Khakas - 2004 WBT (NT) Drama

Khakas - 2004 WBT (NT) Non Drama

Иисус, чонның кӧп чыыл парғанын кӧріп, тағзар сыххан. Анда Ол одыр салғанда, ӱгренҷілері Аныңзар пас килгеннер. Иисус, оларны ӱгредіп, піди чоохтаан:
– Часкалығлар Хан Худайны киректепчеткеннер, олар Тигір хан-чирінилер!
Часкалығлар ылғапчатханнар, Худай оларны часхарар!
Часкалығлар амыр хылыхтығлар, тилекей оларға пирілер!
Часкалығлар орта нимее астап-сухсапчатханнар, Худай оларны тосхырар!
Часкалығлар паарсахтар, оларға даа Худай паарсир!
Часкалығлар арығ чӱректіглер, олар Худайны кӧрерлер!
Часкалығлар амыр хоных ӱчӱн тоғынчатханнар, олар Худай палалары адаларлар!
Часкалығлар орта нименің ӱчӱн сӱрдіртчеткеннер, олар Тигір хан-чирінилер!
Часкалығзар, хаҷан Минің ӱчӱн сірерні, сӧклеп, сӱрчетселер паза сірердеңер чойланып чабал чоохтапчатсалар! Тигірде сірерні илбек тӧлег сағыпча, аннаңар ӧрініңер паза кӧглеңер. Сірернің алнында даа чуртаан ухаанҷыларны ідӧк сӱрҷеңнер.
Сірер – чирнің тузызар. Тустың ачии сых парза, аны ачығ хайди идіп аларзың? Ол, кізілернің азахтары алтына тасталып, типселердең пасха паза пір дее нимее чарабас. Сірер чир ӱстӱнің чариизар. Тағ пазындағы саар чазын пола чоғыл. Чарытхыны, тамызып алып, ідіс алтына сухпинчалар, че ол турада кізілернің полғанына ла чарир иде кӧріндіре турадыр. Сірернің дее чарытхыларың кізілерге іди чарызын, олар сірернің чахсы киректеріңні кӧрзіннер паза Тигірдегі Пабаңарны сабландырзыннар.

– Мині Моисей Чахиин алай ухаанҷыларның пасханын чох идерге килген тіп, сағынмаңар. Мин оларны чох идерге нимес, че толдырарға килгем. Сынны сірерге чоохтапчам, тигірнең чир чіт парбаанда паза прай ниме чох пол парбаанда, Моисей Чахииндағы пір сӧс тее, пір танығ даа чітпес. Аннаңар кем пу чахығларны кӧмес тее сайбабысса паза пасхаларын іди идерге ӱгретсе, ол Тигір хан-чиріндегілернің иң кічиине саналар. Че кем, чахығларны прай толдырып, пасхаларын даа іди идерге ӱгретсе, ол Тигір хан-чиріндегілернің иң улиина саналар. Тіпчем сірерге, ол чахығларны Моисей Чахии пілігҷілерінең паза фарисейлердең артых толдырбазар, Тигір хан-чирінзер кір полбассар.

– «Ӧдірбеңер. Ӧдірген кізі чарғылададыр», – тіп, пурунғыларға чоохталғанын искезер. Тіпчем сірерге, позының харындазына тиктең чабалланчатхан полған на кізі чарғыладарға кирек. Кем харындазын «нимее чарабаан» тир, ол Ӧӧркі чарғыда чарғыладар. Кем харындазын «алығзың» тир, ол кӧйчеткен кӧлзер тастаттырарға чарғыладар. Аннаңар, сыйииңны тайығ салҷаң орынзар ағыл киліп, харындазыңның сағаа тарынчатханын сағысха кир киліп, сыйииңны, тайығ салҷаң орындох халғыс салып, пастап, парып, харындазыңнаң чаразып ал, анаң нандыра киліп, сыйииңны тайыға сал. Пірее кізі сині чарғаа пирерге итчетсе, андар читкелеккеӧк, сині чарғыҷаа пирібіспезін тіп, чарғыҷы, тізең, хадағҷаа, анзы даа сині харибге кир салбазын тіп, ыырласхан кізіңнең чолдох чаразып ал. Сынны чоохтапчам сағаа: ахчаңны тооза пир салбаанда, син андартын сых полбассың.

– «Оралыс чӧрбе», – тіп, пурунғыларға чоохталғанын искезер. Амды, тізең, тіпчем сірерге: пасха ипчізер хыҷаланып кӧрчеткен полған на ир кізі чӱреенде анынаң хонғанға саналча. Оң харааң сині чазыхха сухчатса, ол харааңны, сығара тартып, позыңнаң хыйа тастабыс. Сағаа прай позыңны пӱкӱлге кӧйчеткен кӧлзер тастаттырғанҷа, идіңнің пірее ле чардығы чох иділзе, хай-хай чахсы полар. Оң холың сині чазыхха сухчатса, ол холыңны ӱзе саап, позыңнаң хыйа тастабыс. Прай позыңны кӧйчеткен кӧлзер тастаттырғанҷа, идіңнің пірее чардығы чох иділзе, сағаа хай-хай чахсы полар.

– «Ипчізінең чарылысчатхан кізі чарылысчатханнарын киречілепчеткен пічікті ипчізіне пирзін», – тіп, чоохталғанох. Амды, тізең, сірерге тіпчем: ир кізі, ипчізі ирлернең оралысханы ӱчӱн нимес, че пасха сылтағлар ӱчӱн аннаң чарылысчатса, позы ипчізіне ирлернең оралызарға сылтағ пирче. Ирінең чарылысхан ипчіні алчатхан кізі дее ипчінең оралысчатханға саналча.


– «Пирген сӧзіңнең хыйа полба, че Хан Худайға пирген сӧстеріңні толдыр тур», – тіп, пурунғыларға чоохталғанын искезер. Мин, тізең, сірерге тіпчем: пір дее сӧс пирбе. Тигір Худайның ӱлгӱ сіреезі полча, аннаңар аның адынаң обалланма. Чир-чалбах Худайның азаан тынандырчатхан орын полча, аннаңар аның даа адынаң обалланма, Иерусалим илбек ханның саары полча, аннаңар аның даа адынаң обалланма. Син пір састы даа ах алай хара ит полбассың, аннаңар позыңның пазыңнаң даа обалланма. Сӧстерің «Йа» алай «Чох» ползын. Аннаң артых чоохтанғаны сайтаннаң.


– «Кӧс ӱчӱн кӧс», «тіс ӱчӱн тіс», – чоохталғанын искезер. Мин, тізең, тіпчем сірерге: чабал итчеткен кізее тоғырланма. Че пірее кізі оң наағыңнаң сабысса, син ағаа сол наағыңны тут пир. Піреезі, чарғылазып, кӧгенеең алып аларға итсе, син ағаа тастындағы даа кип-азааңны пирібіс. Піреезі сині позынаң хада пір пирстаҷа парарға кӱстезе, син анынаң хада ікі анҷа парыбыс тур. Сурынчатхан кізее пир тур, ӧдіске аларға сағынған кізідең хыйа полба.


– «Чағыныңа хын, ыырҷыңны, тізең, хырт кӧр», – чоохталғанын искезер. Мин, тізең, тіпчем сірерге: ыырҷыларыңа хыныңар, сірерні харғапчатханнарны алғап турыңар, сірерні хырт кӧрчеткеннерге чахсы хылыныңар, сірерні хыйыхтапчатханнарның паза хыйа сӱрчеткеннернің ӱчӱн пазырыңар. Андада ла сірер Тигірдегі Пабаның ооллары пол парарзар. Ол Позының кӱніне, хомай даа, чахсы даа кізілерге чарыт тур тіп, чахығ пирче, арығ чӱректіг дее, чазыхтығ даа кізілерге наңмыр ыс пирче нимес пе зе? Сірер позыңарға хынчатханнарға ла хынчатсар, Худай сірерге нименің ӱчӱн сыйых пирерге кирек? Албан чығҷаңнар даа ідӧк итчелер нимес пе зе? Чағыннарыңнаң на изеннезіп, пасхаҷыл ниме ит салған пол парчазар ба? Худайы чохтар даа іди итчелер нимес пе зе? Сірер, тізең, Тигірдегі Пабаңар осхас ӧтіре чахсы полыңар.

Klausīties Матфей 5