Łukasza 13
13
Nauczanie o potrzebie opamiętania się
1Wtedy właśnie przybyli jacyś ludzie, by opowiedzieć Jezusowi o cierpieniu Galilejczyków, których Piłat kazał zgładzić#Dosł. „zmieszał ich krew z krwią ich ofiar”. Znaczna część ofiar składanych w świątyni miała krwawy charakter. Oprócz nich były też składane inne ofiary (np. pokarmowe, finansowe). Żydzi przybywający z ofiarami krwawymi zasilali świątynię jerozolimską również finansowo. Datki te były gromadzone w skarbcu świątynnym., gdy składali ofiary w świątyni#Najprawdopodobniej chodzi o wydarzenie historyczne opisane przez Józefa Flawiusza w jego Wojnie żydowskiej oraz w Dawnych dziejach Izraela. W dziełach tych wspomniał on o rozruchach, jakie miały miejsce w związku z tym, iż Piłat naruszył skarb świątynny, zwany korban (korbonas), na cele budowy akweduktu. Gdy z tego powodu wybuchły w Jerozolimie zamieszki, Piłat nakazał swym żołnierzom, by w pospolitych szatach żydowskich wmieszali się w tłum protestujących i na dany przez niego znak obili tych ludzi kijami. „Wtedy niemało Żydów zginęło, padając już to pod razami kijów, już to tratując sami siebie podczas ucieczki” (Wojna żydowska – księga II, rozdz. 9,4, tłum. Jan Radożycki, Oficyna Wydawnicza „Rytm”, Warszawa 1992). W Dawnych dziejach Izraela (księga XVIII, rozdz. 3,2‐3), opisując to samo wydarzenie, Józef Flawiusz zwrócił uwagę, że miało to miejsce w okresie działalności Jezusa – „człowieka mądrego, jeżeli w ogóle można go nazwać człowiekiem. Czynił bowiem rzeczy niezwykłe i był nauczycielem ludzi, którzy z radością przyjmowali prawdę. Poszło za nim wielu Żydów, jako też pogan. On to był Chrystusem [hebr. Mesjaszem – przyp. red. NPD]. A gdy wskutek doniesienia najznamienitszych u nas mężów Piłat zasądził go na śmierć krzyżową, jego dawni wyznawcy nie przestali go miłować. Albowiem trzeciego dnia ukazał im się znów jako żywy, jak to o nim przepowiadali boscy prorocy” (tłum. Z. Kubiak, J. Radożycki, Oficyna Wydawnicza „Rytm”, Warszawa 2001).. 2#J 9,2‐3Słysząc to, Jezus powiedział:
— Czy myślicie, że istotą tragedii tych Galilejczyków była ich tragiczna śmierć? A może myślicie, że byli oni większymi grzesznikami niż inni # W myśleniu żydowskim bardzo silnie zakorzenione było przekonanie, że powodzenie życiowe, bogactwo i zdrowie są wyrazem Bożego błogosławieństwa, a cierpienia, śmierć, niepowodzenia, bieda i choroby są wynikiem grzechu (por. także J 9,2‐3). Takie poglądy stanowiły tło dla tej rozmowy, i to w połączeniu z poczuciem żydowskiej martyrologii narodowo‐religijnej. Jednak Jezus nie dał się wciągnąć w tego typu dywagacje, lecz od razu przeszedł do wyjaśnienia najważniejszej duchowej prawdy, iż każdy człowiek, który się nie opamięta, będzie cierpiał na wieki. Wiecznego (nieskończonego) cierpienia, tzw. wiecznej Śmierci, nie można porównać z jakimikolwiek, nawet najtrudniejszymi doczesnymi (przejściowymi) cierpieniami. Ludzie doświadczają ich w doczesności, ponieważ świat doświadcza skutków panującego w nim grzechu. ? 3#Ps 7,12Wcale nie! Każdy przecież musi kiedyś umrzeć, także wy, jednak ważniejsze jest to, byście nie zginęli na wieki, a stanie się to niechybnie, jeśli nie opamiętacie#Gr. metanoia – słowo opisujące całkowitą zmianę myślenia, porównywalną ze zmianą kierunku o 180 stopni. Jezus w tym tekście używa dwa razy słowa metanoia, a następnie opowiada przypowieść o wydawaniu owocu. Wyraźnie więc widać, że w swym nauczaniu wiąże On opamiętanie się z wydawaniem owocu takiej przemiany (por. Mt 3,8 i Łk 3,8). W rzeczy samej nie istnieje coś takiego jak bezowocne opamiętanie się. Brak owocu wskazuje jednoznacznie na brak opamiętania się.się. 4#J 9,7.11Przypomnijcie sobie, jak pod gruzami wieży, która zawaliła się w pobliżu sadzawki Siloam#Wieża ta prawdopodobnie stała na wzniesieniu Ofel, w pobliżu sadzawki Siloam (Siloe) w Jerozolimie. O sadzawce tej czytamy również w Iz 8,6 i Ne 3,15. Archeolodzy często utożsamiają ową sadzawkę ze zbiornikiem wody Birkat al‐Hamra, który wybudowano w Jerozolimie na polecenie króla Ezechiasza szykującego się do powstania przeciwko Asyrii (por. 2 Krl 20,20; 2 Krn 32,30). Po wspomnianej katastrofie wieżę odbudowano. Jej obecne ruiny można oglądać w Jerozolimie., zginęło osiemnastu ludzi. Czy sądzicie, iż była to ich największa tragedia? A może i o nich sądzicie, że byli większymi grzesznikami niż pozostali mieszkańcy Jerozolimy? 5#J 8,24Wcale nie! Każdy przecież musi kiedyś umrzeć, jednak najważniejsze jest to, byście nie zginęli na wieki, co stanie się niechybnie, jeśli nie opamiętacie się.
Nauczanie o kresie Bożej cierpliwości
6 # Mt 3,10; Łk 3,9 Aby podkreślić swe ostatnie słowa, opowiedział im przypowieść:
— Pewien człowiek miał w swym ogrodzie figowiec # W literaturze żydowskiej figowiec, podobnie jak i drzewko oliwne, jest symbolem Izraela. . Gdy przyszedł, by zebrać z niego owoce, nic nie znalazł. 7#Mt 3,10Powiedział wówczas ogrodnikowi: „Od trzech lat przychodzę tu co jakiś czas, by zebrać plon z tego figowca, lecz on nic nie rodzi. Wykarczuj go zatem, by nie zajmował bezużytecznie mojej ziemi!”. 8#2 P 3,9.15Wtedy ogrodnik poprosił: „Panie, daj mu jeszcze szansę przez najbliższy rok. Ja go okopię i dorzucę nawozu. 9Może jednak wyda owoc. Jeśli nie, to wówczas go wytnę”.
Nauczanie o zasadach działania Bożego Królestwa
(Mt 13,31‐33; Mk 4,30‐32)
10 # Mt 4,23 W pewien szabat Jezus nauczał w jakiejś synagodze. 11#Mt 8,29Przyszła tam również kobieta, która od osiemnastu lat była przygięta niemocą. Z tego powodu chodziła zgarbiona, nie mogąc się wyprostować. 12Jezus, widząc to, przywołał ją do siebie i rzekł:
— Kobieto, uwalniam cię z twej niemocy!
13 # Mk 5,23; Mk 7,32; Łk 2,20; Łk 4,40 I położył na niej dłoń, ona zaś natychmiast się wyprostowała i wielbiła Boga. 14#Wj 20,9‐10; Mt 12,10; Łk 6,7; J 5,16; J 7,23Jednak przełożony synagogi oburzył się, że Jezus dokonał tego uzdrowienia w szabat. Powiedział więc do ludu:
— Jest sześć dni, w których powinno się pracować. Przychodźcie zatem po uzdrowienie tylko w te dni, a nie w dniu szabatu!
15 # Mt 12,11; Łk 14,5 Wtedy PAN tak zwrócił się do niego:
— O, jak wielkimi hipokrytami jesteście wy – ludzie religijni! Czyż nie jest tak, że w szabat każdy z was odwiązuje swego wołu lub osła od żłobu i prowadzi go do wodopoju? 16#Dz 3,25A czy ta kobieta, córka Abrahama, którą szatan trzymał związaną przez osiemnaście lat, nie powinna zostać uwolniona ze swych pęt w dniu szabatu?
17 # Łk 1,14; Łk 4,15 Kiedy to powiedział, wstyd ogarnął oponentów Jezusa, a tłum radował się wszystkimi dziełami, które dokonywały się za Jego sprawą.
18Tymczasem Jezus kontynuował:
— Czy wiecie, do czego jest podobne Królestwo Boże? 19Jest ono niczym ziarnko gorczycy, które ktoś, gdy je dostał, zasiał w swoim ogrodzie. Ono zaś wykiełkowało i, nie wiedzieć kiedy, wyrosło na wielkie drzewo#Gorczyca na Bliskim Wschodzie osiąga wysokość do 4,5 m., w którego gałęziach ptaki budują swoje gniazda#Por. Ps 104,12; Ez 17,23; Ez 31,6; Dn 4,9; Dn 4,18..
20Powiedział również:
— Czy wiecie, do czego jeszcze można porównać Królestwo Boże? 21Jest ono niczym zakwas, który gospodyni wkłada do misy wypełnionej siedmioma kilogramami mąki#Dosł. „do trzech miar”, czyli do ok. 21 kg mąki. W gospodarstwie żydowskim do odmierzania produktów sypkich nie używało się wagi, tylko naczyń o określonych pojemnościach. Do mierzenia płynów używano innych miar niż do produktów sypkich. Mąkę odmierzano naczyniem nazywanym saton o pojemności 13 l, które mieściło w sobie ok. 7 kg mąki pszennej pełnoziarnistej.. Po dodaniu go chowa misę do czasu, aż całość się zakwasi.
22 # Łk 2,38; Łk 9,51 Nauczając w ten sposób, Jezus szedł przez kolejne miasta i wsie, kierując się ku Jerozolimie.
Nauczanie ludu o zbawieniu
(Mt 7,13‐14.21‐23; J 10,7‐9)
23Pewnego razu ktoś zagadnął Jezusa:
— PANIE, z tego, co mówisz, wygląda, że niewielu będzie zbawionych.
On zaś tak mu odpowiedział:
— 24#Mt 7,13‐14; Mk 10,25; Flp 3,12; 1 Tm 6,12Ze wszystkich sił#Gr. agonizamai – słowo to opisuje zaciekłą walkę wyczerpującą człowieka – niemal do jego agonii.walczcie#Por. Mt 11,12.o to, by dostać się do Bożego Królestwa#To zdanie wyraźnie zaprzecza nauczaniu pewnej grupy współczesnych „ewangelistów” będących piewcami teologii sukcesu i przedwiecznego wybrania wierzących, którzy nie muszą wkładać żadnego starania w wytrwanie w procesie zbawienia.! Ostrzegam was, że wielu będzie chciało tam wejść, lecz wejdą nieliczni, gdyż brama jest ciasna!#Por. Mt 7,13‐20.
25 # Mt 25,10‐12 A kiedy Władca Królestwa # Gr. oikodespotes – w powszechnym ujęciu „pan domu” lub „głowa rodziny”. Słowo to jest złożone z oiko („dom”, „gospodarstwo”, także w sensie królestwa) oraz despotes („zarządca”, „pan”, „władca”). Tu jednak mamy do czynienia z przenośnią znaczącą „Władca Królestwa”, co potwierdza werset 29. Określenie odnosi się do samego Chrystusa. powstanie i zatrzaśnie bramę, wielu z was, znajdujących się na zewnątrz, będzie z rozpaczą walić w nią pięściami i wołać: „PANIE! Otwórz nam!”.
Lecz On tak wam odpowie: „Nie znam was! Skąd się tu wzięliście?!”.
26 # Mt 7,22‐23 Wtedy będziecie krzyczeć: „Jak możesz nas nie znać? Przecież zajmowaliśmy miejsca przy Twoim stole, biorąc udział w Twoich wieczerzach i pijąc Twoje wino! Zawsze pojawialiśmy się w miejscach, gdzie prowadziłeś nauczanie!”.
27 # Ps 6,8‐9; Mt 25,12 Lecz On ponownie odpowie wam: „Jednak ja nie znam # W hebrajskiej kulturze słowo „znać” nie oznaczało jedynie dysponowania wiedzą intelektualną, ale także bliską (czasami nawet intymną) relację osobistą. Drugie zdanie jest dynamicznym wyjaśnieniem tego słowa. was! Nigdy nie byliście ze mną w bliskiej relacji! Złoczyńcy # Por. Ps 6,9. , idźcie precz ode mnie tam, 28#Mt 8,12gdzie panuje rozpacz – szloch i zgrzytanie zębami#Por. Mt 7,21‐23.!”. I oddzieleni – pozostając na zewnątrz – zobaczycie, jak Abraham, Izaak, Jakub oraz wszyscy prorocy wespół z 29#Ps 107,2‐3; Ml 1,11; Mt 8,11‐12; Łk 14,15; Ap 21,13przybyszami ze wschodu i z zachodu, z północy i z południa zasiądą razem do uczty w Królestwie Boga”.
30 # Mt 19,30; Mt 20,16; Mk 10,31 W taki oto sposób wielu z tych, którzy teraz powszechnie uważani są za osoby wybitne, otrzyma miejsca ostatnie, zaś ci, których świat teraz nie ceni, a nawet którymi pogardza, w przyszłym świecie otrzymają pierwsze miejsca # Dosł. „ostatni będą pierwsi, a pierwsi ostatni”. W pierwszej warstwie znaczeniowej wypowiedź Jezusa odnosi się do Żydów, gdyż to oni – jako pierwocina Bożego Ludu (por. Jr 2,3) – byli pierwsi w drodze do Królestwa Bożego, co niestety stało się dla nich powodem zgubnej postawy pychy. Jest jednak i druga warstwa przekazu, którą można odnieść do chrześcijan pochodzenia nieżydowskiego, którzy, jak tamci, zadufani w swej religijności, zaczynają się wynosić ponad innych. Jednak nikt z nich (zarówno z etnicznych Żydów, jak i z nieżydowskich działaczy religijnych), kto w obecnym życiu nie złożył w pokorze swojej ufności i nadziei w Chrystusie (symbol wąskiej bramy), nie otrzyma wstępu do Królestwa Bożego. Dla każdego człowieka fundamentalną sprawą jest, aby tu, w doczesności, zanim stanie przed ową wąską bramą wieczności, osobiście poznał Jezusa i poddał Mu swą wolę, uznając Go za swego PANA i Zbawiciela. Tylko to bowiem może uchronić człowieka przed usłyszeniem słów: „Nie znam ciebie!”. Słowo „znać” w języku biblijnym oznacza „mieć osobistą i bliską relację”. Tak więc przepustką w owej wąskiej bramie będzie jedynie osobista, bliska więź z Chrystusem, powodująca, iż On przyzna się do danego człowieka. Nie chodzi zatem o to, na ilu wieczerzach z Jezusem ktoś był czy ile kielichów wina wzniósł z Jezusem (por. Rz 14,17), nie chodzi też o to, jak często ktoś brał udział w wielkich ewangelizacjach, pielgrzymkach czy innych publicznych wydarzeniach. Choć wszystko to samo w sobie może być dobre, to jednak bez osobistej relacji z Chrystusem, bez osobistego poddania się Jego Słowu, nikt nie ma najmniejszej szansy na spędzenie wieczności z Jezusem. „Pierwszymi” są w tej przypowieści ci, którzy w swej pysze uważają się za ważniejszych i bardziej uprzywilejowanych w kolejce do Królestwa. W wieczności może się okazać, że z powodu postawy serca znajdą się poza Królestwem. „Ostatnimi” (mało ważnymi) są ci, którzy w pokorze przyjmowali łaskę i Boże miłosierdzie, wcale nie czując się godnymi Królestwa (por. Mt 5,3‐12). .
31W tym momencie podeszli do Jezusa jacyś faryzeusze#Jeśli nie byli to rzeczywiście przychylni Jezusowi faryzeusze, to być może był to ich kolejny plan, by skłonić Go do poniechania służby i ucieczki. i ostrzegli Go:
— Uciekaj, gdyż Herod#Chodzi o Heroda Antypasa (por. Łk 3,1; Łk 3,19; Łk 8,3; Łk 9,7; Łk 9,9). planuje Cię zgładzić.
32Lecz Jezus tak im odrzekł:
— Idźcie powiedzieć temu lisowi, że teraz wyrzucam demony i uzdrawiam, lecz trzeciego dnia doprowadzę me dzieło # Jezus odpowiada wieloznaczeniowo. Określenie przenośne „dzisiaj, jutro i pojutrze” oznacza bowiem czas Jego ziemskiej służby, a określenie „trzeciego dnia dokończę mego dzieła” jest jasną zapowiedzią Jego zmartwychwstania. Z drugiej zaś strony mówił też o swych planach na najbliższe dni, gdyż od pewnego czasu był w drodze do Jerozolimy. do końca # Gr. teleioo – Jezus lubił przekazywać swoje przesłania w wielowarstwowej wymowie. Z jednej strony można odczytać czasownik teleioo jako „dokończenie” (czegoś), z drugiej zaś jako „doprowadzenie (czegoś) do doskonałości”. W Mt 5,48 sam Bóg jest określany jako teleios. . 33#Mt 16,14.21Przez najbliższe dni muszę jednak podążać do Jerozolimy, gdyż niewyobrażalne jest, by prawdziwy prorok zginął poza tym miastem.
34 # Łk 19,41‐44 O, Jerozolimo, Jerozolimo! Dlaczego ciągle zabijasz proroków i kamienujesz tych, których do ciebie posyłałem? Ileż to razy starałem się zgromadzić # Trudno znaleźć bardziej otwartą wypowiedź Jezusa komunikującą Jego Boskość. Tu wypowiada się jako JHWH. twoje dzieci – niczym ptak, który swe pisklęta chroni pod skrzydłami – lecz one nie chciały z tego skorzystać! 35#Jr 22,5; Mt 23,38‐39; Łk 19,38Nadchodzi jednak chwila, kiedy zostaniesz porzucona#Bóg dokonał tego w roku 70 n.e. przy pomocy legionów rzymskich, które zniszczyły zarówno Jerozolimę, jak i samą świątynię. Jezus wyraźnie zapowiedział tu koniec epoki kultu świątynnego. Po Jego ofierze na krzyżu kult ten stał się bezcelowy. Żadne ofiary więcej nie muszą już być składane. Więcej na ten temat w Hbr 8-10.. Mówię to, aby cię ostrzec. Jeśli bowiem nie przyjmiesz tych, którzy w moim imieniu#Dosł. „w imieniu PANA”. W J 13,13 Jezus potwierdził, że jest PANEM (hebr. JHWH). Por. przypis do wersetu 34.będą głosić Dobrą Wiadomość o Królestwie Bożym, nigdy już nie ujrzysz mnie twarzą w twarz.
Obecnie wybrane:
Łukasza 13: NT NPD
Podkreślenie
Udostępnij
Kopiuj
Chcesz, aby twoje zakreślenia były zapisywane na wszystkich twoich urządzeniach? Zarejestruj się lub zaloguj
Copyright ©️ 2021, 2022, 2023 by Wydawnictwo NPD.