Mata 12
12
Yéésù sán nɛ́b bəd in nyàm nyi'ǹmbə̀ yílú
(Markus 2.23-28; Luka 6.1-5)
1Sɛŋ aarə bərə, nyàm nyi'ǹmbə̀ sɛŋú, Yéésù ɛ̀m taà lɛsú. Nɛ́b sáànmbə̀ oò bəd gulùm nwuù bə̀ gə́, zá' ìì pìì yɛd pɔdǹ fu'ǹmbìá. 2Zá zɔ̀ŋ aa Farisa bəd gə̀b bé' kàangə́, ìì bàà Yéésù: «Ǹ ɛ̀ga! Nɛ́b sáànmbə̀ ḿ bəd bə̀ tə́ in aa indaŋ̀mbə̀ bə́ pii kpaŋ̀ ma'ǹmbə̀ nyàm nyi'ǹmbə̀ bə síndə ma'nàá!»
3Yéésù kè' í' bə̀, bàà: «Íí gád in aa Dauda mà' nyàm nə́ŋ̀, sɛŋ aa kə̀ nɛ́b oò bəd tá, ìì kìì gulùm də sínì? 4Dauda pìì Vɛnɛ́b wúuú, pà' bə̀rɛ́d aa bə̀ pii Vɛnɛ́b doó, líí kíìn kə̀ nɛ́b oò bəd tá. Zá aarə kɔ̀, gìd kíìn boò bə̀ líìnmbìá. Indaŋ̀mbə̀ pii kpaŋ̀ nɛ́b láŋsə́ bə̀ ma'ǹ bəd boò líí sə̀ní. 5Sínkɔ̀, íí gád Musa indaŋ̀mbə̀ bərú sínì? Nyàm nyi'ǹmbə̀ rú, nɛ́b láŋsə́ bə̀ ma'ǹ bəraa ìì tùsú, láŋsə́ wúu rə, bə̀ bàg Vɛnɛ́b indaŋ̀mbə̀ nyàm nyi'ǹmbə̀ bə bə̀ gá. Bít aarə, bə̀ zíg bə̀ nɛ́b invaksə́ bə̀ ma'ǹ bəd géè? 6Kàandə, mə́ tə́ ii kíìn baanàá, in aa zɔ̀ŋ aa bərə, kàŋ kàn sə̀n láŋsə́ wúl kə̀ pɛ̀sá. 7Kə̀ aakíin də, Vɛnɛ́b bàà oò núúboòrú: ‹Mə́ í' ii búúd ɛgǹmbìá, bít mə́ sàà sadaka gɔ̀g bə̀ gá.› Dáà íí gàb nɛɛ̀n aa Núúboòd Gìdń í' baànmbə̀ rú rəì gə́, íí bán baànmbə̀ nɛ́b aa ìì mà' invaksə́ síndə, ìì mà' invaksə́ì gá. 8Kə̀ aakíin də, nɛ́ŋə̀ aa bə̀ dɛ̀rə̀ Nɛ́ŋ Váàndo Wàà rə, kùmsə̀n Báátììkpɛ̀ŋ nyàm nyi'ǹmbə̀ bə bìá.»
Nɛ́ŋ váàndo nɛɛ̀n valá
(Markus 3.1-6; Luka 6.6-11)
9Yéésù zá' wərə̀ gə́, bít ɛ̀m dá pìì Yahudu bəd wúlwáàlke rú. 10Nɛ́ŋ váàndo nɛɛ̀n val nə́ŋ̀ kùm wərà. Nɛ́b bəraa kùm wərə̀ rə, bə̀ í' Yéésù gúsuúm vədǹ laànmbə̀ yílú; kə̀ taàbìá, bə̀ dɛ̀rə̀ taà nwɔŋ aa yóo: «Indaŋ̀mbə̀ bə́n pii kpaŋ̀ béení nɛ́ŋə̀ gáŋ̀mbə̀ marú nyàm nyi'ǹmbə̀ sɛŋúì?»
11Yéésù kè' í' bə̀, bàà: «Nɛ́ɛ̀réè aí tə́ŋú, kə̀ bɛ̀rə̀ naà nə́ŋ̀, bít bɛ̀rə̀ rə yaà oò pí' lɔ̀ŋ pí'ke rú, nyàm nyi'ǹmbə̀ ba, ɛ̀m dá pà' vúŋ̀wà taà gá gú? Nɛ́ŋə̀ nə́ŋ̀má sé. 12Nɛ́ŋə̀ kàn sə̀n bɛ̀rə̀ kə̀ pɛ̀sá! Tə́ kàangə́, indaŋ̀mbə̀ bə́ pii kpaŋ̀ tə́ kíìn sɔ̀ɔ̀nkè ma'ǹmbə̀ nyàm nyi'ǹmbə̀ ba.»
13Kàanyée gə́, Yéésù bàà nɛ́ŋ váàndo rə: «Ǹ wɔ̀d nɛɛ̀n ń da.»
Wɔ̀d nɛɛ̀n gə́, nɛɛ̀n zá' gág kìínmbə̀ nɛɛ̀n ɔ̀d nə́ŋ̀ də kíni. 14Farisa bəd gə̀b bəd bə̀ vúgə́l gə́, ɛ̀m dɛ̀d dá bə̀ wál ɔ̀dnə́ŋ̀ bəd gə́, bə̀ páá pìrə̀ aa bə̀ dá kə̀ Yéésù lo'ǹ doó.
Yéésù kùmsə̀n nɛ́d tù' bə̀ ma'ǹ aa Vɛnɛ́b sààvúŋà roó
15Zɔ̀ŋ aa Yéésù gàb nwɔŋ aarə kàangə́, zá' dàà zɔ̀ŋ aarə bée. Nɛ́b bəd zùúm bàgə̀ sə̀n bòórú. Gáŋ nɛ́b mad bə̀ bəd kóólé sisá. 16Zá Yéésù tɔ̀g bə̀ kíìn sɔ̀ɔ̀nkè, boò bàà nwɔŋ bəraa rə sí, bɔ̀b nɛ́b bəd boò gàb nɛɛ̀n aa bəǹ kùm dú rə sí. 17Yéésù mà' kə̀ aakíin də, bɔ̀b nwɔŋ aa Vɛnɛ́b gbantumsə̀ aa bə̀ dɛ̀rə̀ Esaya, bád dàà yée, oò ma'míìn kúnú.
18«Ìì ɛ̀ga, aa yée nɛ́d tù' bə̀ ma'ǹ mə́ aa sàà mə́ vúŋà roó,
màn aa í' mə́ taà nɛɛ̀n,
bít mə́ zíg tɛ́m làmkè mə́ kóólé tə́ oò bəroó.
Má Nwul Gìdń mə́ zígǹ oò yílú,
bít dá nɛ́b bəraa bə̀ bàg Vɛnɛ́b síndə kóólé, nɛɛ̀n aa Vɛnɛ́b dá bə̀ fágǹ dú sɔ̀ɔ̀nkè rə baanàá.
19Zìb pìrə̀ kə̀ kóó nɛ́ŋə̀ nə́ŋ̀má gá, páá kpə̀ə́ǹ lɛgə́ gá, bít
bə̀ kììù tə́ nwɔŋ gáàm kpaŋ̀ tɛ́m bərú gá.
20Sə̀ŋ kɛ̀d dɛ̀gə́l aa tɔ̀d də gá,
bít fə́' lampə̀ aa laa fə́' tə́ tíbm̀ də gá.
Nɛɛ̀n aarə rú, mà' nɛ́b aa kə̀ kpɛŋsɛ́l naà síndə kɔ̀ invaksə́ gá.
Dá ma'ǹ kə̀ aarə kíni, yaà dá wə́ə̀n sɛŋ aa wɔ̀ɔ̀lə̀ Vɛnɛ́b bə̀
nə́' yaà dá kàan bərə zé.
21Bít nɛ́b bəraa bə̀ bàg Vɛnɛ́b síndə kóólé, bə̀ dá tɛ́m zígǹ oò ba.»
Yéésù kè' í' nwɔŋ, gúsuúm nwɔŋ aa bə̀ və̀rə̀ rə yílú
(Markus 3.22-30; Luka 11.14-23)
22Pà' bə̀ àà nɛ́ŋ váàndo nyəərá, bít gám bán nwɔŋ gá. Kàandə, tə́ kə̀ nwul vaksə́ naà sisú. Yéésù gáŋ nyɛ́' nɛ́ŋ váàndo aarə gə́, pí' nwɔŋ gáàmbə̀ bəní, bít bé' núù bəní. 23Nɛ́b bəd kóólé, in aa taà rə, kò' bə̀ yíl yàá, bít ìì bàà: «Máàn aarə, màn aa bə̀ dɛ̀rə̀ Dauda Wàà reè?»
24 Farisa bəd gə̀b kìì nwɔŋ aa kàangə́, bàà: «Nɛ́ŋ váàndo aa nìŋ vúŋ nwul vaksə́ bəd də, Belzebul nwul vaksə́ bəd gààd piiù sə̀n kpɛŋsɛ́lá!»
25Zɔ̀ŋ aa Yéésù gàb inselké boò tɛ́mú bə̀ bəd yée gə́, bàà bə̀: «Yɛ́b aa nɛ́b oò bəd tə́ nə́'ǹ boò bòdbə rə gə́ kóólé, dá dáàn kə̀ númú gə́, dákíìn dugàá. Bìl gə́ kóólé, sínkɔ̀ ligə̀ gə́ kóólé, nɛ́b aa ləə rú wərə̀ rə, bə̀ tə́ nə́'ǹ boò bòdbə gə́, bìl loó, sínkɔ̀ ligə̀ rə, dákíìn dugàá. 26Dáà Satan nwul vaksə́, nìŋvúŋ Satan nwul vaksə́ nə́ŋ̀ì gə́, nə́' nə́gə̀d tə́ kə̀ yíl oò ní. Ééleè gààd yɛ́b oò kùm dá taà dáàn kə̀ númú, zɔ̀ŋə yɛ́b bə gú? Aarə, ma'míìn gá. 27Zá dáà mə́ nìŋ nwul vaksə́ bəd tə́ kə̀ Belzebul kpɛŋsɛ́l gə́, nɛ́b sáànmbə̀ íí bəd gə́, ìì nìŋ bə̀ tə́ kə̀ níì gú? Kə̀ taàbìá, nɛ́b sáànmbə̀ íí bəd ìì dá ii kíìn fágàá, ìì dá baàn íí bàg kpaŋ̀ wɔ̀ɔ̀lə̀ sé. 28Zá dáà mə́ nìŋ nwul vaksə́ bəd tə́ kə̀ láŋke Vɛnɛ́b Nwul Gìdń bə̀ vɛ́nà gə́, ogə́ Vɛnɛ́b sɔ̀rì gààd ləə̀nmbə̀ aí tə́ŋú.
29«Nɛ́ŋə̀ nə́ŋ̀má bán piìnmbə̀ nɛ́ŋ váàndo kpɛŋsɛ́l bə̀ yiilú, bít gbaŋə̀ oò bəd bɔɔ̀n dáàn pú'ǹmbə̀ gá, kò' tab nɛ́ŋ váàndo kpɛŋsɛ́l bə̀ aarə síngə́ roó. Zá kò' tabə̀ùwì gə́, dákíìn báàn in bəraa oò yiìl lə kóólé bɔɔ̀n pú'ǹmbìá.
30«Màn aa kə̀ máá tə́ síndə, nə́' nə́gə̀d tə́ kə̀ máára; bít màn aa láŋ pú' wál mə́ bə síndə, sàgə̀d tə́ kúnú. 31Kə̀ taàbìá, mə́ tə́ ii taà baanàá' Vɛnɛ́b dákíìn báàn nɛ́b bəd invaksə́ aa ìì mà' rə kóólé lo'ǹ daànmbìá, kə̀ mud bəraa ìì tə́ù dúùl lə tə́ kóólé. Zá màn aa dúú Nwul Gìdń də, Vɛnɛ́b lò' dààù invaksə́ oò gá. 32Màn aa gám nwɔŋ vaksə́ bəd nɛ́ŋə̀ aa bə̀ dɛ̀rə̀ Nɛ́ŋ Váàndo Wàà rə yílə́ rə, Vɛnɛ́b lò' dáù invaksə́ oò bəd kíìn daanàá. Zá màn aa gám nwɔŋ vaksə́ tə́ nwul Gìdń yílú rə gə́, Vɛnɛ́b lò' dààù invaksə́ oò aarə gá, kóó bə́ŋyóo, kóó sɛŋ aa dáà yaànà númú roó.»
Téé nyìì déè gə́ kóólé, tə́ kə̀ yɛb oò bərá
(Luka 6.43-45)
33«Ń í'ì téé wàà sɔ̀ɔ̀n bɔbm̀bə̀ gə́, m̀ mà' téé ń oò sɔ̀ɔ̀n kúnú. Téé ń sɔ̀ɔ̀n sə́n gə́, dá yɛb vaksə́ lɛbàá. Kàandə, nɛ́ŋə̀ dá téé nyìì gabm̀ kə̀ wàà luùm aa tə́ lɛbm̀ doó. 34Íí nɛ́b vaksə́ bəraa kìínmbə̀ paì kíin yóo! Ééleè íí dá taà báàn nwɔŋ sɔ̀ɔ̀n baànmbə̀ gú, íí nɛ́b in vaksə́ bə̀ ma'ǹ bəd yéroó? Íí bán gá. Kàandə, inselké aa nyìì aí tɛ́mú rə, gú' gám sáá taá. 35Nɛ́ŋə̀ sɔ̀ɔ̀n gə́, gám sáá nwɔŋ sɔ̀ɔ̀nkè bəraa oò tɛ́mú roó. Zá nɛ́ŋə̀ tɛ́m vaksə́ bə̀ gə́, gám sáá nwɔŋ vaksə́ bəraa oò tɛ́mú roó. 36Mə́ tə́ ii kíìn baanàá, nyàm aa Vɛnɛ́b dá nɛ́b bəd fágǹ bərə, nɛ́b bəd bàà bə̀ dá nwɔŋ tɛdń bəraa bə̀ gám, pig ɔ̀dnə́ŋ̀ boò tɛ́m də i'ǹ oò númú. Bə̀ dá Vɛnɛ́b in aa mà' bə̀, bə̀ gám kə̀ nwɔŋ bəraa rə baanàá. 37Vɛnɛ́b dá ii fágǹ kə̀ nwɔŋ bəraa íí gám doó. Íí gám tə́ nwɔŋ sɔ̀ɔ̀n gə́, Vɛnɛ́b dá ii baàn íí mà' invaksə́ sé, bít íí gám tə́ nwɔŋ vaksə́ gə́, Vɛnɛ́b fág dá ii kíìn ko'nàá.»
Yéésù məə nɛ́b bəd inwulubə̀ i'ǹmbìá
(Markus 8.11-12; Luka 11.29-32)
38Kàanyée gə́, nɛ̀n indaŋ̀mbə̀ bəd gə̀b kə̀ Farisa bəd gə̀b tá, ìì bàà: «Nɛ̀ná, bə́ í' ǹ ì' bə́ inkɔrə nə́ŋ̀á.»
39Yéésù kè' í', bàà bə̀: «Nɛ́b tɛ́m yɛ̀ɛ́l vaksə́ bə̀ bəraa ìì ləə Vɛnɛ́b indaŋ̀mbə̀ bə́ŋyée sín yée, bə̀ dɛ̀d inkɔrə nə́ŋ̀á, zá Vɛnɛ́b ì' bə̀ inkɔrə ɔ̀d nə́ŋ̀má gá. Vɛnɛ́b dá bə̀ gbantumsə̀ oò aa bə̀ dɛ̀rə̀ Jonas də, inkɔrə ní i'nàá. 40Kàandə, kə̀ nɛɛ̀n aa Jonas ləə díb gbà'á bàgəlú nyàm toora, kə̀ tígə́l toorə rə kíin, nɛ́ŋə̀ aa bə̀ dɛ̀rə̀ Nɛ́ŋ Váàndo Wàà rə, dá ləə̀n sɛŋ toora, bít kə̀ tígə́l toora yɛ́b dùú. 41Nyàm aa Vɛnɛ́b dá nɛ́b bəd fágǹ bərə, nɛ́b Niniwe bìlə́ bə̀ bəd bə̀ dá díìm valə́ kə̀ nɛ́b kun bəraa bə́ŋyée rə tá, bít bə̀ dá bə̀ luùn Vɛnɛ́b númú. Kàandə, sɛŋ aa Jonas bàà nɛ́b Niniwe bìlə́ bə̀ bəd Vɛnɛ́b nwɔŋ də, ìì pɛ́n tɛ́m boò bəd yàá. Bít ìì ɛ̀ga, màn aa kàn Jonas də, tə́ sə̀n zɔ̀ŋ aa ba! 42Nyàm aa Vɛnɛ́b dá nɛ́b bəd fágǹ bərə, nɛ́ŋ kéèndo aa ləə Gààd Saba yɛ́b bərə, zá' dá diìn lɛgə́ kə̀ nɛ́b aa bə́ŋyée rə tá. Zá fág dá bə̀ ko'ǹ, boò nɛ́b invaksə́ bə̀ ma'ǹ bərá. Kàandə, vúgà zɔ̀ŋ bùúd ba, yaà Salomon ingabké kiìnmbìá. Bít mə́ tə́ ii kíìn baanàá, nɛ́ŋə̀ nə́ŋ̀ tə́ zɔ̀ŋə, kàn sə̀n Salomon da!»
Nwul vaksə́ aa nìŋ bə̀ vúŋ də, kidbírà yàá
(Luka 11.24-26)
43«Màìgə́, nwul vaksə́ nə́ŋ̀ vúgì nɛ́ŋə̀ nə́ŋ̀ sisə́ gə́, dá gəə̀l sèm ba, dá sàà zɔ̀ŋ nə́ŋ̀ nyi'ǹmbìá. Nɛ́ɛ̀m sàà bɔ̀b síngə́, 44bàà yíl oò: ‹Má kíìn kidǹ bídǹ wúl máà mə́ vúgà rə rú.› Zá' kidbíd dú wərà. Dáá wə́ə́ gə́, bɔ̀b wúl tɛdńní, tədmíìn yàá, kudmíìnì sɔ̀ɔ̀nkè. 45Kàanyée gə́, kidbíd dá pàà nwul ɔ̀d kam bəraa kànə̀ kə̀ vaksə́ rə nə́ŋsínà. Kid bə̀ bírà zùmba, pìì yaà bə̀ ləə rú wərà. Bɛ́dke oòrə gə́, nɛ́ŋə̀ aarə si' yɛɛ̀l, bít kànsə̀n sɛŋ aa éèn sɔ̀d dú roó. Kə̀ aakíin də, dá dáàn tə́ nɛɛ̀n aa yée rú, kə̀ nɛ́b in vaksə́ bə̀ ma'ǹ bəraa bə́ŋyée roó.»
Yéésù nuù ra, kə̀ kə̀ Yéésù kudvɛɛ̀l bərá
(Markus 3.31-35; Luka 8.19-21)
46Zɔ̀ŋ aa Yéésù tə́ nɛ́b zùúm nwɔŋ baàn kàangə́, nà'á oò kə̀ kudvɛɛ̀l oò bəd tá, yaà bə̀ wə́ə́ yàá. Bə̀ dìì bəd gbaarú, bít bə̀ í' nwɔŋ gáàmbə̀ kə̀ oòra. 47Nɛ́ŋə̀ nə́ŋ̀ yaà bàà Yéésù: «Ǹ zɛ̀ŋ bə́ŋ̀ ge, nà'ám kə̀ kudvɛɛ̀l ḿ bəd tá, bə̀ dìì tə́ gbaarú, bít bə̀ ɔ̀d nwɔŋ gáàmbə̀ tə́ kə̀ ámda.»
48Yéésù kè' í' nɛ́ŋə̀ aarə: «Nɛ́ɛ̀réè kùmsə̀n nà' mə́ gú, bít nɛ́b déè kùmsə̀n kudvɛɛ̀l mə́ bəd gú?»
49Bítsɔ̀ŋ, mɔ̀m nɛɛ̀n nɛ́b sáànmbə̀ oò bəd ba, bít bàà: «Ìì ɛ̀g núùá! Nà' mə́ kə̀ kudvɛɛ̀l mə́ bəd tá, boò yóo. 50Nɛ́ŋə̀ aa tə́ in aa Báá mə́ lɛgə́ paà bə̀ í' rə ma'ǹ də, oòra kùmsə̀n kudvɛɛ̀l mə́ra, kùmsə̀n kun kéèn mə́ra, sínkɔ̀ nà' mə́ra.»
Currently Selected:
Mata 12: SLNT98
Highlight
Share
Copy
Want to have your highlights saved across all your devices? Sign up or sign in
Nouveau Testament en Samba Leko © Alliance Biblique du Cameroun, 1998.