Biblían á hljóðbók 2007

<div class="version vid1915 iso6393isl" data-vid="1915" data-iso6393="isl">
 <div class="book bkGEN">
 <div class="chapter ch19" data-usfm="GEN.19">
 <div class="label">19</div><div class="s">Ey&#240;ing S&#243;d&#243;mu og G&#243;morru</div><div class="p"> 1Englarnir tveir komu til S&#243;d&#243;mu um kv&#246;ldi&#240; og sat &#254;&#225; Lot &#237; borgarhli&#240;inu. Og er hann s&#225; &#254;&#225; st&#243;&#240; hann upp til &#254;ess a&#240; heilsa &#254;eim og hneig&#240;i &#225;sj&#243;nu s&#237;na til jar&#240;ar 2og sag&#240;i: &#8222;S&#253;ni&#240; &#254;a&#240; l&#237;till&#230;ti, herrar m&#237;nir, a&#240; koma inn &#237; h&#250;s &#254;j&#243;ns ykkar og &#254;iggja n&#230;turgistingu og &#254;vo f&#230;tur ykkar. &#222;&#225; geti&#240; &#254;i&#240; risi&#240; &#225;rla &#225; morgun og haldi&#240; fer&#240; ykkar &#225;fram.&#8220;</div><div class="p">En &#254;eir sv&#246;ru&#240;u: &#8222;Nei, vi&#240; &#230;tlum a&#240; sofa &#225; torginu.&#8220; 3En Lot lag&#240;i svo hart a&#240; &#254;eim a&#240; &#254;eir l&#233;tu til lei&#240;ast a&#240; ganga inn &#237; h&#250;s hans. Bj&#243; hann &#254;eim m&#225;lt&#237;&#240; og baka&#240;i &#243;s&#253;rt brau&#240; og &#254;eir neyttu.</div><div class="p"> 4&#222;eir h&#246;f&#240;u ekki enn gengi&#240; til hv&#237;ldar &#254;egar borgarmenn, menn S&#243;d&#243;mu, sl&#243;gu hring um h&#250;si&#240;, b&#230;&#240;i ungir og gamlir, allur m&#250;gurinn til s&#237;&#240;asta manns, 5og k&#246;llu&#240;u til Lots:</div><div class="p">&#8222;Hvar eru mennirnir sem komu til &#254;&#237;n &#237; kv&#246;ld? Leiddu &#254;&#225; &#250;t til okkar a&#240; vi&#240; megum kenna &#254;eirra.&#8220;</div><div class="p"> 6Lot gekk &#250;t um dyrnar til &#254;eirra, loka&#240;i &#225; eftir s&#233;r 7og sag&#240;i: &#8222;Br&#230;&#240;ur m&#237;nir, fremji&#240; ekki &#243;h&#230;fu. 8Sj&#225;i&#240; til, &#233;g &#225; tv&#230;r d&#230;tur sem ekki hafa karlmanns kennt. &#201;g skal lei&#240;a &#254;&#230;r &#250;t til ykkar og &#254;i&#240; geti&#240; gert vi&#240; &#254;&#230;r sem ykkur lystir. A&#240;eins a&#240; &#254;i&#240; geri&#240; ekkert m&#246;nnum &#254;essum &#254;v&#237; a&#240; &#254;eir eru komnir undir skugga &#254;aks m&#237;ns.&#8220;</div><div class="p"> 9&#222;eir &#230;ptu: &#8222;Burt me&#240; &#254;ig!&#8220; og s&#246;g&#240;u: &#8222;&#222;essi n&#225;ungi er hinga&#240; kominn sem &#250;tlendingur og n&#250; &#230;tlar hann a&#240; setjast &#237; d&#243;maras&#230;ti yfir okkur. Vi&#240; munum fara verr me&#240; &#254;ig en &#254;&#225;.&#8220;</div><div class="p">Og &#254;eir ger&#240;u a&#240;s&#250;g a&#240; Lot og voru a&#240; &#254;v&#237; komnir a&#240; brj&#243;ta upp hur&#240;ina. 10&#222;&#225; seildust mennirnir &#250;t og kipptu Lot inn fyrir og l&#230;stu dyrunum. 11En &#254;&#225; sem &#250;ti st&#243;&#240;u sl&#243;gu &#254;eir blindu, b&#230;&#240;i st&#243;ra og sm&#225;a, og g&#225;fust &#254;eir upp vi&#240; a&#240; finna dyrnar.</div><div class="p"> 12Mennirnir spur&#240;u Lot: &#8222;Hverja a&#240;ra &#225;tt &#254;&#250; &#254;&#233;r n&#225;komna h&#233;r? Tengdasyni, syni, d&#230;tur e&#240;a a&#240;ra sem &#254;&#250; &#225;tt a&#240; &#237; borginni skaltu hafa &#225; burt h&#233;&#240;an. 13Vi&#240; munum tort&#237;ma &#254;essum sta&#240; vegna &#254;ess a&#240; ney&#240;ar&#243;p f&#243;lks, sem borist hafa til Drottins, eru svo mikil a&#240; hann sendi okkur til &#254;ess a&#240; tort&#237;ma borginni.&#8220;</div><div class="p"> 14&#222;&#225; f&#243;r Lot &#250;t og tala&#240;i vi&#240; tengdasyni s&#237;na sem &#230;tlu&#240;u a&#240; eiga d&#230;tur hans og m&#230;lti:</div><div class="p">&#8222;Taki&#240; ykkur upp og fari&#240; &#250;r &#254;essum sta&#240;. Drottinn hefur ofurselt borgina tort&#237;mingu.&#8220;</div><div class="p">En tengdasynirnir h&#233;ldu a&#240; hann v&#230;ri a&#240; gera a&#240; gamni s&#237;nu.</div><div class="p"> 15&#222;egar daga&#240;i r&#225;ku englarnir &#225; eftir Lot og s&#246;g&#240;u: &#8222;Taktu &#254;ig upp og haf&#240;u konu &#254;&#237;na og d&#230;tur &#254;&#237;nar tv&#230;r, sem hj&#225; &#254;&#233;r eru, me&#240; &#254;&#233;r, a&#240; &#254;&#230;r tort&#237;mist ekki vegna syndar borgarinnar.&#8220;</div><div class="p"> 16En Lot f&#243;r h&#230;gt a&#240; &#246;llu svo a&#240; mennirnir t&#243;ku &#237; h&#246;nd honum og &#237; h&#246;nd konu hans og d&#230;tranna beggja, fyrir miskunn Drottins vi&#240; &#254;au, og leiddu &#254;au &#237; &#246;ruggt skj&#243;l utan borgar.</div><div class="p"> 17&#222;egar &#254;eir h&#246;f&#240;u leitt &#254;au &#250;t s&#246;g&#240;u &#254;eir: &#8222;For&#240;i&#240; ykkur. L&#237;f ykkar liggur vi&#240;. L&#237;ti&#240; ekki um &#246;xl, nemi&#240; hvergi sta&#240;ar &#225; sl&#233;ttunni, fl&#253;i&#240; til fjalla svo a&#240; &#254;i&#240; tort&#237;mist ekki.&#8220;</div><div class="p"> 18En Lot sag&#240;i vi&#240; &#254;&#225;: &#8222;Nei, herra minn. 19&#222;j&#243;nn &#254;inn hefur fundi&#240; n&#225;&#240; fyrir augum &#254;&#237;num og &#254;&#250; hefur s&#253;nt m&#233;r mikla miskunnsemi a&#240; l&#225;ta mig halda l&#237;fi en &#233;g get ekki fl&#250;i&#240; til fjalla. &#222;ar mun &#243;g&#230;fa koma yfir mig og &#233;g mun deyja. 20Sj&#225;i&#240;, &#254;arna er l&#237;ti&#240; &#254;orp r&#233;tt hj&#225; okkur a&#240; fl&#253;ja til. &#222;a&#240; er svo l&#237;ti&#240;. Fl&#253;jum &#254;anga&#240;. Er &#254;a&#240; ekki l&#237;ti&#240;? &#222;ar get &#233;g haldi&#240; l&#237;fi.&#8220;</div><div class="p"> 21Engillinn svara&#240;i: &#8222;&#222;essa b&#230;n mun &#233;g einnig veita &#254;&#233;r. &#201;g mun ekki ey&#240;a &#254;orpinu sem &#254;&#250; tala&#240;ir um. 22Fl&#253;ttu &#254;&#233;r. For&#240;a&#240;u &#254;&#233;r. &#201;g get ekkert a&#240;hafst fyrr en &#254;&#250; ert kominn &#254;anga&#240;.&#8220;</div><div class="p">Vegna &#254;essa nefna menn borgina S&#243;ar. 23S&#243;lin var risin &#254;egar Lot kom til S&#243;ar. 24&#222;&#225; l&#233;t Drottinn rigna yfir S&#243;d&#243;mu og G&#243;morru eldi og brennisteini fr&#225; Drottni af himni. 25Eyddi hann borgirnar og allt sl&#233;ttlendi&#240;, &#225;samt &#254;eim sem bjuggu &#237; borgunum, og gr&#243;&#240;ur jar&#240;ar. 26En kona Lots leit um &#246;xl og var&#240; a&#240; saltst&#243;lpa.</div><div class="p"> 27Snemma morguns var&#240; Abraham gengi&#240; &#254;anga&#240; sem hann haf&#240;i sta&#240;i&#240; frammi fyrir Drottni 28og hann horf&#240;i &#237; &#225;tt til S&#243;d&#243;mu og G&#243;morru og yfir allt sl&#233;ttlendi&#240;. S&#225; hann &#254;&#225; hvar reykur steig upp af j&#246;r&#240;inni, l&#237;kt og reykur &#250;r br&#230;&#240;sluofni.</div><div class="p"> 29Gu&#240; minntist Abrahams er hann eyddi borgirnar &#225; sl&#233;ttlendinu og hann leiddi Lot &#250;r ey&#240;ingunni &#254;egar hann eyddi borgirnar sem Lot haf&#240;i b&#250;i&#240; &#237;.</div><div class="s">D&#230;tur Lots</div><div class="p"> 30Lot f&#243;r fr&#225; S&#243;ar upp &#237; fj&#246;llin og settist &#254;ar a&#240; &#225;samt d&#230;trum s&#237;num tveimur &#254;v&#237; a&#240; hann &#243;tta&#240;ist a&#240; vera &#237; S&#243;ar. Hann settist a&#240; &#237; helli einum &#225;samt b&#225;&#240;um d&#230;trum s&#237;num.</div><div class="p"> 31&#222;&#225; sag&#240;i s&#250; eldri vi&#240; &#254;&#225; yngri: &#8222;Fa&#240;ir okkar er gamall or&#240;inn og enginn karlma&#240;ur er eftir &#225; j&#246;r&#240;inni sem getur haft samfarir vi&#240; okkur eins og si&#240;ur er &#237; &#246;llum heimi. 32Komdu n&#250;, vi&#240; skulum gefa f&#246;&#240;ur okkar v&#237;n a&#240; drekka og leggjumst s&#237;&#240;an hj&#225; honum. &#222;&#225; munum vi&#240; kveikja kyn af f&#246;&#240;ur okkar.&#8220;</div><div class="p"> 33Um kv&#246;ldi&#240; g&#225;fu &#254;&#230;r f&#246;&#240;ur s&#237;num v&#237;n a&#240; drekka og hin eldri lag&#240;ist hj&#225; honum. En hann var&#240; hvorki var vi&#240; er h&#250;n lag&#240;ist n&#233; a&#240; h&#250;n st&#243;&#240; upp.</div><div class="p"> 34Um morguninn sag&#240;i s&#250; eldri vi&#240; &#254;&#225; yngri: &#8222;&#201;g svaf hj&#225; f&#246;&#240;ur m&#237;num &#237; n&#243;tt. Gefum honum aftur v&#237;n a&#240; drekka &#237; kv&#246;ld og far&#240;u og leggstu me&#240; honum, og munum vi&#240; &#254;&#225; geta barn me&#240; f&#246;&#240;ur okkar.&#8220;</div><div class="p"> 35Einnig &#254;&#225; n&#243;tt g&#225;fu &#254;&#230;r f&#246;&#240;ur s&#237;num v&#237;n a&#240; drekka og s&#250; yngri t&#243;k sig til og lag&#240;ist hj&#225; honum og hann var&#240; hvorki var vi&#240; er h&#250;n lag&#240;ist n&#233; a&#240; h&#250;n st&#243;&#240; upp.</div><div class="p"> 36&#222;annig ur&#240;u b&#225;&#240;ar d&#230;tur Lots &#254;unga&#240;ar af v&#246;ldum f&#246;&#240;ur s&#237;ns. 37S&#250; eldri &#243;l son og nefndi hann M&#243;ab. Hann var&#240; fa&#240;ir M&#243;ab&#237;ta sem enn kallast svo. 38S&#250; yngri f&#230;ddi einnig son og nefndi hann Ben-Amm&#237;.</div><div class="p">Hann er &#230;ttfa&#240;ir Amm&#243;n&#237;ta sem enn kallast svo.</div>
 </div>
 </div>
</div>

Englarnir tveir komu til Sódómu um kvöldið og sat þá Lot í borgarhliðinu. Og er hann sá þá stóð hann upp til þess að heilsa þeim og hneigði ásjónu sína til jarðar og sagði: „Sýnið það lítillæti, herrar mínir, að koma inn í hús þjóns ykkar og þiggja næturgistingu og þvo fætur ykkar. Þá getið þið risið árla á morgun og haldið ferð ykkar áfram.“
En þeir svöruðu: „Nei, við ætlum að sofa á torginu.“ En Lot lagði svo hart að þeim að þeir létu til leiðast að ganga inn í hús hans. Bjó hann þeim máltíð og bakaði ósýrt brauð og þeir neyttu.
Þeir höfðu ekki enn gengið til hvíldar þegar borgarmenn, menn Sódómu, slógu hring um húsið, bæði ungir og gamlir, allur múgurinn til síðasta manns, og kölluðu til Lots:
„Hvar eru mennirnir sem komu til þín í kvöld? Leiddu þá út til okkar að við megum kenna þeirra.“
Lot gekk út um dyrnar til þeirra, lokaði á eftir sér og sagði: „Bræður mínir, fremjið ekki óhæfu. Sjáið til, ég á tvær dætur sem ekki hafa karlmanns kennt. Ég skal leiða þær út til ykkar og þið getið gert við þær sem ykkur lystir. Aðeins að þið gerið ekkert mönnum þessum því að þeir eru komnir undir skugga þaks míns.“
Þeir æptu: „Burt með þig!“ og sögðu: „Þessi náungi er hingað kominn sem útlendingur og nú ætlar hann að setjast í dómarasæti yfir okkur. Við munum fara verr með þig en þá.“
Og þeir gerðu aðsúg að Lot og voru að því komnir að brjóta upp hurðina. Þá seildust mennirnir út og kipptu Lot inn fyrir og læstu dyrunum. En þá sem úti stóðu slógu þeir blindu, bæði stóra og smáa, og gáfust þeir upp við að finna dyrnar.
Mennirnir spurðu Lot: „Hverja aðra átt þú þér nákomna hér? Tengdasyni, syni, dætur eða aðra sem þú átt að í borginni skaltu hafa á burt héðan. Við munum tortíma þessum stað vegna þess að neyðaróp fólks, sem borist hafa til Drottins, eru svo mikil að hann sendi okkur til þess að tortíma borginni.“
Þá fór Lot út og talaði við tengdasyni sína sem ætluðu að eiga dætur hans og mælti:
„Takið ykkur upp og farið úr þessum stað. Drottinn hefur ofurselt borgina tortímingu.“
En tengdasynirnir héldu að hann væri að gera að gamni sínu.
Þegar dagaði ráku englarnir á eftir Lot og sögðu: „Taktu þig upp og hafðu konu þína og dætur þínar tvær, sem hjá þér eru, með þér, að þær tortímist ekki vegna syndar borgarinnar.“
En Lot fór hægt að öllu svo að mennirnir tóku í hönd honum og í hönd konu hans og dætranna beggja, fyrir miskunn Drottins við þau, og leiddu þau í öruggt skjól utan borgar.
Þegar þeir höfðu leitt þau út sögðu þeir: „Forðið ykkur. Líf ykkar liggur við. Lítið ekki um öxl, nemið hvergi staðar á sléttunni, flýið til fjalla svo að þið tortímist ekki.“
En Lot sagði við þá: „Nei, herra minn. Þjónn þinn hefur fundið náð fyrir augum þínum og þú hefur sýnt mér mikla miskunnsemi að láta mig halda lífi en ég get ekki flúið til fjalla. Þar mun ógæfa koma yfir mig og ég mun deyja. Sjáið, þarna er lítið þorp rétt hjá okkur að flýja til. Það er svo lítið. Flýjum þangað. Er það ekki lítið? Þar get ég haldið lífi.“
Engillinn svaraði: „Þessa bæn mun ég einnig veita þér. Ég mun ekki eyða þorpinu sem þú talaðir um. Flýttu þér. Forðaðu þér. Ég get ekkert aðhafst fyrr en þú ert kominn þangað.“
Vegna þessa nefna menn borgina Sóar. Sólin var risin þegar Lot kom til Sóar. Þá lét Drottinn rigna yfir Sódómu og Gómorru eldi og brennisteini frá Drottni af himni. Eyddi hann borgirnar og allt sléttlendið, ásamt þeim sem bjuggu í borgunum, og gróður jarðar. En kona Lots leit um öxl og varð að saltstólpa.
Snemma morguns varð Abraham gengið þangað sem hann hafði staðið frammi fyrir Drottni og hann horfði í átt til Sódómu og Gómorru og yfir allt sléttlendið. Sá hann þá hvar reykur steig upp af jörðinni, líkt og reykur úr bræðsluofni.
Guð minntist Abrahams er hann eyddi borgirnar á sléttlendinu og hann leiddi Lot úr eyðingunni þegar hann eyddi borgirnar sem Lot hafði búið í.

Lot fór frá Sóar upp í fjöllin og settist þar að ásamt dætrum sínum tveimur því að hann óttaðist að vera í Sóar. Hann settist að í helli einum ásamt báðum dætrum sínum.
Þá sagði sú eldri við þá yngri: „Faðir okkar er gamall orðinn og enginn karlmaður er eftir á jörðinni sem getur haft samfarir við okkur eins og siður er í öllum heimi. Komdu nú, við skulum gefa föður okkar vín að drekka og leggjumst síðan hjá honum. Þá munum við kveikja kyn af föður okkar.“
Um kvöldið gáfu þær föður sínum vín að drekka og hin eldri lagðist hjá honum. En hann varð hvorki var við er hún lagðist né að hún stóð upp.
Um morguninn sagði sú eldri við þá yngri: „Ég svaf hjá föður mínum í nótt. Gefum honum aftur vín að drekka í kvöld og farðu og leggstu með honum, og munum við þá geta barn með föður okkar.“
Einnig þá nótt gáfu þær föður sínum vín að drekka og sú yngri tók sig til og lagðist hjá honum og hann varð hvorki var við er hún lagðist né að hún stóð upp.
Þannig urðu báðar dætur Lots þungaðar af völdum föður síns. Sú eldri ól son og nefndi hann Móab. Hann varð faðir Móabíta sem enn kallast svo. Sú yngri fæddi einnig son og nefndi hann Ben-Ammí.
Hann er ættfaðir Ammóníta sem enn kallast svo.

Słuchaj Fyrsta Mósebók 19