KARARIADI 2
2
1Inau nasue pundariadi kal᷊abo u l᷊angi l᷊au dunia. 2#Ibr. 4:4, 10#Kar. 20:11 Su l᷊ou kapitunge Mawu Ruata seng nanginsue hal᷊i-E e'e, mbuhue I Sie nangindul᷊e. 3Inau nial᷊amateng-E l᷊ou ko kapitunge e'e, dang nikoa-E l᷊ou ko nitani, watu'u su l᷊ou e'e Mawu Ruata nangindul᷊e suapang bou nanginsue hal᷊i-E. 4Ko kere'e wuke ngu pundariadi l᷊angi l᷊au dunia.
Taman Eden
Su tempo ngu Mawu Ruata nukoa l᷊angi l᷊au dunia, 5mborong takoae bibiti nutumuwo dang mborong takoae sasuang su dunia ual᷊ingu Mawu mborong ta nuparasehi dang mborong takoae taumata muhal᷊i tana e'e. 6Arawe ake seng manita kapukal᷊ipupue bou wawae dang seng kapunantae wawo u tana.
7 #
1Kor. 15:45 Bou e'e Mawu Ruata nangal᷊a tana singkodo, nihunsuri nakoa singkatau taumata,#2:7: tana … taumata Kalimati “taumata” dang “tana” su l᷊al᷊ung u wahasa Ibrani nikaringihi musul᷊ung tingihie. mbuhue nitiukang u sasinda ko mangonggo u puwawiahi su l᷊al᷊ung u irunge; kuteu taumata e'e nuwiahi.
8Tuhue Mawu Ruata nukoa taman su Eden, su simbuka ngu raki, dang taumata ko seng nihunsuri-E e'e nipakatana-E su se'e. 9#Kl᷊h. 2:7, 22:2, 14 Mawu Ruata nupatuwo ngu patiku haghi ngu kau ko masasidada ko muwua ngu wua ko mapapia. Su tal᷊oara u taman nutumuwo kau ko mangonggo u puwawiahi, l᷊au kau ko mangonggo u titong hal᷊i u ko mapia l᷊au ko dal᷊ai. #2:9: titong hal᷊i u ko mapia l᷊au ko dal᷊ai arako titong kaul᷊i u hal᷊i.
10Sal᷊uhi simbua naansehi bou Eden, nupakananta u taman e'e; dang su l᷊ikuru Eden sal᷊uhi e'e napahia nakoa pa lelange. 11Kahimotongange arenge Pison; sal᷊uhi e'e naansehi nul᷊iku tana Hawila. 12Su se'e pia wul᷊aeng kahingang dang l᷊ai manga ko mawawungi ko susa ikarea, l᷊au manga watu permata. 13Sal᷊uhi karuange arenge Gihon; ake'e naansehi nul᷊iku tana Kus.#2:13: Kus (su Mesopotamia); arako Sudan. 14Sal᷊uhi katilunge arenge Tigris dang naansehi su simbuka ngu raki u Asyur. Sal᷊uhi kapae arenge Efrat.
15Bou e'e Mawu Ruata nupakatana taumata e'e su taman Eden tadeau puhal᷊i l᷊au putal᷊ung taman e'e. 16Mawu nuhengetang su taumata e'e, “I kau botonge kumang apang wua ngu kau su taman i'i, 17kitang u kau ko mangonggo u titong hal᷊i u ko mapia l᷊au ko dal᷊ai. Wuange ta botonge kanengangu; boko i kau kumang e'e, i kau sarung mate su l᷊ou e'e l᷊ai.”
18Mbuhue Mawu Ruata nuhengetang, “Ko dal᷊ai taumata muwiahi sisane. Ia sarung mukoa ghawe'e ko nutatahino tadeau manumbala si sie.” 19Kuteu I Sie nangal᷊a tana singkodo dang nuhunsuri patiku haghi ngu binatang u l᷊ul᷊unge l᷊au binatang u kinoang. Kaul᷊ie niwawa u Mawu Ruata sarang koa u taumata e'e tadeau pakituhunge minsang areng apa ko sarung ionggoe su manga binatang e'e. E'e asal᷊i u binatang su l᷊ul᷊unge l᷊au su kinoang nakarea arenge simbau-simbau. 20Kere'e taumata e'e nangonggo areng su kaul᷊i u binatang su l᷊ul᷊unge l᷊au su kinoang. Kateho takoae sarang simbau bou tal᷊oara i sire e'e botonge makoa ghawe ko nutatahino manumbala si sie.
21Bou e'e Mawu Ruata nupatiki taumata e'e pakal᷊uma, dang tintal᷊a i sie katikie, Mawu Ruata nanawu duhi ngu husu simbua bou roko ngu taumata e'e, mbuhue nitaka l᷊inae dingang u ghisi. 22Bou duhi ngu husu e'e Mawu nuhunsuri singkatau kowawine, mbuhue niwawa-E sarang koa u taumata e'e. 23Kuteu taumata e'e nangul᷊i,
“I'i i sie, taumata ko musul᷊ung dingangku —
duhi bou duhi-ku, dang ghisi bou ghisi-ku.
Daku isigho i sie kowawine, ual᷊ing i sie nial᷊a bou ko ese.”#2:23: Su wahasa Ibrani didato guna ngu ko ese e'e ko ISH, dang didato guna ngu kowawine e'e ko ISHA.
24 #
Mat. 19:5; Mrk. 10:7-8; 1Kor. 6:16; Ef. 5:31 E'e sabapie tau ko ese manintang iyamang l᷊au i mae, dang mutingkasimbau dingang u kawinge, mbuhue i sire rua makoa simbau.
25Ko ese l᷊au kowawine e'e ko tintal᷊ang, kateho i sire tawe nakapundang mamea.
KARARIADI 2
2
1Inau nasue pundariadi kal᷊abo u l᷊angi l᷊au dunia. 2#Ibr. 4:4, 10#Kar. 20:11 Su l᷊ou kapitunge Mawu Ruata seng nanginsue hal᷊i-E e'e, mbuhue I Sie nangindul᷊e. 3Inau nial᷊amateng-E l᷊ou ko kapitunge e'e, dang nikoa-E l᷊ou ko nitani, watu'u su l᷊ou e'e Mawu Ruata nangindul᷊e suapang bou nanginsue hal᷊i-E. 4Ko kere'e wuke ngu pundariadi l᷊angi l᷊au dunia.
Taman Eden
Su tempo ngu Mawu Ruata nukoa l᷊angi l᷊au dunia, 5mborong takoae bibiti nutumuwo dang mborong takoae sasuang su dunia ual᷊ingu Mawu mborong ta nuparasehi dang mborong takoae taumata muhal᷊i tana e'e. 6Arawe ake seng manita kapukal᷊ipupue bou wawae dang seng kapunantae wawo u tana.
7 #
1Kor. 15:45 Bou e'e Mawu Ruata nangal᷊a tana singkodo, nihunsuri nakoa singkatau taumata,#2:7: tana … taumata Kalimati “taumata” dang “tana” su l᷊al᷊ung u wahasa Ibrani nikaringihi musul᷊ung tingihie. mbuhue nitiukang u sasinda ko mangonggo u puwawiahi su l᷊al᷊ung u irunge; kuteu taumata e'e nuwiahi.
8Tuhue Mawu Ruata nukoa taman su Eden, su simbuka ngu raki, dang taumata ko seng nihunsuri-E e'e nipakatana-E su se'e. 9#Kl᷊h. 2:7, 22:2, 14 Mawu Ruata nupatuwo ngu patiku haghi ngu kau ko masasidada ko muwua ngu wua ko mapapia. Su tal᷊oara u taman nutumuwo kau ko mangonggo u puwawiahi, l᷊au kau ko mangonggo u titong hal᷊i u ko mapia l᷊au ko dal᷊ai. #2:9: titong hal᷊i u ko mapia l᷊au ko dal᷊ai arako titong kaul᷊i u hal᷊i.
10Sal᷊uhi simbua naansehi bou Eden, nupakananta u taman e'e; dang su l᷊ikuru Eden sal᷊uhi e'e napahia nakoa pa lelange. 11Kahimotongange arenge Pison; sal᷊uhi e'e naansehi nul᷊iku tana Hawila. 12Su se'e pia wul᷊aeng kahingang dang l᷊ai manga ko mawawungi ko susa ikarea, l᷊au manga watu permata. 13Sal᷊uhi karuange arenge Gihon; ake'e naansehi nul᷊iku tana Kus.#2:13: Kus (su Mesopotamia); arako Sudan. 14Sal᷊uhi katilunge arenge Tigris dang naansehi su simbuka ngu raki u Asyur. Sal᷊uhi kapae arenge Efrat.
15Bou e'e Mawu Ruata nupakatana taumata e'e su taman Eden tadeau puhal᷊i l᷊au putal᷊ung taman e'e. 16Mawu nuhengetang su taumata e'e, “I kau botonge kumang apang wua ngu kau su taman i'i, 17kitang u kau ko mangonggo u titong hal᷊i u ko mapia l᷊au ko dal᷊ai. Wuange ta botonge kanengangu; boko i kau kumang e'e, i kau sarung mate su l᷊ou e'e l᷊ai.”
18Mbuhue Mawu Ruata nuhengetang, “Ko dal᷊ai taumata muwiahi sisane. Ia sarung mukoa ghawe'e ko nutatahino tadeau manumbala si sie.” 19Kuteu I Sie nangal᷊a tana singkodo dang nuhunsuri patiku haghi ngu binatang u l᷊ul᷊unge l᷊au binatang u kinoang. Kaul᷊ie niwawa u Mawu Ruata sarang koa u taumata e'e tadeau pakituhunge minsang areng apa ko sarung ionggoe su manga binatang e'e. E'e asal᷊i u binatang su l᷊ul᷊unge l᷊au su kinoang nakarea arenge simbau-simbau. 20Kere'e taumata e'e nangonggo areng su kaul᷊i u binatang su l᷊ul᷊unge l᷊au su kinoang. Kateho takoae sarang simbau bou tal᷊oara i sire e'e botonge makoa ghawe ko nutatahino manumbala si sie.
21Bou e'e Mawu Ruata nupatiki taumata e'e pakal᷊uma, dang tintal᷊a i sie katikie, Mawu Ruata nanawu duhi ngu husu simbua bou roko ngu taumata e'e, mbuhue nitaka l᷊inae dingang u ghisi. 22Bou duhi ngu husu e'e Mawu nuhunsuri singkatau kowawine, mbuhue niwawa-E sarang koa u taumata e'e. 23Kuteu taumata e'e nangul᷊i,
“I'i i sie, taumata ko musul᷊ung dingangku —
duhi bou duhi-ku, dang ghisi bou ghisi-ku.
Daku isigho i sie kowawine, ual᷊ing i sie nial᷊a bou ko ese.”#2:23: Su wahasa Ibrani didato guna ngu ko ese e'e ko ISH, dang didato guna ngu kowawine e'e ko ISHA.
24 #
Mat. 19:5; Mrk. 10:7-8; 1Kor. 6:16; Ef. 5:31 E'e sabapie tau ko ese manintang iyamang l᷊au i mae, dang mutingkasimbau dingang u kawinge, mbuhue i sire rua makoa simbau.
25Ko ese l᷊au kowawine e'e ko tintal᷊ang, kateho i sire tawe nakapundang mamea.
