The New Testament in the Bugotu language of the Solomon Islands

Na Rorongo Ke Toke Eigna a Jisas Krais

Boi hau leghugna iangeni, tagna sina Sabat, a Jisas mi mara nigna na komi vaovarongo kena halu vano hotaghidia na komi gnatha i wit. Nigna na komi vaovarongo kena rofo mena vihukira kekeha sagharogna na wit mena ghania. Mara na Farise kena reghia mena dikatadia mena haghore vania Jisas, “Nighe! O reghia! Nimua na komi vaovarongo kena eia na agutu ke boi lubatia nida na komi vetula katida eia kori Sabat.”
A Jisas ke veleragna, “Ehava? Oti boi ijumia na hava ke eia a King Deved ma na komi nigna na mane kori vido kena rofo? Imanea ke vano haghe kori vathegna a God me hatia na bred ke tabu. Gi manea ma na komi nigna na mane kena ghania. Toke na vetula ke lutira na ghaniagna na bred iangeni me lubatira vamua mara na pris kedana ghania, a God ke boi dikatagna tagna a Deved. Ehava? Oti boi ijumia tadia na komi vetula nigna a Moses eigna na hava kena eia mara na pris? Kori na Sabat imarea kena boi leghua na vetula eigna kena agutu kori Vathe ke Tabu. Kari a God ke boi velea imarea kena ei hahia. Inau ku veleghamu, sina tinoni ke nagho vano tagna na Vathe ke Tabu nigna a God ke mono eeni. A God ke velea iaani tadia na komi Rioriso ke Tabu, ‘E toke vamua ighamu kotida boi havughaghi itagua, eigna na fata ku pukuni magnahaghinighamu kotida eia, na raroviragna arahai tavogha vamua.’ Gi kotida thaothadoghagna na komi haghore iraani, teo kotida fatera arahai kena boi ei hahia sa fata. Eigna inau, na Dathei Tinoni, ke mono nigua na mana bali velera na komi tinoni na hava kedana tangomana na eiagna kori Sabat.”


A Jisas ke au sania na gnatha i wit me vano haghe kori vathe haidu. Ingengeni ke mono sina mane ke thehe na limagna. Na vunegna mara na Farise kena magnahaghinia kedana toroagna a Jisas, imarea kena huatia, “E lubatighita mua na nida na komi vetula eigna katida vatoke tabirua na tinoni kori Sabat?”
Ma Jisas ke huatira, “Na hava koda eia gi keda sikili horu kori lodu sikei nimua sip kori Sabat na? Ighoe koda vano mo kiaria aua! Na tinoni ke pukuni nagho vano tagna na sip. Na vunegna iangeni, nida na komi vetula ke lubatighita eigna katida eia na tango ke toke kori Sabat.” Gi a Jisas ke haghore vania na mane ke thehe na limagna, “O vajinoa na limamu.” Imanea ke vajinoa na limagna, me ghoi toke tabiru me vaghagna vamua na limagna ke boi thehe.
Mara na Farise kena taveti au mena turughu vapuipuhi haidu bali vathehea a Jisas.

A Jisas ke adoa mara na Farise kena haga vathehea me taveti sania na meleha iangeni. Na mavitu ke sethe kena leghua, mi manea ke vatoke tabirura na komi tinoni kena vahaghi itadia. Kari a Jisas ke haghore heta vanira eigna kedana saghoi titiono eigna imanea ghehegna tadia na komi tinoni. A Jisa ke eia na komi reghithehe irangeni eigna keda tutuni na haghoregna a God ke risoa a profet Aisaia i hau,

“Iaani nigua na mane agutu ku vahia,
Inau ku dothovia muku totogo eigna.
Inau kuda hea nigua na Tarunga ke Tabu,
mi manea keda titiono tadia na komi tinoni gougovu
eigna na puhi ku eia bali vajinora kori matagu.
Imanea keda boi rihu haohaghore ba ghuvira na komi tinoni,
Imanea keda boi haohaghore tadia na komi hangana.
Imanea keda rarovira arahai kena boi heta nidia na vaututuni,
Me keda hathera arahai kena boi tangomana na hatheragna ghehedia.
Imanea keda talu eia vaghagna iangeni me ghieghilei jufu na maghavu imanea ke eira na komi tinoni eigna kedana leghua na puhi ke jino.
Ma na komi tinoni kori maramagna kedana vaututunia imanea keda vahavira.”


Kekeha tinoni kena talangi maia tagna Jisas sina mane ke doa me mui eigna na tidatho ke haghevia. Jisas ke vatoke tabirua, mi manea ke ghoi tangomana na reirei ma na haohaghore. Na mavitu kena vere nidia puala mena velea, “Ehava? Iaani hiri a Vahavi keda havi mai kori vikegna a King Deved?”
Keana kori vido mara na Farise kena rongovia na hava ke eia a Jisas, imarea kena velea, “Imanea ke gigi aura na komi tidatho kori nigna na mana a Satan, na vunaghidia na komi tidatho.”
Jisas ke adoa na ghaghanadia me veleragna, “Gi na mavitu tagna sina moumolu kedana rihu ghadia ghehedia, na moumolu iangeni keda govu. Me gi na komi tinonidia sina meleha ba sina tamadathe kedana riurihu ghadia ghehedia, na meleha iangeni ba na tamadathe iangeni keda thevurua. Gi a Satan keda gigi aura nigna na komi tidatho, imanea ke rihua ghehegna ma nigna na mana keda govu saisami. Gi keda tutuni inau ku gigi aura na komi tidatho kori mana nigna a Satan, kori mana nigna ahai nimiu na komi vaovarongo kena gigi aura na komi tidatho na? Na mana nigna a Satan? Teo! Imarea kedana fateghamu ighamu mara na Farise eigna na hava koti velea, eigna ighamu koti hahi. Keda tutuni inau ku gigi aura na komi tidatho kori nigna na mana na Tarunga ke Tabu nigna a God, iaani ke tatelia a God ke turughu ghohi na vunaghi pungusiragna na komi tinoni.
“Gi ahai keda magnahaghinia na gigi auragna na komi tidatho, imanea keda heta vano tagna a Satan. Vaghagna sina mane ke magnahaghinia keda vano haghe koragna na vathegna sina mane ke heta me bilaura nigna na komi fata. Imanea keda heta vano tagna na mane ke heta iangeni. Gi e malumu na tariagna na mane ke heta bali bilaura nigna na komi fata.
“Ahai ke boi thevu itagua, imanea nigua na thevuioka. Ma ahai ke boi hatheu na hatiragna mai na komi tinoni tagna a God, imanea ke vajefera tagna a God. Inau ku veleghamu, a God ke tangomana na talutavoghagna na komi thagi paluha ma na komi thagi haghore ke dika gougovu kena eia na komi tinoni vania a God. Keana, ahai keda velehouhorua na Tarunga ke Tabu, a God keda bosi talutavogha na paluhagna. Ahai keda haghore diadikala na Dathei Tinoni, a God ke tangomana na talutavoghagna na paluhagna. Kari ahai keda haghore diadikala na Tarunga ke Tabu, a God keda boi talutavogha na paluhagna ikeagaieni ba vugei valiha.”


A Jisas ke ghoi titiono tadia mara na Farise, “Ighamu koti adoa na ghai tagna na sagharogna. Gi na sagharogna na ghai keda toke, ighamu koti adoa na ghai iangeni ke toke. Gi na sagharogna na ghai keda dika, ighamu koti adoa na ghai iangeni ke dika. Ighamu koti dika puala vaghadia na komi poli! Na vunegna koti dika, oti boi tangomana na veleagna sa fata ke toke. Eigna na hava ke vele aua na tinoni, leghua vamua na hava ke mono kori ghaghanagna. Na tinoni ke toke keda vele aua na komi fata ke toke ke au mai kori ghaghanagna ke toke. Ma na tinoni ke dika keda vele aua na komi fata ke dika ke au mai kori ghaghanagna ke dika. Inau ku veleghamu, kori maghavui fate, a God keda fatera na komi tinoni eigna na komi haghore gougovu kena velea, haluhadi na komi haghore ke dika. Gi koda eia na komi haghore ke toke, a God keda velea ighoe na tinoni jino. Kari gi koda eia na komi haghore ke dika, imanea keda velea ighoe na tinoni dika.”


Kekeha mara na Farise mi mara na velepuhigna na komi vetula nigna a Moses kena veleagna a Jisas, “Velepuhi, ighami kiti magnahaghinigho koda eia na reghithehe bali tateli aua ighoe ko mai tagna a God.”
Jisas ke haghore tughura, “Ighamu koti havi ikeagaieni, oti dika puala moti boi leghua a God. Ighamu koti magnahaghinia puala na reghiagna na reghithehe. Kari ighamu kotida reghia sikei vamua na reghithehe ke vaghagna na reghithehe a God ke ei vania a profet Jona. Vaghagna imanea ke mono kori kutugna na igha hutu e tolu na dani me tolu na bongi, inau, na Dathei Tinoni kuda mono kori na beku e tolu na dani me tolu na bongi. Kori maghavui fate, na mavitugna i Ninive kedana sokara hadi duamiu ighamu koti havi ikeagaieni mena velea ighamu koti eia na hahi. Eigna imarea kena tughua na havidia ke koakoa kori vido a Jona ke titiono vanira na hava a God ke veleagna. Ikeagaieni na tinoni ke nagho vano tagna a Jona ke mai ghohi itamiu. Kari ighamu koti bosi magnahaghinia na tughuagna na havimiu ke koakoa. Kori maghavui fate, na Queen gna i Siba keda sokara hadi duamiu ighamu koti havi ikeagaieni me velea ighamu koti eia na hahi. Eigna iia ke turughu mai kori kujukugna na maramagna me mai vaovarongo tagna a King Solomon ke thaothadogha. Ikeagaieni na tinoni ke thaothadogha vano tagna a Solomon ke mai ghohi itamiu, kari ighamu koti bosi magnahaghinia na rongoviagna.”


A Jisas ke ghoi velea, “Kori vido na tidatho ke taveti au tagna na tinoni, na tidatho ke vano me mai kori meleha ke gou na hiroagna na vido bali monoagna. Gi keda boi pada sa vido bali monogna, imanea keda velea, ‘Da u ghoi tabiru vamua tagna na vathe ku au mai tagna i hau.’ Kori vido na tidatho ke ghoi tabiru mai, imanea ke reghia na vathe kena jaojaro me raraha ghohi kari e korogha. Gi e ghoi taveti au me vano hatira e vitu na tidatho ke dika vano itagna, mena mai mena mono ngengeni. Ma na havigna na tinoni iangeni keda dika vano tagna na havigna i hau. Iaani keda padaghamu ighamu na komi tinoni koti dika koti havi ikeagaieni.”


Kori vido a Jisas ke talu titiono tadia na mavitu kori vathe, a idogna mara tahigna kena mai mena sokara i kosi eigna kena magnahaghinia kedana titiono duagna. Gi sina tinoni ke veleagna a Jisas, “A idomu mara tahimu kena sokara i kosi mena magnahaghinia kedana titiono duamu.”
Ma Jisas ke haghore tughua, “Ahai a idogu na? Ma arahai ara tahigu na?” Gi imanea ke tuhu vano tadia na komi tinoni kena leghua me velea, “Mara iraani hiri a idogu mara tahigu. Eigna ahai vamua ke eia na hava a Tamagu i popo ke magnahaghinia, imanea ke vaghagna a tahigu ma vaivinegu ma idogu.”

Klausīties Matiu 12