HABERCİLERİN İŞLERİ 7
7
İstefanos'un Savunması
1Başkâhin, “Doğru mu bu?” diye sordu. 2#Yar.11:31; 15:7; Mez.29:3İstefanos şöyle yanıtladı: “Kardeşler, büyükler, beni dinleyin! Yüce Tanrı, atamız İbrahim'e daha o Harran'a yerleşmeden önce, Mezopotamya'da göründü. 3#Yar.12:1; 48:4Tanrı kendisine şöyle dedi:
“ ‘Ülkeni, akrabalarını bırak,
Sana göstereceğim ülkeye git.’
4“Bundan sonra o Kildaniler'in ülkesinden ayrılarak Harran'da yaşadı. Babasının ölümünden sonra Tanrı onu oradan bugün sizin yaşadığınız yere getirdi. 5#Yas.2:5; Yar.12:7; 13:15; 17:8; 48:4Ama kendisine burada miras olarak bir karış yer bile vermedi. İbrahim'in o dönemde hiç çocuğu olmadığı halde Tanrı burayı ona ve kendisinden sonra gelecek soyuna mülk olarak vereceğini vaat etti.
6 #
Yar.15:13,14; Çık.2:22; 12:40 “Tanrı ona soyunun yabancı bir ülkede yaşayacağını, dört yüz yıl süreyle köle edileceğini ve baskı göreceğini bildirdi. 7#Çık.3:12Tanrı şöyle dedi: ‘Onların kölelik ettiği ulusu ben yargılayacağım. Bundan sonra oradan çıkacaklar ve bana burada ruhsal hizmet sunacaklar.’ 8#Yar.17:10; 21:4Bunun ardından Tanrı ona sünnet antlaşmasını verdi. Sonra İbrahim İshak'a baba oldu ve sekizinci gün onu sünnet etti. İshak Yakup'a, Yakup da on iki ataya baba oldu.
9 #
Yar.37:11,28; 39:1,2,21; 45:4 “Atalar Yusuf'u kıskanarak onu bir köle gibi Mısır ülkesine sattılar. Ama Tanrı onunla birlikteydi. 10#Yar.39:21; 41:38-45; Mez.105:21Onu tüm acılarından kurtardı ve Mısır kralı olan firavunun karşısında kayra ve bilgelikle donattı. Firavun onu Mısır ülkesine ve bütün saray halkına yönetici olarak atadı.
11 #
Yar.41:54; 42:5 “Bu olaylardan sonra tüm Mısır'da ve Kenan bölgesinde kıtlık oldu, büyük sıkıntılar başladı. Atalarımız yiyecek bulamaz oldular. 12#Yar.42:2Yakup Mısır'da buğday bulunduğunu duyunca, ilkin atalarımızı oraya gönderdi. 13#Yar.45:3,16İkinci kez gidişlerinde, Yusuf kendisini kardeşlerine açıkladı. Böylece firavun Yusuf'un hangi soydan geldiğini anladı. 14#Yar.45:9-11; 46:27; Çık.1:5; Yas.10:22Yusuf haber gönderip babası Yakup'la toplamı yetmiş beş kişi olan bütün akrabalarını çağırdı. 15#Yar.46:1; 49:33; Çık.1:6Yakup Mısır'a indi. Kendisi de atalarımız da orada öldüler. 16#Yar.23:16,17; 33:19; 45:9; 50:13; Yşu.24:32Bedenleri Şekem'e götürülerek, İbrahim'in Şekemli Hamor oğullarından para karşılığı satın almış olduğu mezara gömüldü.
17 #
Çık.1:7
“Tanrı'nın İbrahim'e verdiği vaadin gerçekleşeceği dönem yaklaştığında Mısır'da yaşayan halkımız büyüyüp kalabalıklaşmıştı. 18Ülkede başka bir kral tahta çıktı. Bu kralın Yusuf'tan haberi bile yoktu. 19#Çık.1:9,22Bu adam soyumuza karşı sinsice davrandı. Atalarımıza acımasızlık ederek onları çocuklarını ölüme terk etmeye zorladı.
20 #
Çık.2:2
“Musa bu dönemde doğdu, çok güzel bir çocuktu. Üç ay babasının evinde kaldı. 21#Çık.2:5,10Onu ölüme terk ettiklerinde firavunun kızı buldu ve öz oğlu gibi yetiştirdi. 22Musa Mısırlılar'ın bilgeliğine yaraşır bir eğitim gördü. Böylece gerek söz söylemede, gerekse iş görmede güçlü birisi oldu.
23 #
Çık.2:11
“Musa kırk yaşına gelince gidip kardeşleri İsrailoğulları'nı görme düşüncesi içine doğdu. 24#Çık.2:12Bunlardan birinin haksızlığa uğradığını görünce, onu savunmaya koştu; canı yananın öcünü aldı, Mısırlı'yı öldürdü. 25Tanrı'nın onun eliyle kurtardığını kardeşlerinin anlayacağını sandı. Ama onlar bunu anlamadılar. 26Ertesi gün dövüşmekte olan iki Yahudi'ye rastladı. Onları barışmaya çağırarak, ‘Arkadaşlar’ dedi, ‘Siz kardeşsiniz. Neden birbirinize karşı haksız davranıyorsunuz?’
27 #
Çık.2:14
“Ama komşusuna karşı haksızlıkta bulunan, şu sözlerle Musa'yı bir yana itti: ‘Seni başımıza kim başkan ve yargıç atadı? 28Yoksa, dün o Mısırlı'yı öldürdüğün gibi beni de mi öldürmek istiyorsun?’ 29#Çık.2:15,22; 18:3,4Musa bu sözler üzerine kaçtı ve Midyan bölgesinde#7:29 Sina yarımadasının karşı yakası. Kızıldeniz'in öbür yanı. gurbette yaşadı. Orada iki oğul babası oldu.
30 #
Çık.3:2; Yas.33:16 “Aradan kırk yıl geçince çölde, Sina Dağı yakınında bir çalılıkta, Musa'ya alevin içinde bir melek göründü. 31Musa bu görümle karşılaşınca şaşırdı. Daha yakından bakmak için yaklaşırken Rab'bin sesi duyuldu: 32#Çık.3:6‘Ben atalarının Tanrısı'yım; İbrahim'in, İshak'ın ve Yakup'un Tanrısı.’ Musa korkuyla sarsıldı ve bakmayı göze alamadı.
33 #
Çık.3:5
“Rab ona, ‘Ayaklarındaki çarıkları çıkar’ dedi, ‘Çünkü durduğun yer kutsal topraktır. 34#Çık.3:7,10; 2:24Halkımın Mısır'da karşılaştığı acımasızlığa baktım, durumu gördüm. Onların yakarışını duydum ve onları kurtarmak için geldim. Şimdi gel, seni Mısır'a göndereceğim.’
35 #
Çık.2:14
“Bu, ‘Seni kim başkan ve yargıç atadı?’ diye reddettikleri aynı Musa'ydı. Çalılıkta kendisine görünen meleğin desteğiyle Tanrı onu başkan ve kurtarıcı olarak gönderdi. 36#Çık.7:3,10; 14:21; Say.14:33Mısır ülkesinde ve Kızıldeniz'de mucizeler ve belirtiler yaparak halkı oradan o çıkardı. Kırk yıl boyunca çölde aynı işleri yapmayı sürdürdü.
37 #
Yas.18:15
“İsrailoğulları'na şu sözleri söyleyen Musa'dır:
“ ‘Tanrı size kendi kardeşlerinizin arasından
Benim gibi bir peygamber çıkaracak.’
38“Çölde toplananlar arasında bulunan, Sina Dağı'nda kendisiyle konuşan melekle ve atalarımızla birlikte olan, bizlere iletmek üzere diri tanrısal sözleri alan kişi odur. 39#Say.14:3Atalarımız onun sözünü dinlemek istemediler. Tam tersine, onu reddettiler ve yüreklerinde Mısır'a geri dönmeyi arzuladılar. 40#Çık.32:1,23Harun'a, ‘Bizleri yöneltecek ilahlar yap’ dediler, ‘Çünkü bizi Mısır ülkesinden çıkaran Musa'ya ne oldu bilmiyoruz.’
41 #
Çık.32:4,6 “O günlerde buzağıya benzer yalancı bir put yaptılar ve ona sunu sundular. Kendi elleriyle yaptıkları bu işten mutluluk duydular! 42#Yer.7:18; 19:13; Amo.5:25-27Tanrı onlardan ayrıldı ve onları gök ordusuna hizmet sunmaya bıraktı. Peygamberler kitabında yazılı olduğu gibi:
“ ‘Ey İsrail halkı! Çölde kırk yıl boyunca
Bana mı kurbanlar ve sunular sundunuz?
43Siz Moloh'un çadırını,
İlahınız Refan'ın#7:43 İlah Refan, Satürn (Zühal) gezegeniyle ilişkisi olan tarım tanrısıydı. yıldızını taşıdınız.
Tapınmak için yaptığınız putlardı bunlar.
Bu yüzden sizleri Babil'in ötesine süreceğim.’
44 #
Çık.25:40
“Çölde atalarımızın Tanıklık Çadırı#7:44 İsrailliler'in, Buluşma Çadırı diye de bilinen taşınabilir tapınağı. Tanrı'nın Musa aracılığıyla halkına verdiği, On Buyruk'un yazıldığı taş levhalar bu çadırda bulunurdu. vardı. Bu çadır Musa ile konuşanın verdiği buyruklara göre yapılıp Musa'nın gördüğü örneğe benzer kurulmuştu. 45#Yar.17:8; 48:4; Yas.32:49; Yşu.3:14; 18:1Bir kuşak sonra gelen atalarımız Yeşu ile birlikte uluslardan ülkeyi aldıklarında –Tanrı bu ulusları atalarımızın önünden kovdu– Tanıklık Çadırı'nı beraberlerinde getirdiler. Çadır Davut'un günlerine dek kaldı.
46 #
2Sa.7:2; Mez.132:5 “Davut Tanrı'nın önünde kayra buldu ve Yakup'un Tanrısı'na bir konut kurmak için izin istedi. 47#1Kr.6:1Ama O'na Ev'i Süleyman yaptı. 48#Yşa.66:1,2Ne var ki, Yüce Olan elle yapılmış evlerde yaşamaz. Tıpkı peygamberin dediği gibi:
49“ ‘Gök benim tahtımdır,
Yeryüzü de ayaklarımın altında basamak.
Siz benim için nasıl bir ev yapacaksınız
Diye buyuruyor Rab.
Ya da dinleneceğim yer nerede?
50Bunların tümünü yaratan benim elim değil mi?’
51 #
Çık.32:9; 33:3; Lev.26:41; Say.27:14; Yer.9:26; 6:10; Yşa.63:10 “Enseleri sertleşmiş, yürekleri ve kulakları sünnet edilmemiş insanlar! Siz her zaman tıpkı atalarınız gibi Kutsal Ruh'a karşı direnirsiniz. 52Atalarınız hangi peygambere saldırmadılar ki? Adil Olan'ın#7:52 İsa'nın. gelişini önceden bildirenlerin canına kıydılar. Sizler de şimdi O'nu ele verdiniz ve öldürdünüz. 53Kutsal Yasa'yı melekler aracılığıyla alan sizler onu tutmadınız.”
İstefanos Taşa Tutuluyor
54Bu sözleri işitince yürekleri kızgınlıkla doldu, İstefanos'a karşı dişlerini gıcırdattılar. 55Ama Kutsal Ruh'la dolu olan İstefanos gözlerini dikkatle göğe doğrulttu. Tanrı'nın yüceliğini ve O'nun sağında duran İsa'yı gördü. 56“İşte görüyorum” dedi, “Gökler açılmış, İnsanoğlu da Tanrı'nın sağında duruyor.”
57Onlar yüksek sesle bağırarak kulaklarını tıkadılar ve hep birlikte ona saldırdılar. 58Onu kentten dışarıya sürükleyip taşa tuttular. Olaya tanık olanlar giysilerini çıkarıp Saul adlı bir gencin ayakları dibine koydular. 59İstefanos'u taşa tuttuklarında o, “Ya Rab İsa, ruhumu al” diye yalvardı. 60En sonunda diz çöküp yüksek sesle bağırdı: “Ya Rab, bu günahı onlara sayma!” Bunu söyledikten sonra uyudu.
Seçili Olanlar:
HABERCİLERİN İŞLERİ 7: KKDEU
Vurgu
Paylaş
Kopyala
Önemli anlarınızın tüm cihazlarınıza kaydedilmesini mi istiyorsunuz? Kayıt olun ya da giriş yapın
Kitabı Mukaddes Şirketi (Bible Society in Turkey) 2003
HABERCİLERİN İŞLERİ 7
7
İstefanos'un Savunması
1Başkâhin, “Doğru mu bu?” diye sordu. 2#Yar.11:31; 15:7; Mez.29:3İstefanos şöyle yanıtladı: “Kardeşler, büyükler, beni dinleyin! Yüce Tanrı, atamız İbrahim'e daha o Harran'a yerleşmeden önce, Mezopotamya'da göründü. 3#Yar.12:1; 48:4Tanrı kendisine şöyle dedi:
“ ‘Ülkeni, akrabalarını bırak,
Sana göstereceğim ülkeye git.’
4“Bundan sonra o Kildaniler'in ülkesinden ayrılarak Harran'da yaşadı. Babasının ölümünden sonra Tanrı onu oradan bugün sizin yaşadığınız yere getirdi. 5#Yas.2:5; Yar.12:7; 13:15; 17:8; 48:4Ama kendisine burada miras olarak bir karış yer bile vermedi. İbrahim'in o dönemde hiç çocuğu olmadığı halde Tanrı burayı ona ve kendisinden sonra gelecek soyuna mülk olarak vereceğini vaat etti.
6 #
Yar.15:13,14; Çık.2:22; 12:40 “Tanrı ona soyunun yabancı bir ülkede yaşayacağını, dört yüz yıl süreyle köle edileceğini ve baskı göreceğini bildirdi. 7#Çık.3:12Tanrı şöyle dedi: ‘Onların kölelik ettiği ulusu ben yargılayacağım. Bundan sonra oradan çıkacaklar ve bana burada ruhsal hizmet sunacaklar.’ 8#Yar.17:10; 21:4Bunun ardından Tanrı ona sünnet antlaşmasını verdi. Sonra İbrahim İshak'a baba oldu ve sekizinci gün onu sünnet etti. İshak Yakup'a, Yakup da on iki ataya baba oldu.
9 #
Yar.37:11,28; 39:1,2,21; 45:4 “Atalar Yusuf'u kıskanarak onu bir köle gibi Mısır ülkesine sattılar. Ama Tanrı onunla birlikteydi. 10#Yar.39:21; 41:38-45; Mez.105:21Onu tüm acılarından kurtardı ve Mısır kralı olan firavunun karşısında kayra ve bilgelikle donattı. Firavun onu Mısır ülkesine ve bütün saray halkına yönetici olarak atadı.
11 #
Yar.41:54; 42:5 “Bu olaylardan sonra tüm Mısır'da ve Kenan bölgesinde kıtlık oldu, büyük sıkıntılar başladı. Atalarımız yiyecek bulamaz oldular. 12#Yar.42:2Yakup Mısır'da buğday bulunduğunu duyunca, ilkin atalarımızı oraya gönderdi. 13#Yar.45:3,16İkinci kez gidişlerinde, Yusuf kendisini kardeşlerine açıkladı. Böylece firavun Yusuf'un hangi soydan geldiğini anladı. 14#Yar.45:9-11; 46:27; Çık.1:5; Yas.10:22Yusuf haber gönderip babası Yakup'la toplamı yetmiş beş kişi olan bütün akrabalarını çağırdı. 15#Yar.46:1; 49:33; Çık.1:6Yakup Mısır'a indi. Kendisi de atalarımız da orada öldüler. 16#Yar.23:16,17; 33:19; 45:9; 50:13; Yşu.24:32Bedenleri Şekem'e götürülerek, İbrahim'in Şekemli Hamor oğullarından para karşılığı satın almış olduğu mezara gömüldü.
17 #
Çık.1:7
“Tanrı'nın İbrahim'e verdiği vaadin gerçekleşeceği dönem yaklaştığında Mısır'da yaşayan halkımız büyüyüp kalabalıklaşmıştı. 18Ülkede başka bir kral tahta çıktı. Bu kralın Yusuf'tan haberi bile yoktu. 19#Çık.1:9,22Bu adam soyumuza karşı sinsice davrandı. Atalarımıza acımasızlık ederek onları çocuklarını ölüme terk etmeye zorladı.
20 #
Çık.2:2
“Musa bu dönemde doğdu, çok güzel bir çocuktu. Üç ay babasının evinde kaldı. 21#Çık.2:5,10Onu ölüme terk ettiklerinde firavunun kızı buldu ve öz oğlu gibi yetiştirdi. 22Musa Mısırlılar'ın bilgeliğine yaraşır bir eğitim gördü. Böylece gerek söz söylemede, gerekse iş görmede güçlü birisi oldu.
23 #
Çık.2:11
“Musa kırk yaşına gelince gidip kardeşleri İsrailoğulları'nı görme düşüncesi içine doğdu. 24#Çık.2:12Bunlardan birinin haksızlığa uğradığını görünce, onu savunmaya koştu; canı yananın öcünü aldı, Mısırlı'yı öldürdü. 25Tanrı'nın onun eliyle kurtardığını kardeşlerinin anlayacağını sandı. Ama onlar bunu anlamadılar. 26Ertesi gün dövüşmekte olan iki Yahudi'ye rastladı. Onları barışmaya çağırarak, ‘Arkadaşlar’ dedi, ‘Siz kardeşsiniz. Neden birbirinize karşı haksız davranıyorsunuz?’
27 #
Çık.2:14
“Ama komşusuna karşı haksızlıkta bulunan, şu sözlerle Musa'yı bir yana itti: ‘Seni başımıza kim başkan ve yargıç atadı? 28Yoksa, dün o Mısırlı'yı öldürdüğün gibi beni de mi öldürmek istiyorsun?’ 29#Çık.2:15,22; 18:3,4Musa bu sözler üzerine kaçtı ve Midyan bölgesinde#7:29 Sina yarımadasının karşı yakası. Kızıldeniz'in öbür yanı. gurbette yaşadı. Orada iki oğul babası oldu.
30 #
Çık.3:2; Yas.33:16 “Aradan kırk yıl geçince çölde, Sina Dağı yakınında bir çalılıkta, Musa'ya alevin içinde bir melek göründü. 31Musa bu görümle karşılaşınca şaşırdı. Daha yakından bakmak için yaklaşırken Rab'bin sesi duyuldu: 32#Çık.3:6‘Ben atalarının Tanrısı'yım; İbrahim'in, İshak'ın ve Yakup'un Tanrısı.’ Musa korkuyla sarsıldı ve bakmayı göze alamadı.
33 #
Çık.3:5
“Rab ona, ‘Ayaklarındaki çarıkları çıkar’ dedi, ‘Çünkü durduğun yer kutsal topraktır. 34#Çık.3:7,10; 2:24Halkımın Mısır'da karşılaştığı acımasızlığa baktım, durumu gördüm. Onların yakarışını duydum ve onları kurtarmak için geldim. Şimdi gel, seni Mısır'a göndereceğim.’
35 #
Çık.2:14
“Bu, ‘Seni kim başkan ve yargıç atadı?’ diye reddettikleri aynı Musa'ydı. Çalılıkta kendisine görünen meleğin desteğiyle Tanrı onu başkan ve kurtarıcı olarak gönderdi. 36#Çık.7:3,10; 14:21; Say.14:33Mısır ülkesinde ve Kızıldeniz'de mucizeler ve belirtiler yaparak halkı oradan o çıkardı. Kırk yıl boyunca çölde aynı işleri yapmayı sürdürdü.
37 #
Yas.18:15
“İsrailoğulları'na şu sözleri söyleyen Musa'dır:
“ ‘Tanrı size kendi kardeşlerinizin arasından
Benim gibi bir peygamber çıkaracak.’
38“Çölde toplananlar arasında bulunan, Sina Dağı'nda kendisiyle konuşan melekle ve atalarımızla birlikte olan, bizlere iletmek üzere diri tanrısal sözleri alan kişi odur. 39#Say.14:3Atalarımız onun sözünü dinlemek istemediler. Tam tersine, onu reddettiler ve yüreklerinde Mısır'a geri dönmeyi arzuladılar. 40#Çık.32:1,23Harun'a, ‘Bizleri yöneltecek ilahlar yap’ dediler, ‘Çünkü bizi Mısır ülkesinden çıkaran Musa'ya ne oldu bilmiyoruz.’
41 #
Çık.32:4,6 “O günlerde buzağıya benzer yalancı bir put yaptılar ve ona sunu sundular. Kendi elleriyle yaptıkları bu işten mutluluk duydular! 42#Yer.7:18; 19:13; Amo.5:25-27Tanrı onlardan ayrıldı ve onları gök ordusuna hizmet sunmaya bıraktı. Peygamberler kitabında yazılı olduğu gibi:
“ ‘Ey İsrail halkı! Çölde kırk yıl boyunca
Bana mı kurbanlar ve sunular sundunuz?
43Siz Moloh'un çadırını,
İlahınız Refan'ın#7:43 İlah Refan, Satürn (Zühal) gezegeniyle ilişkisi olan tarım tanrısıydı. yıldızını taşıdınız.
Tapınmak için yaptığınız putlardı bunlar.
Bu yüzden sizleri Babil'in ötesine süreceğim.’
44 #
Çık.25:40
“Çölde atalarımızın Tanıklık Çadırı#7:44 İsrailliler'in, Buluşma Çadırı diye de bilinen taşınabilir tapınağı. Tanrı'nın Musa aracılığıyla halkına verdiği, On Buyruk'un yazıldığı taş levhalar bu çadırda bulunurdu. vardı. Bu çadır Musa ile konuşanın verdiği buyruklara göre yapılıp Musa'nın gördüğü örneğe benzer kurulmuştu. 45#Yar.17:8; 48:4; Yas.32:49; Yşu.3:14; 18:1Bir kuşak sonra gelen atalarımız Yeşu ile birlikte uluslardan ülkeyi aldıklarında –Tanrı bu ulusları atalarımızın önünden kovdu– Tanıklık Çadırı'nı beraberlerinde getirdiler. Çadır Davut'un günlerine dek kaldı.
46 #
2Sa.7:2; Mez.132:5 “Davut Tanrı'nın önünde kayra buldu ve Yakup'un Tanrısı'na bir konut kurmak için izin istedi. 47#1Kr.6:1Ama O'na Ev'i Süleyman yaptı. 48#Yşa.66:1,2Ne var ki, Yüce Olan elle yapılmış evlerde yaşamaz. Tıpkı peygamberin dediği gibi:
49“ ‘Gök benim tahtımdır,
Yeryüzü de ayaklarımın altında basamak.
Siz benim için nasıl bir ev yapacaksınız
Diye buyuruyor Rab.
Ya da dinleneceğim yer nerede?
50Bunların tümünü yaratan benim elim değil mi?’
51 #
Çık.32:9; 33:3; Lev.26:41; Say.27:14; Yer.9:26; 6:10; Yşa.63:10 “Enseleri sertleşmiş, yürekleri ve kulakları sünnet edilmemiş insanlar! Siz her zaman tıpkı atalarınız gibi Kutsal Ruh'a karşı direnirsiniz. 52Atalarınız hangi peygambere saldırmadılar ki? Adil Olan'ın#7:52 İsa'nın. gelişini önceden bildirenlerin canına kıydılar. Sizler de şimdi O'nu ele verdiniz ve öldürdünüz. 53Kutsal Yasa'yı melekler aracılığıyla alan sizler onu tutmadınız.”
İstefanos Taşa Tutuluyor
54Bu sözleri işitince yürekleri kızgınlıkla doldu, İstefanos'a karşı dişlerini gıcırdattılar. 55Ama Kutsal Ruh'la dolu olan İstefanos gözlerini dikkatle göğe doğrulttu. Tanrı'nın yüceliğini ve O'nun sağında duran İsa'yı gördü. 56“İşte görüyorum” dedi, “Gökler açılmış, İnsanoğlu da Tanrı'nın sağında duruyor.”
57Onlar yüksek sesle bağırarak kulaklarını tıkadılar ve hep birlikte ona saldırdılar. 58Onu kentten dışarıya sürükleyip taşa tuttular. Olaya tanık olanlar giysilerini çıkarıp Saul adlı bir gencin ayakları dibine koydular. 59İstefanos'u taşa tuttuklarında o, “Ya Rab İsa, ruhumu al” diye yalvardı. 60En sonunda diz çöküp yüksek sesle bağırdı: “Ya Rab, bu günahı onlara sayma!” Bunu söyledikten sonra uyudu.
Seçili Olanlar:
:
Vurgu
Paylaş
Kopyala
Önemli anlarınızın tüm cihazlarınıza kaydedilmesini mi istiyorsunuz? Kayıt olun ya da giriş yapın
Kitabı Mukaddes Şirketi (Bible Society in Turkey) 2003