Gola - 2019 LIB (NT) Drama

Gola New Testament Translation and Literacy Project © Bible Society in Liberia, 2019.

Eɓìèmàŋjɛ̀wɛ̀ tii, wo Jisɛ̀ yaà wa kɔ̀ɛ̀ sùà wɔŋ kpàli ɓu bà sùà ke Ɗɔ̀ɔ̀ Zòòlò aŋ Juùù nyaŋ bà guùŋ diɛŋ. E jìèɛ naŋ wa nyɛ̀nɛ̀ŋ anyùùŋ màŋjɛ̀wɛ̀uŋ nyàŋ nààŋ àŋ yaà wa kɔɔyɛ, yèè àŋ naŋ tɔ̀ɔ̀tù kpàà e kpàli lɛ̀ bà àŋ gbile. Kɛɛ nààŋ aŋ Fɛlosiì nyaŋ naŋ wa tɛɛ̀ yɛmɛ̀, àŋ naŋ wòò wo Jisɛ̀ nyààŋ, “Yɛ̀mɛ̀ weè, ke sàwà wiɛ̀ gò wi gè nyààŋ diɛŋ wèè ànyùùŋ màŋjɛ̀wɛ̀um nyàŋ aŋ nyɛ̀nɛ̀ŋ è keì mààŋ tii ke Ɗɔ̀ɔ̀ Zòòlò aŋ Juùù nyaŋ diɛŋ!”
Wo Jisɛ̀ naŋ nyiŋ fasàì wààŋ, “Kòò nìŋ kpɛ̀nɛ̀ŋ wa è nɛ̀ɛŋ wò Dèèwe naŋ wa nyɛ̀nɛ̀ŋ lɛ è teengaà e jìèɛ yàaùŋ wa yaà anyùùŋ màŋjɛ̀wɛ̀uŋ nyàŋ? Wò naŋ wa jɔ̀ ko sààŋ Dayài, yèè wuŋ yaà anyùùŋ màŋjɛ̀wɛ̀uŋ nyàŋ aŋ gbìlà e gbɔ̀uɛ̀ àŋ naŋ wa gììyè saàà lɛ koɓɛ̀ Dayài. Yèè ke sàwà wiɛ̀ gò wi gè nyààŋ diɛŋ wèè wò nyuùŋ joo gbiŋ wo wa gbìlà è gbɔ̀u bi sɔɔ̀ nɔŋ aŋ sìèfèìŋ zòòlo nyàŋ. Yèè kòò nìŋ kpɛ̀nɛ̀ŋ màŋ Sàwà Mòòze màŋ kɛ̀, aŋ gè aŋ sìèfèìŋ zòòlo nyàŋ nyààŋ diɛŋ wèè aŋ nyɛ̀nɛ̀ŋ e tòmo ko Saaŋ Zòòlò Dayài ke Ɗɔ̀ɔ̀ Zòòlò aŋ Juùù nyaŋ diɛŋ? Kɛɛ wo nyùùŋ gbiŋ fè woò wààŋ àŋ pɔ̀ɔ̀ kè sàwà kè Ɗɔ̀ɔ̀ Zòòlò àŋ Juùù nyaŋ. Tɔ̀ miŋ woòiŋ kɛ̀ e nɛ̀ŋ bà kòò è yaà kià è kuwa e sɛmɛ e nìàŋ ke Saaŋ Zòòlò Dayàa. Nàŋ nyìmàŋ kɛ̀ kiìŋ wɔŋ fɛ̀ì Dayàa naŋ fasaì nààŋ wɔ̀ŋ naŋ woò wààŋ, ‘Mìŋ manaŋ naŋ tɔ̀ɔ̀ ke nyowo koɓɛ̀ aŋ dàwiiŋ nyàŋ, kɛɛ e fè è sàà gè màŋ ɗolònɛ̀ŋ kò nɛ̀ɛ̀ŋ miìŋ.’ Sèè naŋ weè nyìmàŋ e nɛ̀ɛŋ e keì lɛɛ̀ naŋ fasàì lɛ, niŋ naàŋ weè jèè è keì ànyùùŋ nyaŋ gò pɔ̀ɔ̀ kè sàwà nyaŋ. Miàim Jɔ̀àfèlàà Nyuùŋ Kpùnɔɔ̀ŋ nàŋ yaà wo Kanaà wèè ke Ɗɔ̀ɔ̀ Zòòlò aŋ Juùù nyaŋ.”


Wo Jisɛ̀ naŋ yèwè koɓɛ̀ wii yèè wò naŋ kɔ̀ ko sààŋ zòòlò aŋ Juùù nyaŋ bà, ko yèi wò naŋ wa mɛ̀ɛ̀ŋ wo felaa kùwìè wɔŋ kuàŋ fàa. Anyùùŋ bà yaào wa aŋ yè nyaŋ manaŋ wa auŋ kùwìà ke sàwà e keì naanààŋ nyɛ̀nɛŋ. Kpeiŋ àŋ naŋ dàwè wo Jisɛ̀ nyààŋ, “Wo Dayà naŋ wi gè nyààŋ diɛŋ wèè eiŋ sùngà wo nyuùŋ sàaŋ ke Ɗɔ̀ɔ̀ Zòòlò aŋ Juùù nyaŋ diɛŋ?”
Wo Jisɛ̀ naŋ nyiŋ fasàì wààŋ, “Sèè nyɛ̀iŋ nyɛɛ̀ŋ bà guùŋ wo weè kùwìè wo ɓààwàà guùŋ wo ka wò sɛ̀ɛ̀ ko golo ke Ɗɔ̀ɔ̀ Zòòlò aŋ Juùù nyaŋ diɛŋ, muŋ naàŋ nòo gèe, mùŋ douŋ noo nàŋ jòò? Kpele! Mùŋ douŋ noo nàŋ gè fiò, tii zà è ɓɛ̀nɛ̀ŋ nɔ̀ŋ e tòmo ke ɗɔɔ gè nyiiŋ wiɛ̀ diɛŋ. Wo nyuùŋkpùuŋ kuwa e sɛmɛ e nìàŋ wo ɓaawaa! Sèè è nɔ̀ŋ yɛi, ke Sàwà wiɛ̀ naŋ wi gè nyààŋ diɛŋ wèè eiŋ nyɛ̀nɛ̀ŋ e keì sìàŋ, wèè eiŋ sùngà wo nyùùŋ bà ke Ɗɔ̀ɔ̀ Zòòlò aŋ Juùù nyaŋ diɛŋ.” Kpeiŋ wò naŋ wòò wo felaaà wààŋ, “Vùlɔ̀ŋ wɔŋ kuàŋ fàa mɔɔ̀ŋ.”
Wo felaaà naŋ vùlɔ̀ŋ wɔŋ kuàŋ fàauŋ nɔɔ̀ŋ, yèè wɔ̀ŋ naŋ jòèyè wɔŋ nɔ̀ŋ mààŋ wɔŋ kuàuŋ nɔɔ̀ŋ bàa. Kpeiŋ aŋ Fɛlosiì nyaŋ naŋ fòlò yèè àŋ naŋ kɔ̀ aŋ ɗewè wèè aŋ jìwà wo Jisɛ̀.

Nààŋ wo Jisɛ̀ naŋ wa kòmò kɛ̀ aŋ Fɛlosiì nyaŋ naŋ ɗewè wèè auŋ jìwà, wò naŋ ɓèmè anyùùŋ màŋjɛ̀wɛ̀uŋ nyàŋ yèè wò naŋ yèwè koɓɛ̀ wii wo kà koɓɛ̀ bà. Anyuùŋ zimgbe e kpùlìà anyuùŋ sàaŋ nauŋ wa dè maŋjɛ̀wɛ, esaɓù kɛ̀ àŋ manaŋ wa wèè wo nyiŋ sùngà, yèè wò naŋ sùngò anyuùŋ sàaŋ nyàŋ gbiŋ, yèè wò naŋ nyiŋ naà kɛ̀ ɓɔ̀ àŋ woò wò nyùùŋ gbiŋ kɛ̀ ɓòò nàŋ yàaùŋ. Wo Jisɛ̀ naŋ wa tɛɛ̀ nyɛ̀nɛ̀ŋ wèè e nyɛ̀nɛ̀ŋ e yèɛ wo Dayà naŋ wa woò e yìwìà wo wɛ̀ijìɔ Àzaayà sùà lɛ e hɛɛnɛ̀ŋ, wààŋ,
“Wɛɛ̀ nàŋ yaà wo ɓɔìjɔ̀à miɔ̀ŋ, wo yèɔ mìŋ naŋ tàeɗùù wɔ,
wo yèɔ mìŋ manaŋ yèè wɔŋ nyììŋ Jinàŋ miɔ̀ŋ naŋ fɔ̀ weèuŋ wɔ̀.
Mìŋ douŋ nàŋ tùɔ̀ŋ wo Jinàŋ miɔ̀ŋ diɛŋ,
yèè wò do nàŋ wòò anyùùŋ nyaŋ fè àŋ Juùù nyaŋ e ɗuunyaàŋ kɛ̀ dièsɔa mìŋ do nyiŋ wa nàwèè nàŋ gbaì.
Wo naàŋ gè màŋhɛɛ ɔ̀ɔ̀ wo kpààŋ,
ɔ̀ɔ̀ wo nyùùŋ gbiŋ naàŋ kòmò kè mìè gbòauŋ nɛɛ̀ŋ màŋ dòmaŋ màŋ diɛŋ.
Wo naàŋ nyìmè kè seìŋ fùngo,
wo naàŋ nyìmè è laumpò kùwìè wɔ̀ŋ wikì kùwa bɔɔmììŋ.
Wò do niŋ nàŋ jèè diɛŋ e jèèsùà e tɔ̀ɔ̀nyaàaŋ e jèè ko diɛìŋ,
yèè anyùùŋ nyaŋ fè àŋ Juùù nyaŋ, aŋ gbiŋ douŋ nàŋ sìè maŋ jii tùlia nyiŋ màŋ sùà.”


Kpeiŋ anyùùŋ bà naŋ hìɛ̀ŋ wò felaa bà koɓɛ̀ Jisɛ̀i esaɓù kɛ̀ wò naŋ wa zììlè le fɛ̀ɛ̀ yèè wo fè wà ɓɛ̀nɛ̀ŋ gbòa e kìlà wo jinàŋ naanààŋ yàaùŋ wa maŋjɛ̀wɛ̀. Wo Jisɛ̀ naŋ wa sùngò wo felaaà, wo gbòà yèè wo yɛ̀mɛ̀ dìì. E keì lɛɛ̀ naŋ wa fòònò anyùùŋ nyaŋ zimgbe nààŋ wo Jisɛ̀ naŋ wa sùngò wo felaaà, yèè àŋ naŋ tɔ̀ɔ̀tù dàwe nyààŋ, “Ɓàà wɛɛ̀ wò wɛ̀i ɓɛ̀nɛ̀ŋ nɔ̀ŋ wo jɔ̀àfelaa Dèèweɔ̀?”
Nààŋ aŋ Fɛlosiì nyaŋ naŋ wa tɛɛ̀ kòmò, àŋ naŋ woò nyààŋ, “Wò gè anyùùŋ aŋ jinàŋ naanààŋ maŋjɛ̀wɛ esaɓù kɛ̀ wo kànà aŋ jinàŋ naanààŋ nyaŋ wo Bɛɛziɓù nàŋ yàuŋ maŋjɛ̀wɛ!”
Wo Jisɛ̀ wa nyìmàŋ kɛ̀ kiìŋ àŋ yaà wa goongo, yèè wò naŋ nyiŋ woò wààŋ, “Sèè e kànà wɔŋ fuɔŋ ɗi e gòònò maŋ gbòò sùà wèè e sùmìàŋ tiiŋ bi e fèemàŋ, e kana lii do nàŋ pɔɔpɔ̀ɔ̀. Yèè sèè e jawa ɔ̀ɔ̀ ke kpoo ke gòònò maŋ gbòò sùà wèè ke sùmìàŋ kiiŋ bi e fèemàŋ, ke kpoo bi do nàŋ pɔɔpɔ̀ɔ̀. Weètii sèè e kànà Sɛ̀tanàaŋ e gòònò tɛɛ maŋ gbòò sùà, tɛɛ̀ naŋ tɔɔ̀ kɛ̀ è gòònò sùà tɛ maŋ gbòò sùà, yèè è do nàŋ sɔ̀ɔ̀ e hàì ko dìa. Nìŋ naŋ woò nààŋ mìŋ gè aŋ jinàŋ naanààŋ anyùùŋ maŋjɛ̀wɛ̀ esaɓù kɛ̀ wo Bɛɛziɓù naim kìɛ̀ŋ e gààaŋ wèè ka niŋ nyɛ̀nɛ̀ŋ. Kɛɛ nyɛ̀iŋ, ɓòò nàŋ kiɛ̀ŋ anyùùŋ màŋjɛ̀wɛ̀iŋ nyàŋ e gààŋ wèè aŋ gè aŋ jinàŋ naanààŋ anyùùŋ maŋjɛ̀wɛ? E nɛ̀ɛŋ anyùùŋ màŋjɛ̀wɛ̀iŋ nyàŋ nyɛnɛŋ lɛ̀ nàŋ doiŋ nàŋ jèè keì. Miŋ fè è gààŋ Bɛɛziɓùɛ dìì, sɔɔ̀ wo Jìnàŋ wo Kanaà Dayà wo yèɔ kiɛ̀ìm e gààŋ wèè ka gè aŋ jinàŋ naanààŋ anyùùŋ maŋjɛ̀wɛ. Tɛɛ̀ è tɔɔ̀ kɛ̀ e Kànà Dayàa è hnàŋ ko nɛ̀ɛ̀iŋ niìŋ tɛ.”
Yèè wo Jisɛ̀ naŋ nyiŋ ɓɛìŋ woò wààŋ, “Wo nyùùŋ gbiŋ fè ɓɛ̀nɛ̀ŋ gɔ̀ɛ̀ɛ̀ kè sààŋ wò nyùùŋ gààaŋ wèè wo ɓèmè màŋ nɛ̀uŋ màŋ, sɔɔ̀ wo dèkà wo nyùùŋ gààŋ wii jiɛ̀, kɛ̀ ngàà wò gùlògùlò ko sauŋ niìŋ.
“Wo nyùnɔ̀ɔŋ gbiŋ gò dè kpèè miɛ̀ŋ màŋjɛ̀wɛ wɔ̀, wò yaà wo jooim. Wo nyùnɔ̀ɔŋ gbiŋ gòim kpuumàŋ wèè eiŋ gbònò àŋ ɓaawaa nyàŋ kòɓɛ̀ guùŋ wɔ wò do nyiŋ nàŋ nyɛ̀nɛ̀ŋ aŋ dùàŋ aŋ ɓaayè.” Wèè esaɓù lɛɛ̀ tɔ̀ miŋ woòiŋ kɛ̀, wo Dayà ɓɛ̀nɛ̀ŋ jùùyà aŋ nyuùŋkpùuŋ hakɛ̀ wèè maŋ jùumù nyiŋ màŋ gbiŋ e hààwè maŋ mìè ɓɛ̀ɛ̀pɔ̀ɔ nyiŋ màŋ gbiŋ ko nɛ̀ɛ̀uŋ niìŋ. Kɛɛ wo nyùnɔ̀ɔŋ gbiŋ naŋ wòò e keì naanààŋ e nyaàiŋ dè wo Jìnàŋ Nɛɛmaàŋ wɔ, wo Dayà fòuŋ wa nàwèè jùùyà hakɛ̀. Wo nyùnɔ̀ɔŋ gbiŋ naŋ wòò e keì naanààŋ wèè miàim wo Jɔ̀àfèlàà Nyuùŋ Kpùnɔɔ̀ŋ wɔ, wo Dayà wòuŋ ɓɛ̀nɛ̀ŋ jùùyà hakɛ̀. Kɛɛ wo nyùnɔ̀ɔŋ gbiŋ naŋ wòò e keì naanààŋ e nyaàiŋ dè wo Jìnàŋ Nɛɛmaàŋ wɔ, wo Dayà naàuŋ jùùyè hakɛ̀ nàaŋ ɔ̀ɔ̀ julɔfɔ wa nàwèè.


“Ke kuù bɔ̀u nàŋ komo ke kuù kòmàŋ siaŋ, e kìlà ke kuù naanààŋ nàŋ komo ke kuù kòmàŋ naanààŋ. Nìŋ do nàŋ nyìmè e ɗèwè e nɔ̀ŋ kìì ke kùlɛ̀ɛ e yìwìà ke komàŋ nyiŋ nɛɛ̀ŋ. Nìŋ yaà aŋ kaì gbòò naanààŋ, kpeiŋ kɛ̀ dièsɔa nìŋ naŋ ɓɛ̀nɛ̀ŋ wòò e keì kɛnɛ bà? Maŋ miè gbòaiŋ màŋ tɔɔ̀ kɛ̀ kiìŋ nàŋ yaà maŋ jiiŋ màŋ sùà. Wo nyuùŋ sìàŋ hiàŋ maŋ nɛ̀ŋ kɛnɛ e yìwìà ko sùlò manɛ̀ŋ kɛnɛ. Wo nyuùŋ naanààŋ hiàŋ manɛ̀ŋ naanààŋ e yìwìà ko sùlò maŋ nɛ̀ŋ naanààŋ.
“Nyìmaìŋ tɔɔɓaa kɛ̀ ke ɗɔɔɛ̀ wo Dayà do wa nàwèè nàŋ gbàì e ɗuunyaàŋ lɛ, nìŋ do nàŋ kìɛ̀ŋ e jìwààjɛ̀wɛ̀ wèè ke mìè gbòà fitinaŋ gbiŋ ke yèɛ nìŋ naŋ wa gbòò yɛ. Ke ɗɔɔ yii wa nàwèè, maŋ mìè gbòaiŋ màŋ wo Dayà do nàŋ toomò wèè woiŋ gbaì. Miiŋ nàŋ doiŋ nàŋ jèè e keì ɔ̀ɔ̀ maiŋ gè e keì ɗì.”


Kpeiŋ aŋ kààmɔ̀ɔ̀ŋ maŋ Sàwà Dayà nyaŋ yèè aŋ Fɛlosiì nyaŋ bà naŋ wòò wo Jisɛ̀ nyààŋ, “Kààmɔɔŋ, nyɛnɛ̀ŋ wi weè e kèè mèè.”
Wo Jisɛ̀ naŋ dàà nyiiŋ yèè wò naŋ nyiŋ woò wààŋ, “Nìŋ manaŋ naŋ yɛ̀mɛ̀ e kèè mèè esaɓù kɛ̀ nìŋ yaà anyuùŋ nyɛ̀nɛ̀ŋ maŋ keì naanààŋ yèè niŋ naàŋ kɛ̀ɛ̀nɛ̀ŋ è hààwe! Kɛɛ e tɔ̀ɔ̀màŋsèì keìɛ nɔŋ nìŋ do nàŋ yɛmɛ̀ lɛ nàŋ yaà e tɔ̀ɔ̀màŋsèì wo wɛ̀ijìɔ Joonàŋ. E ɗèwè guùŋ nɛ sùà nɔŋ wo Joonàŋ naŋ nɔ̀ŋ wo kɛì gbeeɔ̀ ko sùà wèè maŋ ɗɔ̀ɔ̀ taai yèè maŋ dùùm taai lɛ̀, yɛi nɔŋ miàim wo Jɔ̀àfèlàà Nyuùŋ kpùnɔɔ̀ŋ do nàŋ nɔ̀ŋ e dììɛ dìì wèè maŋ ɗɔ̀ɔ̀ taai yèè maŋ dùùm taai. Anyùùŋ nyaŋ ko Ninivà doiŋ wa nàwèè nàŋ sìè kɔɔ ke ɗɔɔɛ̀ wo Dayà do wa nàwèè nàŋ gbàì e ɗuunyaàŋ lɛ, yèè àŋ doiŋ nàŋ jèè e keì, esaɓù kɛ̀ àŋ naŋ wa fè maŋ jùumù nyiŋ màŋ jɛwɛ nààŋ àŋ naŋ wa kòmò wo Joonàŋ naŋ gbòò ke mìè Dayàa ko nɛ̀ɛ̀ŋ nyiŋ niìŋ. Yèè miŋ woòiŋ kɛ̀ e nɛ̀ŋ bà kòò è yaà kià è kuwa e sɛmɛ e nìàŋ wo Joonàŋ. Yèè wo Jɔùŋ Kana Gbeeɔ̀ wèè ko Siiɓà doiŋ wa nàwèè naŋ sìè kɔɔ ke ɗɔɔɛ̀ wo Dayà do wa nàwèè nàŋ gbàì e ɗuunyaàŋ lɛ, yèè woiŋ jèè e keì. Wò naŋ wa kààìŋ dìì ke dòmaŋ mùŋlaŋ e yìwìà wɔŋ fuɔuŋ nɔɔ̀ŋ wèè wo kòmàŋ e kèè e jììkɛ̀ɛ̀ Salemàaŋ. Yèè e nɛ̀ŋ bà kòò è yaà kià è kuwa e sɛmɛ e nìàŋ wo Salemàŋ.”


Wo Jisɛ̀ naŋ ɓɛìŋ woò wààŋ, “Sèè wo jinàŋ naanààŋ folo wo nyùùŋ maŋjɛ̀wɛ, wò kɔɛ̀ ke fòùngà e diì wòaà sùà, wò yaà kààmè ko nɛ̀nɛ̀ŋ wèè wo gè nyiiŋ. Kɛɛ sèè wo jinàŋ naanààaŋ go yɛ̀mɛ̀ ko nɛ̀nɛ̀ŋ, kɛ̀ wò woò wààŋ, ‘Mìŋ yaà kɛ̀ɛ̀ sùà ko gbooì mìŋ yewe lɛ̀.’ Yèè sèè wò kɛɛ̀o wò mɛɛ̀ŋ kòɓɛ̀ bi foo, yèè kò yaà hàmaŋ fo, yèè kò zɛnɛŋ, kpeiŋ kɛ̀ wo jinàŋ naanààaŋ wò fòlà wò ka wò hìàŋ aŋ jinàŋ naanààŋ àŋ nɔɔnɔŋ le tìyèe aŋ yè nyaŋ ngèè nanaŋ aŋ nìàŋ wuŋ bi nyàŋ. Aŋ gbiŋ àŋ hnàŋ aŋ nyɛ̀nɛ̀ŋ koɓɛ̀ bi ko gboo nyiŋ niìŋ. Sèè tii è maaŋ, wo nyùnɔ̀ɔŋ àŋ jɔ̀à ko sùà wɔ wò nɔ̀ŋ naanààŋ e nìàŋ e ɗeweɛ̀ wò yaà wa gɔu lɛ̀. Yɛi nyɛ̀iŋ nààŋ nyuùŋ naanààŋ nyàŋ nàaŋ nìŋ do wa nàwèè nàŋ nɔ̀ŋ.”


Nààŋ wo Jisɛ̀ yaà wa nɔŋ gbùùyè koɓɛ̀ anyùùŋ nyaŋ, wo yèyeuŋ nɔɔ̀ŋ yaà aŋ wùìyauŋ nyàŋ naŋ wa hnè. Àŋ naŋ sìè ko saaŋ fenìiŋ yèè àŋ naŋ tùɔ̀ŋ ke mìè wèè wo hnàŋ aŋ gbòàuŋ kɔɔ. Kpeiŋ wo nyùnɔ̀ɔŋ bà guùŋ koɓɛ̀ bi nauŋ woò wààŋ, “Yɛ̀mɛ̀, wo yèyeum yaà aŋ wùìyaum nyàŋ kòò àŋ sia ko jɔɔlèi, àŋ manaŋ aum gbòà kɔɔ.”
Wo Jisɛ̀ naŋ nyiŋ woò wààŋ, “Ɓòò nàŋ yaà wo yèye miɔ̀ŋ, ɓòò nyiŋ nàŋ yaà aŋ wùìyaim nyàŋ?” Kpeiŋ wò naŋ tɔ̀ɔ̀ anyùùŋ màŋjɛ̀wɛ̀uŋ nyàŋ jàauŋ kɔɔ nyàŋ kùàŋ yèè wò naŋ woò wààŋ, “Yɛ̀mɛìŋ! Anyùùŋ nyɛɛ̀ŋ nàŋ yaà wo yèye miɔ̀ŋ yaà aŋ wùìyaim nyàŋ! Wo nyùnɔ̀ɔŋ gbiŋ nyɛnɛŋ e yèɛ wo Dèda miɔ̀ŋ ko àìjɛnɛ̀ŋ manaŋ wèè wo nyɛ̀nɛ̀ŋ lɛ, wuŋ nàŋ yaà wo wùìya miɔ̀ŋ, wo jaa miɔ̀ŋ, yèè wo yèye miɔ̀ŋ.”

Feti si Maafiù 12