Matéyo 5
5
Ini Sa Tegudon I Hésus Denu Sa Etaw Neaggan
(Lukas 6:20-23)
1Na, egoh di mighaa sa melaweng etaw, migtekedeg Hésus i diyà sa mepokò getan owoy migpenuu dahiya. Agulé eg-angay sa medoo pasek di egdapag diyà kenagdi, 2owoy egtuluen di kagda. Guwaen di,
3“Na, sa langun etaw egpeketiig endà mekegaga da mael mepion asal endà buligan i Nemula duu, neanggan da doo enù ka egpekeunut da sa kedatù i Nemula.
4“Owoy sa langun etaw egkebukul danà sa salà da, neanggan da doo enù ka upionen i Nemula kagda.
5“Owoy sa langun etaw egpetukééyen da kagda, neanggan da doo enù ka mebegayan da sa langun igpasad i Nemula.
6“Owoy sa langun etaw amuk temù pedu da egpangunut diyà sa igsugù i Nemula, neanggan da doo enù ka tabangan i Nemula kagda anì kumetiengaw da.
7“Owoy sa langun etaw mehidu sa duma da, neanggan da doo enù ka hiduwan i Nemula ma kagda.
8“Owoy sa langun etaw amuk sebaen daa sa pedu da eg-unut diyà si Nemula, neanggan da doo enù ka hauwen da Nemula i kani.
9“Owoy sa langun etaw egpelanihen da sa keugpà da, neanggan da doo enù ka meanak i Nemula kagda.
10“Owoy sa langun etaw egkepelihay danà da egpangunut diyà sa uyot i Nemula, neanggan da doo enù ka egpekeunut da sa kedatù di.
11“Amuk duen etaw egpeumàumà keniyu danà sa kepigtuu yu kenak ataw ka egpelihay keniyu ataw ka egtulon sa endà tuu denu keniyu, neanggan yu doo 12enù ka hediya ma sa kepelihay da sa medoo tegesugkow i Nemula egoh anay. Keanggani yu polo temù enù ka duen sa tigtu mepion untung yu dutu langit dò.”
Ini Sa Balatan I Hésus Diyà Sa Timus Owoy Sa Legdaw
(Malkos 9:50; Lukas 14:34-35)
13Agulé guwaen i Hésus, “O medoo pasek ku, kiyu lagà sa timus ipepion nanam kaenen, enù ka kumepion sa langun etaw diyà tanà danà yu. Dodoo amuk mekedan sa keemis sa timus, endà dé mebaluy di peemis. Mekebuung daa owoy mekogkogon da enù ka endà dé mebaluy di itimus.
14“Egoh yu eg-ugpà diyà tanà, lagà yu sa palitaan eglegdaw diyà deleman, enù ka mehaa sa langun etaw diyà tanà kiyu i. Hediya ma, endà mekedilung sa menuwa diatas getan. 15Hediya ma, amuk duen etaw egtemtem palitaan, endà pelagkeban di duu solok, dodoo mehagtaw polo sa kenà di itagù anì melegdawan sa dalesan di. 16Hediya ma, baeli yu daa sa mepion egbaelan yu, enù ka amuk eghauwen liyu etaw sa mepion egbaelan yu, oloen da Nemula i sa Emà ta diyà langit.”
Ini Denu Sa Uledin Igsugkow I Mosis
17Agulé guwaen i Hésus, “Yoko egpenemdem duu iya sa pesuwan di mig-angay a diyà tanà anì peulanen ku sa uledin ta igsugkow i Mosis owoy sa igtulù sa medoo tegesugkow i Nemula egoh anay. Dodoo mig-angay a polo dini anì meketuu sa langun igtulù da. 18Tuu ini i eg-ikagiyen ku diyà keniyu. Taman endà mekedan sa langit owoy tanà, endà mekedan sa uledin i Nemula, apiya tukééy, dodoo meketuu doo sa langun kagi uledin di. 19Amuk duen etaw eg-eked hedem sa uledin, apiya sebaen daa, owoy itulù di ma sa keeked di uledin diyà sa duma di, iya sa etaw tigtu tukééy diyà sa kedatù i Nemula. Dodoo, amuk duen etaw egpangunut diyà sa langun uledin owoy itulù di ma sa ukit kepangunut diyà sa duma di, iya sa etaw kumedakel diyà sa kedatù i Nemula. 20Tuu ini i eg-ikagiyen ku diyà keniyu. Amuk endà eglowon sa kepangunut yu uledin i Nemula diyà sa kepangunut sa medoo Palasiyu owoy tegetulù ma, endà doo mekeunut yu sa kedatù di.”
Ini Denu Sa Etaw Egbulit
21Agulé guwaen i Hésus, “Netiigan yu doo sa uledin igtulù da diyà etaw egoh anay, guwaen di, ‘Yoko eg-imatay ya etaw, enù ka meuwit diyà uwis sa etaw mig-imatay.’#5:21 Basa ko Éksodo 20:13. 22Dodoo mikagi a diyà keniyu, mepigtamayan doo sa etaw egbulit diyà duma di. Owoy amuk mikagi medaet sa etaw diyà sa duma di, meuwit doo diyà sa medoo datù anì antangen da. Owoy sa etaw egtubad duma di, mekeangay doo diyà sa lanaw apuy endà mepadeng. 23Huenan di, amuk mangay yu diyà sa Dalesan i Nemula enù ka duen sa ibegay yu uloy diyà si Nemula, owoy egketulengan yu dahiya duen pelà sa salà yu diyà sa duma yu, 24agulé salidi yu dé sa ibegay yu owoy seupionoy yu pelà muna diyà sa duma yu. Agulé pelikù yu dema diyà Dalesan i Nemula anì megay yu diyà si Nemula sa hinagtay eg-imatayan yu.
25“Na, amuk duen etaw tumipu keniko, angay ka muna diyà kenagdi anì seupionoy yu pelawà egoh yu endà pa meuwit diyà sa uwis. Enù ka amuk diyà yu sa taengan sa uwis, mebaluy doo ipeuwit di kuna diyà sa pulis anì mebilanggu ka. 26Tuu ini i eg-ikagiyen ku diyà keniyu. Amuk mebilanggu ka, endà mekelaun ka taman endà mekeimpas ka sa langun salà ko.”
Ini Denu Sa Etaw Egbigà
27Agulé guwaen i Hésus, “Netiigan yu dé sa uledin igtulù i Mosis egoh anay, guwaen di, ‘Yoko egbigà ya.’#5:27 Basa ko Éksodo 20:14. 28Dodoo mikagi a diyà keniyu, amuk eghauwen sa maama sa bayi owoy duen sa pedu di egkeiyap, egbigà dé sa maama diyà sa pedu di. 29Huenan di, amuk neenggat yu diyà salà danà sa mata yu denu kuwanan, kedani yu dé iya wé mata yu owoy buungi yu dé. Enù ka uman pa mepion sa egoh di sebaen daen sa mata yu diyà sa egoh lawa yu mekeangay diyà sa lanaw apuy endà mepadeng. 30Hediya ma, amuk neenggat yu diyà salà danà sa belad yu denu kuwanan, tagped yu dé owoy buungi yu ma dé, enù ka uman pa mepion sa egoh di sebaen daen sa belad yu diyà sa egoh lawa yu mekeangay diyà sa lanaw apuy endà mepadeng.”
Ini Denu Sa Etaw Eg-eked Sawa Di
(Malkos 10:11-12; Lukas 16:18)
31Agulé guwaen i Hésus, “Netiigan yu ma dé sa uledin igtulù da egoh anay, guwaen di, ‘Amuk eg-ekedan sa maama sa sawa di, duen sa sulat ibegay di diyà sa sawa di anì tandaan di sa keeked di sawa di.’#5:31 Basa ko Dutilonomiyu 24:1. 32Dodoo mikagi a diyà keniyu, amuk eg-ekedan sa maama sa sawa di endà migbigà, mekebigà doo sa bayi amuk sumawa sa sebaen maama owoy mekebigà ma doo sa maama sumawa sa bayi inekedan sa sawa di.”
Ini Denu Sa Etaw Egpasad
33Agulé guwaen i Hésus, “Netiigan yu ma dé sa uledin igtulù da egoh anay, guwaen di, ‘Amuk duen sa igpasad yu diyà si Nemula, endà mebaluy di amuk endà petuuwen yu duu sa igpasad yu.’ 34,35Dodoo mikagi a diyà keniyu, yoko egpengibet ta amuk egpasad yu diyà sa duma yu. Yoko egpengibet duu sa langit owoy sa tanà, enù ka sa langit sa lagà penuuwan i Nemula owoy sa tanà sa lagà kinadalan lisen di.#5:34-35 Basa ko Isayas 66:1. Yoko ma egpengibet duu sa menuwa Hélusalém, enù ka iya sa kenà di mugpà sa Tigtu Datù ta. 36Yoko ma egpengibet duu sa ulu yu, enù ka endà megaga yu duu meluman sa balut ulu yu, iling ka peitemen iling ka pebulaen. 37Amuk metudà sa kagi yu, ikagi yu daa ‘Hoò,’ ataw ka ikagi yu daa ‘Endà,’ enù ka amuk petuuwen yu sa kagi yu danà sa kepengibet yu, iya sa kagi kedu si Satanas.”
Ini Denu Sa Etaw Egsulì
(Lukas 6:29-30)
38Agulé guwaen i Hésus, “Netiigan yu ma dé sa uledin igtulù da egoh anay, guwaen di, ‘Amuk piseken sa etaw sa mata sa duma di, mepisek ma sa hagdi mata. Hediya ma, amuk kedanan sa etaw sa ngipen sa duma di, mekedan ma sa hagdi ngipen.’#5:38 Basa ko Éksodo 21:24; Dutilonomiyu 19:21. 39Dodoo mikagi a diyà keniyu, yoko egsulì duu sa etaw egbael medaet diyà keniyu. Amuk duen etaw tumagpì sa bélén ko denu kuwanan, pedibaluyi ko denu bibang anì umanan di sa ketagpì di amuk iya sa ungayà di. 40Owoy amuk duen etaw umagak keniko diyà sa uwis anì pekawen di sa kawal ko danà sa utang ko kenagdi, begayi ko ma sa lapin ko. 41Owoy amuk tegelen ka sa sundalu egpeuwit sa langun taman di taman sakakilumitelu, uwit ko polo taman duwa kakilumitelu. 42Owoy amuk duen etaw egpegeni diyà keniko, begayi ko sa egpegeniyen di. Owoy amuk egkelukuy egsagbay sa etaw diyà keniko, pesagbay ko ma.”
Ini Denu Sa Kehidu Ta
(Lukas 6:27-28,32-36)
43Agulé guwaen i Hésus, “Netiigan yu ma dé sa uledin igtulù da egoh anay, guwaen di, ‘Hiduwi yu sa duma yu owoy kelepuhi yu sa kuntelà yu.’#5:43 Basa ko Lébitiko 19:18. 44Dodoo mikagi a diyà keniyu, hiduwi yu sa medoo kuntelà yu owoy simbai yu ma sa etaw egpelihay keniyu. 45Amuk hediya, mekesuet yu si Nemula sa Emà ta diyà langit, enù ka egpelegdawen di sa agdaw diyà sa langun etaw, iling ka medaet etaw ataw ka mepion. Owoy ibegay di ma sa udan diyà sa hinemulaan langun etaw, iling ka mepion sa egbaelan da ataw ka medaet. 46Huenan di, hiduwi yu ma sa langun etaw. Amuk iya daa sa eghiduwan yu sa medoo mehidu keniyu, endà duen sa mepion untung mesakem yu, enù ka hediya mendaa sa medoo medaet etaw atung egpeetuken sa Sulutan, iya ma daa sa eghiduwan da sa mehidu kenagda. 47Owoy adati yu ma sa langun etaw. Amuk iya daa sa adatan yu sa medoo duma yu etaw Hudiyu, endà metuuwan Nemula i diyà sa keadat yu, enù ka hediya mendaa sa medoo etaw beken Hudiyu, iya ma daa sa eg-adatan da sa duma da daa. 48Huenan di, pepion yu sa adat yu diyà sa langun etaw, petepengi yu sa metiengaw adat i Nemula sa Emà ta diyà langit.”
© 2004, Wycliffe Bible Translators, Inc. All rights reserved.