℗ 2013 Wycliffe Bible Translators, Inc.

Arop-Lokep - 2013 Edition (NT)

Ye kene tani in Yesu iye di galiunu timadit ye panga a tipa so le tilo kumu lono ke dingding patunu yo ke kaningi nga, ngan kene tani in lal kidi Yuda ke sungunu. Tilo tipa kumu lono, ngan di galiunu pitolo di le tikap dingding tina ngan patunu pattu a tikan. Bong di Paresi pattu tikamata di yo tiyei nen nga, le nga tipasak pang Yesu. Tiyei ne, “Ai, kumata! Di galium ngo tiyei dada yo wer kiam Yuda igunkalam bet amyei ye lal ke sungunu tiap nga.”
Motong la Yesu iraua betanga kidi nen, “Ang nga kakinkata rau yo igasa so yo Dawiti iyeii ye kene yo iye di tooltool ki pitolo di ye i, in tiap, too? Ye in idewe a ilo rumu ke Maro lono, lo ikap porong yo tiyei paroranga ye ngan a iye di tooltool ki tikan. Ngan porong tina ngan ke bet di tooltool sorok tikan tiap, bong di tooltool ke paroranga so pang Maro, ngan di leu la bet tikan nga. Inbe nga bet atorang, ang nga kakinkata betanga ke Mose yo iwete ye di tooltool ke paroranga so pang Maro, nga lapau? Kanakana ye lal kidi Yuda ke sungunu nga, ngan tilo bareme mai ke sungunu lono a tiyei urata kidi ke paroranga so. Ngan tina tiyei nen, le ben tigarungu lal ke sungunu tani, bong ye Maro matana ngan tikapsap tiap sa. Bong awete pang nen, so yo maiyoko le illoso bareme ke sungunu i, in ye naii. Ngan Rau ke Maro iwete nen, ‘Dada yo lok panga mata i, in nen, bet lomu mulumulu ye di tooltool a kayei dada dook mata pang di, bong ye dada yo ke paroranga so pau, in tiap.’ Ngan la kumata bet lomu galanga dook ye betanga i punu nga, ngan o ke bet kagarung di tooltool yo tiyei toko busunu siap, ngan tiap. Awete pang nen, yesoo Tool Moolmool ke Maro, in ye la iyei Tool Mai pang lal kidi Yuda ke sungunu i.”


Yesu igege ni tani, inbe ipa mulu le la pombe malala, a ipa so le ilo rumu kidi Yuda ke gaongo, in lono. Ilo ngan ipusye tool atu yo bene ikap rama in inepe rumu lono. Ngan di Paresi tisere dada yo bet tikaua Yesu pang ye di kuto maimai ke karatanga betanga a tiweteweta ye urata ki yo iyei nga. Le nga titoru nen, “Ai, nga bet amtorong. Bet tool sa igiri matamatenge kidi tooltool ye lal ke sungunu nga, ngan ole gelei, tool in iyei sennene, too tiap?”
Motong la iraua betanga kidi nen, “Kumata le ang tina ngan atu bet asara ki yo ene sipsip in bet imol du gomo lono ye lal ke sungunu nga, ngan ole gelei, tool tani o ke bet la ikauu a iyiti se ete tiap, too? Bong awete pang nen, di tooltool nga so mai san ye Maro matana, le tillos di sipsip. Ngan la dook mata ke bet tayei urata a talon di ye lal ke sungunu lapau.”
Motong la iwete pang tool tani yo ikap rama in nen, “Oo, kupadunu bem in.” Yeiso bet ipadunu bene tani, ngan le dook mata mulu le lo gaongo ye bene san. Bong di Paresi katedi malmal pang Yesu, le timadit a tidu tana du tigaua, inbe tikarata betanga yo bet tiraumate ye i.

Yesu lon galanga ye dada yo bet di Paresi tiyeii panga i, le nga igege malala tani in, inbe ikoo pang ye ni san mulu. Ngan di tooltool alunu titoo a tila, motong la ilon di a ikarata matamatenge kidi le imot. Motong la iwetekala di bet ken tipaposi lo mallangana be. Ngan nen le betanga yo mugu ngan Maro koonoo Esai iweta i, in iyeii le kanono pombe. Ngan betanga tani in nen,
“In kapraingi kiau yo apootoo pau in nain.
Ye in lok panga mai san, le lok ponana ye dook.
Au i ole amaia gurana ke Amuk Silene ilo ye,
a nen ngan la iwetewete pang di tooltool yo tipa ye rara kidi Yuda tiap nga, ye dada dook mata noonoonoo yo lok bet titoo nga.
Inbe ye in o ke bet iwete katkat, inbe iye di tooltool tiparsu ye betebetanga, ngan tiap.
Inbe tool sa ke bet ilongo kalngana yo iwetewete le koonoo maimai malala katene, ngan tiap lapau.
Di tooltool yo taukadi guradi le dawa ben piu kaini yo muru igorumu le telbe in nga,
ngan o ke bet igarung di tiap.
Inbe di tooltool yo ke bet di tapdi tilon di ye nepongo kidi tiap, le dawa ben sul yo ikan ngan matana kumukumu in nga,
ngan o ke bet igarung di tiap lapau.
Ole iyei nen le le lo so nga le imot titoo dada dook mata noonoonoo yo Maro lono bet titoo nga.
Ngan nen le ene ole ingaua ni mai i le imot, inbe di tooltool yo tipa ye rara kidi Yuda tiap nga ole titar matadi, inbe tinamu ye so yo bet iyeii i.”


Ye kene tani in di tooltool pattu tikaua tool atu yo so sidi idiwidiwoo le matan kis inbe men modo le iwetewete tiap i, in a iman pang ye Yesu. Motong la man Yesu iyeii le ikamata ni, inbe koon marra a iwetewete mulu nga. Ngan nen le di tooltool yo man tigauagaua nga, ngan tikamata so tani ngan titakrai ye. Le nga tiyei ne, “Ai, tool i o Dawiti Natunu, pa oo?”
Bong di Paresi tilongo yo tiwetewete nen nga, le nga tiyei ne, “Tiap, tool in inganga di so sidi ye gurana ke kuto mai kidi so sidi yo ene Belsebul i.”
Ngan Yesu lon galanga ye lodi, ngan oo. Le nga iwete pang di nen, “Ai, kumata bet di tooltool ke tana mai atu bet tiparpoto le tinepe ye budanga ru, inbe tipatoko nga, ngan ole di tapdi tigarung di. Inbe kumata bet rara atu yo tinepe ye rumu atu, too tinepe ye malala atu nga, ngan bet tiparpoto le tinepe ye budanga ru, inbe di tapdi tipatoko nga, ngan ole di le imot tilledi. Ngan gaongo leu ye Satan lapau. Kumata bet di tooltool ki tiparpoto le tinganga di diedi nga, ngan ole Satan tani in ikodo le imede balai? Ngan kumata betanga yo kawete ngan moolmool bet au i anganga di so sidi ye gurana ke Belsebul nga, ngan sei ilon di tooltool kiang a le tinganga di so sidi i? Belsebul tiap, too? Ngan nen le urata tina yo di tooltool kiang tina tiyei nen nga, ngan ipaposang ye betanga kiang yo kawete pau nga, ngan kallung ye. Bong kumata bet Maro Amunu la ikaua gurana ki pau a anganga di so sidi ye nga, ngan ole lomu galanga nen, dada yo Maro bet matan kala di tooltool ki ye i, in ye la pombe a iken mallangana pang i.
“Oo, nga bet atorang mulu. Kumata tool atu bet irookoo rumu ke tool atu yo gurana ki mai mata i a bet lo ipinau so ki nga, ngan ole iyei balai? Kulkulunu ngan ole iparama tool tani yo gurana ki mai mata in mugu a ipauu ngan, lo ngan bet lo ikap so ki tina yo iken rumu lono nga.
“Sei tool yo itoo au tiap i, in dawa ben koi kiau. Inbe tool yo ilonau a bet aye amgaua di tooltool pang Maro tiap i, in dawa ben tool yo bet inganga di tooltool a tikoo ye Maro i. Ngan nen le awete pang nen, sennene le imot kidi tooltool yo tiyei, inbe betanga dook tiap yo tiwete a tikan pasemau ye nga, ngan ole Maro igiri sennene kidi. Bong betanga dook tiap yo tiwete a tikan paseme Maro Amunu Silene ye nga, ngan ole Maro igiri sennene kidi ngan pitiap yege. Inbe kumata bet tool sa iwete mur ye Tool Moolmool ke Maro nga, ngan ole Maro igiri sennene ki. Bong kumata bet iwete mur ye Maro Amunu Silene nga, ngan sennene ki in ole iken nen dookoot nga, inbe pang dama ni a ila, ngan ole Maro igiri tiap lapau.”


Motong la Yesu ikatte betanga san mulu pang di nen, “Kai yo dook mata i, in bet ipu nga, ngan ole itar kanono dook mata. Inbe kai yo dook tiap i, in bet ipu nga, ngan ole itar kanono dook tiap. Le kai tina ngan puadi la bet tipapos di, ngan lod galanga ye di nga. Ang nga moto dook tiap di natunu! Le ang ngan ke bet kawete betanga sa yo dook mata nga tiap. Ngan nen, yesoo so yo iken tool lono nga, ngan la iwete a ipas ye koonoo si mallangana nga. Tool yo dook mata i, in lon kaua urata ye so yo dook mata ngan leu, le ye dada le betebetanga ki nga, ngan ole ipapos so yo iken lono nga. Inbe tool yo dook tiap i, in lon kaua urata ye so yo dook tiap ngan leu, le ye dada le betebetanga ki nga, ngan ole ipapos so yo iken lono nga. Bong awete pang nen, ye lal yo Maro itaru bet ikarata betanga kidi tooltool ye in nga, ngan di tooltool ole tipapos betanga dook tiap kidi yo mugu ngan tiwete tana pono ngan se mallangana le imot. Le betanga kiang ang tapmu yo kawete tana pono nga, ngan la bet ipaposang se mallangana a nen ngan Maro iwetang ben ang ngan tooltool dook mata, too ang ngan tooltool dook tiap nga.”


Yesu iwete pang di nen a imot, motong di Paresi pattu tiye di pannoongoo ke wer ke Maro tiwete pang Yesu nen. Tiyei ne, “Pannoongoo, lomam bet kuyeie mos sa a amkamata, a bet nen ngan iyei tarkilanga pong.”
Motong la Yesu iraua betanga kidi nen, “Di tooltool yo dookoot tinepe nga, ngan titara lodi le imede ye Maro tiap, bong tiyei dawa ben garup dook tiap yo idada nintooroo a la iyei bauk i. Le kanakana nga, ngan titorau bet ayeie mos ke Maro sa a tikamata. Bong mos sa bet ayeii a tikamata tiap. Ole tikamata mos ataleu yo pombe ye Maro koonoo yo Yona i, in leu. Mugu ngan Yona iken i kapono lono ye ke tol inbe bong tol. Ngan gaongo leu, Tool Moolmool ke Maro ole iken tana lono ye ke tol inbe bong tol lapau. Ngan ye lal tani yo Maro itaru bet ikarata betanga kidi tooltool ye in nga, ngan ole di tooltool ke Ninibe tikodo dama ke Maro, inbe tipapos di tooltool yo dookoot tinepe nga, ye dada dook tiap kidi yo tiyei nga. Awete nen nga, yesoo di Ninibe tilongo betanga ke Yona tina yo iwete nga, ngan le tiportak lodi mulu. Bong Tool atu yo dookoot kaye kanepe i, in illoso Yona. Inbe ye lal yo Maro itaru bet ikarata betanga kidi tooltool ye in nga, ngan garup ene mai atu yo inepe ye ni yo karaka ipa ye i, in ole ikodo dama ke Maro, inbe ipapos di tooltool yo dookoot tinepe nga, ye dada dook tiap kidi yo tiyei nga. Awete nen, yesoo garup tani, in inepe ke tana damono, bong ipa ye manga mooloo a ise pang Yerusalem bet se ilongo betanga dook mata ke Solomon yo ipatomonai di tooltool ye nga. Bong Tool atu yo dookoot kaye kanepe i, in illoso Solomon.”


Motong la Yesu ikatte betanga san mulu pang di nen, “Kumata so sidi bet ipas ye tool atu lono nga, ngan ole la ipa ye ni soorookoonoo a matan sarai ye ni dook mata yo bet inepe ye i. Bong kumata bet matan sarai le ikamata ni sa dook bet inepe ye tiap nga, ngan ole iyei ne, ‘Au i nga ole amulukala rumu kiau yo mugu ngan agege i.’ Ngan kene yo imulu a ila pombe ye in nga, ngan ikamata rumu tani in tool sa inepe ye tiap, bong tisoraii le igalanga, inbe so yo iken rumu lono ngan iken dook mata ye nene. Motong la so sidi tani in imulu la iwete pang di diene so sidi limi be ru yo tillosi ye geingi dada dook tiap nga, ngan bet tiyei ene a tiye tila pang ye rumu tani bet la tinepe ye. Awete pang nen, tool tani in mugu ngan nepongo ki ben dook tiap mata tiap, bong yo dookoot nga nepongo ki dook tiap le dook tiap ki taunu. Ngan nanga, dada gaongo leu la bet pombe pang ye di tooltool dook tiap yo dookoot tinepe nga.”


Yesu iwetewete pang di tooltool tina go, inbe tinana le di taini lodi bet tiye tiwetewete pa, le nga man tikodo ke diki, inbe tinamu. Motong la tool atu iwete panga nen, “Ai, tinam le di taim la man tikododo diki nga, ngan lodi bet kuye di kawetewete pa.”
Ngan Yesu iraua betanga ki nen, “Di sima tinak le di taik nga?” Motong la isulmai di galiunu, inbe iyei ne, “Oo, kakamata, di tinak le di taik me e nga. Kumata le di sima tooltool bet titoo Tamak yo inepe ye malala ki ete ni i, in lono nga, ngan di ngan la di tinak le di taik nga.”

Listen to Matiu (Matyu) 12