Matthew 13
13
Fei Warea Hanunuu mei Faroa
(Mark 4:1-9; Luke 8:4-8)
1Ana fei arewaa fei, Jesus na asi'aa a'a fei humu ma naree guta yei piye. 2Abaa po'o gupuu rama'a rona hoaninia ma si'ei, ina hugi pafoo hepalo wa ma guta lalona ma ei rama'a, rona u yei piye. 3Ma ina warehanunuinaa watauda manumanu a'a ro'ou, ale'eni, “Hemea faroa na dinaa pe'ihapena ba i faroaa ei lau. 4Ei ifi larofinaa ei lau, hefi'a rona pasi i ma'aa tala ma rona fidumai ei manufifidau ma rona hanaia. 5Hefi'a, rona pasi pafoo ei na'ana'a, yei lomi na pi'odua ei piye. Na nusu batafa a'a ei piye lomi na pi'odua. 6Ma'uaa i'a asi'arai fei halo, na sidefaholeaa nusuu ei lau, uaa ataa gugu waraa ro'ou. 7Hefi'adiai lau, rona pasi i dupuaa ei wowo'ii na hogia ma ei wowo'ii, rona fifigaa nusuu ei lau. 8Ma hefi'adiai lau, rona pasi pafoo ei rawani'a piye ma rona fuaa ale'ei hefa pu'u, o oloroa pa'ania, o odufua pa'aniadiai a'a figa ei ina faroia. 9Hini na pa'i adiana nei guainia.”
Tani i Warehanunui Jesus
(Mark 4:10-12; Luke 8:9,10)
10Ei otalai nenerana, rona nomai a'ana ma i'igai, “Tani o warehanunui a'a ei rama'a?”
11Ina ware, “Fei apa'a a'a ei maumau opa'aiaa fei haparaia pafea, hamona todigia, ma'uaa a'a ro'ou, lomi. 12Hini na pa'i iwe todiai ma iwe pa'i watauda. Hini lomi na pa'i, tamanu ma'ida ina pa'i, iwe pa'ai a'ana. 13Sifeni, feni pa'afina a warehanunui a'a ro'ou:
“Rona fanunu, ma'uaa lomi rona fanunupa'i;
rona guai, ma'uaa lomi rona guaipa'i, o apa'ia.
14Tamanu nadii wareia mei mamama'a Isaiah, inawe fa'uai a'a ro'ou:
“‘Ranimai hamo'aa guai ua, ma'uaa lomi hamo'aa apa'ia;
hamo'aa fanunu ua, ma'uaa lomi hamo'aa fanunupa'i.
15Uaa ei naranaraa eni rama'a eni, nawe waiwai;
lomi rona guaifarawani a'a ei adiaa ro'ou,
ma rona ma'igunaa ei pudaa ro'ou.
Nabaa lomi, woro ro'aa fanunupa'i a'a ei pudaa ro'ou,
guaipa'i a'a ei adiaa ro'ou,
ma i pa'i apa'aa ei naranaraa ro'ou
ma ro'awe filogii ma a farawaninaa ro'ou.’
16Ma'uaa na pa'i hawegiana ei pudaa hamu'ou, uaa rona fanunupa'i mawe ei adiaa hamu'ou, uaa rona guaipa'i. 17Uaa, a warefa'uai a'a hamu'ou ba watauda mamama'a ma wanewaneaa rama'a, rona nunuminia ba ro'aa fanunuaa tamanu hamona fanunuia, ma'uaa lomi; ma rona nunuminia ba ro'aa guainaa tamanu hamona guainia, ma'uaa lomi.
Jesus na Piguaa Hanuu fei Warea Hanunuu mei Faroa
(Mark 4:13-20; Luke 8:11-15)
18“Hamonei guainaa fei hanuu fei warea hanunuu mei faroa: 19Nabaa nemea i guainaa fei u'ugaa fei haparaia ma lomi na apa'ia, mei hafelo'a, i nomai ma tarafaa tamanu mei faroa na faroia i naranarana. Ma fei, ale'ei ei lau rona pasi i ma'aa tala. 20Ei lau rona pasi pafoo ei na'ana'a, tawi'ana ale'ei mei na guainaa fei warea ma nado'o ni'eni'e. 21Ma'uaa, si'ei ba lomi na gugu warana, lomi na madii fei habeana. I'a nomai ei hafelo'a o ei haperararaia uaa fei rawani'a warea, ina pasi batafa ua. 22Ei lau rona pasi dupuaa ei wowo'ii na hogia, tawi'ana ale'ei mei na guainaa fei warea, ma'uaa na fifigaa naranarana a'a watauda manumanuu feni ano ma ei sifisifii ei mugoo po'i ma lomi na pa'i fuana. 23Ma'uaa ei lau rona pasi pafoo ei rawani'a piye, tawi'ana ale'ei mei na guainaa fei warea ma na apa'ia. Ina fuaa ma ei fuana ale'ena hefa pu'u, o oloroa pa'ania, o odufua pa'aniadiai a'a figa ei ina faroia.”
Fei Warea Hanunuu ei Guana
24Jesus na warefanaa ro'ou hepalodiai warea hanunu: “Fei haparaia pafea, tawi'ana ale'ei mei na faroaa ei rawani'a lau i pe'ihapena. 25Ma'uaa ro'aa ma'igu minaa ei rama'a, mei bidibidii unu na nomai ma faroaa ei guana maumauna ana i dinaa maumau fei wheat dupuaa ei wheat ma ina aunupa'ai. 26Laguna nusufipui fei wheat ma fei guana ma laguna pa'i obaa lagua.
27“Ei nafii mei amaa fei pe'ihape rona dinaa a'ana ma ware, ‘Hagu'u, a'a ba ona faroaa ei rawani'a lau i pe'ihapemu? Ma noramiaa ro'ou hitani ei guana?’
28“Ina ware, ‘Bigi'aa hemea na bidibidi ununa a'au.’
“Rona i'iginia ei nafina ba, ‘Ona nunuminia ba hai'ouree fufusiminaa ei guana?’
29“Ina ware ba, ‘Lomi, uaa ena hamona fufu'aa ei guana ana hamo'aa fufufininaa ei wheat. 30Lagunei habefipui nopa'aloo fena au hufu'a. A'a fena au fena, a ware a'a ei hufu'a: Hamoneido'o hiteporaa ei guana ma faroro'inaa ro'ou ma fagu'aia; nenee fei, hamonei hiteporaa ei wheat ma re augia i laloo fei paleu.’”
Fei Warea Hanunuu fei Lau Mustard
(Mark 4:30-32; Luke 13:18,19)
31Ina warefanaa ro'ou hepalodiai warea hanunu: “Fei haparaia pafea, tawi'ana ale'ei fei lau mustard na tonia hemea ma faroia laloo pe'ihapena. 32Fa'ua ba namina pusu'oroi a'a minaa ei lau, ma'uaa ei i habe, namina bauanaidi'ininaa minaa ei manumanu i pe'ihape ma na gipenaa haihai ma ei manufifidau i haroo pafea, ronamii guta a'a ei rarana.”
Fei Warea Hanunuu fei Fafuafua
(Luke 13:20,21)
33Ina warefanaa ro'ou hepalodiai warea hanunu: “Fei haparaia pafea, tawi'ana ale'ei ei fafuafua na tonia hemea pifine ma fihafuinia a'a watauda#13:33 Greek odumanu sata (ale'ei hesuwi bushel o 22 litres) palaua hawina na fihafuipedugia ma na fua.”
Ina'aida Warehanunui a'a ei Rama'a
(Mark 4:33,34)
34Jesus na warehanunuinaa minaa ei manumanu ei a'a ei gupuu rama'a; lomi na wareaa hepalo abaa warea hanunu. 35Si'ei, nawe fa'uai tamanu nadii wareia mei mamama'a:
“U'a gigiaa fei umuu ma wareaa ei warea hanunu,
a wareaa ei manumanu na ude'opa'ai ei i mamara feni ano nopa'amii wagieni.”
Ina Piguaa Hanuu fei Warea Hanunuu ei Guana
36I dii, inawe di'ininaa fei gupuu rama'a ma wadu'inaa fei humu. Ei otalai nenerana, rona nomai a'ana ma ware, “Warefa'arewaia a'a hai'ou fei hanuu fei warea hanunuu ei guana i pe'ihape.”
37Ina ware, “Mei na larofinaa ei rawani'a lau, hia mei Na'uu Rama'a. 38Fei pe'ihape, ale'eni feni ano ma ei rawani'a lau, ale'ei ei na'uu fei haparaia. Ei guana, ale'ei ei na'uu mei hafelo'a 39ma mei bidibidii unu, mei na faroaa ro'ou, hia, mei hani'u. Fei au hufu'a, fei au pedugaa feni ano ma ei hufu'a, ei alo'aloo mei Fasu.
40“Hanuu fei fufu'aa ro'ou ei guana ma fagu'aia a'a fei hafi, ana ale'ei fei au pedugaa feni ano. 41Mei Na'uu Rama'a i aloaa ei alo'alona ma ale'ei ei guana laloo fei haparaiana, rowe fufusiminaa minaa ei manumanu na fafeloaa ei rama'a mawe ei rona bigi'aa ei hafelo'a. 42Rowe siminaa ro'ou hafi, fei na pa'i ai'aiga ma fi'u'uiaa difo. 43Si'ei, ei wanewanea, ro'awe we'a ale'ei fei halo i laloo fei haparaiaa mei Amaa ro'ou. Mei na pa'i adiana nei guai.
Ei Warea Hanunuu ei Mugoo Po'i na Ude Opa'ai ma fei Pearl
44“Fei haparaia pafea, tawi'ana ale'ei ei gold rona opa'ainia i podu. I'a pa'ia hemea, ina opa'aidinia ma wagii fei ni'eni'eana na aunu ma re aloaa minaa ei manumanuna ma na pono'aa fei podu fei.
45“Ma hepalodiai, fei haparaia pafea, tawi'ana ale'ei hemea alo'aloa fi labaginaa ei rawani'a pearl. 46I'a labagipa'aa hepalo na bauanai pono'ana, ina aunu ma re aloaa minaa ei manumanuna ma na pono'ia.
Fei Warea Hanunuu fei Lepo
47“Hepalodiai, fei haparaia pafea, tawi'ana ale'ei hepalo lepo rona pudinaa agi ma tonaa watauda mau nia. 48I'a pepesu ei udiaa ro'ou nia, rona forafa'aununaa piye. Ma rona guta ma to'augaa ei rawani'a nia laloo ei pa ma ei hafelo'a, rona siminia. 49Ana ale'ei a'a fei au pedugaa feni ano. Ei alo'aloo mei Fasu, rowe nomai ma fi'alaginaa ei hafelo'a a'a ei wanewanea 50ma ei hafelo'a, ro siminaa hafi, fei na pa'i ai'aiga ma fi'u'uiaa difo.”
51Jesus na i'igai, “Hamona apa'aa minaa ei manumanu ei?”
Rona ware ba, “Hi'i.”
52Ina warenaa a'a ro'ou, “Si'ei, nabaa hemea na fa'arewaiaa fei haparaia pafea a'a hemea feroiaa law, mei feroiaa law, hia ale'ei mei amaa hepalo humu, mei na fa'asi'anamai ei manufau mawe ei watanai rawani'a manumanu a'a fei leana.”
Mei Mamama'a Lomi Rona Ma'auia
(Mark 6:1-6; Luke 4:16-30)
53I'a warepedugaa ei warea hanunu Jesus, ina di'ininaa fei gufu fei. 54I'a dinamii a'a fei pa'aa gufuna ma na'aa feroinaa ei rama'a i laloo fei synagogue ro'ou ma ronamina malefa. Rona i'igai, “Tonana hitani meni rama'a meni, fei apa'a ma fei faufau ba i bigi'aa ei foigia? 55Haa, simeni, meni na'uu mei fadufadua? Haa, mei inana Mary ma ei lofuna James, Joseph, Simon ma Judas? 56A'a ba minaa ei agina a'a o'ou yeni? Nabaa ale'ei, tonana hitani minaa ei manumanu ei, meni rama'a meni?” 57Ma rona faraa a'ana.
Ma'uaa Jesus na warenaa a'a ro'ou, “Ana uniaa a'a fei pa'aa gufuna ma fei pa'aa humuna, hemea mamama'a lomi i honua.”
58Ma lomi ina bigi'aa watauda foigia yei, uaa lomi na we'i naranaraa ro'ou.
Obecnie wybrane:
Matthew 13: wuv
Podkreślenie
Udostępnij
Kopiuj
Chcesz, aby twoje zakreślenia były zapisywane na wszystkich twoich urządzeniach? Zarejestruj się lub zaloguj
© 2005, Wycliffe Bible Translators, Inc. All rights reserved.
Matthew 13
13
Fei Warea Hanunuu mei Faroa
(Mark 4:1-9; Luke 8:4-8)
1Ana fei arewaa fei, Jesus na asi'aa a'a fei humu ma naree guta yei piye. 2Abaa po'o gupuu rama'a rona hoaninia ma si'ei, ina hugi pafoo hepalo wa ma guta lalona ma ei rama'a, rona u yei piye. 3Ma ina warehanunuinaa watauda manumanu a'a ro'ou, ale'eni, “Hemea faroa na dinaa pe'ihapena ba i faroaa ei lau. 4Ei ifi larofinaa ei lau, hefi'a rona pasi i ma'aa tala ma rona fidumai ei manufifidau ma rona hanaia. 5Hefi'a, rona pasi pafoo ei na'ana'a, yei lomi na pi'odua ei piye. Na nusu batafa a'a ei piye lomi na pi'odua. 6Ma'uaa i'a asi'arai fei halo, na sidefaholeaa nusuu ei lau, uaa ataa gugu waraa ro'ou. 7Hefi'adiai lau, rona pasi i dupuaa ei wowo'ii na hogia ma ei wowo'ii, rona fifigaa nusuu ei lau. 8Ma hefi'adiai lau, rona pasi pafoo ei rawani'a piye ma rona fuaa ale'ei hefa pu'u, o oloroa pa'ania, o odufua pa'aniadiai a'a figa ei ina faroia. 9Hini na pa'i adiana nei guainia.”
Tani i Warehanunui Jesus
(Mark 4:10-12; Luke 8:9,10)
10Ei otalai nenerana, rona nomai a'ana ma i'igai, “Tani o warehanunui a'a ei rama'a?”
11Ina ware, “Fei apa'a a'a ei maumau opa'aiaa fei haparaia pafea, hamona todigia, ma'uaa a'a ro'ou, lomi. 12Hini na pa'i iwe todiai ma iwe pa'i watauda. Hini lomi na pa'i, tamanu ma'ida ina pa'i, iwe pa'ai a'ana. 13Sifeni, feni pa'afina a warehanunui a'a ro'ou:
“Rona fanunu, ma'uaa lomi rona fanunupa'i;
rona guai, ma'uaa lomi rona guaipa'i, o apa'ia.
14Tamanu nadii wareia mei mamama'a Isaiah, inawe fa'uai a'a ro'ou:
“‘Ranimai hamo'aa guai ua, ma'uaa lomi hamo'aa apa'ia;
hamo'aa fanunu ua, ma'uaa lomi hamo'aa fanunupa'i.
15Uaa ei naranaraa eni rama'a eni, nawe waiwai;
lomi rona guaifarawani a'a ei adiaa ro'ou,
ma rona ma'igunaa ei pudaa ro'ou.
Nabaa lomi, woro ro'aa fanunupa'i a'a ei pudaa ro'ou,
guaipa'i a'a ei adiaa ro'ou,
ma i pa'i apa'aa ei naranaraa ro'ou
ma ro'awe filogii ma a farawaninaa ro'ou.’
16Ma'uaa na pa'i hawegiana ei pudaa hamu'ou, uaa rona fanunupa'i mawe ei adiaa hamu'ou, uaa rona guaipa'i. 17Uaa, a warefa'uai a'a hamu'ou ba watauda mamama'a ma wanewaneaa rama'a, rona nunuminia ba ro'aa fanunuaa tamanu hamona fanunuia, ma'uaa lomi; ma rona nunuminia ba ro'aa guainaa tamanu hamona guainia, ma'uaa lomi.
Jesus na Piguaa Hanuu fei Warea Hanunuu mei Faroa
(Mark 4:13-20; Luke 8:11-15)
18“Hamonei guainaa fei hanuu fei warea hanunuu mei faroa: 19Nabaa nemea i guainaa fei u'ugaa fei haparaia ma lomi na apa'ia, mei hafelo'a, i nomai ma tarafaa tamanu mei faroa na faroia i naranarana. Ma fei, ale'ei ei lau rona pasi i ma'aa tala. 20Ei lau rona pasi pafoo ei na'ana'a, tawi'ana ale'ei mei na guainaa fei warea ma nado'o ni'eni'e. 21Ma'uaa, si'ei ba lomi na gugu warana, lomi na madii fei habeana. I'a nomai ei hafelo'a o ei haperararaia uaa fei rawani'a warea, ina pasi batafa ua. 22Ei lau rona pasi dupuaa ei wowo'ii na hogia, tawi'ana ale'ei mei na guainaa fei warea, ma'uaa na fifigaa naranarana a'a watauda manumanuu feni ano ma ei sifisifii ei mugoo po'i ma lomi na pa'i fuana. 23Ma'uaa ei lau rona pasi pafoo ei rawani'a piye, tawi'ana ale'ei mei na guainaa fei warea ma na apa'ia. Ina fuaa ma ei fuana ale'ena hefa pu'u, o oloroa pa'ania, o odufua pa'aniadiai a'a figa ei ina faroia.”
Fei Warea Hanunuu ei Guana
24Jesus na warefanaa ro'ou hepalodiai warea hanunu: “Fei haparaia pafea, tawi'ana ale'ei mei na faroaa ei rawani'a lau i pe'ihapena. 25Ma'uaa ro'aa ma'igu minaa ei rama'a, mei bidibidii unu na nomai ma faroaa ei guana maumauna ana i dinaa maumau fei wheat dupuaa ei wheat ma ina aunupa'ai. 26Laguna nusufipui fei wheat ma fei guana ma laguna pa'i obaa lagua.
27“Ei nafii mei amaa fei pe'ihape rona dinaa a'ana ma ware, ‘Hagu'u, a'a ba ona faroaa ei rawani'a lau i pe'ihapemu? Ma noramiaa ro'ou hitani ei guana?’
28“Ina ware, ‘Bigi'aa hemea na bidibidi ununa a'au.’
“Rona i'iginia ei nafina ba, ‘Ona nunuminia ba hai'ouree fufusiminaa ei guana?’
29“Ina ware ba, ‘Lomi, uaa ena hamona fufu'aa ei guana ana hamo'aa fufufininaa ei wheat. 30Lagunei habefipui nopa'aloo fena au hufu'a. A'a fena au fena, a ware a'a ei hufu'a: Hamoneido'o hiteporaa ei guana ma faroro'inaa ro'ou ma fagu'aia; nenee fei, hamonei hiteporaa ei wheat ma re augia i laloo fei paleu.’”
Fei Warea Hanunuu fei Lau Mustard
(Mark 4:30-32; Luke 13:18,19)
31Ina warefanaa ro'ou hepalodiai warea hanunu: “Fei haparaia pafea, tawi'ana ale'ei fei lau mustard na tonia hemea ma faroia laloo pe'ihapena. 32Fa'ua ba namina pusu'oroi a'a minaa ei lau, ma'uaa ei i habe, namina bauanaidi'ininaa minaa ei manumanu i pe'ihape ma na gipenaa haihai ma ei manufifidau i haroo pafea, ronamii guta a'a ei rarana.”
Fei Warea Hanunuu fei Fafuafua
(Luke 13:20,21)
33Ina warefanaa ro'ou hepalodiai warea hanunu: “Fei haparaia pafea, tawi'ana ale'ei ei fafuafua na tonia hemea pifine ma fihafuinia a'a watauda#13:33 Greek odumanu sata (ale'ei hesuwi bushel o 22 litres) palaua hawina na fihafuipedugia ma na fua.”
Ina'aida Warehanunui a'a ei Rama'a
(Mark 4:33,34)
34Jesus na warehanunuinaa minaa ei manumanu ei a'a ei gupuu rama'a; lomi na wareaa hepalo abaa warea hanunu. 35Si'ei, nawe fa'uai tamanu nadii wareia mei mamama'a:
“U'a gigiaa fei umuu ma wareaa ei warea hanunu,
a wareaa ei manumanu na ude'opa'ai ei i mamara feni ano nopa'amii wagieni.”
Ina Piguaa Hanuu fei Warea Hanunuu ei Guana
36I dii, inawe di'ininaa fei gupuu rama'a ma wadu'inaa fei humu. Ei otalai nenerana, rona nomai a'ana ma ware, “Warefa'arewaia a'a hai'ou fei hanuu fei warea hanunuu ei guana i pe'ihape.”
37Ina ware, “Mei na larofinaa ei rawani'a lau, hia mei Na'uu Rama'a. 38Fei pe'ihape, ale'eni feni ano ma ei rawani'a lau, ale'ei ei na'uu fei haparaia. Ei guana, ale'ei ei na'uu mei hafelo'a 39ma mei bidibidii unu, mei na faroaa ro'ou, hia, mei hani'u. Fei au hufu'a, fei au pedugaa feni ano ma ei hufu'a, ei alo'aloo mei Fasu.
40“Hanuu fei fufu'aa ro'ou ei guana ma fagu'aia a'a fei hafi, ana ale'ei fei au pedugaa feni ano. 41Mei Na'uu Rama'a i aloaa ei alo'alona ma ale'ei ei guana laloo fei haparaiana, rowe fufusiminaa minaa ei manumanu na fafeloaa ei rama'a mawe ei rona bigi'aa ei hafelo'a. 42Rowe siminaa ro'ou hafi, fei na pa'i ai'aiga ma fi'u'uiaa difo. 43Si'ei, ei wanewanea, ro'awe we'a ale'ei fei halo i laloo fei haparaiaa mei Amaa ro'ou. Mei na pa'i adiana nei guai.
Ei Warea Hanunuu ei Mugoo Po'i na Ude Opa'ai ma fei Pearl
44“Fei haparaia pafea, tawi'ana ale'ei ei gold rona opa'ainia i podu. I'a pa'ia hemea, ina opa'aidinia ma wagii fei ni'eni'eana na aunu ma re aloaa minaa ei manumanuna ma na pono'aa fei podu fei.
45“Ma hepalodiai, fei haparaia pafea, tawi'ana ale'ei hemea alo'aloa fi labaginaa ei rawani'a pearl. 46I'a labagipa'aa hepalo na bauanai pono'ana, ina aunu ma re aloaa minaa ei manumanuna ma na pono'ia.
Fei Warea Hanunuu fei Lepo
47“Hepalodiai, fei haparaia pafea, tawi'ana ale'ei hepalo lepo rona pudinaa agi ma tonaa watauda mau nia. 48I'a pepesu ei udiaa ro'ou nia, rona forafa'aununaa piye. Ma rona guta ma to'augaa ei rawani'a nia laloo ei pa ma ei hafelo'a, rona siminia. 49Ana ale'ei a'a fei au pedugaa feni ano. Ei alo'aloo mei Fasu, rowe nomai ma fi'alaginaa ei hafelo'a a'a ei wanewanea 50ma ei hafelo'a, ro siminaa hafi, fei na pa'i ai'aiga ma fi'u'uiaa difo.”
51Jesus na i'igai, “Hamona apa'aa minaa ei manumanu ei?”
Rona ware ba, “Hi'i.”
52Ina warenaa a'a ro'ou, “Si'ei, nabaa hemea na fa'arewaiaa fei haparaia pafea a'a hemea feroiaa law, mei feroiaa law, hia ale'ei mei amaa hepalo humu, mei na fa'asi'anamai ei manufau mawe ei watanai rawani'a manumanu a'a fei leana.”
Mei Mamama'a Lomi Rona Ma'auia
(Mark 6:1-6; Luke 4:16-30)
53I'a warepedugaa ei warea hanunu Jesus, ina di'ininaa fei gufu fei. 54I'a dinamii a'a fei pa'aa gufuna ma na'aa feroinaa ei rama'a i laloo fei synagogue ro'ou ma ronamina malefa. Rona i'igai, “Tonana hitani meni rama'a meni, fei apa'a ma fei faufau ba i bigi'aa ei foigia? 55Haa, simeni, meni na'uu mei fadufadua? Haa, mei inana Mary ma ei lofuna James, Joseph, Simon ma Judas? 56A'a ba minaa ei agina a'a o'ou yeni? Nabaa ale'ei, tonana hitani minaa ei manumanu ei, meni rama'a meni?” 57Ma rona faraa a'ana.
Ma'uaa Jesus na warenaa a'a ro'ou, “Ana uniaa a'a fei pa'aa gufuna ma fei pa'aa humuna, hemea mamama'a lomi i honua.”
58Ma lomi ina bigi'aa watauda foigia yei, uaa lomi na we'i naranaraa ro'ou.
Obecnie wybrane:
:
Podkreślenie
Udostępnij
Kopiuj
Chcesz, aby twoje zakreślenia były zapisywane na wszystkich twoich urządzeniach? Zarejestruj się lub zaloguj
© 2005, Wycliffe Bible Translators, Inc. All rights reserved.