Tutu Luka 8

Ñivi ña'a tìndee Jesuu

1Takan kūu ta ora yā'a ña kūu takan, tajan kēe ndio Jesuu kuàkakunuu ra kua'a' ñuu chi'in kuariya ña kuàkatitu'un ra naja kua kàa nuu chà'nda Ndioo tiñu, chi'in ndi uchi uvi ndra tatun ra. 2Ta juuni kàcha'an uvi uni ñivi ña'a ña tàvani'i Jesuu tati xaan chi'in inga tuku kue'e ña ndo'o vi. Ta tañu ma ñivi ikan, kuà'an Ndiya, ña nàni Magdalena, ña tāvani'i Jesuu ucha tati xaan, 3ta juuni ikan kuà'an Juana ñasi'i ra nàni Chuza, ra jā'a tiñu nuu Herode niku, ta Susana chi'in inga tuku ñivi ña'a ña tìndee Jesuu chi'in ndatiñu ña ìyo nuu vi ndia.

Iin ku'va ña jàkuuni Jesuu ka'an ra nuu ñivi chata iin ratàchi

(Mt. 13:1-9; Mr. 4:1-9)

4Takan kūu ta nduva'a kuii kua'a' ñivi kīchi nani ñuu kūti'vi na nde'e na Jesuu. Ta ikan jan te'en kīcha'a ra kà'an ra iin ku'va nuu na:

5―Ìyo iin ratàchi. Ta rakan ti kēe ra kuàtachi ra chiti trigu. Ta ma nuu chōso ra yi ìyo chiti kōyo tichi iti'. Ta chiti ikan chāñu na yi, tajan nūu ndio ma saa ta chāchi ndi'i ndri yi. 6Ta inga ita'vi yi kāchita yi tañu yuu. Ta ora kāna yi ta ndī'i yi nàtii ti tüvi kàchin ma nuu ndaa yi. 7Ta inga ita'vi ma chiti kāchita yi tañu iñu, ta ora kāna yi, jāvati ma iñu ndu'va nuu yi, yakan va nī kuu kua'nu yi ta chī'í yi. 8Va inga ita'vi yi kāchita yi iin nuu va'a ñu'u' ta chiti ikan va chā'nu va'a yi ta nduva'a kuii kua'a' chiti chā'a yi.

Ndisaa yakan kātitu'un Jesuu nuu na. Takan kūu tajan te'en nāka'an ni'i ra nuu ma ñivi inga cha'a':

―¡Ma ndian chìni ña kà'in na taso'o na! ―kàti ra.

Nuu jàkoto Jesuu ñivi nda cha'a' jàna'a ra ma ku'va nuu na

(Mt. 13:10-17; Mr. 4:10-12)

9Takan kūu tajan te'en chīkatu'un ndio ma ndra tatun Jesuu nuu ra nayi kùuni ma ku'va ikan ka'an yi. 10Tajan te'en nāka'an ndio Jesuu chi'in ndra:

―Nuu ndyo'o, chà'a Ndioo ña na koto ndo tu'un xe'e ña ìyo chi'in ra nuu chà'nda ra tiñu, va chi'in inga ñivi kà'in yi chi'in mamaa ku'vani, ikan vaji najaga nande'e na va tüvi ndichin nuu na, ta vaji najaga kuni na ma ña kà'in, va na küu kutunini na yi ―kàti Jesuu.

Kàtitu'un Jesuu cha'a' ma ku'va ratàchi

(Mt. 13:18-23; Mr. 4:13-20)

11Takan kūu tajan te'en nāka'an ndio Jesuu nayi kùuni ma ku'va ikan ka'an yi nuu ndra:

―Ma chiti ikan kùuni yi ka'an yi ña kùu yi takua kùu ma tu'un Ndioo. 12Ta ma chiti kōyo tichi iti', yakan kùuni yi ka'an yi ma ndian chìni tu'un Ndioo. Ta ikan jan vàchi ndio ma kui'na ta jànaa ma tu'un Ndioo ña cha ìyo anima na, ikan na töve chìnuni na ta töve kàkú na. 13Ta ma chiti kōyo tañu yuu kùuni yi ka'an yi ña ma ndian chìni tu'un kà'in ya'a sii kùuni na ora nì'i na yi. Ndiakan kùu na takua kùu ma chiti ña kōyo tañu yuu ña töve nì'i va'a yi nuu kunu ma yo'o yi jà'a ma yuu. Yakan va ndiakan chìnuni na ma tu'un Ndioo tia tiempuni. Tajan kēta ndio iin kivi ña na kündeega na jachi'in na ma ña kà'an yi, ta ndākoo ndiko na yi. 14Ta ma chiti kōyo tañu iñu, kùuni yi ka'an yi ña ndiakan kùu ma ndian chìnuni tu'un Ndioo. Va kueeni kueeni jàña na ña chìnuni na tiá cha'a' ma ndatiñu ña ìyo ma ñuñivi i'ya, ta juuni ya'a chìtu'un na cha'a' ma xu'un' ta naja kua kuu kakusii na chi'in ña töve va'a, ti kùuni na ndokuika na. Yakan va takan kùu ma chiti ikan, ti töve chā'a yi chiti jā'a ma ña vati. 15Va ma chiti kōyo iin nuu ñu'u' va'a, kùuni yi kà'an yi ña ndiakan kùu ma ndian chìnuni tu'un Ndioo chi'in ndisaa anima na, ta jàchi'in na ma ña kà'an yi. Yakan va ndiakan kùu na takua kùu ma chiti ña chā'a kua'a' va'a chiti, ta töve jàxiin na na ma iti' Ndioo.

Jesuu kà'an ra iin ku'va ña jàkuuni ra ka'an ra cha'a' ñu'ú kandil

(Mr. 4:21-25)

16’Nï'iin ñivi tüvi taa na ñu'ú kandil ta kasi na nuu yi chi'in iin kisi ñu'u' a kutaa xe'e na yi xuu iin chito, ti ndisaa ñivi kùtaa na yi iin nuu sukun, ikan na ndondichin nuu na ndian kuànde'e nuu ìyo na. 17Yakan va nï'iin nakuyi ña töve kìndoo xe'e, ti ni keta yi nuu nuna, ta ni chaa iin kivi ña ni koto kachin ndi'i na yi ndia.

18’Yakan va na taso'o va'a ndo ña kà'in chi'in ndo. Vati ndian ìyo yi nuu, tiá kua'a' yi ni koo nuu na. Va ndian tükuii nakoo nuu, a ña chànini na koo nuu na, ni kindaa Ndioo yi ―kàti Jesuu.

Chàa ma'á Jesuu chi'in ndra yani ra, ta ñivi ta'an ra nuu jàna'a ra

(Mt. 12:46-50; Mr. 3:31-35)

19Takan kūu tajan chāa ma'á Jesuu chi'in ndra yani ra ta ñivi ta'an ra ma ve'e nuu ndaa ra jàna'a ra. Va takua nī kuu jayatin vi vi nuu ndaa ra, ti ya'a kua'a' ñivi ka'ìin. 20Yakan va kà'an vi chi'in iin ra ndaa ma ikan, na kuka'an ra chi'in Jesuu. Tajan te'en chā'an ra chāka'an ra chi'in Jesuu:

―Nuke'e ndaa ma'un chi'in ndra yaniun ta ñivi ta'un ña nànduku vi ñu̱n ―kàti ra chi'in Jesuu.

21Tajan te'en nāka'an ndio Jesuu:

―Ma ndian chìni tu'un Ndioo ta jàchi'in na ña kà'an yi, ndiakan kùu ma ma'i chi'in ndra yani̱ ta ñivi ta'in ―kàti Jesuu chi'in na.

Jàkutaxin Jesuu tati chi'in takuii lakuna

(Mt. 8:23-27; Mr. 4:35-41)

22Iin kivi kī'vi Jesuu chi'in ndra jàkua'a chi'in ra tichi iin lancha. Ta ora cha ka'ìin ndio ndra tichi run, tajan te'en nāka'an ra chi'in ndra:

―Na ko'o inga chiyo lakuna ―kàti ra.

Tajan kēe ndio ndra kuà'an ndra. 23Takan kūu ta ora cha kàcha'an ndio ndra nuu lakuna tajan tīin ndio ñuma'na Jesuu, ta kīxi ra. Ta juuni ma ora ikan nduva'a kuii kōyo savi tati chata ndra nuu ma lakuna. Ta ikan jan kīcha'a ndio ma takuii kì'vi ra tichi lancha ndra. Yakan va yū'vi ndra ti koto sa'vi run chi'in ndra. 24Takan kūu tajan jāndakoo ndra Jesuu chi'in tu'un i'ya:

―¡Matru! ¡Matru! Chani ka'a yo ―kàti ndra chi'in ra.

Tajan ndākoo ndio Jesuu ta ndōxaan ra nuu ma savi tati chi'in lakuna, tajan kūtaxin ndio yi. 25Takan kūu tajan te'en nāka'an ndio ra chi'in ma ndra jàkua'a chi'in ra:

―¿Ta naja takä'an chinuni ndo ña yu'u kùu tindei ndo? ―kàti ra chi'in ndra.

Takan kūu ta ndrakan ti ndava kuà'an anima ndra ña ya'a ndasii ndra. Tajan kīcha'a ndra chìkatu'un ta'an ndra chi'in juuni maa ndra:

―¿Nda ra kùu ra'ya ña nda savi tati chi'in lakuna jàchi'in ña kà'an ra? ―kàti ndra.

Iin ra ndiso tati xaan ñu'u' Gerasa

(Mt. 8:28-34; Mr. 5:1-20)

26Takan kūu tajan kētachiyo ndra inga chiyo yu'u lakuna, ta chāa ndra ñu'u' Gerasa ña kàndii iti' nuu ñu'u' Galilea. 27Tajan ora nūu ndio Jesuu ma tichi lancha, ta ikan cha jāyatin iin ra ndiso tati xaan nuu Jesuu ña kēe ra ma tichi ñuu ikan. Ta rakan ti cha ìyo kua'a' tiempu ña tüvi ìyo ra iin tichi ve'e ta ni tüvi chàku'un ra ja'ma. Ta ìyo ra kamajandu. 28Tajan chājayatin ndio ra ra nuu vàchi Jesuu, ti cha nākoto ra ra, tajan iin nanda'yu ni'i ni ra, ta te'en nāka'an ra ora chūnandi chiti ra nuu Jesuu:

―¡Na kï'viun chi'i̱n, yo'o Jesuu ra Se'e Ndioo ra ìyo nuu sukun! Ta juuni kà'in chi'un ña na jände'un tundo'o yu'u ―kàti yi chi'in Jesuu.

29Takan kāti yi chi'in Jesuu ti kāti ra chi'in yi ña na kee yi tichi kuñu ra. Vati nduva'a kuii cha kua'a' kivi kùu yi ña ìyo yi tichi kuñu ra, ta vaji chi'in karena chù'ni na nda'a' ra ta cha'a ra, ikan na küu ku'un ra, kùuni na, va na küu yi ti ndì'i yi chà'nda ra ta jà'a ndio yi ña na kunu ra ku'un ra tichi ku'u. 30Takan kūu, tajan te'en chìkatu'un ndio Jesuu nuu ma ra ndiso tati xaan:

―¿Naja kuànaniun? ―kàti ra.

Tajan te'en nāka'an yi:

―Nàni ndi Legion, vati kua'a' tati xaan kùu ndi ña ìyo ndi tichi kuñu ra'ya ―kàti yi.

31Tajan chīkan ndio yi ñamani nuu Jesuu ña na ja'a ra ñamani ña na tächi ra yi ñuñivi nuu ìyo ndian ndií. 32Takan kūu ta takua ka'ìin kua'a' kini ña kàchachi ndri yatini ma yuku ikan, tajan chīkan ndio yi ñamani nuu Jesuu na ku'va ra ki'vi yi tichi kuñu ndri. Tajan kāti ndio Jesuu ña va'a. 33Tajan kēe ndio ma tati xaan tichi kuñu ra, ta kī'vi yi tichi kuñu ma kini. Ta ndrikan kāndakunu ndri kàcha'an ndri ta kàchita ndri iin xa'va ña ìyo yu'u lakuna. Ta ikan kā'a ndri tichi ma takuii, ta chī'í ndri. 34Ta ma ndra kùmi ma kini, yū'vi ndra ora ndē'e ndra ña kūu takan, tajan kāndakunu ndio ndra kuàkatitu'un ndra nuu ma ñivi ìyo ñuu chi'in ndian ìyo kuariya. 35Takan kūu tajan kēe ndio ma ñivi chānde'e na ma ña tā'an ma kini. Ta ora chāa ndio na nuu ndaa Jesuu, ta ikan ndē'e na ña nàndi ma ra ndiso tati xaan niku nduku iti' cha'a Jesuu ña isukun ra ja'ma. Yakan va nduva'a kuii yū'vi na ora ndē'e na ra. 36Ta ma ndian ndē'e ma ña kūu, ndiakan kātitu'un na naja kua ndā'a ma ra ndiso tati xaan nuu inga ñivi. 37Takan kūu ta tandi'i ma ñivi ìyo ñu'u' Gerasa, kīcha'a na jànini na Jesuu ña na kee ra ma ñu'u' ikan, vati ya'a yū'vi na ña ndè'e na ma ña jā'a ra. Yakan va ndāa ndio Jesuu ma tichi lancha ta kuà'an ra. 38Ta ma ra kēe ma tati xaan chīkan ra ñamani nuu Jesuu, na ku'va ra ña ku'un ra chi'in ra. Va Jesuu tüvi nī cha'a ra ña ku'un ra chi'in ra. Tajan te'en nāka'an ndio ra chi'in ra:

39―Na ku'u̱n ve'un, ta katitu'u̱n ma ña jā'a Ndioo chi'un nuu ma ñiviun.

Takan kūu tajan kēe ndio ra kuà'an ra, ta kātitu'un ra nuu ma ñivi ñuu ndisaa ma ña jā'a Jesuu chi'in ra.

Ña se'e Jairo, ta ña kè'e ja'ma Jesuu

(Mt. 9:18-26; Mr. 5:21-43)

40Takan kūu ta ora ndīkoni'i ndiko Jesuu ma inga chiyo yu'u lakuna, ta maani cha ka'ìin kua'a' ñivi ndàtu na ra. Ti ndiakan ya'a chìsii na ña vàchi ra. 41Ta juuni ma ora ikan, chāa iin ra nàni Jairo. Ta rakan ti iin ra kùu vika ma veñu'u ñivi judíu kùu ra. Tajan rakan chūnandi chiti ra cha'a Jesuu ña chìkan ra ñamani nuu ra, ña na ku'un ra chi'in ra nuu ìyo ve'e ra, 42ti ikan kàndii ñase'e ra ña uchi uvi kuiya, ña ya'a kùuni ra nde'e ra, ti uvaa nuan kùan se'e ra, ña chani kuvian jà'a ma kue'e ndò'an.

Yakan va ora kēe Jesuu kuà'an ra chi'in ra, tajan nduva'a kua'a' ñivi tāndikun na chata ra ña ndava tìtuu ta'an na. 43Takan kūu ta tañu ma ñivi ikan, kuà'an iin ña cha ìyo uchi uvi kuiya ña ku'vian jà'a niian. Ta yakan ti cha jānaa ña ndisaa xu'un' kùmian chi'in ma ndra jà'a tatan. Ta nï'iin ndra nī kuu janda'a ña. 44Takan kūu tajan ma ña'a i'ya chājayatian ña iti' chata Jesuu, ta kē'an ja'ma ra, ta juuni ma ora ikani chākuita ña ta'an ña nii, ta ndā'a ña. 45Takan kūu tajan te'en kīcha'a ndio Jesuu chìkatu'un ra:

―¿Yo kē'e ja'mai? ―kàti ra.

Ta kàti na ti töve yo kē'e yi.

Tajan te'en nāka'an ndio ma Petu' chi'in Jesuu ora nāka'an ma ñivi takan:

―Yo'o Matru, ¿a tüvi ndè'un ti ya'a kua'a' ñivi tìtuu ta'an kàcha'an na xiun? ¿Ta chīkatu'un gaun ña yo kē'e ñu̱n? ―kàti Petu'.

46Tajan te'en nāka'an tuku Jesuu:

―Ìyo iin yo kē'e ja'mai ti chā'i kuenda ña kēe ndatui ―kàti Jesuu.

47Tajan ora ndē'an ña na küu kundii xe'an nuu ra kùunian, tajan kīcha'a ña ndayuan ta chāa ña chūnandi chitian cha'a ra. Tajan kīcha'a ña kà'an ña nuu ndè'e ndisaa ma ñivi nda cha'a' kùu yi ña kē'an ma ja'ma ra ta naja kua ndā'a ña jā'a yi ora kē'an ra. 48Takan kūu tajan te'en nāka'an ndio Jesuu chi'an:

―Yo'o se'yu, cha kùu ku'un va'un ti cha ndā'un jā'a ma ña chìnuniun ―kàti ra.

49Ta ni yakan takä'an chinu kà'an ra ora chāa iin ra tatun ña kīchi ma ve'e Jairo, ña te'en kà'an ra chi'in ma ra vika veñu'u:

―Cha chī'í ma ñavali se'un, yakan va nda kuenda ña jàkenaun tiempu ma ra kùu matru. ―Takan kàti ra chi'in ra.

50Va ora chīni Jesuu ma ña kā'an ma ra kùu tatun chi'in ma Jairo, tajan te'en nāka'an ndio Jesuu chi'in ma ra kùu vika:

―¡Na yü'viun! Na chinuniun ma ña jà'i ta nde'un ti ndà'a ma ñase'un ―kàti Jesuu chi'in ra.

51Ta ora chāa Jesuu ve'e ma Jairo, ta kī'vi ra ma tichi ve'e nuu kàndii ma ñachī'í ta kī'vi ra chi'in Petu', Jandiau, Xuva, ta tatá ña ta ma'á ña ndia, ti tüvi nī cha'a ra ña ki'vi inga ñivi chi'in ra nuu kàndian. 52Ta ora ndē'e ra ña tandi'i ma ñivi ka'ìin ikan kàchaku na ta nda'vi kùuni na. Takan kūu tajan te'en nāka'an ndio Jesuu chi'in na:

―Na kuäku ndo ti ma ñavali i'ya tüvi nī chi'an ti kìxinian kàndian ―kàti Jesuu.

53Takan kūu ta ma ñivi ikan java kīcha'a na chàkú ndaani na ña kà'an ra takan, ti ndisaa na cha chìto na ti cha chī'an. 54Tajan tīin ndio Jesuu ma nda'a' ña, ta te'en nāka'an ni'i ra chi'an:

―¡Chi'un kà'in yo'o xi'i ña na ndetaun! ―kàti Jesuu.

55Tajan ma ora ikani nāndoto ndikoan ta ndēta ña. Ta ikan jan kà'an ndio Jesuu ña na ku'va na ña kachian. 56Takan kūu ta ma tatá ña chi'in ma'á ña ndava yū'vi vi ña jā'a ra takan, tajan kīcha'a kà'an ndio ra chi'in vi ña na kätitu'un vi ma ña jā'a ra nuu nï'iin ñivi.

Currently Selected:

Tutu Luka 8: mza

Highlight

Copy