Sénoufo, Nyarafolo

Fariziɛnnɛ pe cé kɛ́nì lúʔu dí Zezi wiī nɛ pìtɛnmɛnɛ tari nìʔɛnɛ, níɛ pe batiize nìʔɛbɛlɛ nɛ̀ tóri Zan nɛ̄ wè. [Nɛ̀ sí ki taa Zezi wire tíimɛ wiì puu nɛ siɛnnɛ batiizeʔ, wi pìtɛnmɛnɛ peli pe 'puu nɛ ki kpínʔini.] A Zezi wi 'ti cɛ́n. A wi 'yiri Zude tɛ́nimɛ nī bè nɛ̀ koli nɛ̀ kɛ́ Galile tɛ́nimɛ nī bè. Wi sí cé yɛli bè sùuri bè tóri Samarii tɛ́nimɛ nī. A wi sɛ́nì nɔ̀ Samarii kàʔa káà nɛ̄, pe ki ye Siikaari. Ki kàʔa ki 'puu baa siʔi gáà táanni Yakuba cé kɛn wi jaa mɛ́ wè Yusufu wè. Kɔ̀lɔ ŋáà Yakuba cé túgu wè, baa wi 'puu ki siʔi nī gè. Bà Zezi wi cé tánʔa nɛ̀ fùrɔ wè, a wi sɛ́nì tɛ́ni kɔ̀lɔ wi nyuɔ nɛ̄ gè; cɛngɛ ki cé yéri nyùgo nī. A Samarii tɛ́nimɛ cuɔ wáà kɛ́nì pɛn bè pa luʔɔ kúu. A Zezi wi 'wi yɛ: «-Luʔɔ káà kɛn m'mɛ́ mi gbuɔ.»
Ki 'nyaa wi pìtɛnmɛnɛ pe cé jíin káʔa nī gè bàa yaliire suɔ.
A Samarii cuɔ wi 'wi yɛ: «Ki mɛni, á muɔ pɛ́ni mi náari lagbuʔɔ nɛ̄, mi ŋáà wī Samarii cuɔ wè, muɔ sí yē Zuufuwo ?»
Ki 'nyaa Zuufulo piyè puu nɛ nyaʔami Samarii tɛ́nimɛ wuulo nī bèleʔ.
A Zezi wi sí siɛnnugoro kɛn wi mɛ́ nɛ́ wi yɛ: «A ki yē muɔ cé Kulocɛliɛ yakɛngɛ cɛ́n gè, nɛ́ siɛn ŋáà wi 'muɔ yɛ: ‹-Mi kɛn mi gbuɔ wè›, muɔ tíimɛ ma sî ní koli bè wi náari; wi sî muɔ kɛn nɛ́ sìi luʔɔ ní gè.»
A cɛliwɛ wi 'wi yɛ: «Mi kàfɔli, yakuʔu wè muɔ mɛ́ʔ, kɔ̀lɔ wi sí yē sícuuwo; sé muɔ je kire sìi luʔɔ taa gè ? Muɔ 'tóri lé weli tuuliʔɛ Yakuba nɛ̄ wè ? Wire wi 'kɔ̀lɔ ŋáà kɛn wè weli mɛ́, wire tíimɛ nyɛ́nì gbuɔ kɔ̀lɔ ŋáà wi luʔɔ nɛ̄ gè, a wi pìile pe 'gbuɔ, a wi yajuuro ti 'gbuɔ.»
A Zezi wi 'siɛnnugoro kɛn dè wi mɛ́ nɛ́ wi yɛ: «A siɛn ó siɛn luʔɔ gáà gbuɔ gè, luʔɔwuʔɔ bé ní ga koli wi taa. A ŋìi sí mi luʔɔ gbuɔ gè, luʔɔ gáà m'bé kɛn siɛn mɛ́ wè, luʔɔwuʔɔ sǐ ń'nɛ̀ je kire siɛn taa wè yirile náà nī lèʔ. Nɛ̀ taʔa gíi nɛ̄, luʔɔ gáà m'bé kɛn siɛn mɛ́ wè, ki bé kò lawiile bèri kɛ́ngi de yigi bè bànguɔ sìi kɛn wè wi mɛ́.»
A cɛliwɛ wi 'wi yɛ: «Kàfɔli, -kire luʔɔ kɛn gè m'mɛ́, gìi ki bé tí luʔɔwuʔɔ fǎga ní mi taa wèʔ, dí mi fǎga ní de báan náʔa gèʔ bè pari luʔɔ kóri wèʔ.»
A wi 'wi yɛ: «Te waa ma sa muɔ pɔli yeri wè yeri báan náʔa.»
A cɛliwɛ wi 'wi yɛ: «Nàguɔ wè m'mɛ́ʔ.»
A Zezi wi 'wi yɛ: «Kányiʔɛ muɔ 'juu, nɛ́ jo nàguɔ wè muɔ mɛ́ wèʔ. Nɛ̀ taʔa gíi nɛ̄, muɔ nyɛ́nì kò nàguɔlɔ kogunɔ mɛ́; ŋìi sí mɛ́ muɔ yē ŋɔ̀ wè, muɔ pɔli bɛ̀ʔ. Kire nɛ̄ muɔ nyɛ́nì kányiʔɛ juu.»
A cɛliwɛ wi 'jo: «Kàfɔli, mi 'ki nyaa Kulocɛliɛ siɛnjuuwo wī muɔ wè ! Weli tuuliɛyɛ yè, nyagurugo gáà kire mɛ́ pe 'puu nɛ waa nɛ Kulocɛliɛ gbùʔɔrɔ́ wè; yeli bèle, yeli nɛ̂ sí jo tiʔɛ gíì nī Kulocɛliɛ wi 'yɛli bèri gbùʔɔrɔ́ wè Zerizalɛmi kàʔa mɛ́ wī.»
A Zezi wi 'wi yɛ: «Cɛliwɛ muɔ, tɛ́ngɛ mi nɛ̄, ma ki cɛ́n lɛ̀lɛ láà nɛ báan baa, nyagurugo gáà kire nɛ̄ bɛ̀ʔ yeli bága de Tuufɔli gbùʔɔrɔ wèʔ, Zerizalɛmi kàʔa míɛni mɛ́ bɛ̀ʔ yeli bága de wi gbùʔɔrɔ́ʔ. Yeli bèle, yeli nɛ yakaa gbùʔɔrɔ́ gàa yeli sì cɛ́n gèʔ; weli bèle, ŋàa weli nɛ gbùʔɔrɔ́ wè, weli nyɛ́nì wi cɛ́n, nɛ̀ taʔa gíi nɛ̄, suɔlɔ ni 'kɔ́n Zuufulo mɛ́ wī. Lɛ̀lɛ láà sí yē nɛ báan baa, ni cɛ́nì nɔ̀ nɛ̀ kúɔ, kire lɛ̀lɛ nī lè Kulocɛliɛ gbùʔɔrɔfɔlilɔ bèle, kányiʔɛ wuulo bèle, pe béri Tuufɔli gbùʔɔrɔ́ wè nɛ́ Kulocɛliɛ Pìle ní, nɛ́ kányiʔɛ ní. Nɛ́ ki cɛ́n, kire Kulocɛliɛ gbùʔɔrɔfɔlilɔ peli felile Tuufɔli wiī nɛ caa. Kulocɛliɛ wiī Pìle, kire nɛ̄ bìli pe wi gbùʔɔrɔ́ bèle, pe 'yɛli peri wi gbùʔɔrɔ́ nɛ́ Kulocɛliɛ Pìle ní, nɛ́ kányiʔɛ ní.»
A cɛliwɛ wi 'wi yɛ: «Mi 'ki cɛ́n Mesii wi bága pɛn, ŋàa pe ye Kulocɛliɛ Siɛnnyiɛnɛgɔnwɔ wè; a wire kɛ́nì pɛn wè, wi bé pa ti mìɛni yiʔɛ juu bè tìɛ weli nɛ̄.»
A Zezi wi 'wi yɛ: «Mi wī, mi ŋáà mi nyu nɛ́ muɔ ní wè.»
Kire lɛ̀lɛ nī lè, a wi pìtɛnmɛnɛ pe pɛ́nì yiri, a ki 'pe fungo wúɔ, bɛ̀ ki 'nyaa wi 'puu nɛ nyu nɛ́ cɛliwɛ ní wè, nɛ̀ sí ki taa wàa sì yakaa juuʔ, bè jo: «Gáa ma caa nɛ́ cɛliwɛ ŋáà ní wè wèʔ ?» á kire 'laa «Gáa ma nyu nɛ́ wi níʔ ?»
A cɛliwɛ wi 'wi kagbege yaʔa gè baa kɔ̀lɔ táanni wè, nɛ́ jíin kàʔa nī gè nɛ̀ sɛ́nì ti juu siɛnnɛ mɛ́ bèle, nɛ́ jo: «Yeri báan ye pa nyaa nàguɔ ŋáà nɛ̄ wè, kele gílì mìɛni mi 'kpíʔile gèle wi 'ke juu m'mɛ́, dí wire bɛ̀ʔ í Kulocɛliɛ Siɛnnyiɛnɛgɔnwɔ wè ?»
A siɛnnɛ pe 'yiri kàʔa nī gè nɛ̀ kɛ́ Zezi kúrugu wè.
Sɛ́ni nɛ́ pe pa yiri bèle, a wi pìtɛnmɛnɛ pe 'wi fiɛn nɛ́ wi yɛ: «Tɛnmɛfɔli, ki 'yɛli ma lìi.»
A wi 'pe yɛ: «Yaliire táà yē m'mɛ́ bè lìi dìi yeli sì cɛ́n dèʔ.»
A pìtɛnmɛnɛ pe 'yɛ nɛ nyu níɛ pìye yúgo nɛ́ jo: «Dùʔɔ wàa sí wi kâ pɛ́nì wi kɛn a wi 'lìi ?»
A Zezi wi 'pe yɛ: «Mi yaliire tire yē ŋàa wi 'mi tun wè, mi- wi nyɛ́ni kaala kpíʔile lè, bé sí wi baara kúɔ de bè láʔa. Yeli nɛ́ dúʔɔ ki juu níɛ̀ jo: ‹Náʔanɛ yeye sicɛri, yaliire líɛ lɛ̀lɛ ni bé nɔ̀.› Ye- sí nyaa, m'bé ki juu yeli mɛ́: ye- yiɛyɛ yɛ̀gɛ yè ye siiye wéli yè: yaliire ti mìɛni 'liɛ nɛ̀ nɔ̀ pe- ti kún. Ŋàa wi nyɛ́ni yaliire kúnminɔ dè, wi 'wi sàri taa wè; wiī nɛ yaliire kùnú dè nɛ gbunʔuni bè bànguɔ sìi taa wè. A kire ki 'kɛn yatanʔawa wè, nɛ́ yaliire líɛfɔli ní wè, a pe 'pínɛ nɛ fundaanra kpínʔini. Kire sí gī, pe nɛ̂ kàsiile wáa níɛ̀ jo: ‹Wàa nɛ̂ yatanʔara tánʔa dè, á wàa nɛ̂ yaliire líɛ dè nɛ̀ nyɔ́gɔ›; ki kàsiile niī kányiʔɛ. Mi nyɛ́nì yeli tun ye sa yaliire kún siʔi gíì nī yeli sì baara nɛ̀ fùrɔ wèʔ. Pàli piyeyɛ pe 'baara nɛ̀ fùrɔ, á yeli sɛ́nì puʔɔ pe fùrɔrɔ ti nyúmɔ nī bè.»
Ki kàʔa gáà nī gè Samarii wuulo nìʔɛnɛ cé tɛ́ngɛ Zezi nɛ̄ wè, cɛliwɛ wi nyasiɛnrɛ tire kɛnmɛ nɛ̄ bè, dàa wi cé juu dè, nɛ́ jo: «Wi 'mi kakpiʔiligele ke mìɛni juu m'mɛ́, gàli mi 'kpíʔile gèle.» A kire 'tí bà Samarii wuulo pe sɛ́nì yiri Zezi kúrugu wè, a pe 'wi fiɛn nɛ́ wi yɛ: «Kò bile nɛ́ weli ní.»
A wi 'kò baa nɛ́ pe ní nɛ̀ taa cɛnyɛ siin. A pàli ń'nɛ̀ tɛ́ngɛ nìʔɛnɛ wi siɛnjuuro tire kɛnmɛ nɛ̄ bè. A pe sí cɛliwɛ yɛ wè: «Siɛnrɛ dáà 'muɔ juu dè, tire bɛ̀ʔ ti 'ki kɛn a weli 'tɛ́ngɛʔ, ki 'nyaa weli tíimɛ weli nyɛ́nì wi nyasiɛnrɛ lúʔu dè nɛ̀ ki cɛ́n ŋàa wè, kányiʔɛ tɔ̀ni gī, wire wī duniya Suɔfɔli wè.»

Cɛnyɛ siin 'tóri kire kàduʔu mɛ́ gè, a Zezi wi 'yiri baa kire tiʔɛ nī gè nɛ̀ kɛ́ Galile tɛ́nimɛ nī. Zezi wire tíimɛ wi cé ti juu nɛ̀ láʔa, nɛ́ jo: «Kulocɛliɛ siɛnjuuwo wi wè nɛ kpuʔɔrɔ tari wi kùlo tíimɛ nī lèʔ.» Bà sí wi sɛ́nì yiri baa Galile tɛ́nimɛ nī bè, a Galile wuulo pe 'wi kpàli cɛ̀ngɛ. Pe mìɛni cé ki 'nyaa gàa wi cé kpíʔile Zerizalɛmi kàʔa mɛ́ gè Torimakiyaʔa Fundaanra cɛ̀ngɛ gè. Ki 'nyaa peli míɛni cé kɛ́ baa fundaanra tiʔɛ mɛ́ gè.

Zezi wi cé koli nɛ̀ kɛ́ Kana kàʔa mɛ́, n'gɛ baa Galile tɛ́nimɛ nī bè; kire tiʔɛ nī wi cé luʔɔ yiʔɛ gè a ki 'kò diviɛn wè.
Fànʔafɔgbuɔwɔ wáà jaa 'puu yaawa Kapɛrinawu kàʔa mɛ́. Bà wire 'Zezi wi pɛn wori lúʔu dè, dí wi 'kɔ́n Zude tɛ́nimɛ nī nɛ̀ pɛn Galile tɛ́nimɛ nī bè, a wi 'kɛ́ wi kúrugu, nɛ̀ sɛ́nì wi náari nɛ́ wi yɛ wi sa wire jaa puʔɔ wè wire mɛ́, dí wiī baa nɛ̀ je kùu.
A Zezi wi 'wi yɛ: «A yeli sì fìɛlɛ nyaa nɛ́ kakpoliyo níʔ, yeli sì je tɛ́ngɛʔ.»
A fànʔafɔgbuɔwɔ wi 'wi yɛ: «Kàfɔli, te báan á kire 'laa mi pùɔ wi bé kùu wī !»
A Zezi wi 'wi yɛ: «Te waa, muɔ jaa wiī sìi nɛ̄.»
A nàguɔ wi 'tɛ́ngɛ Zezi siɛnrɛ nɛ̄ dè, nɛ̀ láʔa nɛ̀ kɛ́. Bà wi 'puu nɛ waa wè, a wi baakuɔlɔ pe 'kɛ́ nɛ̀ sɛ́nì wi kpàli koligo nɛ̄ gè, nɛ́ wi yɛ dí wi pùɔ wiī baa sìi nɛ̄. A wi 'pe yúgo lɛ̀lɛ níi nī wi 'pɔ́ri wè, a pe 'wi yɛ dí mbànʔa, cɛngɛ ki cé yéri nyùgo nī, dí kire lɛ̀lɛ nī cefuuro ti 'wi wáa. A tuufɔli wi 'ki cɛ́n kire lɛ̀lɛ lire nī Zezi wi cé wire yɛ: «Muɔ jaa wiī sìi nɛ̄.»
A wi 'tɛ́ngɛ, wire nɛ́ wi saʔa wuulo pe mìɛni ní bèle.
A kire 'kpíʔile fìɛ siinwuu wè, ŋàa Zezi wi cé kpíʔile wè, bà wi cé kɔ́n Zude tɛ́nimɛ nī bè nɛ̀ pɛn Galile tɛ́nimɛ nī bè.

सुनें - Zan 4