ಮತ್ತಾಯ 5
5
ಡೊಂಗರ ಪರ ಕ್ಹುದಾನಿ ವಾತೊ
(ಲುಕ 6:20-23)
1ಯೆಸು ತೆ ಮನಕ್ಹೊನು ಗುಂಪ ದೆಕಿನ ಡೊಂಗರ ಚ಼ಡಿನ ಬೈಟಲ್ಪರ ತಿನಾ ಶಿಷ್ಯಾ ತಿಕನ ಆಯಾ. 2ತೆ ತ್ಯುನೊನೆ ಉಪದೆಶ ಕರತೊ ಸು ಕದ್ಯೊ ಕದ್ಯಾರೆ - 3ಆತ್ಮಾಮಾ ಗರಿಬ ರ್ಹಯಲ ವಾಲಾ ಧನ್ಯ ವ್ಹೈ; ಪರಲೊಕ ರಾಜ್ಯ ತ್ಯುನು ವ್ಹೈ. 4ದುಕ್ಕ ಪಡಾಲಾ ಧನ್ಯ ವ್ಹೈ; ತ್ಯುನೆ ಸಮಾಧಾನ ಹೊಂದಿಲಿವಸ. 5ಶಾಂತ ರ್ಹವಾಲಾ ಧನ್ಯ ವ್ಹೈ; ತ್ಯುನೆ ಆ ಲೊಕಮಾ ಘನ್ನಾ ದಿನ್ನ ರ್ಹವಸ. 6ನಿತಿನಾ ಹುತಿ ಭುಕ್ಕಾ ವರಿ ತರಕ್ಹಾ ರ್ಹಯಲವಾಲಾ ಧನ್ಯ ವ್ಹೈ; ತ್ಯುನೊನೆ ತೃಪ್ತಿ ಥಾವಸ. 7ಕರುಣಾ ಕುನ್ನ ದೆಕಾಡಸ ಧನ್ಯ ವ್ಹೈ; ತ್ಯುನೊನೆ ಕರುಣಾ ಮಳಸ. 8ನಿರ್ಮಲಚಿತ್ತ ರ್ಹಯಲವಾಲಾ ಧನ್ಯ ವ್ಹೈ. ತ್ಯುನೆ ಕ್ಹುದಾನೆ ದೆಕಸ. 9ಸಮಾಧಾನ ಕರಾಲಾ ಧನ್ಯ ವ್ಹೈ. ತ್ಯುನೆ ಕ್ಹುದಾನಾ ಬಚ್ಚಾ ವ್ಹೈ ಕೈನ ಕವೈಲಿವಸ. 10ನಿತಿನಾ ಹುತಿ ತ್ರಾಸ ಖಾವಾಲಾ ಧನ್ಯ ವ್ಹೈ. ಸ್ವರ್ಗಲೊಕ ರಾಜ್ಯ ತ್ಯುನು ವ್ಹೈ. 11ತುಮೆ ಮಾರಾ ಪಾಚಾ಼ ಆವಾಕ್ಹು ಮನಕ್ಹೊ ತುಮೊನೆ ಕದ್ರಾಯಮ, ತ್ರಾಸ ಕರ್ಯಾಮ ವರಿ ತುಮಾರಾ ಉಪ್ಪರ ಕೆಟ್ಟ ವಿಶಯ ಸುಳ್ಳ ಘಾಲ್ಯಮ ತುಮೆ ಧನ್ಯ ವ್ಹೈ. 12ಕ್ಹುಶಿ ಥಾವೊ, ಆನಂದಕ್ಹು ರ್ಹವೊ. ಸ್ವರ್ಗಲೊಕಮಾ ತುಮಾರಾಹುತಿ ಕೈದಲ ಹೆಚ್ಕಿ ಫಲ ತುಮೆ ವ್ಹಂದಿಲಿವೊಶಿ. ತುಮಾರಾತಿ ಪೈಲಾ ಜಿವ್ತಾ ರ್ಹಯಲ ಪ್ರವಾದಿಯೊನೆಬಿ ಮನಕ್ಹೊ ಇಮ್ಮಜ಼ ಕರ್ಯಾ
ಮಿಟ್ಟು ವರಿ ಉಜಾಲು
(ಮಾರ್ಕ 9:50; ಲುಕ 14:34-35)
13ತುಮೆ ಜಿಮಿನನೆ ಮಿಟ್ಟು ಥಯಾಸ. ತೆನೈಸೊ ಮಿಟ್ಟುಜ ತಿನು ಸ್ವಾದ ಜ಼ವೈ ಲಿದ್ಯಮ ತಿನೆ ವರಿ ಮಿಟ್ಟಾನು ಸ್ವಾದ ಕರಾನೆ ಥಾತು ನೈ; ತೆವಾ ಮಿಟ್ಟಾಕ್ಹು ಸುಜ಼ ಉಪಯೊಗ ನತ್ತಿ. ಮನಕ್ಹೊ ತಿನೆ ಭಾರಾ ನಾಕಿನ ತಿನಾ ಉಪ್ಪರ ಚಾಲಸ. 14ತುಮೆ ದುನಿಯಾನೆ ಉಜಾಲು ಥಯಾಸ. ಡೊಂಗರಪರ ಭಾಂದಲ ಗಾಮ ನೈ ಝಕಾತು. 15ಮನಕ್ಹೊ ದಿವ್ವಾನೆ ಹಂಡಾಮಾ ಝಾಕಿನ ನೈ ಮ್ಹೆಲ್ತಾ. ಮನಕ್ಹೊ ದಿವ್ವಾನೆ ದಿವ್ವಾನಾ ಖಂಬಾಪರ ಮ್ಹೆಲಸ. ತೆಳಾಮಾ ಘರಮಾ ರ್ಹಯಲ ಕ್ಹಾರಾವೊನೆ ಉಜಾಲು ಪಡಸ. 16ತಿನಾ ಲಿಂಗತ ತುಮೆ ಮನಕ್ಹೊನೆ ಉಜಾಲು ಥೈನ ರ್ಹೌ. ಇಮ್ಮ ತ್ಯುನೆ ತುಮಾರಾ ಚೊ಼ಕಾ ಕಾಮೊ ದೆಕಿನ ಸ್ವರ್ಗಮಾ ರ್ಹಯಲ ತುಮಾರಾ ಬಾನೆ ಸ್ತುತಿ ಕರಾದೆ.
ನಿಯೊಮೊನು ಉಪದೆಶ
17ಮಿ ಮೊಶೆನು ಧರಮಶಾಸ್ತ್ರ ರ್ಹವಾದೆ ಪ್ರವಾದಿಯೊನಾ ಉಪದೆಶೊ ರ್ಹವಾದೆಕಾಡಿಪಡಾನೆ ಆಯೊಸ ಕೈನ ತಿಳ್ದಲಿವೊ ನಕೊ. ಮಿ ತೆ ಕ್ಹಾರಾವೊನೆ ನಾಶ ಕರಾನೆ ನೈ ತೆ ಕ್ಹಾರು ಪುರಾ ಕರಾನೆ ಅಯೊಸ. 18ಮಿ ತುಮೊನೆ ಕ್ಹರಿಜ ಕೌಸ. ಸ್ವರ್ಗ ವರಿ ಜಿಮಿನ ನಾಶ ಥಾಯೆಲಕ್ಕಾ ಧರಮಶಾಸ್ತ್ರಮಾತು ಸುಜ಼ ನುಚ್ಚಾತು ನೈ. ಕ್ಹಾರು ಪುರಾ ಥಯೆಲಕ್ಕಾ ಧರಮ ಶಾಸ್ತ್ರಮಾನು ಯಕ್ಕ ಅಕ್ಷರ ರ್ಹವಾದೆ ತೆನೈಸೊ ತಿಮಾನಿ ಯಕ್ಕ ಚಿಕ್ಕಿ ರ್ಹವಾದೆ ನುಚ್ಚಾತು ನೈ. 19ಮನಕ್ಹ ಹರಿ ಯಕ್ಕ ಆಗನ್ಯಾನೆ, ಕದ್ಯಾಮ ನ್ಹಾನಾ ನ್ಹಾನಾ ಆಗನ್ಯಾನೆ ವಿಧೆಯ ಥೈನ ರ್ಹೌ. ಯಕ್ಲೊ ಕಯಾಬಿ ಆಗನ್ಯಾನೆ ವಿಧಯ ನೈ ಥೈನ ಜಿವ್ನಾ ಕರ್ತೊ ತೆ ಅಗನ್ಯಾನೆ ಬಿಜಾಬಿ ವಿಧೆಯ ಥೈನ ರ್ಹೌ ನೈ ಕೈನ ಬೊದನೆ ಕರ್ಯೊಮ ತೆ ಸ್ವರ್ಗಲೊಕಮಾ ಘನ್ನೊ ನ್ಹಾನೊ ವ್ಹೈ ಕೈನ ಕವೈಲಿವಸ. ತೆನೈಸೊ ದರಮ ಶಾಸ್ತ್ರನೆ ವಿಧೆಯ ಥೈನ ಜಿವ್ನಾ ಕರ್ತೊ ದರಮ ಶಾಸ್ತ್ರನೆ ವಿಧೆಯ ಥೌ ಕೈನ ಬಿಜಾವೊನೆ ಬೊದನೆ ಕರಾಲೊ ಪರಲೊಕ ರಾಜ್ಯಮಾ ಕ್ಹಾಸ ಥೈನ ರ್ಹವಸ. 20ಧರಮ ಉಪದೆಶ ಕರಾಲಾವೊತಿ ಫರಿಸಾಯರೊತಿಬಿ ತುಮೆ ಚೊ಼ಕು ರ್ಹಯಲ ಕರು. ನೈತೊ ತುಮೆ ಪರಲೊಕನಾ ರಾಜ್ಯನೆ ನೈ ಜಾ಼ತಾ.
ಶಿಟ್ಟನಾ ಹುತಿ ಕದಲ
21ಕಿನೆಜ ಖಲಾಸ ಕರು ನೈ ಖಲಾಸ ಕರಾಲೊ ನ್ಯಾಯನಾ ಫೈಸ್ಲಾನೆ ಮ್ಹೈ ಥಾವಸ ಕೈನ ಘನ್ನಾ ಕಾಲ ಪಾಚಾ಼ ಅಪ್ನ ಮನಕ್ಹೊನೆ ಕದಲ ತುಮೆ ಐಕ್ಯಾಸ. 22ತೆನೈಸೊ ಮಿ ತುಮೊನೆ ಕವಾನು ಸುವೈ ಕದ್ಯಾಮ ಕಿನಾಜ ಉಪ್ಪರ ಶಿಟ್ಟ ಥಾವೊ ನಕೊ. ಹರಯಕ್ಲೊ ತುಮಾರೊ ಭೈ ವ್ಹೈ. ತುಮೆ ಬಿಜಾವೊಪರ ಶಿಟ್ಟ ಥಯಾಮ ನ್ಯಾಯನಾ ಫೈಸ್ಲಾನೆ ಗುರಿ ಥವೊಶಿ. ತುಮೆ ಕಿನೆಬಿ ಕೆಟ್ಟ ವಾತೊ ಬೊಲ್ಯಾಮ, ಯೆಹುದಿಯೊನಾ ನ್ಯಾಯ ಸಭೆಮಾ ವಿಚಾರಣೆನೆ ಗುರಿ ಥಾವೊಶಿ. ತುಮೆ ಕಿನೆತುಬಿ ಪಿಸಾಳೊ ಕೈನ ಬಲಾಯಾಮ, ಆಗನಿ ನರಕಮಾ ಮಳಾನಾ ಖತ್ರಾಮಾ ಛೆ. 23ತಿನಾಹುತಿ ತುಮೆ ತುಮಾರಿ ಕಾಣಿಕೆ ಬಲಿನಾ ಕಟ್ಟಾನಾ ಕ್ಹಾಮಾ ಕ್ಹುದಾನೆ ಛಡಾತಾಮಾ, ತುಮಾರಾ ಭೈನೆ ತುಮಾರಾ ಉಪ್ಪರ ಸುಬಿ ಬೆಜ್ಜಾರ ಛೆ ಕೈನ ತುಮೊನೆ ಶೆಂ ಐಮ, 24ತೆಳಾಮಾ ತುಮಾರಿ ಕಾಣಕಿನೆ ಬಲಿನಾ ಕಟ್ಟಾಕನ ಛೊಡಿನ ಜಾವೊ, ಪೈಲಾ ತಿನಾ ಕ್ಹಾತೆ ಸಮಾಧಾನ ಕರಿಲಿವೊ. ಪಾಚ್ಲತಾ ಐನ ತುಮಾರಿ ಕಾಣಕಿ ಛಡಾವೊ. 25ತುಮಾರೊ ವಿರೊದಿ ತುಮೊನೆ ನ್ಯಾಯಲಯಮಾ ಜಗ್ಗಿಲಿನ ಜಾ಼ತಾಮಾ ಜಲ್ದಿಜ ತಿನಾ ಕ್ಹಾತೆ ಯಕ್ಕ ಥಾವೊ. ತುಮೆ ನ್ಯಾಯಾಲಯನೆ ಜಾ಼ವಾತಿ ಪೈಲಾ ಎ ಕರು. ತುಮೆ ತಿನಾ ಕ್ಹಾತೆ ಯಕ್ಕ ನೈ ಥಯಾರೆ, ತೆ ತುಮೊನೆ ನ್ಯಾಯಾದಿಪತಿನೆ ವಪ್ಪಿಸಾವಸ. ನ್ಯಾಯಾದಿಪತಿ ತುಮೊನೆ ಜೈಲಮಾ ಘಾಲಾನೆ ಕೈದಾಲಾನೆ ವಪ್ಸಾವಸ. 26ತೆಳಾಮಾ ತುಮೆತುಮಾರಿ ಕ್ಹಾರಿ ಸಾಲಾ ಚುಕಾಯೆಲಕ್ಕಾ ಜೈಲಮಾತಾ ಭಾರಾ ಆತಾ ನೈ ಕೈನ ಮಿ ತುಮೊನೆ ಕೌಸ.
ವ್ಯಭಿಚಾರನಾ ಹುತಿ ಕದಲ
27ವ್ಯಭಿಚಾರ ಕರೊ ನಕೊ ಕವಾನು ತುಮೆ ಕ್ಹಾಲಿ ಐಕ್ಯಾಸ. 28ತೆನೈಸೊ ಯಕ್ಲೊ ಮನಕ್ಹ ಬಿಜಿ ಬಾಕ್ಡಿನೆ ದೆಕಿನ ತಿನಾ ಕ್ಹಾತಿ ಶರಿರ ಸಂಬಂದ ಮ್ಹೆಲಾನೆ ವಿಚಾರಕರ್ಯೊಮ, ತೆ ತೆಳಾಮಾಜ಼ ತಿನಾ ಮನಸಮಾ ತಿನಾ ಕ್ಹಾತೆ ವ್ಯಭಿಚಾರ ಕರ್ಯೊಸ ಕೈನ ಮಿ ತುಮೊನೆ ಕೌಸ. 29ತಾರೊ ಸಿದಾ ಬಗಲನೊ ಡೊಳೊ ತುನೆ ಪಾಪಮಾ ಮ್ಹೈ ಕರಾನೆ ಕೊಶಿಶ ಕರ್ಯೊಮ, ತಿನೆ ಕಿತ್ತಿನ ನಾಕ. ತಾರು ಪುರಾ ಅಂಗ ನರಕಮಾ ಪಡಾತಿ ತಾರಾ ಅಂಗನು ಯಕ್ಕ ಭಾಗ ಜವೈಲಿವಾನು ಚೊ಼ಕು ವ್ಹೈ. 30ತಾರೊ ಸಿದಾ ಬಗಲನೊ ಹತ್ತ ತುನೆ ಪಾಪಮಾ ಮ್ಹೈ ಕರಾನೆ ಕೊಶಿಶ ಕರ್ಯೊಮ, ತಿನೆ ಕಾಟಿನ ನಾಕಿಪಡ.ತಾರು ಪುರಾ ಅಂಗ ನರಕಮಾ ಪಡಾತಿ ತಾರಾ ಅಂಗನು ಯಕ್ಕ ಭಾಗ ಜವೈಲಿವಾನು ಚೊ಼ಕು ವ್ಹೈ. 31ತಿನಿ ಬೈಕೊನೆ ಛೊಡಿ ಪಾಡು ಕವಾಲೊ, ತಿನೆ ತಲಾಕನು ಪತ್ರ ದಿವಾದೆ’ ಕೈನ ಕದಲ ಛೆ. 32ತೆನೈಸೊ ಮಿ ಕವಾನು ಸುವೈ ಕದ್ಯಾಮ, ತಿನಿ ಬೈಕೊನೆ ಛೊಡಾಲೊಜ಼ ತೆ ವ್ಯಬಿಚಾರ ಕರಾನೆ ಕಾರಣ ಥಾವಸ. ಬೈಕೊ ಬಿಜಾ ಯಕ್ಕ ದಾಣಗಾನಾ ಕ್ಹಾತೆ ಅಂಗನು ಸಂಬಂದ ಮ್ಹೆಲ್ಲಿದಿಮ ಯಕ್ಕಜ಼ ತಿನೆ ಮಾಟಿ ಛೊಡಸಕಸ. ತಲಾಕ ಥಯಲವಾಲಿನೆ ಹಿವಾ ಕರಿಲಿದಲವಾಲೊಬಿ ವ್ಯಬಿಚಾರ ಕರಲವಾಲೊ ಥಾವಸ. 33ತುಮೆ ಘಾಲಲ ಕ್ಹಮ್ಮ ದಾಟಿನ ಜಾ಼ವೊನಕೊ. ಪ್ರಭುನೆ ತುಮೆ ಕರಲ ಕ್ಹಮ್ಮ ಪುರಾ ಕರುಜ಼’ ಕೈನ ಅಪ್ನಾ ಪುರ್ವಕರೊನೆ ಕದಲ ತುಮೆ ಐಕ್ಯಾಸ. 34ತೆನೈಸೊ ಮಿ ಸು ಕೌಸ ಕದ್ಯಾಮ, ಕ್ಹಮ್ಮ ಘಾಲೊಜ ನಕೊ. ಸ್ವರ್ಗಪರ ಕ್ಹಮ್ಮ ಘಾಲೊ ನಕೊ, ಕಾಕದ್ಯಾಮ ಸ್ವರ್ಗ ಕ್ಹುದಾನಿ ಸಿಂಹಾಸನ ವ್ಹೈ. 35ಜಿಮಿನಪರ ಕ್ಹಮ್ಮ ಘಾಲೊ ನಕೊ. ಕಾಕದ್ಯಾಮ ಜಿಮಿನ ಕ್ಹುದಾನಿ ಪಗ್ಗ ಮ್ಹೆಲಾನಿ ಜ಼ಗಾ ವ್ಹೈ. ಯೆರುಸಲೆಮಪರಬಿ ಕ್ಹಮ್ಮ ಘಾಲೊ ನಕೊ. ಕಾಕದ್ಯಾಮ ತೆ ಗಾಮ ತೆ ಮ್ಹೊಟಾ ರಾಜಾ಼ನು ಗಾಮ ವ್ಹೈ. 36ತುಮಾರಾ ಮಾತಾಪರ ಕ್ಹಮ್ಮ ಘಾಲೊ ನಕೊ. ತುಮಾರಾ ಮಾತಾನಾ ಬಾಲೊನು ಯಕ್ಕ ಬಾಲನೆ ಧೊಳು ವರಿ ಕಾಳೊ ಕರಾನೆ ತುಮೊಕ್ಹು ನೈ ಥಾತು. 37ಹುಂ ಕದ್ಯಾಮ ‘ಹುಂ’ ಕವೊ. ನೈ ಕದ್ಯಾಮ ‘ನೈ’ ಕವೊ. ತುಮೆ ಇತ್ತಿ ಉಪ್ಪರ ಕವಾನು ಸೈತಾನಕ್ಹು ಆಯಲ ವ್ಹೈ. 38ಡೊಳಾನೆ ಡೊಳೊ, ದಾತನೆ ದಾತ’ ಕೈನ ಕದಲ ತುಮೆ ಐಕ್ಯಾಸ. 39ತೆನೈಸೊ ಮಿ ತುಮೊನೆ ಕವಾನು ಸುವೈ ಕದ್ಯಾಮ, ಕೆಟ್ಟ ರ್ಹಯಲವಾಲಾನಾ ವಿರುದ್ದ ಹುಬ್ರ್ಯವೊ ನಕೊ. ಕಯೊಬಿ ತುಮಾರಾ ಸಿದಾ ಬಗಲನಾ ಗಾಲೆ ಮಾರ್ಯಾಮ, ತಿಎ ವರಿಯಕ್ಕ ಗಾಲ ದಿವೊ. 40ಕಯೊಬಿ ತುಮಾರಾ ಉಪ್ಪರಲ್ಯಾ ಅಂಗಡಾನಾಹುತಿ ನ್ಯಾಯಾಲಯನೆ ಜಗ್ಗಿಲಿನ ಜಾತೊ ರ್ಹಯಲಾಮ, ತುಮಾರು ಮ್ಹೈನು ಅಂಗಡುಬಿ ತಿನೆ ದಿಪಾಡೊ. 41ಕಯೊ ಸೈನಿಕಬಿ ತಿನಾ ಕ್ಹಾತೆ ಯಕ್ಕ ಮೈಲ ದುರ ಆ ಕೈನ ಜಬರದಸ್ತಿಕರ್ಯೊಮ, ತಿನಾ ಕ್ಹಾತೆ ಬೆ ಮೈಲ ದುರ ಜಾವೊ. 42ಕಯೊಬಿ ತುಮೊಕನ ರ್ಹಯಲ ಸುಬಿ ಪುಚ್ಯೊಮ, ತಿನೆ ದಿವೊ. ತುಮೊಕ್ಹು ಸಾಲಾ ಮಾಂಗಿಲಿವಾನೆ ಆಯಲವಾಲಾನೆ ದಿದ್ಯಾವಾಚಿ ರ್ಹವೊ ನಕೊ. 43ತಾರಾ ದೊಸ್ತೊನೆ ಮಯಾ ಕರ ವರಿ ತಾರಾ ದುಶ್ಮನೊನೆ ದ್ವೆಶ ಕರ’ ಕೈನ ಕದಲ ತುಮೆ ಐಕ್ಯಾಸ. 44ತೆನೈಸೊ ಮಿ ತುಮೊನೆ ಕವಾನು ಸುವೈ ಕದ್ಯಾಮ, ತುಮಾರಾ ದುಶ್ಮನೊನೆ ಮಯಾ ಕರೊ. ತುಮೊನೆ ಕಟ್ಟ ಕರಾಲಾ ಮನಕ್ಹೊನಾಹುತಿ ಪ್ರಾಥನಾ ಕರೊ. 45ತೆಳಾಮಾ ತುಮೆ ಸ್ವರ್ಗಮಾ ರ್ಹಯಲ ತುಮಾರಾ ಬಾನಾ ಕ್ಹರಿನಾ ಬಚ್ಚಾ ಥಾವೊಶಿ. ತುಮಾರೊ ಬಾ ಚೊ಼ಕಾವೊನಾಹುತಿಬಿ ವರಿ ಕೆಟ್ಟ ರ್ಹಯಲವಾಲಾವೊನಾಹುತಿಬಿ ಸುರ್ಯಾನು ಉಜಾಲು ದಿವಸ ವರಿ ಪಾನಿ ಆವಾ ಲಗಾಡಸ. 46ತುಮೊನೆ ಮಯಾ ಕರಾನಾ ಮನಕ್ಹೊನೆ ತುಮೆ ಮಯಾ ಕರ್ಯಾಮ, ತಿನಾಕ್ಹು ತುಮೊನೆ ಸು ಫಲ ಮಳಸ? ಬುಭಾಡೊಲಿವಾಲಾ ತಿಮ್ಮಜ ಕರಸ. 47ತುಮೆ ತುಮಾರಾ ದೊಸ್ತೊನೆ ಯಕ್ಕಜ಼ ಚೊ಼ಕಾ ರ್ಹಯಾಮ,ತುಮೆ ಬಿಜಾವೊತಿ ಚೊ಼ಕಾ ಸು ನ್ಹವೈ. ಕ್ಹುದಾ ನೈ ವಳಕ ಮನಕ್ಹೊಬಿ ತ್ಯುನಾ ದೊಸ್ತೊನೆ ಚೊ಼ಕಾ ಥೈನ ರ್ಹವಸ. 48ತಿನಾಹುತಿ ಸ್ವರ್ಗಮಾ ರ್ಹಯಲ ತುಮಾರೊ ಬಾ ಪರಿಪುರ್ಣ ಥೈನ ರ್ಹಯಲ ಲಿಂಗತ ತುಮೆಬಿ ಪರಿಪುರ್ಣ ಥೈನ ರ್ಹೌ.
The New Testament in Sikkiligar Language © The Word for the World International and Sikkiligar Bhasha Samiti, Madhya Pradesh, 2023
ಮತ್ತಾಯ 5
5
ಡೊಂಗರ ಪರ ಕ್ಹುದಾನಿ ವಾತೊ
(ಲುಕ 6:20-23)
1ಯೆಸು ತೆ ಮನಕ್ಹೊನು ಗುಂಪ ದೆಕಿನ ಡೊಂಗರ ಚ಼ಡಿನ ಬೈಟಲ್ಪರ ತಿನಾ ಶಿಷ್ಯಾ ತಿಕನ ಆಯಾ. 2ತೆ ತ್ಯುನೊನೆ ಉಪದೆಶ ಕರತೊ ಸು ಕದ್ಯೊ ಕದ್ಯಾರೆ - 3ಆತ್ಮಾಮಾ ಗರಿಬ ರ್ಹಯಲ ವಾಲಾ ಧನ್ಯ ವ್ಹೈ; ಪರಲೊಕ ರಾಜ್ಯ ತ್ಯುನು ವ್ಹೈ. 4ದುಕ್ಕ ಪಡಾಲಾ ಧನ್ಯ ವ್ಹೈ; ತ್ಯುನೆ ಸಮಾಧಾನ ಹೊಂದಿಲಿವಸ. 5ಶಾಂತ ರ್ಹವಾಲಾ ಧನ್ಯ ವ್ಹೈ; ತ್ಯುನೆ ಆ ಲೊಕಮಾ ಘನ್ನಾ ದಿನ್ನ ರ್ಹವಸ. 6ನಿತಿನಾ ಹುತಿ ಭುಕ್ಕಾ ವರಿ ತರಕ್ಹಾ ರ್ಹಯಲವಾಲಾ ಧನ್ಯ ವ್ಹೈ; ತ್ಯುನೊನೆ ತೃಪ್ತಿ ಥಾವಸ. 7ಕರುಣಾ ಕುನ್ನ ದೆಕಾಡಸ ಧನ್ಯ ವ್ಹೈ; ತ್ಯುನೊನೆ ಕರುಣಾ ಮಳಸ. 8ನಿರ್ಮಲಚಿತ್ತ ರ್ಹಯಲವಾಲಾ ಧನ್ಯ ವ್ಹೈ. ತ್ಯುನೆ ಕ್ಹುದಾನೆ ದೆಕಸ. 9ಸಮಾಧಾನ ಕರಾಲಾ ಧನ್ಯ ವ್ಹೈ. ತ್ಯುನೆ ಕ್ಹುದಾನಾ ಬಚ್ಚಾ ವ್ಹೈ ಕೈನ ಕವೈಲಿವಸ. 10ನಿತಿನಾ ಹುತಿ ತ್ರಾಸ ಖಾವಾಲಾ ಧನ್ಯ ವ್ಹೈ. ಸ್ವರ್ಗಲೊಕ ರಾಜ್ಯ ತ್ಯುನು ವ್ಹೈ. 11ತುಮೆ ಮಾರಾ ಪಾಚಾ಼ ಆವಾಕ್ಹು ಮನಕ್ಹೊ ತುಮೊನೆ ಕದ್ರಾಯಮ, ತ್ರಾಸ ಕರ್ಯಾಮ ವರಿ ತುಮಾರಾ ಉಪ್ಪರ ಕೆಟ್ಟ ವಿಶಯ ಸುಳ್ಳ ಘಾಲ್ಯಮ ತುಮೆ ಧನ್ಯ ವ್ಹೈ. 12ಕ್ಹುಶಿ ಥಾವೊ, ಆನಂದಕ್ಹು ರ್ಹವೊ. ಸ್ವರ್ಗಲೊಕಮಾ ತುಮಾರಾಹುತಿ ಕೈದಲ ಹೆಚ್ಕಿ ಫಲ ತುಮೆ ವ್ಹಂದಿಲಿವೊಶಿ. ತುಮಾರಾತಿ ಪೈಲಾ ಜಿವ್ತಾ ರ್ಹಯಲ ಪ್ರವಾದಿಯೊನೆಬಿ ಮನಕ್ಹೊ ಇಮ್ಮಜ಼ ಕರ್ಯಾ
ಮಿಟ್ಟು ವರಿ ಉಜಾಲು
(ಮಾರ್ಕ 9:50; ಲುಕ 14:34-35)
13ತುಮೆ ಜಿಮಿನನೆ ಮಿಟ್ಟು ಥಯಾಸ. ತೆನೈಸೊ ಮಿಟ್ಟುಜ ತಿನು ಸ್ವಾದ ಜ಼ವೈ ಲಿದ್ಯಮ ತಿನೆ ವರಿ ಮಿಟ್ಟಾನು ಸ್ವಾದ ಕರಾನೆ ಥಾತು ನೈ; ತೆವಾ ಮಿಟ್ಟಾಕ್ಹು ಸುಜ಼ ಉಪಯೊಗ ನತ್ತಿ. ಮನಕ್ಹೊ ತಿನೆ ಭಾರಾ ನಾಕಿನ ತಿನಾ ಉಪ್ಪರ ಚಾಲಸ. 14ತುಮೆ ದುನಿಯಾನೆ ಉಜಾಲು ಥಯಾಸ. ಡೊಂಗರಪರ ಭಾಂದಲ ಗಾಮ ನೈ ಝಕಾತು. 15ಮನಕ್ಹೊ ದಿವ್ವಾನೆ ಹಂಡಾಮಾ ಝಾಕಿನ ನೈ ಮ್ಹೆಲ್ತಾ. ಮನಕ್ಹೊ ದಿವ್ವಾನೆ ದಿವ್ವಾನಾ ಖಂಬಾಪರ ಮ್ಹೆಲಸ. ತೆಳಾಮಾ ಘರಮಾ ರ್ಹಯಲ ಕ್ಹಾರಾವೊನೆ ಉಜಾಲು ಪಡಸ. 16ತಿನಾ ಲಿಂಗತ ತುಮೆ ಮನಕ್ಹೊನೆ ಉಜಾಲು ಥೈನ ರ್ಹೌ. ಇಮ್ಮ ತ್ಯುನೆ ತುಮಾರಾ ಚೊ಼ಕಾ ಕಾಮೊ ದೆಕಿನ ಸ್ವರ್ಗಮಾ ರ್ಹಯಲ ತುಮಾರಾ ಬಾನೆ ಸ್ತುತಿ ಕರಾದೆ.
ನಿಯೊಮೊನು ಉಪದೆಶ
17ಮಿ ಮೊಶೆನು ಧರಮಶಾಸ್ತ್ರ ರ್ಹವಾದೆ ಪ್ರವಾದಿಯೊನಾ ಉಪದೆಶೊ ರ್ಹವಾದೆಕಾಡಿಪಡಾನೆ ಆಯೊಸ ಕೈನ ತಿಳ್ದಲಿವೊ ನಕೊ. ಮಿ ತೆ ಕ್ಹಾರಾವೊನೆ ನಾಶ ಕರಾನೆ ನೈ ತೆ ಕ್ಹಾರು ಪುರಾ ಕರಾನೆ ಅಯೊಸ. 18ಮಿ ತುಮೊನೆ ಕ್ಹರಿಜ ಕೌಸ. ಸ್ವರ್ಗ ವರಿ ಜಿಮಿನ ನಾಶ ಥಾಯೆಲಕ್ಕಾ ಧರಮಶಾಸ್ತ್ರಮಾತು ಸುಜ಼ ನುಚ್ಚಾತು ನೈ. ಕ್ಹಾರು ಪುರಾ ಥಯೆಲಕ್ಕಾ ಧರಮ ಶಾಸ್ತ್ರಮಾನು ಯಕ್ಕ ಅಕ್ಷರ ರ್ಹವಾದೆ ತೆನೈಸೊ ತಿಮಾನಿ ಯಕ್ಕ ಚಿಕ್ಕಿ ರ್ಹವಾದೆ ನುಚ್ಚಾತು ನೈ. 19ಮನಕ್ಹ ಹರಿ ಯಕ್ಕ ಆಗನ್ಯಾನೆ, ಕದ್ಯಾಮ ನ್ಹಾನಾ ನ್ಹಾನಾ ಆಗನ್ಯಾನೆ ವಿಧೆಯ ಥೈನ ರ್ಹೌ. ಯಕ್ಲೊ ಕಯಾಬಿ ಆಗನ್ಯಾನೆ ವಿಧಯ ನೈ ಥೈನ ಜಿವ್ನಾ ಕರ್ತೊ ತೆ ಅಗನ್ಯಾನೆ ಬಿಜಾಬಿ ವಿಧೆಯ ಥೈನ ರ್ಹೌ ನೈ ಕೈನ ಬೊದನೆ ಕರ್ಯೊಮ ತೆ ಸ್ವರ್ಗಲೊಕಮಾ ಘನ್ನೊ ನ್ಹಾನೊ ವ್ಹೈ ಕೈನ ಕವೈಲಿವಸ. ತೆನೈಸೊ ದರಮ ಶಾಸ್ತ್ರನೆ ವಿಧೆಯ ಥೈನ ಜಿವ್ನಾ ಕರ್ತೊ ದರಮ ಶಾಸ್ತ್ರನೆ ವಿಧೆಯ ಥೌ ಕೈನ ಬಿಜಾವೊನೆ ಬೊದನೆ ಕರಾಲೊ ಪರಲೊಕ ರಾಜ್ಯಮಾ ಕ್ಹಾಸ ಥೈನ ರ್ಹವಸ. 20ಧರಮ ಉಪದೆಶ ಕರಾಲಾವೊತಿ ಫರಿಸಾಯರೊತಿಬಿ ತುಮೆ ಚೊ಼ಕು ರ್ಹಯಲ ಕರು. ನೈತೊ ತುಮೆ ಪರಲೊಕನಾ ರಾಜ್ಯನೆ ನೈ ಜಾ಼ತಾ.
ಶಿಟ್ಟನಾ ಹುತಿ ಕದಲ
21ಕಿನೆಜ ಖಲಾಸ ಕರು ನೈ ಖಲಾಸ ಕರಾಲೊ ನ್ಯಾಯನಾ ಫೈಸ್ಲಾನೆ ಮ್ಹೈ ಥಾವಸ ಕೈನ ಘನ್ನಾ ಕಾಲ ಪಾಚಾ಼ ಅಪ್ನ ಮನಕ್ಹೊನೆ ಕದಲ ತುಮೆ ಐಕ್ಯಾಸ. 22ತೆನೈಸೊ ಮಿ ತುಮೊನೆ ಕವಾನು ಸುವೈ ಕದ್ಯಾಮ ಕಿನಾಜ ಉಪ್ಪರ ಶಿಟ್ಟ ಥಾವೊ ನಕೊ. ಹರಯಕ್ಲೊ ತುಮಾರೊ ಭೈ ವ್ಹೈ. ತುಮೆ ಬಿಜಾವೊಪರ ಶಿಟ್ಟ ಥಯಾಮ ನ್ಯಾಯನಾ ಫೈಸ್ಲಾನೆ ಗುರಿ ಥವೊಶಿ. ತುಮೆ ಕಿನೆಬಿ ಕೆಟ್ಟ ವಾತೊ ಬೊಲ್ಯಾಮ, ಯೆಹುದಿಯೊನಾ ನ್ಯಾಯ ಸಭೆಮಾ ವಿಚಾರಣೆನೆ ಗುರಿ ಥಾವೊಶಿ. ತುಮೆ ಕಿನೆತುಬಿ ಪಿಸಾಳೊ ಕೈನ ಬಲಾಯಾಮ, ಆಗನಿ ನರಕಮಾ ಮಳಾನಾ ಖತ್ರಾಮಾ ಛೆ. 23ತಿನಾಹುತಿ ತುಮೆ ತುಮಾರಿ ಕಾಣಿಕೆ ಬಲಿನಾ ಕಟ್ಟಾನಾ ಕ್ಹಾಮಾ ಕ್ಹುದಾನೆ ಛಡಾತಾಮಾ, ತುಮಾರಾ ಭೈನೆ ತುಮಾರಾ ಉಪ್ಪರ ಸುಬಿ ಬೆಜ್ಜಾರ ಛೆ ಕೈನ ತುಮೊನೆ ಶೆಂ ಐಮ, 24ತೆಳಾಮಾ ತುಮಾರಿ ಕಾಣಕಿನೆ ಬಲಿನಾ ಕಟ್ಟಾಕನ ಛೊಡಿನ ಜಾವೊ, ಪೈಲಾ ತಿನಾ ಕ್ಹಾತೆ ಸಮಾಧಾನ ಕರಿಲಿವೊ. ಪಾಚ್ಲತಾ ಐನ ತುಮಾರಿ ಕಾಣಕಿ ಛಡಾವೊ. 25ತುಮಾರೊ ವಿರೊದಿ ತುಮೊನೆ ನ್ಯಾಯಲಯಮಾ ಜಗ್ಗಿಲಿನ ಜಾ಼ತಾಮಾ ಜಲ್ದಿಜ ತಿನಾ ಕ್ಹಾತೆ ಯಕ್ಕ ಥಾವೊ. ತುಮೆ ನ್ಯಾಯಾಲಯನೆ ಜಾ಼ವಾತಿ ಪೈಲಾ ಎ ಕರು. ತುಮೆ ತಿನಾ ಕ್ಹಾತೆ ಯಕ್ಕ ನೈ ಥಯಾರೆ, ತೆ ತುಮೊನೆ ನ್ಯಾಯಾದಿಪತಿನೆ ವಪ್ಪಿಸಾವಸ. ನ್ಯಾಯಾದಿಪತಿ ತುಮೊನೆ ಜೈಲಮಾ ಘಾಲಾನೆ ಕೈದಾಲಾನೆ ವಪ್ಸಾವಸ. 26ತೆಳಾಮಾ ತುಮೆತುಮಾರಿ ಕ್ಹಾರಿ ಸಾಲಾ ಚುಕಾಯೆಲಕ್ಕಾ ಜೈಲಮಾತಾ ಭಾರಾ ಆತಾ ನೈ ಕೈನ ಮಿ ತುಮೊನೆ ಕೌಸ.
ವ್ಯಭಿಚಾರನಾ ಹುತಿ ಕದಲ
27ವ್ಯಭಿಚಾರ ಕರೊ ನಕೊ ಕವಾನು ತುಮೆ ಕ್ಹಾಲಿ ಐಕ್ಯಾಸ. 28ತೆನೈಸೊ ಯಕ್ಲೊ ಮನಕ್ಹ ಬಿಜಿ ಬಾಕ್ಡಿನೆ ದೆಕಿನ ತಿನಾ ಕ್ಹಾತಿ ಶರಿರ ಸಂಬಂದ ಮ್ಹೆಲಾನೆ ವಿಚಾರಕರ್ಯೊಮ, ತೆ ತೆಳಾಮಾಜ಼ ತಿನಾ ಮನಸಮಾ ತಿನಾ ಕ್ಹಾತೆ ವ್ಯಭಿಚಾರ ಕರ್ಯೊಸ ಕೈನ ಮಿ ತುಮೊನೆ ಕೌಸ. 29ತಾರೊ ಸಿದಾ ಬಗಲನೊ ಡೊಳೊ ತುನೆ ಪಾಪಮಾ ಮ್ಹೈ ಕರಾನೆ ಕೊಶಿಶ ಕರ್ಯೊಮ, ತಿನೆ ಕಿತ್ತಿನ ನಾಕ. ತಾರು ಪುರಾ ಅಂಗ ನರಕಮಾ ಪಡಾತಿ ತಾರಾ ಅಂಗನು ಯಕ್ಕ ಭಾಗ ಜವೈಲಿವಾನು ಚೊ಼ಕು ವ್ಹೈ. 30ತಾರೊ ಸಿದಾ ಬಗಲನೊ ಹತ್ತ ತುನೆ ಪಾಪಮಾ ಮ್ಹೈ ಕರಾನೆ ಕೊಶಿಶ ಕರ್ಯೊಮ, ತಿನೆ ಕಾಟಿನ ನಾಕಿಪಡ.ತಾರು ಪುರಾ ಅಂಗ ನರಕಮಾ ಪಡಾತಿ ತಾರಾ ಅಂಗನು ಯಕ್ಕ ಭಾಗ ಜವೈಲಿವಾನು ಚೊ಼ಕು ವ್ಹೈ. 31ತಿನಿ ಬೈಕೊನೆ ಛೊಡಿ ಪಾಡು ಕವಾಲೊ, ತಿನೆ ತಲಾಕನು ಪತ್ರ ದಿವಾದೆ’ ಕೈನ ಕದಲ ಛೆ. 32ತೆನೈಸೊ ಮಿ ಕವಾನು ಸುವೈ ಕದ್ಯಾಮ, ತಿನಿ ಬೈಕೊನೆ ಛೊಡಾಲೊಜ಼ ತೆ ವ್ಯಬಿಚಾರ ಕರಾನೆ ಕಾರಣ ಥಾವಸ. ಬೈಕೊ ಬಿಜಾ ಯಕ್ಕ ದಾಣಗಾನಾ ಕ್ಹಾತೆ ಅಂಗನು ಸಂಬಂದ ಮ್ಹೆಲ್ಲಿದಿಮ ಯಕ್ಕಜ಼ ತಿನೆ ಮಾಟಿ ಛೊಡಸಕಸ. ತಲಾಕ ಥಯಲವಾಲಿನೆ ಹಿವಾ ಕರಿಲಿದಲವಾಲೊಬಿ ವ್ಯಬಿಚಾರ ಕರಲವಾಲೊ ಥಾವಸ. 33ತುಮೆ ಘಾಲಲ ಕ್ಹಮ್ಮ ದಾಟಿನ ಜಾ಼ವೊನಕೊ. ಪ್ರಭುನೆ ತುಮೆ ಕರಲ ಕ್ಹಮ್ಮ ಪುರಾ ಕರುಜ಼’ ಕೈನ ಅಪ್ನಾ ಪುರ್ವಕರೊನೆ ಕದಲ ತುಮೆ ಐಕ್ಯಾಸ. 34ತೆನೈಸೊ ಮಿ ಸು ಕೌಸ ಕದ್ಯಾಮ, ಕ್ಹಮ್ಮ ಘಾಲೊಜ ನಕೊ. ಸ್ವರ್ಗಪರ ಕ್ಹಮ್ಮ ಘಾಲೊ ನಕೊ, ಕಾಕದ್ಯಾಮ ಸ್ವರ್ಗ ಕ್ಹುದಾನಿ ಸಿಂಹಾಸನ ವ್ಹೈ. 35ಜಿಮಿನಪರ ಕ್ಹಮ್ಮ ಘಾಲೊ ನಕೊ. ಕಾಕದ್ಯಾಮ ಜಿಮಿನ ಕ್ಹುದಾನಿ ಪಗ್ಗ ಮ್ಹೆಲಾನಿ ಜ಼ಗಾ ವ್ಹೈ. ಯೆರುಸಲೆಮಪರಬಿ ಕ್ಹಮ್ಮ ಘಾಲೊ ನಕೊ. ಕಾಕದ್ಯಾಮ ತೆ ಗಾಮ ತೆ ಮ್ಹೊಟಾ ರಾಜಾ಼ನು ಗಾಮ ವ್ಹೈ. 36ತುಮಾರಾ ಮಾತಾಪರ ಕ್ಹಮ್ಮ ಘಾಲೊ ನಕೊ. ತುಮಾರಾ ಮಾತಾನಾ ಬಾಲೊನು ಯಕ್ಕ ಬಾಲನೆ ಧೊಳು ವರಿ ಕಾಳೊ ಕರಾನೆ ತುಮೊಕ್ಹು ನೈ ಥಾತು. 37ಹುಂ ಕದ್ಯಾಮ ‘ಹುಂ’ ಕವೊ. ನೈ ಕದ್ಯಾಮ ‘ನೈ’ ಕವೊ. ತುಮೆ ಇತ್ತಿ ಉಪ್ಪರ ಕವಾನು ಸೈತಾನಕ್ಹು ಆಯಲ ವ್ಹೈ. 38ಡೊಳಾನೆ ಡೊಳೊ, ದಾತನೆ ದಾತ’ ಕೈನ ಕದಲ ತುಮೆ ಐಕ್ಯಾಸ. 39ತೆನೈಸೊ ಮಿ ತುಮೊನೆ ಕವಾನು ಸುವೈ ಕದ್ಯಾಮ, ಕೆಟ್ಟ ರ್ಹಯಲವಾಲಾನಾ ವಿರುದ್ದ ಹುಬ್ರ್ಯವೊ ನಕೊ. ಕಯೊಬಿ ತುಮಾರಾ ಸಿದಾ ಬಗಲನಾ ಗಾಲೆ ಮಾರ್ಯಾಮ, ತಿಎ ವರಿಯಕ್ಕ ಗಾಲ ದಿವೊ. 40ಕಯೊಬಿ ತುಮಾರಾ ಉಪ್ಪರಲ್ಯಾ ಅಂಗಡಾನಾಹುತಿ ನ್ಯಾಯಾಲಯನೆ ಜಗ್ಗಿಲಿನ ಜಾತೊ ರ್ಹಯಲಾಮ, ತುಮಾರು ಮ್ಹೈನು ಅಂಗಡುಬಿ ತಿನೆ ದಿಪಾಡೊ. 41ಕಯೊ ಸೈನಿಕಬಿ ತಿನಾ ಕ್ಹಾತೆ ಯಕ್ಕ ಮೈಲ ದುರ ಆ ಕೈನ ಜಬರದಸ್ತಿಕರ್ಯೊಮ, ತಿನಾ ಕ್ಹಾತೆ ಬೆ ಮೈಲ ದುರ ಜಾವೊ. 42ಕಯೊಬಿ ತುಮೊಕನ ರ್ಹಯಲ ಸುಬಿ ಪುಚ್ಯೊಮ, ತಿನೆ ದಿವೊ. ತುಮೊಕ್ಹು ಸಾಲಾ ಮಾಂಗಿಲಿವಾನೆ ಆಯಲವಾಲಾನೆ ದಿದ್ಯಾವಾಚಿ ರ್ಹವೊ ನಕೊ. 43ತಾರಾ ದೊಸ್ತೊನೆ ಮಯಾ ಕರ ವರಿ ತಾರಾ ದುಶ್ಮನೊನೆ ದ್ವೆಶ ಕರ’ ಕೈನ ಕದಲ ತುಮೆ ಐಕ್ಯಾಸ. 44ತೆನೈಸೊ ಮಿ ತುಮೊನೆ ಕವಾನು ಸುವೈ ಕದ್ಯಾಮ, ತುಮಾರಾ ದುಶ್ಮನೊನೆ ಮಯಾ ಕರೊ. ತುಮೊನೆ ಕಟ್ಟ ಕರಾಲಾ ಮನಕ್ಹೊನಾಹುತಿ ಪ್ರಾಥನಾ ಕರೊ. 45ತೆಳಾಮಾ ತುಮೆ ಸ್ವರ್ಗಮಾ ರ್ಹಯಲ ತುಮಾರಾ ಬಾನಾ ಕ್ಹರಿನಾ ಬಚ್ಚಾ ಥಾವೊಶಿ. ತುಮಾರೊ ಬಾ ಚೊ಼ಕಾವೊನಾಹುತಿಬಿ ವರಿ ಕೆಟ್ಟ ರ್ಹಯಲವಾಲಾವೊನಾಹುತಿಬಿ ಸುರ್ಯಾನು ಉಜಾಲು ದಿವಸ ವರಿ ಪಾನಿ ಆವಾ ಲಗಾಡಸ. 46ತುಮೊನೆ ಮಯಾ ಕರಾನಾ ಮನಕ್ಹೊನೆ ತುಮೆ ಮಯಾ ಕರ್ಯಾಮ, ತಿನಾಕ್ಹು ತುಮೊನೆ ಸು ಫಲ ಮಳಸ? ಬುಭಾಡೊಲಿವಾಲಾ ತಿಮ್ಮಜ ಕರಸ. 47ತುಮೆ ತುಮಾರಾ ದೊಸ್ತೊನೆ ಯಕ್ಕಜ಼ ಚೊ಼ಕಾ ರ್ಹಯಾಮ,ತುಮೆ ಬಿಜಾವೊತಿ ಚೊ಼ಕಾ ಸು ನ್ಹವೈ. ಕ್ಹುದಾ ನೈ ವಳಕ ಮನಕ್ಹೊಬಿ ತ್ಯುನಾ ದೊಸ್ತೊನೆ ಚೊ಼ಕಾ ಥೈನ ರ್ಹವಸ. 48ತಿನಾಹುತಿ ಸ್ವರ್ಗಮಾ ರ್ಹಯಲ ತುಮಾರೊ ಬಾ ಪರಿಪುರ್ಣ ಥೈನ ರ್ಹಯಲ ಲಿಂಗತ ತುಮೆಬಿ ಪರಿಪುರ್ಣ ಥೈನ ರ್ಹೌ.
The New Testament in Sikkiligar Language © The Word for the World International and Sikkiligar Bhasha Samiti, Madhya Pradesh, 2023