Matìo 6
6
Yɛso zoʼnlo aghì enyəa ghe ki alemwaʼā
1 #
Mat 23:5
“Nì nlò ghôom zò enyəa e kwo ghɛ̀ lô ghəəŋ ghəa a Kəzə̀ à dzûŋ ghò an sə kə aghì enyəa ghe e tɔʼɔ̀ koʼò wô; tɔŋlo enyəa Tsele wɛʼɛ alo kəwālā lô ghɛ̀ â namso kə̀ li kə fughu yo abugho ghɛ̀ ghəŋlo êzə ndɛ.
2À fi lo enyəa, abugho ghɛ̀ namso ghùw ù lǎa â fəgha, kà nlò sə tɔŋ mbuwlè o a beē tò aŋghəa ùbàŋàdzə̀m ghəŋlo an Sàŋ tə Tə̀dzûu, àsùghò alo enaʼ enyəa to ghe mô kɛ̌ɛ wò ghee. M̀ fɛ kùu dzàa wò nù â ghɛ̀, ghe ŋ kele tən namso kə ghee ko. 3Abugho ghùw wɛʼɛ so e kuūwn fughuu èyôsò, kà ghəŋlo kwe wʉ̀a ù kwû ù kelê fəgha kəla kwe wʉ̀a ù təma u ghəŋlo, 4to yosò zə̀ghà zə̀ è lo tsənetsən, to Tsele wʉ̂a wəla ù kòʼò ghəa ghəla a tsə̀ghàa tsənetsən lo namso ghù.”
Ezoʼnlo kùu ndùw ègɔ̀ŋlò
(Lûk 11:24)
5 #
Lûk 18:10-14
“Abugho ghɛ̀ so e gɔ̂ɔŋ sùghò nù, kà nlò ghəəŋ dzə̀ tò ghî a kə̀bàŋàdzə̀m; nu ghe ləghaa alenughūn teen kɔʼɔ an Ndughutə̀ne te Tədzûu tò àsùghò am fwànlò u tədzǐi enyəa to ghî à mô koʼò wô ghee. Kùmkùm, M̀ fɛ dzàa wò nù â ghɛ̀ enyəa ghe ŋ kele kə ghee ko kənamso. 6Abugho ghùw wɛʼɛ so e gɔ̂ŋlò, laam nyə̀ ndùw an dzughu e ndughu zəghà, dzʉ̌a sə wò bâʼ kò, ghù gɔɔŋ nduw â Tsùghò wəla ù lǒ mò ghù wən koʼò yò, Tsele wɛʼɛ wəla ù koʼò ghəa ghəla a nân doʼō kê fughu ghû â namso ko. 7Abugho ghù gɔ̀ŋlo kà è buʼn bɔ̀ŋ mò tò Etoʼò; nu ghe moʼò enyəa Zə̀ kə ghee fɛ e zuw an dəghà kə e gɔŋlò kəla ghe gɔɔŋ tsughuu. 8Kà è ghəŋlo tǒ ghee, tɔŋlo enyəa tò ghù è bvʉ kefəgha, à n lo mò Tsùghò kwò ziī nû fəgha kə̀là ghù ləghaa. 9Abugho ghɛ̀ so e gɔ̂ŋlò, ghɛ̀ ŋ gɔ̀ɔŋ tsùghù enyə,
‘Tsele waʼā wəla ù lò alo kəwālā,
To ghî à mô kɔ̂ʼsô zən zəghà.
10E saʼa mbī e dzə̀m,
mbī e bwiī an dzə̂ zə̀ghà
to e lô alo kəwālā.
11Fughu ghaʼ â fə̀ghàzəa kə nɛ ko,
ghù è fughuu ghaʼ â fə̀ghàzəa ko alo fətsūʼ;
12ghù ghuūw maʼa bôo taʼa to,
tò ghàʼ ghuūw mâʼn ndûw sughò bòo tə ghì ghəla ghe boō a zəŋò ghàʼ,
13Kà boo sùghò enyəa ghəa e tsoom ghàʼ,
laam bəghasə̄ ghaʼ nû aŋ ghùu fəgha kə̀ biigh ko.’#6:13 Mwàʼsò ù wii ù li u ki. Nu fɔ̂e u lo ù wʉ̂a wò, kədaʼa, à kɔʼso mò, alenùghù tsughu ezə̀ŋ dòʼò tən è nduw. Zə e lo ko êzə̀.
14 #
Mâk 11:25, 26 Abugho ghù ghuūw mâʼn bôo tə aghì tò, Tsele wɛʼɛ alo kəwālā kê ghuūw maʼà sughò bòo tə̀ghà. 15Abugho ghù kuūwn tue aleghuūwmaʼà bòo tə aghì, Tsele lo ghuuw màʼn sùghò yò təghà tò təbôo.”
Ezoʼnlo kùu ndùw dzughu è baa zo
16“Abugho ghɛ̀ baā dzughu zo kà èmuŋe nlò tǒ ùbàŋàdzə̀m, nu ghe nughùun mgbèe nǎaŋ tsughuu èsʉ enyəa ghî à koʼò wô enyəa ghe baa èdzughu. M̀ fɛ kùu dzàa wò nù â ghɛ̀ enyəa, ghe fi kele dzə̀ namso kə ghee aŋ kòʼ e ghee zə̀. 17Abugho ghɛ̀ baā dzughu zo, e laam kɛlɛ̄ tsughuu nlò sʉ zo, ghɛ̀ n sɛ̀ʼɛ̀ kɔ̀ʼ tuw wɛʼɛ, 18e kwo ko ghî à lô koʼòkɛlɛ enyəa ghɛ̀ bǎa èdzughu, à è kwo ko Tsele wɛʼɛ wəla a koʼò yo; Tsele wɛʼɛ wəla ù kòʼò ghəa ghə̀là ghɛ̀ ghəŋlo a fiā ghɛ̀ nân lo, lo namso ghɛ̀.”
Ekum alo kəwālā
(Lûk 12:33-34)
19 #
Dzm 5:2, 3 “Kà fʉgha wɛʼɛ ù səŋò ù zuūŋ naaŋ fɛ am mbī, an lùʼù kəla u lô fwoʼō, ŋkāa soʼosoʼ tə lo alebùgho pfʉā kɔʼ; ŋkāa ghî a tsɔŋo a lo alebùghò tsɔŋɔ nughùu kɔʼ. 20E laam naŋlo nlò fʉgha wɛʼɛ ù səŋò wò alo kəwālā, a fia u yô aledzèe bo, mò ghùwtsɔ̀ŋo yo sughò aletsɔ̄ŋ. 21Tɔŋlo enyəa fə̀ŋ è ghùw bɔ̌ɔm lò ko an lùʼu kəla fʉgha u wə̄n ù səŋò ù lo a te.
22Sə e lo lâm â gwən e ughùe zò. Abugho sə ghə̀a à lô kədzûŋ, ghue wʉ̀a u dzə̀m u fi ki nu kɛ̀ʼɛ̀ kò. 23Abugho sə ghəa à kuūwn yò kədzûŋ, ghue wʉ̀a u dzə̀m u fi lo alo kələ̄m. Abugho kɛ̀ʼɛ̀ kəla kə lô a zəŋò ghù lò ləm ko, ləm kə te kə lo aletsoō boʼò doʼò ênzə̂n!
24Ghùw u mɔ̀ʼ yò aledzeŋe fwaʼā â ghì ghò a bə̀ghà alo e nə̀gha e mɔ̀ʼ. Abugho ù lò alefwàʼ êzə̀, ù sò bàa nù u mɔ̀ʼ, ù è ləghaa ù lì wən. Ŋkāa ù è ŋgee fwaʼā â u mɔ̀ʼ, ù è koʼō lʉghaa ù lì wən. Ghù yò alekɔʼso Zə̀ kò, kɔʼso sughò ùkua.”
Kà tsəŋ, boo tsughu ko â Zə̀ kò
(Lûk 16:13; 12:22-31)
25Yɛso n daŋso nùghù dzɛ̀ tsùghù enyəa, “Ezə̄ŋ, Ǹ so Ǹ dzâa wô â ghɛ̀ enyəa, kǎ nlò bâŋsò fə̀ŋ tò am mùghù zɛʼɛ enyəa ghɛ̀ lô yia zəa tsə̀ghà kə̀ kwò, ŋkāa enyəa ghɛ̀ lo mʉa tsə̀ghà kwò, ŋkāa aŋ ghùe zɛʼɛ̄ enyəa ghɛ̀ lo dzə̀ən tsə̀ghà kwò tò təndzʉ a. To tuw kə ghûw kə̀ mgbaŋ tsə̀ghàsə̀ ufʉghàzəa à, gwən e ghùe zə e tsəghàsə ndzʉ̄ to a? 26Kǒʼ nwə̀n mò a, n tǎa yo fʉghàzəa wo, n dûum nǎaŋ sùghò yò fʉghàzəa wo a kə̀twɛ̀, Tsele wɛʼɛ alo kəwālā vʉ̀a ù naām tsʉā ko ghè mò. À lǒ mò ghɛ̀ kâ nwən n te mò mgbaŋ tsə̀ghàsə̀ à? 27À lò ndugho am bvʉa zɛʼɛ̄ ù nòʼò â ghue wo alo aghəa, ù lǒ alebaʼso tsughu nyàaŋ fə e nə̀gha an nə̀gha zəla ù ki alemùghù fɛ am mbī à?
28Ghɛ̀ ghue zɛʼɛ buʼù fə̀msô aŋ kwò aŋ ghəa e təndzʉ a? Kòʼ nlò aŋghəa le a noōm dzɔɔ̄ a te aŋ ukwàʼ a, ghe dəmà yò, ghedzə̀ən sùghò yò ndzʉ to aŋ ghùe e ghee. 29#1Ud 10:4-7; 2Tw 9:3-6 Ǹ dzâa wô â ghɛ̀ enyəa ghuūghùe u Solomòn wəla ù fə̀ tsoō buʼù ghaʼa ko nû, ù fə̀ ki yo ndzʉ to tə dzɔɔ̄ tò ele e mɔ̀ʼ. 30Abugho Zə̀ kə̀ lo aledzə̀là tə̀ndzʉ a zəŋò le gho mo a noom kɔʼɔ nɛ, tsʉtsʉ a mò è kpuw, â n nì kpàa kɔ̀ʼ alo etsə̄, à è səasəa ghɛ a, Ù bòʼò lò alelaso ghɛ̀ ênzə̂n? Ŋ̀ghê làʼà tə̀fə̀ŋ mə̄n. 31E fi lo enyəa ghɛ̀ ki yo alebaŋso fə̂ŋ tò enyəa, ‘Ghàʼ lo zə̄a kwò a?’ Ŋkāa, ‘A lo mʉa kwò à?’ Ŋkāa, ‘A lo dzə̀ən kwò à?’ 32À lò Etoʼò ghe dəmà alekelê fʉgha wə̄n. Yia a bughò ghɛ, Tsele wɛʼɛ alo kəwālā vʉ̀a ù kwo enyəa ghɛ̀ ləghaa nù alekelê fʉgha u te wo u dzə̀m. 33Kuuwn bùʼu tughuso tsùghù dzə̀ nlò kè tò aŋ ghəa e fɔ̀e u Kə̀zə̀ àsùghò aŋ ghəa ghəla a ghəŋlo enyəa ghùw è lo tsəghatsəgha, ghɛ̀ ke kele tsughu sugho fʉgha u te wo u dzə̀m. 34E fi lo enyəa ghɛ̀ ndôʼ kì yo alebaŋso fə̂ŋ tò enyəa tsʉtsʉ kê yia lo ênzə̂n a; nu tsʉtsʉ ki nû fəm kə wə̄n ko. Tsuʼ ù li u yo, u laʼà fəm kə wə̄n ko.”
Matìo 6
6
Yɛso zoʼnlo aghì enyəa ghe ki alemwaʼā
1 #
Mat 23:5
“Nì nlò ghôom zò enyəa e kwo ghɛ̀ lô ghəəŋ ghəa a Kəzə̀ à dzûŋ ghò an sə kə aghì enyəa ghe e tɔʼɔ̀ koʼò wô; tɔŋlo enyəa Tsele wɛʼɛ alo kəwālā lô ghɛ̀ â namso kə̀ li kə fughu yo abugho ghɛ̀ ghəŋlo êzə ndɛ.
2À fi lo enyəa, abugho ghɛ̀ namso ghùw ù lǎa â fəgha, kà nlò sə tɔŋ mbuwlè o a beē tò aŋghəa ùbàŋàdzə̀m ghəŋlo an Sàŋ tə Tə̀dzûu, àsùghò alo enaʼ enyəa to ghe mô kɛ̌ɛ wò ghee. M̀ fɛ kùu dzàa wò nù â ghɛ̀, ghe ŋ kele tən namso kə ghee ko. 3Abugho ghùw wɛʼɛ so e kuūwn fughuu èyôsò, kà ghəŋlo kwe wʉ̀a ù kwû ù kelê fəgha kəla kwe wʉ̀a ù təma u ghəŋlo, 4to yosò zə̀ghà zə̀ è lo tsənetsən, to Tsele wʉ̂a wəla ù kòʼò ghəa ghəla a tsə̀ghàa tsənetsən lo namso ghù.”
Ezoʼnlo kùu ndùw ègɔ̀ŋlò
(Lûk 11:24)
5 #
Lûk 18:10-14
“Abugho ghɛ̀ so e gɔ̂ɔŋ sùghò nù, kà nlò ghəəŋ dzə̀ tò ghî a kə̀bàŋàdzə̀m; nu ghe ləghaa alenughūn teen kɔʼɔ an Ndughutə̀ne te Tədzûu tò àsùghò am fwànlò u tədzǐi enyəa to ghî à mô koʼò wô ghee. Kùmkùm, M̀ fɛ dzàa wò nù â ghɛ̀ enyəa ghe ŋ kele kə ghee ko kənamso. 6Abugho ghùw wɛʼɛ so e gɔ̂ŋlò, laam nyə̀ ndùw an dzughu e ndughu zəghà, dzʉ̌a sə wò bâʼ kò, ghù gɔɔŋ nduw â Tsùghò wəla ù lǒ mò ghù wən koʼò yò, Tsele wɛʼɛ wəla ù koʼò ghəa ghəla a nân doʼō kê fughu ghû â namso ko. 7Abugho ghù gɔ̀ŋlo kà è buʼn bɔ̀ŋ mò tò Etoʼò; nu ghe moʼò enyəa Zə̀ kə ghee fɛ e zuw an dəghà kə e gɔŋlò kəla ghe gɔɔŋ tsughuu. 8Kà è ghəŋlo tǒ ghee, tɔŋlo enyəa tò ghù è bvʉ kefəgha, à n lo mò Tsùghò kwò ziī nû fəgha kə̀là ghù ləghaa. 9Abugho ghɛ̀ so e gɔ̂ŋlò, ghɛ̀ ŋ gɔ̀ɔŋ tsùghù enyə,
‘Tsele waʼā wəla ù lò alo kəwālā,
To ghî à mô kɔ̂ʼsô zən zəghà.
10E saʼa mbī e dzə̀m,
mbī e bwiī an dzə̂ zə̀ghà
to e lô alo kəwālā.
11Fughu ghaʼ â fə̀ghàzəa kə nɛ ko,
ghù è fughuu ghaʼ â fə̀ghàzəa ko alo fətsūʼ;
12ghù ghuūw maʼa bôo taʼa to,
tò ghàʼ ghuūw mâʼn ndûw sughò bòo tə ghì ghəla ghe boō a zəŋò ghàʼ,
13Kà boo sùghò enyəa ghəa e tsoom ghàʼ,
laam bəghasə̄ ghaʼ nû aŋ ghùu fəgha kə̀ biigh ko.’#6:13 Mwàʼsò ù wii ù li u ki. Nu fɔ̂e u lo ù wʉ̂a wò, kədaʼa, à kɔʼso mò, alenùghù tsughu ezə̀ŋ dòʼò tən è nduw. Zə e lo ko êzə̀.
14 #
Mâk 11:25, 26 Abugho ghù ghuūw mâʼn bôo tə aghì tò, Tsele wɛʼɛ alo kəwālā kê ghuūw maʼà sughò bòo tə̀ghà. 15Abugho ghù kuūwn tue aleghuūwmaʼà bòo tə aghì, Tsele lo ghuuw màʼn sùghò yò təghà tò təbôo.”
Ezoʼnlo kùu ndùw dzughu è baa zo
16“Abugho ghɛ̀ baā dzughu zo kà èmuŋe nlò tǒ ùbàŋàdzə̀m, nu ghe nughùun mgbèe nǎaŋ tsughuu èsʉ enyəa ghî à koʼò wô enyəa ghe baa èdzughu. M̀ fɛ kùu dzàa wò nù â ghɛ̀ enyəa, ghe fi kele dzə̀ namso kə ghee aŋ kòʼ e ghee zə̀. 17Abugho ghɛ̀ baā dzughu zo, e laam kɛlɛ̄ tsughuu nlò sʉ zo, ghɛ̀ n sɛ̀ʼɛ̀ kɔ̀ʼ tuw wɛʼɛ, 18e kwo ko ghî à lô koʼòkɛlɛ enyəa ghɛ̀ bǎa èdzughu, à è kwo ko Tsele wɛʼɛ wəla a koʼò yo; Tsele wɛʼɛ wəla ù kòʼò ghəa ghə̀là ghɛ̀ ghəŋlo a fiā ghɛ̀ nân lo, lo namso ghɛ̀.”
Ekum alo kəwālā
(Lûk 12:33-34)
19 #
Dzm 5:2, 3 “Kà fʉgha wɛʼɛ ù səŋò ù zuūŋ naaŋ fɛ am mbī, an lùʼù kəla u lô fwoʼō, ŋkāa soʼosoʼ tə lo alebùgho pfʉā kɔʼ; ŋkāa ghî a tsɔŋo a lo alebùghò tsɔŋɔ nughùu kɔʼ. 20E laam naŋlo nlò fʉgha wɛʼɛ ù səŋò wò alo kəwālā, a fia u yô aledzèe bo, mò ghùwtsɔ̀ŋo yo sughò aletsɔ̄ŋ. 21Tɔŋlo enyəa fə̀ŋ è ghùw bɔ̌ɔm lò ko an lùʼu kəla fʉgha u wə̄n ù səŋò ù lo a te.
22Sə e lo lâm â gwən e ughùe zò. Abugho sə ghə̀a à lô kədzûŋ, ghue wʉ̀a u dzə̀m u fi ki nu kɛ̀ʼɛ̀ kò. 23Abugho sə ghəa à kuūwn yò kədzûŋ, ghue wʉ̀a u dzə̀m u fi lo alo kələ̄m. Abugho kɛ̀ʼɛ̀ kəla kə lô a zəŋò ghù lò ləm ko, ləm kə te kə lo aletsoō boʼò doʼò ênzə̂n!
24Ghùw u mɔ̀ʼ yò aledzeŋe fwaʼā â ghì ghò a bə̀ghà alo e nə̀gha e mɔ̀ʼ. Abugho ù lò alefwàʼ êzə̀, ù sò bàa nù u mɔ̀ʼ, ù è ləghaa ù lì wən. Ŋkāa ù è ŋgee fwaʼā â u mɔ̀ʼ, ù è koʼō lʉghaa ù lì wən. Ghù yò alekɔʼso Zə̀ kò, kɔʼso sughò ùkua.”
Kà tsəŋ, boo tsughu ko â Zə̀ kò
(Lûk 16:13; 12:22-31)
25Yɛso n daŋso nùghù dzɛ̀ tsùghù enyəa, “Ezə̄ŋ, Ǹ so Ǹ dzâa wô â ghɛ̀ enyəa, kǎ nlò bâŋsò fə̀ŋ tò am mùghù zɛʼɛ enyəa ghɛ̀ lô yia zəa tsə̀ghà kə̀ kwò, ŋkāa enyəa ghɛ̀ lo mʉa tsə̀ghà kwò, ŋkāa aŋ ghùe zɛʼɛ̄ enyəa ghɛ̀ lo dzə̀ən tsə̀ghà kwò tò təndzʉ a. To tuw kə ghûw kə̀ mgbaŋ tsə̀ghàsə̀ ufʉghàzəa à, gwən e ghùe zə e tsəghàsə ndzʉ̄ to a? 26Kǒʼ nwə̀n mò a, n tǎa yo fʉghàzəa wo, n dûum nǎaŋ sùghò yò fʉghàzəa wo a kə̀twɛ̀, Tsele wɛʼɛ alo kəwālā vʉ̀a ù naām tsʉā ko ghè mò. À lǒ mò ghɛ̀ kâ nwən n te mò mgbaŋ tsə̀ghàsə̀ à? 27À lò ndugho am bvʉa zɛʼɛ̄ ù nòʼò â ghue wo alo aghəa, ù lǒ alebaʼso tsughu nyàaŋ fə e nə̀gha an nə̀gha zəla ù ki alemùghù fɛ am mbī à?
28Ghɛ̀ ghue zɛʼɛ buʼù fə̀msô aŋ kwò aŋ ghəa e təndzʉ a? Kòʼ nlò aŋghəa le a noōm dzɔɔ̄ a te aŋ ukwàʼ a, ghe dəmà yò, ghedzə̀ən sùghò yò ndzʉ to aŋ ghùe e ghee. 29#1Ud 10:4-7; 2Tw 9:3-6 Ǹ dzâa wô â ghɛ̀ enyəa ghuūghùe u Solomòn wəla ù fə̀ tsoō buʼù ghaʼa ko nû, ù fə̀ ki yo ndzʉ to tə dzɔɔ̄ tò ele e mɔ̀ʼ. 30Abugho Zə̀ kə̀ lo aledzə̀là tə̀ndzʉ a zəŋò le gho mo a noom kɔʼɔ nɛ, tsʉtsʉ a mò è kpuw, â n nì kpàa kɔ̀ʼ alo etsə̄, à è səasəa ghɛ a, Ù bòʼò lò alelaso ghɛ̀ ênzə̂n? Ŋ̀ghê làʼà tə̀fə̀ŋ mə̄n. 31E fi lo enyəa ghɛ̀ ki yo alebaŋso fə̂ŋ tò enyəa, ‘Ghàʼ lo zə̄a kwò a?’ Ŋkāa, ‘A lo mʉa kwò à?’ Ŋkāa, ‘A lo dzə̀ən kwò à?’ 32À lò Etoʼò ghe dəmà alekelê fʉgha wə̄n. Yia a bughò ghɛ, Tsele wɛʼɛ alo kəwālā vʉ̀a ù kwo enyəa ghɛ̀ ləghaa nù alekelê fʉgha u te wo u dzə̀m. 33Kuuwn bùʼu tughuso tsùghù dzə̀ nlò kè tò aŋ ghəa e fɔ̀e u Kə̀zə̀ àsùghò aŋ ghəa ghəla a ghəŋlo enyəa ghùw è lo tsəghatsəgha, ghɛ̀ ke kele tsughu sugho fʉgha u te wo u dzə̀m. 34E fi lo enyəa ghɛ̀ ndôʼ kì yo alebaŋso fə̂ŋ tò enyəa tsʉtsʉ kê yia lo ênzə̂n a; nu tsʉtsʉ ki nû fəm kə wə̄n ko. Tsuʼ ù li u yo, u laʼà fəm kə wə̄n ko.”
