LUKA 11
11
Yesu firo ngiwa intsaahhatís
(Mat 6:9-13; 7:7-11)
1Yesu iwa dirká wa firiirin, firooro iwa hhe'eés, kuri báy nee eeharusmoowós oo wák, «Aáko, atén ti intsaahhatis firooro, adoodá' Yohane eeharuuseerós ngira intsaahhatís.»
2Yesu giri báy, «Qoomár bar firiiriindá', an oa',
‹Baabuúrén [oo gawaá doorí dirií'],
umuuwók i xirfuuti,
waawuti'iimarók ni xeer,
[Adór kuúng ta sla' i tleehharut baraá yaamuwo,
adór gawaá dooriiwo ira tleehharút.]
3Muruú /aymaarén umuúqo deelooro hanmiisang.
4Tlakweemaarén gurtlaweek,
asma atén sleeme umuúqo heewo oo taa sadakuus
una gurtlawaán.
Nee atén miti baraá iiara'adúr uhisar,
ala atén ti ba/amis dír kudá' tlaakwe.› »
5Yesu giri báy, «Heeko wák i deer oo mulqumoó koóm. Heewí ina daqáy dír doó mulqumoowós xweeraá dakingo, iri oó', ‹mulqúmo, gám u kiriík mikaátér tame, 6asma dahaaymooeé' oo mulqumo naa hardáh. Nee inós i aa'aá daahh, ala án gár ni geeraawós i duux i káhh.› 7Heedaáduú baraá do' gun báy, ‹Án mi daawitimiisaar! Aníng tleemu ngu aleeslawaaká ngiwa haniisár aw, asma aníng nee na/iieé' aga qaataán, slám piindo kaa qaroó hatsiís.› 8Án a kah, ala tam heedaádá' tleemu ngu slaiikahe as mikaáteedá' ngiwa haniisár ay, as heedaádá' tawa mulqumoowós, ala as heedaádá' iwa kumiiti firooro, in tláy nee gay haniisár áy hariímaarós tidá' inós i slai.
9«Aníng daxta kuungá' nun baw, ‹Firiiriimé' nee kuungá' tundu qáy, leelehhiitaak nee kuungá' a sleerá', ateetimé' afér maráy wa ale, nee piindo ka duux.› 10Asma umuúqo heé firiiriím, ku qáy, nee kudá' leelehhiít, ga sláy, nee kudá' afkú doó wa ateetiím, piindo ka duux. 11Asma baraá tla/angwhunge baabá i deéro oo na/aywós gu tlaa/anoó i haniís, mukatmo burngwa firín? Laqaá siyó burngwa firín, dayshamo gu haniísi? 12Laqaá bar qanhhi gaa firín, gár i haniisi a xiirángo? 13Ala kuungaásingá' tlakw muruú hhó' u xuá' kuwa na/iihúng i hanmisa'. Xáy, Baabuúduú gawaá doorí dirií' i ak waaraáhhiíke Qeeruú hhoohhoó' oo Mungú nguwa haniisi dír kudá' ngu firiiriima'a.»
Yesu nee Be'elsebuli
(Mat 12:22-30; Marko 3:20-27)
14Yesu neetlaamér hee gwa afa qwaares gana duxún. Nee neetlaameedá' nguwa geemeér, heedaádá' iri ilawaáts. Muu iri waa/oó/. 15Ala múk hatlá' iri oó', «I neetlaamér gusiisín ar /uuruú Neetlángw úr kudá' ta bay Be'elsebuli.»
16Múk hatlá' layár gawaá dooraá daahh gana dirós i leelehhiít, as kuwa iiaraa'ari. 17Yesu tidá' ta baraá muner'ín i axweesi gari tsaáhh, giri báy, «Umuúqo waawuti'iima birti kilós tlaampa'aamís, waawuti'iimarí aqo in hhitirút. Nee múk doó wák barnaxes ti kilooín tlaampa'aamiis, do'dá' i sihhitiiká. 18Tam Neetlaangw sleeme barnaxes ti kilós i slaaqw, waawuti'iimarós adór ir sihhit a adoomá? Asma kuungá' a kata' aníng a neetlaamér duxuúm ar /uuruú Be'elsebuli. 19Ala barnaxes aníng neetlaame a duxuúm ar /uuruú Be'elsebuli, mukhúng gár ngir duxun a milá? Ala gawaá adoorihe mukhúnguú kilá' kuungá' nu sakwasleemuut. 20Ala barnaxes aníng neetlaame a duxuúm ar /uuruú Mungú, waawuti'iimár Mungú naa amorhúng i hardát.
21«Heé /uuruú koóm oo xooslaarós ar slaqwara gaa amohhe'ees, bir do'ós xún, muruú do'ós sleémeero ku amohhoó'. 22Ala heé /uuruuwo inós gu baá/ bira hardáh, guri /awa/awín guri baal, xooslaarós tidá' geeraawo ir hhawati'iimisi gan hayoh haasaáng guri qasmiis.
23«Heé barte'eéní diriiaaká, kwí a kudá' án iga sii', nee kudá' burumburiimaaká dinkwa nee aníng, inós in tsaafimiis.»
Ki/imaá neetlaame
(Mat 12:43-45)
24«Bar hee neetlaame ngwa geemeér, in tleér, iri harweeririín baraá yaamaá kaaháará' wa ale, as dii ngiwa leelehhit ar i hungu/us. Ala bar dii ngaa sleeriiká', aqo in o', ‹A kií/ amór dooeé' kudá' ni daahh.› 25Qoomár bira hardát, do'dá' gun aán kwa fiíts, nee kwa parootuús, 26in tleér, neetlaamér hatlá' faanqw gan léhh, ar ak tlakw inós ba/a, niri hardát tari didá' wa hoot. Heewí iri ak hhitiruut adoodár geera ba/a.»
Múk amohhoó'
27Qoomár Yesu iwa axweesi, /ameenirka wák baraá dinkwadae ina tsé', iri ó', «Heé amohhoó' a aayoodá' kuúng ugwa laqwal nee ugwa du'umis.»
28Ala Yesu gari báy, «Geera tsiní bar kat, ‹Múk amohhoó' an kudá' axweesantá Mungú ga axamiís nee ga iialooeemiís.› »
Múk tlákw i layár leelehhiit
(Mat 12:38-42)
29Qoomár boo/aydá' sleémeero iwa burumburiít, Yesu giri báy, «Qartír tlakuuse a múk tlákw, asma a múk layár leelehhiít, ala layár ta laqan i káhh, aqo har layár Yona kilós. 30Asma adoodá' Yona ira laya tleehhiít dír múk Ninewiro, tam Garmoó Hee sleeme in laya tleehhiit dír mukuú de'emaakae. 31Bál deelór sakwasleemaro waawuto'ór basa in sihhít dinkwa nee múk de'emaaká', nee inós gin sakwasleemút as tlakweemaaín. Asma inós amór saaw ngina wa tleér, as sagalooár Solomon ngiwa axaasár eer. Ala diirihe heé úr i deer oo Solomon gu baá/. 32Slám bál deelór sakwasleemaro múk Ninewi i sihhiit dinkwa nee múk de'emaaká', nee múk de'emaaká' kuri sakwasleemuut nee múk Ninewi as tlakweemaaín. Asma múk Ninewi ina hhu'u'ún qoomár axweesantá Mungú tidá' Yona aa alki/iít ngiwa axaasiyé', ala diirihe heé úr i deer oo Yona gu baá/.»
gwa/aateemaá slaqwa
(Mat 5:15; 6:22-23)
33«Hee i kaahh oo tsaa'asi ga daá/ gari dír geetlaákwí qaas, laqaá gari tuuntuuk ar xooslmo. Ala aqo gan qaas dír kawa geehhoó' as múk daráh gwa/aateema ngiwa ari. 34Tsaa'astá slaqwa a ila. Ala bar iltók ka hhoo', slaqwtók sleémeero i gwa/át, ala bar iltók ka tlaakw, slaqwtók sleeme i gíp. 35Ala ti alqaytsit, gwa/aateemaá baraawók i diriiá' mindiwa giwti tleehhiyé'. 36Ala bar slaqwtók sleémeero i gwa/át, tam dír giwtír koom i káhh, daqaní slaqwtók sleémeero i gwa/át, adoodár tsaa'asi ir amoorógií gwa/at ar gwa/aateemaawós.»
Yesu múk Farisayo nee intsaahhatuusér hara'ayár Mose ngiwa iigahhamiít
(Mat 23:1-36; Marko 12:38-40)
37Qoomár Yesu axweesanto iwa hhe'eés, heeko wák oo Farisayo Yesu guna dír do'ósí dah'ís as tawa /ayin. Iri dáh iri iwiít dír muruú /ayma. 38Heeduú Farisayo adoodá' Yesu daba' ngiwa hamaatliiká qoomár /aymaaro ngiwa ár, ina waa/oó/. 39Aako iri oó', «Kuungá' múk Farisayo daanduú isaangi nee oo qwaree/amo in hamtlitá', ala baraahunge gár aa hats a /ayta nee tlakweema. 40Kuungá' a daktana. Munguúdá' daanda gwaa tleehh, a kudá' gura' gwaa tleéhhiíke sleeme? 41Ala tidá' sleémeero ar baraá isaangi nee qwaree/amo hanmiisaak dír narkuute, nee mura' sleémeero dirhunge daqaní ku hhohhó'.
42«Kuungá' múk Farisayo, a tsaxwaahúng. Asma ilahhooár manákw nee sugdáy nee da'awemo sleémeero awa naanú in duxuundá', ar wák baraá mibaango tawa ar Mungú, amorqaáqae gan'amu nee sla'aarír Mungú iga sié'. Gár tunduwa hariím a tír geera an tlehhá', dinkwa nee tír tsár sleeme.
43«Kuungá' múk Farisayo, a tsaxwaahúng, asma gár kuungá' ta sla'a' an iwitá' dír kiteeraá geera baraá maraá saaliingo, nee tunduwa ilaiwa/ameérár laawe'eemisi dír boo/oó muko. 44A tsaxwaahúng, asma kuungá' a slaqás nee /aantu, kudaádá' getlakw, nee múk gawaadár waraáhh gár i xui i káhh.»
45Heé wák baraá intsaahhatuusér hara'ayár Mosewo Yesu guri báy, «Intsaahhatusámo, gawaá axweesanaysíng ta kata, kuúng baré atén sleeme tin tsi'imís.»
46Yesu iri oó', «Tam kuungá' intsaahhatuusér hara'ayár Mose sleeme, a tsaxwaahúng. Asma muu un huuwaá iló í tsa/amisá', ala kuungá' kilá' huwadá' i kwatimita'aaká ditsaahunge. 47A tsaxwaahúng, asma kuungá' /aantaá, aaruuseedá' taa tsuú/ nee baabi'iihúng in parootusá'. 48Gawaá adoorihe gadiyeédár baabi'iihúng an lamabu'uundá' nee ana ya/aandé'. Asma inooín aaruuse kana tsuú/, nee kuungá' an /aantuuín parootusá'. 49Gawaá adoorihe gaarí an gár sagalooár Mungú isa ó', ‹Ga/aawaak, aníng aaruuse nee ya/abuuse an amor'íní ya/aáw, nee bahh'alé kin tsuu/, nee bahh'alé kin gusiisín,› 50as tseerér aaruusedá' sleémeero ar aa ku'ut iimír iimu/úngw yaamuwo, kawa iinuusi dír múk qartí, 51iimír tseerér Abeli wa tleemu ay tseerér Sekaria sleeme, kudá' taa gaás dír tla/ángw kitángw ilahhooa nee Doó Mungú. Án a kah, tí sleémeero ka gawaá daanduú múk de'emuukí iinuus.
52«Kuungá' intsaahhatuusér hara'ayár Mose, a tsaxwaahúng, asma kuungá' gweermór xu'utír mura' aga hayoté', ala kuungá' kilá' muruudá' ugwa gaárií xui'iiká kuwa xua', slám mukdá' muruudá' xu'utír wa slaá' ugwa ila/é'.»
53Qoomár Yesu iwa ti'iít, intsaahhatuusér hara'ayár Mose nee múk Farisayo kuri i haratláy as kuwa yaahamiisi nee kuwa /amatseegi ar yaahamisuú yaariír, 54as kahhó' /aymuú kur oohi kuwa slay baraá axweesanaywose.
Aktualisht i përzgjedhur:
LUKA 11: IRQW
Thekso
Ndaje
Copy
A doni që theksimet tuaja të jenë të ruajtura në të gjitha pajisjet që keni? Regjistrohu ose hyr
The Bible in Iraqw © Bible Society of Tanzania, 2004.
LUKA 11
11
Yesu firo ngiwa intsaahhatís
(Mat 6:9-13; 7:7-11)
1Yesu iwa dirká wa firiirin, firooro iwa hhe'eés, kuri báy nee eeharusmoowós oo wák, «Aáko, atén ti intsaahhatis firooro, adoodá' Yohane eeharuuseerós ngira intsaahhatís.»
2Yesu giri báy, «Qoomár bar firiiriindá', an oa',
‹Baabuúrén [oo gawaá doorí dirií'],
umuuwók i xirfuuti,
waawuti'iimarók ni xeer,
[Adór kuúng ta sla' i tleehharut baraá yaamuwo,
adór gawaá dooriiwo ira tleehharút.]
3Muruú /aymaarén umuúqo deelooro hanmiisang.
4Tlakweemaarén gurtlaweek,
asma atén sleeme umuúqo heewo oo taa sadakuus
una gurtlawaán.
Nee atén miti baraá iiara'adúr uhisar,
ala atén ti ba/amis dír kudá' tlaakwe.› »
5Yesu giri báy, «Heeko wák i deer oo mulqumoó koóm. Heewí ina daqáy dír doó mulqumoowós xweeraá dakingo, iri oó', ‹mulqúmo, gám u kiriík mikaátér tame, 6asma dahaaymooeé' oo mulqumo naa hardáh. Nee inós i aa'aá daahh, ala án gár ni geeraawós i duux i káhh.› 7Heedaáduú baraá do' gun báy, ‹Án mi daawitimiisaar! Aníng tleemu ngu aleeslawaaká ngiwa haniisár aw, asma aníng nee na/iieé' aga qaataán, slám piindo kaa qaroó hatsiís.› 8Án a kah, ala tam heedaádá' tleemu ngu slaiikahe as mikaáteedá' ngiwa haniisár ay, as heedaádá' tawa mulqumoowós, ala as heedaádá' iwa kumiiti firooro, in tláy nee gay haniisár áy hariímaarós tidá' inós i slai.
9«Aníng daxta kuungá' nun baw, ‹Firiiriimé' nee kuungá' tundu qáy, leelehhiitaak nee kuungá' a sleerá', ateetimé' afér maráy wa ale, nee piindo ka duux.› 10Asma umuúqo heé firiiriím, ku qáy, nee kudá' leelehhiít, ga sláy, nee kudá' afkú doó wa ateetiím, piindo ka duux. 11Asma baraá tla/angwhunge baabá i deéro oo na/aywós gu tlaa/anoó i haniís, mukatmo burngwa firín? Laqaá siyó burngwa firín, dayshamo gu haniísi? 12Laqaá bar qanhhi gaa firín, gár i haniisi a xiirángo? 13Ala kuungaásingá' tlakw muruú hhó' u xuá' kuwa na/iihúng i hanmisa'. Xáy, Baabuúduú gawaá doorí dirií' i ak waaraáhhiíke Qeeruú hhoohhoó' oo Mungú nguwa haniisi dír kudá' ngu firiiriima'a.»
Yesu nee Be'elsebuli
(Mat 12:22-30; Marko 3:20-27)
14Yesu neetlaamér hee gwa afa qwaares gana duxún. Nee neetlaameedá' nguwa geemeér, heedaádá' iri ilawaáts. Muu iri waa/oó/. 15Ala múk hatlá' iri oó', «I neetlaamér gusiisín ar /uuruú Neetlángw úr kudá' ta bay Be'elsebuli.»
16Múk hatlá' layár gawaá dooraá daahh gana dirós i leelehhiít, as kuwa iiaraa'ari. 17Yesu tidá' ta baraá muner'ín i axweesi gari tsaáhh, giri báy, «Umuúqo waawuti'iima birti kilós tlaampa'aamís, waawuti'iimarí aqo in hhitirút. Nee múk doó wák barnaxes ti kilooín tlaampa'aamiis, do'dá' i sihhitiiká. 18Tam Neetlaangw sleeme barnaxes ti kilós i slaaqw, waawuti'iimarós adór ir sihhit a adoomá? Asma kuungá' a kata' aníng a neetlaamér duxuúm ar /uuruú Be'elsebuli. 19Ala barnaxes aníng neetlaame a duxuúm ar /uuruú Be'elsebuli, mukhúng gár ngir duxun a milá? Ala gawaá adoorihe mukhúnguú kilá' kuungá' nu sakwasleemuut. 20Ala barnaxes aníng neetlaame a duxuúm ar /uuruú Mungú, waawuti'iimár Mungú naa amorhúng i hardát.
21«Heé /uuruú koóm oo xooslaarós ar slaqwara gaa amohhe'ees, bir do'ós xún, muruú do'ós sleémeero ku amohhoó'. 22Ala heé /uuruuwo inós gu baá/ bira hardáh, guri /awa/awín guri baal, xooslaarós tidá' geeraawo ir hhawati'iimisi gan hayoh haasaáng guri qasmiis.
23«Heé barte'eéní diriiaaká, kwí a kudá' án iga sii', nee kudá' burumburiimaaká dinkwa nee aníng, inós in tsaafimiis.»
Ki/imaá neetlaame
(Mat 12:43-45)
24«Bar hee neetlaame ngwa geemeér, in tleér, iri harweeririín baraá yaamaá kaaháará' wa ale, as dii ngiwa leelehhit ar i hungu/us. Ala bar dii ngaa sleeriiká', aqo in o', ‹A kií/ amór dooeé' kudá' ni daahh.› 25Qoomár bira hardát, do'dá' gun aán kwa fiíts, nee kwa parootuús, 26in tleér, neetlaamér hatlá' faanqw gan léhh, ar ak tlakw inós ba/a, niri hardát tari didá' wa hoot. Heewí iri ak hhitiruut adoodár geera ba/a.»
Múk amohhoó'
27Qoomár Yesu iwa axweesi, /ameenirka wák baraá dinkwadae ina tsé', iri ó', «Heé amohhoó' a aayoodá' kuúng ugwa laqwal nee ugwa du'umis.»
28Ala Yesu gari báy, «Geera tsiní bar kat, ‹Múk amohhoó' an kudá' axweesantá Mungú ga axamiís nee ga iialooeemiís.› »
Múk tlákw i layár leelehhiit
(Mat 12:38-42)
29Qoomár boo/aydá' sleémeero iwa burumburiít, Yesu giri báy, «Qartír tlakuuse a múk tlákw, asma a múk layár leelehhiít, ala layár ta laqan i káhh, aqo har layár Yona kilós. 30Asma adoodá' Yona ira laya tleehhiít dír múk Ninewiro, tam Garmoó Hee sleeme in laya tleehhiit dír mukuú de'emaakae. 31Bál deelór sakwasleemaro waawuto'ór basa in sihhít dinkwa nee múk de'emaaká', nee inós gin sakwasleemút as tlakweemaaín. Asma inós amór saaw ngina wa tleér, as sagalooár Solomon ngiwa axaasár eer. Ala diirihe heé úr i deer oo Solomon gu baá/. 32Slám bál deelór sakwasleemaro múk Ninewi i sihhiit dinkwa nee múk de'emaaká', nee múk de'emaaká' kuri sakwasleemuut nee múk Ninewi as tlakweemaaín. Asma múk Ninewi ina hhu'u'ún qoomár axweesantá Mungú tidá' Yona aa alki/iít ngiwa axaasiyé', ala diirihe heé úr i deer oo Yona gu baá/.»
gwa/aateemaá slaqwa
(Mat 5:15; 6:22-23)
33«Hee i kaahh oo tsaa'asi ga daá/ gari dír geetlaákwí qaas, laqaá gari tuuntuuk ar xooslmo. Ala aqo gan qaas dír kawa geehhoó' as múk daráh gwa/aateema ngiwa ari. 34Tsaa'astá slaqwa a ila. Ala bar iltók ka hhoo', slaqwtók sleémeero i gwa/át, ala bar iltók ka tlaakw, slaqwtók sleeme i gíp. 35Ala ti alqaytsit, gwa/aateemaá baraawók i diriiá' mindiwa giwti tleehhiyé'. 36Ala bar slaqwtók sleémeero i gwa/át, tam dír giwtír koom i káhh, daqaní slaqwtók sleémeero i gwa/át, adoodár tsaa'asi ir amoorógií gwa/at ar gwa/aateemaawós.»
Yesu múk Farisayo nee intsaahhatuusér hara'ayár Mose ngiwa iigahhamiít
(Mat 23:1-36; Marko 12:38-40)
37Qoomár Yesu axweesanto iwa hhe'eés, heeko wák oo Farisayo Yesu guna dír do'ósí dah'ís as tawa /ayin. Iri dáh iri iwiít dír muruú /ayma. 38Heeduú Farisayo adoodá' Yesu daba' ngiwa hamaatliiká qoomár /aymaaro ngiwa ár, ina waa/oó/. 39Aako iri oó', «Kuungá' múk Farisayo daanduú isaangi nee oo qwaree/amo in hamtlitá', ala baraahunge gár aa hats a /ayta nee tlakweema. 40Kuungá' a daktana. Munguúdá' daanda gwaa tleehh, a kudá' gura' gwaa tleéhhiíke sleeme? 41Ala tidá' sleémeero ar baraá isaangi nee qwaree/amo hanmiisaak dír narkuute, nee mura' sleémeero dirhunge daqaní ku hhohhó'.
42«Kuungá' múk Farisayo, a tsaxwaahúng. Asma ilahhooár manákw nee sugdáy nee da'awemo sleémeero awa naanú in duxuundá', ar wák baraá mibaango tawa ar Mungú, amorqaáqae gan'amu nee sla'aarír Mungú iga sié'. Gár tunduwa hariím a tír geera an tlehhá', dinkwa nee tír tsár sleeme.
43«Kuungá' múk Farisayo, a tsaxwaahúng, asma gár kuungá' ta sla'a' an iwitá' dír kiteeraá geera baraá maraá saaliingo, nee tunduwa ilaiwa/ameérár laawe'eemisi dír boo/oó muko. 44A tsaxwaahúng, asma kuungá' a slaqás nee /aantu, kudaádá' getlakw, nee múk gawaadár waraáhh gár i xui i káhh.»
45Heé wák baraá intsaahhatuusér hara'ayár Mosewo Yesu guri báy, «Intsaahhatusámo, gawaá axweesanaysíng ta kata, kuúng baré atén sleeme tin tsi'imís.»
46Yesu iri oó', «Tam kuungá' intsaahhatuusér hara'ayár Mose sleeme, a tsaxwaahúng. Asma muu un huuwaá iló í tsa/amisá', ala kuungá' kilá' huwadá' i kwatimita'aaká ditsaahunge. 47A tsaxwaahúng, asma kuungá' /aantaá, aaruuseedá' taa tsuú/ nee baabi'iihúng in parootusá'. 48Gawaá adoorihe gadiyeédár baabi'iihúng an lamabu'uundá' nee ana ya/aandé'. Asma inooín aaruuse kana tsuú/, nee kuungá' an /aantuuín parootusá'. 49Gawaá adoorihe gaarí an gár sagalooár Mungú isa ó', ‹Ga/aawaak, aníng aaruuse nee ya/abuuse an amor'íní ya/aáw, nee bahh'alé kin tsuu/, nee bahh'alé kin gusiisín,› 50as tseerér aaruusedá' sleémeero ar aa ku'ut iimír iimu/úngw yaamuwo, kawa iinuusi dír múk qartí, 51iimír tseerér Abeli wa tleemu ay tseerér Sekaria sleeme, kudá' taa gaás dír tla/ángw kitángw ilahhooa nee Doó Mungú. Án a kah, tí sleémeero ka gawaá daanduú múk de'emuukí iinuus.
52«Kuungá' intsaahhatuusér hara'ayár Mose, a tsaxwaahúng, asma kuungá' gweermór xu'utír mura' aga hayoté', ala kuungá' kilá' muruudá' ugwa gaárií xui'iiká kuwa xua', slám mukdá' muruudá' xu'utír wa slaá' ugwa ila/é'.»
53Qoomár Yesu iwa ti'iít, intsaahhatuusér hara'ayár Mose nee múk Farisayo kuri i haratláy as kuwa yaahamiisi nee kuwa /amatseegi ar yaahamisuú yaariír, 54as kahhó' /aymuú kur oohi kuwa slay baraá axweesanaywose.
Aktualisht i përzgjedhur:
:
Thekso
Ndaje
Copy
A doni që theksimet tuaja të jenë të ruajtura në të gjitha pajisjet që keni? Regjistrohu ose hyr
The Bible in Iraqw © Bible Society of Tanzania, 2004.