Luca 12
12
Dahâimanazé tô senai õ wasu'u
Mateu 10.26-33; 12.31-32; 10.19-20
1-3Tawamhã ma tô dasina tahâ'â ni. Tahawa, da'ahâ uptabi di oto. Da'ahâ uptabi wa, ma tô 're dasipara wati'i za'ra. Ãhã wa, te Zezusi hã a'â tãma nharĩ za'ra, tisiré 're inomro mono norĩ ma, ãne:
— Farizeu norĩ hâimanazé hã, tô senai õ di. Tahawa, te za tiwi 're asi'madâ'â pese za'ra wa'aba mo, i'u'ẽtẽ wapuzém nhiti 're anomro aba mono da, farizeu norĩ nhimi'manharĩzém nhiti. Wa za ãma simiré'é, ãne: Ãté te za marĩ hã da te dawi 're sahâri za'ra, da te 're waihu'u tõ za'ra mono da, danhimirowasu'uzé hã, danhimi'manharĩzé hã. Tane nherẽ, te za niwapsi waihu'u za'ra ni. Tane bara na, aihâiba pisutu dama asimirowasu'uzé hã te za rowa'a ré dama asimirowasu'u za'ra wa'aba zém na aiwasu'u za'ra wa'aba ni. Duré 'ri nhitob ré, aihâiba pisutu dama asimirowasu'u za'ra wa'aba zé hã, te za sõ'awi dama asimirowasu'uzém na aiwasu'u za'ra wa'aba ni. Tahawa, te za 'râwi 're asi'madâ'â za'ra wa'aba mo, farizeu norĩ hâimanazéb zarina, 're aihâimana za'ra wa'aba mono tõ da, tô senai õ wa, ta norĩ 're ihâimana za'ra mono zé hã.
4-5— Ĩsiwadi norĩ, tô sena wa za aima rowasu'u za'ra wa'wa. Da te 're ai'uprosi aba mono da nherẽ, asima 're dapipa za'ra wa'aba mono õ di za, da te 're ai'uprosi aba mono pari, niha da te oto aima 're rob'manharĩ waihu'u za'ra wa'aba mono dai õ wa. Aipãrĩ'wa norĩ hã ropipa u, te te 're asãmra waihu'u aba mono õ di za oto. 'Re ihâimana u'âsi mono ma si, waihu'u pese di, ropipa u dawabzurizé hã. Tahawa, taha si te za tô 're ipipa za'ra wa'aba mo.
6-7— Wa za aima ãma romnhimiré'é za'ra wa'wa, ãne. Sire wa'â hã wa'âbâ surure nherẽ, ãma po're si'âri waihu'u õ di, 'Re ihâimana u'âsi mono hã. Tane duré, aséré za'rata aba zama, tãma waihu'u pese di. Sire hã tãma sawi pese za'ra nherẽ, sire zawi nhipai u, tãma asawi uptabi za'ra wa'aba di, 'Re ihâimana u'âsi mono ma hã. Tahawa, te za asina aihâtâ'â ãna 're anomro aba mo. — Ãne ma tô tãma waihu'u za'ra Zezusi hã, tisiré 're inomro mono norĩ ma.
8Te duré tãma nharĩ za'ra, ãne:
— Ni'wam norĩ hã ĩzazei'wa na danho'a dama 're siwasu'u za'ra mono wamhã, ti'ai ãma Dasiré Ipodo hã te za duré tizazei'wa na te te 're awasu'u, hâiwa ãma 'Re ihâimana u'âsi mono ma romhuri'wa norĩ nho'a. 9Tanei õ di za, ni'wam norĩ hã isazei'õ'wa na dama 're siwasu'u za'ra mono wamhã. Ãne wamhã, tizazei'õ'wa na te za duré te te 're awasu'u, hâiwa ãma 'Re ihâimana u'âsi mono ma romhuri'wa norĩ nho'a.
10— Ãté ni'wam norĩ hã Dasiré Ipoto ma, te za tãma nharĩ wasété za'ra. Tane nherẽ, tiwasété na 'Re ihâimana u'âsi mono ma, siwasu'u za'ra wamhã, te te ãma 'madâ'â za'ra õ di za oto, iwasédé hã. Tazahã, ni'wam norĩ hã, Ipẽ'ẽzani hã te te 're wẽ'õ u'âsi za'ra mono wamhã, te za te te ãma 're 'madâ'â u'âsi za'ra iwasédé hã, 'Re ihâimana u'âsi mono hã.
11— Ãté isazei'wai wa, te za taré da te 're aiwẽ'õ za'ra wa'wa. Tahawa, ãté te za rowahutuzéb u, da te 're asimroi wa'wa, ĩzazei'wa na, da te 're aiwaihu'u za'ra wa'aba mono da. Ãté roti'wa norĩ u, te za da te 're asimroi wa'wa, ãté danhib'apito norĩ u. Tane nherẽ, asina 're aihâtâ'â za'ra wa'aba mono õ di za. Ãhã wamhã, tãma 're asiwasu'u za'ra wa'aba mono zéb zô hã, 're rosa'rata za'ra wa'aba mono õ di za. 12Nimahã bâtâ na, da te aiwaihu'u za'ra wa'aba wamhã, te za 'Re ihâimana u'âsi mono hã Tipẽ'ẽzani na aima waihu'u za'ra wa'wa, dama 're asiwasu'u za'ra wa'aba mono zéb da hã. Tahawa, asina 're aihâtâ'â za'ra wa'aba mono õ di za.
Aibâ isimarĩ ahâ wasu'u
13Tawamhã aibâ hã dawa'wa isa hã te Zezusihi ma tinha, ãne:
— Rowahutu'wa, ĩdub'rada hã ma'ãpé ĩ'ãma wada'uri, te te ĩma po'o da, wamama hã wawi dâ'â õ ré, te te wama ipisudu hã.
14Tahawa, te Zezusi hã asa tãma tinha, ãne:
— Mare di. E 'wa hã ma tô ĩpisutu, te ai'ãma wada'uri da, te te aima po'o da hã. Ni'wa te te ĩpisutu õ di.
15Tawamhã te uburé dama tinha, ãne:
— Ma'ãpé, ĩwapari pese za'ra wa'aba. 'Râwi te za 're asi'madâ'â za'ra wa'aba mo, asimarĩ ahâ zô, 're rob'ruiwapari za'ra wa'aba mono tõ da. Danhimarĩ ahâ uptabi nherẽ, robze u'âsi, ãma 're danomro mono õ di za, rowẽzéb õ wa, ta hã.
16-17Te duré ãma romnhimiré'é, ãne:
— Aibâ hã te 're hâimana, isimarĩ ahâ hã. Buru nho ahâ wamhã, 'râwi te sima rosa'rata, ãne: “'Ri hã 'ri 're su'ure di, buru nho za'warizéb da hã. E marĩ wa za 'manha. 18Ãté ri wa za sãmra, te 'ri za'ẽtẽ da, buru nho za'warizéb da hã. Tamomo, wa za ubumro buru nho hã, 'ri za'ẽtẽ u. Ĩnhimarĩ zama, wa za sa'ra, buru nho zu hã. 19Taha parip si, wa za ĩsima tinha, ãne: ‘Ãhã na ĩma rowẽ di. Marĩ hã ahâ na, te ĩza daba'wara, iwẽ hã. Ĩwi iropsi'utõrĩ da hã, mare di. Wahub ahâ na, te za ĩ'ãma tiwahu, ĩsa hã ĩma 're hâimana mono ré hã. Wa za oto 're ĩwa'utu u'âsi. Ãté, te 're romhuri mono õ di za oto. Ãté ãhã na si, wa za oto 're ĩsa. Wa za duré te 're zâsi u'âsi. Marĩ na, wa za 're ĩto, ĩtozém na.’ ” Ãne te aibâ hã sima rosa'rata. 20Tahawa, te 'Re ihâimana u'âsi mono hã tãma tinha, ãne: “A hã ma tô ãma i'upa za'ẽ, asimirosa'rata na. Ã bara na te za atâ. Atâ'â wamhã, e 'wa te hã za oto asimarĩ hã, asima si 're i'a'ubumroi pese mono hã.”
21— Tane, danhimarĩ hã dasima si, da te 're ubumroi pese za'ra mono wamhã, 'Re ihâimana u'âsi mono ma, 're danhoprub za'ra mono ãna, te za taré da te dasima 're ubumroi pese za'ra, danhimarĩ hã.
Marĩ na 're dahâtâ'â za'ra mono ãna, 're idanomro mono zé wasu'u
Mateu 6.25-34
22Tawamhã Zezusi te tinha, tisiré 're inomro mono norĩ ma, ãne:
— Tahawa, wa za duré ãne aima waihu'u za'ra wa'wa. Marĩ na 're aihâtâ'â za'ra wa'aba mono õ di za. Asazéb za'ra wa'aba na asina 're aihâtâ'â za'ra wa'aba mono õ di za. Duré, ai'uza õ na zama asina 're aihâtâ'â za'ra wa'aba mono õ di za. 23Wasazém nhipai u pire uptabi di, wahâimanazé hã. Duré, wa'uzazém nhipai u pire uptabi di, wahâiba hã. 24Õhõta, si norĩ hã. Ma'ãpé, 'madâ'â za'ra wa'aba. Si norĩ hã te te sima 're robzuri mono õ di. Te te duré sima 're roptehâri za'ra mono õ di. Duré romnhimi'warazé hã 'ri õ di, isazéb za'ra nhimi'warazéb da hã. Tane nherẽ, te isa hã te te tãma 're anhomri u'âsi, 'Re ihâimana u'âsi mono hã. E si norĩ si, te te 're azawi pese. Mare di. Si hã tãma sawi pese za'ra nherẽ, si zawi nhipai u, tãma asawi uptabi za'ra wa'aba di. 25-26Duré 're atâ'â za'ra wa'aba mono zém na, asina 're aihâtâ'â za'ra wa'aba mono wamhã, e asibâtâ na 're atâ'â za'ra wa'aba mono õ di za. E asibâtâ nhipai u, te za bété 're anomro siroptu wa'aba mo. Mare di. Asina 're aihâtâ'â za'ra wa'aba mono zéb zarina, asibâtâ nhipai u 're anomro siroptu wa'aba mono õ di za. E marĩ da, te za bété marĩ na 're aihâtâ'â za'ra wa'aba mo. 27Ma'ãpé, romnhirãrã 're ihâimana za'ra mono zém na rosa'rata za'ra wa'aba a'â, rom na 're isimasa mono na hã. Ta norĩ hã ti'uzazéb da hã, te te sisada 're 'manharĩ za'ra mono da, te te 're romhuri za'ra mono õ di, zazahâ da hã. Tane nherẽ, dama 'madâ'â zei uptabi di, romnhirãrã hã. Apito Saloma hã uza wẽ uptabi na 're si'uza mono nherẽ, taha nhipai u, dama 'madâ'â zei uptabi di, romnhirãrã hã. 28Romnhirãrã hã hâiwi 're simnhatã mono ré, te za du hã iré da te 're wazâri za'ra, unhama da, da te 're ub'rã za'ra mono da. Tahawa, 're simasam hâ mono dai õ nherẽ, ma tô wẽ uptabi na te te 're ab'manharĩ, 'Re ihâimana u'âsi mono hã. E tawamhã, ai'uzazé hã te te aima 're sõmri za'ra wa'aba mono õ di za bété. Te za tô te te aima 're anhomri 'wa. E niha Aimama 'wa hã asina 're umnhasi za'ra wa'aba mono õ di bété, taha si ai'uzazé hã za te te aima 're i'anhomri aba mono na hã. 29-31Tahawa, marĩ na asina 're aihâtâ'â za'ra wa'aba mono õ di za. Asazéb zô si, duré â zô si, 're asõpré wa'aba mono õ di za. Taha zô si, te za isazei'õ'wa norĩ hã 're sõpré. Aimama 'wa hã ma tô aiwaihu'u za'ra wa'wa, marĩ hã aiwi sô 're irowaptâ'â za'ra wa'aba mono na. Aimama 'wa hã, 'Re ihâimana u'âsi mono, Danhib'apito uptabi. Tahawa, õhõ si, te za 're ipisutu za'ra wa'aba mo, õhõ ãma si 're anomro aba mono da. Tawamhã marĩ hã aiwi sô 're irowaptâ'â za'ra wa'aba mono zéb uwaibaba, te za te te aima 're anhomri 'wa, Aimama 'wa hã.
32Te duré tãma nharĩ za'ra, ãne:
— Ĩsiré norĩ, ai'umrore wa'aba nherẽ, asina 're aihâtâ'â za'ra wa'aba mono õ di za. Aimama 'wa hã Danhib'apito uptabi hã, te za aima pisutu za'ra wa'wa, isiré dama 're roti za'ra wa'aba mono da. Ãne ma tô sima aiwẽ za'ra wa'wa. 33-34Tahawa, te za uburé asimarĩ hã dama iwede za'ra wa'wa, iwa'âbâ zô, isimarĩ'õ norĩ ma, sõmri aba mono da. Tawamhã asimarĩ hã isi'utõrĩ'õ hã te za hâiwa ãma asô 're hâimana u'âsi za'ra wa'wa, wẽ u'âsi na. Tame, isipsaihuri norĩ hã sô 're sisisi waihu'u mono õ di za. Tame duré, da'uza hâzapu'u'wa hã 're hâimana za'ra mono õ di. Ti'ai ãma asimarĩ ahâ zô si 're rob'ruiwapari za'ra wa'aba mono wamhã, taha na si te za aipẽ'ẽ 're, asima 're irosa'rata u'âsi za'ra wa'aba mo, hâiwa ãma iwẽ hã isi'utõrĩ'õ upana. Duré hâiwa ãma iwẽ uptabi zô si, asima 're rob'ruiwapari za'ra wa'aba mono wamhã, taha na si te za asima 're irosa'rata u'âsi za'ra wa'aba mo, 'Re ihâimana u'âsi mono hã iwẽ hã te te asô 're i'apisutu aba mono zô si.
Romhuri'wa norĩ, hâimana nhimiza'rese sina, 're ihâimana za'ra mono wasu'u
35-36Tawamhã Zezusi hã te duré tãma romnhimiré'é za'ra, ãne:
— Romhuri'wa norĩ hã hâimana nhimiza'rese sina, te za tinhib'apito zô 're simipari za'ra. Tane, te za aihâimana nhimiza'rese sina, 're aihâimana za'ra wa'aba mo. Ãté dasina damrozéb u, te za isib'apito hã tiwi timorĩ za'ra, dame sa da. Tawamhã apâ wisi õ ré, te za si'uza za'ra, tãma iromhuri'wa norĩ hã, te te tãma romhuri za'ra da. Te za sô ro'o za'ra rob'uiwẽzé hã, rowa'a na sébré da, isib'apito za'ra hã. Tawamhã 'ri tẽme wisi wi, te za isib'apito za'ra hã 'ridawa ta'a, te te tãma 'ridawa za'ra da. Tahawa, te za awa'awi tãma 'ridawa za'ra. 37-38Tãma iromhuri'wa norĩ hã sõtõ ãna, sô simipari za'ra wamhã, tãma rowẽ za'ra di za. Tawamhã ãté mara wa'wa, te za apâ wi, isib'apito za'ra hã. Ãté si'a hârâ wi, te za apâ wi. Hâimana nhimiza'rese sina, sô 're simipari za'ra mono ré, apâ wisi wamhã, tãma rowẽ za'ra di za, tãma iromhuri'wa norĩ ma hã. Tawamhã apito nherẽ, sai õ ré, te za a'â ti'uza na ãma saprĩ, isa te te tãma sõmri mono da, tãma iromhuri'wa norĩ ma. Te za duré tãma nharĩ za'ra, tisai ma, si'ubumro da. Taha pari, te za duré tãma sõmri za'ra, isa hã.
39— Wa za duré ãma simiré'é, ãma rosa'rata za'ra wa'aba da. Dahâimana nhimiza'rese ãna, 're dahâimana za'ra mono ré, te za isipsaihuri norĩ hã danhibrob zô 're sisisi, 'ri para u hã. Bâdâ hã we isébrézé 'ri tede'wa te te waihu'u wamhã, te za tiwi 'madâ'â pese, sébré tõ da, 'ri para u. 40Tane te za a norĩ wa'wa hã aihâimana nhimiza'rese sina 're asimipari u'âsi za'ra wa'aba mo. Ti'ai ãma Dasiré Ipodo hã te za wei mo apâ, sô asimipari za'ra wa'aba õ zém na, nimahã bâtâ na. Tahawa, te za aihâimana nhimiza'rese sina sô 're asimipari u'âsi za'ra wa'aba mo.
Romhuri'wa i'umnhasi wasu'u, romhuri'wa i'umnhasi'õ wasu'u me
Mateu 24.45-51
41Tawamhã Pedru te 'mahâ:
— Apito, e 'wai udâna, te ãne ãma isimiré. E uburé da'udâna zama, te ãma isimiré.
42Tahawa, te Wanhib'apito hã asa ãma romnhimiré'é, Zezusi hã ãne:
— Dama romhuri'wa i'umnha hã duré isimiroti wẽ hã, e niha 're ihâimana mono zé hã. Ãne hã 're hâimana mono wamhã, te za isib'apito hã nimomo tiwi morĩ õ ré, tãma pisutu, uburé tãma iromhuri'wa norĩ hã isa'u nherẽ, te te sô 'madâ'â za'ra da. Te za duré tãma pisutu, bâtâ pisutuzém na isazéb da hã, te te tãma ãma uwaimrami za'ra da, tãma iromhuri'wa norĩ ma. 43-44Tawamhã apâ we imorĩzéb u, tinhib'apito nhimiroti hã te te tãma ãma uwaimrami wamhã, tãma rowẽ di za, romhuri'wai ma hã. Taha ma, tãma rowẽ uptabi di za tô. E marĩ wa. Isib'apito hã apâ wisi wapsi, te za tãma pisutu, uburé isimarĩ hã te te tãma 're 'madâ'â u'âsi mono da oto, tãma umnhasi uptabi wa. 45Tazahã, tinhib'apito za're'ra, dama 're hâimana wẽ mono õ wamhã, tãma 're rowẽ mono õ di za. Ãté apito za're'ra, te za 'râwi sima tinha, ãne: “Ĩnhib'apito hã simahudu õ di.” Ãté, ãne te za sima tinha. Tahawa, sô rowaptâ'â wẽ te, te za oto tizapari romhuri'wa norĩ hã te te 're ahâ za'ra aibâ norĩ hã, duré pi'õ norĩ zama hã. Ãté, te za taré tisa zô si 're hâimana. Ãté te za âzé hã te te 're hâsi. Õne u'âsi, te te 're hâsi mono wa, te za 'rãi wasété na 're hâimana. 46Tawamhã rosa'rese ãna hâimana ré, te za isib'apito hã itẽme wi apâ, sô isimipari õ zém na nimahã na siwa'ru bâtâ na. Tahawa, te za sa'ẽtẽ azâ, tãma iromhuri'wa hã. Sib'ézé 'wa pa na, te za te te wa'õtõ. Tahawa, te za dapo're'õ norĩ zu robzei'õ te te sina 're sõ'õtõ, tãma iromhuri'wa hã.
47— Ãté, ni'wa hã te za waihu'u pese, tinhib'apito nhimiroti hã, tãma iromhuri'wa hã. Tane nherẽ, wa'a te, isimiroti hã te te 're uwaimrami mono õ di za. Tahawa, te za sa'ẽtẽ azâri ni, powawẽ hâiwaré na, apito zadawa para. 48Ãté, ni'wai ma, waihu'u pese õ di za, isib'apito nhimiroti hã. Tawamhã marĩ te za upa. Tahawa, te za iwapu na si suru na azâri ni, tãma waihu'u pese õ wa, isib'apito nhimiroti hã. Ãté te za ni'wai ma waihu'u pese, tinhimiroti hã, 'Re ihâimana u'âsi mono hã. Te te tãma waihu'u pese wamhã, te za sô 're simipari, danhipai u te te tãma ãma 're uwaimrami mono da, isimiroti hã.
49Te duré tãma nharĩ za'ra, ãne:
— Ti'ai u, wa wei mo, ti'a na te sazu da, zata da. Zata siromo 'wa'âhã, aré ĩma wẽ di. 50Wa za a'â robzépata za'ẽtẽ. Te robzépata õ ré hã, rosa'rata ahâ di za. 51E datẽme we ĩmorĩ wa, te za ti'ab ré rowẽ na si dasiré 're dahâimana za'ra, simisutu. Mare di. Ãne hã ĩ'ãma 're rosa'rata za'ra wa'aba mono õ di za. Rosa'rata na te za ĩ'ãma dasima aipo'o za'ra ni. 52Ãté, 5 na ihâiba hã te 'ri ãma siré 're si'ubumro. Ta norĩ hã te za rosa'rata na ĩ'ãma sima aipo'o za'ra. Ãté, si'ubdatõ te za ĩwẽ'wa, 're hâimana za'ra. Ãté maparane te za ĩwẽ'õ'wa, 're hâimana zahuré. Ãté, maparane te za ĩwẽ'wa hã 're hâimana zahuré. Ãté duré si'ubdatõ te za ĩwẽ'õ'wa hã 're hâimana za'ra. 53Ãté, damama hã te za ti'ra norĩ hã wẽ'õ za'ra, ĩzazei'wa 're hâimana za'ra mono wa, i'ra si'aibâ hã. Ãté, da'ra norĩ hã te za timama hã siwi wẽ'õ za'ra, ĩzazei'wa, 're hâimana mono wa, imama za'ra hã. Ãté, dana hã te za ti'ra norĩ hã wẽ'õ za'ra, ĩzazei'wa, 're hâimana za'ra mono wa, i'ra sipi'õ norĩ hã. Ãté, pi'õ norĩ hã te za tina hã siwi wẽ'õ, ĩzazei'wa, 're hâimana mono wa, ina za'ra hã. Ãté, damaprewa hã te za tisani'aba norĩ hã wẽ'õ za'ra, ĩzazei'wa 're hâimana za'ra mono wa, isani'aba norĩ hã. Ãté, pi'õ norĩ hã te za timaprebaba norĩ hã wẽ'õ za'ra, ĩzazei'wa, 're hâimana za'ra mono wa, imaprebaba norĩ hã.
54Uburé te oto dama tinha, ãne:
— Ãté, te za hâiwa nhirõno i'madâ'â za'ra wa'wa, bâtâ pusizém niwĩ. Tahawa, te za asima irowasu'u za'ra wa'wa, ãne: “Tã, te za we tita'a.” Ãté, ãne te za asima irowasu'u za'ra wa'wa, awa'awi. Tawamhã tã hã te za we tita'a tô. 55Ãté, rowa'u hã te za wei watobro, hâiwa nhimi'e hawi. Tahawa, te za ãne asima irowasu'u za'ra wa'wa, “Te za oto tirowa'ro.” Ãne te za asima irowasu'u za'ra wa'wa. Tawamhã te za tô oto tirowa'ro. 56Marĩ hã ti'ai ãma hã, duré hâiwa na hã aima waihu'u pese za'ra wa'aba di, 'madâ'â za'ra wa'aba wamhã. E niha bété tane aiwa, aima waihu'u pese za'ra wa'aba õ di, marĩ te te iwasu'u hã, te dama 're i'ab'manharĩ wẽ mono zé hã, ãma 're ĩ'madâ'â za'ra wa'aba mono nherẽ.
57-58Uburé ma, te duré dama tinha, ãne:
— E marĩ wa, asina 're roti wẽ za'ra wa'aba mono õ di, iwẽ hã 're 'manharĩ za'ra wa'aba mono da. Wa za ãma simiré'é, ãne: Ãté, ni'wa hã te za asaprõ, da'ãma 're irowairébé mono 'wa, 're isãmra mono zéb u. Marĩ 'manharĩ wa, te za asaprõ, te te tãma aiwasu'u da. Tahawa, te za bâdâdi na ane wa'aba ré, tãma asiwasu'u aiwasété na, rowairébé'wai u te te asaprõni tõ da, damrami'wai ma, te te duré ai'ru tõ da, dazazéb 're, te te asẽrẽ tõ da. 59Te te asẽrẽ wamhã, asiwa'âbâ 'rãsutu pese õ nherẽ, ta hawi aiwatobro waihu'u õ di za. Ãne, wa aima waihu'u za'ra wa'wa, asina 're roti wẽ za'ra wa'aba mono da, iwẽ hã 're 'manharĩ za'ra wa'aba mono da.
Àwon tá yàn lọ́wọ́lọ́wọ́ báyìí:
Luca 12: xavBP
Ìsàmì-sí
Pín
Daako
Ṣé o fẹ́ fi àwọn ohun pàtàkì pamọ́ sórí gbogbo àwọn ẹ̀rọ rẹ? Wọlé pẹ̀lú àkántì tuntun tàbí wọlé pẹ̀lú àkántì tí tẹ́lẹ̀
© 2011, Wycliffe Bible Translators, Inc.All rights reserved.
Luca 12
12
Dahâimanazé tô senai õ wasu'u
Mateu 10.26-33; 12.31-32; 10.19-20
1-3Tawamhã ma tô dasina tahâ'â ni. Tahawa, da'ahâ uptabi di oto. Da'ahâ uptabi wa, ma tô 're dasipara wati'i za'ra. Ãhã wa, te Zezusi hã a'â tãma nharĩ za'ra, tisiré 're inomro mono norĩ ma, ãne:
— Farizeu norĩ hâimanazé hã, tô senai õ di. Tahawa, te za tiwi 're asi'madâ'â pese za'ra wa'aba mo, i'u'ẽtẽ wapuzém nhiti 're anomro aba mono da, farizeu norĩ nhimi'manharĩzém nhiti. Wa za ãma simiré'é, ãne: Ãté te za marĩ hã da te dawi 're sahâri za'ra, da te 're waihu'u tõ za'ra mono da, danhimirowasu'uzé hã, danhimi'manharĩzé hã. Tane nherẽ, te za niwapsi waihu'u za'ra ni. Tane bara na, aihâiba pisutu dama asimirowasu'uzé hã te za rowa'a ré dama asimirowasu'u za'ra wa'aba zém na aiwasu'u za'ra wa'aba ni. Duré 'ri nhitob ré, aihâiba pisutu dama asimirowasu'u za'ra wa'aba zé hã, te za sõ'awi dama asimirowasu'uzém na aiwasu'u za'ra wa'aba ni. Tahawa, te za 'râwi 're asi'madâ'â za'ra wa'aba mo, farizeu norĩ hâimanazéb zarina, 're aihâimana za'ra wa'aba mono tõ da, tô senai õ wa, ta norĩ 're ihâimana za'ra mono zé hã.
4-5— Ĩsiwadi norĩ, tô sena wa za aima rowasu'u za'ra wa'wa. Da te 're ai'uprosi aba mono da nherẽ, asima 're dapipa za'ra wa'aba mono õ di za, da te 're ai'uprosi aba mono pari, niha da te oto aima 're rob'manharĩ waihu'u za'ra wa'aba mono dai õ wa. Aipãrĩ'wa norĩ hã ropipa u, te te 're asãmra waihu'u aba mono õ di za oto. 'Re ihâimana u'âsi mono ma si, waihu'u pese di, ropipa u dawabzurizé hã. Tahawa, taha si te za tô 're ipipa za'ra wa'aba mo.
6-7— Wa za aima ãma romnhimiré'é za'ra wa'wa, ãne. Sire wa'â hã wa'âbâ surure nherẽ, ãma po're si'âri waihu'u õ di, 'Re ihâimana u'âsi mono hã. Tane duré, aséré za'rata aba zama, tãma waihu'u pese di. Sire hã tãma sawi pese za'ra nherẽ, sire zawi nhipai u, tãma asawi uptabi za'ra wa'aba di, 'Re ihâimana u'âsi mono ma hã. Tahawa, te za asina aihâtâ'â ãna 're anomro aba mo. — Ãne ma tô tãma waihu'u za'ra Zezusi hã, tisiré 're inomro mono norĩ ma.
8Te duré tãma nharĩ za'ra, ãne:
— Ni'wam norĩ hã ĩzazei'wa na danho'a dama 're siwasu'u za'ra mono wamhã, ti'ai ãma Dasiré Ipodo hã te za duré tizazei'wa na te te 're awasu'u, hâiwa ãma 'Re ihâimana u'âsi mono ma romhuri'wa norĩ nho'a. 9Tanei õ di za, ni'wam norĩ hã isazei'õ'wa na dama 're siwasu'u za'ra mono wamhã. Ãne wamhã, tizazei'õ'wa na te za duré te te 're awasu'u, hâiwa ãma 'Re ihâimana u'âsi mono ma romhuri'wa norĩ nho'a.
10— Ãté ni'wam norĩ hã Dasiré Ipoto ma, te za tãma nharĩ wasété za'ra. Tane nherẽ, tiwasété na 'Re ihâimana u'âsi mono ma, siwasu'u za'ra wamhã, te te ãma 'madâ'â za'ra õ di za oto, iwasédé hã. Tazahã, ni'wam norĩ hã, Ipẽ'ẽzani hã te te 're wẽ'õ u'âsi za'ra mono wamhã, te za te te ãma 're 'madâ'â u'âsi za'ra iwasédé hã, 'Re ihâimana u'âsi mono hã.
11— Ãté isazei'wai wa, te za taré da te 're aiwẽ'õ za'ra wa'wa. Tahawa, ãté te za rowahutuzéb u, da te 're asimroi wa'wa, ĩzazei'wa na, da te 're aiwaihu'u za'ra wa'aba mono da. Ãté roti'wa norĩ u, te za da te 're asimroi wa'wa, ãté danhib'apito norĩ u. Tane nherẽ, asina 're aihâtâ'â za'ra wa'aba mono õ di za. Ãhã wamhã, tãma 're asiwasu'u za'ra wa'aba mono zéb zô hã, 're rosa'rata za'ra wa'aba mono õ di za. 12Nimahã bâtâ na, da te aiwaihu'u za'ra wa'aba wamhã, te za 'Re ihâimana u'âsi mono hã Tipẽ'ẽzani na aima waihu'u za'ra wa'wa, dama 're asiwasu'u za'ra wa'aba mono zéb da hã. Tahawa, asina 're aihâtâ'â za'ra wa'aba mono õ di za.
Aibâ isimarĩ ahâ wasu'u
13Tawamhã aibâ hã dawa'wa isa hã te Zezusihi ma tinha, ãne:
— Rowahutu'wa, ĩdub'rada hã ma'ãpé ĩ'ãma wada'uri, te te ĩma po'o da, wamama hã wawi dâ'â õ ré, te te wama ipisudu hã.
14Tahawa, te Zezusi hã asa tãma tinha, ãne:
— Mare di. E 'wa hã ma tô ĩpisutu, te ai'ãma wada'uri da, te te aima po'o da hã. Ni'wa te te ĩpisutu õ di.
15Tawamhã te uburé dama tinha, ãne:
— Ma'ãpé, ĩwapari pese za'ra wa'aba. 'Râwi te za 're asi'madâ'â za'ra wa'aba mo, asimarĩ ahâ zô, 're rob'ruiwapari za'ra wa'aba mono tõ da. Danhimarĩ ahâ uptabi nherẽ, robze u'âsi, ãma 're danomro mono õ di za, rowẽzéb õ wa, ta hã.
16-17Te duré ãma romnhimiré'é, ãne:
— Aibâ hã te 're hâimana, isimarĩ ahâ hã. Buru nho ahâ wamhã, 'râwi te sima rosa'rata, ãne: “'Ri hã 'ri 're su'ure di, buru nho za'warizéb da hã. E marĩ wa za 'manha. 18Ãté ri wa za sãmra, te 'ri za'ẽtẽ da, buru nho za'warizéb da hã. Tamomo, wa za ubumro buru nho hã, 'ri za'ẽtẽ u. Ĩnhimarĩ zama, wa za sa'ra, buru nho zu hã. 19Taha parip si, wa za ĩsima tinha, ãne: ‘Ãhã na ĩma rowẽ di. Marĩ hã ahâ na, te ĩza daba'wara, iwẽ hã. Ĩwi iropsi'utõrĩ da hã, mare di. Wahub ahâ na, te za ĩ'ãma tiwahu, ĩsa hã ĩma 're hâimana mono ré hã. Wa za oto 're ĩwa'utu u'âsi. Ãté, te 're romhuri mono õ di za oto. Ãté ãhã na si, wa za oto 're ĩsa. Wa za duré te 're zâsi u'âsi. Marĩ na, wa za 're ĩto, ĩtozém na.’ ” Ãne te aibâ hã sima rosa'rata. 20Tahawa, te 'Re ihâimana u'âsi mono hã tãma tinha, ãne: “A hã ma tô ãma i'upa za'ẽ, asimirosa'rata na. Ã bara na te za atâ. Atâ'â wamhã, e 'wa te hã za oto asimarĩ hã, asima si 're i'a'ubumroi pese mono hã.”
21— Tane, danhimarĩ hã dasima si, da te 're ubumroi pese za'ra mono wamhã, 'Re ihâimana u'âsi mono ma, 're danhoprub za'ra mono ãna, te za taré da te dasima 're ubumroi pese za'ra, danhimarĩ hã.
Marĩ na 're dahâtâ'â za'ra mono ãna, 're idanomro mono zé wasu'u
Mateu 6.25-34
22Tawamhã Zezusi te tinha, tisiré 're inomro mono norĩ ma, ãne:
— Tahawa, wa za duré ãne aima waihu'u za'ra wa'wa. Marĩ na 're aihâtâ'â za'ra wa'aba mono õ di za. Asazéb za'ra wa'aba na asina 're aihâtâ'â za'ra wa'aba mono õ di za. Duré, ai'uza õ na zama asina 're aihâtâ'â za'ra wa'aba mono õ di za. 23Wasazém nhipai u pire uptabi di, wahâimanazé hã. Duré, wa'uzazém nhipai u pire uptabi di, wahâiba hã. 24Õhõta, si norĩ hã. Ma'ãpé, 'madâ'â za'ra wa'aba. Si norĩ hã te te sima 're robzuri mono õ di. Te te duré sima 're roptehâri za'ra mono õ di. Duré romnhimi'warazé hã 'ri õ di, isazéb za'ra nhimi'warazéb da hã. Tane nherẽ, te isa hã te te tãma 're anhomri u'âsi, 'Re ihâimana u'âsi mono hã. E si norĩ si, te te 're azawi pese. Mare di. Si hã tãma sawi pese za'ra nherẽ, si zawi nhipai u, tãma asawi uptabi za'ra wa'aba di. 25-26Duré 're atâ'â za'ra wa'aba mono zém na, asina 're aihâtâ'â za'ra wa'aba mono wamhã, e asibâtâ na 're atâ'â za'ra wa'aba mono õ di za. E asibâtâ nhipai u, te za bété 're anomro siroptu wa'aba mo. Mare di. Asina 're aihâtâ'â za'ra wa'aba mono zéb zarina, asibâtâ nhipai u 're anomro siroptu wa'aba mono õ di za. E marĩ da, te za bété marĩ na 're aihâtâ'â za'ra wa'aba mo. 27Ma'ãpé, romnhirãrã 're ihâimana za'ra mono zém na rosa'rata za'ra wa'aba a'â, rom na 're isimasa mono na hã. Ta norĩ hã ti'uzazéb da hã, te te sisada 're 'manharĩ za'ra mono da, te te 're romhuri za'ra mono õ di, zazahâ da hã. Tane nherẽ, dama 'madâ'â zei uptabi di, romnhirãrã hã. Apito Saloma hã uza wẽ uptabi na 're si'uza mono nherẽ, taha nhipai u, dama 'madâ'â zei uptabi di, romnhirãrã hã. 28Romnhirãrã hã hâiwi 're simnhatã mono ré, te za du hã iré da te 're wazâri za'ra, unhama da, da te 're ub'rã za'ra mono da. Tahawa, 're simasam hâ mono dai õ nherẽ, ma tô wẽ uptabi na te te 're ab'manharĩ, 'Re ihâimana u'âsi mono hã. E tawamhã, ai'uzazé hã te te aima 're sõmri za'ra wa'aba mono õ di za bété. Te za tô te te aima 're anhomri 'wa. E niha Aimama 'wa hã asina 're umnhasi za'ra wa'aba mono õ di bété, taha si ai'uzazé hã za te te aima 're i'anhomri aba mono na hã. 29-31Tahawa, marĩ na asina 're aihâtâ'â za'ra wa'aba mono õ di za. Asazéb zô si, duré â zô si, 're asõpré wa'aba mono õ di za. Taha zô si, te za isazei'õ'wa norĩ hã 're sõpré. Aimama 'wa hã ma tô aiwaihu'u za'ra wa'wa, marĩ hã aiwi sô 're irowaptâ'â za'ra wa'aba mono na. Aimama 'wa hã, 'Re ihâimana u'âsi mono, Danhib'apito uptabi. Tahawa, õhõ si, te za 're ipisutu za'ra wa'aba mo, õhõ ãma si 're anomro aba mono da. Tawamhã marĩ hã aiwi sô 're irowaptâ'â za'ra wa'aba mono zéb uwaibaba, te za te te aima 're anhomri 'wa, Aimama 'wa hã.
32Te duré tãma nharĩ za'ra, ãne:
— Ĩsiré norĩ, ai'umrore wa'aba nherẽ, asina 're aihâtâ'â za'ra wa'aba mono õ di za. Aimama 'wa hã Danhib'apito uptabi hã, te za aima pisutu za'ra wa'wa, isiré dama 're roti za'ra wa'aba mono da. Ãne ma tô sima aiwẽ za'ra wa'wa. 33-34Tahawa, te za uburé asimarĩ hã dama iwede za'ra wa'wa, iwa'âbâ zô, isimarĩ'õ norĩ ma, sõmri aba mono da. Tawamhã asimarĩ hã isi'utõrĩ'õ hã te za hâiwa ãma asô 're hâimana u'âsi za'ra wa'wa, wẽ u'âsi na. Tame, isipsaihuri norĩ hã sô 're sisisi waihu'u mono õ di za. Tame duré, da'uza hâzapu'u'wa hã 're hâimana za'ra mono õ di. Ti'ai ãma asimarĩ ahâ zô si 're rob'ruiwapari za'ra wa'aba mono wamhã, taha na si te za aipẽ'ẽ 're, asima 're irosa'rata u'âsi za'ra wa'aba mo, hâiwa ãma iwẽ hã isi'utõrĩ'õ upana. Duré hâiwa ãma iwẽ uptabi zô si, asima 're rob'ruiwapari za'ra wa'aba mono wamhã, taha na si te za asima 're irosa'rata u'âsi za'ra wa'aba mo, 'Re ihâimana u'âsi mono hã iwẽ hã te te asô 're i'apisutu aba mono zô si.
Romhuri'wa norĩ, hâimana nhimiza'rese sina, 're ihâimana za'ra mono wasu'u
35-36Tawamhã Zezusi hã te duré tãma romnhimiré'é za'ra, ãne:
— Romhuri'wa norĩ hã hâimana nhimiza'rese sina, te za tinhib'apito zô 're simipari za'ra. Tane, te za aihâimana nhimiza'rese sina, 're aihâimana za'ra wa'aba mo. Ãté dasina damrozéb u, te za isib'apito hã tiwi timorĩ za'ra, dame sa da. Tawamhã apâ wisi õ ré, te za si'uza za'ra, tãma iromhuri'wa norĩ hã, te te tãma romhuri za'ra da. Te za sô ro'o za'ra rob'uiwẽzé hã, rowa'a na sébré da, isib'apito za'ra hã. Tawamhã 'ri tẽme wisi wi, te za isib'apito za'ra hã 'ridawa ta'a, te te tãma 'ridawa za'ra da. Tahawa, te za awa'awi tãma 'ridawa za'ra. 37-38Tãma iromhuri'wa norĩ hã sõtõ ãna, sô simipari za'ra wamhã, tãma rowẽ za'ra di za. Tawamhã ãté mara wa'wa, te za apâ wi, isib'apito za'ra hã. Ãté si'a hârâ wi, te za apâ wi. Hâimana nhimiza'rese sina, sô 're simipari za'ra mono ré, apâ wisi wamhã, tãma rowẽ za'ra di za, tãma iromhuri'wa norĩ ma hã. Tawamhã apito nherẽ, sai õ ré, te za a'â ti'uza na ãma saprĩ, isa te te tãma sõmri mono da, tãma iromhuri'wa norĩ ma. Te za duré tãma nharĩ za'ra, tisai ma, si'ubumro da. Taha pari, te za duré tãma sõmri za'ra, isa hã.
39— Wa za duré ãma simiré'é, ãma rosa'rata za'ra wa'aba da. Dahâimana nhimiza'rese ãna, 're dahâimana za'ra mono ré, te za isipsaihuri norĩ hã danhibrob zô 're sisisi, 'ri para u hã. Bâdâ hã we isébrézé 'ri tede'wa te te waihu'u wamhã, te za tiwi 'madâ'â pese, sébré tõ da, 'ri para u. 40Tane te za a norĩ wa'wa hã aihâimana nhimiza'rese sina 're asimipari u'âsi za'ra wa'aba mo. Ti'ai ãma Dasiré Ipodo hã te za wei mo apâ, sô asimipari za'ra wa'aba õ zém na, nimahã bâtâ na. Tahawa, te za aihâimana nhimiza'rese sina sô 're asimipari u'âsi za'ra wa'aba mo.
Romhuri'wa i'umnhasi wasu'u, romhuri'wa i'umnhasi'õ wasu'u me
Mateu 24.45-51
41Tawamhã Pedru te 'mahâ:
— Apito, e 'wai udâna, te ãne ãma isimiré. E uburé da'udâna zama, te ãma isimiré.
42Tahawa, te Wanhib'apito hã asa ãma romnhimiré'é, Zezusi hã ãne:
— Dama romhuri'wa i'umnha hã duré isimiroti wẽ hã, e niha 're ihâimana mono zé hã. Ãne hã 're hâimana mono wamhã, te za isib'apito hã nimomo tiwi morĩ õ ré, tãma pisutu, uburé tãma iromhuri'wa norĩ hã isa'u nherẽ, te te sô 'madâ'â za'ra da. Te za duré tãma pisutu, bâtâ pisutuzém na isazéb da hã, te te tãma ãma uwaimrami za'ra da, tãma iromhuri'wa norĩ ma. 43-44Tawamhã apâ we imorĩzéb u, tinhib'apito nhimiroti hã te te tãma ãma uwaimrami wamhã, tãma rowẽ di za, romhuri'wai ma hã. Taha ma, tãma rowẽ uptabi di za tô. E marĩ wa. Isib'apito hã apâ wisi wapsi, te za tãma pisutu, uburé isimarĩ hã te te tãma 're 'madâ'â u'âsi mono da oto, tãma umnhasi uptabi wa. 45Tazahã, tinhib'apito za're'ra, dama 're hâimana wẽ mono õ wamhã, tãma 're rowẽ mono õ di za. Ãté apito za're'ra, te za 'râwi sima tinha, ãne: “Ĩnhib'apito hã simahudu õ di.” Ãté, ãne te za sima tinha. Tahawa, sô rowaptâ'â wẽ te, te za oto tizapari romhuri'wa norĩ hã te te 're ahâ za'ra aibâ norĩ hã, duré pi'õ norĩ zama hã. Ãté, te za taré tisa zô si 're hâimana. Ãté te za âzé hã te te 're hâsi. Õne u'âsi, te te 're hâsi mono wa, te za 'rãi wasété na 're hâimana. 46Tawamhã rosa'rese ãna hâimana ré, te za isib'apito hã itẽme wi apâ, sô isimipari õ zém na nimahã na siwa'ru bâtâ na. Tahawa, te za sa'ẽtẽ azâ, tãma iromhuri'wa hã. Sib'ézé 'wa pa na, te za te te wa'õtõ. Tahawa, te za dapo're'õ norĩ zu robzei'õ te te sina 're sõ'õtõ, tãma iromhuri'wa hã.
47— Ãté, ni'wa hã te za waihu'u pese, tinhib'apito nhimiroti hã, tãma iromhuri'wa hã. Tane nherẽ, wa'a te, isimiroti hã te te 're uwaimrami mono õ di za. Tahawa, te za sa'ẽtẽ azâri ni, powawẽ hâiwaré na, apito zadawa para. 48Ãté, ni'wai ma, waihu'u pese õ di za, isib'apito nhimiroti hã. Tawamhã marĩ te za upa. Tahawa, te za iwapu na si suru na azâri ni, tãma waihu'u pese õ wa, isib'apito nhimiroti hã. Ãté te za ni'wai ma waihu'u pese, tinhimiroti hã, 'Re ihâimana u'âsi mono hã. Te te tãma waihu'u pese wamhã, te za sô 're simipari, danhipai u te te tãma ãma 're uwaimrami mono da, isimiroti hã.
49Te duré tãma nharĩ za'ra, ãne:
— Ti'ai u, wa wei mo, ti'a na te sazu da, zata da. Zata siromo 'wa'âhã, aré ĩma wẽ di. 50Wa za a'â robzépata za'ẽtẽ. Te robzépata õ ré hã, rosa'rata ahâ di za. 51E datẽme we ĩmorĩ wa, te za ti'ab ré rowẽ na si dasiré 're dahâimana za'ra, simisutu. Mare di. Ãne hã ĩ'ãma 're rosa'rata za'ra wa'aba mono õ di za. Rosa'rata na te za ĩ'ãma dasima aipo'o za'ra ni. 52Ãté, 5 na ihâiba hã te 'ri ãma siré 're si'ubumro. Ta norĩ hã te za rosa'rata na ĩ'ãma sima aipo'o za'ra. Ãté, si'ubdatõ te za ĩwẽ'wa, 're hâimana za'ra. Ãté maparane te za ĩwẽ'õ'wa, 're hâimana zahuré. Ãté, maparane te za ĩwẽ'wa hã 're hâimana zahuré. Ãté duré si'ubdatõ te za ĩwẽ'õ'wa hã 're hâimana za'ra. 53Ãté, damama hã te za ti'ra norĩ hã wẽ'õ za'ra, ĩzazei'wa 're hâimana za'ra mono wa, i'ra si'aibâ hã. Ãté, da'ra norĩ hã te za timama hã siwi wẽ'õ za'ra, ĩzazei'wa, 're hâimana mono wa, imama za'ra hã. Ãté, dana hã te za ti'ra norĩ hã wẽ'õ za'ra, ĩzazei'wa, 're hâimana za'ra mono wa, i'ra sipi'õ norĩ hã. Ãté, pi'õ norĩ hã te za tina hã siwi wẽ'õ, ĩzazei'wa, 're hâimana mono wa, ina za'ra hã. Ãté, damaprewa hã te za tisani'aba norĩ hã wẽ'õ za'ra, ĩzazei'wa 're hâimana za'ra mono wa, isani'aba norĩ hã. Ãté, pi'õ norĩ hã te za timaprebaba norĩ hã wẽ'õ za'ra, ĩzazei'wa, 're hâimana za'ra mono wa, imaprebaba norĩ hã.
54Uburé te oto dama tinha, ãne:
— Ãté, te za hâiwa nhirõno i'madâ'â za'ra wa'wa, bâtâ pusizém niwĩ. Tahawa, te za asima irowasu'u za'ra wa'wa, ãne: “Tã, te za we tita'a.” Ãté, ãne te za asima irowasu'u za'ra wa'wa, awa'awi. Tawamhã tã hã te za we tita'a tô. 55Ãté, rowa'u hã te za wei watobro, hâiwa nhimi'e hawi. Tahawa, te za ãne asima irowasu'u za'ra wa'wa, “Te za oto tirowa'ro.” Ãne te za asima irowasu'u za'ra wa'wa. Tawamhã te za tô oto tirowa'ro. 56Marĩ hã ti'ai ãma hã, duré hâiwa na hã aima waihu'u pese za'ra wa'aba di, 'madâ'â za'ra wa'aba wamhã. E niha bété tane aiwa, aima waihu'u pese za'ra wa'aba õ di, marĩ te te iwasu'u hã, te dama 're i'ab'manharĩ wẽ mono zé hã, ãma 're ĩ'madâ'â za'ra wa'aba mono nherẽ.
57-58Uburé ma, te duré dama tinha, ãne:
— E marĩ wa, asina 're roti wẽ za'ra wa'aba mono õ di, iwẽ hã 're 'manharĩ za'ra wa'aba mono da. Wa za ãma simiré'é, ãne: Ãté, ni'wa hã te za asaprõ, da'ãma 're irowairébé mono 'wa, 're isãmra mono zéb u. Marĩ 'manharĩ wa, te za asaprõ, te te tãma aiwasu'u da. Tahawa, te za bâdâdi na ane wa'aba ré, tãma asiwasu'u aiwasété na, rowairébé'wai u te te asaprõni tõ da, damrami'wai ma, te te duré ai'ru tõ da, dazazéb 're, te te asẽrẽ tõ da. 59Te te asẽrẽ wamhã, asiwa'âbâ 'rãsutu pese õ nherẽ, ta hawi aiwatobro waihu'u õ di za. Ãne, wa aima waihu'u za'ra wa'wa, asina 're roti wẽ za'ra wa'aba mono da, iwẽ hã 're 'manharĩ za'ra wa'aba mono da.
Àwon tá yàn lọ́wọ́lọ́wọ́ báyìí:
:
Ìsàmì-sí
Pín
Daako
Ṣé o fẹ́ fi àwọn ohun pàtàkì pamọ́ sórí gbogbo àwọn ẹ̀rọ rẹ? Wọlé pẹ̀lú àkántì tuntun tàbí wọlé pẹ̀lú àkántì tí tẹ́lẹ̀
© 2011, Wycliffe Bible Translators, Inc.All rights reserved.