ndùw ghee â kwə̀ən kə ushwaʼ ko enyəa, “Fɔ̂e u kəwālā u lo tò sə e esām e mostàd#13:31 nyàŋ fə esam ghe taā tsughu, zə noo dùw tsughu aŋ kàʼ fə̀ne fo. ghùw mò nî tam tsughu an sum u wə̄n. 32Fə to tsə̀ghàtàʼà sam tən tə̀ dzə̀m, abugho e kuūwn noō kɔʼ, fə n noo dùw tsughu alo fə̀kàʼ, kâʼ fə te fə n dùw tsə̀ghà tsùghù fʉgha wə̀n ù dzə̀m an sum ghe tam tsughu, nwə̀n mə̀ m bughò bə̀ghâa ndughu tə ghee aŋ kwèe tə wə̄n.”
Kwə̀ən kə ushwāʼ am Mbvùŋ
(Lûk 13:20-21)
33Yɛso n naam kə̀a kpèʼe ndùw kwə̀ən kə ushwaʼ â ghee enyəa, “Fɔ̂e u kəwālā u lo tǒ sə fə mbvùŋ, wìzən ù li mò nî kɔʼ, nyùʼ dzə̌əŋ kɔʼ am fuŋu wə mpfùŋ u tʉghà, zə̀ n nyə̀ŋ kǎaŋ ndùw a te, mpfùŋ n te mə̀ ŋ kàʼ ndùw è kɔʼ.”
See kə Yɛso kə̀ kəā kə aghəa ko kwə̀n kə̀ kwən
(Mâk 4:33-34)
34Ghəa ghən a dzəm Yɛso mò kəā â saʼ kə aghì chi ko, ù mo telē kəā ko kwə̀n kə̀ kwən, ù ka mo ghəa e tso kə̀a mò ù kà kwə̀ən kə ushwāʼ ko a te dzə̂n. 35#Sms 78:2 Zən mò lo alelueso tsughu lâŋ kə ghuwsʉghà kən enyəa,
“Ǹ lô ghəa gho â ghee kə̂a ko kwə̀n kə̀ kwən,
Ǹ lo dzâa ndûw ghee â ghəa gho
mo ghe kaām zuw kòʼ aŋghəa mbī fə̀ kaʼ tsughu.”
Yɛso tèso tuŋlo u aghì aŋ kwə̀ən kə ushwaʼ kə uzwǐi
36Yɛso n daŋso zə̀ghàa tsughu saʼ kə aghì chì nùghùu nyə̀ ndùw an ndughu. Tsə̀təndə̄ghā tə wə̄n tə n dzùum nyə̀ ndùw wə̄n, dzɛ̀ â wə̄n enyəa, “Teso wò tuūŋ waʼā wo aŋ kwə̀ən kə ushwāʼ kə uzwǐi kə chî an usum.”
37Ù m bɛ̀lɛ̀ tsughu enyəa, “Ghùw wəla ù mò tam ŋgòʼ tə̀ dzûŋ tə̀ ti to fɛ lǒ Wɛ ù Ghùw, 38sum u te u lo mbī, ŋgòʼ tə̀ dzûŋ tən fɛ lò ghî ghəla ghe lô am fɔ̀e u Kəzə̀; zwiī wən vʉa u lô ghî ghəla ghe lô am fɔe kə Satàn. 39Ghùwkə̀tuw wəla ù mò tam sughò zwiī u te wo lo Satàn, tî kə̀ kwuū kə ufʉgha kə fɛ lǒ tò mbī lô mîanlo; ghî a kwuū a lo tsə̀təndə̄ghā tə Kəzə̀. 40Ghəa a sughuun maʼn kɔʼɔ a uzwǐi wo a m kpàa màʼà kɔ̀ʼ aŋ wə̄n, à kè bɔ̌ɔm lò sugho êzə̀ ghe kê kpɛ̂ɛn ghî à biigh gho abugho mbī kê mîanlo. 41Wɛ ù Ghùw lo tuu wò tum tə wə̄n, ghe lo tsâʼà nughù səā wô fʉgha wəla u nɔɔ̄ fughu ghî gho enyəa ghe e ghəəŋ bo zo àsùghù ŋgòʼ è ghì à biigh gho. 42Ghe kê maʼà ndûw ghee aŋ wən u shʉ̀ghà utsūʼ; ghî à alediīn fughu, pfʉa àsɔŋ am bō. 43Ghî a tsəghtsəgha ghə̀ e kê nyəghaan ko aŋ fɔ̀e u Tsele tò ezuw. Mò ghùw kì utuŋlō, ù zuw.”
Kwə̀ən kə ushwāʼ am kɔ kə kəfəgha kə nân doʼō
44“Fɔ̂e u Kəzə̀ ù lo kpeʼe sugho tǒ kɔ kə kəfəgha kə̀ li ko kə nân doʼò an usum, ghùw vʉ̀a ù ndùw kôʼ nduw, kòom tsən nàn nàŋa è tsughu; ù n daŋso nùghù tsùghù êzə̄ŋ aleduʼnlo, ndùw kǔum fèe tsùghu fə̀ghàan ŋ wə̄n n dzə̀m, ndùw zue kɔʼ sum vʉ̀ a te.
45Fɔ̂e u Kə̀zə̀ ù kôom lò kpeʼe sugho tǒ ghùw ù bekewə̄n ù kəŋo səā a akom à dzûŋ ghò, 46vʉ̀ ù kəŋ kôʼ tsughu sə e ekom zəla e dzɔ̂ buʼ, daŋso ndùw kǔum fèe tsùghu fə̀ghàan ŋ wə̄n n dzə̀m, nì zue kɔʼ sə e ekōm e te zo a te.”
Kwə̀ən kə ushwaʼ kùu ndūuw tətsə̄ghā
47“Fɔ̂e u kə̀zə̀ ù kôom lò kpeʼe sugho tò ughuūw ghe mò maʼà nyə tsughu an dzughù, kwu kɔʼ ŋgòʼ tə tətsəgha tə dzə̀m tə nyə tsughu a te kpe. 48Ghəa ghuūw e te e lue kɔʼ, ghe n sè sə̀ kɔ̀ʼ wò a ŋgùŋ è dzùghù, shìaa sə kɔʼ tə̀ dzûŋ tò, kwə̀n màʼà ndùw tə̀ biigh to. 49E kê bɔ̌ɔm lò sugho enyə abugho mbī kê mîanlo. Tsə̀təndə̄ghā tə Kəzə̀ tə̀ kê səā wô, tə shîaa nughù səā wô ghì à biigh gho am bvʉ e ghì a tsəghatsəgha gho, 50ghe maʼà ndûw ghee aŋ wə̀n u shʉ̀gha utsuʼ; ghe e ke dīnlo, pfʉa àsɔŋ fùghù a te.”
Tsʉ̂ è fughu zo àsùghò è wii zo
51Yɛso m bvʉ â tsə̀təndə̄ghā tə wə̄n to enyəa, “Ghɛ̀ ŋ ghəa ghən zuwkɛlɛ̄ to a?” Ghe mo è boo. 52Ù n daŋso dzɛ̀ â ghee enyəa, “À fi lo enyəa dèekə̀làŋ wəla ù bùghò doʼò tsə̀ndə̄ghā aŋ ghəa e fɔ̀e u kəwālā lo tò mughùbè wəla ù nìi səā wô fʉgha ù fughu wo àsùghò ù wii wo an tsughu e wə̄n.”
Ghe kâ Yɛso nì tò kəfəgha an Nazālɛ̀t
(Mâk 6:16; Lûk 4:16-30)
53A m bùghò Yɛso kə̀a mɛʼɛ̀ tsughu kwə̀ən tə ushwaʼ tən to, ù n zəghàan tsughu luʼū chìa ù mò lo a te. 54Aŋghəa ù kwən nyə wo an naʼ wə̄n, ù n zoʼnlo àghì an ndughène è Tə̀dzûu, tuw kə m kpuw ghee, ghe m bvʉ enyəa, “Tûwbʉ̀ghà wən fə̀ tɔ wən boʼo ni wo ghɛ enyə a, àsùghò kɔ tə aghəa tən to a te a? 55Wən mgbàŋ yǒ wɛ ù kaməndà wən à? Zə̂ mgbàŋ yǒ Mèle a? Ghê Dzɛ̂ms, ghê Dzùghùsî, ghê Sǎemòn, ghèe ghê Dzudàs, à mbàŋ yò waazə̂ a wə̄n à nûu gho a? 56Waazə̂ a wə̄n à zən a mgbaŋ yò ko fɛ sɛ̀ à? Ù màʼa fə̀ ghəa ghən kuuwn ni wo ghɛ?” 57#Dzn 4:44 Fə̂ŋ tə̌ fi daŋso ndze nu ghee a zəŋò wə̄n, ghe ŋ kè nî wə̄n tò kəfəgha, tùe màʼà wə̄n.
Yɛso ŋ kuuwn dzɛ̀ â ghee enyəa, “Ghe kɔʼso nǔ ghuwsʉghà alo tənàʼà tə dzə̀m, à gɔ̀ʼɔ̀ ko an naʼ e wə̄n, àsùghò an ndughu alô wə̄n.” 58Ù ŋ kè ŋgeē dê n sə̀ghà a fughu, bòʼ ghe ka fə boo fughu â wə̄n.
Matìo 13
13
Kwə̀ən kə ushwāʼ kùu ndùw ghùwsūm
(Mâk 4:19; Lûk 8:48)
1Tsuʼ fə̀ mɔʼɔ̄ fə te fo, Yɛso n sə tsughu an ndughu, ndùw dòʼò ndùw a ŋgùŋ è ènyʉ̀. 2#Lûk 5:1-3Ndə̀m è àghì ghə̀ mô è tsuŋ, dzə̀əŋ ŋgəa kɔʼ wə̄n. Ù m bɛso nyə dòʼò tsughu alo kəkwə̀n, ghî ghə̀ ŋ kuūwn tee tsughu ko a ŋgùŋ è enyʉ̂.
3Yɛso ŋ kə̀a tsùghu ghee â ndə̀mà tə aghəa to aŋ kwə̀ən tə aghəa enyəa, “Tûwbʉ̀ghà ù lì fə̀ soʼ kuw kə̀ taa ko. 4A m bùghò ù taā ŋgòʼ tò, sə à li ghə m bvʉ̂a ndùw aŋ ghùw kə dziī, nwən mə̀ m bùghò chǔuwn pfʉ̀ è kɔʼ. 5Sə à li ghə m bvʉ̀a n ndùw aŋ gɔ̀ʼnlò mò zuʼ tə bɛso yò a te; yi ŋ ghaam fwə̀n sə è kɔʼ zu tə màʼâ fə̀ bɛso buw a te, 6zuw zə mo e səa kɔʼɔ wò nù, zə n gwə̀nsò màʼà è tsughu; aŋghəa a sô ki sughò yô ghaŋ to, ghə m kpùw è kɔʼ. 7Sə à li ghə m bvʉ̀ ndùw an nyɔ̌ɔmgbê, nyɔ̌ɔmgbê tə̀ n noo kwù ŋgwùu è tsughu. 8À li ghə m bvʉ̀ ndùw an zu tə̀ dzûŋ tò, bɔ̀ŋ è nduw, buʼ à li ghə m fughuu kɔʼɔ àsə fəbɔm, à li ghə m fughu kɔʼ asə ŋghəm tǔu, à li gho ŋghəm n təgha.”
9Ghəa Yɛso kə̀a ù mɛʼɛ̀ tsughu kwə̀ən kə ushwaʼ kən ko, u n dzɛ̀ tsùghù enyəa, “Mò ghùw kì utūŋlō, ù mò è zuw.”
Soo kə kwə̀ən kə ushwāʼ kən
(Mâk 4:10-12; Lûk 8:9-10)
10Tsə̀təndə̄ghā tə m bùghò kòʼ wò Yɛso, bvʉ â wə̄n enyəa, “À lǒ kwò abugho ghù kə̀a ghəa gho â ghì ghò, ghù ŋ kə̂a kwə̀n kə̀ kwən lo a?”
11Ù m bɛ̀lɛ̀ tsughu enyəa, “Bàʼà ghɛ, Zə̀ kə̀ n nàn tə ghəa təla tə lo Fɔ̀e u kəwālā â ghɛ̀ dê fughu wò, kè kuūwn dê â ghee. 12#Mat 25:29; Mâk 4:25; Lûk 8:18; 19:26 Tɔŋlo enyəa ghùw wəla ù ki kə wən ko, Zə̀ kə̀ lo fughuu kpeʼe wə̄n ù lo kele tsəghàsò tsughu; wəlà ù kuūwn laʼā, mbeʼe fən ù bùʼ ki, Zə̀ kə̀ lo nìi nùghùun nù. 13Zən lò e ghee Ŋ̀ kə̂a ghəa gho â ghee an shwaʼ u kwə̀n kə̀ kwən wo, bòʼ ghe koʼò nù, kòʼòkɛlɛ yo, ghe zənlo àghəa, zuuw yo ŋkāa bùʼù zuuwkɛlɛ sùghò yò. 14#Èzy 6:9, 10 Ghəa a te a fɛ lueso tsughu lâŋ kə ghuwsʉghàs Èzayà a zəŋo ghee ghəa ù fə dzɛ̂ tsughu enyəa,
‘Ghɛ̀ lo mgbaŋa zəən nù, ghɛ̀ è zuuw tɔɔ yo,
ghɛ̀ è kòʼō, kòʼò kɛ̀lɛ yo.
15Nu ghî ghən tughù â tuw aŋ ghəa zən,
ghe yia fê naŋā kɔʼ tūŋlō u ghee wo,
ghe yia kəmā naŋā tsughu sə gho,
ghe lô koʼò tɔɔ̄ an sə a ghee,
ghe zuūw sughò an tùŋlo u ghee,
ghe zuūwkɛlɛ tsughu am fə̀ŋ tə ghee,
ghe kôom tiī kôom wô a vʉ̀a mùghò,
to M̀ baaŋ ghee.’
16 #
Lûk 10:23, 24 Dzɔ̀ lò ghɛ̀, ghɛ̀ ki sə gho, kòʼò a te, ki sugho utuŋlō, zûuw a te. 17M̀ kûm dzàa wò nù â ghɛ̀ enyəa ndə̀mà tə ghiīshʉ̀ghà, àsùghò ndə̀mà tə ghì ghəla ghe fə̀ gaʼ fə̀ŋ a zəŋo Zə̀ kò mafə̄ də̂m kè alekòʼ ghəa ghəla ghɛ̀ koʼo, də̀m kè sùghò alezuw ghəa ghəla ghɛ̀ zuūw.”
Yɛso teso kwə̀ən kə ushwāʼ kùu ndùw ghùwsūm
(Mâk 4:13-20; Lûk 8:11-15)
18“Zuw nlò fəgha kəla kwə̀ən kə ushwāʼ kə ghûwsūm kən mòʼò â ghè kò. 19Ghî ghəla ghe zuw shwaʼ u fɔ̀e u Kəzə̀ wò, kè zuūwkɛlɛ, ghe fɛ lǒ tò sə ghəla a mò bvʉ̂ tsughu aŋ ghùw kə dziī. Vûŋ kə̀ m bùghò tsǔun nùghù kɔ̀ʼ fəgha kə̀là ghe zən naŋā am fə̀ŋ tə ghee. 20Yia a bughò sə ghəla a mò bvʉ̂ ndûw aŋ gɔ̀ʼnlò, à lo ghî ghəla ghe zuūw tsughuu shwaʼ u te wo ghê m kpènì aleduʼnlo; 21ghe ŋ kè nɛɛ à tè, ghe n tsùuŋ kɔ̀lɔ tsughu ko tə̀fə̀ŋ ènyə, ghəa a mo e bughò tùghuu tsughuu ko a zəŋò ghee ŋkāa ghe ndzaŋso ghee bòʼ ghe boō tsughu, ghe ŋ kòom ghɛ̌ɛ tì zə̀ghàa è tsughu. 22Yia a bughò ghəla a fə̀ bvʉ am faʼnlo e tənyɔ̌ɔŋmgbê, à lǒ ghee ghəla ghe zuw tsughu shwaʼ u te wo, aŋghəa ghe kuūwn gaʼ fə̂ŋ tò am fʉgha u mbī wo, àsùghò ghəa a kua, ghə ŋ kwù zɔ̀ʼn nàŋa tsughu shwaʼ u te wo, wə ŋ kè mʉ kə tam. 23Yia a bughò ghəla ghe mò bvʉ an zù è dzùŋ, à lǒ ghee ghəla ghe zuw shwaʼ u te wo, zuwkɛlɛ è tsughu; ghe yia noō bɔŋ dzɔ̀ tsughu buʼ a dzûŋ ghò, buʼ à li ghə m fughuu kɔʼɔ àsə fəbɔm, à li ghə m fughu kɔʼ asə ŋghəm tǔu, à li gho ŋghəm n təgha.”
Kwə̀ən kə ushwāʼ kùu ndùw ùzwiī
24Yɛso ŋ kòom fughu kpeʼe ndùw kwə̀ən kə ushwāʼ kən â ghee enyəa, “Fɔ̂e ù kəwālā u lo tǒ ghùw ù li fə̀ tam tsughu ŋgòʼ tə̀ dzûŋ tò an sum u wə̄n; 25a m bùghò â tsuʼ wo ghî à sô bwii, ghùwkə̀tuw ù wə̄n m bùghò tam nyə tsughu uzwiī aŋ sò a te gho, nùghù e wə̄n zo. 26Ghəa sò a te a noō kɔʼ êzə̂ŋ̀ kàʼ ndùw èbɔŋ, zwiī vʉ wə n daŋso dè sə̀ kɔ̀ʼ sùghò ughue. 27Kɔ̀ɔ m mughùbè vʉ mə̀ m bùghò bvʉ̀ â wə̄n enyəa, ‘Mughùbè yìa a so ghù mò tam ŋgòʼ tə̀ dzùŋ an sum wʉa a, zwiī wən zwiī a te nughù ghɛ̀ enyə?’ 28Ù n dzɛ̀ â ghee enyəa, ‘À ghəa ghən ghəəŋ ko ghùwkə̀tuw waŋā.’ Kɔ̀ɔ mi mə̀ m bvʉ â wə̄n enyəa, ‘Ghù lə̀ghaa nù enyəa ghàʼ ndûw sughuun maʼà zwiī u te wo a?’ 29Ù ŋ kuuwn dzɛ̀ â ghee enyəa, ‘Ɛ̂ŋgaŋ dzə̂, e kwo ko ghɛ̀ lô ndûw sughuun maʼn zə̂a daŋà tsəghà mùghò â sò ghò. 30Naŋa nlò to u dzeŋe noō ndûw ko ghèe ghê sò gho, a lo kôʼ nəgha è kwuū zo; Ǹ lo dzɛ̂ â ghì à kwuū gho enyəa ghe buʼu sughūu kɔlɔ̄ naŋā kɔʼɔ̄ dzə̂ zwiī u te wo alo ukwāʼ, aŋ ghəa à kpɛɛ̄n maʼn gho, ghe daŋso kwûu səā kɔʼ àsò, ghe bughò kwəlā kɔʼso naŋā kɔʼ a kə̀twɛ̄.’ ”
Kwə̀ən kə ushwāʼ kùu ndùw Sam e Mostàd
(Mâk 4:30-32; Lûk 13:18-19)
31Yɛso ŋ kòom kə̀a kpèʼe ndùw ghee â kwə̀ən kə ushwaʼ ko enyəa, “Fɔ̂e u kəwālā u lo tò sə e esām e mostàd#13:31 nyàŋ fə esam ghe taā tsughu, zə noo dùw tsughu aŋ kàʼ fə̀ne fo. ghùw mò nî tam tsughu an sum u wə̄n. 32Fə to tsə̀ghàtàʼà sam tən tə̀ dzə̀m, abugho e kuūwn noō kɔʼ, fə n noo dùw tsughu alo fə̀kàʼ, kâʼ fə te fə n dùw tsə̀ghà tsùghù fʉgha wə̀n ù dzə̀m an sum ghe tam tsughu, nwə̀n mə̀ m bughò bə̀ghâa ndughu tə ghee aŋ kwèe tə wə̄n.”
Kwə̀ən kə ushwāʼ am Mbvùŋ
(Lûk 13:20-21)
33Yɛso n naam kə̀a kpèʼe ndùw kwə̀ən kə ushwaʼ â ghee enyəa, “Fɔ̂e u kəwālā u lo tǒ sə fə mbvùŋ, wìzən ù li mò nî kɔʼ, nyùʼ dzə̌əŋ kɔʼ am fuŋu wə mpfùŋ u tʉghà, zə̀ n nyə̀ŋ kǎaŋ ndùw a te, mpfùŋ n te mə̀ ŋ kàʼ ndùw è kɔʼ.”
See kə Yɛso kə̀ kəā kə aghəa ko kwə̀n kə̀ kwən
(Mâk 4:33-34)
34Ghəa ghən a dzəm Yɛso mò kəā â saʼ kə aghì chi ko, ù mo telē kəā ko kwə̀n kə̀ kwən, ù ka mo ghəa e tso kə̀a mò ù kà kwə̀ən kə ushwāʼ ko a te dzə̂n. 35#Sms 78:2 Zən mò lo alelueso tsughu lâŋ kə ghuwsʉghà kən enyəa,
“Ǹ lô ghəa gho â ghee kə̂a ko kwə̀n kə̀ kwən,
Ǹ lo dzâa ndûw ghee â ghəa gho
mo ghe kaām zuw kòʼ aŋghəa mbī fə̀ kaʼ tsughu.”
Yɛso tèso tuŋlo u aghì aŋ kwə̀ən kə ushwaʼ kə uzwǐi
36Yɛso n daŋso zə̀ghàa tsughu saʼ kə aghì chì nùghùu nyə̀ ndùw an ndughu. Tsə̀təndə̄ghā tə wə̄n tə n dzùum nyə̀ ndùw wə̄n, dzɛ̀ â wə̄n enyəa, “Teso wò tuūŋ waʼā wo aŋ kwə̀ən kə ushwāʼ kə uzwǐi kə chî an usum.”
37Ù m bɛ̀lɛ̀ tsughu enyəa, “Ghùw wəla ù mò tam ŋgòʼ tə̀ dzûŋ tə̀ ti to fɛ lǒ Wɛ ù Ghùw, 38sum u te u lo mbī, ŋgòʼ tə̀ dzûŋ tən fɛ lò ghî ghəla ghe lô am fɔ̀e u Kəzə̀; zwiī wən vʉa u lô ghî ghəla ghe lô am fɔe kə Satàn. 39Ghùwkə̀tuw wəla ù mò tam sughò zwiī u te wo lo Satàn, tî kə̀ kwuū kə ufʉgha kə fɛ lǒ tò mbī lô mîanlo; ghî a kwuū a lo tsə̀təndə̄ghā tə Kəzə̀. 40Ghəa a sughuun maʼn kɔʼɔ a uzwǐi wo a m kpàa màʼà kɔ̀ʼ aŋ wə̄n, à kè bɔ̌ɔm lò sugho êzə̀ ghe kê kpɛ̂ɛn ghî à biigh gho abugho mbī kê mîanlo. 41Wɛ ù Ghùw lo tuu wò tum tə wə̄n, ghe lo tsâʼà nughù səā wô fʉgha wəla u nɔɔ̄ fughu ghî gho enyəa ghe e ghəəŋ bo zo àsùghù ŋgòʼ è ghì à biigh gho. 42Ghe kê maʼà ndûw ghee aŋ wən u shʉ̀ghà utsūʼ; ghî à alediīn fughu, pfʉa àsɔŋ am bō. 43Ghî a tsəghtsəgha ghə̀ e kê nyəghaan ko aŋ fɔ̀e u Tsele tò ezuw. Mò ghùw kì utuŋlō, ù zuw.”
Kwə̀ən kə ushwāʼ am kɔ kə kəfəgha kə nân doʼō
44“Fɔ̂e u Kəzə̀ ù lo kpeʼe sugho tǒ kɔ kə kəfəgha kə̀ li ko kə nân doʼò an usum, ghùw vʉ̀a ù ndùw kôʼ nduw, kòom tsən nàn nàŋa è tsughu; ù n daŋso nùghù tsùghù êzə̄ŋ aleduʼnlo, ndùw kǔum fèe tsùghu fə̀ghàan ŋ wə̄n n dzə̀m, ndùw zue kɔʼ sum vʉ̀ a te.
45Fɔ̂e u Kə̀zə̀ ù kôom lò kpeʼe sugho tǒ ghùw ù bekewə̄n ù kəŋo səā a akom à dzûŋ ghò, 46vʉ̀ ù kəŋ kôʼ tsughu sə e ekom zəla e dzɔ̂ buʼ, daŋso ndùw kǔum fèe tsùghu fə̀ghàan ŋ wə̄n n dzə̀m, nì zue kɔʼ sə e ekōm e te zo a te.”
Kwə̀ən kə ushwaʼ kùu ndūuw tətsə̄ghā
47“Fɔ̂e u kə̀zə̀ ù kôom lò kpeʼe sugho tò ughuūw ghe mò maʼà nyə tsughu an dzughù, kwu kɔʼ ŋgòʼ tə tətsəgha tə dzə̀m tə nyə tsughu a te kpe. 48Ghəa ghuūw e te e lue kɔʼ, ghe n sè sə̀ kɔ̀ʼ wò a ŋgùŋ è dzùghù, shìaa sə kɔʼ tə̀ dzûŋ tò, kwə̀n màʼà ndùw tə̀ biigh to. 49E kê bɔ̌ɔm lò sugho enyə abugho mbī kê mîanlo. Tsə̀təndə̄ghā tə Kəzə̀ tə̀ kê səā wô, tə shîaa nughù səā wô ghì à biigh gho am bvʉ e ghì a tsəghatsəgha gho, 50ghe maʼà ndûw ghee aŋ wə̀n u shʉ̀gha utsuʼ; ghe e ke dīnlo, pfʉa àsɔŋ fùghù a te.”
Tsʉ̂ è fughu zo àsùghò è wii zo
51Yɛso m bvʉ â tsə̀təndə̄ghā tə wə̄n to enyəa, “Ghɛ̀ ŋ ghəa ghən zuwkɛlɛ̄ to a?” Ghe mo è boo. 52Ù n daŋso dzɛ̀ â ghee enyəa, “À fi lo enyəa dèekə̀làŋ wəla ù bùghò doʼò tsə̀ndə̄ghā aŋ ghəa e fɔ̀e u kəwālā lo tò mughùbè wəla ù nìi səā wô fʉgha ù fughu wo àsùghò ù wii wo an tsughu e wə̄n.”
Ghe kâ Yɛso nì tò kəfəgha an Nazālɛ̀t
(Mâk 6:16; Lûk 4:16-30)
53A m bùghò Yɛso kə̀a mɛʼɛ̀ tsughu kwə̀ən tə ushwaʼ tən to, ù n zəghàan tsughu luʼū chìa ù mò lo a te. 54Aŋghəa ù kwən nyə wo an naʼ wə̄n, ù n zoʼnlo àghì an ndughène è Tə̀dzûu, tuw kə m kpuw ghee, ghe m bvʉ enyəa, “Tûwbʉ̀ghà wən fə̀ tɔ wən boʼo ni wo ghɛ enyə a, àsùghò kɔ tə aghəa tən to a te a? 55Wən mgbàŋ yǒ wɛ ù kaməndà wən à? Zə̂ mgbàŋ yǒ Mèle a? Ghê Dzɛ̂ms, ghê Dzùghùsî, ghê Sǎemòn, ghèe ghê Dzudàs, à mbàŋ yò waazə̂ a wə̄n à nûu gho a? 56Waazə̂ a wə̄n à zən a mgbaŋ yò ko fɛ sɛ̀ à? Ù màʼa fə̀ ghəa ghən kuuwn ni wo ghɛ?” 57#Dzn 4:44 Fə̂ŋ tə̌ fi daŋso ndze nu ghee a zəŋò wə̄n, ghe ŋ kè nî wə̄n tò kəfəgha, tùe màʼà wə̄n.
Yɛso ŋ kuuwn dzɛ̀ â ghee enyəa, “Ghe kɔʼso nǔ ghuwsʉghà alo tənàʼà tə dzə̀m, à gɔ̀ʼɔ̀ ko an naʼ e wə̄n, àsùghò an ndughu alô wə̄n.” 58Ù ŋ kè ŋgeē dê n sə̀ghà a fughu, bòʼ ghe ka fə boo fughu â wə̄n.
