<div class="version vid1872 iso6393nre" data-vid="1872" data-iso6393="nre">
 <div class="book bkGEN">
 <div class="chapter ch31" data-usfm="GEN.31">
 <div class="label">31</div><div class="s">Jakob le tin Kela</div><div class="p"> 1Jakob le, Laban nyu dan le, &#8220;Jakob le ngun pv&#252; hon aphu khilo laso. A-kenya ts&#252; aphu ngun pv&#252; hon le.&#8221; 2Lo a-le, Laban ko himhundy&#252; ki hontse a-zen kenme thy&#252;mvu kela hyulo. 3Tsontsin Npug&#252; le a-ka, &#8220;Nle ranio npv&#252; lo nshvunye ki gun lo. Ale nzen h&#252;ti.&#8221;</div><div class="p"> 4Tson-o Jakob le Rachel lope Leah au no a-senru le keh&#252; bin ki ry&#252; lotse josin sh&#252;. 5A-le au ka, &#8220;Hai pv&#252; le age himhundy&#252; hontse mvukela ale sha laso; ai apv&#252; Sunggig&#252; le azen h&#252; nyo. 6Hai mihvu nren ale akekvu aphu pe hai pv&#252; lothy&#252; kery&#252; shabin nyo. 7Tson-e a-le asala lo gwentsery&#252; ge ach&#252;n kelula. Ai Sunggig&#252; le a-no a nthy&#252; nny&#252; lamvu. 8Laban le, &#8216;Teny&#252; kemeren dan pe nch&#252;n thy&#252;ti,&#8217; tsesh&#252;lo teny&#252; kemeren nti nchela. Lo a-le, &#8216;Rhith&#252;rhir&#252; kethy&#252; pe nch&#252;n thy&#252;ti tse sh&#252;lo,&#8217; aphu rhith&#252;th&#252; kethy&#252; nche k&#252;la. 9Hihontseo Sunggig&#252; le npv&#252; senru dan khipe ats&#252;la.</div><div class="p"> 10&#8220;Senru dan le cho kebin ka aminki teny&#252; tse chokebin dan ts&#252; le rhith&#252;th&#252;, meren lo kenphenkenr&#252;n tse kethy&#252; nmin. 11Lo aminki Sunggig&#252; jolo g&#252;le, &#8216;Jakob!&#8217; tse ako sh&#252;. Lary&#252; ale, &#8216;khinsh&#252;.&#8217; 12Tsontsin a-le, &#8216;Nrish&#252;,&#8217; &#8216;teny&#252;tse chokebin dan aphu rhith&#252;th&#252;, meren lo kenphenkenr&#252;n. Laban le n ge thy&#252;kebin aphu ale hyu kela genyu ale hihontse thy&#252; sh&#252; bin nle. 13Ale Bethel nyu nyh&#252;hyu thy&#252; kesh&#252; ka nle r&#252;ch&#252;n h&#252; nr&#252;n genyu oliv-terz&#252; pe tso nme y&#252;nlo, swen-o thy&#252;kensh&#252;n pe Sunggig&#252; ts&#252;le. Ranio n nnyu kelo kaz&#252; g&#252;nyu gunla nr&#252;n genyu ngwen ndolo.&#8217; &#8221;</div><div class="p"> 14Rachel lope Leah au le Jakob ka, &#8220;Ahi pv&#252; kanyu thame ahi j&#252;n le ndiso. 15A-le ahi lope tesin hontse gwenzin. A-le ahi jwen la-o ahi min aphu senk&#252; laso. 16Sunggig&#252; le ahi pv&#252; hon khikelo hi aphu ahi lo ahi nyenyu ju honle. Sunggig&#252; le nka lihi zosh&#252;e ts&#252; thy&#252; lolo.&#8221;</div><div class="p"> 17-18Tson-o Jakob le ranio Kanan kaz&#252; nyu a-pv&#252; ki gun titse gwen ndalo. A-le a-nyenyu lo a-nunyu dan pe ut ge sh&#252;lo, lo a-le Mesopotamia nyu hyukelo a senru dan aphu h&#252;zen-o a-mhundy&#252; rilo. 19Laban le a-tany&#252; h&#252;tse titse g&#252;la lo a-kendi ka Rachel le a-pv&#252; hon anyugun kaminyu teromen kez&#252; r&#252;hu lola. 20Jakob le a-le tin kej&#252; zomvuo Laban sala. 21A-le a-hon aphu khilo nj&#252;o kechokelo thy&#252; tinla. A-le Eufrates z&#252;ri pf&#252;th&#252;o Gilead kaz&#252; rincho ki gunzh&#252;.</div><div class="s">Laban le Jakob H&#252; Kegun</div><div class="p"> 22Jakob le tinla jonshen siki Laban ka zosh&#252;. 23A-le a-temi dan zenlo nj&#252;o Jakob h&#252;lo kemvuthen then gun g&#252; jontseny&#252; ki Gilead rincho ki h&#252;lo. 24Ts&#252;je Laban minki Sunggig&#252; le ry&#252;o a-ka, &#8220;Nle tha lihi-e pe Jakob ked&#252;n mvuti tse pets&#252;lo nye.&#8221; 25Jakob le kaz&#252;thun nme ge kensenbin thy&#252; bin, lo Laban le a-tsag&#252;-sikezen nyu dan zen-o Gilead rincho ge anyugun kensenbin thy&#252;lo. 26Laban le Jakob ka, &#8220;Nle nyuthy&#252;o teri ka tenunyu tenzen keh&#252; hontse, anyugi dan zentin zh&#252; nla? 27Nle nyuthy&#252;o aka zomvu le asao kebu tin zh&#252; nla? Nle akazo yatselo, nno shekerh&#252;n thy&#252; l&#252;thy&#252;-o tamborin lo harp sen nnish&#252; nr&#252;n. 28Nle ano a tsunyu dan lo anyugi dan-e nbosh&#252;o anyugun zenkekha mvu. Ts&#252;le kemonkenu thoso! 29Ale nnthy&#252;nny&#252; lalo kegwa kekvu le bin nyo, ai nje npv&#252; Sunggig&#252; le ano nked&#252;n nyalo tse kela genyu le. 30Nle nkaki rani gunla ny&#252;ri kela genyu tin laso tse ale shabin nyo, ai nyuthy&#252;o a kaminyu teromen kez&#252; r&#252;hu lola h&#252; nla?&#8221;</div><div class="p"> 31Tsontsin Jakob le, &#8220;Nle nnyugi hvu zenlo lati adotse ale r&#252;ch&#252;n-o nshvu kela genyu le. 32Ai hika kebin lig&#252; hig&#252; ge-e nhon teromen kez&#252; dan ts&#252; hyukelo g&#252; we dushvu lati. Ngun shvunye hidan mhundy&#252; nyu nhon nyule hika bin yo shwio khilola.&#8221; Rachel le Laban hon teromenkez&#252; dan khilo kela Jakob le shamvu.</div><div class="p"> 33Laban le Jakob phikanyu, ts&#252;sika Leah, lo gogihvu phikanyu tse y&#252;g&#252; f&#252; ai a-teromenkez&#252; dan ts&#252; f&#252; kendila. Ts&#252;siki a-le Rachel phika nyu y&#252;. 34Rachel le anyu kaminyu teromenkez&#252; dan ts&#252;pe ut senkela bin nyu sh&#252;o a-soge dunbin. Laban le phikanyu tha aphukese ai hyulomvula. 35Rachel le a-pv&#252; ka, &#8220;Ale tenu nyu jv&#252; thy&#252; kebin genyu, nmhundy&#252; ka sosh&#252; loshvu bin nlary&#252;, kedag&#252;, age nnyunta nyalo,&#8221; tsonla. Laban le a-kaminyu teromen dan ts&#252; f&#252;e f&#252; kendila. 36Ts&#252;selo Jakob le a-nyunta-o Laban ka, &#8220;Ale nyu kemu thy&#252;o la? tson-o a-kes&#252;. Ale nyu thy&#252;z&#252; sh&#252; letseo nle nnyunth&#252;n-o ah&#252; ts&#252;ry&#252;la? 37Nno a kany&#252; aphu kese kegun nhon nyu hyulo la? Ts&#252; khishwi pe hika sh&#252; ntemi lo atemi dan no nrish&#252;o nhi dig&#252; le nj&#252;yo anyugun no zosh&#252;lo. 38Ale chenki nzen gunry&#252;; ntany&#252; lo nteny&#252; le nchemvu kela thy&#252;mvu, lo ale nsenru dan nyu ntany&#252; tse nme boshvu ty&#252;mvu. 39Lihi gwenkho ka tehenthy&#252; le tany&#252; nme t&#252;n laya tse-e ale a npf&#252; ts&#252; thah&#252;. Ts&#252;le a kemu mvu letse ale senry&#252; ntesha h&#252;mvu. Nwe mele nhenyu nmvue khejenyu-e r&#252;hulo kela dan aka ts&#252; lolo tse h&#252;nyo. 40Gwenkechon ale nhenyu tsangkey&#252;n nyu kenj&#252;nthy&#252; lo khejenyu sesi h&#252;. Ale zh&#252; lomvu. 41Ale ts&#252;hontseo chenki nzen bin. Ale nnyugihvu genyu chentsery&#252; pezi lo nsenru genyu chen tsero tse nlothy&#252; gunry&#252;. Tson-e nno gwentsery&#252; ge ach&#252;n kelu la. 42A pv&#252;bon nyu Sunggig&#252;, Abraham lo Isak Sunggig&#252; le azen h&#252; mvuya tse kethy&#252; we nle akenben anikelai so. Ai Sunggig&#252; le akenj&#252;n kethy&#252; lo ale thy&#252; kesh&#252; thodan hyukela genyu nje nrhosh&#252; so.&#8221;</div><div class="s">Jakob le Laban au Kejozenkelo</div><div class="p"> 43Tsontsin Laban le Jakob ka, &#8220;L&#252;nyu hidan le anyugi; anyugun nyenyu le ahon, lo senru hidan hile ahon. Ketsin nle hyu kebin hi apu ahon le. Ai ale thame thy&#252;o anyugi ju lo anyu nyenyu dan khin bin keloi kemvu genyu. 44Ale nhi kejozenkelo nme thy&#252;la titse nda bin nle. Nhi r&#252;ch&#252;n lo nr&#252;n genyu tsokhwe nme khwela tinu,&#8221; tsonsh&#252;.</div><div class="p"> 45Tson-o Jakob le r&#252;ch&#252;n h&#252; nr&#252;n tso nme pe sensh&#252;. 46A-le a-temi dan no tso j&#252;n kequen pe khwesh&#252; lotse zosh&#252;o, anyugun le tsokhwe khweo a-khoka ty&#252;ts&#252;lo. 47Laban le ts&#252;pe Jegar Sahadutha tse kolo lo Jakob le ts&#252; zan pe Galead tholo. 48Laban le Jakob ka, &#8220;Nthu tsokhwe hig&#252; hile nhi jaka r&#252;ch&#252;n lo nr&#252;n thy&#252;ti.&#8221; Ts&#252;genyu ts&#252;pe Galead tse kolo. 49Laban le, &#8220;Ngun le khinyu nyu zen kekha tinla-e Npug&#252; no ngun nrih&#252; nda,&#8221; tson-o bin ts&#252;g&#252; zan ko khipe Mizpah tse tholo. 50Laban le zo sin-o, &#8220;Nle anyugi ju shwisomvu nmvue tenu kecha loya tselo ale ts&#252; shamvu yatse-e Sunggig&#252; le ngun nri bin nyo tse r&#252;ch&#252;n lo. 51Nhi janyu tsokhwe g&#252;, lo r&#252;ch&#252;n h&#252; nr&#252;n tso kesen le hika bin nyo. 52Tsokhwe hig&#252; lo tso kesen hig&#252; hile nhino n hisi r&#252;ch&#252;n nilo nr&#252;n g&#252;le. Ale thame ka-e tsokhwe hig&#252; nken-o nwhen loha lo nko tsokhwe hig&#252; nmvue r&#252;ch&#252;n h&#252; nr&#252;n hig&#252; nken ry&#252; awhe nya. 53Abraham Sunggig&#252; lo Nahor Sunggig&#252; no nhi jaka jopen kesh&#252; g&#252; thy&#252;ti.&#8221; Tson-o a-pv&#252; Isak le r&#252;shvu keh&#252; Sunggig&#252; zan sen-o Jakob le a-le zokesh&#252; dan then titse swela. 54Jakob le nyukhu nme dushvuo kaz&#252;thun g&#252; ge kershvu nme thy&#252;o a-temi dan kope ty&#252;ts&#252;. Anyugun le ty&#252;ts&#252; kelosiki ts&#252;je a-nyugun le kaz&#252;thun ge sunlo. 55Ts&#252;siny&#252; lony&#252; nshwe ka Laban le atsunyu dan lo anyugi ju nbosh&#252;o joch&#252; anyugun ts&#252; sh&#252;o a-kaki rani gunla.</div>
 </div>
 </div>
</div>

Jakob le, Laban nyu dan le, “Jakob le ngun pvü hon aphu khilo laso. A-kenya tsü aphu ngun pvü hon le.” Lo a-le, Laban ko himhundyü ki hontse a-zen kenme thyümvu kela hyulo. Tsontsin Npugü le a-ka, “Nle ranio npvü lo nshvunye ki gun lo. Ale nzen hüti.”
Tson-o Jakob le Rachel lope Leah au no a-senru le kehü bin ki ryü lotse josin shü. A-le au ka, “Hai pvü le age himhundyü hontse mvukela ale sha laso; ai apvü Sunggigü le azen hü nyo. Hai mihvu nren ale akekvu aphu pe hai pvü lothyü keryü shabin nyo. Tson-e a-le asala lo gwentseryü ge achün kelula. Ai Sunggigü le a-no a nthyü nnyü lamvu. Laban le, ‘Tenyü kemeren dan pe nchün thyüti,’ tseshülo tenyü kemeren nti nchela. Lo a-le, ‘Rhithürhirü kethyü pe nchün thyüti tse shülo,’ aphu rhithüthü kethyü nche küla. Hihontseo Sunggigü le npvü senru dan khipe atsüla.
“Senru dan le cho kebin ka aminki tenyü tse chokebin dan tsü le rhithüthü, meren lo kenphenkenrün tse kethyü nmin. Lo aminki Sunggigü jolo güle, ‘Jakob!’ tse ako shü. Laryü ale, ‘khinshü.’ Tsontsin a-le, ‘Nrishü,’ ‘tenyütse chokebin dan aphu rhithüthü, meren lo kenphenkenrün. Laban le n ge thyükebin aphu ale hyu kela genyu ale hihontse thyü shü bin nle. Ale Bethel nyu nyhühyu thyü keshü ka nle rüchün hü nrün genyu oliv-terzü pe tso nme yünlo, swen-o thyükenshün pe Sunggigü tsüle. Ranio n nnyu kelo kazü günyu gunla nrün genyu ngwen ndolo.’ ”
Rachel lope Leah au le Jakob ka, “Ahi pvü kanyu thame ahi jün le ndiso. A-le ahi lope tesin hontse gwenzin. A-le ahi jwen la-o ahi min aphu senkü laso. Sunggigü le ahi pvü hon khikelo hi aphu ahi lo ahi nyenyu ju honle. Sunggigü le nka lihi zoshüe tsü thyü lolo.”
Tson-o Jakob le ranio Kanan kazü nyu a-pvü ki gun titse gwen ndalo. A-le a-nyenyu lo a-nunyu dan pe ut ge shülo, lo a-le Mesopotamia nyu hyukelo a senru dan aphu hüzen-o a-mhundyü rilo. Laban le a-tanyü hütse titse güla lo a-kendi ka Rachel le a-pvü hon anyugun kaminyu teromen kezü rühu lola. Jakob le a-le tin kejü zomvuo Laban sala. A-le a-hon aphu khilo njüo kechokelo thyü tinla. A-le Eufrates züri pfüthüo Gilead kazü rincho ki gunzhü.

Jakob le tinla jonshen siki Laban ka zoshü. A-le a-temi dan zenlo njüo Jakob hülo kemvuthen then gun gü jontsenyü ki Gilead rincho ki hülo. Tsüje Laban minki Sunggigü le ryüo a-ka, “Nle tha lihi-e pe Jakob kedün mvuti tse petsülo nye.” Jakob le kazüthun nme ge kensenbin thyü bin, lo Laban le a-tsagü-sikezen nyu dan zen-o Gilead rincho ge anyugun kensenbin thyülo. Laban le Jakob ka, “Nle nyuthyüo teri ka tenunyu tenzen kehü hontse, anyugi dan zentin zhü nla? Nle nyuthyüo aka zomvu le asao kebu tin zhü nla? Nle akazo yatselo, nno shekerhün thyü lüthyü-o tamborin lo harp sen nnishü nrün. Nle ano a tsunyu dan lo anyugi dan-e nboshüo anyugun zenkekha mvu. Tsüle kemonkenu thoso! Ale nnthyünnyü lalo kegwa kekvu le bin nyo, ai nje npvü Sunggigü le ano nkedün nyalo tse kela genyu le. Nle nkaki rani gunla nyüri kela genyu tin laso tse ale shabin nyo, ai nyuthyüo a kaminyu teromen kezü rühu lola hü nla?”
Tsontsin Jakob le, “Nle nnyugi hvu zenlo lati adotse ale rüchün-o nshvu kela genyu le. Ai hika kebin ligü higü ge-e nhon teromen kezü dan tsü hyukelo gü we dushvu lati. Ngun shvunye hidan mhundyü nyu nhon nyule hika bin yo shwio khilola.” Rachel le Laban hon teromenkezü dan khilo kela Jakob le shamvu.
Laban le Jakob phikanyu, tsüsika Leah, lo gogihvu phikanyu tse yügü fü ai a-teromenkezü dan tsü fü kendila. Tsüsiki a-le Rachel phika nyu yü. Rachel le anyu kaminyu teromenkezü dan tsüpe ut senkela bin nyu shüo a-soge dunbin. Laban le phikanyu tha aphukese ai hyulomvula. Rachel le a-pvü ka, “Ale tenu nyu jvü thyü kebin genyu, nmhundyü ka soshü loshvu bin nlaryü, kedagü, age nnyunta nyalo,” tsonla. Laban le a-kaminyu teromen dan tsü füe fü kendila. Tsüselo Jakob le a-nyunta-o Laban ka, “Ale nyu kemu thyüo la? tson-o a-kesü. Ale nyu thyüzü shü letseo nle nnyunthün-o ahü tsüryüla? Nno a kanyü aphu kese kegun nhon nyu hyulo la? Tsü khishwi pe hika shü ntemi lo atemi dan no nrishüo nhi digü le njüyo anyugun no zoshülo. Ale chenki nzen gunryü; ntanyü lo ntenyü le nchemvu kela thyümvu, lo ale nsenru dan nyu ntanyü tse nme boshvu tyümvu. Lihi gwenkho ka tehenthyü le tanyü nme tün laya tse-e ale a npfü tsü thahü. Tsüle a kemu mvu letse ale senryü ntesha hümvu. Nwe mele nhenyu nmvue khejenyu-e rühulo kela dan aka tsü lolo tse hünyo. Gwenkechon ale nhenyu tsangkeyün nyu kenjünthyü lo khejenyu sesi hü. Ale zhü lomvu. Ale tsühontseo chenki nzen bin. Ale nnyugihvu genyu chentseryü pezi lo nsenru genyu chen tsero tse nlothyü gunryü. Tson-e nno gwentseryü ge achün kelu la. A pvübon nyu Sunggigü, Abraham lo Isak Sunggigü le azen hü mvuya tse kethyü we nle akenben anikelai so. Ai Sunggigü le akenjün kethyü lo ale thyü keshü thodan hyukela genyu nje nrhoshü so.”

Tsontsin Laban le Jakob ka, “Lünyu hidan le anyugi; anyugun nyenyu le ahon, lo senru hidan hile ahon. Ketsin nle hyu kebin hi apu ahon le. Ai ale thame thyüo anyugi ju lo anyu nyenyu dan khin bin keloi kemvu genyu. Ale nhi kejozenkelo nme thyüla titse nda bin nle. Nhi rüchün lo nrün genyu tsokhwe nme khwela tinu,” tsonshü.
Tson-o Jakob le rüchün hü nrün tso nme pe senshü. A-le a-temi dan no tso jün kequen pe khweshü lotse zoshüo, anyugun le tsokhwe khweo a-khoka tyütsülo. Laban le tsüpe Jegar Sahadutha tse kolo lo Jakob le tsü zan pe Galead tholo. Laban le Jakob ka, “Nthu tsokhwe higü hile nhi jaka rüchün lo nrün thyüti.” Tsügenyu tsüpe Galead tse kolo. Laban le, “Ngun le khinyu nyu zen kekha tinla-e Npugü no ngun nrihü nda,” tson-o bin tsügü zan ko khipe Mizpah tse tholo. Laban le zo sin-o, “Nle anyugi ju shwisomvu nmvue tenu kecha loya tselo ale tsü shamvu yatse-e Sunggigü le ngun nri bin nyo tse rüchün lo. Nhi janyu tsokhwe gü, lo rüchün hü nrün tso kesen le hika bin nyo. Tsokhwe higü lo tso kesen higü hile nhino n hisi rüchün nilo nrün güle. Ale thame ka-e tsokhwe higü nken-o nwhen loha lo nko tsokhwe higü nmvue rüchün hü nrün higü nken ryü awhe nya. Abraham Sunggigü lo Nahor Sunggigü no nhi jaka jopen keshü gü thyüti.” Tson-o a-pvü Isak le rüshvu kehü Sunggigü zan sen-o Jakob le a-le zokeshü dan then titse swela. Jakob le nyukhu nme dushvuo kazüthun gü ge kershvu nme thyüo a-temi dan kope tyütsü. Anyugun le tyütsü kelosiki tsüje a-nyugun le kazüthun ge sunlo. Tsüsinyü lonyü nshwe ka Laban le atsunyu dan lo anyugi ju nboshüo jochü anyugun tsü shüo a-kaki rani gunla.

सुनें - BINZEN 31