Łukasza 9
9
Szkolenie Dwunastu
(Mt 10,5‐15; Mt 14,13‐21; Mk 6,7‐13; Mk 6,30‐44; J 6,1‐13)
1 # Mt 8,3.29 Pewnego dnia Jezus przywołał do siebie Dwunastu i obdarzył ich mocą wyrzucania demonów oraz leczenia#Gr. therapeuo – leczyć. chorób#Gr. nosos – „choroba”, „słabość”, „udręka”, „ból”, „niedomaganie”, „niesprawność”. W Septuagincie to słowo zostało również użyte do nazwania plag egipskich.. 2Następnie wysłał ich, by głosili Królestwo Boże i ratowali#Gr. iaomai – „ratować”, „uzdrawiać”, „doprowadzać kogoś do zbawienia”. Samo leczenie ludzi z chorób i słabości nigdy nie było celem Jezusa samym w sobie. On używał swej mocy do potwierdzenia prawdziwości nauczania o Bożym Królestwie. słabych#Gr. asthenes – dosł. „ten, który nie ma siły”, „słaby”, „niedołężny”, „wątły”.. 3#Łk 10,4; Łk 22,35Na odchodne dał im taką wskazówkę:
— Niczego ze sobą nie bierzcie na drogę: ani laski, ani torby, ani jedzenia, ani pieniędzy! Nie bierzcie nawet zapasowego ubrania. 4#Łk 10,5‐7; Dz 9,43; Dz 16,15; Dz 17,7; Dz 18,3Kiedy zatrzymacie się w jakimś domu, pozostańcie w nim aż do opuszczenia danej okolicy. 5#Łk 10,10‐11; Dz 13,51A jeśli w jakiejś miejscowości nikt was nie przyjmie, to ludziom tam mieszkającym powiedzcie: „Nie chcemy mieć z wami nic wspólnego”#Dosł. „strząśnijcie proch tego miasta ze swoich sandałów”..
6Wyruszyli więc i chodzili od wsi do wsi, wszędzie głosząc Dobrą Wiadomość o Bożym Królestwie i lecząc#Gr. therapeuo. ludzi.
7 # Łk 9,19 Informacje o tym, co się dzieje, dotarły do tetrarchy Heroda#Chodzi o Heroda Antypasa, syna Heroda Wielkiego. Antypas był rządcą Galilei od 4 r. p.n.e. do 39 r. n.e. Jego rezydencja znajdowała się w Tyberiadzie nad Jeziorem Galilejskim (Tyberiadzkim). i nie dawały mu spokoju, gdyż wielu twierdziło, że to Jan zwany Chrzcicielem powstał z martwych. 8#Mt 11,14Byli też tacy, którzy dowodzili, że pojawił się Eliasz. Jeszcze inni mówili, że zmartwychwstał któryś z dawnych proroków. 9#Mt 14,13‐21; Mk 6,30‐44; Łk 23,8‐12; J 6,1‐13Słysząc to wszystko, Herod mówił do siebie: „To nie może być Jan, gdyż jemu kazałem ściąć głowę#Por. Mt 14,3‐11; Mk 6,17‐28.. Kim więc jest ten, o którym docierają do mnie takie słuchy?”. I bardzo pragnął zobaczyć Jezusa.
10 # Mk 6,45 Tymczasem Apostołowie#Dosł. „Wysłannicy” – mowa o Dwunastu. wrócili do Jezusa i zdali Mu relację z tego, czego dokonali. Wtedy zabrał ich ze sobą na pustkowie w okolicach miasta zwanego Betsaidą#Betsaida – miasto leżące w bliskim sąsiedztwie północnego brzegu Jeziora Galilejskiego, niedaleko ujścia Jordanu. Miejscowość rodzinna Filipa, Piotra i Andrzeja (por. J 1,44) oraz, wg tradycji, Zebedeusza i jego synów.. 11Jednak tłumy dość szybko dowiedziały się, gdzie poszedł, i ruszyły za Nim. On zaś życzliwie przyjął ich wszystkich i dalej nauczał o Bożym Królestwie. Uzdrawiał#Od gr. iaomai. także wszystkich, którzy potrzebowali uleczenia#Gr. therapeuo..
12Gdy dzień zaczął się skłaniać ku zachodowi, jacyś uczniowie z grona Dwunastu podeszli do Jezusa i powiedzieli:
— Może byś kazał temu tłumowi rozejść się już, aby ludzie jeszcze przed zmrokiem zdążyli dojść do jakichś gospodarstw, by znaleźć tam jedzenie i spoczynek. Jesteśmy przecież na zupełnym pustkowiu.
13Lecz Jezus tak odrzekł:
— Raczej wy ich nakarmcie # Jezus posłużył się tą sytuacją do szkolenia uczniów. Okazję do nakarmienia głodnych, którzy słuchali Jego nauczania, wykorzystuje jako zapowiedź misji, którą później zleci swoim uczniom, by Jego Słowem karmili wszystkich ludzi (por. Mt 28,18‐20). Karmienie się Słowem Bożym ma kluczowe znaczenie dla zbawienia. Bez poddania się temu Słowu nikt nie zostanie zbawiony, choćby nawet był najbardziej religijny. !
Wtedy oni z niedowierzaniem odparli:
— Co? Przecież mamy nie więcej niż pięć chlebów i dwie ryby! Czy naprawdę chcesz, abyśmy teraz poszli zakupić żywność dla całego tego tłumu?
14A było tam około pięciu tysięcy mężczyzn#Liczba podana zwyczajem żydowskim, bez uwzględniania obecnych tam kobiet i dzieci. Razem mogło tam być 10‐15 tysięcy ludzi..
Wtedy Jezus rzekł do uczniów:
— Usadźcie ich grupami, mniej więcej po pięćdziesięciu!
15Gdy to uczynili, 16Jezus wziął owe pięć chlebów oraz dwie ryby i, wznosząc wzrok ku Niebiosom, pobłogosławił je, porozrywał na kawałki i podał swym uczniom, by rozdali tłumowi. 17#2 Krl 4,44I wszyscy najedli się do syta! A zbywających kawałków chleba zebrano jeszcze dwanaście koszy.
Wyjaśnienie uczniom warunków uczniostwa
(Mt 16,13‐28; Mk 8,27‐9,1)
18 # Łk 3,21 Jakiś czas później po modlitwie w odludnym miejscu Jezus zagadnął towarzyszących Mu uczniów:
— Co ludzie mówią o mnie? Za kogo mnie uważają?
19 # Łk 9,7‐8 Oni zaś odpowiedzieli:
— Jedni uważają Cię za Jana zwanego Chrzcicielem, inni – za Eliasza, a jeszcze inni – za jednego z dawnych proroków, który właśnie powstał z martwych.
20 # Łk 2,26; Łk 23,35; J 6,68‐69 Wtedy On zapytał:
— A wy... co wy myślicie? Kim jestem według was?
Piotr, wyrywając się przed innych, powiedział:
— Jesteś Bożym Mesjaszem!
21 # Mk 1,34 Wówczas Jezus ostudził jego zapał, a wszystkim przykazał, by nikomu o tym nie wspominali#Naturalną skłonnością Dwunastu było dzielenie się z ludźmi swoimi przekonaniami dotyczącymi Jezusa. Chociaż oni rozumieli, kim jest Jezus, to jednak On zabronił im (tymczasowo) rozgłaszać tę informację, gdyż miał swój plan. Chciał swoją postawą i nauczaniem pokazać Żydom, iż narodowo‐polityczne nadzieje, które oni wiązali z przyjściem Mesjasza, są nieprawidłowe. Żydzi oczekiwali odrodzenia Królestwa Izraela w dosłowny sposób – w jego sile i potędze z czasów Dawida. W oczekiwaniach tych zawierało się wiele nacjonalizmu i przekonania o wyjątkowości i wyższości ich narodu (więcej w Komentarzu NPD → Lud Boży). Żydzi nie rozumieli, że są jedynie pierwociną Ludu Bożego (por. Jr 2,3), a Królestwo Boże, które przyniesie Mesjasz, nie będzie miało charakteru doczesnego, lecz duchowy. Wolność, o której wspominali prorocy w związku z Mesjaszem, miała bowiem być wolnością od grzechu, a nie od zniewoleń politycznych, socjalnych czy ekonomicznych. Jezus nie chciał zatem, by Jego misja została przedwcześnie źle przedstawiona..
Pierwsza zapowiedź odkupieńczej ofiary Jezusa i Jego zmartwychwstania
(Mt 16,20‐28; Mk 8,30‐9,1)
22 # Mt 16,21; Mt 20,18‐19; Mk 8,31; Łk 9,44; Łk 18,32.33 Od tego czasu na osobności zaczął im wyjaśniać, iż jest konieczne, aby On – Syn człowieczy – najpierw doświadczył wielu cierpień i odrzucenia ze strony przywódców ludu, arcykapłanów oraz uczonych w Piśmie, a potem przyjął śmierć i zmartwychwstał trzeciego dnia.
Dalsze nauczanie o uczniostwie
23 # Mt 10,38; Łk 14,27; J 12,26 Do wszystkich zaś mówił:
— Jeśli ktoś chce iść za mną, niech wyprze się samego siebie, a następnie, codziennie podejmując cały wstyd i ciężar # Por. komentarz do Mt 16,24 i Mk 8,34. pełnienia woli Bożej, pójdzie moimi śladami. 24#Mt 10,39; Łk 17,33; J 12,25Każdy, kto chce się przed tym uchronić, zatraci swą duszę#Gr. psyche., jednak ten, kto z mojego powodu zrezygnuje z zabezpieczania sobie komfortu tego życia#Marek w swej relacji (por. Mk 8,35) nadmienia, że Jezus wspomniał tu również o zaufaniu Dobrej Wiadomości o Bożym Królestwie, którą wszystkim głosił., uratuje swą duszę. 25Jaką bowiem korzyść przyniesie człowiekowi posiadanie wszystkiego, co oferuje świat, jeśli zatraci swą duszę? 26#Mt 10,33; Łk 12,9; 2 Tm 2,12Dlatego tak ważne jest, abyście zrozumieli, że jeśli ktoś będzie się wstydził mnie i mojego Słowa, to również ja, Syn człowieczy – kiedy powtórnie tu przybędę w chwale Ojca razem ze świętymi aniołami – uznam, że wstydem byłoby dla mnie przyznać się do takiej osoby. 27I to wam jeszcze powiem, że niektórzy z was tutaj zgromadzonych nie doświadczą wiecznej Śmierci, lecz ujrzą Boże Królestwo.
Szkolenie uczniów do pełnienia służby w pokorze
(Mt 17,1‐18; Mt 17,22‐23; Mt 18,1‐5; Mk 9,2‐40)
28 # Łk 8,51 Jakieś osiem dni później Jezus postanowił udać się na górę, aby tam się modlić. Zabrał ze sobą Piotra, Jana oraz Jakuba. 29#Łk 3,21; Łk 24,16Kiedy był pogrążony w modlitwie, wygląd Jego twarzy bardzo się zmienił, a szata zalśniła nadzwyczajną bielą. 30#Łk 24,4; Dz 1,10Rozmawiali z Nim jacyś dwaj mężowie. Okazało się, iż byli to Mojżesz i Eliasz, 31#Łk 2,38; Łk 9,22; Łk 13,33; J 13,1; 2 P 1,15‐16którzy ujawnili się w blasku Jego chwały. Mówili o Jego odejściu, co miało dokonać się w Jerozolimie. 32#Łk 22,45; J 1,14; 2 P 1,16‐18W tym czasie Piotr i dwaj pozostali uczniowie spali, zmorzeni trudami dnia. Gdy się ocknęli, ujrzeli Jego chwałę oraz wspomnianych mężów stojących przy Nim. 33Gdy ci zaczęli się oddalać, Piotr – nie wiedząc, co rzec#Piotr, krewki jak zwykle, był szybszy w mówieniu niż w myśleniu. Słowo Boże pokazuje go jako choleryka, w wielu sytuacjach niezwykle popędliwego w mowie, nawet gdy nie bardzo zdawał sobie sprawę z tego, co mówi. – powiedział do Jezusa:
— Mistrzu, dobrze, że tu jesteśmy! Zaraz postawimy trzy namioty#Dla Żydów słowo „namiot” miało bardzo wyraźną konotację powiązaną z „namiotem spotkania”. Znaczyło ono „przybytek” – miejsce sprawowania kultu. W historii Izraela „namiot spotkania” był w czasie ich wędrówki po pustyni (tzn. na odludziu) świątynią. Tak więc prawdopodobnie Piotra ogarnął w tym momencie wielki zapał religijny.: jeden dla Ciebie, jeden dla Mojżesza i jeden dla Eliasza.
34 # Łk 1,12.35 Gdy jeszcze mówił, pojawił się znienacka świetlisty obłok, który zasłonił tamtych. Na ten widok wielka bojaźń ogarnęła uczniów. 35#Pwt 18,15; Iz 42,1; Mt 3,17; J 1,34; 2 P 1,17‐18Z obłoku zaś rozległ się Głos:
— Ten jest moim wybranym Synem. Jemu bądźcie posłuszni#Gr. akouo – ten rdzeń słowotwórczy wskazuje na słuchanie w celu rozumienia i stosowania się (inaczej: dawanie posłuchu) – por. Mt 17,5.
!
36 # Łk 9,21 Kiedy Głos przebrzmiał, Jezus stał samotnie przed nimi. Uczniowie na pewien czas zachowali w tajemnicy wszystko, co widzieli. Nikomu nic o tym nie wspominali.
37Następnego dnia – zaraz, gdy tylko zeszli z góry – zgromadziła się wokół Jezusa wielka ciżba ludzi. 38#Łk 7,12W pewnej chwili jakiś człowiek zaczął głośno wołać:
— Nauczycielu, błagam, wejrzyj na mego jedynego syna! 39Jakiś duch#Gr. pneuma. Ciekawe jest, że ojciec mówi tu o jakimś duchu. Dopiero w wersecie 42 duch ten jest nazwany „duchem nieczystym” i „demonem”. zawładnął jego ciałem i często, zupełnie znienacka, obezwładnia go! Mój syn wtedy krzyczy i tarza się z pianą na ustach! Dopiero gdy ten duch wymęczy go zupełnie, opuszcza go na jakiś czas. Później jednak wraca i znów tłucze nim dalej! 40Prosiłem Twoich uczniów, by go wyrzucili, lecz nie byli w stanie tego uczynić#Jezus udzielił uczniom wszelkiej mocy i władzy potrzebnej do dominacji nad wszystkimi demonami (por. Łk 9,1), jednak z jakiegoś powodu nie potrafili wygonić tego demona. Dopiero wersety 45‐46 wyjaśniają kontekst całej sytuacji. Uczniów na jakimś etapie służby pochłonęły dyskusje, który z nich będzie ważniejszy w Bożym Królestwie. Pycha i dążenie do obejmowania eksponowanych stanowisk jest tym, co skutecznie ogranicza służbę uczniów Jezusa, a nawet niszczy ją całkowicie. W wersecie 49 widzimy, że doszła do tego również zazdrość, iż ktoś spoza ich grona był w stanie wyrzucać demony, podczas gdy oni nie mogli tego uczynić. Wtedy właśnie próbowali użyć swego „autorytetu stanowiska”, by zabronić innym działania na chwałę Jezusa..
41 # Dz 2,40 Jezus zaś, widząc cisnących się zewsząd ludzi, rzekł:
— O, jakże przewrotnym pokoleniem jesteście. Jak długo jeszcze będę musiał tu przebywać i znosić # Dosł. „nosić” (na plecach) – gr. anechomai. waszą niewiarę?
Zaś do błagającego człowieka powiedział:
— Przyprowadź tu swego syna!
42 # Łk 7,15 Gdy chłopiec podchodził, demon szarpnął nim znienacka i rzucił o ziemię. Jezus skarcił więc ducha nieczystego i uzdrowił chłopca. Następnie zwrócił go ojcu. 43#Łk 4,15; 2 P 1,16Wszyscy zgromadzeni byli wstrząśnięci, widząc niezwykłą potęgę Boga.
Druga zapowiedź odkupieńczej ofiary Jezusa i Jego zmartwychwstania
A gdy jeszcze rozprawiali o tym, czego dokonał Jezus, On rzekł do swych uczniów:
— 44#Łk 9,22; Łk 18,32Słuchajcie uważnie i zapamiętajcie! Pomimo tego, co czynię dla tego ludu#Jezus nawiązuje do wersetu 41 i odnosi się do przewrotnego społeczeństwa, któremu brakuje ufności do Boga. Faktem jest, że dziesiątki tysięcy ludzi, których Jezus nauczał, uzdrawiał lub uwalniał z mocy ciemności, nic nie zrobiły, gdy On został wydany przez Judasza, a następnie niesłusznie osądzony i ukrzyżowany., Ja – Syn człowieczy – zostanę przez nich wydany w ręce ludzi, którzy mnie ukrzyżują!
45 # Mk 4,13; Mk 9,32; Łk 18,34 Uczniowie jednak nie rozumieli znaczenia tego, co powiedział, gdyż duchowy sens Jego wypowiedzi był przed nimi zakryty. Jednocześnie, obawiając się reakcji pozostałych, nie poprosili Go o wyjaśnienie.
Dalsze szkolenie uczniów do pełnienia służby w pokorze
46 # Łk 22,24 Ich umysły były bowiem pochłonięte sporem, który z nich będzie ważniejszy w Królestwie Bożym#Jak widać, skłonności związane z ludzką starą naturą (gr. sarks) nie były obce Dwunastu. Małostkowość człowieka może sprawić, iż – w obawie przed komentarzami innych, wyśmianiem lub przyznaniem się do braku zrozumienia Bożego Słowa – nie będzie on w stanie zwrócić się do Chrystusa z prośbą o wyjaśnienie.. 47#Mt 9,4Jezus, doskonale rozpoznając, co nurtuje ich serca, przywołał jakieś dziecko, postawił je przy sobie 48#Mt 10,40; Łk 10,15‐16; Łk 14,11; Łk 22,26; J 13,20i rzekł:
— Kto z was z mojego powodu przyjąłby postawę uległości wobec brata lub siostry w wierze, choćby nawet były to osoby – jak to dziecko – mało ważne i niepiastujące znaczących pozycji, niech wie, że czyni to wobec mnie. Kto zaś jest mi uległy, jest poddany Temu, który mnie posłał. Zrozumcie w końcu, iż w Królestwie Bożym prawdziwe znaczenie i prawdziwą wielkość ma ten, kto się uniża, by służyć innym.
49 # Dz 3,16 Wtedy odezwał się Jan:
— No dobrze, Mistrzu, ale jak to pogodzić z faktem, że przecież to nas wyróżniłeś i nam udzieliłeś szczególnej władzy#Jan wyraźnie odnosi się do wydarzenia opisanego w pierwszym wersecie tego rozdziału (Łk 9,1‐5), gdy Jezus udzielił Dwunastu mocy sprawowania władzy nad wszystkimi demonami oraz leczenia chorób.? Korzystając więc z tego przywileju, gdy spotkaliśmy człowieka, który, powołując się na Ciebie#Jan odnosi się do wypowiedzi Jezusa z poprzedniego wersetu, w którym Nauczyciel użył określenia „z uwagi na mnie” (w oryginale dosłownie „w moje imię”, co było typowym hebraizmem ubranym tu w grecką formę)., wyrzucał demony, zabroniliśmy mu tego, ponieważ nie należał do naszej grupy.
50 # Mt 12,30; Łk 11,23; Flp 1,18 Jezus tak mu odrzekł:
— Nie powinniście byli tak się zachować! Nie zabraniajcie ludziom czynić takich rzeczy! Kto bowiem nie jest przeciwko wam, ten jest z wami.
Początek drogi do Jerozolimy
51 # Mk 10,32; Mk 16,19; Łk 13,22; Łk 17,11; Łk 18,31 Kiedy czas Jego odejścia#„Odejścia” – dosłownie „wzięcia do góry”. z tego świata był już blisko, Jezus zdecydował, iż uda się do Jerozolimy. 52#J 4,4Wysłał więc przed sobą posłańców#Gr. angelos., by ruszyli przodem i przygotowali Mu odpoczynek w jednej ze wsi samarytańskich. 53#J 4,9Jednak mieszkańcy nie chcieli Go tam przyjąć#Samarytanie i Żydzi od czasów niewoli asyryjskiej i babilońskiej byli wobec siebie nastawieni niezwykle wrogo. Więcej w Komentarzu NPD → Samarytanie., gdyż zorientowali się, iż zmierza do Jerozolimy. 54#2 Krl 1,10.12Wtedy Jakub i Jan, którzy byli tymi posłańcami, spytali Jezusa:
— PANIE, czy chcesz, byśmy rozkazali
– jak to uczynił Eliasz#Nie wszystkie manuskrypty zawierają tę frazę, dlatego część wydań Biblii ją pomija. Jednak znajduje się ona w wielu ważnych manuskryptach. – aby ogień z Niebios spadł na nich i ich pochłonął#Por. 2 Krl 1,10. Ogień z Niebios był w tradycji żydowskiej świadectwem kary dla Bożych przeciwników.?
55Jezus ze smutkiem spojrzał na uczniów i upomniał ich:
— Nawet nie zdajecie sobie sprawy z tego, jakiego ducha myślenie teraz prezentujecie#Część rękopisów nie zawiera tego zdania, dlatego niektóre wydania NT je pomijają. Niektóre średniowieczne manuskrypty dodają jeszcze: „Syn Człowieczy nie przyszedł w celu potępienia ludzkich dusz, ale by je zbawić”.!
56I poszli do innej wsi.
Dylematy ludzi wzywanych przez Chrystusa
(Mt 8,19‐22)
57Pewnego dnia, gdy byli w drodze, ktoś złożył Jezusowi deklarację:
— Chciałbym Ci towarzyszyć wszędzie, gdzie tylko pójdziesz.
58Lecz Jezus tak mu odparł:
— Przyjacielu, czy przemyślałeś koszt takiej decyzji # Jezus częstokroć wzywał ludzi, by dobrze przemyśleli decyzję stania się Jego uczniami. Wiązało się to zawsze z kosztem, jaki muszą ponosić ci, którzy chcą za Nim podążać (por. Łk 14,27‐30). ? Lisy bowiem mają swe nory, a ptaki swoje gniazda, lecz ja, jako człowiek # Dosł. „Synem człowieczym”. , nie mam na Ziemi własnego miejsca.
59 # Łk 14,26.33 Kiedy indziej wezwał On jakiegoś człowieka słowami:
— Chodź ze mną!
Ten zaś odparł:
— PANIE, daj mi czas do chwili, aż ojciec mój zestarzeje się i umrze, a wówczas chętnie pójdę za Tobą#W oryginale użyte jest określenie: „pozwól, że najpierw pogrzebię mego ojca”. Mamy tu do czynienia z hebrajskim idiomem oznaczającym wypełnienie synowskich długoterminowych zobowiązań rodzinnych. Ojciec, o którym wspomniał młody człowiek, być może czuł się świetnie. Mógł mieć np. 50–60 lat i jeszcze 20–30 lat życia przed sobą. Nie spieszył się więc na tamten świat. W hebrajskim rozumieniu młodzieniec nie mówił więc o jakimś konkretnym pogrzebie, który miałby się odbyć za 2–3 dni, ale o dłuższej perspektywie czasowej, w której jego sytuacja rodzinna uległaby zmianie. Znamienne jest to, że osobą, która wypowiedziała te słowa do Jezusa, był ktoś duchowo żywy. Dlatego Jezus, odpowiadając mu, użył pojęć ludzi „żywych” i „martwych” duchowo, które powinny być dla niego zrozumiałe..
60 # Mt 3,2 Temu Jezus odpowiedział:
— Nie oglądaj się na swoje stare, ziemskie życie! Troski o sprawy światowe pozostaw tym, którzy są duchowo martwi! Ty zaś chodź ze mną, aby Dobra Wiadomość o Bożym Królestwie została ogłoszona wszystkim!
61Jeszcze inny człowiek, słysząc wezwanie Jezusa, tak powiedział:
— PANIE, dobrze, pójdę za Tobą, lecz pozwól, że najpierw pożegnam się z rodziną i z przyjaciółmi.
62 # Flp 3,13 Temu Jezus tak rzekł:
— Posłuchaj mnie! Kto bierze pług i rozpoczyna orkę, lecz ciągle ogląda się wstecz, nie jest dobrym oraczem, podobnie jak ten, kto postanawia iść za mną, lecz nieustannie wzdycha z tęsknotą za swym starym życiem. Tacy ludzie nie są użyteczni dla Bożego Królestwa!
Obecnie wybrane:
Łukasza 9: NT NPD
Podkreślenie
Udostępnij
Kopiuj
Chcesz, aby twoje zakreślenia były zapisywane na wszystkich twoich urządzeniach? Zarejestruj się lub zaloguj
Copyright ©️ 2021, 2022, 2023 by Wydawnictwo NPD.