LUK 11
11
Jisu ka Kuniiñ mika Tonsḛrniiñ
(Mt 6.9-13; 7.7-11)
1 #
Mk 1.35; Lk 3.21; 5.16; 6.12; 9.18,28; 5.33; 7.18. Mo lengo koneda kula dotii, ho mo kuja kukele, mohka henjeajiñ kone mohmi lutii, “Attoh, ngunumi tonsḛrpe kujumi, Jon ka mohka henjeajiñ atañ mika tonchañho.” 2#Mt 6.9-13. Ho mo mohlumi lutii, “Nunuka kulyiho, luto:
“Aba niika armyañ mi kaye kiinesa. Niika raddeganda mi ahkenento. 3Dumiñ ka ngunu diijumi allo karmyañ bipe; 4#Mk 11.25; Mt 18.35. ho ngunuka ingyamiigya mi hello kupe, niimpalukoda ngunu tiirḛ hellodu kone abimi huna ngunumi miigya dunii; ho tenkalarka ho ngunumi aliiyo.”
5 #
Lk 18.1-8. Ho mo mohlumi lutii, “Hutii nunu hukiina ajiñ dunii mohko ayohliipa ho ila ho mohmi lubiido, Ajiñ, ngiimi yatañ bariñhe bilyape; 6niimpalukoda ngiika ajiñ myodi innii ahdoku, ho ngiiko hang nyima mohmi bidupa; 7ho mo lusi kendo ura hokiila, ‘Ngiimi ahiare miipayo; alyeh lyepiñ tiikuke, ho ngiika wiinga atañ ngiika agiñho dota naniiñ si doku; ngo guri lakiñma ho niimi hang bila kema’? 8Ngo nunumi lukoso, mo guri majalo ho mohmi hang bimajalo niimpa mo mohka ajiñ hiila hela, hojalo mohka kukañ arie kuko hopa mo gurila ho niihna mo anna donii hiimi bikiñdo. 9#Mt 7.7-11. #Mt 18.19; 21.22; Mk 11.24; Jem 1.5-8; 1 Jn 5.14-15; Jn 15.7; 16.23-24. Ho ngo lukoso nunumi, Kuto, ho hiimi nunumi bikiñ doke; meto, ho nunu mepa kendoke; padiñto, ho hiimi nunumi lyeko bilyi diike. 10Niimpalukoda hujalopa kudu hii padu, ho huna medunii hii mepadu, ho huna padiñ donii hiipa lyeko bikiñdo. 11Nunuka apurho hu aba na, mohka oho matiirḛ ngiiyyi kudo koda, ngiiyyi bisa niimi tabu bikiñ donii; 12malo mo matiirḛ papu kudo koda, mohmi tarji bikiñ dopeha? 13Ho nunu matiirḛ diimmah siidotrḛ, chindo niihtañpa aya ahmiñayiñ nunuka wiinga atañmi bikiñdo hiila, niimkane abu dariiganda daka Aba bikiñdo Darii Yajiyallo huna mohmi kuchinii!”
Jisu la Biljebul Nyi
(Mt 12.22-30; Mk 3.20-27)
14 #
Mt 12.22-30; 10.25; Mk 3.23-27. #Mt 9.32-34. Siisi mo luhanii igii mi mompa la dotii; igii hii inku kiile, luha miyu hii luri tiiku, ho miyuatañ hemur nyatii. 15Hojalo tange lutii, “Mo igii mi Biljebul losu mompa siidonii, igii atañka rato”; 16#Mt 12.38; 16.1; Mk 8.11; Jn 2.18; 6.30. tange, mohmi tenka dupa, mohmi kagiñnanii dariiganda hokii kakiñpe la metii. 17Hojalo mo, mohluka heniiñmi chimpa biitola, mohlumi lutii, “Kapane raddeganda hii atoh atoh chesula tache siinii hii danyo pa dopadu, ho chesunii ude hii byahidu. 18Ho Saitan matiirḛ atoh atoh chesu dokoda, niihtañpa mohka raddeganda hii sala kendo? Niimpalukoda nunu luda Ngo igii atañmi Biljebul lo mompa do hiila. 19Ho ngo matiirḛ igii atañmi Biljebul lo mompa dokoda, niilo nunuka oho atañ mohlumi mompa nyada? Hopa mohlu nunuka ayakacho kaniiñ bopa lyilyi diike. 20Hojalo siikasi matiirḛ Pinii ka lahchi lo igii atañmi Ngo mompa dokoda, ho Pinii ka raddeganda hii nunuko ahdo kuke. 21Niida miyu tamobo, gyambo panananii giiju giitii patola, mohka raddeduko mi dagur biichi, mohka drih atañ hii chimie pa dokiñdo; 22hojalo niida mohmi tamoyanii kone mohmi pahala ho mohmi pamiñ talyi, mo mohka gyambo panananii mi lara biikiñdo nii mina mo hentiñ nantiinii, ho mohka drih atañmi tache kendo. 23#Lk 9.50. Mo huna ngiika agiñho damanii hii ngiimi chekhodo, ho huna ngiika agiñho dabo manii hii harpya hasado.
Diimmah Yajiyallo ka Ahkur kuniiñ
(Mt 12.43-45)
24 #
Mt 12.43-45. “Niida kacho yajiyallo miyu kokii limpa talyiku, mo yasie nyima ko gandaho dumoko medu; ho mepa malyi ho mo ludu, ‘Ngo ngiika ude ho ahkur talyiku nohkii na ngo lintonii.’ 25Ho mohka ahkur lyikuho iipiitokula ho aya chanchañ dopa kappa lyiho. 26Ho mo inkula ho kanuhe pongelya yajiyallo mohmika diimmah yanii atañmi ahta giila ahkiñdo, ho mohlu ahla ho hiiko dukiñdo; ho kamikalo ada ho hiika miyu kii kapyo hokiimi ayamaya pa lyikiñdo.”
Jije Hempyo
27 #
Lk 1.42; 23.29. Mo siimi hiila lukele, annii akha kone miyuapur hokii gyuritii ho mohmi lutii, “Lyanko kendo hiika wiinga giikohii huna niimi butiinii, ho niika anyi tankohii!” 28#Lk 8.21; Jn 15.14. Hojalo mo lutii, “Lyanko kendo hiiya hutiina Pinii ka aguñmi tadonii ho hiimi miidonii!”
Miimalyanii Kakiñ pe Kuniiñ
(Mt 12.38-42)
29 #
Mt 12.39-42. #Mt 16.4; Mk 8.12; Lk 11.16; Jn 3.4-5. Miyu atañ abu yaya kiile, mo luritii, “Siika santuñ si diimmah santuñ; mohlu kagiñnanii medo, hojalo hang kagiñnanii kakiñ kema Jona mika kagiñnanii mi apatiila. 30Niimpalukoda Jona Nineve miyu atañpa kagiñnanii pa lyitii, hiichulipa miyu ka Oho siika santuñ atañpa. 31Ahha dalyi ka nyimiiradde sari kendo ayakacho kalyi kuho siika santuñ daka miyuatañ agiñho ho mohlumi halii kendo; niimpalukoda mo kiiddi dotḛr hokii ahtii Solomon ka chiniiñmi tahala, ho kato, Solomon mika kaye yanii kone si da. 32#Mt 12.6. Nineve daka miyuatañ guri kendo ayakacho kalyi kuho siika santuñ agiñho ho siimi halii kendo; niimpalukoda mohlu Jona ka tonsḛr niiho henkurtii, ho kato, Jona mika kaye yanii kone si da.
Apo Ka Hutoh
(Mt 5.15; 6.22,23)
33 #
Mt 5.15; Mk 4.21; Lk 8.16. “Kone hetḛr muru mi tige lala hiimi chidii uraho malo yagii ura ho atiima, hojalo ahii kosu ahii siidunii, hujalo ahchi hutoh mi kappa dopa. 34#Mt 6.22-23. Nunuka amee hii nunuka apo ka muru ke; nunuka amee matiirḛ darii dokoda, nunuka hikha apo ho hutoh poteje giikiñdo hojalo hii kacho dokoda, nunuka apo ho poteje kamo giikiñdo. 35Hiikohopa hendi nyato hiilamakoda nunukoka hutoh giiniihii kamo kendoke. 36Hopa nunuka hikha apo matiirḛ poteje hutoh dokoda, kamo iche tiirḛ giima dokoda, hiikahii hikha hutoh kendo, muru ka nunu mika hutoh byohu donii chulipa.”
Jisu Parisi Atañ la Dapo ka Tonsḛrbo Atañ mi Halii Biido
(Mt 23.1-36; Mk 12.38-40)
37 #
Lk 7.36; 14.1. Mo lula dokele, Parisi kone mohmi mo agiñ diigo dudu pa lubiido; hopa mo intii ho diitananii ho dutii. 38#Mk 7.1-5. Parisi hemurtii mohka alyiñapiñ diima rampa ka yasii maniiñ mi kala lala. 39#Mt 23.25-26. #Lk 7.13. Ho Attoh mohmi lutii, Siisi nunu Parisi atañ turla ka ago mila ho paka mi ase da, hojalo uraho nunuko poteje diilelule ho diimmah giida. 40Nunu piicha! Huna ago mi putiinii hii ura mitrḛ pumasa ehna? 41#Tai 1.15; Mk 7.19. Hojalo bipa linto hiika drih atañmi niihna uraho donii; ho kato, kapanehe nunupa darii kendoke.
42 #
Mt 23.23-24. “Aiya hiila hembido nunu Parisi atañmi! niimpalukoda nunu takitero ho kapane hamasanii ka hakhualyañ mi bisuda, ho hendiko heniiñ ho Pinii ka heniiñ miya khiipada; siimiya nunu miikiñtii, khiibe mi khiipa mapa. 43#Mt 23.6-7; Mk 12.38-39; Lk 20.46. Aiya hiila hembido nunu Parisi atañmi! Niimpalukoda nunu hemi nyada sinagog ho duko aya jami ho biijḛr liipaho kiko nala. 44#Mt 23.27. Aiya hiila hembido nunumi! Niimpalukoda nunu byuh chulido nii mina kappa lamanii, ho miyuatañ hiika hopa impo biila do hiimi chinya mapa.”
45Dapochenii kone mohmi lusitii, “Tonsḛrbo, niika siika luniiñsi ngunu mitrḛ gatada.” 46#Mt 23.4. Ho mo lutii, “Aiya hiila hembido nunu dapochenii atañ mitrḛ! Niimpalukoda nunu miyu atañmi balamanii rengepehe mi abha lala, ho nunu rengepehe mi nunuka lahchi buhe lotrḛ tenka moma. 47#Mt 23.29-32; Miin 7.51-53. Aiya hiila nunumi hembido! Niimpalukoda nunu nyibuhenii atañpa byuhkhiiñ pembida nunuka aba atañka menniiñ mi. 48Hopa nunu hiimika kapanii atañ ho nunuka aba atañka miiniiñ atañmi miito lutii; niimpalukoda mohlu mohlumi mentii, ho nunu mohluka byuhkhiiñ mi pembida. 49#Mt 23.34-36. #1 Kor 1.24; Kol 2.3. Hopa Pinii ka Chiniiñ tiirḛ lutii, ‘Ngo mohlumi nyibuhenii la kiiniñkonii atañmi kiiniñ bichi, hiiko hokii tange mi mohlu menkiñdo ho miihimiire kendo,’ 50hiika hikha nyibuhenii atañka ai hii, dohadolo mika pulyi jaho hokii bipa biniiñ, rongkoda siika santuñ mi anna nedo, 51Abel ka ai hokii khiiri biila Zakariah kii lohepa, huna shiitii nii agyañ la dariinenchañ nyika punkoho. Ḛh, ngo lukoso nunumi, siika simi siika santuñ atañ kokiike anna kendonii. 52#Mt 23.13. Aiya hiila hembido nunu dapochenii atañmi! Niimpalukoda nunu chinnananiiñ ka sabe mi lara biitii; nunu atoh tiirḛ ahma, ho nunu huna ahpa miidonii hiimi miitiñ da.”
53 #
Mk 12.13. Mo hokii inku kiile, pagenii atañ la Parisi atañ mohmi uro yapa pachepa miitii, ho abuje drih atañmi ludopa lu luhatii, 54mohmi kalyala dotii, mohka luniiñ hokii mohmi latu dupa hiila.
Currently Selected:
LUK 11: APATBSI
Highlight
Share
Copy
Want to have your highlights saved across all your devices? Sign up or sign in
Apatani New Testament - NITI GONTU
Copyright © The Bible Society of India, 2014.
Used by permission. All rights reserved worldwide.
LUK 11
11
Jisu ka Kuniiñ mika Tonsḛrniiñ
(Mt 6.9-13; 7.7-11)
1 #
Mk 1.35; Lk 3.21; 5.16; 6.12; 9.18,28; 5.33; 7.18. Mo lengo koneda kula dotii, ho mo kuja kukele, mohka henjeajiñ kone mohmi lutii, “Attoh, ngunumi tonsḛrpe kujumi, Jon ka mohka henjeajiñ atañ mika tonchañho.” 2#Mt 6.9-13. Ho mo mohlumi lutii, “Nunuka kulyiho, luto:
“Aba niika armyañ mi kaye kiinesa. Niika raddeganda mi ahkenento. 3Dumiñ ka ngunu diijumi allo karmyañ bipe; 4#Mk 11.25; Mt 18.35. ho ngunuka ingyamiigya mi hello kupe, niimpalukoda ngunu tiirḛ hellodu kone abimi huna ngunumi miigya dunii; ho tenkalarka ho ngunumi aliiyo.”
5 #
Lk 18.1-8. Ho mo mohlumi lutii, “Hutii nunu hukiina ajiñ dunii mohko ayohliipa ho ila ho mohmi lubiido, Ajiñ, ngiimi yatañ bariñhe bilyape; 6niimpalukoda ngiika ajiñ myodi innii ahdoku, ho ngiiko hang nyima mohmi bidupa; 7ho mo lusi kendo ura hokiila, ‘Ngiimi ahiare miipayo; alyeh lyepiñ tiikuke, ho ngiika wiinga atañ ngiika agiñho dota naniiñ si doku; ngo guri lakiñma ho niimi hang bila kema’? 8Ngo nunumi lukoso, mo guri majalo ho mohmi hang bimajalo niimpa mo mohka ajiñ hiila hela, hojalo mohka kukañ arie kuko hopa mo gurila ho niihna mo anna donii hiimi bikiñdo. 9#Mt 7.7-11. #Mt 18.19; 21.22; Mk 11.24; Jem 1.5-8; 1 Jn 5.14-15; Jn 15.7; 16.23-24. Ho ngo lukoso nunumi, Kuto, ho hiimi nunumi bikiñ doke; meto, ho nunu mepa kendoke; padiñto, ho hiimi nunumi lyeko bilyi diike. 10Niimpalukoda hujalopa kudu hii padu, ho huna medunii hii mepadu, ho huna padiñ donii hiipa lyeko bikiñdo. 11Nunuka apurho hu aba na, mohka oho matiirḛ ngiiyyi kudo koda, ngiiyyi bisa niimi tabu bikiñ donii; 12malo mo matiirḛ papu kudo koda, mohmi tarji bikiñ dopeha? 13Ho nunu matiirḛ diimmah siidotrḛ, chindo niihtañpa aya ahmiñayiñ nunuka wiinga atañmi bikiñdo hiila, niimkane abu dariiganda daka Aba bikiñdo Darii Yajiyallo huna mohmi kuchinii!”
Jisu la Biljebul Nyi
(Mt 12.22-30; Mk 3.20-27)
14 #
Mt 12.22-30; 10.25; Mk 3.23-27. #Mt 9.32-34. Siisi mo luhanii igii mi mompa la dotii; igii hii inku kiile, luha miyu hii luri tiiku, ho miyuatañ hemur nyatii. 15Hojalo tange lutii, “Mo igii mi Biljebul losu mompa siidonii, igii atañka rato”; 16#Mt 12.38; 16.1; Mk 8.11; Jn 2.18; 6.30. tange, mohmi tenka dupa, mohmi kagiñnanii dariiganda hokii kakiñpe la metii. 17Hojalo mo, mohluka heniiñmi chimpa biitola, mohlumi lutii, “Kapane raddeganda hii atoh atoh chesula tache siinii hii danyo pa dopadu, ho chesunii ude hii byahidu. 18Ho Saitan matiirḛ atoh atoh chesu dokoda, niihtañpa mohka raddeganda hii sala kendo? Niimpalukoda nunu luda Ngo igii atañmi Biljebul lo mompa do hiila. 19Ho ngo matiirḛ igii atañmi Biljebul lo mompa dokoda, niilo nunuka oho atañ mohlumi mompa nyada? Hopa mohlu nunuka ayakacho kaniiñ bopa lyilyi diike. 20Hojalo siikasi matiirḛ Pinii ka lahchi lo igii atañmi Ngo mompa dokoda, ho Pinii ka raddeganda hii nunuko ahdo kuke. 21Niida miyu tamobo, gyambo panananii giiju giitii patola, mohka raddeduko mi dagur biichi, mohka drih atañ hii chimie pa dokiñdo; 22hojalo niida mohmi tamoyanii kone mohmi pahala ho mohmi pamiñ talyi, mo mohka gyambo panananii mi lara biikiñdo nii mina mo hentiñ nantiinii, ho mohka drih atañmi tache kendo. 23#Lk 9.50. Mo huna ngiika agiñho damanii hii ngiimi chekhodo, ho huna ngiika agiñho dabo manii hii harpya hasado.
Diimmah Yajiyallo ka Ahkur kuniiñ
(Mt 12.43-45)
24 #
Mt 12.43-45. “Niida kacho yajiyallo miyu kokii limpa talyiku, mo yasie nyima ko gandaho dumoko medu; ho mepa malyi ho mo ludu, ‘Ngo ngiika ude ho ahkur talyiku nohkii na ngo lintonii.’ 25Ho mohka ahkur lyikuho iipiitokula ho aya chanchañ dopa kappa lyiho. 26Ho mo inkula ho kanuhe pongelya yajiyallo mohmika diimmah yanii atañmi ahta giila ahkiñdo, ho mohlu ahla ho hiiko dukiñdo; ho kamikalo ada ho hiika miyu kii kapyo hokiimi ayamaya pa lyikiñdo.”
Jije Hempyo
27 #
Lk 1.42; 23.29. Mo siimi hiila lukele, annii akha kone miyuapur hokii gyuritii ho mohmi lutii, “Lyanko kendo hiika wiinga giikohii huna niimi butiinii, ho niika anyi tankohii!” 28#Lk 8.21; Jn 15.14. Hojalo mo lutii, “Lyanko kendo hiiya hutiina Pinii ka aguñmi tadonii ho hiimi miidonii!”
Miimalyanii Kakiñ pe Kuniiñ
(Mt 12.38-42)
29 #
Mt 12.39-42. #Mt 16.4; Mk 8.12; Lk 11.16; Jn 3.4-5. Miyu atañ abu yaya kiile, mo luritii, “Siika santuñ si diimmah santuñ; mohlu kagiñnanii medo, hojalo hang kagiñnanii kakiñ kema Jona mika kagiñnanii mi apatiila. 30Niimpalukoda Jona Nineve miyu atañpa kagiñnanii pa lyitii, hiichulipa miyu ka Oho siika santuñ atañpa. 31Ahha dalyi ka nyimiiradde sari kendo ayakacho kalyi kuho siika santuñ daka miyuatañ agiñho ho mohlumi halii kendo; niimpalukoda mo kiiddi dotḛr hokii ahtii Solomon ka chiniiñmi tahala, ho kato, Solomon mika kaye yanii kone si da. 32#Mt 12.6. Nineve daka miyuatañ guri kendo ayakacho kalyi kuho siika santuñ agiñho ho siimi halii kendo; niimpalukoda mohlu Jona ka tonsḛr niiho henkurtii, ho kato, Jona mika kaye yanii kone si da.
Apo Ka Hutoh
(Mt 5.15; 6.22,23)
33 #
Mt 5.15; Mk 4.21; Lk 8.16. “Kone hetḛr muru mi tige lala hiimi chidii uraho malo yagii ura ho atiima, hojalo ahii kosu ahii siidunii, hujalo ahchi hutoh mi kappa dopa. 34#Mt 6.22-23. Nunuka amee hii nunuka apo ka muru ke; nunuka amee matiirḛ darii dokoda, nunuka hikha apo ho hutoh poteje giikiñdo hojalo hii kacho dokoda, nunuka apo ho poteje kamo giikiñdo. 35Hiikohopa hendi nyato hiilamakoda nunukoka hutoh giiniihii kamo kendoke. 36Hopa nunuka hikha apo matiirḛ poteje hutoh dokoda, kamo iche tiirḛ giima dokoda, hiikahii hikha hutoh kendo, muru ka nunu mika hutoh byohu donii chulipa.”
Jisu Parisi Atañ la Dapo ka Tonsḛrbo Atañ mi Halii Biido
(Mt 23.1-36; Mk 12.38-40)
37 #
Lk 7.36; 14.1. Mo lula dokele, Parisi kone mohmi mo agiñ diigo dudu pa lubiido; hopa mo intii ho diitananii ho dutii. 38#Mk 7.1-5. Parisi hemurtii mohka alyiñapiñ diima rampa ka yasii maniiñ mi kala lala. 39#Mt 23.25-26. #Lk 7.13. Ho Attoh mohmi lutii, Siisi nunu Parisi atañ turla ka ago mila ho paka mi ase da, hojalo uraho nunuko poteje diilelule ho diimmah giida. 40Nunu piicha! Huna ago mi putiinii hii ura mitrḛ pumasa ehna? 41#Tai 1.15; Mk 7.19. Hojalo bipa linto hiika drih atañmi niihna uraho donii; ho kato, kapanehe nunupa darii kendoke.
42 #
Mt 23.23-24. “Aiya hiila hembido nunu Parisi atañmi! niimpalukoda nunu takitero ho kapane hamasanii ka hakhualyañ mi bisuda, ho hendiko heniiñ ho Pinii ka heniiñ miya khiipada; siimiya nunu miikiñtii, khiibe mi khiipa mapa. 43#Mt 23.6-7; Mk 12.38-39; Lk 20.46. Aiya hiila hembido nunu Parisi atañmi! Niimpalukoda nunu hemi nyada sinagog ho duko aya jami ho biijḛr liipaho kiko nala. 44#Mt 23.27. Aiya hiila hembido nunumi! Niimpalukoda nunu byuh chulido nii mina kappa lamanii, ho miyuatañ hiika hopa impo biila do hiimi chinya mapa.”
45Dapochenii kone mohmi lusitii, “Tonsḛrbo, niika siika luniiñsi ngunu mitrḛ gatada.” 46#Mt 23.4. Ho mo lutii, “Aiya hiila hembido nunu dapochenii atañ mitrḛ! Niimpalukoda nunu miyu atañmi balamanii rengepehe mi abha lala, ho nunu rengepehe mi nunuka lahchi buhe lotrḛ tenka moma. 47#Mt 23.29-32; Miin 7.51-53. Aiya hiila nunumi hembido! Niimpalukoda nunu nyibuhenii atañpa byuhkhiiñ pembida nunuka aba atañka menniiñ mi. 48Hopa nunu hiimika kapanii atañ ho nunuka aba atañka miiniiñ atañmi miito lutii; niimpalukoda mohlu mohlumi mentii, ho nunu mohluka byuhkhiiñ mi pembida. 49#Mt 23.34-36. #1 Kor 1.24; Kol 2.3. Hopa Pinii ka Chiniiñ tiirḛ lutii, ‘Ngo mohlumi nyibuhenii la kiiniñkonii atañmi kiiniñ bichi, hiiko hokii tange mi mohlu menkiñdo ho miihimiire kendo,’ 50hiika hikha nyibuhenii atañka ai hii, dohadolo mika pulyi jaho hokii bipa biniiñ, rongkoda siika santuñ mi anna nedo, 51Abel ka ai hokii khiiri biila Zakariah kii lohepa, huna shiitii nii agyañ la dariinenchañ nyika punkoho. Ḛh, ngo lukoso nunumi, siika simi siika santuñ atañ kokiike anna kendonii. 52#Mt 23.13. Aiya hiila hembido nunu dapochenii atañmi! Niimpalukoda nunu chinnananiiñ ka sabe mi lara biitii; nunu atoh tiirḛ ahma, ho nunu huna ahpa miidonii hiimi miitiñ da.”
53 #
Mk 12.13. Mo hokii inku kiile, pagenii atañ la Parisi atañ mohmi uro yapa pachepa miitii, ho abuje drih atañmi ludopa lu luhatii, 54mohmi kalyala dotii, mohka luniiñ hokii mohmi latu dupa hiila.
Currently Selected:
:
Highlight
Share
Copy
Want to have your highlights saved across all your devices? Sign up or sign in
Apatani New Testament - NITI GONTU
Copyright © The Bible Society of India, 2014.
Used by permission. All rights reserved worldwide.