Audio recordings courtesy of KBRW radio, Barrow, Alaska.

North Slope Iñupiaq New Testament and Portions of OT © American Bible Society. All rights reserved.  Bible text from the North Slope Iñupiaq New Testament and Portions of OT is not to be reproduced in copies or otherwise by any means except as permitted in writing by American Bible Society, 101 North Independence Mall East, Floor 8, Philadelphia, PA 19106-2155 (www.americanbible.org).

Iñupiatun Mumiksat Uqalugiksuat

<div class="version vid1415 iso6393esi" data-vid="1415" data-iso6393="esi">
 <div class="book bkJHN">
 <div class="chapter ch7" data-usfm="JHN.7">
 <div class="label">7</div><div class="s1">Jesus-lu Nukaaluuni&#7735;u</div><div class="p"> 1Taavruma aquagun Jesus kuki&#7735;u&#331;aruq Galilee-mi. Kuki&#7735;ugu&#331;i&#241;&#331;aruq Judea-mi, qanuq Jew-guruat tuqurviksraqsiu&#331;agaat. 2#Lv 23.34; Dt 16.13.Tavra Jew-guruat niqinaqiviat tupi&#289;ni tikiyasi&#331;aruq. 3Tavra Jesus nukaalu&#331;isa uqallauti&#331;agaat, Aulla&#289;i&#241; maa&#331;&#331;a aasii Judea-muglutin, i&#7735;itchitquratin taamani qi&#241;i&#289;umaut savaanik pikka&#289;nik. 4Qanuq i&#241;ulimaaq nalunautchi&#7735;uni savalaitchuq i&#7735;isimatqugumi salapqiruakun. Tamatkua savaa&#289;ikapkich, salapqi&#289;i&#241; ili&#331;nik i&#241;upayaanun. 5Qanuq nukaalu&#331;i unnii ukpi&#331;aitchut ilaanun. 6Jesus uqallauti&#331;agai, Nalautin&#331;aitchuq aulla&#289;viksra&#289;a. Aglaan ilivsi aulla&#289;umi&#241;aqtusi qakuguliqaa, 7qanuq nunam i&#241;u&#331;isa uumigi&#331;itkaasi. Aglaan uva&#331;a nunam i&#241;u&#331;isa uumigigaan&#331;a, qanuq uqautigaluamii&#289;uugitka ilaisa pi&#7735;&#289;usi&#331;ich pigii&#241;&#241;iv&#7735;ugich. 8Ilivsi niqinaqiyaqtu&#289;itchi. Uva&#331;a niqinaqiyaqtu&#331;itchu&#331;a pa&#331;mapak, qanuq nalautin&#331;aitchuq suli aulla&#289;viksra&#289;a. 9Tainna uqallaqqaaq&#322;uni, Galilee-miin&#331;aruq suli.</div><div class="s1">Jesus Aullaqtuq Niqinaqiruanun Tupi&#289;ni</div><div class="p"> 10Tavra nukaalu&#331;i aullaani&#331;mata niqinaqiyyaq&#322;uti&#331;, Jesus-tauq aulla&#331;ammiuq nalunautchiv&#7735;uni. 11Jew-guruat iva&#289;alua&#331;agaat niqinaqivi&#331;mi uqaq&#322;uti&#331;, Sumiitpaim&#241;a? 12I&#241;uich atqunaq&#322;ugu uqamayuutigi&#331;agaat avanmun, i&#7735;a&#331;ich uqaq&#322;uti&#331;, I&#241;ulluatauruq. Allalli uqa&#331;arut, Naumi, ilaa asi&#241;uurriruq i&#241;u&#331;nik. 13Tavra sivuu&#289;avluti&#331; Jew-guruanik, i&#241;uich uqa&#289;i&#331;agaat nalunautchiv&#7735;uti&#331;.</div><div class="p"> 14Niqinaqivik qitiqqui&#7735;ivalli&#289;man, Jesus a&#331;aiyyuvikpa&#331;mu&#331;aruq aasii i&#7735;isaurriv&#7735;uni. 15Jew-guruat aliu&#331;arut i&#7735;isaurrutaagun uqaq&#322;uti&#331;, Qanuq&#322;uni una i&#241;uk i&#7735;isimatigiva i&#7735;isaurriqa&#331;aitkalua&#331;&#331;a&#289;mi? 16Jesus kiu&#331;agai, I&#7735;isaurrutiga uva&#331;a pigi&#331;itkiga, aglaan pigigaa tilisiruam uvamnik. 17Ki&#241;aliqaa pisukkumi tuvra&#289;uglugu God-im pisuutaa, ilaa i&#7735;isimayumi&#241;aqtuq i&#7735;isaurrutiga God-mi&#331;&#331;aqtautilaa&#331;anik naaggaqaa uvamni&#289;rui&#241;&#241;aq. 18I&#241;uk i&#7735;isaurriruaq ilaan isummatimi&#241;ik ivaq&#322;iaruq nan&#289;ausiaksrami&#241;ik i&#241;u&#331;ni&#241;, aglaan taamna ivaq&#322;iaruaq nan&#289;ausiaksra&#331;anik God-im tilirimi i&#7735;umun ittuaguruq nalaun&#331;aru&#289;lu. 19Moses aitchu&#331;aitpasi pitquranik? Naaggauvva nallivsiunnii kamagi&#331;itkai pitqurat. Summan tuqurviksraqsiuqpisi&#331;a? 20I&#241;uich kiu&#331;agaat, Ilitqusiq&#322;&#803;uqaqtutin. Kia tuqurviksraqsiuqpatin? 21Jesus kiu&#331;agai, Pi&#331;aru&#331;a atautchimik savaamik, aasii iluqasi aliu&#289;i&#331;agiksi. 22#Lv 12.3; Gn 17.10.Moses piraksri&#331;agaasi nukatpia&#289;ruich nalunai&#241;&#331;utchiqsuksrauvlugich. Nalunai&#241;&#331;utchiqsauviksra&#331;at miq&#322;iqtut uvluq nalaurrutimman Savai&#241;&#241;i&#289;mun nalunai&#241;&#331;utchiqsisuurusi Savai&#241;&#241;i&#289;mi. Isaguti&#331;aitkalua&#289;miuq taamna pitquraq Moses-mi&#241;, aglaan ma&#331;&#331;uuvsi&#241;&#241;i&#241; sivuani Moses. 23#Jn 5.9.Nalunai&#241;&#331;utchi&#7735;&#7735;akavsiu&#331; nukatpia&#289;ruk Savai&#241;&#241;i&#289;mi, Moses pitqura&#331;i navigu&#331;i&#322;&#803;&#322;&#803;ugich, summan qinnautivisi&#331;a pisigivlugu i&#322;uaqsikapku i&#241;uum timaa surruipiaq&#322;ugu Savai&#241;&#241;i&#289;mi? 24Isiv&#289;ii&#241;asi qi&#241;&#241;a&#322;hi&#241;akun, aglaan isiv&#289;iisitchi nalaun&#331;aruakun.</div><div class="s1">Ilaa Christ-guva?</div><div class="p"> 25I&#7735;a&#331;ich Jerusalem-miut uqalla&#331;arut, Tavrau&#331;itpauna i&#241;uk tuqurviksraqsiukka&#331;at? 26Aasiuvva maaniittuq, uqaqtuq salapqiruami, aasii qanuq nivliutilaitkaat. I&#7735;aanniipkua atani&#289;naqusiraqtuat i&#7735;itchu&#289;ipia&#289;isiuraa&#289;aat Christ-gutilaa&#331;anik. 27Christ niptaqpan ki&#241;apayaaq i&#7735;isimayumi&#241;aitchuq sumi&#241; qaisilaa&#331;anik, aglaan una i&#241;uk i&#7735;isimagikput sumi&#241; qaisilaa&#331;anik.</div><div class="p"> 28Tavra Jesus i&#7735;isaurriv&#7735;uni a&#331;aiyyuvikpa&#331;mi nipatuvluni uqalla&#331;aruq. I&#7735;isimagivsi&#331;aliqaa sumi&#241; qaisilaamnik. Aglaan qai&#331;aitchu&#331;a uvaptu&#289;rui&#241;&#241;aq. Ilaa tilisiruaq uvamnik i&#7735;umun ittuq. Ilivsi nalugiksi. 29Uva&#331;aaglaan i&#7735;isimagiga, qanuq qairu&#331;a ilaani&#241;, suli ilaan tili&#331;agaa&#331;a. 30Tavra tigutaa&#289;viksraqsiurraqsi&#331;agaat, aasii kialiqaa tigu&#331;aitkaa, qanuq aitchuutauviksra&#331;a tiki&#241;&#331;aitchuq. 31Aasiivsauq i&#241;ugiaktuat i&#241;uich ukpili&#331;arut ilaanun, uqallak&#322;uti&#331;, Christ nipta&#289;umi pi&#322;&#803;hamaniaqpa aliu&#289;naqtuanik uuma i&#241;uum pi&#331;ara&#331;i&#241;i&#241;?</div><div class="s1">Tigurit Tiliraurut Tigutaaquvlugu Jesus</div><div class="p"> 32Tavra Pharisees tusaakamisigik i&#241;usalaich uqautiqaqtuat Jesus-mik, ili&#331;ich a&#331;aiyyuliqsiqpai&#7735;&#7735;u tilisi&#331;arut tigurinik tigutaaquvlugu. 33Jesus uqalla&#331;aruq, Nayuvsaallagnia&#289;ivsi aasii aulla&#289;lu&#331;a tilirimnun. 34Iva&#289;nia&#289;alua&#289;ivsi&#331;a aasii paqinnia&#331;itkivsi&#331;a, aulla&#289;viksrautimnun qaiyumi&#241;ai&#241;miusi. 35Tavra Jew-guruat uqaurruti&#331;arut avanmun, Sumuaqsivauna uvapti&#331;nun paqitchumi&#241;ai&#289;&#7735;uni? Ilaa sivuniqaqpa aulla&#289;umavluni Jew-gu&#331;itchuat nuna&#331;i&#241;&#241;un, siamin&#331;aruat Jew-guruat i&#241;uuvi&#331;i&#241;&#241;un, aasii i&#7735;isautilugich Jew-gu&#331;itchuat? 36Sumik sivuniqaqpau&#331; uqallakami, Iva&#289;nia&#289;alua&#289;ivsi&#331;a paqitchumi&#241;aitkivsi&#331;a? Sumik suli sivuniqaqpau&#331;, Aulla&#289;viksrautimnun qaiyumi&#241;aitchusi?</div><div class="s1">Kuu&#331;i I&#241;uunaqtuam Im&#289;um</div><div class="p"> 37 # 
 Lv 23.36. Aqulli&#289;mi uvluani niqinaqivium, naumaniqsrami uvlumi, Jesus makin&#331;aruq aasii nipatuvluni uqallak&#322;uni, Ki&#241;aliqaa imi&#289;uli&#289;umi, qai&#7735;uni uvamnun imi&#289;li. 38#Ez 47.1; Zec 14.8.Innauvva Bible uqalu&#331;ich uqaqtut i&#241;ukun ukpiqtuakun uvamnun, I&#7735;uani&#241; maqiniaqtut kuu&#331;i i&#241;uunaqtuam im&#289;um. 39Tavra taamna uqallausi&#289;i&#331;agaa sivuniqaq&#322;ugu Ilitqusi&#289;iksuamik, tamatkua ukpiqtuat ilaanun aitchuusia&#289;iyumaakka&#331;at, qanuq Ilitqusi&#289;iksuaq aitchuutaugani&#331;aitchuq suli, Jesus a&#331;ipkaqtau&#331;ai&#322;&#803;&#322;&#803;uni utiqtitau&#331;ai&#322;&#803;&#322;&#803;uni&#7735;u qi&#7735;a&#331;mun.</div><div class="s1">Ati&#331;irrun I&#241;u&#331;ni</div><div class="p"> 40Tusaakamisigik taapkua uqaluich, i&#7735;a&#331;ich i&#241;uich uqalla&#331;arut, Una uqaqtigipia&#289;aa God-im qaiyumaaqtuaq sivuani Christ. 41Allalli uqalla&#331;arut, Ilaa Christ-gupiaqtuq. Aglaan i&#7735;a&#331;ich uqalla&#331;ammiut, Christ qaiyumaaqpa Galilee-mi&#241;? 42#2 S 7.12; Mic 5.2.Bible uqalu&#331;ich uqa&#331;aitpat Christ ma&#331;&#331;uqa&#289;niv&#7735;ugu David-mik, aasii qai&#7735;uni Bethlehem-mi&#241;, nunaaqqimi&#241; David i&#241;uuvigi&#331;araani&#241;? 43Tavra atin&#289;i&#331;arut i&#241;uich ilaa pisigivlugu. 44I&#7735;a&#331;isa tigutaa&#289;umalli&#331;agalua&#289;aat, aglaan i&#241;uum tigu&#331;aitkaa.</div><div class="s1">Ukpi&#289;utairrutaat Jew-guruat Aullarri&#331;isa</div><div class="p"> 45Tavra tiguri&#331;ich uti&#331;arut a&#331;aiyyuliqsiqpagnun Pharisee-&#241;ullu, uqallautipkaq&#322;uti&#331; aasii, Summan qa&#289;&#289;isi&#331;itpisiu&#331;? 46Tigurit kiu&#331;agaich, Qa&#331;aunnii i&#241;uk uqa&#331;aitchuq taavrumatun i&#241;uktun. 47Pharisees kiu&#331;agaich, Asi&#241;uurrauvisivsauq ilivsi? 48Nalli&#331;ich atani&#289;naqusiraqtuat naagga Pharisee-&#241;i&#241; ilaanun ukpili&#331;avat? 49Aglaan makua i&#241;ua&#289;ruich asi&#241;uurraurut naluvlugich pitqurat i&#7735;isimakkavut uvagut. Ili&#331;ich suksraun&#289;iqsauyumaaqtut. 50#Jn 3.1, 2.Nicodemus, sivuani uqaqatiqa&#331;aruaq Jesus-mik, i&#7735;agikka&#331;at Pharisees, uqalla&#331;aruq ilai&#241;&#241;un, 51Pitqurapta isiv&#289;iqusuuvarru&#331; i&#241;uk uqaqtitqaa&#331;aunnagu suli i&#7735;itchu&#289;igalua&#289;nagu sumik pi&#331;atilaa&#331;a? 52Ilaisa kiu&#331;agaat, Ilivitchauq Galilee-mi&#241; pimmivich? Taiguamma&#289;iksaa&#289;i&#241; Bible-ni&#241; i&#7735;itchu&#289;iyumautin uqaqtaa God-im i&#241;ukpalli&#289;umaa&#331;isilaa&#331;anik Galilee-mi&#241;.</div>
 </div>
 </div>
</div>

Iñupiatun Mumiksat Uqalugiksuat (North Slope Iñupiaq Bible) © American Bible Society. All rights reserved. Bible text from the North Slope Iñupiaq Bible is not to be reproduced in copies or otherwise by any means except as permitted in writing by the copyright holder: American Bible Society, 101 North Independence Mall East, Floor 8, Philadelphia, PA 19106-2155 (www.americanbible.org)

Taavruma aquagun Jesus kukiḷuŋaruq Galilee-mi. Kukiḷuguŋiñŋaruq Judea-mi, qanuq Jew-guruat tuqurviksraqsiuŋagaat. Tavra Jew-guruat niqinaqiviat tupiġni tikiyasiŋaruq. Tavra Jesus nukaaluŋisa uqallautiŋagaat, Aullaġiñ maaŋŋa aasii Judea-muglutin, iḷitchitquratin taamani qiñiġumaut savaanik pikkaġnik. Qanuq iñulimaaq nalunautchiḷuni savalaitchuq iḷisimatqugumi salapqiruakun. Tamatkua savaaġikapkich, salapqiġiñ iliŋnik iñupayaanun. Qanuq nukaaluŋi unnii ukpiŋaitchut ilaanun. Jesus uqallautiŋagai, Nalautinŋaitchuq aullaġviksraġa. Aglaan ilivsi aullaġumiñaqtusi qakuguliqaa, qanuq nunam iñuŋisa uumigiŋitkaasi. Aglaan uvaŋa nunam iñuŋisa uumigigaanŋa, qanuq uqautigaluamiiġuugitka ilaisa piḷġusiŋich pigiiññivḷugich. Ilivsi niqinaqiyaqtuġitchi. Uvaŋa niqinaqiyaqtuŋitchuŋa paŋmapak, qanuq nalautinŋaitchuq suli aullaġviksraġa. Tainna uqallaqqaaqłuni, Galilee-miinŋaruq suli.

Tavra nukaaluŋi aullaaniŋmata niqinaqiyyaqłutiŋ, Jesus-tauq aullaŋammiuq nalunautchivḷuni. Jew-guruat ivaġaluaŋagaat niqinaqiviŋmi uqaqłutiŋ, Sumiitpaimña? Iñuich atqunaqługu uqamayuutigiŋagaat avanmun, iḷaŋich uqaqłutiŋ, Iñulluatauruq. Allalli uqaŋarut, Naumi, ilaa asiñuurriruq iñuŋnik. Tavra sivuuġavlutiŋ Jew-guruanik, iñuich uqaġiŋagaat nalunautchivḷutiŋ.
Niqinaqivik qitiqquiḷivalliġman, Jesus aŋaiyyuvikpaŋmuŋaruq aasii iḷisaurrivḷuni. Jew-guruat aliuŋarut iḷisaurrutaagun uqaqłutiŋ, Qanuqłuni una iñuk iḷisimatigiva iḷisaurriqaŋaitkaluaŋŋaġmi? Jesus kiuŋagai, Iḷisaurrutiga uvaŋa pigiŋitkiga, aglaan pigigaa tilisiruam uvamnik. Kiñaliqaa pisukkumi tuvraġuglugu God-im pisuutaa, ilaa iḷisimayumiñaqtuq iḷisaurrutiga God-miŋŋaqtautilaaŋanik naaggaqaa uvamniġruiññaq. Iñuk iḷisaurriruaq ilaan isummatimiñik ivaqłiaruq nanġausiaksramiñik iñuŋniñ, aglaan taamna ivaqłiaruaq nanġausiaksraŋanik God-im tilirimi iḷumun ittuaguruq nalaunŋaruġlu. Moses aitchuŋaitpasi pitquranik? Naaggauvva nallivsiunnii kamagiŋitkai pitqurat. Summan tuqurviksraqsiuqpisiŋa? Iñuich kiuŋagaat, Ilitqusiqł̣uqaqtutin. Kia tuqurviksraqsiuqpatin? Jesus kiuŋagai, Piŋaruŋa atautchimik savaamik, aasii iluqasi aliuġiŋagiksi. Moses piraksriŋagaasi nukatpiaġruich nalunaiñŋutchiqsuksrauvlugich. Nalunaiñŋutchiqsauviksraŋat miqłiqtut uvluq nalaurrutimman Savaiññiġmun nalunaiñŋutchiqsisuurusi Savaiññiġmi. Isagutiŋaitkaluaġmiuq taamna pitquraq Moses-miñ, aglaan maŋŋuuvsiññiñ sivuani Moses. Nalunaiñŋutchiḷḷakavsiuŋ nukatpiaġruk Savaiññiġmi, Moses pitquraŋi naviguŋił̣ł̣ugich, summan qinnautivisiŋa pisigivlugu iłuaqsikapku iñuum timaa surruipiaqługu Savaiññiġmi? Isivġiiñasi qiññałhiñakun, aglaan isivġiisitchi nalaunŋaruakun.

Iḷaŋich Jerusalem-miut uqallaŋarut, Tavrauŋitpauna iñuk tuqurviksraqsiukkaŋat? Aasiuvva maaniittuq, uqaqtuq salapqiruami, aasii qanuq nivliutilaitkaat. Iḷaanniipkua ataniġnaqusiraqtuat iḷitchuġipiaġisiuraaġaat Christ-gutilaaŋanik. Christ niptaqpan kiñapayaaq iḷisimayumiñaitchuq sumiñ qaisilaaŋanik, aglaan una iñuk iḷisimagikput sumiñ qaisilaaŋanik.
Tavra Jesus iḷisaurrivḷuni aŋaiyyuvikpaŋmi nipatuvluni uqallaŋaruq. Iḷisimagivsiŋaliqaa sumiñ qaisilaamnik. Aglaan qaiŋaitchuŋa uvaptuġruiññaq. Ilaa tilisiruaq uvamnik iḷumun ittuq. Ilivsi nalugiksi. Uvaŋaaglaan iḷisimagiga, qanuq qairuŋa ilaaniñ, suli ilaan tiliŋagaaŋa. Tavra tigutaaġviksraqsiurraqsiŋagaat, aasii kialiqaa tiguŋaitkaa, qanuq aitchuutauviksraŋa tikiñŋaitchuq. Aasiivsauq iñugiaktuat iñuich ukpiliŋarut ilaanun, uqallakłutiŋ, Christ niptaġumi pił̣hamaniaqpa aliuġnaqtuanik uuma iñuum piŋaraŋiñiñ?

Tavra Pharisees tusaakamisigik iñusalaich uqautiqaqtuat Jesus-mik, iliŋich aŋaiyyuliqsiqpaiḷḷu tilisiŋarut tigurinik tigutaaquvlugu. Jesus uqallaŋaruq, Nayuvsaallagniaġivsi aasii aullaġluŋa tilirimnun. Ivaġniaġaluaġivsiŋa aasii paqinniaŋitkivsiŋa, aullaġviksrautimnun qaiyumiñaiñmiusi. Tavra Jew-guruat uqaurrutiŋarut avanmun, Sumuaqsivauna uvaptiŋnun paqitchumiñaiġḷuni? Ilaa sivuniqaqpa aullaġumavluni Jew-guŋitchuat nunaŋiññun, siaminŋaruat Jew-guruat iñuuviŋiññun, aasii iḷisautilugich Jew-guŋitchuat? Sumik sivuniqaqpauŋ uqallakami, Ivaġniaġaluaġivsiŋa paqitchumiñaitkivsiŋa? Sumik suli sivuniqaqpauŋ, Aullaġviksrautimnun qaiyumiñaitchusi?

Aqulliġmi uvluani niqinaqivium, naumaniqsrami uvlumi, Jesus makinŋaruq aasii nipatuvluni uqallakłuni, Kiñaliqaa imiġuliġumi, qaiḷuni uvamnun imiġli. Innauvva Bible uqaluŋich uqaqtut iñukun ukpiqtuakun uvamnun, Iḷuaniñ maqiniaqtut kuuŋi iñuunaqtuam imġum. Tavra taamna uqallausiġiŋagaa sivuniqaqługu Ilitqusiġiksuamik, tamatkua ukpiqtuat ilaanun aitchuusiaġiyumaakkaŋat, qanuq Ilitqusiġiksuaq aitchuutauganiŋaitchuq suli, Jesus aŋipkaqtauŋaił̣ł̣uni utiqtitauŋaił̣ł̣uniḷu qiḷaŋmun.

Tusaakamisigik taapkua uqaluich, iḷaŋich iñuich uqallaŋarut, Una uqaqtigipiaġaa God-im qaiyumaaqtuaq sivuani Christ. Allalli uqallaŋarut, Ilaa Christ-gupiaqtuq. Aglaan iḷaŋich uqallaŋammiut, Christ qaiyumaaqpa Galilee-miñ? Bible uqaluŋich uqaŋaitpat Christ maŋŋuqaġnivḷugu David-mik, aasii qaiḷuni Bethlehem-miñ, nunaaqqimiñ David iñuuvigiŋaraaniñ? Tavra atinġiŋarut iñuich ilaa pisigivlugu. Iḷaŋisa tigutaaġumalliŋagaluaġaat, aglaan iñuum tiguŋaitkaa.

Tavra tiguriŋich utiŋarut aŋaiyyuliqsiqpagnun Pharisee-ñullu, uqallautipkaqłutiŋ aasii, Summan qaġġisiŋitpisiuŋ? Tigurit kiuŋagaich, Qaŋaunnii iñuk uqaŋaitchuq taavrumatun iñuktun. Pharisees kiuŋagaich, Asiñuurrauvisivsauq ilivsi? Nalliŋich ataniġnaqusiraqtuat naagga Pharisee-ñiñ ilaanun ukpiliŋavat? Aglaan makua iñuaġruich asiñuurraurut naluvlugich pitqurat iḷisimakkavut uvagut. Iliŋich suksraunġiqsauyumaaqtut. Nicodemus, sivuani uqaqatiqaŋaruaq Jesus-mik, iḷagikkaŋat Pharisees, uqallaŋaruq ilaiññun, Pitqurapta isivġiqusuuvarruŋ iñuk uqaqtitqaaŋaunnagu suli iḷitchuġigaluaġnagu sumik piŋatilaaŋa? Ilaisa kiuŋagaat, Ilivitchauq Galilee-miñ pimmivich? Taiguammaġiksaaġiñ Bible-niñ iḷitchuġiyumautin uqaqtaa God-im iñukpalliġumaaŋisilaaŋanik Galilee-miñ.

Nghe John 7