Sénoufo, Nyarafolo

Kire kàduʔu mɛ́ gè, a Zezi wi 'kɛ́ Galile kuʔɔjii kanyuɔ gíì mɛ́ gè, pe ki ye nɛ pínɛ Tiberiyadi kuʔɔjii wè. A siɛnniʔɛmɛ pi 'líɛ nɛ̀ kɛ́ wi kúrugu, nɛ́ ki cɛ́n pe 'puu nɛ fìɛlɛ nyaʔa bèle bàli wi 'puu nɛ kpínʔini nɛ yaala pori bèle. A Zezi wi sí sɛ́nì tánʔa nyagurugo nɛ̄ gè nɛ̀ tɛ́ni baa nɛ́ wi pìtɛnmɛnɛ ní bèle. Torimakiyaʔa cɛngɛ gè, Zuufulo pe fundaanra cɛngɛ gè, ki cé kò cɛ̀ bé nɔ̀.
A Zezi wi kɛ́nì yiʔɛ yɛ̀gɛ gè nɛ̀ wéli, nɛ̀ siɛnniʔɛmɛ nyaa bè pi báan wi kúrugu. A wi 'juu nɛ́ Filipi ní wè nɛ́ wi yɛ: «Sétiʔɛni we bé gbɛ̀ sa búru taa suɔ pe- káa wè ?» Ki 'nyaa wi cé tire juu bè Filipi puu wè bè wéli wī, nɛ̀ ki yaʔa wi cé ki cɛ́n gìi wire bé kpíʔile gè.
A Filipi wi 'wi yɛ: «Wali denarile sirakeli (200) búru tíimɛ wiǐ pe yɛliʔ, a pe mìɛni cɛ́nì taa cɛ̀ cɛ̀ wèʔ.»
Zezi wi pìtɛnmɛnɛ nī bèle ŋìi pe 'puu nɛ ye Andire wè, Siimɔ Piɛri siinyɛni wè, a wire 'wi yɛ: «Nàgabile láà yē bile nɛ́ ɔrizi búrulo kogunɔ ní, nɛ̀ fàri fúɔlɔ siin nɛ̄; gáa sí cɛ kire bé nyuɔ siɛnniʔɛbobo báà nɛ̄ bè ?»
A Zezi wi 'jo: «Ye- tí siɛnnɛ pe- tɛ́ni.»
Nyàʔa 'puu baa nìʔɛgɛ ki tiʔɛ nī gè. A pe 'tìgi nɛ̀ tɛ́ni; nàguɔlɔ pe cé siɛnnɛ siramuʔɔ sirakogunɔ (5 000) kúɔ.
A Zezi wi 'fali nɛ̀ búrulo líɛ bèle, nɛ̀ Kulocɛliɛ síɛri wè, nɛ́ wi liɛlɛ nɛ̀ tóri siɛnnɛ nɛ̄ bèle bàli pe 'puu tɛ́ninɛ bèle, nɛ́ koli nɛ̀ kanugo kpíʔile gè nɛ́ fúɔlɔ ní bèle, a pe mìɛni 'taa pìye fungo.
Bà pe kɛ́nì káa nɛ̀ tín bèle, a Zezi wi 'wi pìtɛnmɛnɛ yɛ bèle: «Ye- káagoriro pínɛ dè, tàa fǎga cúʔɔʔ.»
A pe 'ti pínɛ, a káagoriro ti 'juɔnyiʔɛnɛ kiɛ nɛ́ siin 'nyì, ɔrizi búrulo kogunɔ bálì siɛnnɛ pe cé káa á ŋìi 'kò wè.
Bà siɛnnɛ pe 'fìɛ ŋáà nyaa wè ŋàa wi 'kpíʔile wè, a pe 'jo: «Bè ki juu kányiʔɛ nɛ̄ gè, ŋàa wire wī Kulocɛliɛ Siɛnjuuwo wè, ŋàa wi yé je ga pɛn duniya nī wè.»
Bà sí Zezi wi cé ki cɛ́n dí pe 'puu nɛ ki caa bè pa wire cò fànʔa bè sa tɛ́ngɛ kùlofɔligɔ nɛ̄ gè, a wi 'koli nɛ̀ kɛ́ nyagurugo mɛ́ gè nɛ̀ sɛ́nì kò baa wìi nigbe.


Bà cɛngɛ ki kɛ́nì kúɔ gè, a wi pìtɛnmɛnɛ pe 'tìgi nɛ̀ kɛ́ kuʔɔjii mɛ́ wè. A pe sɛ́nì jíin kɔ́ri káà nī nɛ̀ kɛ́ Kapɛrinawu kàʔa mɛ́, luʔɔ kanyuɔ gíì mɛ́ gè. A wuɔmɔ pi pɛ́ni wúu, nɛ̀ ki yaʔa Zezi wiì cé fìɛ kɛ́ pe kúruguʔ. A káfaligbuʔɔ káà kɛ́nì yɛ̀ baa kuʔɔjii nī wè nɛ luʔɔ yɛ̀gí gè nɛ wáari. Pìtɛnmɛnɛ pe cé kɔ́ri fɛ̀ gè nɛ̀ líili culolo kogunɔ bèri waa kɔlini félige mɛ́. A pe kɛ́nì Zezi nyaa wè wi tári nɛ báan luʔɔ nɛ̄ gè nɛ̀ pɛ́nì kpɔni kɔ́ri nɛ̄ gè, a fíɛrɛ 'pe cò.
A wi 'pe yɛ: «Mi wī. Ye fǎri fìʔɛ́ʔ !»
Pe yé je wi líɛ kɔ́ri nī gè, a ki 'nyaa kɔ́ri ki cé puu nɛ kɛ́ngi nɛ kúu dàala nɛ̄ lè, a pe 'nɔ̀ tiʔɛ gíì nī pe 'puu nɛ waa wè.

Ki kpìɛnduu gè siɛnnɛ bílì pe cé kò baa kuʔɔjii kanyuɔ gíì mɛ́ gè, pe cé ki cɛ́n kɔ́ri nigbe yákuɔ ki cé kò baa; Zezi wi pìtɛnmɛnɛ pe cé ki líɛ nɛ̀ kɛ́. Zezi wiì cé sí kɛ́ nɛ́ pe níʔ, pìtɛnmɛnɛ peli yákuɔ pe cé kɛ́. Kɔ́riyɔ yáà cé kɔ́n Tiberiyadi kàʔa mɛ́ gè nɛ̀ pɛ́nì yéri baa tiʔɛ gíì nī Kàfɔli wi cé Kulocɛliɛ síɛri wè búru wori nɛ̄ dè á siɛnnɛ pe 'wi káa wè. Bà sí siɛnniʔɛmɛ pi kɛ́nì ki 'nyaa Zezi nɛ́ wi pìtɛnmɛnɛ ní bèle pe wàa nigbe wè baa wèʔ, a pe 'jíin ki kɔ́riyɔ nyáà nī yè nɛ̀ kɛ́ Kapɛrinawu kàʔa mɛ́ gè Zezi wi caadiʔɛ nī gè.

A pe sɛ́nì Zezi nyaa wè baa kuʔɔjii kanyuɔ gíì mɛ́ gè, a pe 'wi yɛ: «Tɛnmɛfɔli, lɛ̀lɛ níi nī muɔ kɛ́nì pɛn náʔa gè ?»
A Zezi wi 'siɛnnugoro kɛn dè pe mɛ́ nɛ́ pe yɛ: «M'bé ki juu yeli mɛ́ kányiʔɛ nɛ̄, kiì kò majo fìɛlɛ bálì yeli 'nyaa bèle peli kɛnmɛ nɛ̄ yeli nɛ mi caaʔ, ki 'nyaa yeli nɛ mi caa bɛ̀ yeli cé búru káa wè nɛ̀ tín wè, kire kɛnmɛ nɛ̄. Ye fǎri baara yaliire dáà ti nyɛ́ni córi dè tire kɛnmɛ nɛ̄ʔ, yeri baara yaliire dáà ti bága bànguɔ sìi kɛn wè. Kire yaliire tire Siɛn Pùɔ wi je ga kɛn yeli mɛ́. Wire nɛ̄ weli Tuu Kulocɛliɛ wi nyɛ́nì fìɛ tɛ́ngɛ bè ki tìɛ wire 'yéri wi wori nɛ̄ dè.»
A pe sí Zezi yúgo wè nɛ́ wi yɛ: «Gáa weli 'yɛli bèri kpínʔini ki- puu Kulocɛliɛ nyɛ́ni baara dè ?»
A Zezi wi 'siɛnnugoro kɛn pe mɛ́ nɛ́ pe yɛ: «Kulocɛliɛ baara n'dɛ: ki 'nyaa siɛn ŋáà Kulocɛliɛ wi 'tun wè, ye- tɛ́ngɛ wi nɛ̄.»
A pe sí wi yɛ: «Fìɛ ŋíi muɔ je kpíʔile bè weli tìɛ dí weli sí tɛ́ngɛ muɔ nɛ̄ wè ? Muɔ kakpiʔilile lire nī níi lè ? Weli tuuliɛyɛ yi cé mana yaliire lìi dè baa waama kùlo nī lè; ki siɛnrɛ tiī baa Kulocɛliɛ siɛnsɛbɛrɛ nī dè, ti 'jo: Wi 'yaliire tìrige nyìʔɛnɛ nī lè nɛ̀ pe kɛn a pe 'lìi.»
A Zezi wi 'pe yɛ: «M'bé ti juu yeli mɛ́ kányiʔɛ nɛ̄, Misa bɛ̀ʔ wi cé yaliire kɛn dè yeli mɛ́ʔ, dàa ti cé tìgi nyìʔɛnɛ nī lèʔ. Mi Tuu wire wi 'yeli kɛn nɛ́ nyìʔɛnɛ yaliire ní dè, ti wocɛ̀nrɛ dè. Ki 'nyaa Kulocɛliɛ yaliire tire ti 'tìgi nyìʔɛnɛ nī lè, tire ti nyɛ́ni sìi kanʔa wè duniya wuulo mɛ́ bèle.»
A pe sí wi yɛ: «Kàfɔli, ma sí de kire yaliire kanʔa dè weli mɛ́ súuri.»
A Zezi wi 'pe yɛ: «Mi wī sìi yaliire dè. A siɛn ŋíì 'pɛn mi mɛ́ wè, fungo sǐ ní ki siɛn taa wèʔ; a siɛn ŋíì 'tɛ́ngɛ mi nɛ̄ wè, luʔɔwuʔɔ sì ní ga tíi wi taaʔ. Mi sí nyɛ́nì ti juu yeli mɛ́: yeli 'mi nyaa, nɛ̀ sí ki taa yeli sì tɛ́ngɛʔ.
«A Tuufɔli wi sí siɛn ó siɛn kɛn m'mɛ́ wè, ki siɛn wi bága pɛn mi kúrugu; a siɛn ŋíì sí pɛn mi kúrugu wè, miǐ ga tíi bé cíi ki siɛn nɛ̄ wèʔ. Nɛ̀ taʔa gíi nɛ̄, miì tìgi nyìʔɛnɛ nī lè bè pari mi nyɛ́ni kele kpínʔini wīʔ; ŋàa wi 'mi tun wè, wire nyɛ́ni kele mi nɛ kúu. Wi nyɛ́ni kaala ni nɛ: bàli wire 'kɛn m'mɛ́ bèle, mi fǎga wàa nigbe yaʔa wi pùunni pe nīʔ. Mi cɛ ga pe nyɛ́ mi yige kúbilo nī bèle duniya kúɔjɛngɛ gè wī. Mi Tuu wi nyɛ́ni kaala lire nī nàa lè: siɛn ó siɛn wi 'Jaafɔli nyaa wè nɛ́ tɛ́ngɛ wi nɛ̄ wè, siɛn wi bé bànguɔ sìi taa wè, dí mi sí ga siɛn yɛ̀gɛ wè duniya kúɔjɛngɛ gè.»
A Zuufulo pe 'yɛ̀ nɛ kúnʔɔri Zezi nɛ̄ wè, bɛ̀ wi cé ki juu nɛ́ jo: «Mi wī yaliire dè dàa ti 'tìgi nyìʔɛnɛ nī lè.»
A pe 'jo: «Ŋàa wire túʔu bɛ̀ʔ Zezi wè, Yusufu jaa wè ? Wiyè túʔu wi tuu cɛ́n wè nɛ́ wi yàa ní wè ? A ki sí mɛni píra ŋáà nī wè á wi 'jo wire 'tìgi nyìʔɛnɛ nī ?»
A Zezi wi 'pe yɛ: «Ye fǎri kúnʔɔri baa yeli sunʔɔmɔ nī bèʔ. Siɛn sǐ gbɛ̀ pɛn m'mɛ́ʔ ka laa Tuufɔli ŋáà wi 'mi tun wè, wire bɛ̀ʔ wi 'wi píle nɛ̀ pɛn m'mɛ́ wèʔ. Mi wè, m'bé sí ga ki siɛn nyɛ́ wè bè yige kúbilo nī bèle duniya kúɔjɛngɛ gè. Ki siɛnrɛ tiī baa Kulocɛliɛ siɛnjuulo pe sɛbɛlɛ nī bèle, ti 'jo: ‹Pe mìɛni pe bága tɛnmɛnɛ taa Kulocɛliɛ mɛ́.› Siɛn ŋíì wi 'Tuufɔli wori lúʔu dè á ti 'tɛnmɛnɛ kɛn wi mɛ́ wè, ki siɛn wi nɛ̂ pɛn m'mɛ́.
«Nɛ́ ki cɛ́n siɛn sì fìɛ Tuufɔli nyaa wè nɛ̀ nyaaʔ, nɛ̀ yiri ŋàa wi 'kɔ́n Kulocɛliɛ mɛ́ wèʔ; kire siɛn wire wi 'Tuufɔli nyaa wè.»

«M'bé ti juu yeli mɛ́ kányiʔɛ nɛ̄, siɛn ŋíì wi 'tɛ́ngɛ wè, siɛn wi 'bànguɔ sìi taa wè. Mi wī sìi yaliire dè. Waama kùlo nī lè yeli tuuliɛyɛ yi 'mana yaliire lìi dè, nɛ̀ sí ki taa a pe kɛ́nì kùu nɛ̀ taʔa baa. Yaliire dáà tire 'kɔ́n nyìʔɛnɛ nī nɛ̀ tìgi wī, gìi ki bé tí a siɛn ti 'lìi dè, siɛn wi fǎga kúuʔ. Mi yaliire dè dàa nī sìi wi yē wè, ti 'kɔ́n nyìʔɛnɛ nī nɛ̀ tìgi; a siɛn ki yaliire dáà lìi dè, siɛn wi bé kò sìi nɛ̄ súuri. Yaliire dáà sí mi je kɛn wè, mi céri tire dī, mi 'ti kɛn duniya siɛnnɛ pe sìitaakoligo nī gè.»
Kire lɛ̀lɛ nī lè, a Zuufulo pe 'yɛ̀ nɛ nyu nɛ pìye kìí kpuʔɔ nɛ́ jo: «Mɛni nɛ̀ síɛ nàguɔ ŋáà wi 'jo wi bé wi céri kɛn dè we mɛ́ we- ti káa bè síɛ wè ?»
A Zezi wi sí pe yɛ: «M'bé ki juu yeli mɛ́ kányiʔɛ nɛ̄, a yeli sì Siɛn Pùɔ wi céri káa dèʔ, nɛ́ wi sìsiɛn gbuɔ gè, yeli sǐ sìi taa wè wi- puu yeli nīʔ. A siɛn ŋíì 'mi céri káa dè nɛ́ mi sìsiɛn gbuɔ gè, siɛn wi 'bànguɔ sìi taa wè, nɛ̀ pínɛ m'bága ki siɛn yɛ̀gɛ wè duniya kúɔjɛngɛ gè. Ki 'nyaa mi céri tire dī yaliire dè kányiʔɛ wori dè, á mi sìsiɛn ní gè yagbuʔɔ kányiʔɛ wuʔu gè. A siɛn ŋíì 'mi céri káa dè nɛ́ mi sìsiɛn gbuɔ gè, kire siɛn wiī mi nī kòriwo, mi míɛni yē kòriwo ki siɛn nī wè. Nɛ̀ yɛli nɛ́ bɛ̀ Tuufɔli wewiiwe wi 'mi tun wè, mi míɛni wè, mi yē sìi nɛ̄ Tuufɔli wire kɛnmɛ nɛ̄. A siɛn ŋíì 'mi káa wè, wi bé sìi taa mi kɛnmɛ nɛ̄ bè. Yaliire n'dɛ dàa ti 'tìgi nyìʔɛnɛ nī lè, ti wè bɛ̀ dàa tíɛlɛ yeli tuuliɛyɛ yi cé lìi dèʔ nɛ́ sí kɛ́nì kùu nɛ̀ taʔa baa wèʔ. Yaliire dáà dè a siɛn ŋíì 'ti lìi dè, wi bé puu sìi nɛ̄ súuri.»
Zezi wi cé siɛnrɛ dáà juu dè lɛ̀lɛ níì nī wi 'puu baa tɛnmɛzaʔa mɛ́ gè nɛ siɛnnɛ tɛnmɛ bèle Kapɛrinawu kàʔa mɛ́ gè.

Zezi pìtɛnmɛnɛ nìʔɛnɛ cé wi siɛnrɛ lúʔu dè, a peli 'jo: «Siɛnrɛ dáà tiī gbɛ̀nrɛ díɛ ! Ŋáasiɛn wi bé gbɛ̀ yéri ti nɛ̄ ?»
Bà sí Zezi wi cé ki cɛ́n dí wire pìtɛnmɛnɛ piyē nɛ kúnʔɔri wire siɛnrɛ dáà wire cé juu dè, a wi 'pe yɛ: «Siɛnrɛ dáà tiī yeli mɛ́ kúrugodiɛlɛ wī lé ? A ki sí yē yeli kɛ́nì Siɛn Pùɔ nyaa wè wi yɛ̀gí nɛ waa baa wi 'kíni nɛ̀ puu wè do ? Kulocɛliɛ Pìle lire ni nyɛ́ni sìi kanʔa wè; céri ti wè yafiɛn nyuʔɔʔ. Siɛnrɛ dáà mi 'juu yeli mɛ́ dè, tiī Pìle nɛ́ ní sìi. Nɛ̀ sí ki taa pàli yē bile yeli nī, tɛ́ngɛlɛ wè pe mɛ́ʔ.»
Ki 'nyaa Zezi wi cé tíi nɛ̀ ki cɛ́n bíli piyè cé tɛ́ngɛ bèleʔ, nɛ̀ pínɛ wi cé ki cɛ́n siɛn ŋíì wi cî ga wire le wire leguulo kiyɛ nī yè.
A wi ń'nɛ̀ pe yɛ: «Kire kɛnmɛ nɛ̄ mi cé ti juu yeli mɛ́ nɛ́ yeli yɛ dí siɛn sǐ gbɛ̀ pɛn m'mɛ́ʔ ka laa Tuufɔli wire bɛ̀ʔ wi 'kire kpíʔile siɛn mɛ́ wèʔ.»
Nɛ̀ láʔa kire lɛ̀lɛ náà nī lè a wi pìtɛnmɛnɛ pálì nìʔɛnɛ 'láʔa wi kúrugu, piyè cé ń'nɛ̀ puu nɛ tári wi kúruguʔ. A Zezi wi sí ki juu wi pìtɛnmɛnɛ kiɛ nɛ́ siin mɛ́ bèle nɛ́ pe yɛ: «Yeli míɛni bèle, yeli sì je koli de waa lé ?»
A Siimɔ Piɛri wi 'siɛnnugoro kɛn wi mɛ́ nɛ́ wi yɛ: «Kàfɔli, ŋáasiɛn kúrugu weli bé koli de waa ? Muɔ mɛ́ bànguɔ sìi siɛnrɛ ti yē. Weli bèle, weli nyɛ́nì tɛ́ngɛ ki nɛ̄ nɛ̀ taʔa ki nɛ̄ muɔ wī Kulocɛliɛ Siɛn wè, tiɛlɛ fùn wè.»
A Zezi wi 'siɛnnugoro kɛn pe mɛ́ nɛ́ pe yɛ:
«Mi túʔu bɛ̀ʔ mi 'yeli kiɛ nɛ́ siin nyíɛnɛ bèle nɛ̀ kɔ̀n ? Wàa nigbe sí yē bile yeli nī, gbòdolilo kàfɔli yē wi nī.»
Ki 'nyaa Zudasi wè, Siimɔ Isikariyɔti jaa wè, wire wi 'puu nɛ pun. Nɛ̀ taʔa gíi nɛ̄, wire wi cî ga wi le wi leguulo kiyɛ nī yè; pìtɛnmɛnɛ kiɛ nɛ́ siin pe wàa wi 'puu.

ऐका Zan 6